You are on page 1of 33

TÜRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 81-21
Ocak 2011

ICS 91.140.90

ASANSÖRLER - İNSAN VE YÜK TAŞIMAK İÇİN - YAPILIŞ VE


TESİS İLE İLGİLİ GÜVENLİK KURALLARI -
BÖLÜM 21: MEVCUT BİNALARDA İNSAN VE YÜK/İNSAN
TAŞIMA İÇİN YENİ ASANSÖRLER

Safety rules for the construction and installation of lifts - Lifts for
the transport of persons and goods - Part 21: New passenger
and goods passenger lifts in existing building

TS EN 81-21 (2011) standardı, EN 81-21 (2009) standardı ile birebir aynı olup, Avrupa Standardizasyon
Komitesi’nin (CEN, Avenue Marnix 17 B-1000 Brussels) izniyle basılmıştır.

Avrupa Standardlarının herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım hakları Avrupa
Standardizasyon Komitesi (CEN) ve üye ülkelerine aittir. TSE kanalıyla CEN’den yazılı izin alınmaksızın
çoğaltılamaz.

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ


Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan İhtisas Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi


İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)


TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası Kullanma Hakkı)
Kritere Uygunluk Belgesi; Türk Standardları bulunmayan konularda firmaların ürünlerinin ilgili uluslararası
standardlar, benzeri Türk Standardları, diğer ülkelerin milli standardları, teknik literatür esas alınarak Türk
Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve
akdedilen sözleşme ile TSEK Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSEK
Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten geçerlilik süresi bir yıl olan
belgedir.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.


ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Ön söz
− Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 81-21: 2009 standardı esas alınarak, TSE Mühendislik
Hizmetleri İhtisas Grubu’nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 13 Ocak 2011 tarihli toplantısında
Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

− Bu standardın kabulü ile TS EN 81-21: 2010 iptal edilmiştir.

− Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

İçindekiler

0 Giriş ........................................................................................................................................................... 1
1 Kapsam...................................................................................................................................................... 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar ............................................................................................ 2
3 Terimler ve tarifler .................................................................................................................................... 2
4 Önemli tehlikelerin listesi ........................................................................................................................ 3
5 Güvenlik kuralları ve/veya koruyucu önlemler...................................................................................... 4
5.1 Asansör boşluğunun perfore duvarı.................................................................................................... 4
5.2 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık arasındaki boşluklar....................................................... 4
5.3 Ayrı boşlukta karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık ............................................................................. 4
5.4 Asansör boşluğunda kasnaklar ........................................................................................................... 5
5.5 Azaltılmış üst boşluklar ....................................................................................................................... 5
5.6 Kabin çatısı korkuluğu......................................................................................................................... 9
5.7 Küçültülmüş dip boşlukları .................................................................................................................. 9
5.8 Koruma kapağı .................................................................................................................................. 13
5.9 Makina dairesinin yüksekliği.............................................................................................................. 14
5.10 Makina dairesi kapılarının yüksekliği............................................................................................. 14
5.11 Makina dairesi için kurtarma kapılarının boyutları ......................................................................... 14
5.12 Kasnak odalarının yüksekliği ......................................................................................................... 14
5.13 Kasnak odası için kurtarma kapılarının boyutları .......................................................................... 15
5.14 Tahliye kapılarının yüksekliği......................................................................................................... 15
6 Güvenlik kuralları ve/veya koruyucu önlemlerin doğrulanması........................................................ 15
6.1 Doğrulama çizelgesi.......................................................................................................................... 15
6.2 Asansörü hizmete sokmadan önce deneyler .................................................................................... 17
6.3 Teknik dosya ..................................................................................................................................... 17
7 Kullanım için bilgi................................................................................................................................... 17
7.1 Talimatlar........................................................................................................................................... 17
7.2 Dikkat ve uyarılar .............................................................................................................................. 17
Ek A Elektrik güvenlik düzenleri listesi ...................................................................................................... 20
Ek B (Bilgi için) Periyodik muayeneler ve deneyler, önemli bir değişiklikten sonra veya bir
kazadan sonra muayeneler ve deneyler........................................................................................... 21
B.1 Periyodik muayeneler ve deneyler.................................................................................................... 21
B.2 Önemli bir değişiklikten sonra veya bir kazadan sonra muayeneler ve deneyler ............................. 21
Ek C Ön tetiklemeli durdurma sisteminin muayenesi............................................................................... 22
C.1 Genel önlemler .................................................................................................................................. 22
C.2 Beyan etme ve deney numuneleri .................................................................................................... 22
C.3 Laboratuvar deneyleri ....................................................................................................................... 22
C.3.1 Deney metodu ............................................................................................................................... 22
C.3.2 Durdurma dişlisinin anma frenleme kuvvetinin belirlenmesi ......................................................... 22
C.3.3 Deneylerden sonra kontrol ............................................................................................................ 23
C.4 Hesaplama ........................................................................................................................................ 23
C.4.1 Hesaplama yöntemi....................................................................................................................... 23
C.4.2 Yerin deney durumu ...................................................................................................................... 23
C.4.3 En kötü durumlar ........................................................................................................................... 23
C.5 Deney raporu..................................................................................................................................... 25
Ek ZA(Bilgi için) Bu standardın Avrupa Birliği Direktiflerinin temel gerekler veya diğer hükümleri ile
ilişkili olan maddeleri .................................................................................................................................... 26
Kaynaklar........................................................................................................................................................ 27
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Asansörler - İnsan ve yük taşımak için - Yapılış ve tesis ile ilgili


güvenlik kuralları - Bölüm 21: Mevcut binalarda insan ve yük/insan
taşıma için yeni asansörler

0 Giriş
Bu standard EN ISO 12100’de belirtildiği gibi bir Tip C standardıdır.

Bu Tip C standardının önlemleri, Tip A veya Tip B standardlarında belirtilenlerden farklı olduğunda, bu Tip C
standardının önlemlerine göre tasarımlanmış ve imal edilmiş makinalar için, bu Tip C standardının önlemleri
diğer standardların önlemleri üzerinde öncelik alır.

Tehlikelere, tehlikeli durumlara ve olaylara maruz kalan ilgili makina aksamı ve uzantısı bu standard
kapsamındadır.

Mevcut binaların yapısının getirdiği kısıtlamalar gibi nedenlerle, EN 81-1 veya EN 81-2 ve bunların ekleri
A1:2005 ve A2:2004’teki bir veya birkaç kuralın yerine getirilemediği yerlerde, bu standarddaki ilgili kurallar
uygulanır. Asansör Direktifi Ek I Kısım 2.2’ye göre, asansör kabininin üzerinde ve altında ezilme riskini
önlemek için alternatif önlemlerin uygulaması, boş bölge veya refüj ile ilgili kuralların imkansız olduğu
tesislere kısıtlıdır ve milli yetkililer tarafından önceden onaylanmasını gerektirebilir.

Bu standardda ilgilenilen ana husus, bölge şartları nedeniyle gerekebilen üst ve kuyu boşluklarının
azalmasıdır. Uyarlanan güvenlik ilkesi iki başarı seviyesini esas alır: önce asansör kabininin elektriksel
olarak durdurma vasıtası ile ve sonra asansör kabininin mekanik olarak durdurma vasıtasıyla.

Bu standard hazırlanırken, küçültülmüş başüstü ve kuyu için aşağıdakiler dikkate alınmıştır:

a) Yalnızca usullere uygun çalışmalara dayanan risk azaltma önlemleri, hatasız çözümlerin mevcut
olmadığı birkaç durum hariç, kabul edilmez olarak dikkate alınmıştır (örneğin güvenlik düzenlerinin çalışır
vaziyette olamadığı tamir ve tesis cinsinden bazı etkinlikler).

b) Risk azaltıcı önlemler otomatik olarak (herhangi bir müdahale olmaksızın) harekete geçirilmelidir, veya
hatasız tasarım durumunda elle harekete geçirilebilir, veya her ikisinin birleşimi kullanılabilir.

1 Kapsam
Bu standard, binadaki kısıtlamaların zorlaması nedeniyle, sınırlamaların oluştuğu bazı durumlarda EN 81-1
ve EN 81-2’deki kuralları karşılanamayan (Giriş’teki 4üncü cümleye de bakılmalıdır) yerlerdeki mevcut
binalarda kalıcı olarak tesis edilecek olan insan ve yük/insan için yeni asansörler ile ilgili güvenlik kurallarını
kapsar.

Bu standard bu kısıtlamaların bir kısmını gösterir ve alternatif çözümler için kurallar verir. Bu standard EN
81-1 veya EN 81-2 ve bunların ekleri A1: 2005 ve A2:2004 ve bunların sıfırıncı maddeleri dahil birlikte
incelenmeli ve uygulanmalıdır.

Bu standard aşağıdakileri kapsar:

- Mevcut bir binada yeni kuyu ve makina mekanları dahil bir veya daha fazla sayıda tamamen yeni
asansör/asansörlerin yapılışı ve tesisi, veya

- Mevcut kuyu/kuyular ve makina mekanlarındaki mevcut bir veya daha fazla sayıdaki asansör/asansörlerin
yenileriyle değiştirilmesi.

Bu standard aşağıdakileri kapsamaz:

- Halihazırda tesis edilmiş bir asansörün bazı bölümlerinin değiştirilmesi veya yeniden düzenlenmesi,

- EN 81-1 veya EN 81-2 kapsamı dışındaki diğer uygulamalar.

1
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar


Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil ve revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi hâlinde en son baskısı
kullanılır.

EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı


vb. No (İngilizce) (Türkçe)
EN 81-1:1998 Safety rules for the construction and TS 10922 EN Asansörler - Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 1: Electric 81-1:Nisan güvenlik kuralları
lifts 2001 Bölüm 1: Elektrikli asansörler
EN 81-1/A1:2005 Safety rules for the construction and TS 10922 EN Asansörler - Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 1: Electric 81-1: 2001 güvenlik kuralları -
lifts A1: Mart Bölüm 1: Elektrikli asansörler
2007
EN 81-1/A2:2004 Safety rules for the construction and TS 10922 EN Asansörler- Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 1: Electric 81-1: 2001 güvenlik kuralları-
lifts - A2: Machinery and pulley A2: Nisan Bölüm 1: Elektrikli asansörler – A2:
spaces 2007 Makina ve kasnak boşlukları
EN 81-2:1998 Safety rules for the construction and TS EN 81-2: Asansörler - Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 2: Hydraulic Mart 2002 güvenlik kuralları
lifts Bölüm 2: Hidrolik asansörler
EN 81-2/A1:2005 Safety rules for the construction and TS EN 81-2: Asansörler- Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 2: Hydraulic 2002 A1: güvenlik kuralları- Bölüm 2: Hidrolik
lifts Şubat 2007 asansörler
EN 81-2/A2:2004 Safety rules for the construction and TS EN 81-2: Asansörler- Yapım ve montaj için
installation of lifts - Part 2: Hydraulic 2002 A2: güvenlik kuralları- Bölüm 2: Hidrolik
lifts - A2: Machinery and pulley Şubat 2007 asansörler
spaces
EN ISO 12100- Safety of machinery - Basic concepts, TS EN ISO Makinalarda güvenlik - Temel
1:2003 general principles for design - Part 1: 12100-1: Mart kavramlar, tasarım için genel
Basic terminology, methodology (ISO 2007 prensipler - Bölüm 1: Temel
12100-1: 2003) terminoloji, metodoloji
EN ISO 12100- Safety of machinery - Basic concepts, TS EN ISO Makinalarda güvenlik – Temel
2:2003 general principles for design - Part 2: 12100-2: kavramlar, tasarım için genel
Technical principles (ISO 12100-2: Nisan 2006 prensipler – Bölüm 2: Teknik
2003) prensipler
ISO 3864-1:2002 Graphical symbols - Safety colours TS ISO 3864- Grafik semboller - Emniyet ile ilgili
and safety signs - Part 1: Design 1: Haziran renk ve işaretler -
principles for safety signs in 2007 Bölüm 1: İş yerleri ve halka açık
workplaces and public areas alanlardaki emniyet işaretleri için
tasarım prensipleri

3 Terimler ve tarifler
Bu standardın amacı bakımından, EN ISO 12100-1:2003 ve EN 81-1:1998 ve EN 81-2:1998’de verilen
terimler ve tarifler ile birlikte aşağıdakiler uygulanır.

3.1 Mevcut bina


Asansörün yerleştirilmesi ile ilgili siparişin verilmesinden önce kullanılan veya halihazırda kullanılmış olan
bina

Not – İç yapısı tamamiyle yenilenmiş olan bir bina yeni bir bina olarak kabul edilir.

3.2 Hareketli durdurucu


Asansörün normal giriş durdurucuları arasında olağan çalışması altında serbest hareketine izin veren
mekanik düzen
1)
TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretli
olanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır.
2
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Not – Bir kişinin kabin çatısına veya kuyu içine girdiği yerde bu düzen, üst odada veya kuyu içinde yeterli
güvenlik boşluğu sağlamak için kabinin ilerlemesini sınırlar.

3.3 Tetikleme düzeni


Asansör kabini boşluğu içinde önceden belirlenmiş bir konumu geçerken mekanik bir bağlama vasıtasıyla bir
durdurma dişlisini çalıştırmak için düzen

Not – Bu düzen, kuyuya boşluğuna giriş sağlayan bir kapı/kapak bir anahtar ile açıldığında harekete geçer.

3.4 Durdurma tertibatı


Asansör kabininin, asansör boşluğunda önceden belirlenmiş bir konumun üzerinde ve/veya aşağısında,
istem dışı hareketi durumunda, Kabin üstü ve/veya kuyu dibindeki kişi/kişleri korumak için asansör kabinini
durduran ve durağan kalmasını sağlayan mekanik düzen

3.5 Ön tetiklemeli durdurma sistemi


Tetikleme düzeni, mekanik durdurma tertibatı ve aralarında bir mekanik bağlantı içeren sistem
Not – Asansörün olağan çalışması sırasında bu sistem olağan giriş durakları arasında asansörün serbest
hareketine izin verir. Bir kişinin kabin çatısı üzerine veya kuyu içine girdiği yerde, bu sistem oda
üzerinde veya kuyu içinde yeterli güvenlik boşluk sağlar.

4 Önemli tehlikelerin listesi


Bu madde, risk değerlendirmesi vasıtası ile bu tip makinalar için önemli olduğu belirlenen ve riski ortadan
kaldırmak veya azaltmak için önlem gerektiren, bu standard kapsamında ele alınan bütün önemli tehlikeleri,
tehlikeli durumları ve olayları ihtiva eder. (Çizelge 1’e bakılmalıdır).
Çizelge 1 – Önemli tehlikelerin listesi
No TS EN ISO 14121-1’in Ek A’sında listelenen tehlikeler İlgili maddeler
1 Aşağıdakiler nedeniyle mekanik tehlikeler:
- Makina aksamı veya çalışan parçaları, örneğin:
- Makina içinde enerji birikmesi, örneğin:
Ezme tehlikesi 5.5, 5.7
Kesme tehlikesi 5.1 a), 5.3.1
Dolaşıklık tehlikesi 5.4 a)
Kaptırma veya sıkışma tehlikesi 5.5.3, 5.7.3
Çarpma tehlikesi 5.2, 5.3.2, 5.4 b), 5.9, 5.10,
5.11, 5.12, 5.13, 5.14
Kişilerin kayması, takılması ve düşmesi (makinayla ilgili) 5.1 b), 5.3.1, 5.8
- Hareketin kontrolsüz büyüklüğü 5.2, 5.3.2
- Bölümlerin yetersiz mekanik dayanımından 5.4 b), 5.5.2.2.2 d), 5.6.2 a),
5.7.2.2.3 d), 5.8.1 c)
- Makaraların, kasnakların yetersiz tasarımından 5.4 b)
- Kişi kabinden kişinin düşmesi 5.4 c), 5.6, 5.8 a)2), 5.8 b)2)
8 Makina aksamı tasarımında ergonomik ilkelerin gözardı
edilmesiyle meydana gelen tehlikeler, örneğin aşağıdakilerden
kaynaklanan tehlikeler:
Erişim 5.3.1 d), 5.4 c), 5.9, 5.10, 5.11,
5.12, 5.13, 5.14
Yetersiz bölgesel ışıklandırma 5.3.1 h), 5.3.1 i)
Sağlıksız durumlar 5.5
İnsan hatası, insan davranışı 5.5.4, 5.7.4, 7.2
Olağandışı montaj/deney/kullanım/bakım şartlarından 5.3, 5.5, 5.6, 5.7, 5.8
9 Makinanın kullanıldığı ortam ile ilgili tehlikeler
Güç besleme kaynağının arızalanması 5.5.2.4.1, 5.5.3.1, 5.5.3.2.2,
5.7.2.4.1, 5.7.3.1, 5.7.3.2.2
Kontrol devresinin arızalanması 5.5, 5.7
Aşağıdakilerden kaynaklanan beklenmedik çalışmaya başlama,
beklenmedik aşırı hareket/aşırı hız (veya herhangi bir benzer
hatalı çalışma):
- Bir kesintiden sonra enerjinin yeniden sağlanması 5.5.4, 5.7.4

3
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5 Güvenlik kuralları ve/veya koruyucu önlemler


Bu standard kapsamındaki asansörler, EN 81-1 veya EN 81-2 ve bunların ekleri A1:2005 ve A2:2004’teki bir
veya birkaç kuralın karşılanamadığı yerlerde bu maddenin ilgili güvenlik kuralları ve/veya koruyucu
önlemlerine uygun olmalıdır. İlaveten, asansör, bu standardda ilgilenilmeyen ilgili ancak önemli olmayan
tehlikeler için EN ISO 12100 prensiplerine göre tasarımlanmalıdır.

5.1 Asansör boşluğunun perfore duvarı


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 5.2.1 kuralları aşağıdakilerle birlikte uygulanır:

Aşağıdakilerin sağlanması durumunda mevcut herhangi bir asansör boşluğu perfore olabilir:

a) EN ISO 13857, Madde 4.2.4.2 yerine getirilmeli ve


b) 0,30 m uzunluğunda sert bir çubuk vasıtasıyla kilitleme düzenlerinin kurcalanmasını önlemek için iniş
kapısı kilitleme düzenleri etrafında koruyucu, perfore olmayan bir ekran sağlanmalıdır.

Not 1 – Tarihi binaların korunması için ulusal kurallar mevcut perfore mahfazaların çekilmesini gerektirebilir.

Not 2 – Kasti tahribe maruz kalabilen asansörler için, EN 81-71, Madde 5.1.1’e bakılmalıdır.

5.2 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık arasındaki boşluklar


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 11.3’deki kurallar aşağıdakilerle değiştirilebilir:

Kabin ve ilgili bileşenleri, karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık (varsa bir adet) ve ilgili bileşenlerinden en az
25 mm’lik bir mesafede olmalıdır.

Normal kılavuzun arızası durumunda, kabin (ve ilgili bileşenleri) ile karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık (ve
ilgili bileşenleri) arasında herhangi bir çarpmadan kaçınmak için, kabin ve karşı ağırlığı yatay konumlarında
muhafaza etmek için kabin ve karşı ağırlık üzerinde acil durum kılavuzu sağlanmalıdır.

5.3 Ayrı boşlukta karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık


Kurulma yerindeki konfigürasyon, asansörün taşıma ihtiyaçlarını yerine getirmek için yeterli bir mevcut kabin
alanına sahip bir asansör tesisine izin vermezse, karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık kabinden ayrı bir
boşlukta tesis edilebilir.

Not – Bu standard, kendi boşluğu içinde yalnızca bir adet karşı ağırlık (veya dengeleyici ağırlık) tesisini
kapsar.

Aşağıdaki karşılanmalıdır.

5.3.1 Karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık boşluğu ile ilgili önlemler
EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 5.1.2 kuralları aşağıdakilerle tamamlanmalıdır:

Karşı ağırlık/dengeleyici ağırlık için ayrı bir boşluk durumunda, aşağıdakiler uygulanır:
a) Tamamiyle kapalı boşlukla ilgili bütün kurallar (EN 81-1:1998 ve EN 81-2 Madde 5.2 ve Madde 5.3)
karşı ağırlık/dengeleyici ağırlık boşluğu için yerine getirilmelidir.
b) Ayrı boşluğun her iki ucunda ve boşluk donanımının güvenli bakımı ve muayenesine izin vermek için
gerekli olan yerlerde bunlar arasında inceleme kapakları sağlanmalıdır; bunlar EN 81-1:1998 ve EN 81-
2, Madde 5.2.2 ile uyumlu olmalıdır.
c) İnceleme kapakları ile bakım veya inceleme gerektiren donanım arasındaki mesafe 0,7 m’yi geçmemelidir.
d) Karşı ağırlık/dengeleyici ağırlıkta bir güvenlik tertibatının tesis edilmesi durumunda, inceleme kapakları
ilerleme yolu boyunca sağlanmalıdır.
e) Ayrı boşluğun her iki ucunda inceleme kapaklarının boşluklarındaki durdurma düzeni/düzenleri,
EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.2.2 ve Madde 15.7 kurallarına uygun olarak sağlanmalıdır.
f) Ayrı boşluğun her iki ucunda, boşluk içinde inceleme kapaklarının boşluklarında, EN 81-1:998 ve
EN 81-2, madde 13.6.2’de tanımlandığı gibi elektrik soket çıkışları sağlanmalıdır.
g) Ayrı boşluk, EN 81-1:1998 ve EN 81-2, madde 5.8’e uygun olarak asansör için ayrıcalıklı olarak
kullanılmalıdır.
h) Ayrı boşlukta, bakım/inceleme gerektiren donanım üzerinde en az 50 lükslük bir şiddet veren kalıcı
olarak tesis edilmiş elektrik ışıklandırması sağlanmalıdır.
i) Boşluğun aşağı ucunda inceleme tuzağı açıklığında ayrı boşluğu aydınlatma anahtarı sağlanmalıdır.

4
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.3.2 Karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık için kılavuz


EN 81-1 ve EN 81-2, Madde 10.2 kuralları aşağıdaki gibi tamamlanır:

Ayrı bir boşlukta ilerlediğinde, karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık ipler vasıtasıyla veya karşı ağırlığın veya
dengeleyici ağırlığın biçimi ve boşluğun mahfazası vasıtasıyla kılavuzlanabilir.

Karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlığın tamponlar üzerinde bulunması durumunda, bu ağırlık boşluk
mahfazasına veya bir acil durum kılavuzuna küçük bir mesafenin kullanımıyla esas olarak yukarı doğru bir
konumda tutulmalıdır.

Karşı ağırlığın veya dengeleyici ağırlığın dönmesinden kaçınacak şekilde örneğin eşit sayıda sağ ve sol
bükülü askı ipleri kullanarak önlemler alınmalıdır.

Karşı ağırlığı veya dengeleyici ağırlığı bunların biçimi kılavuzluyorsa, boşluğun mahfazası sürekli olmalı ve
karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlığın bloklanabilme durumundan herhangi bir çıkma olmaksızın aynı hizada
olmalıdır. Boşluk mahfazası dayanıklı malzeme ile kaplanmalıdır.

Kılavuzlama elemanı olarak iplerin kullanılması durumunda, en az 4 adet ip kullanılmalıdır. Yaylar ve


ağırlıklar ipleri sıkılaştırmalıdır. Karşı ağırlık veya dengeleyici ağırlık ile boşluk mahfazası arasındaki yatay
serbest mesafe, boşluk mahfazasının sürekli ve aynı hizada olması durumunda, en az 50 mm olmalı, aksi
takdirde iplerin sabitleyicileri arasındaki mesafenin her bir metresi için 2 mm artırılmalıdır.

5.4 Asansör boşluğunda kasnaklar


EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004, Madde 6.7.2’deki kurallar aşağıdakilerle değiştirilebilir:

Yön değiştirici kasnakları, aşağıdakilerin sağlanması durumunda kabin çatısının izdüşümü içinde boşluğun
üst kısmında tesis edilebilir
a) Yön değiştirici kasnaklar EN 81-1:1998, Madde 9.7 veya EN 81-2, Madde 9.4’e göre korunmalıdır.
b) Muhafaza düzenleri, kasnak, şaft veya bilyelerin mekanik arızası durumunda yön değiştirici kasnakları
düşmekten korumalıdır. Bu düzenler kasnaknın ve asılı yüklerin ağırlığını destekleyebilecek yetenekte
olmalıdır.
c) Muayene ve deneyler ve bakım işlemleri kabin çatısından, kabin içinden, bir platformdan veya asansör
boşluğunun dışından tamamiyle güvenli bir şekilde yapılabilir.
d) Üst boşluğun açıklığı EN 81-1:1998 veya EN 81-2, Madde 5.7 veya Madde 5.5 kurallarına uygun.

5.5 Azaltılmış üst boşluklar


EN 81-1:1998, Ek K uygulanmaz.

EN 81-1:1998, Madde 5.7.1.1 b), c) ve d), EN 81-1:1998, Madde 5.7.2.2 ve EN 81-2, Madde 5.7.1.1 b), c) ve
d)’deki kurallar aşağıdakilerle değiştirilebilir:

5.5.1 Genel
Asansör, üst boşlukta (Madde 5.5.2) güvenlik alanları sağlayan düzenler ve asansörün çalışmasını kontrol
eden bir güvenlik sistemi (Madde 5.5.3) ile donatılmalıdır.

5.5.2 Üst boşlukta güvenlik alanları sağlayan düzenler


Üst boşlukta güvenlik alanları sağlayan düzenler aşağıdakiler olmalıdır:
a) Hareket edebilen durdurucular veya
b) Önceden tetiklemeli bir durdurma düzeni.

5.5.2.1 hareket edebilen durdurucular


Tam olarak geri çekildikleri ve ilerletildikleri konum arasında hareket edebildiklerinde herhangi bir çarpışma
nedeniyle oluşacak hasarı önlemek için otomatik olarak çalışan hareketli durdurucular tasarımlanmalıdır.

5.5.2.1.1 Düzenleme

5.5.2.1.1.1 Tahrik kasnaklı asansörler durumunda hareketli durdurucular, kabini mekanik olarak
durdurmak için karşı ağırlık altına tesis edilmelidir.

5.5.2.1.1.2 Tamburlu asansörler durumunda hareketli durdurucular, kabini mekanik olarak durdurmak
için kabin üzerine tesis edilmelidir.

5
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.5.2.1.1.3 Hidrolik asansörler durumunda hareketli durdurucular, kabini izdüşümü dışında yerleştirilen
pistonun dış tarafında bulunan bir veya daha fazla düzenden oluşmalıdır. Bunun bileşke kuvveti pistonun
merkez hattı üzerine etki etmelidir.

5.5.2.1.2 Hareketli durdurucuların tamponlanması

5.5.2.1.2.1 Çekme ve pozitif sürmeli asansörler durumunda hareketli durdurucular EN 81-1:1998,


Madde 10.3 ve Madde 10.4’e uygun tamponlar ile tutturulmalıdır.

5.5.2.1.2.2 Hidrolik asansörler durumunda hareketli durdurucuların tasarımı kabinin ortalama


yavaşlaması 1 gn değerini geçmeyecek şekilde olmalıdır ve dolaylı etki eden asansör durumunda yavaşlama
gevşek ip veya zincire sebep olmamalıdır.

5.5.2.2 Ön tetiklemeli durdurucu sistemi


Kabin yukarı yönde sabit bir takılma noktasına eriştiğinde bir bağlama vasıtasıyla mekanik bir durdurma
dişlisinin takılması için, ön tetiklemeli durdurucu sistem hareket ettirme vasıtasına sahip tetikleyici bir düzen
içermelidir.

5.5.2.2.1 Muayeneler ve bakım işlemlerinin kuyudan veya kabin çatısından veya asansör boşluğunun
dışından tamamiyle güven içinde yapılabilecek şekilde tetikleme düzeni, kolayca erişilebilir olmalıdır.

5.5.2.2.2 Ön tetiklemeli durdurucu sistem aşağıdakilere uygun olmalıdır:

a) Durdurma dişlisi kabin üzerine takılmalı ve kabinin kılavuz rayları üzerinde etki etmelidir.
b) Durdurma dişlisi, takılma işlemi için mekanik bir bağlama kullanan mekanik bir tetikleme düzeni ile
takılmalıdır.
c) Durdurma dişlisi, kabin takılma noktası üzerinde herhangi bir konumda olduğunda, tetikleme düzeni ve
bağlama ile takılı tutulmalıdır.

Dinamik etkiler veya kurtarma işlemleri nedeniyle durdurma dişlisinin serbest kalması durumunda, kabin
gerekli güvenlik alanını muhafaza ederek yeniden yukarı yönde takılma noktası üzerine hareket ettiğinde,
durdurma dişlisi tekrar kurulmalıdır.

d) Durdurma dişlisi pozitif olarak çalıştırılmalıdır.


1) Yayların kullanıldığı yerlerde bunlar sıkıştırmalı olarak etki etmelidir.
2) İpin kullanıldığı yerde ipin güvenlik faktörü EN 81-1:1998, Madde 9.9.6.2 ve EN 81-2, Madde
9.10.6.2’ye göre olmalıdır.
e) Durdurma dişlisini hareket ettirmek için gerekli kuvvet en az aşağıdaki iki değerden daha büyük
olmalıdır:
1) Sürtünme nedeniyle toleransları dikkate alarak durdurma dişlisinin kurulma kuvvetinin iki katı,
2) 300 N.
f) Durdurma dişlisi, takılması durumunda EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye uygun bir elektrik
güvenlik düzenini çalıştırmalıdır.
g) Durdurma dişlisi takıldığında, serbest kalması yetkin bir kişinin müdahalesini gerektirmelidir.
h) Serbest kalmasından sonra, durdurma dişlisi çalışma durumunda olmalıdır.
i) Ön tetikleme düzeni, nesnelerin, kir ve pasın kazara girmesine karşı korunmalıdır.
j) Ön tetiklemeli durdurma sistemi, aşırı hız önleme vasıtalarıyla, sıfır ile takılma hızı arasında herhangi bir
hızdaki kabini durdurabilmeli ve durmuş olarak muhafaza edebilmelidir.
k) Durdurma dişlisi vasıtasıyla en yüksek yavaşlama, Ek C’ye göre doğrulandığı gibi en kötü durumda 1
gn’u aşmamalıdır.
l) Durdurma dişlisi çalıştığında, düzgün olarak dağıtılmış yük ile veya yüksüz olarak kabinin tabanı normal
konumundan % 5’ten daha fazla eğilmemelidir.
m) Ön tetiklemeli durdurma sistemi Ek C’deki kurallara göre tasarlanmalı ve doğrulanmalıdır.

6
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.5.2.3 Boşluklar
Hareketli durdurucuların tamponlama bölümleri tam olarak sıkıştırıldıklarında veya kabin ön tetikleyici
durdurma sistemi ile durdurulduğunda (Ek C’ye bakılmalıdır), aşağıdaki şartlar aynı anda sağlanmalıdır:
a) Metreler cinsinden ifade edilen boyutları EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.13.2 ( bölümler üzerinde b)’ye
uygun alanlar hariç) ile uyumlu kabin çatısı üzerindeki en yüksek alanın seviyesi ile kabinin izdüşümünde
yerleştirilmiş asansör boşluğu zeminindeki en düşük bölümün seviyesi (zemin altında yerleştirilmiş kirişler ve
bileşenler dahil) arasındaki serbest düşey mesafe en az 1,20 + 0,035 v2 1) olmalıdır.
b) Asansör boşluğunun zeminindeki en düşük bölümler ile aşağıdakiler arasında, metre cinsinden ifade
edilen serbest düşey mesafe:
1) Aşağıda 2)’de kapsananlar hariç, kabin çatısı üzerinde sabitlenmiş donanımın en yüksek parçası
en az 0,30 + 0,035 v2 olmalıdır.
2) Varsa, ip tutturucularının ve düşey olarak kayan kapıların başlıkları veya bölümlerinin kılavuz
pabuçları veya tekerleklerinin en yüksek bölümü en az 0,10 + 0,035 v2 olmalıdır.
3) Korkuluğun (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.13.3) veya varsa genişletilmiş korkuluğun en
yüksek bölümü (Madde 5.6) en az 0,30 + 0,035 v2 olmalıdır.
c) Kabinin üzerinde, yüzeylerinin biri üzerinde duran 0,50 m x 0,60 m x 0,80 m’den az olmayan dikdörtgen
bir blok montajı için yeterli bir boşluk bulunmalıdır. Doğrudan ipli asansörler için, hiçbir ip merkez
hattının en az bir adet düşey blok yüzeyinden 0,15 m’yi aşmayan bir mesafede olması durumda, askı
ipleri ve bunların tutturucuları bu boşlukta bulunabilir.
d) Yukarıda a) ve b)’de belirtilen 0,035 v2 değeri yalnızca hareketli durdurucuları olan çekmeli ve dolaylı
hidrolik asansörler için dikkate alınmalıdır. 0,035 v2 olmalıdır
Hidrolik asansörler ile ilgili olarak 0,035 v2 teriminin hesaplanması için yukarı doğru hız vm kullanılmalıdır.

5.5.2.4 Çalışma
Hareketli durdurucular veya tetikleme düzenleri aşağıdaki gibi çalıştırılmalıdır:
a) En sonunda güvenlik sistemi (Madde 5.5.3) otomatik olarak harekete geçirildiğinde veya
b) Elle.

5.5.2.4.1 Besleme gücünün arızalanması durumunda:

a) Otomatik hareketli durdurucular veya otomatik tetikleme düzeni harekete geçirilmeli ve en azından
gücün tekrar gelmesine kadar aktif konumda tutulmalıdır.
b) Elle çalıştırılan hareketli durdurucular ve elle çalıştırılan tetikleme düzenleri için mekanik bir güvenlik
düzeni kabini durağan tutmalıdır. Bu düzen harekete geçirilmeli ve en azından güç yeniden gelinceye
kadar aktif konumda tutulmalıdır.

5.5.2.4.2 Tahrik kasnaklı asansörler için, hareketli durdurucuların elle çalıştırılması veya otomatik
tetikleme düzeni durumunda, Madde 5.5.2.4.1 b)’ye uygun mekanik güvenlik düzeni, hareketli durdurucular
veya tetikleme düzeni aktif konumda değilse, kabinin yukarı yöndeki herhangi bir hareketini önlemek için,
güvenlik sistemi vasıtasıyla (Madde 5.5.3) çalıştırılmalıdır.

5.5.2.5 Elektriksel izleme


Hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni, EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye göre aşağıdakileri
izleyen elektrik güvenlik düzenleri ile sağlanmalıdır:
a) Tam olarak genişletilmiş (aktif) konum ve
b) Tam olarak geri çekilmiş (aktif olmayan) konum.

5.5.3 Güvenlik sistemi

5.5.3.1 EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye göre bir elektrik güvenlik düzeni aşağıdakileri
yapmalıdır:
a) Normal çalışmayı nötralize eden bir güvenlik sistemini harekete geçirmelidir.
b) Kabin çatısına erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağı bir anahtar vasıtasıyla açıldığında,
çalıştırılmalıdır.
c) İki konumlu anahtar olmalıdır.
d) Güvenlik sisteminin başlangıç konumuna alınmasıyla birlikte başlangıç konumuna getirilmelidir (Madde
5.5.3.2’ye bakılmalıdır).

1) Refüj boşluğunun 1,0 m’den (EN 81-1/2) 1,20 m’ye artırılması, güvenlik boşluklarını sağlayan mekanik
düzenlerin düzenlemesi nedeniyle mümkün değildir ve mevcut binalarda bir değişiklik gerektirmez.

7
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Elle indirilen kapılara sahip asansörler için EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye göre ikinci bir
anahtar, kabin çatısına erişim sağlayan herhangi bir kapının açılması durumunda, kabinin herhangi bir
hareketini önlemelidir. Bu anahtara bir alet kullanılmaksızın erişilmemelidir.

5.5.3.2 Güvenlik sisteminin yeniden başlangıç konumuna getirilmesi ve asansörün normal çalışmasına geri
dönmesi yalnızca elektriksel bir başlangıç konumuna getirme düzeninin çalıştırılmasıyla yapılmalıdır.

5.5.3.2.1 Başlangıç konumuna getirme yalnızca aşağıdakiler olduğunda etkin olmalıdır:

a) Asansör inceleme çalışmasında değilken,


b) Kuyudaki ve kabin çatısındaki durdurma düzenleri (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.2.2.1 a), c) ve
d)) Durdurma konumunda değilken,
c) Kabin çatısına erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağı kapalı ve kilitli iken,
d) Güvenlik alanı sağlayan düzenler aktif olmayan konumda iken (Madde 5.5.2’ye bakılmalıdır).

5.5.3.2.2 Güç arızası güvenlik sistemini başlangıç konumuna getirmemelidir.

5.5.3.3 Elektrikle başlangıç durumuna getirme düzeni:

a) Tehlikeli olmayan çalışmayı temin için bir asma kilidi veya eşdeğerinin kullanımı ile kilitlenebilir ve
b) Asansör boşluğunun dışına konulabilir ve yalnızca yetkili kişilerce erişilebilir (bakım, inceleme ve
kurtarma) ve
c) Başlangıç konumuna getirme düzeni aktif kaldığında normal çalışmayı önleyen, EN 81-1:1998 ve
EN 81-2, Madde 14.1.2’ye göre olan bir elektrik güvenlik düzeni ile izlenebilir
olmalıdır.

5.5.3.4 EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye uygun ilave bir son sınır anahtarı, hareketli durdurucular
tamponlama bölümlerine çarpmadan önce veya tetikleme düzeni durdurma dişlisini takılmadan önce,
inceleme altındaki kabinin yukarı yöndeki hareketini kesmelidir. Kabin, durdurma dişlisi takılmadan önce
durdurmalıdır.

Bu anahtar kabinin hareketine yalnızca aşağı yönde izin vermelidir.

Kabinin durduğu konumda,üst boşluk içine yerleştirilmiş bütün bileşenler için muayeneler ve deneyler ve
bakım işlemleri, kabin çatısından veya asansör boşluğu dışından tam olarak güvenlik içinde yapılabilmelidir.

5.5.3.5 Asansörün normal çalışması yalnızca eğer hareketli durdurucular veya tetikleme düzenleri aktif
olmayan konumda ise ve güvenlik sistemi harekete geçirilemiyorsa mümkün olmalıdır.

5.5.3.6 Güvenlik sistemi harekete geçirildiğinde, inceleme işlemi yalnızca eğer hareketli durdurucular veya
tetikleme düzenleri aktif konumda ise mümkün olmalıdır.

5.5.3.7 Güvenlik sistemi harekete geçirildiğinde ve hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni aktif
konumda olmadığında, elektriksel acil durum işlemi yalnızca aşağı yönde mümkün olmalıdır.

5.5.4 Görülebilir ve/veya işitilebilir bilgi


Kabin çatısına erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağının bir anahtarı vasıtasıyla açılması üzerine
(Madde 5.5.3.1’e bakılmalıdır), inişten oluşan görülebilir ve/veya işitilebilir bir işaret aşağıdaki konumlar (aktif
veya aktif değil) bilgi vermelidir:
a) Hareketli durdurucular veya
b) Tetikleme düzeni.

İlerlemenin her iki ucu hareketli durdurucu/durdurucular ve/veya ön tetiklemeli durdurma sistemi/sistemleri
vasıtasıyla korunuyorsa, bu bilgi bunun asansör boşluğunun üst veya alt ucundan olup olmadığını dikkate
almaya izin vermelidir.

İşitilebilir işaret, hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni aktif konumda olması durumunda, 60 saniye
sonra kapatılabilmelidir.

Ayrıca Madde 7.2.12’e de bakılmalıdır.

8
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.5.5 Asansörler grubunun korunması


Komşu asansörün/asansörlerin kabin çatısına küçültülmüş üst boşluklarına sahip bir asansörün kabin
çatısının kenarından itibaren yatay mesafenin 2,0 m’den az olduğu yerlerde, EN 81-1:1998 ve EN 81-2,
Madde 5.6.2’ye göre bir bölme, küçültülmüş üst boşluklarına sahip asansör/asansörlere erişimi önlemelidir.

Bölme asansör boşluğunun tüm derinliği boyunca olmalıdır.

5.6 Kabin çatısı korkuluğu


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.13.3 kuralları aşağıdaki gibi tamamlanır:

5.6.1 EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.13.3 kurallarının yerine getirilemediği yerlerde, kabin çatısına
kalıcı olarak kolayca ve güvenli bir şekilde genişletilebilen bir korkuluk tesis edilmelidir.

Ayrıca Madde 7.2.2’ye de bakılmalıdır.

5.6.2 Genişletilebilir korkuluk aşağıdaki kuralları karşılamalıdır:


a) Korkuluk tasarımı, öngörülebilir kuvvetlere direnebilmek için yeterli dayanıklılık ve sabitleme sağlamalı
(EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 0.3.9) ve korkuluğun katlanmamış ve uzatılmış konumda kalmasına
izin vermelidir.
b) Korkuluk, güvenli bir alanda dururken tamamiyle katlanmış/katlanmamış veya uzatılmış/çekilmiş
olabilecek bir şekilde tasarımlanmalıdır.
c) Durma alanı kabin çatısı üzerinde ise, bu
1) EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.13.2’ye göre olmalı,
2) İnişten açık bir şekilde gösterilmeli ve görülebilir olmalı,
3) Düşme tehlikesinin bulunduğu yerde, kabin çatısının kenarından 0,50 m’den az olmayan bir
mesafeye konulmalıdır.
d) EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2 ile uyumlu elektrik güvenlik düzenleri kabinin hareketini
aşağıdakilerin olması durumunda önlemelidir:
1) Normal çalışmada, korkuluk tam olarak çekilmez,
2) İnceleme işleminde, korkuluk tam olarak uzatılmaz.

e) Acil durum elektriksel çalışma için yöne bağımlı bir anahtar (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde
14.1.2), korkuluğun (katlı veya çekili değilse) asansör boşluğu tabanı ile çakışamadığı bölgede yukarı doğru
acil durum çalışmalarını önlemelidir.

Not – Korkuluk için bu yöne bağımlı anahtar Madde 5.5.3.4’e göre ilave son sınır anahtarı ile
gerçekleştirilebilir.

5.7 Küçültülmüş dip boşlukları


EN 81-1:1998, Madde 5.7.3.3 ve EN 81-2, Madde 5.7.2.3 kuralları aşağıdakilerle değiştirilebilir.

5.7.1 Genel
Asansör, kuyu içinde güvenlik alanları (Madde 5.7.2) ve asansörün çalışmasını kontrol eden bir güvenlik
sistem (Madde 5.7.3) sağlayan düzenlerle donatılmalıdır.

5.7.2 Kuyu içinde güvenlik alanları sağlayan düzenler


Kuyu içinde güvenlik alanları sağlayan düzenler:
a) Hareketli durdurucular veya
b) Ön tetiklemeli bir durdurucu sistem olmalıdır.

5.7.2.1 Hareketli durdurucular


Hareketli durdurucular aşağıdakilere uygun olmalıdır:
a) Hareketli durdurucular kabini mekanik olarak durdurmak için kuyu içinde tesis edilmelidir,
b) Hareketli durdurucular EN 81-1:1998 veya EN 81-2, Madde 10.3 ve Madde 10.4 ile uyumlu tamponlar
ile tutturulmalıdır,
c) Otomatik olarak çalışan hareketli durdurucular, tam olarak çekilmiş veya uzatılmış konum arasında
hareket ettiklerinde, herhangi bir çarpışma nedeniyle hasarı önlemek için tasarımlanmalıdırlar.

9
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.7.2.2 Ön tetiklemeli durdurma sistemi


Ön tetiklemeli durdurma sistemi, kabin aşağı yönde sabit bir takılma noktasına eriştiğinde bir bağlama ile
mekanik durdurma dişlisinin takılması için kendisini harekete geçirme vasıtasına sahip bir tetikleme düzeni
içermelidir.

5.7.2.2.1 Tetikleme düzeni, muayene ve bakım işlemleri kuyudan veya kabin çatısından veya asansör
boşluğu dışından tamamiyle güven içinde yapılabilecek şekilde kolayca erişilebilir olmalıdır.

5.7.2.2.2 Ön tetiklemeli durdurma sistemi aşağıdakilere uygun olmalıdır:

a) Durdurma dişlisi kabin üzerine takılmalı ve kabinin kılavuz rayları üzerinde hareket etmelidir.
b) Durdurma dişlisi, takılma işlemi için mekanik bir bağlama kullanarak mekanik bir tetikleme düzeni ile
takılmalıdır.
c) Durdurma dişlisi, kabin takılma noktasının altında herhangi bir konumda iken tetikleme düzeni ve
bağlama ile takılı tutulmalıdır.

Dinamik etkiler veya kurtarma işlemi nedeniyle durdurma dişlisi serbest kalması durumunda, kabin gerekli
güvenlik alanını muhafaza ederek takılma noktasının altına aşağı doğru yeniden hareket ettiğinde yeniden
takılmalıdır.

d) Durdurma dişlisi pozitif olarak çalıştırılmalıdır:


1) Yayların kullanıldığı yerde, bunlar sıkıştırma şeklinde etki etmelidir
2) İp kullanılması durumunda ipin güvenlik faktörü EN 81-1:1998, Madde 9.9.6.2 ve EN 81-2, Madde
9.10.6.2’ye göre olmalıdır.

e) Durdurma dişlisini harekete geçirmek için gerekli kuvvet en az aşağıdaki iki değerden büyüğü olmalıdır:
1) Sürtünme nedeniyle toleransları dikkate alan durdurma dişlisinin etki kuvvetinin iki katı,
2) 300 N.
f) Durdurma dişlisi, takıldığında, ettiği durumda EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2 ile uyumlu bir
elektriksel güvenlik düzenini çalıştırmalıdır.
g) Durdurma dişlisi takıldığında veya tetiklendiğinde, serbest bırakılması yetkin bir kişinin müdahalesini
gerektirmelidir.
h) Serbest kalmasından sonra, durdurma dişlisi çalışma şartında olmalıdır.
İ) Ön tetikleme düzeni, nesnelerin, kir ve pasın kazara girmesine karşı korunmalıdır.
j) Ön tetiklemeli durdurma sistemi, güvenlik tertibatının sıfır ile takılma hızı arasında herhangi bir hızdan
kabini durdurma yeteneğinde olmalı ve durmuş olarak muhafaza etmelidir.
k) Durdurma dişlisi ile en büyük yavaşlama, güvenlik tertibatı vasıtasıyla yaratılandan daha yüksek bir
yavaşlama meydana getirmemelidir.
l) Durdurma dişlisi çalıştığında, yükü düzgün olarak dağıtılmış veya dağıtılmamış kabin zemini normal
konumundan itibaren % 5’ten daha fazla eğilmemelidir.
m) Ön tetiklemeli durdurma sistemi Ek C’deki kurallara göre tasarımlanmalı ve doğrulanmalıdır.

5.7.2.3 Boşluklar
Kabin hareketli durdurucuların tam olarak sıkıştırılmış tamponları üzerinde durduğunda veya kabin ön
tetiklemeli durdurucu sistemi (Ek C’ye bakılmalıdır) tarafından durdurulduğunda, aşağıdaki şartlar aynı anda
sağlanmalıdır:
a) Yüzeylerinden bir üzerinde duran 0,50 m x 0,60 m x 1,0 m’den az olmayan dikdörtgen bir bloğu
alabilmek için kuyuda yeterli boşluk olmalıdır.
b) Kuyunun tabanı ile kabinin en alt bölümü arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,60 m 2) olmalıdır. Bu
mesafe aşağıdakiler arasında 0,15 m’lik yatay bir mesafe içinde en az 0,10 m’ye kadar azaltılabilir:

1) Kenetleme düzeni blokları, kilit mandalı düzenleri, düşey kayar kabin kapısı/kapıları ve komşu
duvarların koruma kapağı veya bölümleri,
2) Kabinin en alt bölümleri ve kılavuz rayları.

Kabin, normal çalışma için tam olarak sıkıştırılmış tamponlar üzerinde durduğunda, kabinin en alt bölümleri
ile kuyunun tabanı arasındaki herhangi bir çarpışma önlenmelidir.

10
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

c) Kuyu içinde en yüksek bölümler arasındaki serbest düşey mesafe, örneğin yukarıda b) 1) ve b) 2)’de
ayrıntılandırılan maddeler hariç, kabinin en yüksek konumunda ve en alt bölümlerinde bulunan
dengeleme halatları ile ilgili bir germe düzeni en az 0,30 m olmalıdır.
d) Kuyunun tabanı veya buraya kurulan donanımın üstü ile tersine çevrilmiş pistonun aşağı doğru ilerleyen
piston kafa bağlantısı düzeneğinin en alt bölümleri arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,50 m
olmalıdır.

Bununla birlikte, piston kafa bağlantısı düzeneği altına istemsiz erişim kazanmanın imkansız olduğu
durumda (örneğin EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 5.6.1’e göre örtü sağlayarak), bu düşey mesafe 0,50
m’den en az 0,10 m’ye azaltılabilir.

e) Kuyunun tabanı ile doğrudan etki eden asansörün kabini altındaki teleskopik bir pistonun en alt
kılavuzlama çatalı arasındaki serbest düşey mesafe en az 0,50 m olmalıdır.

5.7.2.4 Çalışma
Hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni aşağıdaki gibi çalıştırılmalıdır:

a) En azından güvenlik sisteminin (Madde 5.7.3) harekete geçirildiğinde otomatik olarak veya
b) Elle.

5.7.2.4.1 Besleme gücünün arızası durumunda:

a) Otomatik hareketli durdurucular veya otomatik tetikleme düzeni, en azından besleme gücünün yeniden
gelmesine kadar aktif konumda harekete geçirilmeli ve muhafaza edilmelidir.
b) Elle çalıştırılan hareketli durdurucular veya elle çalıştırılan tetikleme düzenleri için, mekanik bir güvenlik
düzeni kabini durağan tutmalıdır. Bu düzen en azından besleme gücünün yeniden gelmesine kadar aktif
konumda harekete geçirilmeli ve muhafaza edilmelidir.

5.7.2.4.2 Elle çalıştırma durumunda, Madde 5.7.2.4.1 b)’ye uygun mekanik güvenlik düzeni, hareketli
durdurucular veya tetikleme düzeni aktif konumda değilse, kabinin aşağı yönde herhangi bir hareketini
önlemek için, güvenlik sistemi (Madde 5.7.3) çalıştırılmalıdır.

5.7.2.5 Elektriksel izleme


Hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni, aşağıdakileri izlemek için EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde
14.1.2’ye göre elektrik güvenlik düzenleri ile sağlanmalıdır:
a) Tam olarak genişletilmiş (aktif) konum ve
b) Tam olarak çekilmiş (aktif olmayan) konum.

5.7.3 Güvenlik sistemi

5.7.3.1 EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye uygun bir elektrik güvenlik düzeni:

a) Normal çalışmayı nötralize eden bir güvenlik sistemini harekete geçirmelidir,


b) Kuyuya erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağı bir anahtar vasıtasıyla açıldığında çalıştırılmalıdır,
c) İki-kararlı şalter olmalıdır,
d) Güvenlik sisteminin başlangıç konumuna geçmesiyle birlikte başlangıç konumuna gelmelidir (Madde
5.7.3.2’ye bakılmalıdır).

Elle açılan kapılara sahip asansörler için EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye uygun ikinci bir şalter,
kuyuya erişimi sağlayan herhangi bir kapının açılması durumunda, kabinin herhangi bir hareketini
önlemelidir. Bu şaltere bir alet kullanılmaksızın erişilmemelidir.

Pervazının, kuyu zemininden 2,5 m’den daha az bir mesafeye sahip olduğu herhangi bir kapı/çatı kapağı,
kuyuya erişim kapısı olarak kabul edilir.

5.7.3.2 Güvenlik sisteminin başlangıç konumuna geçmesi ve asansörün normal çalışmaya geri dönmesi
yalnızca bir elektrik başlangıç konumuna getirme düzeninin çalıştırılmasıyla yapılmalıdır.

1) Refüj boşluğunun 0,5 m’den (EN 81-1/2) 0,6 m’ye artırılması, güvenlik boşluklarını sağlayan mekanik
düzenlerin düzenlemesi nedeniyle mümkün değildir ve mevcut binalarda bir değişiklik gerektirmez.

11
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.7.3.2.1 Başlangıç konumuna getirme yalnızca aşağıdakiler olduğunda etkin olmalıdır:

a) Asansör inceleme çalışmasında değildir,


b) Kuyudaki ve kabin çatısındaki durdurma düzenleri (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.2.2.1 a), c) ve
d)) DURMA konumunda değildir,
c) Kuyuya erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağı kapatılır ve kilitlenir,
d) Güvenlik alanları sağlayan düzenler aktif olmayan konumdadır (Madde 5.7.2’ye bakılmalıdır).

5.7.3.2.2 Besleme gücünde arıza güvenlik sistemini başlangıç konumuna getirmemelidir.

5.7.3.3 Elektrikle başlangıç konumuna getirme düzeni:

a) İstenmeyen hiçbir çalışmanın olmamasını temin için asma kilit veya eşdeğeri ile kilitlenmelidir, ve
b) Kuyunun dışına konulmalı ve yalnızca yetkili kişilerce (bakım, inceleme ve kurtarma) erişilmelidir, ve
c) Başlangıç konumuna getirme düzeni harekete geçirilmiş olarak kaldığında normal çalışmayı önleyen,
EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2’ye uygun bir elektrik güvenlik düzeni ile izlenmelidir.

5.7.3.4 EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2 ile uyumlu ilave bir son sınırlama şalteri, hareketli
durdurucuların tamponlama bölümleri çarpmadan önce veya tetikleme düzeni durdurma dişlisine takılmadan
önce inceleme çalışması altındaki kabinin aşağı yönde hareketini kesmelidir. Bu şalter kabinin yukarı yönde
hareketine izin vermelidir.

Kabinin durma konumunda, kabinin alt bölümüne yerleştirilen bütün bileşenlerin muayeneleri ve deneyleri ile
bakım işlemleri kuyu içinden veya kuyunun dışından tamamen güvenli bir şekilde yapılabilmelidir.

5.7.3.5 Asansörün normal çalışması yalnızca hareketli durdurucuların veya tetikleme düzeninin aktif
olmayan konumda veya güvenlik sisteminin harekete geçirilmediği durumda mümkün olmalıdır.

5.7.3.6 Güvenlik sistemi harekete geçirildiğinde, inceleme işlemi yalnızca tetikleme düzeninin hareketli
durdurucularının aktif konumda olması durumunda mümkün olmalıdır.

5.7.3.7 Güvenlik sistemi harekete geçirildiğinde ve hareketli durdurucular veya tetikleme düzeni aktif
konumda olmadığında, elektriksel acil durum çalışması yalnızca yukarı yönde mümkün olmalıdır.

5.7.4 Görülebilir ve/veya duyulabilir bilgi


Kuyuya erişim sağlayan herhangi bir kapı/çatı kapağının anahtarı vasıtasıyla açılması üzerine (Madde
5.7.3.1’e bakılmalıdır), iniş sisteminden gelen görülebilir ve/veya duyulabilir bir işaret, aşağıdakilerin
konumları (aktif veya aktif olmama) hakkında bilgi vermelidir:
a) Hareketli durdurucular veya
b) Tetikleme düzeni.

İlerlemenin her iki ucu, hareketli durdurucu/durdurucular ve/veya ön tetikleme durdurma sistemi/sistemleri
tarafından korunuyorsa, bu bilgi kuyunun alt ucundan veya üst ucundan olup olmadığına dikkat çekmelidir.

Duyulabilir işaret, hareketli durdurucular veya tetikleme düzeninin aktif konumda olması durumunda, 60
saniye sonra kapatılabilir.

Madde 7.2.3’e de bakılmalıdır.

5.7.5 Kuyunun bölümlere ayrılması


Kuyu birkaç asansör ihtiva ettiğinde, kuyudaki bölümler EN 81-1:1998 veya EN 81-2, Madde 5.6.2.1’e uygun
olarak en azından kuyu zemin seviyesinden 4,0 m yüksekliğe kadar genişletilmeli ve bir kuyudan diğerine
erişimi engellemelidir.

5.7.6 Kuyuya güvenli erişim


EN 81-1:1998, Madde 5.7.3.2 ve EN 81-2, Madde 5.7.2.2 kuralları aşağıdaki gibi değiştirilmiştir:

Aşağıdaki alt paragraf ilave edilmiştir:

Bu tür kalıcı vasıtalar 0,50 m’yi aşan kuyu derinliği için gerekli değildir.

12
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.8 Koruma kapağı


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.4.1 ve Madde 8.4.2 kuralları aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir:

5.8.1 Genel
Her bir kabin pervazına, aşağıdakileri sağlayacak, genişletilebilir bir koruma kapağı takılmalıdır:

a) Koruma kapağının sabit bölümü ve hareketli bölümü/bölümleri, aşağıdakileri karşılayan açık tahliye
girişinin tüm enini kaplamalıdır,
b) En alttaki hareketli bölümün düşey kısmı yatay düzlemle açısı 60˚ den daha az olmayan bir oda ile
aşağı doğru genişletilmelidir. Bu odanın yatay düzlem üzerinde iz düşümü 20 mm’den az olmamalıdır.
c) Genişletilmiş koruma kapağı, yuvarlak veya kare kısmında 5 cm2 lik bir alan üzerine düzgün olarak
dağıtılmış, kuyunun dışından içine doğru herhangi bir noktada koruma kapağına dik açıda, 300 N’luk bir
kuvvet uygulandığında aşağıdakilere dayanacak şekilde mekanik bir dayanıma sahip olmalıdır:

1) Kalıcı herhangi bir şekil bozukluğu olmaksızın,


2) 35 mm’den daha fazla herhangi yatay bir şekil bozukluğu olmaksızın.

d) Sabit düşey bölümün yüksekliği en az tahliye pervaz seviyesi üzerinde uzatılmış kilitsiz bölgeye eşit
olmalıdır.
e) Genişletilmiş koruma kapağının düşey bölümünün yüksekliği en az 0,75 m olmalıdır.

Madde 7.2.4’e de bakılmalıdır.

5.8.2 Özel kurallar


Aşağıdaki vasıtalardan biri sağlanmalıdır:

a) Normal çalışma altında geri çekilen, gerektiğinde elle uzatılabilen bir koruma kapağı aşağıdaki
şartları tam olarak yerine getirmelidir:

1) Koruma kapağı, çekili konumda olmadığında, asansörün normal çalışması, EN 81-1:1998 ve EN


81-2, Madde 14.1.2 ile uyumlu bir elektrik güvenlik düzeni vasıtasıyla nötralize edilmelidir,
2) Kabin kapısı, EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.9.3 ile uyumlu bir kilitleme düzeni ile
donatılmalıdır,
3) Kabin kapısının kilidini açmak için, kurtarma tahliyesinden erişilebilen mekanik bir düzen
sağlanmalıdır,
4) Koruma kapağı, üzerinde çalışan acil durum kilit açma anahtarı vasıtasıyla (EN 81-1:1998 ve EN
81-2, Madde 8.9.3) kilidi açılmalıdır,
5) Kabinin koruma kapağının geri çekili konuma getirilmesi yalnızca uygun vasıtalarla en alt
tahliyeden, kuyu zemininden veya kabin çatısından elle mümkün olmalıdır,
6) Yöne bağımlı bir şalter (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2) kabin koruma kapağı, geri çekili
olmadığında, kuyu zemini ile çakışabildiği yerlerdeki bölgede aşağı doğru incelemeyi ve acil durum
çalışmalarını engellemelidir.

Not – Koruma kapağı ile ilgili yöne bağımlı şalter Madde 5.7.3.4’e göre ilave son sınırlama şalteri ile
gerçeklenebilir.

b) Veya normal çalışma altında geri çekilen, acil durum kilit açma anahtarı ile herhangi bir tahliye kapısını
açmak üzere otomatik olarak uzatılan bir koruma kapağı aşağıdaki şartları yerine getirmelidir:

1) Koruma kapağı geri çekili konumda değilse, asansörün normal çalışması EN 81-1:1998 ve EN 81-
2, Madde 14.1.2 ile uyumlu bir elektrik güvenlik düzeni vasıtasıyla nötralize edilmelidir,
2) Kabin kapısı, EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 8.9.3 ile uyumlu bir kilitleme düzeni ile
donatılmalıdır,
3) Kabin kapısının kilidini açmak için, kurtarma tahliyesinden erişilebilen mekanik bir düzen
sağlanmalıdır,
4) Besleme güç kaynağının kesilmesi durumunda (kesilme veya yalıtma), kabin koruma kapağı
otomatik olarak genişletilmiş konuma hareket ettirilmelidir,
5) Kabinin koruma kapağının geri çekili konuma getirilmesi aşağıdaki durumlarda mümkün olmalıdır:

i) Tahliye kapılarını otomatik olarak kapalı ve kilitli sağlama veya

13
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

ii) Uygun vasıtalarla, yalnızca en alt tahliyeden, kuyu zemininden veya kabin çatısından
elle.

6) Yöne bağımlı bir şalter (EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2) kabin koruma kapağı, geri çekili
olmadığında, kuyu zemini ile çakışabildiği yerlerdeki bölgede aşağı doğru incelemeyi ve acil durum
çalışmalarını engellemelidir.

Not – Koruma kapağı ile ilgili yöne bağımlı şalter Madde 5.7.3.4’e göre ilave son sınırlama şalteri ile
gerçeklenebilir.

c) Veya normal çalışma altında genişletilen, kabin en alt konumuna geldiğinde geri çekilen bir koruma
kapağı aşağıdaki şartı yerine getirmelidir:

Kabin, tam olarak sıkıştırılmış tamponları üzerinde duran konumundan itibaren en alt tahliye pervazı
üzerinde 1 m’den daha fazla olmayan bir konuma genişletilen bir bölgede olmadığında, koruma kapağı
genişletilme konumunda değilse, normal çalışma EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 14.1.2 ile uyumlu
elektrik güvenlik düzenleri ile nötralize edilmelidir.

5.9 Makina dairesinin yüksekliği


Makina dairesinin yüksekliği ile ilgili EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004, Madde 6.3.3.1 kuralları
aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Çalışma alanlarındaki açık yükseklik 2,0 m’den az olduğunda, uyarılar örneğin ISO 3864-1’e göre sarı ve
siyah şeritler kullanılarak ve yeterli uyarı işareti uygun biçimde konulmalı ve bu alanların üzerindeki tavan
altına yumuşak malzemeler sağlanmalıdır.

Tavandaki yumuşak malzemelerin en alt yüksekliğine kadar ölçülen makina dairesinin açık yüksekliği,
çalışma alanları için 1,80 m’den az olmamalıdır.

5.10 Makina dairesi kapılarının yüksekliği


EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004, Madde 6.3.4.1 kuralları aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Erişim kapıları 0,60 m’lik en az genişliğe ve 1,70 m’lik en düşük yüksekliğe sahip olmalıdır. Kapılar daire
içine doğru açılmamalıdır.

Yüksekliğin 1,80 m’den az olması durumunda, kapının her iki yanına uygun uyarılar, örneğin ISO 3864-1,
Şekil 17’ye uygun sarı ve siyah şeritler kullanılarak ve/veya yeterli bir uyarı işareti uygun bir şekilde
konulmalıdır.

5.11 Makina dairesi için kurtarma kapılarının boyutları


Kurtarma kapılarının boyutları ile ilgili EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004, Madde 6.3.4.2 kuralları
aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Kişiler için erişim kurtarma kapıları en az 0,60 m x 0,80 m ‘lik açık bir geçiş sağlamalı ve karşı
dengelenmelidir.

Boyutlardan biri 0,80 m’den az olduğunda, kurtarma kapısının her iki yanına uyarılar, örneğin ISO 3864-1,
Şekil 17’ye uygun sarı ve siyah şeritler kullanılarak ve/veya yeterli bir uyarı işareti uygun bir şekilde
konulmalıdır.

5.12 Kasnak odalarının yüksekliği


EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004, Madde 6.7.1.2.4 kuralları aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Kasnak odasında kontrol panoları ve kabinleri bulunması durumunda ve çalışma alanlarındaki açık yükseklik
2,0 m’den az olduğunda, uyarılar örneğin ISO 3864-1, Şekil 17’ye göre sarı ve siyah şeritler kullanılarak
ve/veya yeterli bir uyarı işareti uygun biçimde konulmalı ve bu alanların üzerindeki tavan altına yumuşak
malzemeler sağlanmalıdır.

Gerekirse tavandaki yumuşak malzemelerin en alt yüzeyine kadar ölçülen kasnak odasının açık yüksekliği,
çalışma alanları için 1,80 m’den az olmamalıdır.

14
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

5.13 Kasnak odası için kurtarma kapılarının boyutları


Kasnak odaları için erişim kurtarma kapılarının boyutları ile ilgili EN 81-1:1998/A2:2004 ve EN 81-2/A2:2004,
Madde 6.7.1.3.2 kuralları aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Kişiler için erişim kurtarma kapıları en az 0,60 m x 0,80 m ‘lik açık bir geçiş sağlamalı ve karşı
dengelenmelidir.

Boyutlardan biri 0,80 m’den az olduğunda, kurtarma kapısının her iki yanına uyarılar, örneğin ISO 3864-1,
Şekil 17’ye uygun sarı ve siyah şeritler kullanılarak ve/veya yeterli bir uyarı işareti uygun bir şekilde
konulmalıdır.

5.14 Tahliye kapılarının yüksekliği


EN 81-1:1998, Madde 7.3.1 ve EN 81-2, Madde 7.3.1 kuralları aşağıdaki gibi yeniden düzenlenebilir:

Bir tahliye kapısının girişinin açık yüksekliği binanın kısıtlamaları ile izin verilen en yüksek değer olmalı,
ancak 1,80 m’den az olmamalıdır.

Yükseklik 2,0 m’den az olduğunda, kabin içine ve tahliye kapısına uyarılar örneğin ISO 3864-1, Şekil 17’ye
göre sarı ve siyah şeritler kullanılarak ve/veya yeterli bir uyarı işareti uygun biçimde konulmalı ve
a) Kapı üst pervaz kenarları yatayla 30°den daha fazla olmayan 2,0 m yüksekliğe kadar eğik bir yüzeyle
sağlanmalıdır, veya
b) Kenarlar yumuşak malzemeyle kaplanmalıdır.
Kapı mekanizması kabin kapısı yüksekliğine kadar kaplanmalıdır.

6 Güvenlik kuralları ve/veya koruyucu önlemlerin doğrulanması


6.1 Doğrulama çizelgesi
Madde 5 ve Madde 7’deki güvenlik kuralları ve koruyucu önlemler aşağıdaki aşağıdaki Çizelge 2’ye göre
doğrulanmalıdır.

Not – Aşağıdaki çizelgede listelenen doğrulama yönetmeleri, doğrulamanın asansör üzerinde (sertifikasyon,
hizmete verme, vb) yapıldığı şartlara uydurulmalıdır.

15
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Çizelge 2 – Kurallara uygunluğu doğrulamak için kullanılan yöntemler

Madde Kurallar Görsel Tasarım Fonksiyonel Öçme d


c
mevcudiyet dokümanı deney
incelemesi a kontrolü b
5.1 Asansör kuyusunun perfore duvarı X
5.2 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme X
ağırlığı
5.3.1 Karşı ağırlık kuyu önlemleri X
5.3.2 Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı X
kılavuzu
5.4 Kuyuda kasnaklar X
5.4 b) Muhafaza düzenleri X X
5.5 Üst boşlukları X X X
5.5.2.1 Hareketli durdurucular X X X
5.5.2.2 Ön tetiklemeli durdurma sistemi X X X
5.5.2.3 Boşluklar X
5.5.2.4 Çalışma X X
5.5.2.5 Elektriksel izleme X X
5.5.3 Güvenlik sistem X X
5.5.4 Görülebilir ve/veya duyulabilir bilgi X X
5.5.5 Asansörler grubu için koruma X
5.6 Kabin çatı korkuluğu X X
5.7 Alt boşluklar X X X
5.7.2.1 Hareketli durdurucular X X X
5.7.2.2 Ön tetiklemeli durdurma sistemi X X X
5.7.2.3 Boşluklar X
5.7.2.4 Çalışma X X
5.7.2.5 Elektriksel izleme X X
5.7.3 Güvenlik sistemi X X
5.7.4 Görülebilir ve/veya işitilebilir bilgi X X
5.7.5 Kuyuda bölme X X
5.7.6 Güvenli kuyu erişimi X X
5.8 Koruma kapağı X X X
5.8.1 c) Muhafaza düzenleri X X
5.9 Makina dairesinin yüksekliği X X
5.10 Makina dairesi kapılarının yüksekliği X X
5.11 Makina dairesi kurtarma kapılarının X X
boyutları
5.12 Kasnak odalarının yüksekliği X X
5.13 Kasnak odası kurtarma kapılarının X X
boyutları
5.14 Tahliye kapısının yüksekliği X X
7.1 Kullanım el kitabı X X
a
Görsel mevcudiyet incelemesi, tedarik edilen bileşenlerin gözle muayenesi ile kural ile ilgili gerekli
özellikleri doğrulamak için kullanılacaktır.
b
Çizimler/hesaplamalar, sağlanan bileşenlerin tasarım karakteristiklerinin kuralı karşıladığını
doğrulayacaktır.
c
Bir fonksiyonel deney, sağlanan özelliklerin kuralı karşılayacak şekilde bunların fonksiyonunun
yerine getirildiğini doğrulayacaktır.
d
Ölçmeler, belirtilen sınırlamalar için kuralları karşılayan aletlerin kullanımıyla doğrulanacaktır.

16
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

6.2 Asansörü hizmete sokmadan önce deneyler


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Ek D’de listelenen deneylere ilaveten, aşağıdaki deneyler yapılmalıdır:

a) Üst boşluklar için:

- Hareketli durdurucular ve ön tetiklemeli güvenlik sistemi, boş kabin ve beyan hızında dinamik
olarak deneyden geçirilmelidir.

Tahrik kasnaklı asansörler için, fren açık tutulmalıdır.

Tamburlu asansörler için ve hidrolik asansörler için, ilave son sınırlama şalteri kısa devre edilmelidir.

Deneyden sonra, asansörün normal kullanımını kötü yönde etkileyebilen hiçbir olumsuzluk meydana
gelmediği değerlendirilmelidir. Gözle muayene yeterli kabul edilir.

- Hareketli durdurucu/durdurucuların tamponların çarpmasının doğrulanması,

- Ön tetiklemeli güvenlik sisteminin bulunması durumunda fren mesafesinin kontrolü.

b) Alt boşluklar için:

- Hareketli durdurucular ve ön tetikleme güvenlik sistemi, kabin beyan yükünde yüklü iken ve beyan
hızında dinamik olarak deneyden geçirilmelidir.

Tahrik kasnaklı ve tamburlu asansörler için, fren sistemi açık tutulmalıdır.

Hidrolik asansörler için, ilave son sınırlama şalteri kısa devre edilmelidir.

Deneyden sonra, asansörün normal kullanımını kötü yönde etkileyebilen hiçbir olumsuzluk meydana
gelmediği değerlendirilmelidir. Gözle muayene yeterli kabul edilir.

- Hareketli durdurucu/durdurucuların tamponların çarpmasının doğrulanması,

- Ön tetiklemeli güvenlik sisteminin bulunması durumunda fren mesafesinin kontrolü.

6.3 Teknik dosya


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, C.3 aşağıdaki gibi tamamlanmalıdır:

- Küçültülmüş kuyu ve/veya baş oda durumunda, koruyucu önlemler hakkında bilgi alınmalıdır.

7 Kullanım için bilgi


7.1 Talimatlar
EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Madde 16.3’e ilaveten, talimat el kitabı, bu standardın önlemlerine ilişkin (örneğin,
güvenlik sistemi, hareketli durdurucular, ön tetiklemeli durdurma sistemi, uzatılabilen korkuluk,
genişletilebilen koruma kapağı, vb) fonksiyon, kullanım ve bakım hakkında açıklamalar içermelidir.

Ön tetiklemeli durdurma sistemi için, anma, en az ve en büyük frenleme mesafeleri teknik dosyada (Madde
6.3) ve asansörün talimat el kitabında belirtilmelidir. Bir bölge deneyinde bu menzilin dışına çıkılan frenleme
mesafesi durumunda nasıl ilerleneceğine dair bilgi verilmelidir.

7.2 Dikkat ve uyarılar


Bütün etiketler, dikkatler, işaretlemeler ve çalışma talimatları duyulabilir, okunabilir ve derhal anlaşılabilir
olmalıdır (gerekirse işaretler ve sembollerle desteklenmiş olarak). Bunlar değiştiremeyen, kalıcı malzemeden
yapılmış, görülebilir bir konuma yerleştirilmiş ve asansörün tesis edildiği ülkenin dilinde yazılmış olmalıdır
(veya, gerekirse, birkaç dilde).

Dikkat çekmek için kullanılan karakterlerin en küçük yüksekliği aşağıdaki gibi olmalıdır:

17
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

a) Makina aksamı bölgeleri, acil durum çalışma düzenleri için ve başlangıç konumuna getirme düzeni
yeri için:

- Büyük harfler ve rakamlar için 10 mm,


- Küçük harfler için 7 mm.

b) Kuyu ve kabin çatısı bölgeleri için:

- Büyük harfler ve rakamlar için 17 mm,


- Küçük harfler için 12 mm.

Uyarı işaretlerinin en küçük büyüklüğü ISO 3864-1:2002, Madde 10 kurallarına uygun olmalıdır.

7.2.1 Küçültülmüş üst boşlukları

Takip eden açıklamayı taşıyan bir uyarı: “Tehlike – Küçültülmüş üst boşlukları – Talimatlara uyunuz”
yazılmalıdır:
a) Acil durum çalışma düzenlerinde makina aksamı bölgelerinde,
b) Asansörü başlangıç konumuna getiren düzende veya üzerinde,
c) Kabin çatısında.

Bu uyarı aşağıdaki uyarı işaretiyle birlikte olabilir:

Şekil 1

7.2.2 Uzatılabilir korkuluk


Kabin çatısında herhangi bir çalışma yapılmadan önce uzatılabilir korkuluk ihtiyacı hakkında bilgi vermek için
kabin çatısı üzerine bir uyarı konulmalıdır.

7.2.3 Küçültülmüş alt boşluklar


Takip eden açıklamayı taşıyan bir uyarı: “Tehlike – Küçültülmüş üst boşlukları – Talimatlara uyunuz”
yazılmalıdır:
a) Acil durum çalışma düzenlerinde makina aksamı bölgelerinde,
b) Asansörü başlangıç konumuna getiren düzende veya üzerinde,
c) Kuyu içinde.

Bu uyarı aşağıdaki uyarı işaretiyle birlikte olabilir:

Şekil 2

18
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

7.2.4 Genişletilebilir kabin koruma kapağı


Madde 5.8.2 a) 3) ve b) 3)’te gereken mekanik düzen üzerinde veya yanında veya koruma kapağının sabit
bölümü üzerinde, kapılar açıldığında tahliyeden açıkça görülebilen bir uyarı konulmalıdır. Uyarı: “Kişileri
kurtarmadan önce koruma kapağı tam olarak genişletilmelidir”

Bu uyarı aşağıdaki işaretle birlikte olabilir:

Şekil 3

19
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Ek A

Elektrik güvenlik düzenleri listesi

EN 81-1:1998 ve EN 81-2, Ek A aşağıdaki gibi tamamlanır:

Madde Kontrol edilen düzenler SIL


5.3.1 e) Karşı ağırlıklı ayrı duvardaki durdurma düzeni/düzenleri 2

5.5.2.2.2 f) Durdurma dişlisinin çalışmasının kontrolü 2

5.5.2.5 A) Hareketli durdurucular veya tetikleme düzenlerinin tam olarak genişletilmiş 3


konumunun kontrolü
5.5.2.5. B) Hareketli durdurucular veya tetikleme düzenlerinin tam olarak geri çekilmiş 3
konumunun kontrolü
5.5.3.1 Kabin çatısına erişim sağlayan herhangi bir kapının açılma kontrolü 3

5.5.3.2 Elektrik başlangıç konumuna getirme düzeni 2

5.5.3.4 İlave sınırlama şalteri 2

5.6.2 d) 1) Korkuluğun tam olarak geri çekilmiş konumunun kontrolü 2

5.6.2 d) 2) Korkuluğun tam olarak geri çekilmiş konumunun kontrolü 2

5.6.2.e) Asansör kuyusunun tavanı ile çarpışmayı önleyen yön bağımlı şalter 2

5.7.2.2.2 d) Durdurma dişlisinin çalışmasının kontrolü 2

5.7.2.5 a) Hareketli durdurucular veya tetikleme düzenlerinin tam olarak genişletilmiş 3


konumunun kontrolü
5.7.2.5 b) Hareketli durdurucular veya tetikleme düzenlerinin tam olarak geri çekilmiş 3
konumunun kontrolü
5.7.3.1 Kuyuya erişim sağlayan herhangi bir kapının açılmasının kontrolü 3

5.7.3.2 Elektrik başlangıç konumuna getirme düzeni 2

5.7.3.4 İlave sınırlama şalteri 2

5.8.2.a) 1) Korkuluğun tam olarak geri çekilmiş konumunun kontrolü 2

5.8.2 a) 6) Kuyu zemini ile çarpışmayı önleyen yön bağımlı şalter 2

5.8.2 b) 1) Koruma kapağının geri çekilmiş konumunun kontrolü 2

5.8.2 b) 6) Kuyu zemini ile çarpışmayı önleyen yön bağımlı şalter 2

5.8.2 c) Koruma kapağının genişletilmiş konumunun kontrolü 3

20
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Ek B
(Bilgi için)
Periyodik muayeneler ve deneyler, önemli bir değişiklikten sonra veya
bir kazadan sonra muayeneler ve deneyler

B.1 Periyodik muayeneler ve deneyler


EN 81-1:1998 ve EN 81-2, E.1, ikinci paragraf aşağıdaki gibi eklenmelidir:

Bu periyodik deneyler, tekrarlanmaları boyunca, aşırı yıpranmaya neden olmamalı veya asansörün
güvenliğini azaltma ihtimali taşıyan baskılara maruz bırakmamalıdır. Bu özellikle güvenlik tertibatı, tamponlar
ve hareketli durdurucu/durdurucular gibi bileşenlerin deneyi durumunda böyledir. Bu bileşenler üzerinde
deneyler yapılması durumunda, bunlar boş kabin ile ve azaltılmış bir hızda yapılmalıdır.

B.2 Önemli bir değişiklikten sonra veya bir kazadan sonra muayeneler ve deneyler
EN 81-1:1998 ve EN 81-2, E.2.b) aşağıdaki gibi tamamlanır:

- Hareketli durdurucular,

- Ön tetiklemeli durdurma sistemi,

- Uzatılabilir kabin çatı korkuluğu,

- Genişletilebilir koruma kapağı.

21
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Ek C

Ön tetiklemeli durdurma sisteminin muayenesi

Bu ek, ön tetiklemeli durdurma sistemlerinin uygunluğunun doğrulanması için deney işlemlerini tanımlar.
Genel önlemler için EN 81-1:1998 ve EN 81-2, F.0 uygulanır.

C.1 Genel önlemler


Aşağıdaki bilgi sağlanmalıdır:
a) En düşük ve en yüksek takılma hızı,
b) En küçük ve en büyük beyan yükü
c) Kabinin, karşı ağırlığın, iplerin, kabin bükülgen kablolarının ve dengeleme halatlarının veya diğer telafi
vasıtalarının en küçük ve en büyük kütleleri,
d) Asansör makinasının ve diğer ilgili döner bileşenlerin dönme kütlelerinin em küçük ve en büyük ataleti,
e) Kullanılan kılavuz rayları üzerindeki ayrıntılı bilgi: malzemeler, tip, yüzey şartları (çekilmiş, haddelenmiş,
taşlanmış, vb.), durdurma davranışını etkileyebilen yağlama tipi ve özellikleri ile ilgili başka herhangi bir
bilgi,
f) Kontrolsüz hareketlere yol açabilen ve frenleme mesafelerinin hesaplanmasında dikkate alınmak
zorunda olunan, önceden görülebilir arızaların listesi,
g) Durdurma davranışını etkileyebilen sıcaklık, nem, iklim şartları ve herhangi başka özel bir uygulama
aralıkları dahil amaçlanan kullanım
h) Deney şartları altında ve en kötü şartlarda frenleme mesafelerinin hesaplanması için hesaplama
formülleri,
i) Yapılış, çalışma, kullanılan malzeme, yapım bileşenleri üzerindeki boyutlar ve toleransları gösteren
ayrıntılı ve düzenlenmiş çizimler,
j) Gerektiğinde, ayrıca elastik bölümlere ilişkin bir yük diyagramı,
k) İşlevselliği, frenleme mesafeleri, yıpranma, yaşlanma, vb.nin bakımı ve periyodik kontrolü için talimatları
içeren ön tetiklemeli durdurma sistemi ile ilgili talimat el kitabı.

C.2 Beyan etme ve deney numuneleri


C.2.1 Hangi asansör parametreleri ve uygulamaları için düzenin belgelendirileceği beyan edilmelidir.
Düzen belli bir parametre aralığı için belgelendirilecekse, ayrıca ayarlamanın aşamalar şeklinde veya sürekli
olarak yapılması gerektiği gösterilmelidir.

C.2.2 İlgili şartların deneyden geçirilmesi için gerekli olan, belli sayıda ön tetiklemeli durdurma sistemleri
takımı sağlanmalıdır. Bu takımlar, sistem ile ilgili olan, kabin askısı ve diğer bileşenleri içerebilir. Düzenin
üzerinde hareket ettiği kılavuz rayları da ayrıca uygun boyutlarda sağlanmalıdır.

C.3 Laboratuvar deneyleri

C.3.1 Deney metodu


Deney metodu sistemin gerçekçi bir fonksiyonunu sağlamak için tanımlanmalıdır. Bir asansör üzerindeki
gerçek durum, örneğin tahrik kasnağı ve sökülebilir atalet kütlelerinin her iki yanında esnek kütlelere sahip
bir asansör sistemi biçiminde bir deney düzeneği ile, mümkün olduğunca benzetilmelidir. Deney tetikleme
düzeni, bağlamalar ve durdurma dişlisi içermelidir.

Ölçmeler aşağıdakilerden oluşmalıdır:


a) İvme ve hız,
b) Frenleme mesafesi,
c) Yavaşlama.

Ölçümler zamanın bir fonksiyonu olarak kaydedilmelidir.

C.3.2 Durdurma dişlisinin anma frenleme kuvvetinin belirlenmesi


Durdurma dişlisinin en yüksek ayarı ve en düşük ayarı için en yüksek takılma hızı ile en az altı takılma
deneyi yapılmalıdır. Bu deneyler, frenleme kuvvetindeki toleransları ve deneylerden sonraki yıpranmayı
göstermelidir.

22
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Deneyler, değiştirilmek zorunda olunduğunda belirtilmesi gereken ölçütlerin söz konusu olduğu kılavuz
rayının aynı bölümünde yapılmalıdır.

Her bir deney için yavaşlamanın zamana göre ortalaması alınmalıdır. Hiçbir üst değeri, ortalama
yavaşlamayı 2’den daha fazla artırmamalıdır. Ortalama yavaşlamadan ortalama frenleme kuvveti
hesaplanmalıdır.

Bir kez ayarlama ve aynı fren çeneleri ile yapılan altı ardışık deneyden hiçbiri için frenleme kuvveti, bu
ayarlama için belirtilen anma frenleme kuvvetinden ± % 25’den daha fazla farklı olmamalıdır.

Anma frenleme kuvveti, deney düzeneğindeki tahrik kasnağı üzerindeki en yüksek statik dengesiz
kuvvetlerin yaklaşık iki katı (± % 20) olmalıdır.

Kılavuz rayının farklı bir bölümünde yapılan ilave deneyler, örneğin az ya da aşırı yağlama, güvenlik
tertibatının toleransları, vb. gibi normal çalışma altında beklenen etkilere sahip durdurma davranışını
göstermelidir.

Azaltılmış takılma hızarı ile (% 50, % 10 ve % 0’lık en yüksek takılma hızı) kılavuz rayının farklı bir
bölümünde yapılan daha başka deneyler, asansörün amaçlanan yük şartlarında durdurması ve durmuş
olarak kalmasını göstermelidir.

C.3.3 Deneylerden sonra kontrol


Deneylerden sonra:
a) Kenetleme elemanının sağlamlığı, orijinal olarak belirtilen değerler ile kıyaslanmalıdır. Diğer analizler
özel durumlarda yapılabilir.
b) Hiçbir kırılma, şekil bozukluğu ve başka değişiklikler (örneğin, çatlaklar, kenetleme elemanlarında şekil
bozukluğu veya yıpranma, sürtünen yüzeylerin görüntüsü gibi) bulunup bulunmadığı ile ilgili olarak,
deney numuneleri kontrol edilmelidir.
c) Gerekiyorsa, şekil bozuklukları veya kırıkların kanıtı için elemanların fotoğrafları çekilmelidir.

C.4 Hesaplama

C.4.1 Hesaplama yöntemi


Hesaplama yöntemi, yerin deney durumu için anma frenleme kuvvetleri ve öngörülebilir en kötü durumlar
temelinde frenleme mesafeleri ve yavaşlamanın hesaplanmasına izin vermelidir.

C.4.2 Yerin deney durumu


Hesaplama, normal çalışma şartları altında beklenen toleranslar, sürtünme, yıpranma ve diğerleri nedeniyle
etkiler dikkate alınarak Madde 6.2’ye uygun bu yer deney şartlarında anma, en küçük ve en yüksek frenleme
mesafelerini göstermelidir.

Çizelge C.1 ve Çizelge C.2, asgari ve azami şartlar için etkilerin nasıl birleştirilebileceğine dair örnekleri
gösterir. Frenleme kuvvetine ait toleranslar Madde C.3’e göre yapılan deneylerle doğrulanmalıdır.

C.4.3 En kötü durumlar


Hesaplama, yükleme durumları, takılma hızı, asansör makinasındaki arızalar (örneğin kırılmış mil, fren
arızası gibi) ve toleranslar, yıpranma ve diğer etkileri dikkate alan, öngörülebilir en kötü durumlar altında en
küçük ve en büyük frenleme mesafelerini göstermelidir. Çizelge C.1 ve Çizelge C.2, asgari ve azami en kötü
durumlar için etkilerin nasıl birleştirilebileceğine dair örnekleri gösterir.

Azami en kötü frenleme mesafesi, tetikleme düzeninin yeri ile ilgili değer olmalıdır. Asgari en kötü duruma ait
frenleme mesafesi en yüksek yavaşlamanın hesaplanması için ilgili değer olmalıdır.

23
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Çizelge C.1 – Yukarı yönde yerin deney durumları ve en kötü durum şartları ile ilgili etkiler ve birleştirmeler –
Örnekler

Şartlar
Parametreler Azami yer deney Asgari yer deney Azami en kötü Asgari en kötü
durumu durumu durum durum
Kabin içinde
veya üzerindeki 0 0 750 N a % 100 b 2000 N
c
yük
Uygulanan fren Hayır Hayır Hayır Evet Hayır
Dişli makinanın
takılı atalet Evet Evet Evet Evet Hayır
kütleleri
Bileşenlerin Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
toleransları yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme frenleme frenleme frenleme
kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri
Sürtünmenin Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
toleransları yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme frenleme frenleme frenleme
kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri
Yıpranma Beklenen en Öngörülebilen en
yüksek azalan 0 yüksek azalan 0
frenleme frenleme
kuvvetleri kuvvetleri
Diğerleri Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme frenleme frenleme frenleme
kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri kuvvetleri
a
750 N kabin içinde veya kabin çatısı üzerinde bir adet kişiyi gösterir.
b
% 100 beyan yük şartını gösterir.
c
2000 N kabin çatısı üzerinde duran iki kişinin durumunu gösterir.

Çizelge C.2 – Aşağı yönde yerin deney durumları ve en kötü durum şartları ile ilgili etkiler ve birleştirmeler –
Örnekler

Şartlar
Parametreler Azami yer deney Asgari yer deney Azami en kötü Asgari en kötü
durumu durumu durum durum
Kabin içinde veya
üzerindeki yük % 100 a % 100 % 100 750N b

Uygulanan fren Hayır Hayır Hayır Evet


Dişli makinanın
takılı atalet Evet Evet Evet Evet
kütleleri
Bileşenlerin Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
toleransları yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri
Sürtünmenin Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
toleransları yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri
Yıpranma Beklenen en Öngörülebilen en
yüksek azalan 0 yüksek azalan 0
frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri
Diğerleri Beklenen en Beklenen en Öngörülebilen en Öngörülebilen en
yüksek azalan yüksek artan yüksek azalan yüksek artan
frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri frenleme kuvvetleri
a
% 100 beyan yük şartını gösterir.
b
750 N kabin içinde veya kabin çatısı üzerinde bir adet kişiyi gösterir.

24
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

C.5 Deney raporu


Tekrar üretilebilirliği sağlamak için deney raporu bütün ayrıntılarıyla kaydedilmelidir, örneğin:

- Ön tetiklemeli durdurma sisteminin tip ve uygulaması,


- İzin verilebilir kütleler ve diğer asansör parametrelerinin sınırları,
- En yüksek takılma hızı,
- Üzerinde frenleme elemanlarının etki ettiği bölümlerin tipi,
- Tanımlanmış deney yöntemi,
- Deney düzeneğinin açıklaması,
- Deney düzeneğinde denenecek düzenin yeri,
- Yapılan deneylerin sayısı,
- Ölçülen değerlerin kaydı,
- Deney sırasında gözlemlerin raporu,

Kurallara uygunluğu göstermek için deney değerlendirmesi.

25
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Ek ZA
(Bilgi için)
Bu standardın Avrupa Birliği Direktiflerinin temel gerekler veya diğer
hükümleri ile ilişkili olan maddeleri

Bu standard, Avrupa Birliğinin 95/16/EC2 Direktifinin temel gereklere uyum sağlamak için Avrupa Komisyonu
ve Avrupa Serbest Ticaret Örgütü tarafından CEN’e verilen talimata göre hazırlanmıştır.

Uyarı : Diğer kurallar ve AB Direktifleri, bu standardın kapsamına giren mamul/mamullere uygulanabilir.

Bu standardda uygunluk, dikkate alınan Avrupa Birliği Direktifleri ve ilgili EFTA düzenlemelerinin önemli
maddelerine karşılık gelen temel kurallarına uygunluk anlamına gelir.

Çizelge ZA.1 – Bu standard ile Direktif 95/16/EC arasındaki karşılaştırma

Bu standardın maddeleri Direktif’in Önemli Sağlık ve Direktif’in Karşılık gelen Önemli Sağlık ve
Güvenlik Kuralları (EHSR) Güvenlik Kuralları (EHSR)
Asansörler Makinalar Makinalar
95/16/EC 98/37/EC 2006/42/EC
5.1 Asansör kuyusunun 2.1
perfore duvarı
5.2 Kabin, karşı ağırlık veya 4.3
dengeleme ağırlığı arasındaki
boşluklar
5.3 Ayrı kuyudaki karşı ağırlık 4.3
5.4 Kuyudaki kasnaklar 1.3
5.5 Küçültülmüş üst boşluklar 2.2
5.6 Kabin çatısı korkuluğu 1.1 1.5.15 1.5.15
5.7 Küçültülmüş alt boşluklar 2.2
5.8 Koruma kapağı 4.4
5.9 Makina dairesinin 1.1 1.1.2 d 1.1.6
yüksekliği
5.10 Makina dairesi kapılarının 1.1 1.6.2 1.6.2
yüksekliği
5.11 Makina dairesi kurtarma 1.1 1.6.2 1.6.2
kapılarının boyutları
5.12 Kasnak odalarının 1.1 1.1.2 d 1.1.6
yüksekliği
5.13 Kasnak odası kurtarma 1.1 1.6.2 1.6.2
kapılarının boyutları
5.14 Tahliye kapılarının 1.1 1.6.2 1.6.2
yükseklği
7 Kullanım bilgisi 6.2

Not - Asansörler Direktifi Ek I Kısım 2.2’ye göre kabin üzerinde veya altında çarpma riskini önlemek için
alternatif önlemlerin uygulanması, serbest bölge veya refüj kuralının yerine getirilmesinin imkansız
olduğu yerlerde tesisini kısıtlar ve ulusal yetkililerin önceden onayına maruz olabilir.

2)
TSE Notu: (95/16/EC) Asansör Yönetmeliği T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından 31.01. 2007 tarih
ve 26420 sayılı Resmî Gazete yayımlanmıştır.

26
ICS 91.140.90 TÜRK STANDARDI TS EN 81-21/Ocak 2011

Kaynaklar
[1] EN 81-71: 2005, Safety rules for the construction and installation of lifts - Particular applications to
passenger lifts and goods passenger lifts - Part 71: Vandal resistant lifts

[2] EN ISO 13857: 2008, Safety of machinery - Safety distances to prevent hazard zones being reached by
upper and lower limbs (ISO 13857: 2008)

[3] EN ISO 14121-1: 2007, Safety of machinery - Risk assessment - Part 1: Principles (ISO 14121-1: 2007)

27

You might also like