Professional Documents
Culture Documents
“Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Giới thiệu của tổ khối:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Xác nhận của thủ trưởng đơn vị:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Nhận xét của cấp trên:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
GÓP PHẦN HÌNH THÀNH NHÂN CÁCH TRẺ TIỂU HỌC”
1. Tóm tắt nội dung sáng kiến:
Việc giáo dục đạo đức cho học sinh ở lứa tuổi tiểu học là một nhiệm vụ cấp
bách trong nhà trường để thiết thực xây dựng một môi trường giáo dục lành mạnh
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại đơn vị cũng như góp phần tích cực trong
việc hình thành nhân cách cho trẻ. Muốn vậy, người giáo viên cần phải đề ra các
giải pháp thiết thực. Cụ thể như sau: Kết hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với gia đình
học sinh để rèn luyện những thói quen và hành vi tốt cho trẻ. Giáo viên chủ nhiệm
giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường thông qua một số hoạt động cụ thể, thiết
thực. Thông qua hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt truyền thống để góp phần tạo sân
chơi lành mạnh cho học sinh. Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể xã hội để
tìm giải pháp giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở địa phương. Thông qua các
tiết dạy, nhất là với bộ môn đạo đức giáo viên hướng dẫn các em những hành vi
hằng ngày. Thông qua chính tấm gương của thầy cô giáo để các em noi theo. Nâng
cao vai trò tư vấn học đường nhằm chia sẻ và giúp các em định hướng những hành vi
hàng ngày, hình thành chuẩn mực mực đạo đức cho học sinh.
2. Phạm vi ảnh hưởng:
Sáng kiến có ảnh hưởng tại trường Tiểu học Trần văn Mười và ở các đơn vị giáo
dục trên cả nước.
3. Phạm vi áp dụng:
Sáng kiến được áp dụng vào thực tiễn công việc công tác giảng dạy của giáo viên
tại trường Tiểu học Trần văn Mười. Ngoài ra sáng kiến này còn có thể áp dụng ở
các đơn vị giáo dục trên cả nước.
4. Hiệu quả mang lại:
Việc tập trung giáo dục đạo đức đã góp phần thúc đẩy các hoạt động của nhà
trường ngày càng phát triển, chất lượng giáo dục từ đó cũng được nâng lên rõ rệt.
Học sinh có những sai phạm đã có nhiều chuyển biển tốt, đã cố nhiều cố gắng trong
việc thực hiện các yêu cầu của thầy cô giáo đề ra. Nhân cách trẻ cũng được hình
thành, hoàn thiện dần theo các chuẩn mực đạo đức mà các em thực hiện. Các em đã
dần được bạn bè yêu mến, giáo viên tin tưởng giao cho các em thực hiện những công
việc nhà trường phân công … Học sinh đi học đều, cởi mở hơn, tâm sự với cô giáo
những suy nghĩ và nhờ thầy cô góp ý giúp đỡ. Việc thực hiện các chuẩn mực đạo
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
đức của người học sinh đã được nâng lên một cách rõ rệt các em học tập chăm ngoan
hơn, không khí học tập ở các lớp sôi nổi, hào hứng hơn, kết quả chất lượng học tập
ngày một cao hơn so với đầu năm, và các năm học trước. Học sinh đã tham gia vào
các hoạt động học một cách hăng hái, biết hỗ trợ nhau hoàn thành công việc chung.
Giờ học nhẹ nhàng, tự nhiên và hiệu quả hơn đã góp phần nâng cao chất lượng học
tập của học sinh cũng như góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Quá trình hội nhập kinh tế thế giới của nước ta hiện nay có những bước phát
triển ổn định, bền vững. Những thành tựu đạt được dần đưa đất nước đến vị trí xứng
ngang tầm với thế giới. Bên cạnh đó, mặt trái của cơ chế thị trường vẫn làm ảnh
hưởng không ít đến thuần phong mỹ tục, đạo đức, phẩm chất con người của xã hội. Vì
vậy, nếu không tập trung giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống cho học sinh thì rất khó
giữ gìn truyền thống lâu đời của dân tộc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức
mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Do đó việc xây dựng đạo đức, lối sống cho
các em ngay khi đang ngồi trên ghế nhà trường là vấn đề vô cùng quan trọng, đây cũng
chính là thước đo để đánh giá một con người. Bộ GDĐT cũng thường xuyên chỉ đạo
các trường học cần tập trung: “Giáo dục đạo đức trong nhà trường là nhiệm vụ cấp
bách hàng đầu không thể thiếu được của các trường học”
Ông bà ta cũng có câu: “Dạy con từ thuở còn thơ”, đó là lời giáo huấn ngàn đời
lưu truyền trong việc dạy dỗ con cái. Khi các cháu đến trường thì thuộc nằm lòng câu:
“Tiên học lễ Hậu học văn”.
Ngày nay: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức, tác phong Hồ Chí Minh” là
phương châm không chỉ trong mỗi trường Tiểu học của chúng ta mà đã phổ biến sâu
rộng trong toàn dân trên cả nước.
Do vậy, việc giáo dục đạo đức là mặt trận hàng đầu của trường Tiểu học.
Đó cũng là lý do mà bản thân tôi tâm huyết trong suốt thời gian đến với nghề dạy
học. Từ đó, tôi chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục đạo đức, góp phần hình thành
nhân cách trẻ tiểu học” để nghiên cứu nhằm tìm ra giải pháp giáo dục đạo đức cho học
sinh ngày một đạt kết quả hơn để từ đó góp phần hình thành nhân cách cho trẻ.
II. THUẬN LỢI – KHÓ KHĂN VÀ THỰC TRẠNG
1. Thuận lợi:
Phòng Giáo dục đào tạo Hóc Môn, năm học 20162017 này đã mở đợt tập huấn
“Giáo dục kỷ luật tích cực” cho giáo viên, nhằm đưa ra một số biện pháp để giáo viên
tạo môi trường học tập thân thiện cho trẻ góp phần nâng cao chất lượng học tập, bên
cạnh đó góp phần giáo dục đạo đức cho học sinh.
Bản thân được sự ủng hộ, tận tình giúp đỡ của Ban giám hiệu và sự hợp tác của
giáo viên chủ nhiệm các lớp cũng như toàn thể công nhân viên của nhà trường.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Với vị trí, vai trò là Phó hiệu trưởng, ý tưởng này có thể được vận dụng và nhân
rộng toàn trường.
2. Khó khăn:
Xuân Thới Đông là một xã ngoại thành khá đông dân. Phần lớn người dân tập
trung sống bằng nông nghiệp, kinh tế các gia đình gặp khó khăn vì thu nhập và chi tiêu
hàng ngày đều dựa vào sản phẩm nông nghiệp tự cung tự cấp. Một bộ phận người dân
là công nhân tại các cơ sở nhỏ trên địa bàn … Do đó việc chăm sóc con cái còn hạn chế,
đầu tư cho việc học của học sinh chưa cao. Phụ huynh ph ần đông là phó thác việc dạy
dỗ, giáo dục con em mình cho nhà trường. Chính vấn đề này cũng đã ảnh hưởng đến
chất lượng công tác giáo dục toàn diện của nhà trường.
Bên cạnh đó còn có một số em do thiếu sự quan tâm giúp đỡ của gia đình nên
nảy sinh những tật xấu, các em hay bắt chước các thói xấu của người khác như: nói
tục, chửi thề, trộm cắp dụng cụ học tập của bạn bè, gây gỗ, đánh nhau với bạn cùng
lớp, cùng trường … Một vài em học sinh cá biệt đã lôi kéo các em làm những việc sai
trái đã tạo nên thói hư, tật xấu cho bản thân mình.
Tục ngữ có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” lứa tuổi của học sinh tiểu
học, lứa tuổi mà các em bước đầu tiếp xúc với môi trường tập thể, tiếp xúc với bạn bè
cùng lứa tuổi, cùng lớp, cùng trường, lứa tuổi này như trang giấy trắng để tiếp thu
những kỹ năng sống đang còn rất bỡ ngỡ, đơn giản của các em.
Chính vì vậy việc giáo dục đạo đức cho học sinh ở lứa tuổi tiểu học là một
nhiệm vụ cấp bách trong nhà trường để thiết thực xây dựng một môi trường giáo dục
lành mạnh góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại đơn vị cũng như góp phần tích
cực trong việc hình thành nhân cách cho trẻ.
III. CÁC GIẢI PHÁP:
1. Kết hợp giữa GVCN với gia đình học sinh:
Gia đình là tế bào của xã hội là nơi nuôi dưỡng và củng cố nhân cách của học
sinh. Để thực hiện có hiệu quả việc rèn luyện giáo dục đạo đức cho học sinh thì cần
phải có sự phối hợp chặt chẽ với gia đình. Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm thường
dành thời gian để đi thăm gia đình một số học sinh chưa ngoan, có hoàn cảnh đặc biệt
cần được giáo dục và giúp đỡ để nắm bắt tâm lý, hoàn cảnh của từng em để kết hợp
với phụ huynh học sinh tìm cách uốn nắn, giáo dục giúp đỡ các em ngày càng tiến bộ.
Giáo viên chủ nhiệm và nhà trường cần thông báo cho cha mẹ học sinh về những loại
sách vở và đồ dùng cần thiết cho con em học tập. Yêu cầu phụ huynh nhất thiết phải
chuẩn bị đầy đủ để các em đến trường học khỏi lúng túng vì nếu thiếu đồ dùng học tập
sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của học sinh như tự ti, mặc cảm hoặc có thể tạo tình huống
cho các em lấy cắp đồ dùng học tập của bạn bè mình.
Đề nghị cha mẹ học sinh cần phải quan tâm đặc biệt đến việc học ở nhà của học
sinh, hằng ngày bố mẹ nên dành thời gian để trò chuyện với các em về việc học ở
trường, về mối quan hệ giữa con mình với bạn bè và thầy cô giáo để kịp thời giúp con
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
mình vượt qua những khó khăn trong học tập và sinh hoạt tập thể. Khi con cái có sai
phạm (ở trường hoặc ở nhà) cha mẹ không nên đánh mắng con mà cần bình tĩnh, nhẹ
nhàng tìm cách khuyên nhủ để con cái biết sửa những lỗi lầm mắc phả. Trong việc giáo
dục con em, phụ huynh cần chú ý kết hợp với giáo viên chủ nhiệm và nhà trường thật
nhuần nhuyễn để đạt được hiệu quả cao.
Phối hợp với hội cha mẹ học sinh của lớp để tìm biện pháp giáo dục, giúp đỡ
những em chưa ngoan.
2. Giáo viên chủ nhiệm với việc giáo dục đạo đức cho học sinh ở trường:
Giáo dục đạo đức không phải một ngày, một buổi, việc rèn luyện đạo đức, tác
phong cho học sinh cần phải được thực hiện một cách thường xuyên, liên tục và nó có
mối quan hệ mật thiết với tất cả các môn học trong nhà trường. Từ đó dần hình thành
thói quen, rồi hình thành nhân cách cho các em. Bởi vậy, các em cần phải được sự quan
tâm giáo dục của toàn xã hội. Việc nâng cao giáo dục rèn luyện đạo đức trong nhà
trường bằng nhiều hình thức khác nhau như: ngoại khóa, sinh hoạt truyền thống, hoạt
động đội, trò chơi và các tiết học đạo đức trong chính khóa… tạo ra cho các em một
không khí vui vẻ, sôi động, không cứng nhắc, khô khan mà lại mang tính giáo dục cao và
thuyết phục học sinh nói và làm theo gương người tốt việc tốt.
Tổ chức cho học sinh lấy 5 điều Bác Hồ dạy làm thước đo cho mọi hành động,
học tập nghiêm túc nội quy nhà trường. Đây cũng chính là cơ sở để theo dõi xếp loại thi
đua của các em vào hàng tuần và cuối năm học.
Phối hợp với Tổng phụ trách đội và chi đoàn nhà trường để hướng đẫn các em đi
học đúng giờ, nghỉ học phải có giấy xin phép của gia đình, phải học thuộc bài và làm
bài tập ở nhà đầy đủ trước khi đến lớp… Học sinh ngồi học trong lớp phải tập trung
nghe thầy cô giáo giảng bài, làm bài tập ở nhà đầy đủ trước khi đến lớp.
Thông qua các buổi sinh hoạt đội, chào cờ, các buổi sinh hoạt lớp, các tiết dạy
đạo đức để thường xuyên giáo dục học sinh làm theo gương người tốt việc tốt.
Trong tiết sinh hoạt tập thể cần động viên khuyến khích, khen thưởng những cá
nhân, tập thể làm tốt công việc mà nhà trường giao phó, những mặt còn hạn chế thì
nhắc nhở học sinh nên từ bỏ và tránh lặp lại những sai sót này. Giáo viên cần phải luôn
luôn gần gũi, thân mật với học sinh, tìm hiểu về hoàn cảnh từng em. Không nên tạo áp
lực nặng nề, mà chính sự quan tâm, yêu thương của giáo viên đối với các em sẽ giúp các
em thực sự coi nhà trường, lớp học là ngôi nhà thứ hai của mình. Giáo viên sẽ rất dễ
dàng thực hiện điều đó khi thực sự có tâm huyết và tận tụy với nghề.
Đặc biệt những em học sinh cá biệt để có biện pháp rèn luyện phù hợp với tâm lý
của từng em, không nên xử phạt quá nghiêm khắc mà nên khuyên nhủ một cách nhẹ
nhàng; không quá gần gũi nhưng lại không quá xa cách, tìm cách tác động vào tâm lý của
các em sửa đổi dần dần, để góp phần giúp đỡ các em vượt qua những khó khăn, khắc
phục những việc làm sai trái mà các em đã vi phạm. Giáo viên phải có sổ theo dõi riêng
nhằm theo dõi diễn biến tâm lý học sinh cá biệt qua từng thời kỳ để có biện pháp uốn
nắn, giúp đỡ các em thực hiện tốt nhiệm vụ của người học sinh.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn thì giáo viên chủ nhiệm và Chi hội cha
mẹ học sinh, chi đội, liên đội tổ chức quyên góp giúp đỡ vật chất nhằm động viên tinh
thần tương thân, tương ái và giáo dục tình bạn cần giúp đỡ nhau lúc khó khăn, hoạn nạn
nhằm giúp học sinh có thể vượt qua những khó khăn trong cuộc sống và khắc phục
được tính xấu mà các em đã từng mắc phải. Khi thấy các em có tiến bộ thì chúng ta nên
tiếp tục động viên khen ngợi các em nhằm giúp các em có ý hướng phấn đấu tốt hơn
nữa.
Lập “Đôi bạn học tập” để giúp nhau cùng tiến bộ. Khi kết quả học tập được
nâng lên học sinh cảm thấy tự tin hơn, tình bạn bè càng thắt chặt, hình thành những hình
vi đạo đức tốt và nhân cách tốt. Đối với học sinh yếu, giáo viên cần động viên, khuyến
khích nhiều hơn, tìm mọi cái hay, cái giỏi của các em để khen ngợi làm cho các em thấy
được giá trị của mình; các em sẽ cảm thấy được cô giáo tin tưởng, từ đó sẽ có sự
chuyển biến tích cực trong suy nghĩ của các em, tạo động lực để các em vươn lên. Giáo
viên nên tuyệt đối tránh những lời nặng nề, xúc phạm, nhục mạ với những em học yếu.
Giáo viên càng nên tránh thể hiện sự yêu thương quá mực với một học sinh nào
đó. Việc này sẽ làm cho cá nhân em học sinh đó trở nên tự cao, tự đại và những học sinh
khác lại thấy thiếu công bằng sẽ trở nên ích kỉ, ghanh ghét bạn mình. Giáo viên phải
luôn tỏ ra công bằng, đem tình yêu thương chia sẻ cho tất cả các em.
3. Thông qua hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt truyền thống :
Hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt truyền thống góp phần không nhỏ vào việc giáo
dục đạo đức và định hình nhân cách cho học sinh.
Tổ chức ngoại khóa để giới thiệu về gương người tốt, việc tốt; học tập và làm
theo 5 điều bác Hồ dạy. Việc giáo dục học sinh thông qua sinh hoạt truyền thống có tác
động rất lớn đến tư tưởng tình cảm của các em. Thông qua chủ điểm hàng tháng tổ
chức sinh hoạt truyền thống, sinh hoạt dưới cờ, phát động các đợt thi đua theo từng chủ
điểm như: Chào mừng năm học mới và Quốc khánh 02 9; ngày nhà giáo VN 2011;
Quân đội nhân dân 2212; các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân; ngày thành lập Đoàn
TNCSHCM 263; ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam 304 và Quốc tế LĐ 015…
bằng các hình thức thi đua học tốt, sinh hoạt văn nghệ, ngoại khóa về hình ảnh anh bộ
đội Cụ Hồ, đố vui để học, báo cáo kinh nghiệm học tập, thông qua các hoạt động tập
thể để giáo dục tư tưởng tình cảm cho các em, giúp các em có ý thức tổ chức kỷ luật,
chấp hành tốt nội quy nhà trường đề ra. Bên cạnh đó cũng cần nhắc nhở nhẹ nhàng một
số em chưa thật ngoan và có nhiều vi phạm để giúp các em sớm khắc phục những
thiếu sót của mình như: xả rác, ném đá, bẻ cành cây xanh, chọc phá bạn bè, leo trèo trên
bàn ghế, nói tục, đánh nhau…
Bên cạnh đó giáo viên phải kết hợp với nhà trư ờng, Tổng phụ trách, Chi đoàn
thanh niên tổ chức cho các em tham gia tích cực các phong trào Kế hoạch nhỏ, Nụ cười
hồng, Giúp bạn nghèo vượt khó, Cùng bạn nghèo vui Tết, Áo trắng đến trường,… dự
thi tìm hiểu về Đội Thiếu niên Tiền Phong Hồ Chí Minh, Đảng Cộng Sản Việt Nam,
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và quê hương đất nước. Thông qua các hoạt
động này nhằm giáo dục tư tưởng tình cảm cho học sinh.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Thông qua các hội thi như Cắm hoa, làm thiệp Tết, vẽ tranh, kể chuyện bác Hồ,
văn nghệ … để cá nhân hoặc tập thể nhỏ thể hiện khả năng của mình, tự khẳng định
những thành tích, kết quả của quá trình tu dưỡng, rèn luyện phấn đấu trong học tập,
trong hoạt động văn thể mỹ và các hoạt động của Đội, chính trong những lúc tham
gia hội thi, các em được nâng cao lòng tự tin, tính tự chủ, mạnh dạn, nhanh nhẹn và ứng
xử linh hoạt và cũng chính các em được hòa mình trong những hội thi các em đã được
bồi dưỡng lòng vị tha, dễ hòa đồng trong tập thể, ham muốn làm những điều hay, việc
tốt nhằm góp phần nâng cao việc giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách cho học
sinh trong nhà trường tiểu học.
Mỗi đầu tuần sinh hoạt dưới cờ, Tổng phụ trách đều phải giáo dục các em về
tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thông quá các hình thức cho các em kể
chuyện Bác Hồ, dạy các em những bài hát về Bác hoặc đố vui, hái hoa dân chủ…
4. Thông qua các tổ chức đoàn thể xã hội :
Các đoàn thể xã hội đóng góp một phần không nhỏ trong việc định hướng nhân
cách trẻ. Giáo viên chủ nhiệm chú ý kết hợp với các đoàn thể trong địa phương như :
Đoàn Thanh niên, hội Cựu chiến binh, hội Phụ nữ, công tác mặt trận, các chi đoàn địa
phương để cùng tham gia tìm hiểu hoàn cảnh của các em để có kế hoạch, biện pháp
giúp đỡ các em chưa ngoan sớm khắc phục những lỗi lầm để trở thành người con
ngoan, trò giỏi…
Vai trò của người giáo viên chủ nhiệm là nhà giáo dục thông qua việc thực hiện
chức trách của người giáo viên mà còn là chiếc cầu nối giữa nhà trường, gia đình và các
tổ chức đoàn thể trong xã hội. Chính nhờ chiếc cầu nối này người giáo viên đã có một
vị trí đặc biệt trong cả ba khâu: Dạy chữ, dạy nghề và dạy người, nói một cách chính
xác hơn là thông qua dạy chữ, hướng nghiệp và lòng yêu nghề mến trẻ mà giáo viên tổ
chức tốt các hoạt động bổ trợ trong nhà trường để góp phần rèn luyện và hoàn thiện
nhân cách xã hội chủ nghĩa cho các em.
5. Thông qua các tiết dạy, nhất là với bộ môn đạo đức:
Phân môn Đạo đức là phương thức tối ưu giúp giáo viên thực hiện tốt việc giáo
dục đạo đức cho học sinh. Mỗi bài, mỗi tiết đều có nội dung giáo dục lối sống, điều
chỉnh hành vi. Giáo viên căn cứ mục tiêu yêu cầu từng bài, từng tiết thực hiện giảng
dạy và lồng ghép, tích hợp các chuẩn mực đạo đức, lối sống lành mạnh, thái độ, hành
động phù hợp chuẩn mực xã hội. Áp dụng những phương pháp giảng dạy khả thi và ưu
việt nhất như kể chuyện, sắm vai… để chuyển tải những kiến thức của bài thấm sâu
vào tư tưởng các em. Từ đó, các em sẽ biến những kiến thức thành những hành vi đúng
chuẩn mực xã hội.
6.Thông qua chính tấm gương của thầy cô giáo:
Giáo viên chủ nhiệm vừa là người cha, người mẹ đỡ đầu về mặt tinh thần của
các em và cũng là người cán bộ chính trị xã hội do đó phải biết hòa mình làm người
anh, người chị và cũng là người bạn chí tình của các em. Chính từ sự gần gũi với các em
và bằng cả tấm lòng yêu mến trẻ sẽ là động lực để giúp các em rèn luyện phẩm chất,
nhân cách của bản thân mình. Một nhà văn Pháp đã từng nói : “Người ta chỉ có thể giáo
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
dục bằng chính phẩm chất của mình”. Giáo viên có một nhiệm vụ quan trọng là dạy các
em sống: làm cho các em trở thành những người sống có mục đích, có lý tưởng, có trách
nhiệm, biết hợp tác và sống có ích cho xã hội. Cái các em cần học nhất là học làm
người, cần niềm tin để lớn lên. Do đó là thầy cô giáo chúng ta phải trở thành người
mẫu mực cho các em noi theo, là tấm gương cho học sinh soi rọi. Xuất phát điểm là tình
thương đối với học sinh và luôn cố gắng làm những gì tốt đẹp nhất giúp trẻ em hoàn
thiện mình do đó muốn thực hiện được những vấn đề trên chúng ta phải luôn luôn quan
tâm, ân cần, lắng nghe để tìm hiểu ước vọng và nhu cầu chính đáng của các em.
Việc giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ bằng những lời lẽ giáo huấn buồn
tẻ và những lời răn dạy khô khan, lạnh nhạt mà phải bằng những câu chuyện thân mật,
chân thành và có những biện pháp thực hiện thiết thực thông qua giáo dục đạo đức trong
nhà trường, gia đình và ngoài xã hội nhằm sớm hình thành nhân cách cho học sinh.
“Mỗi thầy cô là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo” Đây là phương
châm mà mỗi thầy cô đều phải thuộc nằm lòng. Các cháu học sinh luôn nhìn qua hình
ảnh thầy cô để bắt chước và hình thành thói quen cho bản thân mình. Nếu các cháu
thường xuyên tiếp xúc với thầy cô cau có, cáu gắt, quát nạt các cháu sẽ có thói quen cau
có, cáu gắt, quát nạt. Nếu các cháu thường xuyên tiếp xúc với những thái độ ân cần, dịu
dàng, từ tốn, điềm đạm thì các cháu sẽ có thói quen lịch sự, tế nhị.
Hằng ngày trò chuyện với các em, tạo cho các em thấy được thầy cô rất cần đến
mình, làm sao cho các em thấy là các em rất quan trọng với thầy với cô. Nhờ vả các em
là một biện pháp hết sức tích cực. Nhờ vả ở đây được hiểu là làm cho các em nghĩ rằng
cô giáo thầy giáo rất cần đến mình. Tôi đã áp dụng biện pháp này cho nhiều năm chủ
nhiệm và thấy rất hiệu quả. Những việc mà các em làm giúp thầy cô giáo chỉ là những
việc rất nhỏ có khi chỉ mang tính giúp cho chính bản thân các em như “…lấy giúp cô
viên phấn nhé”. “… cầm quyển sách này hộ cô nào” “…quyển tập con bị bong nhãn rồi,
dán lại giúp thầy nhen” hoặc là những việc mà giáo viên có thể giúp học sinh kèm theo
những lời nói hết sức thân tình như “… thầy giúp con đeo lại quai cặp nhé” “…để thầy
giúp con bao lại cái bìa kiếng này cho”…vv…vv… Từ những việc nho nhỏ đó các em
thấy thầy cô rất gần gũi với mình, các em sẽ thấy vui, thấy muốn giúp thầy giúp cô,
muốn đến lớp để phụ việc với cô thầy của mình, muốn nhờ thầy cô giúp mình việc gì
đó và muốn nói với thầy cô những gì mình suy nghĩ, khoảng cách thầy trò không tách
biệt việc học của em cũng từ đó tiến bộ hơn lên.
7. Nâng cao vai trò tư vấn học đường:
Học sinh tiểu học giai đoạn hiện nay liên tục phát triển và thay đổi về thế chất,
tâm lý và quan hệ xã hội trong sự tương tác với thế giới ngày càng đa dạng, với những
cơ hội rộng mở nhưng cũng đầy rủi ro, cám dỗ. Ngoài nhu cầu văn hóa tiếp thu kiến
thức khoa học, học sinh tiểu học cũng có nhu cầu chăm sóc về mặt tâm lí, cần được
trang bị những kĩ năng sống an toàn, biết khắc phục những khó khăn trong học tập và
cuộc sống. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh ngay từ cấp một là yêu cầu
hàng đầu đối với gia đình, nhà trường và xã hội.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Thực tế trong nhà trường hiện nay là chưa có một đội ngũ các nhà tư vấn về tâm
lí, xã hội cho học sinh. Bởi vậy, giáo viên tiểu học vừa phải dạy lớp vừa phải tự trang
bị kiến thức, kĩ năng cho bản thân mình để làm tốt công tác tư vấn cho học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm kết hợp Tổng phụ trách và toàn thể Hội đồng sư phạm nhà
trường có nhiệm vụ tư vấn, định hướng cho các em mỗi khi các em cần tâm sự, chia sẻ
hay cần giúp đỡ, nhất là về mặt tâm sinh lý. Lứa tuổi tiểu học hiện nay phát triển khá
nhanh về thể lực cũng như tinh thần. Các em có nhiều cảm xúc vui, buồn, trầm tư,
hưng phấn. Thậm chí nhiều em bị strees do áp lực nhiều từ học tập và hoài bảo quá lớn
của người thân. Giáo viên cần biết lắng nghe và chia sẻ với học sinh, tạo cho các em
cảm thấy được học tập trong một môi trường gần gũi, thân thiện, các em thấy được vai
trò của mình trong lớp học, thầy cô cần mình, các bạn cần mình, trường học cần mình
đóng góp xây dựng về canh quan môi trường, về chất lượng học tập…. Từ đó các em tự
tin trong mọi hoạt động, không cảm thấy gò bó thì các em sẽ học tập tích cực hơn và từ
đó các em sẽ ngoan ngoãn, chăm chỉ, lễ phép hơn.
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
Kết quả cụ thể qua 3 năm liền như sau:
* Năm 2013 – 2014
100% học sinh đều được xếp loại Thực hiện đầy đủ ở học kì 1.
100% học sinh xếp loại A, A+ môn Đạo đức ở học kì 1.
100% học sinh lớp 4, 5 tham gia chăm sóc Nhà bia liệt sĩ ấp Xuân Thới Đông 1.
100% học sinh lên lớp thẳng.
1174/1532 học sinh đạt danh hiệu Hôc sinh Giỏi. Tỉ lệ: 76,63%
299/1532 học sinh đạt danh hiệu Học sinh Tiên tiến. Tỉ lệ: 19,52%
2 tập thể VSCĐ cấp huyện.
10 học sinh đạt Viết chữ đẹp cấp huyện
2 học sinh đạt giải Giải Toán qua Internet cấp huyện
1 học sinh đạt giải Tài năng Tin học cấp huyện
Có học sinh tham dự chung kêt Fesival bơi lội cấp thành phố.
1 huy chương vàng, 1 huy chương đồng môn điền kinh.
2 huy chương vàng võ Karatedo.
3 huy chương đồng Thể dục đồng diễn.
Học sinh tích cực học tập và tham gia tốt các hoạt động ngoại khóa.
Năm 2014 – 2015
Năm 2015 – 2016
Huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1: 100%
Học sinh bỏ học : 0%
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Học sinh Hoàn thành chương trình lớp học : 2188/2188 – Tỉ lệ: 100%. Trong đó:
+ Học sinh lớp 1, 2, 3, 4: 1954/1954 – Tỉ lệ : 100%
+ Học sinh lớp 5 hoàn thành chương trình tiểu học: 234/234 – Tỉ lệ : 100%
Hiệu suất đào tạo: 99,70%
* Xếp loại các mặt Giáo dục:
a. Về phẩm chất: 2188/2188 – Tỉ lệ: 100%
b. Về Năng lực: 2188/2188 Tỷ: 100%
c. Hoàn thành các môn học: 2188/2188 Tỷ lệ: 100%
d. Về khen thưởng:
Học sinh hoàn thành tốt nội dung các môn học: 645/2188 – Tỷ lệ:
49 học sinh đạt thành tích trong hội thi: Nét vẽ xanh Thành phố; Viết đúng – Viết
đẹp; giải Toán trên internet, thể dục thể thao, văn nghệ cấp huyện.
* Phong trào thi đua:
a. Giáo viên:
Giáo viên được đề nghị danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Thành phố : 01 người
Giáo viên được đề nghị bằng khen của UBND Thành phố : 03 người
Giáo viên được đề nghị danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ cở: 07 người
Giáo viên giỏi cấp trường: 40 người
Đạt 01 giải nhất và 01 giải khuyến khích trong hội thi “Giáo viên chủ nhiệm
giỏi” cấp huyện, 02 giáo viên được công nhận giáo viện dạy giỏi cấp huyện.
b. Học sinh:
Học sinh đạt giải nét vẽ xanh thành phố: 01 học sinh
Học sinh “Viết đúng – Viết đẹp” cấp Huyện: 10 học sinh
Học sinh được công nhận cấp huyện giải Toán trên Internet: 07 học sinh
Hoạt động Thể dục thể thao cấp huyện:
+ Hạng nhì đồng đội nam và hạng nhì đồng đội nữ giải bóng chuyền.
+ Hạng ba đồng đội nam và hạng ba đồng đội nữ giải việt dã;
+ 02 học sinh đạt giải khuyến khích chạy việt dã 1000m nam và 1000m nữ;
+ 02 học sinh tham gia Festival bơi lội học sinh TP Hồ Chí Minh lần thứ VIII.
Học sinh tham gia vẽ tranh An toàn giao thông với chủ đề “Chiếc ô tô mơ ước“
lần thứ tư với 225 tranh và vẽ tranh chủ đề “Ý tưởng tuổi thơ“ với 576 tranh.
c. Văn nghệ mừng Đảng – mừng Xuân. Kết quả:
+ Giải nhất múa giáo viên.
+ Giải nhất tam ca giáo viên.
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
+ Giải khuyến khích đơn ca học sinh.
d. Tập thể:
Giấy khen của UBND huyện Hóc Môn tặng cho đơn vị đã có thành tích xuất sắc
trong hoạt động khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập năm 2015.
Giấy khen của Đảng ủy xã Xuân Thới Đông tặng cho đơn vị đạt thành tích Dân
vận khéo năm 2015.
Giấy khen của Đảng ủy xã Xuân Thới Đông tặng cho đơn vị có thành tích xuất
sắc trong việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh năm 2015.
Việc tập trung giáo dục đạo đức đã góp phần thúc đẩy các hoạt động của nhà
trường ngày càng phát triển, chất lượng giáo dục từ đó cũng được nâng lên rõ rệt. Học
sinh có những sai phạm đã có nhiều chuyển biển tốt, đã cố nhiều cố gắng trong việc
thực hiện các yêu cầu của thầy cô giáo đề ra. Nhân cách trẻ cũng được hình thành, hoàn
thiện dần theo các chuẩn mực đạo đức mà các em thực hiện. Các em đã dần được bạn
bè yêu mến, giáo viên tin tưởng giao cho các em thực hiện những công việc nhà trường
phân công … Học sinh đi học đều, cởi mở hơn, tâm sự với cô giáo những suy nghĩ và
nhờ thầy cô góp ý giúp đỡ. Việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức của người học sinh
đã được nâng lên một cách rõ rệt các em học tập chăm ngoan hơn, không khí học tập ở
các lớp sôi nổi, hào hứng hơn, kết quả chất lượng học tập ngày một cao hơn so với đầu
năm, và các năm học trước. Học sinh đã tham gia vào các hoạt động học một cách hăng
hái, biết hỗ trợ nhau hoàn thành công việc chung. Giờ học nhẹ nhàng, tự nhiên và hiệu
quả hơn đã góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh cũng như góp phần
hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Cụ thể:
Năm học 2012 – 2013 là trường hợp của một em học sinh ở lớp 2D, gần như
suốt học kì 1, em không chịu vào lớp, cứ xin sang lớp khác mặc dù em khẳng định thầy
không đánh mắng hay bắt phạt gì cả. Em đã xin vào phòng và ngồi với tôi một ngày. Tôi
nói chuyện với em và suốt một ngày đó tôi đã áp dụng hết những cách thức mà tôi đã
đúc kết được từ nhiều năm qua với em. Sau đó tôi đã gặp giáo viên chủ nhiệm để trao
đổi kinh nghiệm của mình. Được thuận lợi là thầy chủ nhiệm hết sức tin tưởng nên đã
áp dụng những biện pháp mà tôi chia sẽ. Sau đó em học sinh đã chịu vào lớp ngồi, mặc
dù em chưa tích cực lấy sách lấy vở ra học tập như các bạn nhưng em không còn thói
quen hét vang cả trường và quày quả bỏ chạy khi thầy đến dắt em về lớp nữa. Năm
học 20132014 này em học lớp 3D, em học hành tiến bộ hơn và rất chuyên cần trong
học tập.
Năm học 2014 – 2015 thì thuyết phục được em Tâm lớp 5A từ bỏ ham thích chơi
game, tập trung vào nhiệm vụ học tập. Em Tâm su đó rất thích đi học vì được thầy
Tổng phụ trách cho làm Sao đỏ, cô chủ nhiệm thì tin cậy và giao nhiệm vụ quan trọng
trong lớp. Kết quả học tập của em ở cuối kì I đạt 10 điểm môn Toán và 8 điểm môn
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
Tiếng Việt. Em Tâm đã không còn trốn học đi chơi nữa. Gia đình em Tâm có phản hồi
tích cực cảm ơn nhà trường.
Năm học 2016 – 2017 này là trường hợp của em Dịu lớp 1G. Em không chịu vào
lớp vì nhớ mẹ. Em cáu gắt cắn cả tay thầy hiệu trưởng. Em khóc suốt buổi học. Em đã
trình bày với tôi rằng em không thích học. Tôi chấp nhận và để cho em được thỏa mãn.
Sau đó tôi để em trình bày, để cho em được nói, được giải bày, được thể hiện cái tôi
của em. Xen vào những gì em trình bày, tôi dẫn dắt em vào cái hay cái đúng cái đẹp mà
chính em không hay không biết. Cuối cùng thì em hiểu ra và chấp nhận vào lớp nhưng
với một yêu cầu là mỗi ngày “cô phải đến lớp thăm con trước khi con ngủ trưa”. Nếu
chịu khó tiếp cận ta sẽ thấy các em có rất nhiều suy nghĩ ngộ nghĩnh và hay mà chúng ta
cần để làm giàu vốn sống của bản thân mình.
V. KẾT LUẬN:
Từ thực tế công tác và kết quả đạt được, bản thân tôi đã rút ra một số kinh
nghiệm trong việc nâng cao giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học như sau :
Giáo dục đạo đức không phải chỉ một ngày, một bữa; mà giáo dục đạo đức phải
có tính quá trình, phải có sự kế thừa và tiếp nối; do đó, cần tiếp tục nhân rộng ra toàn
đơn vị trong nhiều năm liền. Mà trước nhất, người giáo viên phải là tấm gương sáng
cho học sinh noi theo.
Thường xuyên bám sát kế hoạch của nhà trường, để đề ra kế hoạch hoạt động
cụ thể, sát với thực tế nhà trường đồng thời phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường
để tổ chức các hoạt động ngoài giờ. Tăng cường và tích cực đổi mới phương thức giáo
dục để thu hút và giáo dục học sinh.
Phải thuờng xuyên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các đồng nghiệp ở trường
bạn để có thêm kinh nghiệm trong công tác của mình. Đồng thời luôn luôn bồi dưỡng,
củng cố để theo dõi, giám sát, uốn nắn học sinh khi các em phạm sai lầm.
Cá thể hóa công tác giáo dục học sinh cá biệt. Thông thường các em này có cá
tính nổi trội, mạnh mẽ mà người lớn đôi khi không hiểu được các em, cho chúng là
ngang bướng, thậm chí là hư đốn. Người giáo viên phải đi sâu, đi sát tìm hiểu rõ tâm tư,
nguyện vọng của các em và cảm hóa chúng bằng chính nhân cách của mình, thể hiện
một tình thương thật sự đối với các em và thu hút các em vào các hoạt động nhằm phát
huy được những năng lực, sở trường vốn có của các em.
Giáo viên là người phải biết yêu thích công việc mình đang làm, thực sự yêu
mến trẻ em, là người bạn lớn của các em, luôn tận tụy với nghề, nhiệt tình say sưa với
công việc và quan tâm nhiều hơn đến một số em có hoàn cảnh gia đình khó khăn để
giúp các em mạnh dạn hơn, sôi nổi hơn trong sinh hoạt và học tập, xóa bỏ những rào
cản, mặc cảm, tự ti để hòa mình vào tập thể.
Thực hiện tốt mục tiêu: “Trường học thân thiện – Học sinh tích cực”
VI. ĐỀ XUẤT:
Theo xu thế, đất nước chúng ta phải ngày một tiếp cận với thế giới bên ngoài, đã
đến lúc chúng ta cần phải có một Bộ phận tư vấn trong trường học, kể cả trường tiểu
học. Bộ phận tư vấn sẽ phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, cùng toàn thể hội đồng
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười
SKKN: “Một số biện pháp giáo dục đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” 2016
2017
trường giúp các em điều chỉnh những suy nghĩ, hành động sai lệch, dẫn dắt các em nhìn
nhận và thực hành theo lẽ phải. Từ đó hình thành nhân cách cho các em sau này. Phát
huy tích cực các hoạt động của bộ phận tự vấn sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục toàn diện cho học sinh.
Trên đây là những suy nghĩ, kinh nghiệm về đề tài “Một số biện pháp giáo dục
đạo đức góp phần hình thành nhân cách trẻ tiểu học” rất mong thầy, cô, anh, chị và các
bạn đồng nghiệp chia sẻ, đóng góp ý kiến để cá nhân học tập thêm.
Xuân Thới Đông, ngày 19 tháng 1 năm 2016
Người viết đề tài
Nguyễn Thị Hồng Hiệp
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hiệp 1 Trường TH Trần Văn
Mười