Professional Documents
Culture Documents
๒ ข้อความ ๑ + ข้อความ ๒
ต ัวอย่างน เพชรนา้ ค้างนค้างนหล่นบนพรมหญ้า
- หากว่าเธอคือฟ้ า ฉั นคือทะเล
จะเปรียบทะเลดัง่ ความมั่นคง
หากแผ่นฟ้ าเป็นรักทีช ่ อ ื่ ตรงทุก ๆ สงิ่ จะคง
นิรันดร์ คงจะมีแต่เธอเท่านัน ้ ก็เธอคือ
ดวงตะวันทีฉ ่ ั นนัน
้ มีอยูเ่ ต็มหัวใจ
เธอไม่ต ้องนวลอย่างดวงจันทร์ และตัวฉั น
ไม่ใชด ่ วงตะวันฉาย เธอคือลมหายใจ
เธอคือทุกอย่าง หวังอีกครัง้ คงยังไม่สาย
พีห
่ วังเป็นทราย น ้องเป็นทะเล
แม ้ลมฝนคลืน ่ ลมเกเร
ทรายกับทะเลไม่เคยจากกัน
ข้ อควรระวัง
• อุปลักษณ์เป็ นการเปรียบเทียบ ใชค้ าว่า
เป็ น / คือ
เป็น ไม่เป็น
(มีเปรียบเทียบ)
ั
สญล ักษณ์ คือ คาทีม่ ี
ความหมายอย่างนหนึงน่ แต่
นาไปใชแ ้ ทนความหมายอีก
อย่างนหนึงน่
เพือ ่ หลีกเลีย
่ งนการกล่าวถึงนคา
นนๆ
ั้ โดยตรงน
ตัวอย่าง สญ
ั ลักษณ์ทพ
ี่ บบ่อย
สงนิ่ แทน ความหมายของนสญล ั ักษณ์
กา ชนชนต ั้ า ่ , ไพร่
หงส ์ ชนชนสู ั้ งน , ผูด
้ ี
นกพิราบ เสรีภาพ
แก ้ว สงนิ่ ทีด
่ งนี าม
ดอกไม ้ ผูห ้ ญิงน
แมลงผู ้ ผูช
้ าย
ี ้ าตาล
สน ความแห้งนแล้งน
ตัวอย่าง สญ
ั ลักษณ์ทพ
ี่ บบ่อย
ชวี ต
ต ัวอย่างน ิ เป็นกีฬาเกิดมาเพือ่
่ อ
แข่งนข ัน บ้างนจะไปสูก ้ นเมฆ
บ้างนอยากสูต ่ ะว ัน
ตัวอย่ าง สัญลักษณ์
สด ั
ี า สญล ักษณ์ของน ความทุกข์ , สกปรก
สขี าว สญล ั ักษณ์ ความบริสท ุ ธิ์
ฉ ัตร สญล ั ักษณ์ ความเป็นกษ ัตริย ์
ชอล์ก สญล ั ักษณ์ ครู
ค้อนก ับเคียว สญล ั ักษณ์ กรรมกรก ับ
ชาวนา ,คอมมิวนิสต์
นกพิราบ ั
สญล ักษณ์ เสรีภาพ
การเล่นคา
• การเล่นคา คือ การใชค ้ าทีม ี งน
่ เี สย
เหมือนก ันแต่มคี วามหมายต่างนก ัน อาจ
เขียนเหมือนก ันหรือไม่ก็ได้ ต ัวอย่างน
ลางนลิงนแลลอดเลีย้ ว ลางนลิงน
แลลูกลิงนลงนชงนิ ลูกไม้
ลิงนลมไล่ลมติงน ลิงนโลด แลนา
แลลูกลิงนลางนไหล้ ลอดเลีย ้ วลางนลิงน
การเล่ นเสี ยง
๑. การเล่นอ ักษร
คือ การใชค้ าทีม ี งพยัญชนะต ้นเป็ น
่ เี สย
เสยี งเดียวกัน (อาจใชรู้ ปพยัญชนะ
ต่างกันหรือไม่ก็ได ้) ตัวอย่าง
งามงอนงอนงามงามงาเงือ ่ น
ยามยิม ้ แย ้มเยือนแยบเย ้ยหยัน
จับจิตรเจิมใจจงเจ ้าเจียมจันทร์
กล้ากลิน ่ กลั่นกลบกลัว้ กลิน ่ เกลีย
้ งเกลา
๒. การเล่ นสระ
• การเล่นสระ คือ การใชค้ าทีม ี ง
่ เี สย
สระเป็ นเสยี งเดียวกัน หรือใชสระที
้ เ่ ป็ นคู่
ั ้ ยาวของกันละกัน เชน
สน ่
• ใช ้ /อะ/กับ /อา/ /อิ/กับ /อี/
/อุ/ กับ /อู/
ตัวอย่าง
• ดูหนูสรู่ งู ู งูสด ้ สงูู ้
ุ สูหนู
• หนูงส ู ้ อยู่
ู ดู รูปงูทห
ู่ นูมท
ู ู
๓. การเล่ นวรรณยุกต์
การเล่นวรรณยุกต์ คือ การใชค้ าไม่มรี ป ู
วรรณยุกต์ คาทีใ่ ชรู้ ปวรรณยุกต์เอก และ
คาทีใ่ ชรู้ ปวรรณยุกต์โทชดิ กัน ตัวอย่าง
่ ดอกไม้ไม่ไมตรีทโี่ น้มน้าว
ชอ
อกพีร่ าวร่าวร้าวเชย ี วน้องนเอ๋ย
นวลลอออ่ออ้อข้อชด ิ เชย
ปราชญ์ภเิ ปรยนีน ้ น
ี่ รี มล
ิ บุรทัต)
(ชต
ั ร่ ะหว่างนพย ัญชนะก ับสระ คาผวน
การสบที
ตัวอย่าง
• สองตีนจะติดดิน สองมือชนิ เสมอชน
• ฝนห่าจะฝ่ าหน โหมพลังเข ้าถั่งโถม
ใจบุญบุญนักรู ้ เร็วทา
ใจบาปทาบาปกรรม ง่ายแท ้
ใจบุญก่อบาปลา บากยาก จิตนา
ใจบาปทาบุญแล ้ ยิง่ น้ าแสนทวี
(โคลงโลกนิต)ิ
๒. การถ่ วงเสี ยงโดยการใช้ สัมผัสอักษร
ตัวอย่าง
มีมต
ิ รจงรอบรู ้ ร ักสนิท
ดุจอุทรเดียวชด ิ ชอบหน ้า
ความขาเงือ ่ นงาปิ ด ปัดเป่ า
ท่าว่ามิตรนีอ้ า้ เอกล้าเหลือดี
(โคลงโลกนิต)ิ
ตัวอย่าง
แม ้นกุศลเราสองเคยร่วมสร ้าง
ขอร่วมห ้องอย่าให ้ห่างเสน่หา
ี่ งผลทีไ่ ด ้ เพิม
เสย ่ บาเพ็ญมา
ขอร่วมชวี าร่วมวางชวี าวาย
(เพลงยาวเจ ้าฟ้ าธรรมาธิเบศร์)
ไวพจน์
คือคาทีม ่ ค
ี วามหมายเดียวก ัน
่
หรือใกล้เคียงนก ัน เชน
(นา้ )นที วารี ชล ธาร ธารา
กระแส
(ลม) พายุ ลม วาโย พระพาย
ข้อที่ 1) "ตูม เสย ั
ี งนกลองนสญญาณบอก
ให้พ ักเทีย่ งนคืน เมือ่ หยุดการแสดงน ลูกคู่
ของนพริม ้ เพราต่างนชวนก ันกินอาหาร“
• ก. ใชค้ าไวพจน์
• ข. ใชค้ าซา้
• ค. ใชค้ าเลียนเสย ี งธรรมชาติ
• ง. ใชค้ าทีเ่ ล่นเสยี งวรรณยุกต์
ข ้อ 2 "จาจะต ้องกระเหม็ดกระแหม่
รักษาทรัพย์ และผลประโยชน์ทห ี่ าได ้มา
นัน
้ ให ้เหลืออยูก
่ บ
ั ตนด ้วย" ข ้อความนีม ้ ี
ความหมายตรงกับข ้อใดมากทีส ่ ด ุ
ก. พากเพียร
ข. ตระหนี่
ค. ม ัธย ัสถ์
งน. รอบคอบ
ข้อ 3) "อะไรทีด ่ งนี ามให้รบี ทาเสยี อย่า
ผ ัดว ันประก ันพรุงน
่ เมือ
่ โอกาสทีท ่ าได้ผา่ น
พ้นไป จะไม่มโี อกาสเชน ่ นนอี
ั้ ก" ข้อความนี้
ถ้ากล่าวโดยใชส ้ านวนแทน ควรใชส ้ านวน
ใดมากทีส ่ ด
ุ
ก. ตีนถีบปากก ัด
ข. ได้ทข ี แี่ พะไล่
ค. นา้ ขึน้ ให้รบี ต ัก
งน. ร ักยาวให้บน ั้
่ ั ร ักสนให้
ตอ่
ข ้อที่ 4) "ในปี หนึงน่ ๆของนชวี ต ิ ถ้าเราจะสารวจ
ตรวจสอบต ัวเราเองน ก็จะพบว่ามีความทุกข์
หลายเรือ ่ งน หลายประการเกิดขึน ั อ
้ สล ับซบซ ้ น
ในชวี ต ิ ตลอดเวลา ถ้าเราบ ันทึกไว้เป็น ...
ตงนแต่
ั้ ตน ิ้ ปี แล้วเอามารวมเข้า
้ ปี จน กระทงน่ ั สน
ก็จะได้ทก ุ ข์กองนใหญ่" ควรเติมคาใดลงนใน
ชอ ่ งนว่างนจึงนจะตรงนความหมาย
ก. ภาษา
ข. อ ักขรวิธ ี
ค. พย ัญชนะ
งน. ลายล ักษณ์อ ักษร
5"ในสมัยดึกดาบรรพ์นัน้ นกกะปูดยังมีตาส ี
แดงเหมือนอย่างทุกวันนี้ สาเหตุทน ี่ กกะปูด
จะตาแดงนัน้ เล่ากันมาว่า ......." การใช ้
ภาษาดังกล่าวนีเ้ หมาะสมกับเรือ ่ งประเภทใด
ก. เรือ ั้
่ งสน
ข. นิทาน
ค. นิยาย
ง. บทความ
ข้อที่ 6) การกระทาในข้ อใดไม่ เหมาะสมที่จะ
นามาใช้ กบั ชีวติ ในปัจจุบันมากทีส่ ุ ด
ก. พระสงนฆ์สวดมนต์รา ่ กระหนา ่ ไป
ั
เอานา้ ซดสาดให้ อยูฉ่ านฉ่า
ข. สวดมนต์จบพล ันมิท ันชา้
เอานา้ ชามาประเคนให้พระสงนฆ์
ค. บ้างนสุมไฟใสค ่ ว ันก ันยุงนริน
้
ตามถิน ่ บ้านนอกอยูค ่ อกนา
งน.แกต ักนา้ รา่ รดหมดราคี
ชว่ ยข ัดสโี ซมขมิน ้ สน ิ้ เป็นชาม
ข้อที่ 7 ข้อใดมีการใช้คาไวพจน์
ก. สาย ัณห์ตะว ันยาม ขณะข้ามฑิฆ ัมพร
เข้าภาคนภาตอน ทิศะตกก็ราไร
ข. โน่นๆแน่ะยาวกว้างน ณ ระหว่างนทะเลวน
ี่ วและเขียวกล กะจะดาแสดงนส ี
นา้ เชย
ค. นา้ ค้างนพระพร่างนโปรย ชลโชยชะดอกใบ
สุมทุมชอุม่ ใส ชพ ิ สดเสมือนหมาย
งน. การล่วงนประเวณี ณ บุตรี และภรรยา
ของนชายผูอ ้ น
ื่ ลา- มกกิจบ่บ ังนควร
ข้อที่ 8) ข้อใดไม่มีคาที่หมายถึงป่ า
ก. ไก่ป่าข ันแจ้วอยูแ ่ นวไพร
เขีย ่ คุย
้ ขุยไผ่เป็นถิน
่ ถิน
่
ข. สบ ิ ว ันดนพนมพนาวา
ั้ ั าเข้าพิจต
ชกม้ ิ รบุร ี
ค. สว ่ นพระโพธิสตว์ ั ทอดพระเนตรเห็นธชก ี ็
ชน ื่ ชม
งน. เสย ี งนชะนีเหนีย ่ วไม้ไห้อยูโ่ หยๆละห้อย
ว ังนเวงนวิเวกดงน
9) ข้ อความต่ อไปนีม้ ีการสรรคาใช้ อย่ างไร
"รอนรอนอ่อนแสงนพระสุรย ั
ิ า ชก
ม้าเลียบลงนตรงนนา้ ไหล"
ก. ใชค ้ าไวพจน์
ข. ใชค ้ าซา้
ค. ใชค ้ าเลียนเสย ี งนธรรมชาติ
้ าทีเ่ ล่นเสย
งน. ใชค ี งนวรรณยุกต์
ข้อ 10) ข้อความต่อไปนีม ี ารสรรคาใช ้
้ ก
อย่างนไร "ตูม เสย ั
ี งนกลองนสญญาณบอก
ให้พ ักเทีย
่ งนคืน เมือ
่ หยุดการแสดงน ลูกคู่
ของนพริม้ เพราต่างนชวนก ันกินอาหาร“
ก. ใชค ้ าไวพจน์
ข. ใชค ้ าซา้
ค. ใชส ้ ทพจน์
ั
้ าทีเ่ ล่นเสย
งน. ใชค ี งนวรรณยุกต์
ข้อ11) ข้อความต่อไปนี้มีการสรรคาใช้อย่างไร
"พอจวนพลบพบฝูงนจิงน้ จอก
น้อย วิงน่ ร่อยร่อยตามเขาแล้ว
เห่าหอน"
ก. ใชค้ าไวพจน์ ข. ใชค ้ าซา้
ค. ใชค ้ าเลียนเสย ี งนธรรมชาติ
งน. ใชค้ าทีเ่ ล่นเสย
ี งนวรรณยุกต์
ข ้อที่ 12) ข ้อความต่อไปนีม
้ ก ้ างไร
ี ารสรรคาใชอย่
ก. สวยแต่รป ู จูบไม่หอม
ข. บัวไม่ให ้ชา้ น้ าไม่ให ้ขุน
่
ค. สวรรค์ในอก นรกในใจ
ง. ไม ้อ่อนดัดง่าย ไม ้แก่ดด ั ยาก
20) ข้ อความต่ อไปนีใ้ ช้ ภาพพจน์ ประเภทใด
"หมูม่ ดงน่ามทางนานอย่างนเงนียบ
งน่าย เขียนจดหมายถึงนมนุษย์
ให้หยุดอ่าน จดใจความตาม
จริงนไม่ทงนิ้ งนาน กว่าลมราน
ลายซอยบนรอยทราย"
ก. อุปมา ข. อติพจน์
ค. บุคคลว ัต งน. นามน ัย