Republic of the Philippines

Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent

RADIO-BASED INSTRUCTION (RBI)

TOPIC: ANG MGA PILIPINONG NAGPAHAYAG NG DI-PAGSANG-AYON SA MAPANG-APING
POLISIYA NG MGA ESPANYOL

SCRIPTWRITER: JOY C. LOPEZ

OBJECTIVE/S: NAIISA-ISA ANG MGA PILIPINONG NAGPAHAYAG NG DI- PAGSANG-AYON SA MAPANG-

APING POLISIYA NG MGA ESPANYOL

TIME: 30 MINUTES

1 PROGRAM Play Program ID (can be played after the Station ID)

ID UP and OUT (or you can type “FADE IN”)

2 MUSIC/SFX ESTABLISH AND UNDER 

Magandang buhay mga mahal naming mag-aaral sa ikalimang baitang! Ito

3
INTRO/OPENIN ang inyong Aral Pan Dangal ng bayan Radyo!
G SPIEL:
VOICE (Host/ Nagagalak kami na makasama kayo muli sa ating pag-aaral sa pamamagitan ng
Teacher
Presenter) radyo. Ako ang inyong lingkod, titser Lovelia Divine D. De vera, in short ma,am
4
Love mula sa Solsona Central Elementary School.
5
Ngayong umaga ay sam-tuklasin ang dahilan kung bakit sinakop ng mga Espanyol
6
an gating bansaupang palagaapin ang pananampalatayang Kristiyanismo.
7
Handa na ba kayo mga bata?
8
Bago natin umpisahan ang ating aralin ngayong araw kailangang makinig sa mga
9

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
10 pamantayan na dapat sundin.

11 *Makinig nang mabuti sa talakayan ng leksyon.

12 *Kailangan nasa maaliwalas na lugar sa inyong bahay.

13 *Ihanda ang module, kuwaderno, papel at bolpen. Gamitin ang mga ito habang

14 nakikinig sa radyo.

15 Ang mga sumusunod ay kailangang maipasa sa susunod na linggo.

16 Chart na naglalarawan sa reaksiyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo.

17 Bago tayo natin tuluyang buklatin ang naging reaksiyon ng mga Pilipino sa

18 Kristiyanismo ay sagutin natin ang Balikan mo sa inyong modyul.

19 Handan na mga bta?Bibigyan ko kayo ng sapat na oras upang mabuo ang angkop

20 na salita tungkol sa Kristiyanismo sa bawat kahon.

21 a. Isang reaksyon ng maraming Pilipino sa Kristiyanismo

a p a l u m a t a
22 s m s a A y

23 b. Kanilang damdamin s relihiyong Katoliko

o a e s
24 R k y n
c. Naniwala sila sa relihiyong Islam
25 s m l m
u I
26 Ngayon ay sagutin natin ang pagsubok.Kunin ang inyong bolpen at i-check ang
inyong ginawa.
27 Unang sagot..Tama mga bata..sumasampalataya
Ikalawang sagot…Tumpak mga bata…Reaksyon nga ang tamang sagot.
28 Ikatlong sagot…Wow ang galing naman..Tumpak mga bata..Muslim ang tamang
sagot.
29 Palakpakan ang inyong sarili sa napakahusay na pagsagot mga bata.

30 Ngayon ay handang-handa na kayo sa pagpapatuloy ng ating pagtuklas ng

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
31 reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo.

32 Buksan ang inyong modyul sa pahina 1.Kunin ang kuwaderno at bolpen. Ang

33 gagawin ninyo ay isulat ang sagot sa puwang.

34 Handa na ba kayo mga bata?

35 1.Aling orden ng misyonero ang unang dumating sa Pilipinas?

2.Sino ang pinakamakapangyarihan sa mga prayle? Bakit?
36 3.Paano nagiging kasapi sa simbahan ang isang katutubo?
Unang sagot?..Tama Agustino ang unang orden ng misyonero na unang
37
dumating sa Pilipinas…Ang galing mga bata..
Ikalawang sagot…
38

39
Ngayon humanda sa talakayan tungkol sa reaksyon ng mga Pilipino sa
40
Kristiyanismo. Bago ang pagtatalakay sa aralin, maghanda ng isang chart gamit ang
41
malinis na papel.Ito ang gagamitin ninyo sa pagtatala ng mga importanteng
42
impormasyon mula sa ating tatalakayin.
43
Handa na ba kayong makinig?
44
(BASAHIN NG GURO ANG MGA MAHAHALAGANG IMPORMASYON TUNGKOL SA
45
REAKSYON NG MGA Pilipino sa Kristiyanismo. HABANG BUMABASA, MAGTANONG
46
SA MGA BATA UPANG HINDI MAWALA ANG ATENSIYON NG MGA ITO SA
47
PAKIKINIG)
48
Hayan, naunawaan ba ninyo ang ating leksyon? (PAUSE)... Magaling! Kung gayon,
49
subukan nating sagutin ang mga sumunsunod na gawain.Ang pagsasanay na ito ay
50
maiwawasto at mabibigyang iskor sa pamamagitan ng rubrics.Bibigyan ko kayo ng
51
sapat na oras upang gawin ang nasabing pagsasanay.

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
52 Gawain A
Panuto : Isulat ang naging reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo sa
53 pamamagitan ng mga sumusunod:

54 Gawain A1:Gumawa ng isang maikling kwento tungkol sa mga reaksyon ng mga

Pilipino sa pagtatag ng Katolisismo
55 Gawain A2:- Bumuo ng awitin sa mga Pilipinong nakipaglaban sa mga Espanyol
Worksheet A3: Gumuhit ng larawan sa mga Pilipinong nakipaglaban sa mga
56 Espanyol
Workshee A4: Gumawa o sumulat ng maikling tula tungkol sa mga reaksyon ng
57 mga Pilipino sa pagtatag ng Katolisismo.

58VOICE Tapos na mga bata?

(RADIO
Okey, sa pagkakataong ito, kunin ninyo ang inyong mga modyul at buksan ito sa
TEACHER/LESS
pahina 3. Sabayan ninyo ako sa paggawa sa mga sumusunod na gawain. Ito ay ang
ON PRESENTER)
pagsagot sa mga tanong tungkol sa mga imporamasyong naging reaksyon ng mga
58
Pilipino sa Kristiyanismo.Handa na ba mga bata?(Pause)
59
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Isulat ang Tama kung
60
wasto ang isinasaad sa pangungusap. Kung Mali, isulat ang tamang salita
61
upang maging tama ang pangungusap.
62

63 ___1. Sina Raha Kulambo at ang kanyang asawa si Juana ay nagpabinyag sa

Katolisismo kay Padre Valderama.
64 ___2. Hinikayat ni Tamblot, na isang babaylan, ang mga katutubo ng Bohol
na manumbalik sa dati nilang paniniwala.
65 ___3. Dumating si Ferdinand Magellan sa Cebu noong taong 1521.
___4. Ang mga pangkat ng Indones ay hindi narating ng mga pari dahil wala
66 silang paraan sa pakipagtalastasan.
___5. Sinunog ng mga pangkat nila Dagohoy ang mga simbahan at kinuha
67 nila ang maaari nilang gamitin.
___6. Pinamunuan ni Francisco Dagohoy ang pinakamahabang pad-aalsa sa
68

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
69 Pilipinas dahil tumanggi ang prayle na bigyan ng Kristiyanong libing ng
kanyang kapatid na namatay sa duwelo.
70 ___7. Nagpakalayu-layo ang mga Ifugao upang hindi marating ng mga
paring misyonero.
71
___8. Noong 1841, itinatag ni Alalaban ng Apayao na kilala sa tawag na
Hermano Pule ang Cofradia de San Jose.
72
___9. Tinanggihan ni Hermano Pule na maging pari dahil siya ay isang indio
73 ___10. Sina Bankaw, datu ng Limasawa at Pagali, ay tumalikd sa
Kristiyanismo upang manumbalik sa dati nilang pananampalataya
74 Tapos na ba mga bata?Ngayon naman ay kunin ang bolpen at lagyan ng tsek

75 kung ang inyong sagot ay tama.

76 Unang sagot…Tumpak mga bata ang sagot ay Tama..

77 Ikalawang sagot…Ang galing naman..Tama ang sagot mga anak..
78
Ikatlong sagot..Napakagaling ng mga bata..Tama ang sagot..
79
Ika-apat na sagot… Wow ang galing galing naman..Ifugao nga ang tamang
80
sagot..
81
Ikalimang sagot… Tumpak mga bata..Alaban at Miguel Malbar nga ang
82
tamang sagot.
83
Ika-anim na sagot…Oo mga bata..Tama ang sagot..
84

85 Ikapitong sagot…Tumpak mga bata..Tama nga ang sagot..

86 Ikawalong sagot…Magaling mga bata…Apolinario dela Cruz ang tamang

87 sagot..

88 Ikasiyam na sagot…Wow ang galing galing naman mga bata..Tama nga ang

sagot..

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
89 Ikasampung sagot…Oo mga bata..Tama nga ang sagot..

90 Sa pagkakataong ito ay masusubukan at masusukat ang inyong husay sa pakikinig

91 sa pagtatalakay natin kanina sa pamamagitan ng pagpunan ng tamang

92 imporamasyon upang mabuo ang tsart sa pahina 3 ng inyong modyul.

93 Bibigyan ko kayo ng sapat na oras upang maisulat ang tamang sagot.

94

95 Panuto: Gumawa ng tsart ng nasa ibaba sa inyong kuwaderno. Punan ng mga

datos na kinakailangan. Sa ikalawang hanay, isulat ang taon sa pag-aalsa, sa
96 ikatlong at ikaa-apat na hanay isulat ang katwiran kung sang-ayon ka o hindi sang
ayon. Halimbawa sa
Filipino
97 na Nag – Taon sa Katwiran una numero.
alsa pag - alsa Dahilan Tapos na mga bata?
98 1. Tambot Nanumbalik Hindi sang-ayon
1961 sa dating
paniniwala
Sige tignan natin
99
2. Banhaw
kung tama nga ba
1003. Lanab
4. Tapar ang inyong mga
1015. Dagohoy
6. Apolinario kasagutan. Masdang
102
mabuti ang inyong
103
mga ginawa at maging tapat sa pag-check ng inyong sagot.
104
(Tamang sagot sa tsart)..
105
Filipinong Nag-alsa Taon sa Dahilan Katwiran
106 Pag-
alsa
107 1. Tambot 1961 Nanumbalik sa dating Hindi sang-ayon
paniniwala
108 2. Banhaw 1961 Tumalikod sa Hindi sang-ayon
Kristiyano upang
109 nanumbalik sa dating

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
110 pananampalataya
3. Lanab 1625 Bumalik sa bundok. Hindi sang-ayon
111 Sinunog ang mga
simbahan at kinuha
112 ang importanteng
gamit lamang.
113 4. Tapar 1633 Magtatag ng bagong Hindi sang-ayon
relihiyon. Tutol ang
114 mga prayle.
5. Dagohoy 1744 Nag-alsa nang hindi Hindi sang-ayon
115
binigyan ng
Kristiyanismong
116
libing ang kapatid
117
6. Apolinario 1841 Nais maging pari Hindi sang-ayon
ngunit tinanggihan
118EVALUATIO siya dahil isa siyang
indio.
N/ASSIGN
Nakuha ba ninyong lahat mga bat?Wow ang galing galing naman ng mga mag-
119
aaral sa ikalimang baitang..Palakpakan ang inyong sarili mga anak..
120
Bilangin ang tamang sagot at isulat ang iskor sa kuwaderno.
121
EXTRO/CLOSIN Ang susunod nating gagawin ay ang Gawain D sa pahina 4 ng inyong modyul.
G SPIEL: VOICE
(Host/Teacher Bibigyan ko kayo ng sapat na sandali upang tapusin ang gawain na ito. Basahin ng
Presenter)
mabuti ang bawat aytem at punan bawat puwang sa mga aytem. (PAUSE)...
102

103
Kailangang buuin at tapusin ang kaalaman ng bawat pangungusap kung ano
ang reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo.Handa na mga bata?Bibigyan
104 komkayo ng sapat na oras upang tapusin ang nasabing pagsasanay.

105 1. Nakita ang malakas na impluwensiya ng Katolisismo sa -

---------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------
106 ------------------------------------------------------------------------------------
107

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
108 2. May mga katutubong Pilipino na hindi naimpuwensiyahan ng
Katolisismo dahil----------------------
---------------------------------------------------------------------------------------
109 -------------------------------.
3. Madaling napalaganap ng mga Espanyol ang Katolisismo noong
110 panahon ng Kastila-----------------
---------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------.
111 4. May ilang Pilipinong ang nag-alsa
dahil-----------------------------------------------------------------------
112 ---------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------.
5. Ang karapatan sa pagpili ng relihiyon noon ay
113 ---------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------
114 ---------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------.
115

116 Ang inyong mga sagot mga anak ay mabibigyan ng iskor sa pamamagitan ng

117 rubrics..Kailangang ipasa ninyo ang inyong mga sagot upang mabigyan ito ng tiyak

118 na iskor.

119 Ngayon mga bata.Alam kong handang handa na kayo sa susunod nating

gagawin.Isaisip lamang ang mga napag-aralan natin at masasagot ninyo ang

susunod na mga tanong ng buong husay.

Tara! Sabay-sabay na buklatin ang inyong modyul sa pahina 4. Ito ay talasan ng

pagbubuo ng salita. Basahing mabuti ang mga pangungusap at punan ang mga

kahon para makabuo ng tamang sagot.Handa na ba mga bata? Alam kong handang

handa na kayo..Bibigyan ko kayo ng sapat na oras upang tapusin ang nasabing

gawain.(Pause)

1. Relihiyon pinalaganap ng mga Espanol sa Pilipinas

K T Y

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent

2. Isang Babaylan na nanumbalik sa dating paniniwala

A B T

3. Ang asawa ni Raha Humabon

U A

4. Ang relihiyon ng mga Muslim

I L

5. Mga katutubong hindi nahikayat ng mga pari sa relihiyon

Katoliko.

E R T

Tapos na mga bata? Ngayon, sabay-sabay nating sagutin ang mga pagsubok.

Unang sagot..Tama..Kristiyanismo..Magaling.

Pangawala…Palakpakan ang inyong sarili..Tamblot nga ang tamang sagot..Ang

gagaling naman.

Pangatlo..Oo, Juana.Napakahusay talaga ninyo..

Pang-apat..Napakagaling talaga ng mga batang na nasa ikalimang baitang.Juana

ang sagot..

Panglima…Wow na wow talaga..Tama Negrito ang tumpak na sagot..

Napakahusay mga bata..Bilangin ang inyong tamang sagot at isulat sa inyong

sagutang papel.

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
Ngayon naman ay buksan ang inyong modyul sa pahina 5.Gawin ang Gawain F at G

Isaisip at isulat ang inyong mga sagot sa inyong kuwaderno at ito ay ipapasa sa

inyong guro upang ito ay iwawasto at bigyang iskor sa pamamagitan ng

rubriks.Handa na ba kayo mga bata?(Pause)…Bibigyan ko kayo ng sapat na oras

upangito ay tapusin…

Tapos na mga bata? Hayan…Kailangang ito ay ipasa sa inyong guro..Huwag

kakalimutan..

(NGAYON NAMAN AY BABASAHIN NG GURO ANG BUOD TINALAKAY NA TOPIKO

TUNGKOL SA NAGING REAKSYON NG MGA PILIPINO SA KRISTIYANISMO.)

Hayan mga mga tiyak na naunawaan na ninyong mabuti ang mga sari-saring

reaksyon ng mga Pilipino sa Kristiyanismo..

Upang mas lalo ninyong mabigyang linaw ang mga agam-agam sa inyong kaisipan

tungkol sa Kristiyanismo ay ating sagutin ang Tayahin sa pahina 7 sa inyong

modyul..Handa na mga bata?Bibigyan ko kayo ng sapat na oras upang ito ay

masagot.

1. Sino ang kauna-unahang Pilipino na nagpabinyag sa Katolisismo

a. Diego at Gabriela c. Carlos at Gregoria
b. Raha at Juana d. Felipe t Maria

2. Sino ang nag-alsa nang hindi binigyan ng pagkakataon na maging

pari?
a. Tamblot b. Hermano Pule c. Dagohoy d. Bangkaw

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
3. Sino ang nag-alsa nang hindi binigyan ng Kristiyanismo libing ang
kapatid?
a. Dagohoy b. Bangkaw c. Tamblot D. Hermano Pule
4. Bakit hindi nahimok sa Katolisismo ang mga taga-Cordillera?
a. Malayo ang mga bayan sa Cordillera. b. Lubos na binabantayan ng
mga katutubo para walang makapasok c. Magaling makipaglaban
d. Marami silang guwardiya
5. Sino ang nag-alsa nang hindi siya pinayagan na magtayo ng bagong
relihiyon?
a. Pagali b, Tapar c. Miguel Lanab d. Alababan

A. Identipikasyon. Tukuyin ang konseptong isinasaad sa bawat

bilang.

1. Kailan hinikayat nina Miguel Lanab ng Cagayan at Alababan ng

Apayao ang mga Itneg na bumalik sa bundok at doon nila
ipagpapatuloy ang kanilang kinagisnang pananampalataya?
2. Sinong babaylan ang nanghikayat sa mga katutubo ng Bohol na
manumbalik sa dati nilang pananampalataya?
3. Sino ang nag-alsa nang hindi binigyan ng Kristiyanong libing ang
kapatid?
4. Sino ang nag-alsa nang hindi siya pinayagan na magtayo ng
bagong relihiyon?
5. Sino ang nag-alsa nang hindi binigyan ng pagkakataon na
maging pari?

Unang sagot…Tama letra B..

Ikalawang sagot..Tumpak B nga ang sagot..
Ikatlong sagot…Wow ang galing letra A nga ang tamang sagot..
Ik-apat na sagot…Tama Letra A ang tunany na sagot..
Ikalimang sagot…Oo letra B nga ang sagot..
Sa Hanay B..
Unang sagot…Tama 1965 nga ang tamang sagot..
Ikalawang sagot..Tumpak mga bata Tamblot nga ang sagot..
Ikatlong sagot…Wow ang galing galing naman..Tama Dagohoy nga ang
sagot…
Ikaapat na sagot…Tumpak mga bata…Tapar nga ang sagot..

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte

 Republic of the Philippines
Department of Education
Region I
SCHOOLS DIVISION OF ILOCOS NORTE
Office of the Schools Division Superintendent
Ikalimang sagot…Oo mga bata..Hermano Pule nga ang tunay na sagot..
Nakuha ba ninyong lahat mga bata?Napakahusay naman…Palakpakan ang
inyong sarili..

At dahil wala na tayong oras, bukas ulit natin ituloy na sagutan ang iba pang

gawaing hindi natin natapos.

Bilang pangwakas, ang takdang aralin ninyo ay sagutin ang pahina 8 sa inyong

modyul at ihanda bukas sa pagbabalik natin dito sa Aral PanRadyo.

Sana’y naunawan ninyo ang ating leksyon. Hanggang sa susunod nating leksyon,

ako ang inyong guro sa Aral PanRadyo, ……..

Isang leksyon na naman ang ating natapos. Upang mas maunawaan n’yo pa ang

ating aralin, basahin n’yo ang pahina bilang __________ ng inyong mga modules.

Nakalakip din d’yan ang isang sanayang gawain sa pahina bilang ____.

Maaari n’yo itong sagutan at gawin upang mas mahasa ang inyong galing.

Hihintayin din ng inyong guro ang inyong text message ukol sa inyong leksyon.

Ipadala n’yo ito sa numerong nakalagay sa inyong kits.

Kung kaya, puwede ring magpadala ng e-mail o kaya ay mensahe sa Facebook.

Ang susunod nating aralin ay ukol sa __________. Siguraduhing tumutok sa ating

Aral PanRadyo tuwing __________. Hanggang sa muli, ako si titser __________.

Laging tandaan, ang grado ay hindi basehan ng talino. Ang mahalaga ay naiiwan sa

ulo. Paalam!

RBDejolde , EPS RBI SDO-Ilocos Norte