TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HUẾ

PHÒNG SAU ĐẠI HỌC

Tiểu luận
Đề tài :
VĂN HOÁ NHÀ TRƯỜNG VÀ
VẬN DỤNG XÂY DỰNG VĂN HOÁ NHÀ TRƯỜNG
TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC LƯƠNG THẾ VINH BÌNH DƯƠNG

Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. Trần Văn Hiếu

Ngƣời thực hiện: Phạm Thị Trang (24/02/1988)
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục – Khóa 31

Huế, năm 2023

 MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................................ 1
1. ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................................... 1
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ...................................................................................................... 4
3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................................ 4
KHÁI QUÁT VỀ VĂN HOÁ NHÀ TRƢỜNG ........................................................................ 6
1. Khái niệm văn hoá nhà trƣờng tiểu học .................................................................................. 6
2. Các thành tố của văn hoá nhà trƣờng tiểu học ...................................................................... 8
2.1. Các thành tố hữu hình (tangible) .......................................................................9
2.2. Các thành tố vô hình (intangible) ....................................................................14
3. Vai trò của văn hóa nhà trƣờng tiểu học ............................................................................... 15
3.1. Vai trò của văn hóa nhà trƣờng với nội bộ nhà trƣờng: ..................................15
3.2. Vai trò của văn hóa nhà trƣờng với bên ngoài nhà trƣờng ..............................16
3.3. Nhận diện những biểu hiện của văn hóa nhà trƣờng tích cực và những biểu
hiện tiêu cực trong văn hóa nhà trƣờng tiểu học ....................................................17
4. Vai trò của cán bộ quản lý trong xây dựng văn hoá trƣờng học ..................................... 18
VẬN DỤNG XÂY DỰNG VĂN HOÁ TRƢỜNG HỌC TẠI TRƢỜNG TIỂU HỌC
LƢƠNG THẾ VINH ....................................................................................................................... 20
1. ĐỊNH HƢỚNG XÂY DỰNG VĂN HOÁ NHÀ TRƢỜNG TIỂU HỌC ................... 20
2. THỰC TRẠNG VĂN HOÁ TRƢỜNG HỌC TẠI TRƢỜNG TIỂU HỌC LƢƠNG
THẾ VINH......................................................................................................................................... 22
2.1. Giới thiệu về trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh .............................................22
2.2. Các hoạt động văn hoá trƣờng học tại đơn vị ..................................................23
3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ TRƢỜNG HỌC TẠI ĐƠN VỊ . 28
Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch phát triển văn hoá nhà trƣờng ...........................28
Biện pháp 2: Tập trung triển khai các hoạt động mũi nhọn để phát triển văn hoá
nhà trƣờng ...............................................................................................................29
Biện pháp 3: Khắc phục và cải thiện những biểu hiện suy thoái trong văn hoá nhà
trƣờng ......................................................................................................................32
Biện pháp 4: Tăng cƣờng kiểm tra, đánh giá công tác giữ gìn và phát triển văn hoá
nhà trƣờng ...............................................................................................................33
 Biện pháp 5: Tăng cƣờng tập huấn, đào tạo bồi dƣỡng chuyên môn cho đội ngũ
cán bộ quản lý về văn hoá nhà trƣờng ....................................................................34
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................................................... 36
1. KẾT LUẬN................................................................................................................................... 36
2. KIẾN NGHỊ .................................................................................................................................. 37
2.1. Đối với cán bộ quản lý nhà trƣờng ..................................................................37
2.2. Đối với giáo viên và công nhân viên nhà trƣờng ............................................38
2.3. Đối với cha mẹ học sinh ..................................................................................39
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................................. 41
 PHẦN MỞ ĐẦU

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Nghị quyết số 29/NQ-TW về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo
đã đề ra mục tiêu chuyển đổi quá trình giáo dục từ "nặng" về truyền thụ kiến thức sang
nền giáo dục "trọng" về hình thành, phát triển năng lực và phẩm chất của ngƣời học,
tập trung vào giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công
dân. Trong việc thực hiện mục tiêu này, xây dựng môi trƣờng văn hóa trong trƣờng
học đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Môi trƣờng văn hóa trong trƣờng học là một
môi trƣờng giáo dục thực sự, nơi học sinh có thể phát triển các giá trị, phẩm chất và
năng lực của mình thông qua các hoạt động giáo dục khác nhau (Trung Tâm TTGD,
2016).

Việc xây dựng môi trƣờng văn hóa trong trƣờng học không chỉ đòi hỏi sự chú ý
đến các giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa
nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn của chủ nghĩa Mác - Lênin và tƣ tƣởng Hồ Chí
Minh, mà còn cần có sự hỗ trợ từ các giáo viên, cán bộ quản lý và phụ huynh. Môi
trƣờng văn hóa trong trƣờng học cần phải đƣợc xây dựng dựa trên các giá trị đạo đức,
sự tôn trọng, trách nhiệm, sự công bằng và tính cách cộng đồng, giúp học sinh phát
triển nhân cách và năng lực của mình để trở thành các công dân tốt trong xã hội.

Văn hóa nhà trƣờng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành môi trƣờng
học tập, giáo dục và phát triển toàn diện cho học sinh. Nó bao gồm các giá trị, niềm
tin, quan điểm, hành vi và tƣ tƣởng mà cộng đồng giáo dục trong trƣờng học tôn trọng,
tạo ra và duy trì (Bộ GD&ĐT, 2016). Văn hóa nhà trƣờng có thể ảnh hƣởng đến mọi
khía cạnh của cuộc sống học tập và giáo dục, bao gồm cả mối quan hệ giữa các học
sinh, giữa học sinh và giáo viên, giữa các giáo viên và cán bộ quản lý, cũng nhƣ việc
quản lý, tổ chức và triển khai chƣơng trình giáo dục. Một văn hóa nhà trƣờng tích cực
và “khỏe mạnh” thƣờng khuyến khích sự phát triển toàn diện của học sinh, tôn trọng
sự đa dạng và khác biệt của mỗi học sinh, đảm bảo sự an toàn và trách nhiệm của tất
cả các thành viên trong cộng đồng giáo dục. Nó cũng khuyến khích sự sáng tạo, khả
năng tự trƣởng thành và trách nhiệm cá nhân của học sinh, giúp họ trở thành những
ngƣời trƣởng thành tự tin và có ý thức.

1
 Trƣờng học không chỉ là nơi truyền đạt kiến thức mà còn là một môi trƣờng giáo
dục về nhân cách, giá trị, đạo đức, lối sống và ý thức công dân. Xây dựng văn hóa
trƣờng học giúp tạo ra một môi trƣờng giáo dục tích cực và có tác động đến tất cả các
lĩnh vực trong đời sống của học sinh, sinh viên (Hoàng Quốc Đạt, 2018). Việc xây
dựng văn hóa trƣờng học cũng giúp tạo ra một nền giáo dục chất lƣợng cao hơn, giúp
học sinh, sinh viên phát triển tối đa năng lực của mình, tạo ra nền tảng cho sự phát
triển bền vững của đất nƣớc. Ngoài ra, việc xây dựng văn hóa trƣờng học cũng giúp
tăng cƣờng sự đồng thuận, đoàn kết trong cộng đồng giáo dục và thúc đẩy sự phát triển
của các giá trị và phẩm chất tốt trong xã hội.

Hội thảo "Xây dựng môi trƣờng văn hóa trong trƣờng học" tháng 10/2016 do Bộ
GD&ĐT chủ trì đã thống nhất một số nội dung nhằm đƣa ra các giải pháp để xây dựng
một môi trƣờng giáo dục văn hóa tốt hơn:

- Thứ nhất, đề xuất nguyên tắc xây dựng Quy tắc ứng xử trong môi trƣờng giáo
dục, chủ yếu là trong nhà trƣờng từ mầm non đến đại học; các nội dung cơ bản của bộ
Quy tắc ứng xử trong nhà trƣờng. Quy tắc ứng xử này sẽ giúp định hƣớng cho học
sinh, sinh viên và giáo viên về các chuẩn mực, giá trị và niềm tin cần tuân thủ trong
môi trƣờng giáo dục.

- Thứ hai, đề xuất nguyên tắc xây dựng khẩu hiệu trong khuôn viên trƣờng học;
những quy định chung về nội dung, hình thức (ngôn ngữ, trang trí...), vị trí treo biển
hiệu và phân loại khẩu hiệu dùng trong trƣờng học. Các khẩu hiệu này sẽ thể hiện tinh
thần, giá trị và mục tiêu của trƣờng học, góp phần tạo ra một môi trƣờng học tập tích
cực và đầy cảm hứng cho học sinh.

- Thứ ba, đề xuất nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho học sinh, sinh viên
thông qua tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, câu lạc bộ... và tăng cƣờng điều
kiện cơ sở vật chất cho các hoạt động này. Những hoạt động này sẽ giúp cho học sinh
phát triển tốt hơn về mặt văn hóa, tinh thần, sức khỏe và kỹ năng, đồng thời cũng góp
phần tạo ra một môi trƣờng học tập thú vị và đa dạng.

Ngoài ra, xây dựng văn hoá nhà trƣờng còn là việc xây dựng và quảng bá các giá
trị cốt lõi của nhà trƣờng, lớp học; xây dựng niềm tin cho học sinh, đồng nghiệp vào
giá trị cốt lõi (Trần Vũ Tài, 2022) . Tổ chức xây dựng và quảng bá các giá trị cốt lõi

2
của nhà trƣờng, xây dựng niềm tin cho mọi thành viên trong nhà trƣờng vào các giá trị
cốt lõi đó đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự đồng thuận và đoàn kết trong
cộng đồng nhà trƣờng. Khi mọi ngƣời trong nhà trƣờng chung tay xây dựng và gìn giữ
những giá trị cốt lõi đó, thì họ sẽ có thể cùng nhau hƣớng đến một mục tiêu chung và
đạt đƣợc thành tựu cao hơn. Đồng thời, các giá trị cốt lõi nhƣ tôn trọng, trung thực,
trách nhiệm, sáng tạo, độc lập... sẽ trở thành những phẩm chất tốt đẹp và thiết thực
giúp học sinh và đội ngũ giáo viên phát triển bản thân, xây dựng tƣ duy đúng đắn và
có ý thức hơn về trách nhiệm của mình với cộng đồng và xã hội.

Mặc dù đối với trƣờng tiểu học, việc xây dựng văn hoá trƣờng học của cán bộ
quản lý giáo dục cũng có một số thuận lợi nhƣ: (1) Các cán bộ quản lý giáo dục tại cấp
tiểu học thƣờng có khả năng tiếp cận với học sinh, phụ huynh và cộng đồng địa
phƣơng một cách trực tiếp, dễ dàng hơn so với các cấp học khác. Việc này sẽ giúp cho
các cán bộ quản lý giáo dục dễ dàng đƣa ra những chính sách, giải pháp và quy định
văn hoá phù hợp với tình hình thực tế của trƣờng học và địa phƣơng. (2) Đối với học
sinh ở độ tuổi tiểu học, họ đang trong giai đoạn phát triển nhân cách, đạo đức và ý
thức công dân, đây là giai đoạn quan trọng để xây dựng những giá trị cốt lõi cho học
sinh. Các cán bộ quản lý giáo dục tại cấp tiểu học có thể tập trung vào việc giáo dục
nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân cho học sinh. (3)
Trƣờng tiểu học thƣờng có số lƣợng học sinh và giáo viên ít hơn so với các cấp học
khác, điều này sẽ giúp các cán bộ quản lý giáo dục dễ dàng quản lý và điều hành các
hoạt động trong trƣờng học, cũng nhƣ đƣa ra các quy định văn hoá dễ dàng hơn.

Tuy nhiên cũng nhƣ những cấp học khác, cán bộ quản lý trƣờng tiểu học cũng
gặp không ít khó khăn nhƣ: (1) Trƣờng tiểu học thƣờng có nguồn lực hạn chế, do đó
việc xây dựng môi trƣờng văn hóa trong trƣờng có thể gặp khó khăn trong việc tài
chính, nhân lực và cơ sở vật chất. (2) Các cán bộ quản lý trƣờng tiểu học có thể không
đủ chuyên môn về việc xây dựng văn hóa trƣờng học hoặc không có đủ thời gian để
thực hiện công việc này. (3) Một số cán bộ quản lý trƣờng tiểu học không hiểu rõ về
văn hóa trƣờng học và không biết cách triển khai một kế hoạch xây dựng văn hóa
trƣờng học. (4) Một số giáo viên hoặc nhân viên khác trong trƣờng có thể không đồng
ý với các giá trị và niềm tin đƣợc đề ra trong kế hoạch xây dựng văn hóa trƣờng học.

3
(5) Cán bộ quản lý trƣờng tiểu học có thể không có đủ thời gian để triển khai các hoạt
động và chƣơng trình xây dựng văn hóa trƣờng học.

Do vậy, việc tìm hiểu về văn hóa trƣờng học và áp dụng vào việc xây dựng văn
hóa trƣờng học là chủ đề rất quan trọng và đáng để nghiên cứu. Việc xây dựng một
môi trƣờng giáo dục tích cực, đúng chuẩn văn hóa và giá trị cốt lõi của trƣờng học sẽ
giúp các lực lƣợng giáo dục trong nhà trƣờng phát triển toàn diện hơn. Nghiên cứu về
văn hóa trƣờng học sẽ giúp cán bộ quản lý trƣờng học hiểu rõ hơn về giá trị của việc
xây dựng một môi trƣờng giáo dục tích cực, cũng nhƣ giúp họ nắm bắt đƣợc các
phƣơng pháp và kỹ năng cần thiết để xây dựng và phát triển một môi trƣờng văn hóa
tích cực trong trƣờng học.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Đề tài này đƣợc thực hiện nhằm hệ thống lại những kiến thức cơ bản liên quan
đến văn hoá trƣờng học và xây dựng văn hoá trƣờng học ở trƣờng tiểu học. Từ đó,
giúp các cán bộ quản lý giáo dục hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc xây dựng văn
hoá trƣờng học và cách thức triển khai trong thực tế. Nghiên cứu cũng giúp định
hƣớng cho các hoạt động xây dựng văn hoá trƣờng học trong Trƣờng Tiểu học Lƣơng
Thế Vinh, từ đó nâng cao chất lƣợng giáo dục và đời sống văn hóa tinh thần cho học
sinh tại đơn vị.

3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết là phƣơng pháp nghiên cứu chính của đề tài,
dựa trên việc phân tích và đánh giá các lý thuyết, khái niệm và các mô hình liên quan
đến chủ đề cụ thể. Phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết đƣợc áp dụng trong đề tài này để
tìm hiểu về các lý thuyết, khái niệm, các mô hình liên quan đến văn hoá trƣờng học và
các yếu tố ảnh hƣởng đến việc xây dựng văn hoá trƣờng học. Bằng cách phân tích các
tài liệu liên quan đến chủ đề, nghiên cứu này đƣa ra những khái niệm cơ bản, các mô
hình đã đƣợc áp dụng trong việc xây dựng văn hoá trƣờng học tại Việt Nam và trên thế
giới, từ đó đƣa ra những đề xuất để cải tiến và phát triển văn hoá trƣờng học.

Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn đƣợc áp dụng trong đề tài này để phân tích
thực trạng văn hoá trƣờng học tại Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh bằng các kỹ thuật
nhƣ quan sát, phỏng vấn, khảo sát, và phân tích tài liệu. Qua đó, tác giả thu thập thông
4
tin về các hoạt động văn hoá hiện tại của trƣờng, cách mà những hoạt động này đƣợc
thực hiện, những thách thức và cơ hội trong việc xây dựng văn hoá trƣờng học. Từ đó,
tác giả đƣa ra các giải pháp nhằm phát triển văn hoá trƣờng học tại đơn vị.

5
 KHÁI QUÁT VỀ VĂN HOÁ NHÀ TRƯỜNG

1. Khái niệm văn hoá nhà trường tiểu học

Văn hóa là một khái niệm có nội dung rộng và đa dạng về cả mặt tâm hồn, vật
chất, tri thức và xúc cảm của một xã hội hay một nhóm ngƣời trong xã hội. Nó chứa
đựng cả cách sống, phƣơng thức chung sống, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin.
Văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần đƣợc tạo ra bởi con ngƣời trong
quá trình lịch sử, phát triển trong quan hệ qua lại giữa con ngƣời và xã hội. Văn hóa
đƣợc truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua quá trình xã hội hóa và tác động
xã hội của con ngƣời (Trần Vũ Tài, 2022). Văn hóa là một yếu tố quan trọng không
chỉ trong việc hình thành và phát triển cá nhân mà còn cả trong xây dựng và phát triển
xã hội. Văn hóa giúp con ngƣời có thể tƣơng tác, giao tiếp và hiểu lẫn nhau, đồng thời
cũng giúp con ngƣời tạo ra những giá trị vật chất và tinh thần trong quá trình sáng tạo
và phát triển. Văn hóa đƣợc xem nhƣ là "chất men" gắn kết con ngƣời trong một cộng
đồng xã hội, giúp cho sự đoàn kết và thống nhất trong cộng đồng.

Khi nói về văn hóa nhà trƣờng, ta không thể chỉ tập trung vào các yếu tố văn hóa
riêng lẻ mà phải xem xét văn hóa tổ chức của trƣờng học. Văn hóa tổ chức là tập hợp
các giá trị, chuẩn mực, thái độ, quy trình và quy tắc ứng xử đƣợc chia sẻ bởi tất cả các
thành viên trong tổ chức và có vai trò tạo nên bản sắc riêng của tổ chức. Văn hóa tổ
chức của trƣờng học sẽ ảnh hƣởng đến các hoạt động, quyết định và hành động của tất
cả các thành viên trong trƣờng học, từ giáo viên, nhân viên đến học sinh và phụ huynh
(Đỗ Huy, 2005). Văn hóa tổ chức là tổng hợp của các yếu tố văn hóa mà một tổ chức
chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động của mình, để tạo nên bản sắc
riêng của tổ chức đó. Văn hóa tổ chức có vai trò gắn kết các thành viên thành một
cộng đồng chặt chẽ, đƣa ra những chuẩn mực để hƣớng dẫn thành viên đi theo mục
đích chung của tổ chức một cách tự giác, tự nguyện. Nó liên quan đến toàn bộ đời
sống vật chất và tinh thần của tổ chức, và biểu hiện qua tầm nhìn, sứ mệnh, mục tiêu,
triết lý, các giá trị, phong cách lãnh đạo, quản lý, bầu không khí tâm lý, hệ thống
chuẩn mực, giá trị, niềm tin và quy tắc ứng xử đƣợc xem là tốt đẹp và đƣợc mỗi ngƣời
trong tổ chức chấp nhận. Văn hóa tổ chức có tính tổng thể, lịch sử, nghi thức, xã hội và
bảo thủ:

6
 - Tính tổng thể: Văn hóa của toàn bộ tổ chức nhìn từ góc độ tổng thể không phải
là một phép cộng đơn thuần các yếu tố rời rạc, đơn lẻ.

- Tính lịch sử: Văn hóa tổ chức bắt nguồn từ lịch sử hình thành và phát triển của
tổ chức.

- Tính nghi thức: Mỗi tổ chức thƣờng có nghi thức, biểu tƣợng đặc trƣng.

- Tính xã hội: Văn hóa tổ chức do chính tổ chức sáng tạo, duy trì và có thể phá
vỡ.

- Tính bảo thủ: Văn hóa tổ chức một khi đã đƣợc xác lập thì sẽ khó thay đổi theo
thời gian, giống nhƣ văn hóa dân tộc.

Văn hóa nhà trƣờng là một dạng của văn hóa tổ chức, nhƣng mang tính chất hành
chính - sƣ phạm đặc thù. Nhà trƣờng là nơi chuyển giao và tiếp nhận kinh nghiệm xã
hội, hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con ngƣời. Văn hóa nhà trƣờng là
tổng hòa của nhiều giá trị vật chất và tinh thần, đƣợc thể hiện qua tầm nhìn, sứ mạng,
mục tiêu, các giá trị, phong cách lãnh đạo, quản lý và bầu không khí tâm lý. Nó tạo
nên đặc trƣng của một trƣờng học và tác động đến toàn bộ đời sống vật chất, tinh thần
của một nhà trƣờng (Bùi Minh Hiền, 2015).

Tiểu học là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục phổ thông, giúp trẻ tiếp cận
những cơ sở ban đầu và bền vững để phát triển nhân cách. Trong giai đoạn này, trẻ
phải làm quen với môi trƣờng học tập thực tế, các môn học mới và thiết lập thói quen
tự lập. Tuy nhiên, não bộ ở lứa tuổi này còn phát triển chƣa đồng đều, khiến các em dễ
có những xúc động và thất thƣờng. Ngoài ra, áp lực học tập, sự phát triển của não bộ
và cơ thể, sự thích nghi và sự non nớt trong nhận thức đều là những thách thức mà học
sinh tiểu học cần đƣợc trợ giúp. Học sinh Tiểu học là lứa tuổi có những đặc điểm tâm
lí nhƣ:

- Tính tinh tế, nhạy cảm và dễ tổn thƣơng, nếu ngƣời lớn quá khắc nghiệt hoặc
lơi lỏng thiếu quan tâm, có thể gây ảnh hƣởng lâu dài đến nhân cách và ứng xử của các
em.

- Niềm tin tuyệt đối vào ngƣời lớn, đặc biệt là giáo viên, là điểm tựa quan trọng
để định hình nhân cách của học sinh.

7
 - Sự giàu trí tƣởng tƣợng và nhiều mơ ƣớc của học sinh là dấu hiệu tâm lí để giáo
viên khéo léo kích thích và hƣớng dẫn các em phát triển những giá trị tích cực trong
nhân cách.

- Tính đa cảm và dễ xúc động của học sinh khiến họ rất nhạy cảm với những tác
động thô bạo hoặc không chuẩn mực từ ngƣời lớn.

- Tính hiếu động và hào hứng, dễ kích động là những biểu hiện phổ biến ở lứa
tuổi này. Các hoạt động giáo dục cần đƣợc thiết kế cẩn thận để khuyến khích tính cách
tích cực của học sinh mà không làm cản trở các hoạt động khác.

- Tính trung tín đến cùng, tính trách nhiệm và hãnh diện với trách nhiệm đƣợc
giao là điểm đáng chú ý khác của học sinh Tiểu học. Sự ghi nhận và khích lệ những
đặc điểm này có thể giúp định hình nhân cách của học sinh một cách tích cực.

Nghiên cứu cho thấy giáo viên tiểu học cần có tính cách hài hòa, nhất quán, kỷ
luật, giao tiếp và tích cực. Việc chăm sóc, quan tâm, hỗ trợ, giáo dục cho học sinh biết
yêu thƣơng, cảm thông và chia sẻ cũng là rất quan trọng (Trần Vũ Tài, 2022). Trƣờng
tiểu học cần tạo ra một "văn hóa chăm sóc" để giáo dục và hình thành những giá trị,
chuẩn mực đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, năng lực cho học sinh. Giáo viên tiểu
học cần trở thành hình mẫu nhân cách để hỗ trợ cho sự phát triển của học sinh.

Văn hóa của trƣờng tiểu học là ẩn chứa đặc trƣng riêng biệt của cấp học này. Nó
đƣợc tạo nên dựa trên mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung giáo dục của cấp học, đặc điểm độ
tuổi của học sinh tiểu học và các tiêu chuẩn đối với giáo viên. Các đặc điểm riêng của
cấp học tiểu học cũng dẫn đến việc có những tiêu chuẩn, giá trị, niềm tin và hành vi
ứng xử đặc thù của các thành viên trong trƣờng. Văn hóa này đƣợc hình thành và phát
triển trong quá trình hoạt động của trƣờng và ảnh hƣởng đến cả giá trị vật chất lẫn tinh
thần của nhà trƣờng.

Tóm lại, văn hóa nhà trường tiểu học là tổng thể các chuẩn mực, giá trị, niềm
tin, hành vi ứng xử... đặc trưng của một nhà trường tiểu học, được hình thành và
tạo nên giá trị và bản sắc đặc biệt của nhà trường trong quá trình phát triển.

2. Các thành tố của văn hoá nhà trường tiểu học

8
 Các thành tố của văn hóa nhà trƣờng tiểu học bao gồm cả các thành tố hữu hình
(tangible) và các thành tố vô hình (intangible).

- Các thành tố hữu hình là kiến trúc, thiết kế và cơ sở vật chất của trƣờng, các tài
liệu giáo dục, sách giáo khoa, thiết bị dạy học, đồ chơi và thiết bị giải trí cho trẻ.

- Các thành tố vô hình là những giá trị, quan điểm, niềm tin, cách cƣ xử và hành
vi ứng xử của giáo viên, học sinh và các nhân viên trong trƣờng. Văn hóa nhà trƣờng
tiểu học cũng đƣợc hình thành bởi sự giao tiếp, tƣơng tác và quan hệ giữa các thành
viên trong cộng đồng giáo dục, bao gồm cả phụ huynh, cộng đồng địa phƣơng và các
tổ chức xã hội.

2.1. Các thành tố hữu hình (tangible)

Có thể kể đến một số quá trình và cấu trúc về hình thức và nội dung thuộc thành
tố hữu hình trong văn hoá nhà trƣờng nhƣ:

- Biểu trưng nhà trường (logo):

Biểu trƣng đại diện cho lý tƣởng, ý nghĩa, khuynh hƣớng và chiến lƣợc phát triển
của mỗi trƣờng. Biểu trƣng của nhà trƣờng đƣợc thể hiện trên các văn bản, tài liệu,
quảng cáo về nhà trƣờng, trang phục của học sinh, giáo viên. Biểu trƣng của nhà
trƣờng cần đáp ứng đƣợc các yêu cầu đơn giản, hợp lý, có tính thẩm mỹ; phản ánh
đƣợc tầm nhìn và sứ mệnh của nhà trƣờng. Biểu trƣng của một nhà trƣờng đóng vai trò
quan trọng trong việc xây dựng và thể hiện danh tiếng, tầm nhìn, giá trị và năng lực
của trƣờng. Nó thể hiện đƣợc tính chất độc đáo và phong cách riêng của nhà trƣờng,
đồng thời giúp tạo dấu ấn và nhận diện cho trƣờng trong cộng đồng. Điều này giúp
tăng tính chuyên nghiệp, đồng thời còn tạo động lực cho học sinh, giáo viên và nhân
viên của trƣờng.

Một biểu trƣng đẹp không chỉ thu hút thị giác mà còn tác động đến tình cảm,
niềm tin và lòng tự hào của con ngƣời, góp phần chuyển biến thành ý thức, thái độ và
hành động tốt đẹp. Đối với nhà trƣờng tiểu học, xây dựng biểu trƣng và giới thiệu ý
nghĩa của nó đến học sinh trong những ngày đầu tiên có ý nghĩa trong việc hƣớng dẫn
các em phát triển tính cách, tôn vinh truyền thống văn hóa của nhà trƣờng.

9
 - Khẩu hiệu, phương châm làm việc của nhà trường (slogan):

Phƣơng châm là tƣ tƣởng chỉ đạo hành động của một tổ chức, còn khẩu hiệu
thƣờng là câu ngắn gọn mang tính tuyên truyền, cổ động để tập hợp số đông. Với nhà
trƣờng, khẩu hiệu và phƣơng châm làm việc là những thông điệp ngắn gọn để truyền
tải hình ảnh và những điều cốt yếu về cách thức làm việc mà nhà trƣờng muốn định
hƣớng hành động của các thành viên trong nhà trƣờng và tạo dựng hình ảnh trong
cộng đồng. Câu khẩu hiệu và phƣơng châm của nhà trƣờng phải phản ánh triết lý giáo
dục, phù hợp với quan điểm giáo dục của Đảng và Nhà nƣớc, văn hóa truyền thống
của dân tộc, dễ hiểu, dễ nhớ và có tính thuyết phục. Câu khẩu hiệu thƣờng sử dụng các
từ gần gũi, phù hợp với suy nghĩ, tình cảm, tâm lý của từng đối tƣợng học sinh, giáo
viên và cấp học.

Khẩu hiệu là một phần không thể thiếu trong môi trƣờng học tập, nhằm giáo dục
học sinh về đạo đức, lối sống, học tập và tuân thủ pháp luật, với mục đích truyền tải
ngay lập tức. Đối với nhà trƣờng tiểu học, nội dung khẩu hiệu nên tập trung vào các
vấn đề sau đây:

- Đối với học sinh, tập trung vào giáo dục ý thức học tập, đạo đức, lối sống, bảo
vệ môi trƣờng và an toàn giao thông;

- Đối với giáo viên, tập trung vào đạo đức, trách nhiệm của giáo viên, và mối
quan hệ giữa thầy và trò;

- Đối với nhà trƣờng, tập trung vào tôn chỉ, mục đích, các phong trào thi đua của
ngành giáo dục, nền tảng, kỉ cƣơng và quy tắc của nhà trƣờng.

Học sinh ở trƣờng tiểu học đặc biệt ngây thơ, hồn nhiên và thƣờng thể hiện
những suy nghĩ, tình cảm và ý nghĩa của họ một cách vô tƣ, thật thà và trực tiếp trong
quá trình phát triển. Tính cách của các em còn đang đƣợc hình thành, do đó, các khẩu
hiệu nhƣ "Thầy mẫu mực - Trò chăm ngoan - Trƣờng khang trang - Lớp thân thiện";
"Mỗi ngày đến trƣờng là một ngày vui"; "Tất cả vì học sinh thân yêu", "Thi đua dạy
tốt - học tốt"... sẽ giúp tăng thêm tình cảm kết nối, sự chăm sóc và tình yêu giữa học
sinh với nhau, giữa học sinh với giáo viên.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh thêm rằng khẩu hiệu không chỉ dừng lại ở mức độ lời
hô hào. Để các câu khẩu hiệu thực sự có tác động tích cực đến tình cảm, nhận thức và
10
hành vi của học sinh, trƣớc hết các giáo viên cần phải luôn là tấm gƣơng tốt để học
sinh noi theo.

- Kiến trúc, không gian, cảnh quan của nhà trường (environment):

Nhà trƣờng bao gồm nhiều khu vực nhƣ nhà làm việc, phòng học, phòng thí
nghiệm, khu vui chơi, giải trí, thể thao, và không gian chung (cây xanh, tƣợng đài, phù
điêu,...) và có thể đƣợc xây dựng theo nhiều phong cách khác nhau. Kiến trúc của nhà
trƣờng phản ánh không chỉ văn hóa của trƣờng mà còn có ảnh hƣởng đến chất lƣợng
giáo dục. Vì vậy, khi xây dựng kiến trúc của trƣờng tiểu học, cần phải đảm bảo tính an
toàn, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh cấp tiểu học và các tiêu chuẩn
giáo dục.

Không gian, cảnh quan của nhà trƣờng cần phải rộng rãi, đƣợc bài trí hợp lý, có
tính thẩm mỹ cao và đảm bảo vệ sinh môi trƣờng. Đồng thời, kiến trúc và cách bố trí
phòng học cần phải thể hiện tính kỉ cƣơng, tự giác và trách nhiệm trong học tập. Việc
tạo ra các mối quan hệ thân thiện và lành mạnh giữa học sinh và giáo viên cũng rất
quan trọng. Nhà trƣờng nên có các khu vực sân bãi, thƣ viện, không gian xanh, các
điểm tổ chức sự kiện để kết nối bạn bè và tạo niềm đam mê trong học tập, giúp học
sinh háo hức tìm hiểu nhà trƣờng, muốn đến trƣờng đến lớp để vui chơi và khám phá
những điều mới lạ của cuộc sống.

Trong kiến trúc của một nhà trƣờng tiểu học, những yếu tố nhƣ cổng trƣờng, cột
cờ, dù có tƣởng chừng nhỏ nhặt, lại có tác động rất lớn đến văn hóa của trƣờng. Khi
học sinh đến trƣờng, nhìn vào cổng trƣờng, họ có thể cảm nhận đƣợc bề dày lịch sử
của trƣờng, và cột cờ cũng cho thấy sự quan tâm đến hoạt động nghi thức, nghi lễ của
nhà trƣờng. Đây là những yếu tố tạo nên bầu không khí trang trọng, nghiêm túc và tôn
trọng văn hóa, truyền thống của trƣờng, giúp học sinh hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa,
lịch sử và tôn trọng các giá trị truyền thống.

- Trang phục của học sinh, giáo viên, nhân viên trong nhà trường (uniform)

Đồng phục của học sinh tiểu học là một phần quan trọng trong văn hoá của
trƣờng học. Nó không chỉ giúp mọi ngƣời nhận diện học sinh của trƣờng một cách dễ
dàng mà còn tạo ra một không gian học tập chuyên nghiệp và đồng đều. Đồng phục
cũng giúp học sinh tập trung vào học tập mà không phải lo lắng về trang phục. Ngoài
11
ra, đồng phục còn tạo ra một sự đồng nhất giữa các học sinh, giúp họ cảm thấy tự hào
về trƣờng học của mình và gắn kết với nhau.

Tuy nhiên, trong khi thiết kế đồng phục cho học sinh, cần phải đảm bảo tính
thoải mái, tiện dụng và phù hợp với các hoạt động học tập, vận động và chơi. Ngoài ra,
đồng phục cũng phải đáp ứng các yêu cầu về thời trang, phù hợp với xu hƣớng hiện
đại để học sinh cảm thấy tự tin và thoải mái khi mặc.

Bên cạnh đó, trang phục của giáo viên, nhân viên cũng đóng một vai trò quan
trọng trong việc thể hiện bản sắc của trƣờng học. Họ cần phải đảm bảo tính chuyên
nghiệp, lịch sự và phù hợp với đặc thù văn hóa của trƣờng. Điều này sẽ giúp tạo ra một
không gian học tập chuyên nghiệp, tăng cƣờng niềm tin của học sinh và phụ huynh
vào trƣờng học.

- Nghi thức, nghi lễ (rituals):

Nghi thức của học sinh nhà trƣờng là những quy định thống nhất mang nét đặc
trƣng của trƣờng đƣợc thể hiện bằng ngôn ngữ, hình thức tƣợng trƣng, nghi lễ thủ tục
và đội hình, đội ngũ của học sinh. Nghi thức đƣợc tiến hành thƣờng xuyên trong hoạt
động rèn luyện của học sinh để tạo thành thói quen, nề nếp tốt; góp phần giáo dục ý
thức kỷ luật, tƣ thế, tác phong và tinh thần tập thể cho học sinh. Ở trƣờng tiểu học, về
cơ bản nghi thức của học sinh gắn liền với nghi thức của Đội TNTP Hồ Chí Minh.

Nghi thức của học sinh tiểu học thƣờng bao gồm các nghi thức của Đội TNTP
Hồ Chí Minh, nhƣ lễ khai giảng, lễ bế giảng, lễ kỷ niệm ngày thành lập Đội, lễ ra quân
hè, lễ tuyên dƣơng và lễ tốt nghiệp. Ngoài ra, còn có các nghi thức khác nhƣ lễ chào
cờ, lễ truy điệu, lễ tôn vinh ngƣời thầy, lễ kỷ niệm các ngày lễ quốc gia, lễ kỷ niệm
ngày nhà giáo Việt Nam và các ngày lễ khác. Các nghi thức này giúp học sinh hiểu rõ
hơn về ý nghĩa của các ngày lễ, giáo dục ý thức tôn trọng và yêu quý các giá trị văn
hóa truyền thống của dân tộc, cũng nhƣ rèn luyện kỷ luật, tinh thần trách nhiệm và tình
yêu đất nƣớc cho học sinh.

- Các hoạt động văn hóa, học tập của nhà trường (academic):

các hoạt động văn hóa và học tập của nhà trƣờng tiểu học đóng vai trò quan trọng
trong việc xây dựng nền nếp dạy học và hình thành các thói quen tốt cho học sinh. Nhà
trƣờng tiểu học thƣờng có các hoạt động nhƣ:
12
 + Thực hiện chƣơng trình giảng dạy đầy đủ, chất lƣợng cao, phù hợp với độ tuổi
và trình độ của học sinh.

+ Tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhƣ tham quan, chuyến đi học, hoạt động
văn nghệ, thể dục thể thao,... để giúp học sinh phát triển thể chất, trí tuệ và kỹ năng
sống.

+ Thiết lập các quy định và nghi thức trong trƣờng học nhƣ quy định về phục vụ
ăn uống, giờ ra vào lớp học, hoạt động tập trung, nghi thức lễ tết, đội hình đội ngũ,...

+ Tập trung vào giáo dục đạo đức, kỷ luật, văn hóa, đặc biệt là giáo dục tình cảm
và phẩm chất con ngƣời cho học sinh.

+ Tạo môi trƣờng học tập tích cực, khuyến khích học sinh chủ động tham gia các
hoạt động học tập, rèn luyện kỹ năng học tập, tƣ duy sáng tạo.

- Phong cách lãnh đạo và phong cách làm việc của nhà trường (leadership):

Phong cách lãnh đạo và phong cách làm việc của nhà trƣờng, ảnh hƣởng đến xây
dựng văn hóa nhà trƣờng. Phong cách lãnh đạo nhà trƣờng có hai hình thức cơ bản:
quyết đoán và dân chủ. Phong cách quyết đoán có mặt tích cực là ra quyết định kịp
thời và chịu trách nhiệm cá nhân, nhƣng cũng có hạn chế là dễ trở thành ngƣời độc
đoán. Phong cách dân chủ có mặt tích cực là tạo bầu không khí dân chủ và khuyến
khích đóng góp ý kiến, nhƣng khó đƣa ra quyết định kịp thời trong tình huống khẩn
cấp.

Phong cách làm việc của giáo viên, cán bộ phục vụ cũng ảnh hƣởng đến văn hóa
nhà trƣờng, đƣợc thể hiện qua thái độ làm việc, mức độ hoàn thành công việc và cách
giải quyết vấn đề. Tính chuyên nghiệp trong thực thi công việc là chỉ số nổi bật phản
ánh văn hóa của một tổ chức.

- Hành vi ứng xử của các thành viên trong nhà trường (behavior):

Hành vi ứng xử trong nhà trƣờng đƣợc chia thành hai loại: hành vi tích cực và
hành vi tiêu cực. Hành vi tích cực bao gồm văn minh, lịch sự, tôn trọng và giúp đỡ
giữa các đồng nghiệp, sự vị tha và khích lệ của giáo viên với học sinh, và tôn trọng của
học sinh với giáo viên. Hành vi tiêu cực bao gồm sự thiếu cởi mở, thiếu sự tin cậy,
thiếu hợp tác, thiếu chia sẻ, ích kỷ, hẹp hòi, đố kỵ và đổ lỗi cho nhau.
13
 Việc giáo dục hành vi ứng xử trở nên quan trọng đối với học sinh tiểu học vì đây
là lứa tuổi đang hình thành và phát triển nhân cách. Văn hóa nhà trƣờng cũng đƣợc thể
hiện qua hành vi ứng xử của các thành viên trong nhà trƣờng với những ngƣời bên
ngoài nhà trƣờng, bao gồm mối quan hệ giữa nhà trƣờng với chính quyền địa phƣơng,
các tổ chức xã hội, doanh nghiệp và gia đình học sinh.

- Phương pháp truyền thông của nhà trường (comunication):

Việc truyền thông là một phần không thể thiếu của văn hoá tổ chức và cách thức
truyền thông cho thấy tính chất giao tiếp giữa ngƣời - ngƣời. Để xây dựng văn hoá tích
cực, nhà trƣờng cần thƣờng xuyên chia sẻ thông tin với tất cả thành viên, không đƣợc
coi thông tin là một đặc quyền của cán bộ quản lý và hoạt động giao tiếp trong nhà
trƣờng phải là đối thoại hai chiều. Ngoài ra, các hình thức truyền thông trong nhà
trƣờng rất đa dạng bao gồm áp phích, khẩu hiệu, trang web, nhóm Zalo, fanpage, buổi
chào cờ hàng tuần, vai trò của giáo viên và các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục,
thể thao, hoạt động ngoại khóa, vv.

2.2. Các thành tố vô hình (intangible)

Có thể kể đến một số quy ƣớc bất thành văn trong các yếu tố vô hình của văn hoá
nhà trƣờng nhƣ sau:

- Tầm nhìn của nhà trường (vision):

Tầm nhìn của nhà trƣờng là định hƣớng phát triển trong hiện tại và tƣơng lai. Nó
dẫn dắt sự thay đổi trong nhà trƣờng và đƣợc toàn thể thành viên đồng thuận và chấp
nhận. Tầm nhìn đƣợc hiệu trƣởng nhà trƣờng phát biểu bằng ngôn ngữ súc tích, dễ
nhớ, đƣợc cụ thể hóa trong từng khẩu hiệu, tuyên bố, từng hoạt động, hành vi của mỗi
thành viên nhà trƣờng.

- Sứ mệnh của nhà trường (mission):

Sứ mệnh của nhà trƣờng là mục tiêu phấn đấu lâu dài, thể hiện đối tƣợng, nội
dung và cách vận hành của nhà trƣờng trong giáo dục. Nó phải súc tích, rõ ràng, dễ
hiểu và đáp ứng các tiêu chí cơ bản. Mỗi nhà trƣờng phải xác định sứ mệnh cụ thể cho
toàn thể cán bộ quản lí, giáo viên và học sinh thực hiện, đƣợc đồng thuận và chắt lọc
thành những giá trị cốt lõi, đƣợc công bố bằng ngôn ngữ ngắn gọn.

14
 - Mục tiêu của nhà trường (goal):

Nhà trƣờng cần đặt ra các mục tiêu cụ thể, đo đếm đƣợc, có kế hoạch và thời
gian hoàn thành. Các mục tiêu phải bám sát mục tiêu giáo dục chung và quy định của
pháp luật, phù hợp với tầm nhìn và sứ mệnh của nhà trƣờng. Các mục tiêu có thể điều
chỉnh để phù hợp với bối cảnh và phải có tính khả thi.

- Hệ giá trị của nhà trường (values):

Giá trị đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nên bộ mặt, phong cách
và tác phong của một nhà trƣờng. Giá trị giúp xác định những gì nên và không nên làm
trong cách hành xử, tƣơng tác của các thành viên trong nhà trƣờng, đồng thời cũng
giúp xác định hƣớng đi của nhà trƣờng trong việc phát triển và đạt đƣợc các mục tiêu
giáo dục của mình.

Các giá trị thƣờng đƣợc ngầm định trong một nhà trƣờng có thể bao gồm trung
thực, tôn trọng, trách nhiệm, sáng tạo, cởi mở, vì mục tiêu chung... Các giá trị này
không chỉ đƣợc phản ánh trong các quy định, chính sách của nhà trƣờng, mà còn đƣợc
thể hiện thông qua hành động, lời nói và phong cách của từng cá nhân trong nhà
trƣờng. Để hiện thực hóa các giá trị này, nhà trƣờng cần có các chính sách, quy định rõ
ràng, cũng nhƣ thƣờng xuyên tổ chức các hoạt động giáo dục, huấn luyện để tăng
cƣờng nhận thức và nhận thức về giá trị. Các hoạt động này không chỉ giúp cán bộ,
nhân viên, giáo viên và học sinh hiểu rõ hơn về giá trị, mà còn giúp họ tự rèn luyện và
trở nên tốt hơn trong cách hành xử, tƣơng tác với ngƣời khác.

- Niềm tin (belief):

Niềm tin là một giá trị tinh thần đƣợc hình thành trong suy nghĩ của mỗi con
ngƣời và có sức mạnh quyết định hành vi cá nhân. Xây dựng văn hóa nhà trƣờng là
định hƣớng tƣ duy của các thành viên trong nhà trƣờng. Quá trình xây dựng văn hóa
trong nhà trƣờng dựa trên niềm tin của các thành viên vào tầm nhìn, sứ mệnh, mục
tiêu, giá trị của nhà trƣờng để hình thành một văn hoá đồng nhất trong toàn bộ nhà
trƣờng.

3. Vai trò của văn hóa nhà trường tiểu học

3.1. Vai trò của văn hóa nhà trường với nội bộ nhà trường:

15
 - Văn hoá nhà trường góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

Văn hoá nhà trƣờng góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục bằng cách xác định
giá trị, mục tiêu và tiêu chuẩn chung về học tập và đạo đức trong cộng đồng học thuật.
Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các chƣơng trình học tập phù
hợp với nhu cầu và mong muốn của cộng đồng học sinh và giáo viên.

- Văn hoá nhà trường tạo động lực làm việc cho người dạy, động cơ học tập cho
người học

Văn hoá nhà trƣờng tạo động lực làm việc cho ngƣời dạy bằng cách khuyến
khích và tôn trọng sự sáng tạo, đổi mới và nỗ lực học tập của giáo viên. Đồng thời, nó
cũng làm nổi bật vai trò quan trọng của giáo viên trong việc truyền đạt kiến thức và kỹ
năng cho học sinh.

- Văn hóa nhà trường giúp điều chỉnh hành vi và các chuẩn mực

Văn hóa nhà trƣờng giúp điều chỉnh hành vi và các chuẩn mực bằng cách thiết
lập các quy tắc, quy định và hƣớng dẫn cho hành vi của học sinh và giáo viên trong
nhà trƣờng. Những chuẩn mực này giúp đảm bảo sự tôn trọng, tự giác và trách nhiệm
của mỗi thành viên trong nhà trƣờng.

- Văn hóa nhà trường giúp giải quyết mâu thuẫn và xung đột

Văn hóa nhà trƣờng giúp giải quyết mâu thuẫn và xung đột bằng cách tạo ra môi
trƣờng tôn trọng và đối thoại. Những nguyên tắc, giá trị và chuẩn mực đƣợc thiết lập
trong văn hóa nhà trƣờng giúp mọi ngƣời có thể đƣa ra quan điểm và ý kiến của mình
một cách chân thành, cởi mở và xây dựng, giúp giải quyết mâu thuẫn một cách hòa
bình và hiệu quả.

3.2. Vai trò của văn hóa nhà trường với bên ngoài nhà trường

- Văn hóa nhà trường là nền tảng giúp nhà trường thích ứng với môi trường và
bối cảnh xã hội mới

Văn hóa nhà trƣờng cũng góp phần vào việc nâng cao uy tín và thƣơng hiệu của
nhà trƣờng trong cộng đồng bên ngoài. Việc giữ vững giá trị truyền thống và đồng thời
phát triển văn hóa hiện đại, sáng tạo cũng giúp nhà trƣờng tạo ra ấn tƣợng tốt với các
đối tác, bên ngoài và thu hút sự quan tâm của các phụ huynh và học sinh.
16
 Các trƣờng có văn hóa tích cực luôn tôn trọng sự sáng tạo và đổi mới để phù hợp
với thời đại. Ví dụ nhƣ đồng phục của học sinh phải không chỉ phù hợp với đặc trƣng
của vùng miền, chuẩn mực mà còn phù hợp với xu hƣớng thời đại. Những trƣờng này
cũng cần đổi mới các khẩu ngữ, biểu ngữ để phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục
hiện nay. Trong thời đại công nghiệp 4.0, những trƣờng này cần sử dụng công nghệ
thông tin vào quá trình dạy học, tăng cƣờng khả năng tự học, phát triển tƣ duy sáng tạo
cho học sinh.

- Văn hóa nhà trường nâng cao uy tín, thương hiệu nhà trường

Văn hoá ảnh hƣởng đến sự tồn tại của một tổ chức, đặc biệt là với nhà trƣờng vì
tính văn hoá là đặc thù. Nhà trƣờng đảm nhiệm vai trò bảo tồn và truyền đạt giá trị văn
hoá nhân loại, đào tạo học sinh trở thành những ngƣời gìn giữ và sáng tạo văn hoá cho
tƣơng lai, và tạo môi trƣờng văn hoá đại diện cho từng vùng, miền, địa phƣơng. Xây
dựng thƣơng hiệu giáo dục nhằm đáp ứng nhu cầu của ngƣời học và xã hội.

3.3. Nhận diện những biểu hiện của văn hóa nhà trường tích cực và những biểu
hiện tiêu cực trong văn hóa nhà trường tiểu học

Các đặc điểm tích cực và lành mạnh của văn hoá nhà trường bao gồm:

- Tạo ra một môi trƣờng cởi mở, dân chủ, hợp tác, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau.

- Mỗi cán bộ và giáo viên biết rõ trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm, tham gia
tích cực vào quá trình ra quyết định về dạy và học.

- Trân trọng và động viên nhân viên, khuyến khích họ nỗ lực để hoàn thành công
việc và công nhận sự thành công của từng ngƣời.

- Nhà trƣờng có các chuẩn mực để liên tục cải tiến và phát triển.

- Khuyến khích sáng tạo và đổi mới, cải tiến phƣơng pháp dạy học và khuyến
khích giáo viên đóng góp ý kiến trong mọi hoạt động của nhà trƣờng.

- Khuyến khích đối thoại, làm việc nhóm, chia sẻ kinh nghiệm và trao đổi chuyên
môn.

- Chia sẻ quyền lực và khuyến khích tính tự chịu trách nhiệm.

17
 - Chia sẻ tầm nhìn và thể hiện sự quan tâm đến giáo dục, có mối quan hệ hợp tác
chặt chẽ và thu hút sự tham gia của cộng đồng trong việc giải quyết các vấn đề của
giáo dục.

Các dấu hiệu phi văn hoá, tiêu cực, không lành mạnh trong nhà trường bao gồm:

- Trách móc, chỉ trích và đổ lỗi cho ngƣời khác.

- Sự kiểm soát quá mức, gây mất tự do và tự chủ cho các cá nhân.

- Quan liêu, thiếu sự linh hoạt và không tôn trọng ngƣời khác.

- Chỉ trích học sinh thay vì khuyến khích họ cải thiện.

- Thiếu sự động viên và khuyến khích.

- Thiếu sự cởi mở và tin tƣởng lẫn nhau.

- Thiếu sự hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm giữa các cá nhân.

- Không giải quyết kịp thời các mâu thuẫn và xung đột nội bộ.

4. Vai trò của cán bộ quản lý trong xây dựng văn hoá trường học

Văn hoá nhà trƣờng là một khái niệm quan trọng trong hệ thống giáo dục hiện
đại. Nó bao gồm những giá trị, tôn chỉ và hành vi ứng xử đƣợc thể hiện trong hoạt
động giáo dục và học tập tại trƣờng học. Để xây dựng và phát triển đƣợc văn hoá nhà
trƣờng tích cực, lành mạnh, vai trò của cán bộ quản lý nhà trƣờng là rất quan trọng.

Cán bộ quản lý nhà trƣờng đóng vai trò chủ đạo trong việc xây dựng văn hoá nhà
trƣờng tiểu học. Họ là ngƣời điều hành và quản lý các hoạt động giáo dục và học tập
của trƣờng. Đồng thời, họ cũng là ngƣời có trách nhiệm đƣa ra các quyết định quan
trọng về việc xây dựng và phát triển văn hoá nhà trƣờng.

Một trong những vai trò quan trọng của cán bộ quản lý nhà trƣờng là tạo ra một
môi trƣờng giáo dục tích cực. Họ cần đảm bảo rằng nhà trƣờng là nơi đáng tin cậy để
học tập, nơi giáo viên và học sinh đƣợc tôn trọng và coi trọng. Họ cần đảm bảo rằng
môi trƣờng giáo dục này luôn đón nhận sự đa dạng và sáng tạo, đồng thời cũng cần

18
đảm bảo rằng môi trƣờng này không bị ảnh hƣởng bởi những thái độ tiêu cực, phi văn
hoá.

Cán bộ quản lý cũng cần đảm bảo rằng giáo viên và nhân viên của nhà trƣờng
đều có đầy đủ kiến thức, kỹ năng và sự nghiệp đạo để xây dựng và phát triển văn hoá
nhà trƣờng. Họ cần đảm bảo rằng giáo viên và nhân viên đƣợc đào tạo để có khả năng
giảng dạy và quản lý hiệu quả, cũng nhƣ có đủ kiến thức để đƣa ra các quyết định
quan trọng về việc xây dựng và phát triển văn hoá nhà trƣờng.

Cán bộ quản lý còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trƣờng và phụ huynh. Họ có trách nhiệm giải thích và tƣ vấn cho phụ huynh
về các hoạt động của nhà trƣờng, cung cấp thông tin về các chƣơng trình giáo dục và
các hoạt động ngoại khóa, và thƣờng xuyên tổ chức các buổi gặp gỡ giữa phụ huynh
và giáo viên.

Ngoài ra, cán bộ quản lý cũng có trách nhiệm quản lý và giám sát hoạt động của
giáo viên và nhân viên nhà trƣờng. Họ phải đảm bảo rằng các giáo viên và nhân viên
tuân thủ các quy định và quy trình của nhà trƣờng, đảm bảo rằng các hoạt động dạy và
học đƣợc diễn ra theo đúng lộ trình và đúng thời gian, và thƣờng xuyên kiểm tra chất
lƣợng giáo dục và các hoạt động ngoại khóa.

Các cán bộ quản lý nhà trƣờng cũng cần phải tạo ra một môi trƣờng làm việc tích
cực, khuyến khích và động viên các giáo viên và nhân viên của mình để tạo ra hiệu
quả cao nhất trong công việc. Họ cần đƣa ra các chính sách thƣởng và khen thƣởng để
khuyến khích giáo viên và nhân viên cống hiến và đóng góp cho sự phát triển của nhà
trƣờng.

Kết luận, vai trò của cán bộ quản lý trong việc xây dựng văn hoá nhà trƣờng tại
trƣờng tiểu học là rất quan trọng. Họ đảm bảo cho việc triển khai các chƣơng trình
giáo dục, giúp đỡ giáo viên và học sinh, đồng thời cũng có trách nhiệm quản lý và
giám sát hoạt động của nhà trƣờng để đảm bảo chất lƣợng giáo dục đƣợc nâng cao và
giúp cho học sinh phát triển tốt nhất có thể.

19
 VẬN DỤNG XÂY DỰNG VĂN HOÁ TRƯỜNG HỌC TẠI
TRƯỜNG TIỂU HỌC LƯƠNG THẾ VINH

1. ĐỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG VĂN HOÁ NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC

Xây dựng văn hóa nhà trƣờng là quá trình tạo ra các giá trị vật chất và tinh thần
nhất định của nhà trƣờng, bao gồm cả việc tạo ra các giá trị mới và phát triển các giá
trị đã có phù hợp. Để xây dựng văn hóa nhà trƣờng thành công, quá trình này phải
đƣợc thực hiện một cách liên tục và lâu dài, và cần phải có các bƣớc đi phù hợp. Nhiều
mô hình xây dựng văn hóa nhà trƣờng đã đƣợc đề xuất, và tài liệu này sẽ chỉ ra cách
xây dựng văn hóa nhà trƣờng dựa trên mô hình xây dựng văn hóa tổ chức gồm 11
bƣớc, đƣợc đề xuất bởi Heifetz và Hagberg:

1. Hiểu rõ môi trƣờng và các yếu tố sẽ ảnh hƣởng đến chiến lƣợc phát triển của
nhà trƣờng trong tƣơng lai, đồng thời xác định những yếu tố tích cực có thể làm thay
đổi chiến lƣợc phát triển của tổ chức. Giáo viên cần hiểu và dự đoán đƣợc môi trƣờng
và các yếu tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc phát triển của nhà trƣờng để chủ động trong
việc xây dựng văn hóa nhà trƣờng.

2. Xác định các giá trị cốt lõi làm nền tảng cho sự thành công. Các giá trị cốt lõi
không bị phai mờ theo thời gian và là trái tim và linh hồn của nhà trƣờng. Chúng là
những giá trị quan trọng nhất mà trƣờng tuyên bố và có thể phân biệt rõ ràng trƣờng
này với những trƣờng khác. Giáo viên cần xây dựng văn hóa nhà trƣờng dựa trên
những giá trị cốt lõi mà nhà trƣờng đã xác định.

3. Xây dựng một tầm nhìn - một bức tranh lý tƣởng trong tƣơng lai - mà nhà
trƣờng sẽ vƣơn tới. Đây là hƣớng xây dựng văn hóa nhà trƣờng, thậm chí có thể tạo ra
văn hóa nhà trƣờng trong tƣơng lai, khác hẳn với hiện trạng. Tầm nhìn của nhà trƣờng
là mục đích mà nhà trƣờng hƣớng tới, là định hƣớng phát triển của nhà trƣờng trong
hiện tại và tƣơng lai. Giáo viên phải tham gia tích cực vào quá trình xây dựng tầm nhìn
của nhà trƣờng, làm cơ sở để xây dựng văn hóa nhà trƣờng sau này.

4. Đánh giá văn hóa hiện tại và xác định những yếu tố văn hóa nào cần đƣợc thay
đổi. Giáo viên cần tham gia đánh giá văn hóa hiện tại và xác định yếu tố văn hóa nào
cần thay đổi để phát triển nhà trƣờng. Tuy nhiên, văn hóa thƣờng tiềm ẩn, khó nhìn
nên việc đánh giá là vô cùng khó khăn, dễ gây nhầm lẫn bởi chủ thể văn hóa vốn đã
20
chìm đắm trong nền văn hóa đƣơng đại, khó nhìn nhận một cách khách quan những
tồn tại hạn chế, tiêu cực cần thay đổi.

5. Tập trung nghiên cứu và đề xuất các giải pháp về cái gì và làm thế nào để thu
hẹp khoảng cách giữa các giá trị văn hóa hiện tại và văn hóa nhà trƣờng trong tƣơng
lai. Sau khi đánh giá thực trạng văn hóa nhà trƣờng, giáo viên phải đề xuất các giải
pháp nhằm phát huy những giá trị vốn có của nhà trƣờng và xây dựng văn hóa nhà
trƣờng trong tƣơng lai.

6. Xác định vai trò lãnh đạo trong việc dẫn dắt sự thay đổi và phát triển văn hóa
nhà trƣờng. Các nhà lãnh đạo phải đóng vai trò là ngƣời khởi xƣớng và hƣớng dẫn nỗ
lực thay đổi.

7. Xây dựng một kế hoạch hành động để thực hiện các giải pháp đã đề xuất. Kế
hoạch này cần đƣợc thiết kế rõ ràng và cụ thể, bao gồm các hoạt động cần thực hiện,
thời gian và nguồn lực cần có để thực hiện các hoạt động đó. Kế hoạch hành động sẽ
giúp giáo viên, lãnh đạo và nhân viên nhà trƣờng đồng lòng và hiểu rõ mục tiêu và
cách thức thực hiện để đạt đƣợc mục tiêu của văn hóa nhà trƣờng.

8. Đào tạo và phát triển nhân viên. Để xây dựng đƣợc văn hóa nhà trƣờng tốt,
cần có sự đồng thuận và chung sức của tất cả các nhân viên trong nhà trƣờng. Đào tạo
và phát triển nhân viên là một bƣớc quan trọng giúp cải thiện kỹ năng và năng lực của
nhân viên, đồng thời tăng cƣờng động lực và sự cam kết của họ đối với mục tiêu và giá
trị cốt lõi của nhà trƣờng.

9. Tạo ra một môi trƣờng làm việc tích cực và khuyến khích sự phát triển của
nhân viên. Môi trƣờng làm việc tích cực là yếu tố quan trọng giúp cải thiện hiệu suất
làm việc và sự hài lòng của nhân viên. Nhà trƣờng cần tạo ra một môi trƣờng làm việc
thân thiện, khuyến khích sự đóng góp ý kiến, thấu hiểu và hỗ trợ nhân viên để họ có
thể phát triển và đóng góp tốt hơn cho nhà trƣờng.

10. Xây dựng một hệ thống đánh giá và phản hồi để đảm bảo văn hóa nhà trƣờng
luôn phát triển. Hệ thống này cần phải đánh giá các hoạt động, tiến độ và kết quả của
nhà trƣờng, từ đó đƣa ra phản hồi để nhà trƣờng có thể sửa đổi và cải thiện kế hoạch
và hoạt động của mình. Đánh giá và phản hồi định kỳ giúp nhà trƣờng luôn giữ đƣợc
sự chủ động và tiên phong trong việc xây dựng và phát triển văn hóa nhà trƣờng.
21
 11. Thực hiện và duy trì các hoạt động và chƣơng trình liên quan đến văn hóa
nhà trƣờng. Việc duy trì các hoạt động và chƣơng trình liên quan đến văn hóa nhà
trƣờng là rất quan trọng trong việc giúp học sinh phát triển những giá trị văn hóa cần
thiết, đồng thời tạo ra một môi trƣờng học tập tích cực và đầy cảm hứng.

2. THỰC TRẠNG VĂN HOÁ TRƯỜNG HỌC TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC
LƯƠNG THẾ VINH

2.1. Giới thiệu về trường Tiểu học Lương Thế Vinh

Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh là trƣờng tiểu học công lập tọa lạc tại khu phố
Thạnh Bình, phƣờng An Thạnh, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. Trƣờng đƣợc
thành lập theo Quyết định số 1333/QĐ.UBND ngày 20 tháng 10 năm 2003 của UBND
thị xã Thuận An (nay là thành phố Thuận An). Năm học 2022-2023, trƣờng có 19 lớp
với 708/324 học sinh nữ và bình quân 37 học sinh/lớp. Trong đó có 100% học sinh học
2 buổi/ngày và bán trú.

Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh là một trong những trƣờng tiểu học đạt chuẩn
quốc gia giai đoạn 1 năm 2004, giai đoạn 2 năm 2010 và chất lƣợng giáo dục cấp độ 3
năm 2011. Năm 2018, trƣờng đã tái công nhận chuẩn quốc gia mức độ 2. Với diện tích
4.473,1 m2 và quy mô 01 trệt, 03 lầu, trƣờng có 19 phòng học và 07 phòng chức năng,
sân chơi rộng 1425m2, tƣơng đối đáp ứng đƣợc nhu cầu học tập và vui chơi của học
sinh.

Nhiệm vụ chính của Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh là tổ chức giảng dạy, học
tập và hoạt động giáo dục đạt chất lƣợng theo mục tiêu, chƣơng trình giáo dục phổ
thông cấp Tiểu học do Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Trƣờng cũng thực
hiện việc huy động trẻ em đi học đúng độ tuổi, vận động trẻ em khuyết tật, trẻ em đã
bỏ học đến trƣờng, thực hiện phổ cập giáo dục và chống mù chữ trong cộng đồng.
Trƣờng cũng tổ chức kiểm tra và công nhận hoàn thành chƣơng trình tiểu học cho học
sinh trong nhà trƣờng và trẻ em trong địa bàn trƣờng đƣợc phân công phụ trách. Đồng
thời, Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh cũng phối hợp với gia đình, các tổ chức và cá
nhân trong cộng đồng thực hiện hoạt động giáo dục.

22
 Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và đổi
mới để trở thành một trong những trƣờng tiểu học hàng đầu của thành phố. Hiện tại,
trƣờng có trên 50 giáo viên và hơn 1000 học sinh đang theo học.

Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh có một chƣơng trình giảng dạy đa dạng và
phong phú, bao gồm các môn học cơ bản nhƣ Toán, Văn, Tiếng Anh, Khoa học, Xã
hội, Âm nhạc, Mỹ thuật và Thể dục. Ngoài ra, trƣờng cũng có nhiều hoạt động ngoại
khóa và các câu lạc bộ học thuật để phát triển các kỹ năng khác cho học sinh. Các cơ
sở vật chất của trƣờng cũng đƣợc nâng cấp và trang bị hiện đại, bao gồm phòng học,
thƣ viện, phòng máy tính, sân chơi và phòng tập thể dục.

Với tiêu chí "Học tập - Tình nguyện - Văn hóa", Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế
Vinh luôn nỗ lực mang đến cho học sinh một môi trƣờng học tập tốt nhất và đa dạng
nhất để giúp các em phát triển toàn diện.

2.2. Các hoạt động văn hoá trường học tại đơn vị

a. Biểu trưng của nhà trường:

Logo của nhà trƣờng có ý nghĩa đặc biệt và rõ ràng:

- Biểu tƣợng ngọn đuốc lửa đỏ thể hiện sự nhiệt huyết, sự sáng
tạo và sự đam mê của các học sinh trong việc học tập và khám
phá thế giới xung quanh.

- Quyển tập màu trắng biểu thị cho sự học hành, sự chăm chỉ và nỗ lực của học
sinh trong việc đạt đƣợc thành tích cao.

- Bông lúa xanh lá thể hiện cho sự phát triển và mầm non của học sinh, đây cũng
là biểu tƣợng của nền giáo dục, phát triển nhanh và xanh nhƣ những mầm xanh mới
của đất nƣớc.

- Chữ "Lƣơng Thế Vinh" màu đỏ và năm thành lập 2003 đƣợc biểu thị bằng màu
xanh lá, cho thấy sự trƣởng thành và sự phát triển của trƣờng qua các năm.

- Cánh hoa sen đƣợc vẽ cách điệu cùng với tên tỉnh Bình Dƣơng nằm dƣới logo,
biểu thị sự tự hào về văn hóa và địa phƣơng, cũng nhƣ sự kết nối của nhà trƣờng với
cộng đồng.

23
 Tóm lại, logo của nhà trƣờng biểu thị cho sự nhiệt huyết, sáng tạo, sự phát triển
và thành tích cao của các học sinh trong môi trƣờng học tập đầy đủ và tích cực, cùng
với sự kết nối với cộng đồng địa phƣơng.

b. Cổng trường:

Cổng trƣờng đƣợc thiết kế dƣới

hình dáng của một mái nhà, cho thấy sự
gắn kết và ấm cúng trong cộng đồng
giáo dục. Mái nhà cũng có thể tƣợng
trƣng cho sự bảo vệ, cảm giác an toàn và
sự chăm sóc cho học sinh.

Màu xanh lá của cổng tạo ra cảm giác tƣơi mới, sự khởi đầu mới và hy vọng.
Đây cũng là màu của sự phát triển và mầm non, đại diện cho sự trẻ trung và sự năng
động của học sinh.

Cổng trƣờng hình mái nhà và màu xanh lá còn có thể đại diện cho sự quan tâm
đến môi trƣờng và sự bảo vệ môi trƣờng. Màu xanh lá thƣờng đƣợc sử dụng trong các
chiến dịch và chƣơng trình liên quan đến bảo vệ môi trƣờng, và hình dáng của mái nhà
cũng gợi nhớ đến một môi trƣờng sống bền vững và an toàn.

c. Khuông viên trường

Khuôn viên trƣờng học rợp bóng cây xanh tạo cảm giác
mát mẻ và thoải mái cho học sinh. Các cây xanh cũng
giúp cải thiện chất lƣợng không khí bằng cách hấp thụ
các chất gây ô nhiễm và tạo ra không gian sinh thái
lành mạnh cho học sinh.

Hành lang lớp học đƣợc trải thảm cỏ xanh giúp tạo ra
không gian thân thiện với môi trƣờng và cũng tạo ra
cảm giác thƣ giãn cho học sinh. Việc đặt nhiều chỗ
ngồi trong khu vực này cũng tạo ra không gian giao lƣu
và học tập cho học sinh.

24
Thảm cỏ xanh cũng có lợi cho môi trƣờng bằng cách giúp giảm nhiệt độ bề mặt và hấp
thụ nƣớc mƣa. Việc sử dụng thảm cỏ xanh thay vì các vật liệu bề mặt cứng khác cũng
giảm thiểu sự ảnh hƣởng đến môi trƣờng.

Việc bố trí nhiều cây xanh và chậu

thuỷ sinh trong và xung quanh lớp học có
thể mang lại nhiều lợi ích cho học sinh và
giáo viên. Các lợi ích này có thể bao
gồm:

- Cải thiện chất lƣợng không khí:

Cây xanh và chậu thuỷ sinh làm giảm
lƣợng khí CO2 trong không khí và tăng
lƣợng khí O2, tạo ra không khí trong lành
và sạch hơn trong phòng học.

- Giảm stress: Một số nghiên cứu cho thấy việc nhìn vào cây xanh và chậu thuỷ
sinh có thể giảm stress, lo âu và căng thẳng. Việc bố trí nhiều cây xanh và chậu thuỷ
sinh trong và xung quanh lớp học có thể giúp giảm stress và tăng cƣờng tinh thần tích
cực của học sinh.

- Khuyến khích học tập: Việc bố trí cây xanh và chậu thuỷ sinh có thể làm cho
lớp học trở nên thú vị và hấp dẫn hơn đối với học sinh. Nó có thể giúp kích thích sự tò
mò và khuyến khích học sinh tham gia vào hoạt động học tập.

- Cải thiện trang trí lớp học: Cây xanh và chậu thuỷ sinh cũng có thể giúp trang
trí lớp học trở nên đẹp hơn, góp phần tạo ra không gian học tập ấm cúng và thân thiện
với học sinh.

d. Đồng phục màu xanh lá

Màu xanh lá là một lựa

chọn đƣợc sử dụng cho
đồng phục của trƣờng vì
nó mang lại nhiều ý nghĩa
tích cực.

25
Dƣới đây là một số ý nghĩa của màu xanh lá trên đồng phục của trƣờng:

- Tính thân thiện và gần gũi: Màu xanh lá thƣờng đƣợc liên kết với thiên nhiên và
các màu sắc trong tự nhiên, tạo cảm giác thân thiện và gần gũi. Điều này giúp học sinh
và giáo viên cảm thấy thoải mái và dễ dàng hơn trong việc giao tiếp và hợp tác với
nhau.

- Sự tƣơi trẻ và năng động: Màu xanh lá thƣờng đƣợc liên kết với sự tƣơi trẻ và
năng động, tạo cảm hứng cho học sinh trong việc tham gia các hoạt động ngoại khóa
và thể thao.

- Tính hài hòa và cân bằng: Màu xanh lá có tính hài hòa và cân bằng, giúp học
sinh và giáo viên cảm thấy ổn định và tự tin trong việc thực hiện nhiệm vụ học tập và
giảng dạy.

e. Tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu của trường

Tầm nhìn của Trường Tiểu học Lương Thế Vinh là trở thành một trƣờng tiểu học
hàng đầu tại địa phƣơng, đáp ứng nhu cầu giáo dục chất lƣợng cao cho học sinh.
Trƣờng mong muốn phát triển học sinh với đầy đủ những phẩm chất về đạo đức, trí
tuệ, thể chất và tình cảm, giúp học sinh phát triển toàn diện và trở thành công dân tốt
trong xã hội. Ngoài ra, trƣờng còn mong muốn trở thành một môi trƣờng học tập, rèn
luyện và phát triển năng lực cho học sinh, tạo điều kiện để học sinh trau dồi kiến thức,
kỹ năng và lòng yêu nghề nghiệp, từ đó đáp ứng tốt hơn nhu cầu của xã hội về giáo
dục trẻ.

Sứ mệnh của Trường Tiểu học Lương Thế Vinh đƣợc tóm tắt trong câu khẩu hiệu
của trƣờng là "Nâng cao chất lƣợng giáo dục - Xây dựng tƣơng lai cho trẻ em".
Trƣờng cam kết cung cấp cho học sinh một môi trƣờng học tập tích cực, đầy đủ các
kiến thức, kỹ năng và giá trị cần thiết để trở thành những công dân với tinh thần độc
lập, tự tin và có trách nhiệm trong xã hội. Trƣờng cũng tập trung vào việc phát triển
nhân cách toàn diện cho học sinh, khuyến khích các hoạt động văn hóa, thể dục, giáo
dục và khoa học kỹ thuật để giúp học sinh phát triển toàn diện về mặt thể chất, tinh
thần, trí tuệ và tình cảm.

26
 Mục tiêu của Trường Tiểu học Lương Thế Vinh đƣợc định hƣớng theo hƣớng
phát triển toàn diện cho học sinh theo chƣơng trình GDPT 2018 với các phẩm chất và
năng lực cần thiết của học sinh tiểu học. Các mục tiêu chính của trƣờng bao gồm:

- Xây dựng môi trƣờng học tập tích cực và khuyến khích học sinh tìm kiếm,
khám phá và khai thác tiềm năng của bản thân.

- Phát triển các kỹ năng cơ bản, bao gồm kỹ năng đọc, viết, nói, nghe, tính toán,
khoa học, xã hội và công nghệ thông tin.

- Tạo ra những trải nghiệm học tập độc đáo, giúp học sinh kết nối kiến thức với
thực tế và phát triển kỹ năng sống.

- Khuyến khích và phát triển năng lực tƣ duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn
đề, từ đó giúp học sinh có khả năng thích nghi với những thay đổi và tự lập thực hiện
các hoạt động sinh hoạt.

- Xây dựng mối quan hệ hợp tác tốt với cha mẹ học sinh, giáo viên và cộng đồng,
tạo ra một môi trƣờng học tập tích cực cho học sinh.

f. Hệ giá trị và niềm tin của trường

Hệ giá trị của Trường Tiểu học Lương Thế Vinh bao gồm:

1. Yêu thƣơng, tôn trọng và đoàn kết: Trƣờng tôn trọng giá trị đa dạng và khuyến
khích tinh thần đoàn kết, yêu thƣơng và tôn trọng giữa học sinh, giáo viên và phụ
huynh.

2. Sáng tạo và năng động: Trƣờng khuyến khích học sinh phát triển sự sáng tạo
và năng động trong học tập, đồng thời tạo điều kiện để học sinh khám phá và phát triển
tối đa khả năng của mình.

3. Trách nhiệm và tích cực: Trƣờng khuyến khích học sinh trở nên trách nhiệm
và tích cực trong học tập, cuộc sống và sự phát triển bản thân.

4. Kỷ luật và tự giác: Trƣờng đào tạo học sinh có kỷ luật, tuân thủ các quy tắc và
rèn luyện sự tự giác để phát triển bản thân.

27
 5. Tôn trọng môi trƣờng và phát triển bền vững: Trƣờng tôn trọng và bảo vệ môi
trƣờng, khuyến khích học sinh có ý thức về phát triển bền vững và đóng góp vào cộng
đồng.

Niềm tin của Trường Tiểu học Lương Thế Vinh là "Mỗi học sinh là một ngôi sao
sáng, chúng tôi tôn trọng và đón nhận sự khác biệt của mỗi học sinh, giúp đỡ các em
phát triển toàn diện, rèn luyện kỹ năng sống, vững niềm tin vào bản thân và đóng góp
tích cực cho xã hội."

3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ TRƯỜNG HỌC TẠI ĐƠN
VỊ

Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch phát triển văn hoá nhà trường

Việc xây dựng kế hoạch phát triển văn hoá nhà trƣờng đóng vai trò rất quan
trọng trong việc giúp trƣờng học đạt đƣợc mục tiêu giáo dục và phát triển toàn diện
cho học sinh. Kế hoạch này sẽ giúp định hình và xác định các giá trị, tôn chỉ và mục
tiêu của trƣờng học trong việc xây dựng và phát triển văn hoá nhà trƣờng. Nó cũng
giúp định hƣớng cho các hoạt động giáo dục, hỗ trợ tăng cƣờng sự đoàn kết và cộng
tác giữa các thành viên trong nhà trƣờng, và đảm bảo môi trƣờng học tập lành mạnh,
an toàn và đầy đủ cơ hội phát triển cho học sinh. Bằng cách xây dựng kế hoạch phát
triển văn hoá nhà trƣờng, tập thể có thể tạo ra một môi trƣờng học tập tích cực, giúp
học sinh phát triển toàn diện, trƣởng thành.

Việc xây dựng kế hoạch phát triển văn hóa nhà trƣờng là một quá trình đòi hỏi
tính toàn diện, đồng thời cần phải cân nhắc các yếu tố khác nhau nhƣ nhu cầu của học
sinh, quy mô của trƣờng, nguồn lực sẵn có và nhiều yếu tố khác.

Dƣới đây là một số ý tƣởng cho việc xây dựng kế hoạch phát triển văn hóa nhà
trƣờng tại trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh:

1. Điều tra và phân tích: Đầu tiên, ban giám hiệu sẽ tiến hành điều tra và phân
tích văn hoá hiện tại của trƣờng để hiểu rõ tình hình thực tế. Các thông tin về nhu cầu
của học sinh, ý kiến của giáo viên và nhân viên, tình trạng trang thiết bị, không gian
học tập và các chính sách, quy trình hiện tại cũng sẽ đƣợc thu thập và phân tích.

28
 2. Thiết lập mục tiêu và kế hoạch: Dựa trên thông tin đã thu thập đƣợc, Hội đồng
Sƣ phạm sẽ họp bàn để thiết lập mục tiêu và kế hoạch cụ thể để phát triển văn hóa nhà
trƣờng. Kế hoạch này cần bao gồm các hoạt động, chƣơng trình và chính sách cụ thể
để đạt đƣợc mục tiêu đề ra.

3. Tăng cƣờng tuyên truyền và giáo dục: Để đảm bảo sự thành công của kế
hoạch, tất cả các bộ phận trong nhà trƣờng đều phối hợp để tăng cƣờng tuyên truyền
và giáo dục cho học sinh, giáo viên và nhân viên về văn hóa nhà trƣờng. Các chƣơng
trình tuyên truyền và giáo dục dự kiến có thể bao gồm các khóa đào tạo, tài liệu hƣớng
dẫn, buổi gặp mặt thƣờng xuyên và các hoạt động khác.

4. Thực hiện và đánh giá: Kế hoạch phát triển văn hóa nhà trƣờng sẽ đƣợc thực
hiện một cách có hệ thống và liên tục. Ban giám hiệu sẽ đánh giá thƣờng xuyên để
đảm bảo rằng mục tiêu đề ra đang đƣợc đạt đƣợc và có thể điều chỉnh kế hoạch nếu
cần.

Bản kế hoạch phát triển văn hoá nhà trƣờng sẽ hệ thống lại định hƣớng và cung
cấp một kế hoạch hành động cụ thể cho trƣờng trong việc xây dựng một môi trƣờng
học tập và làm việc tích cực, đầy đủ văn hoá và giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của
trƣờng.

Kế hoạch này sẽ giúp trƣờng tạo sự thống nhất và đồng bộ trong quá trình xây
dựng văn hoá nhà trƣờng, đồng thời cũng giúp thúc đẩy sự tham gia và hợp tác của
cộng đồng giáo dục trong việc thực hiện kế hoạch. Nó cũng giúp trƣờng phát triển hệ
thống giám sát và đánh giá, từ đó giúp trƣờng phát triển và nâng cao văn hoá tổ chức
và hiệu quả hoạt động của trƣờng.

Biện pháp 2: Tập trung triển khai các hoạt động mũi nhọn để phát triển văn hoá
nhà trường

Mô hình văn hoá nhà trƣờng là một mô hình lý tƣởng, và hoàn hảo về mọi mặt từ
thành tố vô hình đến những thành tố hữu hình. Do đó, các trƣờng tiểu học nói chung
và trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh nói riêng không thể đảm bảo tất cả các yêu cầu
của việc xây dựng văn hoá nhà trƣờng một cách toàn vẹn nhất. Thay vào đó, dựa trên
tình hình thực tế và khả năng của cán bộ quản lý nhà trƣờng, việc phát triển văn hoá
trƣờng học chỉ cần tập trung vào một số nội dung mũi nhọn nhƣ:
29
 a. Thực hiện và duy trì các hoạt động và chương trình liên quan đến văn hóa nhà
trường:

Để thực hiện điều này, nhà trƣờng có thể thực hiện một số hoạt động và chƣơng
trình sau:

- Tổ chức các buổi triển lãm nghệ thuật: Nhà trƣờng có thể tổ chức các buổi triển
lãm nghệ thuật để học sinh có cơ hội trƣng bày tài năng và sáng tạo của mình. Đồng
thời, các buổi triển lãm cũng có thể giúp học sinh tiếp cận với nghệ thuật và giúp họ
phát triển sự đam mê với môn học này.

- Thực hiện các chƣơng trình văn nghệ: Nhà trƣờng có thể thực hiện các chƣơng
trình văn nghệ, nhƣ ca nhạc, múa, kịch, hội diễn truyền thống,...để giúp học sinh có cơ
hội thể hiện sự sáng tạo và sở trƣờng của mình.

- Tổ chức các hoạt động thể thao và giải trí: Nhà trƣờng có thể tổ chức các hoạt
động thể thao và giải trí, nhƣ đá bóng, bóng chuyền, cầu lông, đi bộ đƣờng dài,...để
giúp học sinh rèn luyện sức khỏe và kỹ năng sống.

- Tổ chức các chƣơng trình đối thoại và thảo luận: Nhà trƣờng có thể tổ chức các
chƣơng trình đối thoại và thảo luận về những vấn đề văn hóa, xã hội và khoa học công
nghệ hiện nay, giúp học sinh có cơ hội thảo luận, đƣa ra quan điểm và hoàn thiện kỹ
năng giao tiếp của mình.

- Tạo ra một môi trƣờng học tập tích cực: Nhà trƣờng có thể tạo ra một môi
trƣờng học tập tích cực bằng cách khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động văn
hóa, đặt ra mục tiêu học tập và phát triển các kỹ năng sống cần thiết để đạt đƣợc mục
tiêu đó.

b. Phát triển văn hoá trường học trong đội ngũ công nhân viên:

Bên cạnh giáo viên, công nhân viên nhà trƣờng cũng là một đội ngũ góp phần
xây dựng và duy trì một văn hóa nhà trƣờng tốt. Do đó, đội ngũ nhân viên của trƣờng
cần đƣợc đào tạo và phát triển. Điều này đảm bảo rằng nhân viên của trƣờng đều hiểu
rõ giá trị và mục tiêu của văn hóa nhà trƣờng, cũng nhƣ cách thức để thực hiện và hỗ
trợ nó. Các hoạt động đào tạo và phát triển nhân viên có thể bao gồm:

30
 - Đào tạo về văn hóa nhà trƣờng: Đào tạo nhân viên về giá trị và mục tiêu của
văn hóa nhà trƣờng, cách thức để thực hiện và hỗ trợ nó. Đây có thể là một phần của
quá trình đào tạo cơ bản của nhân viên mới hoặc một chƣơng trình đào tạo liên quan
đến văn hóa nhà trƣờng đƣợc tổ chức thƣờng xuyên.

- Đào tạo kỹ năng quản lý: Đào tạo nhân viên về kỹ năng quản lý, giúp họ trở
thành những ngƣời lãnh đạo hiệu quả trong việc hỗ trợ và thúc đẩy văn hóa nhà
trƣờng.

- Tạo cơ hội phát triển cá nhân: Cung cấp các cơ hội cho nhân viên phát triển kỹ
năng và kiến thức của họ, từ đó giúp họ cảm thấy hài lòng và phát triển trong công
việc. Những cơ hội này có thể bao gồm chƣơng trình đào tạo và phát triển chuyên
môn, hoặc hội thi nữ công, khéo tay hay làm,…

- Đánh giá hiệu quả: Thiết kế các chƣơng trình đánh giá hiệu quả nhằm giúp
nhân viên đánh giá và cải thiện hiệu suất làm việc của họ. Đánh giá nhân viên thƣờng
xuyên có thể giúp tăng hiệu quả làm việc của họ, cũng nhƣ đảm bảo rằng nhân viên
đang đóng góp đúng cách cho sự phát triển của văn hóa nhà trƣờng.

- Khuyến khích sự tham gia: Tạo các chƣơng trình khuyến khích sự tham gia của
nhân viên, bao gồm các hoạt động nhóm, chƣơng trình giải trí, hoặc các dự án cộng
đồng. Công nhân viên thƣờng dành nhiều giá trị cho hoạt động cộng đồng, đặc biệt là
những ngƣời đồng cảnh ngộ với họ.

c. Thiết kế lại khuông viên, không gian học tập thống nhất với chủ đề màu xanh
lá mạ của nhà trường

Thiết kế khuôn viên và không gian học tập thống nhất với chủ đề màu xanh lá mạ
sẽ giúp tạo ra một sự nhất quán và đồng bộ trong toàn bộ trƣờng học. Điều này sẽ tạo
ra một môi trƣờng học tập thân thiện và đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh. Học
sinh sẽ cảm thấy đƣợc trang bị đầy đủ công nghệ và các thiết bị học tập cần thiết để
phát triển kiến thức của mình.Giúp tạo ra một môi trƣờng học tập đầy cảm hứng và
khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động học tập và nghiên cứu. Thiết kế
khuôn viên và không gian học tập thống nhất với chủ đề màu xanh lá mạ sẽ tạo ra một
sự liên kết giữa học sinh và môi trƣờng tự nhiên. Điều này sẽ khuyến khích học sinh

31
tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trƣờng và đóng góp cho sự phát triển bền
vững.

Để thiết kế lại khuôn viên và không gian học tập thống nhất với chủ đề màu xanh
lá mạ của nhà trƣờng, có thể xem xét một số ý tƣởng sau:

- Sử dụng cây xanh và cây cỏ: Đặt nhiều cây xanh và cây cỏ trên khuôn viên
trƣờng, trong các khuôn viên giữa các tòa nhà, hoặc xung quanh khu vực đỗ xe. Ngoài
tác dụng tạo không gian thoáng mát, cây xanh còn giúp thể hiện màu xanh lá mạ của
trƣờng.

- Sơn các khu vực công cộng trong trƣờng bằng màu xanh lá mạ: Để tạo sự thống
nhất với màu sắc của trƣờng, có thể sơn lại các khu vực công cộng bằng màu xanh lá
mạ, bao gồm các cột đèn đƣờng, các bức tƣờng bao quanh khuôn viên, những tòa nhà
có thể cũng nên sử dụng màu xanh lá mạ để tạo nên phong cách đồng nhất cho trƣờng.

- Thêm các hoa văn màu xanh lá mạ vào khu vực lối đi và tƣờng trƣờng: Thêm
các hoa văn màu xanh lá mạ vào khu vực lối đi, sân trƣờng, tƣờng trƣờng cũng là một
cách để tăng tính thẩm mỹ và đồng nhất cho trƣờng học.

- Trang trí các khu vực lớn với vải màu xanh lá mạ: Sử dụng vải màu xanh lá mạ
để trang trí các khu vực lớn nhƣ cổng trƣờng, khán đài thể thao, phòng học. Vải màu
xanh lá mạ có thể tạo ra sự đồng nhất và thu hút sự chú ý của học sinh và giáo viên.

Tất cả các ý tƣởng trên đều giúp tăng tính thẩm mỹ của trƣờng, tạo sự thống nhất
với chủ đề màu xanh lá mạ của nhà trƣờng, từ đó góp phần phát triển văn hoá trƣờng
học.

Biện pháp 3: Khắc phục và cải thiện những biểu hiện suy thoái trong văn hoá
nhà trường

Việc khắc phục và cải thiện những biểu hiện suy thoái trong văn hoá nhà trƣờng
là rất quan trọng vì nó ảnh hƣởng trực tiếp đến sự phát triển của học sinh, giáo viên và
toàn bộ “cộng đồng” trong nhà trƣờng. Văn hoá nhà trƣờng đóng vai trò quan trọng
trong việc tạo ra một môi trƣờng học tập tích cực và hấp dẫn, khuyến khích sự sáng
tạo và phát triển cá nhân của học sinh. Nếu không có một văn hoá nhà trƣờng tốt, học
sinh có thể gặp khó khăn trong việc học tập và phát triển, còn giáo viên sẽ gặp khó

32
khăn trong việc giảng dạy và quản lý lớp học. Vì vậy, việc khắc phục và cải thiện
những biểu hiện suy thoái trong văn hoá nhà trƣờng sẽ giúp tạo ra một môi trƣờng học
tập tốt hơn, nâng cao chất lƣợng giáo dục và giúp học sinh và giáo viên phát triển tốt
hơn.

Để khắc phục và cải thiện những biểu hiện suy thoái trong văn hoá nhà trƣờng,
nhà trƣờng sẽ áp dụng một số giải pháp sau:

5. Tăng cƣờng tuyên truyền, giáo dục về giá trị văn hoá: Nhà trƣờng sẽ chú trọng
giáo dục về giá trị văn hoá và ý thức tôn trọng, giữ gìn văn hoá truyền thống. Đồng
thời, tạo ra những hoạt động giáo dục, tuyên truyền, nhƣ cuộc thi, triển lãm, giao lƣu,
tọa đàm, để cải thiện nhận thức của học sinh, giáo viên về giá trị văn hoá.

6. Xây dựng và duy trì một môi trƣờng học tập tích cực: Nhà trƣờng sẽ xây dựng
một môi trƣờng học tập tích cực, khuyến khích các hoạt động học thuật, giúp học sinh
có động lực học tập và phát triển tƣ duy sáng tạo.

7. Tăng cƣờng phối hợp giữa gia đình và nhà trƣờng: Ban giám hiệu sẽ kêu gọi
cha mẹ học sinh hỗ trợ nhà trƣờng trong việc giáo dục học sinh về văn hoá và giá trị
nhân văn. Các hoạt động, sự kiện của nhà trƣờng đƣợc thiết kế để đón nhận sự tham
gia, hỗ trợ từ phía gia đình.

8. Tạo ra môi trƣờng làm việc thân thiện, đoàn kết: Nhà trƣờng phấn đấu tạo ra
một môi trƣờng làm việc thân thiện, đoàn kết, tạo cơ hội để giáo viên và học sinh giao
lƣu, chia sẻ, tăng cƣờng tình đồng nghiệp, gắn bó với nhau.

9. Áp dụng các chính sách, quy định nghiêm ngặt: Ban giám hiệu nhà trƣờng và
Hội đồng sƣ phạm sẽ thiết kế và áp dụng các chính sách, quy định nghiêm ngặt để đảm
bảo mọi ngƣời đều tuân thủ văn hoá nhà trƣờng, tránh việc xâm phạm tới giá trị văn
hoá của trƣờng học. Nếu có trƣờng hợp vi phạm, nhà trƣờng sẽ đƣa ra hình thức kỷ
luật phù hợp để khắc phục.

Biện pháp 4: Tăng cường kiểm tra, đánh giá công tác giữ gìn và phát triển văn
hoá nhà trường

Để đảm bảo văn hóa nhà trƣờng luôn phát triển, việc xây dựng một hệ thống
đánh giá và phản hồi là rất quan trọng. Hệ thống này sẽ giúp đánh giá và đo lƣờng các

33
chỉ tiêu liên quan đến văn hóa của nhà trƣờng, từ đó đƣa ra các phản hồi và cải tiến
phù hợp.

Các bƣớc để xây dựng một hệ thống đánh giá và phản hồi văn hóa nhà trƣờng
gồm:

1. Xác định các chỉ tiêu đánh giá: Đầu tiên, cần xác định các chỉ tiêu đánh giá
liên quan đến văn hóa của nhà trƣờng, bao gồm các yếu tố nhƣ tôn trọng, đoàn kết,
trung thực, chuyên nghiệp, sáng tạo, đổi mới, và các giá trị khác.

2. Lựa chọn các phƣơng pháp đánh giá: Sau khi xác định các chỉ tiêu đánh giá,
cần lựa chọn các phƣơng pháp đánh giá phù hợp. Các phƣơng pháp này có thể bao
gồm khảo sát, phỏng vấn, đánh giá đồng nghiệp, đánh giá từ học sinh hoặc phụ huynh,
và các phƣơng pháp khác.

3. Thực hiện đánh giá và thu thập phản hồi: Sau khi lựa chọn phƣơng pháp đánh
giá, cần thực hiện việc đánh giá và thu thập phản hồi từ các đối tƣợng khác nhau nhƣ
học sinh, giáo viên, cán bộ quản lý, phụ huynh, và các bên liên quan khác.

4. Phân tích và đánh giá kết quả: Sau khi thu thập đầy đủ các phản hồi, cần phân
tích và đánh giá kết quả để đƣa ra các điểm mạnh và điểm yếu của văn hóa nhà trƣờng,
từ đó đề xuất các cải tiến phù hợp.

5. Đƣa ra phản hồi và cải tiến: Cuối cùng, cần đƣa ra phản hồi và cải tiến để cải
thiện văn hóa nhà trƣờng. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp đào tạo hoặc huấn
luyện cho nhân viên, tạo ra các chính sách và quy định mới, hoặc thực hiện các hoạt
động liên quan đến văn hóa nhà trƣờng.

Biện pháp 5: Tăng cường tập huấn, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ
cán bộ quản lý về văn hoá nhà trường

Tăng cƣờng tập huấn, đào tạo bồi dƣỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý
về văn hóa nhà trƣờng là một trong những yếu tố quan trọng để xây dựng đƣợc văn
hóa nhà trƣờng tốt. Bằng cách đào tạo và bồi dƣỡng, các cán bộ quản lý sẽ đƣợc trang
bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để quản lý và phát triển văn hóa nhà trƣờng.
Điều này giúp họ đƣa ra quyết định tốt hơn và đảm bảo hoạt động của trƣờng diễn ra
một cách hiệu quả. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và các xu hƣớng mới

34
trong giáo dục, việc đào tạo và bồi dƣỡng cho cán bộ quản lý về văn hóa nhà trƣờng sẽ
giúp họ nắm bắt và áp dụng những xu hƣớng mới nhất để đáp ứng nhu cầu của học
sinh và phụ huynh. Việc đào tạo và bồi dƣỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý
về văn hóa nhà trƣờng là một quá trình liên tục và không bao giờ kết thúc. Điều này
giúp đảm bảo tính ổn định và liên tục trong quá trình phát triển văn hóa nhà trƣờng.
Đào tạo và bồi dƣỡng cán bộ quản lý về văn hóa nhà trƣờng giúp xây dựng một đội
ngũ cán bộ chất lƣợng và năng động, có khả năng thích ứng với các thay đổi và giải
quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình phát triển văn hóa nhà trƣờng.

Việc đào tạo và phát triển giáo viên có thể bao gồm:

- Xây dựng chƣơng trình đào tạo: Các chƣơng trình đào tạo có thể đƣợc thiết kế
để giúp giáo viên hiểu rõ hơn về các giá trị và mục tiêu của văn hóa nhà trƣờng, cũng
nhƣ hƣớng dẫn họ cách thức thực hiện công việc một cách hiệu quả.

- Khuyến khích học tập liên tục: Giáo viên trƣờng học cần đƣợc khuyến khích và
hỗ trợ để tham gia các khóa học, hội thảo và các hoạt động liên quan đến công việc
của họ. Điều này sẽ giúp cập nhật kiến thức và kỹ năng của họ, giúp họ làm việc tốt
hơn và cảm thấy hài lòng với công việc giảng dạy của mình.

- Đánh giá hiệu quả: Các hoạt động đào tạo và phát triển giáo viên cần phải đƣợc
đánh giá định kỳ để đảm bảo rằng chúng đang đóng góp tích cực cho việc xây dựng
văn hóa nhà trƣờng. Đánh giá này cũng giúp xác định các điểm mạnh và điểm yếu của
chƣơng trình đào tạo và phát triển nhân viên, từ đó sửa đổi và cải tiến chúng.

- Tạo ra môi trƣờng bồi dƣỡng tích cực: Để thúc đẩy sự học tập và phát triển của
giáo viên, trƣờng cần tạo ra một môi trƣờng bồi dƣỡng tích cực. Các giáo viên cần cảm
thấy rằng họ có thể đặt câu hỏi, thảo luận và chia sẻ ý kiến một cách tự do mà không lo
sợ bị phán xét hoặc bị trễ tiến độ công việc.

- Đề cao trách nhiệm cá nhân: Cần làm cho mỗi giáo viên nhận thấy có trách
nhiệm cá nhân trong việc xây dựng và phát triển văn hóa nhà trƣờng. Họ cần hiểu rõ
giá trị và mục tiêu của văn hóa nhà trƣờng và cố gắng hết sức để thực hiện các hoạt
động và chƣơng trình liên quan đến văn hóa nhà trƣờng.

35
 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. KẾT LUẬN

Văn hoá trƣờng học là một yếu tố quan trọng trong việc định hƣớng giáo dục và
hình thành con ngƣời trong thế hệ tƣơng lai. Nó bao gồm những giá trị, thái độ, hành
vi, tƣ tƣởng, phong cách, kỹ năng và năng lực đƣợc thể hiện thông qua các hoạt động
giáo dục và hành vi hàng ngày của học sinh, giáo viên và cộng đồng học đƣờng. Một
văn hoá trƣờng học tích cực sẽ tạo ra một môi trƣờng học tập và phát triển tích cực,
giúp các học sinh và giáo viên cảm thấy thoải mái, tôn trọng và đƣợc đánh giá cao. Nó
cũng đóng góp tích cực cho sự phát triển của học sinh bằng cách khuyến khích họ phát
triển những giá trị tích cực và đạo đức tốt.

Việc xây dựng một văn hoá trƣờng học tích cực là một quá trình dài hơi, đòi hỏi
sự cố gắng và cam kết của toàn bộ cộng đồng giáo dục. Để xây dựng một văn hoá
trƣờng học tốt, trƣờng học cần phải tạo ra một môi trƣờng an toàn và khuyến khích sự
đa dạng và sáng tạo trong suy nghĩ và hành động của các học sinh và giáo viên. Nó
cũng cần phải đào tạo và phát triển những giáo viên có năng lực và kỹ năng đủ để thúc
đẩy văn hoá trƣờng học tích cực. Trong việc xây dựng văn hoá trƣờng học, vai trò của
cán bộ quản lý là vô cùng quan trọng. Cán bộ quản lý là những ngƣời đứng đầu trong
quá trình quản lý và điều hành hoạt động của trƣờng học. Cán bộ quản lý phải đảm bảo
các quy định và chính sách của Bộ Giáo dục và Đào tạo đƣợc thực hiện đầy đủ và hiệu
quả. Cán bộ quản lý phải có tầm nhìn chiến lƣợc và kiến thức chuyên môn vững vàng
để xây dựng đƣợc một môi trƣờng giáo dục có chất lƣợng, cải thiện đƣợc học sinh và
giáo viên. Đồng thời, họ phải có kỹ năng lãnh đạo, quản lý để phát triển và nâng cao
chất lƣợng giáo dục của trƣờng.

Việc tìm hiểu về văn hoá trƣờng học và xây dựng văn hoá trƣờng học là rất quan
trọng đối với công tác quản lý. Văn hoá trƣờng học là một yếu tố quan trọng đóng vai
trò trong việc xác định hƣớng đi và sự thành công của trƣờng học. Nếu một trƣờng học
có một văn hoá tốt, thì không chỉ giáo viên và nhân viên mà cả học sinh và phụ huynh
cũng sẽ cảm thấy hạnh phúc và đƣợc tôn trọng, giúp cho việc học tập và giảng dạy trở
nên dễ dàng hơn. Cần xác định các giá trị và mục tiêu của trƣờng học, từ đó tạo ra một
văn hoá phù hợp và phát triển theo thời gian. Văn hoá trƣờng học cũng cần đƣợc phản

36
ánh trong các quy trình, chính sách và quy định của trƣờng học. Điều này giúp cho các
quy trình và quy định đƣợc thực hiện một cách chặt chẽ và nghiêm túc, từ đó giúp cho
trƣờng học đạt đƣợc mục tiêu và tiến đến sự thành công.

Trong công tác quản lý, việc xây dựng văn hoá trƣờng học còn giúp cho nhà
trƣờng có thể thu hút và giữ chân giáo viên, nhân viên và học sinh tốt. Với một văn
hoá trƣờng học tốt, giáo viên và nhân viên cảm thấy hạnh phúc và đam mê với công
việc của mình, họ sẽ đồng tâm đồng lực, hỗ trợ nhau để đạt đƣợc mục tiêu của trƣờng
học. Đồng thời, học sinh và phụ huynh cũng sẽ cảm thấy hài lòng với chất lƣợng giáo
dục và dịch vụ của trƣờng học, từ đó giúp cho trƣờng học tăng cƣờng niềm tin và sự
tôn trọng trong cộng đồng.

Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh có một tầm nhìn và sứ mệnh rõ ràng, đó là xây
dựng một môi trƣờng học tập tích cực, trang bị cho học sinh những kiến thức, kỹ năng
và phẩm chất cần thiết để phát triển tốt trong tƣơng lai. Mục tiêu của trƣờng là đào tạo
học sinh trở thành những công dân toàn diện, có ý thức về trách nhiệm và sự đóng góp
cho cộng đồng. Hệ giá trị của trƣờng gắn liền với các giá trị cốt lõi trong cuộc sống
nhƣ tôn trọng, trung thực, sáng tạo, cầu tiến và đoàn kết. Trƣờng tin rằng học sinh sẽ
phát triển tốt hơn khi đƣợc động viên, khuyến khích và đánh giá một cách công bằng.
Điều này giúp các em tự tin, có khát vọng học tập và sẵn sàng đón nhận thử thách để
phát triển bản thân. Trƣờng Tiểu học Lƣơng Thế Vinh đang nỗ lực để mang lại một
văn hoá trƣờng học tốt đẹp, một môi trƣờng học tập tích cực, đầy đủ các nguồn lực và
sự hỗ trợ cần thiết để giúp học sinh phát triển toàn diện.

2. KIẾN NGHỊ

2.1. Đối với cán bộ quản lý nhà trường

Một số kiến nghị đối với cán bộ quản lý nhà trƣờng để phát triển văn hoá trƣờng
học tiểu học:

- Xác định rõ ràng các giá trị, niềm tin, mục tiêu, tầm nhìn và sứ mệnh của
trƣờng, đƣa chúng vào thực tiễn và thƣờng xuyên cập nhật để giúp đội ngũ cán bộ và
học sinh luôn hiểu rõ và tôn vinh văn hoá trƣờng.

37
 - Xây dựng một môi trƣờng học tập và làm việc tích cực, đảm bảo sự an toàn và
thân thiện, tạo cảm hứng cho học sinh và giáo viên để họ có động lực học tập và phát
triển bản thân.

- Đào tạo, tuyển dụng và phát triển đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà
trƣờng có phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, kỹ năng sƣ phạm và năng lực
lãnh đạo để họ có thể truyền tải và thực hiện tốt văn hoá trƣờng học.

- Xây dựng các chính sách, quy định, phƣơng thức đánh giá và khen thƣởng để
thúc đẩy những hành vi tích cực, giúp các cá nhân và tập thể cảm thấy đƣợc động lực
để phát triển văn hoá trƣờng học.

- Tạo cơ hội cho học sinh và giáo viên thể hiện bản thân, sáng tạo, thể hiện tinh
thần đoàn kết và hợp tác, đồng thời khuyến khích các hoạt động ngoại khóa, văn hóa,
thể dục thể thao để phát triển các kỹ năng sống cần thiết và tinh thần đồng đội.

- Xây dựng mối quan hệ gắn kết, hợp tác tốt với cha mẹ học sinh, cộng đồng
xung quanh trƣờng, nhằm tạo sự đồng thuận và hỗ trợ cho việc phát triển văn hoá
trƣờng học.

Ngoài ra, cán bộ quản lý cần truyền đạt và giáo dục những giá trị văn hoá, tạo
điều kiện cho các hoạt động giáo dục ngoài giờ học, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với
học sinh, giáo viên và cha mẹ học sinh. Chính những hành động này sẽ góp phần xây
dựng đƣợc một văn hoá trƣờng học tốt, giúp đạt đƣợc mục tiêu giáo dục và phát triển
toàn diện cho học sinh.

2.2. Đối với giáo viên và công nhân viên nhà trường

Một số kiến nghị đối với lực lƣợng giáo viên và công nhân viên nhà trƣờng để
góp phần giữ gìn và phát huy văn hoá trƣờng học tiểu học:

- Thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục, truyền đạt kiến thức và kỹ năng
cho học sinh theo đúng chƣơng trình giảng dạy.

- Tạo môi trƣờng học tập và rèn luyện kỹ năng cho học sinh, giúp học sinh phát
triển tốt cả về mặt văn hóa và năng lực.

- Thực hiện các hoạt động ngoại khóa, các hoạt động bổ sung khác nhƣ trại hè,
câu lạc bộ học thuật, văn hóa, thể thao, để phát triển các kỹ năng mềm cho học sinh.
38
 - Giữ gìn văn hoá trƣờng học bằng cách thực hiện đúng các quy định và nội quy
của trƣờng.

- Đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, giúp đỡ nhau trong quá trình giảng
dạy và giáo dục học sinh.

- Thực hiện việc đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cập nhật kiến
thức mới để có thể truyền đạt kiến thức, kỹ năng cho học sinh tốt hơn.

- Tạo mối quan hệ tốt với học sinh và phụ huynh, tạo cảm giác an toàn, tin tƣởng
cho học sinh và phụ huynh.

- Thực hiện các hoạt động xây dựng văn hoá trƣờng học nhƣ tổ chức các buổi lễ,
hội thi, giải thƣởng để khuyến khích học sinh và giáo viên phát huy tinh thần tập thể,
cống hiến cho trƣờng học.

- Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ và trách nhiệm đƣợc giao, đồng thời học tập và
phát triển bản thân để có thể trở thành một ngƣời thầy giỏi, góp phần vào sự phát triển
của trƣờng học.

- Luôn duy trì tinh thần trách nhiệm, chuyên nghiệp và đạo đức trong công việc,
đặc biệt là trong việc giáo dục và nuôi dƣỡng các thế hệ trẻ.

2.3. Đối với cha mẹ học sinh

Một số kiến nghị đối với phụ huynh học sinh để hỗ trợ nhà trƣờng xây dựng và
phát triển văn hoá trƣờng học tiểu học:

- Tham gia các hoạt động của trƣờng học: Phụ huynh có thể tham gia các hoạt
động của trƣờng nhƣ cuộc thi, giải thƣởng, hội thảo, buổi gặp gỡ giữa cha mẹ và giáo
viên. Điều này giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về các chính sách, quy định và hoạt động
của trƣờng học và đóng góp ý kiến đóng góp của mình.

- Hỗ trợ cho con em tham gia hoạt động ngoại khóa: Phụ huynh có thể hỗ trợ cho
con em tham gia các hoạt động ngoại khóa của trƣờng học nhƣ lớp học thêm, câu lạc
bộ, đội nhóm hoặc các hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể thao. Điều này giúp trẻ phát
triển các kỹ năng mềm và rèn luyện sức khỏe, đồng thời học hỏi đƣợc nhiều kinh
nghiệm bổ ích.

39
 - Đóng góp ý kiến cho trƣờng học: Phụ huynh có thể đóng góp ý kiến, đề xuất
cho nhà trƣờng về các hoạt động và chƣơng trình giảng dạy, cũng nhƣ phản hồi về
những thay đổi hoặc cải tiến mà trƣờng học cần thực hiện. Việc này giúp trƣờng học
có đƣợc cái nhìn khách quan và hiểu đƣợc quan điểm và mong muốn của cha mẹ học
sinh.

- Thực hiện các giá trị của văn hoá trƣờng học trong gia đình: Phụ huynh có thể
đƣa ra một số hành động cụ thể để hỗ trợ con em của mình tuân thủ và phát triển các
giá trị của văn hoá trƣờng học trong cuộc sống hàng ngày của gia đình. Ví dụ nhƣ tôn
trọng ngƣời khác, giúp đỡ ngƣời khác, đối xử tốt với mọi ngƣời, biết ơn và trân trọng
các giá trị truyền thống.

- Thực hiện các chính sách và quy định của trƣờng học: Phụ huynh cần tuân thủ
các quy định và chính sách của trƣờng học để tạo môi trƣờng học tập và làm việc tốt
nhất cho học sinh.

40
 TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2016). Xây dựng môi trường văn hóa trong trường học.
Kỷ yếu Hội thảo khoa học Quốc gia.
2. Hoàng Quốc Đạt (2018). Quản lý xây dựng văn hoá nhà trường trung học cơ sở
Thành phố Hồ Chí Minh. Luận án tiến sĩ Quản lý giáo dục. Viện Hàn lâm KHXH
Viện Nam, Viện Khoa học Xã hội.
3. Đỗ Huy (2005). Văn hóa và phát triển. NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
4. Bùi Minh Hiền – Nguyễn Vũ Bích Hiền (2015). Quản lí và lãnh đạo nhà trường.
NXB ĐHSP.
5. Trần Vũ Tài và cộng sự (2022). Tài liệu xây dựng văn hoá nhà trường tiểu học (bồi
dưỡng giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông cốt cán). Đại học Vinh – Trung tâm
ETEP.
6. Trịnh Ngọc Toàn, Nguyễn Thị Hoàng Yến (2017). Văn hoá nhà trường trong bối
cảnh toàn cầu hoá. Tạp chí Khoa học Trƣờng ĐHSP Hà Nội, số 1/2017.
7. Trung tâm Truyền thông GD (2016). Xây dựng môi trường văn hóa trong trường
học có vai trò quan trọng trong giáo dục nhân cách học sinh. Báo Giáo dục -
Chuyên đề giáo dục và đào tạo - Công tác học sinh sinh viên.
8. Viện Nghiên cứu Sƣ phạm - Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội (2007). Xây dựng
văn hóa học đường, giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Kỷ
yếu Hội thảo, Hà Nội.

41