Đề bài: "Người nghèo nhất không phải là người không có một xu dính túi mà

là người không có lấy một ước mơ" ("Nếu biết trăm năm là hữu hạn" - Phạm
Lữ Ân). Trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói trên.
Bài làm
"Ai cũng có cả bầu trời đại dương để bay nếu điều đó nằm trong tim họ. Mạo hiểm
chăng? Có thể! Nhưng giấc mơ nào biết đến biên giới" (Amelia Earhart). Chẳng ai
đánh thuế những ước mơ và cũng chẳng ai thành công khi chưa từng ấp ôm cho
mình một ý nguyện lớn lao. Đơn giản một điều, chúng ta sống suy cho cùng cũng vì
những ước mơ. "Nếu biết trăm năm là hữu hạn" của Phạm Lữ Ân đã để lại trong
lòng người đọc những dòng chữ thật sâu sắc: "Người nghèo nhất không phải là
người không có một xu dính túi mà là người không có lấy một ước mơ".
"Ước mơ" đã không còn là từ ngữ xa lạ với chúng ta. Nó được hiểu là hoài bão, là lí
tưởng, là "ánh mặt trời" mà mỗi người muốn hướng đến. Mỗi cá nhân sẽ có những
ao ước riêng. Có người ôm giấc mộng trở thành tỉ phú, phi hành gia vũ trụ hay
người đứng đầu một công ty lớn... Song, vẫn có đó những ước mơ giản đơn như
một bữa cơm sum hop bên gia đình, có đủ cha và mẹ... Câu nói trên còn hướng đến
một định nghĩa mới mẻ về "giàu - nghèo". Có người cho rằng "giàu" là có đủ điều
kiện để đáp ứng những mưu cầu của bản thân, là nắm trong tay những tấm Black
Card bạc tỉ hay khối tài sản kếch xù. Người khác lại cho rằng "giàu" là sự đủ đầy về
mặt sức khỏe và tinh thần, là được đầm ấm, yên vui bên gia đình. Riêng tác giả lại
tâm niệm "người giàu" chính là người có cho mình những ước mơ và hoài bão
riêng. Còn "người nghèo" chẳng phải là người thiếu thốn về mặt vật chất mà là
người thiếu hụt về mục tiêu, trống rỗng về ước mơ, không có được cho mình lối đi
riêng, sống mờ nhạt và vô vị. Câu nói trên quả thật là một quan điểm sâu sắc, một
thông điệp đúng đắn về vai trò và ý nghĩa của "ước mơ" - gia vị không thể thiếu
trong cuộc sống.
Trong tác phẩm "Nhà giả kim" của Paulo Coelho có câu: "Chúng ta đừng bao giờ
ngưng ước mơ. Ước mơ cung cấp dinh dưỡng cho linh hồn, cũng như một bữa ăn
cho cơ thể". Thật vậy, sẽ thật sai lầm nếu ta phủ nhận vai trò to lớn của ước mơ đối
với quỹ đạo của mỗi người. Nó không chỉ là ngọn hải đăng soi sáng, dẫn lối giúp
con thuyền của đời ta thoát khỏi mê cung của biển cả. Mỗi ước mơ còn là một bức
tranh đầy cảm hứng về tương lai, giúp khơi dậy ngọn lửa nhiệt huyết, mong muốn,
ý chí và cảm xúc của bạn, là nguồn sức mạnh nội sinh nâng những bước chân của
bạn vững vàng tiến gần hơn đến hoài bão. Một ước mơ đáng giá theo đuổi là một
bức tranh tổng thể, một bản kế hoạch chi tiết về mục tiêu và tiềm năng của mỗi
người. Hoa hướng dương sống vì ước mơ ngẩng cao đầu đối diện với ánh mặt trời.
Chú chim nhỏ sống để cất cao tiếng hát cho đời thì hà cớ gì con người không tìm
được lẽ sống mà bản thân muốn theo đuổi?
Có người cho rằng sao ta phải bận lòng đến những ước mơ vì vốn dĩ vị lai là những
điều khó đoán? Ước mơ là lí tưởng, là những rạng rỡ phía chân trời đang "đợi"
chúng ta khám phá chứ không phải "bắt buộc" chúng ta phải đạt được. Vì trong quá
trình phấn đấu hướng đến ước mơ lớn ấy, bạn sẽ phải sử dụng hết năng lượng, sự
tỉnh táo và sáng tạo của mình để vượt qua những vấp ngã trong cuộc sống. Bạn đã
cố gắng 100% sức mạnh nhưng vẫn thiếu một bước, không sao cả, ít ra bạn cũng đã
thử, đã nỗ lực rất nhiều. Bởi thế, thay vì thất vọng, bi quan về bản thân thì ta nên
lắng lại để cảm nhận niềm vui của việc sống cùng ước mơ. "Một ngày nào đó bạn sẽ
nhận ra ý nghĩa của ước mơ không phải là ở chỗ nó có phù hợp với khả năng thực tế
hay không. Điều quan trọng là nó cho phép bạn sống thêm một cuộc đời nữa với
cảm xúc của riêng bạn, trong một thế giới mà bạn có thể hóa thân một cách hồn
nhiên nhất vào đấng toàn năng." (Tôi là Bêtô - Nguyễn Nhật Ánh).
Câu nói được lặp đi lặp lại trong bài diễn văn của mục sư M.Luther King: "I have a
dream" (Tôi có một ước mơ) đã trở thành bất hủ. Steve Jobs - CEO của Apple là
một người có đam mê mãnh liệt với công nghệ máy tính. Chắc hẳn ít ai ngờ rằng
chính Steve Jobs đã từng bị Apple sa thải. Đam mê và ước mơ không cho phép ông
nản lòng, ông vẫn kiên trì kiến tạo lại sự nghiệp và nỗ lực phát minh ra những công
nghệ có sức ảnh hưởng lớn, đột phá và mới mẻ. Nghệ sĩ ba lê nổi tiếng Anna
Pavlova đã sống không hối tiếc với đam mê nghệ thuật của mình đến những giây
phút cuối đời. Trước khi trút hơi thở cuối cùng, bà yêu cầu được mặc bộ váy mà bà
vẫn mặc khi biểu diễn vở "Cái chết của con thiên nga". Vào đêm biểu diễn tiếp theo
của bà trên sân khấu ở Hague, người ta để duy nhất một chiếc đèn chiếu tỏa ảnh
sáng xuống một điểm dành cho diễn viên ba lê để tưởng nhớ Anna Pavlova. Vòng
tròn ánh sáng trống không như muốn nói lên rằng: Sân khấu ba lê thế giới đã phải
gánh chịu nỗi mất mát lớn lao như thế nào khi phải vĩnh biệt nữ hoàng của nó.
Bạn có biết không, chỉ cần đứng yên thôi là chúng ta cũng có thể trở nên lạc hậu
rồi. Vậy nên sống trên đời nhất định phải biết mơ và cất cánh cho ước mơ. Hãy tự
trả lời câu hỏi:"Bạn thích điều gì?". Ước mơ là của chính bạn vậy nên đừng chạy
theo cái bóng của kẻ khác, đừng lung lay vì những chê bai, khinh thường. Song,
biết chọn lọc ý kiến của người khác để xác định và hành động đúng đắn vì ước mơ
là việc nên làm. Bên cạnh đó, bạn có ước mơ nhưng không dám bước ra khỏi "vùng
an toàn" của bản thân thì ước mơ ấy chỉ mãi là những ảo tưởng. Đầu hàng trước nỗi
sợ đồng nghĩa với việc bạn sẽ chẳng thể thấu cảm và chuyện trò với trái tim mình
được nữa. Những tháng năm dốc toàn lực chinh phục ước mơ chưa bao giờ là dễ
dàng cả. Quãng đường ấy chẳng bao giờ có chỗ cho sự hèn nhát, sợ hãi, đắn đo, nó
chỉ có chỗ cho sự dũng cảm, lòng quyết tâm, nhiệt huyết và khao khát chiến thắng.
Bạn không thể biết bạn có thể mạnh mẽ và tiến xa đến mức nào đâu. Cứ thử thách
bản thân, cứ dấn thân trải nghiệm và cứ vấp ngã đi vì cuộc đời cho phép. Chẳng ai
bắt lỗi những chuyện này cả. Dẫu ước mơ không phân biệt tuổi tác nhưng ta cũng
đừng sống hoài sống phí tháng năm tuổi trẻ cho những thứ không đáng để khi về
với những ngày vãn niên ta không phải hối hận vì khoảng thời gian đã qua.
Thế nhưng, xã hội vẫn còn đó những con người sống mà không có ước mơ. Họ
đánh mất niềm tin vào hiện tại và chẳng thèm đoái hoài hay hi vọng về tương lai.
Một vấn nạn đáng lo ngại là hiện nay một bộ phận giới trẻ đang sống thay ước mơ
của cha mẹ. Họ không có chính kiến, cũng chẳng có mục đích riêng mà chỉ luôn
chạy theo, thậm chí là bị bắt buộc phải bán mạng sống dưới cái bóng của "con nhà
người ta", mất đi cái "tôi" của chính mình. Những người không có ước mơ, ngay cả
khi họ có rất nhiều của cải và thời gian, họ vẫn cảm thấy đời vô vị và tẻ nhạt. Cuộc
đời họ tựa như viên đạn lạc, không biết mình sẽ bay về đâu. Bên cạnh đó là những
cá nhân có ước mơ về lợi ích vị kỉ, nhỏ nhen hay hết sức xa vời thực tại. Và chắc
chắn một điều, có hoài bão thì phải luôn nỗ lực theo đuổi và hành động thiết thực
chứ không phải ngồi chờ đợi thời cơ hay món quà bất ngờ của cuộc sống. Như Lỗ
Tấn từng nói: "Trên mặt đất vốn làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường
thôi".
Bạn thấy đấy, câu nói trên quả là một quan điểm vô cùng đúng đắn. Như Tam Mao
từng nói: "Một người phải có ít nhất một ước mơ, có một lí do để mạnh mẽ. Nếu
như trong lòng không có nơi chốn dừng chân, vậy thì đi đến đâu cũng là lang thang
cả". Hãy cứ mơ và cứ phấn đấu từng ngày. Hãy xem "ước mơ" là người bạn tri âm
tri kỷ cùng đồng hành với bạn trong xuyên suốt chuyến hành trình chính phục thành
công và hướng đến tương lai tươi sáng. Ước mơ sẽ là lí do để bạn mạnh mẽ, là đôi
cánh giúp bạn bay cao và xa hơn nữa. Điều tuyệt vời chỉ đến với những người xứng
đáng. Cứ đi rồi sẽ đến, cứ kiên trì rồi sẽ thành công.
___
Bài viết của Âu Dương Nhật Hạ - team Thích Văn học.

Đề bài:
Ngạn ngữ có câu: "Cuộc đời ngắn ngủi không cho phép ta ước vọng quá
nhiều". Thế nhưng nhà văn Nga Prisvin lại cho rằng: "Phải ước mơ nhiều hơn
nữa, ước mơ tha thiết hơn nữa để biến tương lai thành hiện tại."
Bài làm:
Samuel Johson - một tác giả người Anh đã từng cho rằng: "Ước mơ giống như
những vì sao… ta có thể không bao giờ chạm tay vào được, nhưng nếu đi theo
chúng, chúng sẽ dẫn ta đến vận mệnh của mình." Và nếu một ai hỏi tôi thứ gì đắt đỏ
nhất chỉ mang đậm bản ngã của riêng tôi, thì tôi xin trả lời đó là ước mơ. Nhà văn
người Nga Prisvin cũng từng đưa ra suy nghĩ: "Phải ước mơ mơ nhiều hơn nữa, ước
mơ tha thiết hơn nữa để biến tương lai thành hiện tại." Nhưng đồng thời ngạn ngữ
cũng có câu: "Cuộc đời ngắn ngủi không cho ta ước vọng quá nhiều."
Có lẽ đôi lần trầm ngâm ta cũng tự hỏi liệu ước mơ có định nghĩa nào chăng. Ước
mơ trong mỗi người lại mang mỗi hình thái khác nhau, giống như mỗi tâm hồn lại
là một vẻ đẹp khác nhau. Nó là điều mỗi con người hướng đến, khát khao biến nó
thành hiện thực. Và như nhà văn Prisvin nói, ta phải "ước mơ nhiều hơn nữa, ước
mơ tha thiết hơn nữa", tức là ta phải nỗ lực, phấn đấu hơn nữa để có thể biến ước
mơ không còn chỉ là ước mơ, mà là thực tại. Nhưng cuộc sống của mỗi con người là
một vòng thời gian hữu hạn, ta không sống đủ lâu để ước vọng quá nhiều. Điều ấy
không có nghĩa ta ngừng mơ, và từ "ước vọng" ở đây không đồng nghĩa với từ "ước
mơ" mà Prisvin đã sử dụng. "Ước vọng" nhằm hướng tới một ý nghĩa rằng ta không
có nhiều thời gian để trốn tránh khó khăn mà hãy đối mặt với mục tiêu của mình và
đối mặt với nó để ta không phải nuối tiếc. Hai ý kiến tưởng chừng đặt ở hai bên cán
cân đối lập nhau, thực chất lại đang đề cao và bổ sung cho nhau, đế biến ước mơ trở
nên hoàn thiện hơn trong mắt mỗi người.
Khi trong tâm trí ta luôn ấp ủ một ước mơ tức là ta đang thực sự sống, đang có mục
đích của đời mình. Trước mắt ta không còn là khoảng trời mịt mù sương trắng mà là
một đỉnh núi cao vời vợi. Nghĩ đến những điều ta phải trải qua trên chặng đường
chạm đến hoài bão, ta cảm thấy chùn chân và lo sợ. Nhưng giờ đây ta biết, ta không
lạc lối. Và có lẽ việc mệt nhoài trong mồ hôi, nước mắt vì khát vọng của mình
chẳng thể đáng sợ bằng những đêm đông tối tăm tưởng chừng không thấy hồi kết vì
ta chẳng biết mình là ai và mình muốn gì. Nếu cứ bằng lòng mà sống thế thì ta so
với thực vật, cỏ cây vô giác đâu khác chi nhau ngoài dáng vẻ. Chính vì ta không
chấp nhận một cuộc đời phí hoài đến thế, nên ước mơ cho ta một động lực mạnh
mẽ, thôi thúc ta đuổi theo nó để tìm được lời hồi đáp.
Giống như cách vận động viên trượt băng đơn nam người Nhật Bản Yuzuru Hanyu
đứng lên sau chẳng biết bao nhiêu lần gục ngã. Trong một cuộc thi trượt băng quốc
tế được tổ chức ở Thượng Hải, anh đã xảy ra va chạm với một vận động viên khác
trong lúc khởi động. Người ta nghẹt thở khi thấy trên gương mặt anh lẫn lộn là máu,
mồ hôi và nước mắt. Chẳng ai có thể quên được cách Yuzuru Hanyu không ngừng
ngã xuống rồi lại đứng lên, ngã xuống rồi lại đứng lên khi thực hiện phần thi.
Nhưng những đớn đau xác thịt ấy không thể ngăn anh chạm tới huy chương Vàng,
đem về cho Nhật Bản một niềm tự hào trên đấu trường quốc tế.
Ước mơ đôi khi không chỉ hàm nghĩa cho một nguồn động lực cháy bỏng mà còn
như một ánh sáng chỉ được khi ta lạc lối. Sẽ có ngày ta nhận ra, khi ta bị cuốn vào
vòng xoáy của cuộc sống, thứ ta mất đi không phải năng lượng mà là hoài bão thuở
ban đầu của ta. Dẫu biết sẽ có lúc ước mơ ấy sẽ gặp rào cản hay những lời đàm tiếu
cũng những người xung quanh nhưng ta chỉ có thể là chính mình khi ta không từ bỏ
khát khao, hay như Prisvin nói "phải ước mơ nhiều hơn nữa, phải ước mơ tha thiết
hơn nữa".
Dẫu vậy, bên cạnh đó ngạn ngữ vẫn luôn cho rằng cuộc đời hữu hạn không cho
phép ta mơ ước quá nhiều. Thực chất nhận định này chỉ nhằm bổ sung cho ý kiến
của Prisvin rằng ước mơ sẽ luôn gặp khó khăn, nhưng cuộc đời quá ngắn ngủi để ta
trốn tránh những trăn trở trước mắt bằng cách tìm đến mục tiêu dễ dàng hơn. Ta sẽ
chẳng bao giờ thực hiện được điều gì nếu ta nhanh chóng từ bỏ và lại chuyển sang
mục tiêu khác. Nếu ta chần chừ trước rào cản này thì rồi ra cũng sẽ chần chừ trước
rào cản khác đầy hèn nhát mà thôi. David Williams từng viết trong "Bà nội
Găngxtơ" của mình rằng: "Tất cả những gì cháu có thể làm trong cuộc đời này là
theo đuổi giấc mơ. Nếu không làm được thế thì cháu đang lãng phí thời gian đấy."
Có lẽ trong quá trình tìm cách giúp cho nhân loại có thể bay được như chim trời,
anh em Wright đã phải trải qua bao lần thất bại và những lời chế nhạo, nghi hoặc.
Nhưng đuổi theo ước mơ, giống như đuổi theo các vì sao, ta không chạm được đến
chúng thì chúng vẫn mở ra cho ta một vùng trời kì diệu. Dù không thể bay như
chim trời nhưng nhờ ước mơ tưởng chừng vô lí của anh em Wright, máy bay có thể
cất cánh, nhân loại được tìm tòi thêm một phần nhỏ bé nào đó mênh mông trong
giữa thế giới bạt ngàn của trí tuệ.
Vậy lẽ nào chỉ có những ước mơ chỉ đem lại giá trị khi ta nhìn thấy nó có hình có
dáng trước mắt chăng? Nhưng có những giấc mơ bị cho là viển vông mà mỗi đứa
trẻ đều có cho riêng mình, ước mơ được làm siêu anh hùng, ước mơ được dịch
chuyển tức thời hay càng hồn nhiên hơn là ước mơ có thể giao tiếp với động vật,
cây cối. Có lẽ hiện tại giấc mơ ấy nghe chừng thật điên rồ và khó hiểu nhưng 300
năm nữa, 400 năm nữa liệu con người có thể dịch chuyển tức thời hay không?
Chẳng ai có thể biết được điều ấy, ta chỉ có thể chắc chắn một điều rằng khi con
người bắt đầu mơ, giấc mơ ấy mới có cơ hội trở thành hiện thực. "Kì thực trên mặt
đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi rồi cũng thành đường thôi." Cách đây vài
trăm năm liệu có ai dám nghĩ Trái Đất hình cầu không? Chính vì thế ước mơ khám
phá thế giới thật nực cười và vô lý nhưng giờ đây, nhờ thế mà con người ta chinh
phục mặt đất, biển sâu, bầu trời và cả vũ trụ bí ẩn ngoài kia. Nhà văn Nguyễn Nhật
Ánh đã viết trong "Tôi là Beto" rằng: "Một ngày nào đó bạn sẽ nhận ra ý nghĩa của
ước mơ không phải là ở chỗ nó có phù hợp với khả năng thực tế hay không.
Điều quan trọng là nó cho phép bạn sống thêm một cuộc đời nữa với cảm xúc của
riêng bạn, trong một thế giới mà bạn có thể hóa thân một cách hồn nhiên vào đấng
toàn năng." Rồi bạn sẽ nhận ra đôi khi chúng ta cần ước mơ không chỉ để biến nó
thành hiện thực mà ta còn cần ước mơ để sống lương thiện hơn, sống một cuộc đời
thứ hai theo cách của ta.
Vậy nên ta không thể ở phương diện của mình mà đánh giá ước mơ của bất kì ai.
Đối với ta, có lẽ ước mơ ấy nghe chừng thật tủi mủn, tầm thường, là điều bất cứ ai
cũng dễ dàng có được trong cuộc đời nhưng có lẽ với họ đấy là khát khao cả đời
khó có được. Ví như ta luôn coi việc được ăn no mặc ấm là điều kiện thường tình
nhưng với một số người đó là điều họ chẳng dám mong ước riêng mình mà là cho
con cháu họ có được đôi giày mới hay bộ sách để đu học. Những ước mơ nhỏ bé
với chúng ta không đồng nghĩa đó là giấc mơ nhỏ nhen hay rẻ rúng mà giấc mơ đó
thậm chí còn quý giá hơn nữa khi nó còn nồng đượm tình yêu thương. Khi ấy chính
chúng ta mới là người thiển cận và vội vàng hơn ai cả.
Có những người dùng cả đời để phấn đấu, theo đuổi một ước mơ, khát vọng, lý
tưởng cuộc đời hữu hạn không cho phép để rồi phải ngã xuống khi chưa được
hưởng trái ngọt từ thành quả của mình. Những đóng góp của họ không chỉ đơn
thuần cho chính họ mà còn cho cả thế hệ sau hay thậm chí là toàn nhân loại. Giống
như trong kháng chiến chống Pháp, Mỹ, biết bao người chiến sĩ lên đường ra mặt
trận vì một ước mơ sẽ giành lấy độc lập cho đất nước, sẽ trở về trong khúc khải
hoàn và hô to hai tiếng "tự do" nhưng lại vội vã hi sinh. Khi đó họ đâu biết liệu ước
mơ của mình có trở thành hiện thực nhưng họ nguyện hi sinh, nguyện nằm xuống
để anh em, để các thế hệ sau tiếp tục thực hiện hoài bão này. Chúng ta cần phải biết
trân trọng, biết ơn những con người sẵn sàng đánh đổi tất cả vì ước mơ chung của
một tập thể, một xã hội, một dân tộc, một đất nước.
Ước mơ chỉ đẹp và thật sự đẹp không chỉ khi nó phải gắn chặt với thực tại mà nó
vẫn đẹp đẽ kể cả khi ta không biết nó sẽ thế nào trong tương lai nhưng nó đem đến
cho ta nhiều giá trị hơn là những tương lai gần thông thường. Chính vì phải mất
nhiều công sức, xương máu và thời gian để đạt được nên giấc mơ mới luôn lung
linh như thế. Hãy thực hiện ước mở của mình trước khi không thể, để ta sẽ không
nằm trên giường với thân thể đã già cỗi mà tâm hồn thì luôn rạo rực một nỗi niềm
tiếc nuối, khát vọng vì ước mơ thuở đầu còn dở dang.
-------------
Bài viết của Việt Hà - team Thích Văn học.