1.

Cơ chất của enzyme cellulase

Cellulose là cơ chất của enzyme cellulase. Cellulose là một polysaccharide phong phú
nhất trong tự nhiên. Việc phân hủy sinh học cellulose bởi vi sinh vật là một trong những
bước chính của chu trình carbon trên trái đất
2. Cơ chế xúc tác của enzyme cellulase
Dựa vào đặc điểm của cơ chất và cơ chế phân cắt của enzyme, cellulase được 22 chia
thành ba loại chính [45] là endoglucanase/1,4-β-D-glucanhydrolase (EG),
exoglucanase/1,4-β-D-glucan-4-glucanohydrolase/cellobiohydolase (CBH) và
βglucosidase (BG). Theo Arantes và Saddler cấu trúc bề mặt của cellulose rất chặt chẽ,
có độ kết tinh cao, không tan trong nước. Do đó, để phân hủy được cellulose, trước hết
bề mặt cũng như các phần có cấu trúc chặt chẽ của chúng cần phải được nới lỏng để giúp
các enzyme có thể xâm nhập và tiếp xúc trực tiếp với các sợi cellulose ở phía bên trong
Khi các cellulase có thể xâm nhập vào được mạng lưới cellulose thì chúng sẽ tiến hành
phân giải cơ chất này qua từng bước để tạo thành sản phẩm cuối cùng là các phân tử
glucose. Do đó, quá trình thủy phân hoàn toàn cellulose cần có sự kết hợp của cả 3 loại
cellulase là endoglucanase (EC 3.2.1.4), exoglucanase (EC 3.2.1.74) và β-glucosidase
(EC 3.2.1.21). Để thực hiện việc phân giải cellulose thành đường glucose một cách hiệu
quả, thông thường cả 3 loại enzyme này sẽ hoạt động lần lượt với từng vai trò khác nhau
nhưng hỗ trợ nhau bằng cách tạo ra những vị trí tiếp cận cho enzyme khác hoạt động, cụ
thể như sau
* Endoglucanase là enzyme có ái lực cao với với cellulose (chúng cũng hoạt động trên
xylan và hỗn hợp các (1-4, 1-3)-β-glucan). Đầu tiên, enzyme này tấn công một cách ngẫu
nhiên, phân cắt các liên kết β-1,4-glycoside ở các vùng cellulose hòa tan và vô định hình.
Chúng tạo thành các đầu mới bằng cách cắt bên trong các sợi cellulose dài làm cho chiều
dài của sợi polymer giảm đi nhanh chóng và các đầu tự do tăng dần.
* Exoglucanase (cellobiohydrolase) hoạt động thủy phân các liên kết ở đầu khử và không
khử hoặc chỉ từ một đầu của chuỗi cellulose, giải phóng chủ yếu các oligosaccharide,
cellobiose và D-glucose.
* β-glucosidase chuyển hóa các sản phẩm oligosaccharide và cellobiose thành D-
glucose, cũng như các olygomer của glucose. Do đó, enzyme này là thành phần quan
trọng của phức hợp cellulase, cần thiết cho quá trình thủy phân hoàn toàn cellulose thành
glucose. Đối với cellulose tinh thể, hoạt động của β-glucosidase hầu như không đáng kể
Cơ chế phân hủy/khử polimer hóa cellulose bởi 3 loại cellulase
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.X. Zhang and Y. P. Zhang, Cellulases: Characteristics, sources, production, and
applications, Bioprocessing Technologies in Biorefinery for Sustainable Production of
Fuels, Chemicals, and Polymers, 2013, 131–146
2. E. M. Gomez Del Pulgar and A. Saadeddin, The cellulolytic system of thermobifida
fusca, Critical Reviews in Microbiology, 2014, 40 (3), 236–247.v
3. LUẬN ÁN TIẾN SĨ-Nguyễn Khánh Hoàng Việt
NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ SỰ ĐA DẠNG VÀ VAI TRÒ CỦA MỘT SỐ MODULE
TRONG CẤU TRÚC ENZYME THỦY PHÂN CELLULOSE TỪ KHU HỆ VI SINH
VẬT TRONG DẠ CỎ CỦA DÊ