Çalışan Memnuniyet Anketi Nedir?

Çalışan Memnuniyet Anketi, çalışanların kuruma bağlılık düzeyini ve kurum uygulamalarından ne ölçüde
memnun olduklarını ölçümleyen önemli bir araçtır.

Bir kurumda memnuniyeti ve bağlılığı yüksek çalışanlar ne kadar fazla ise buna bağlı olarak verimli iş
sonuçları, yüksek performans ve düşük turnover oranları elde etmek mümkündür. Düzenli olarak
uygulanan Çalışan Memnuniyet Anketi uygulaması ve elde edilen verilerden çıkan sonuçlar
doğrultusunda şirket aktivasyon planlarının, gerekli ise iyileştirme planlarının oluşturulup hayata
geçirilmesi şirketin gelecek yol haritalarını belirlemede önemli bir unsur oluşturur.

Çalışan memnuniyetindeki artış ile iş sonuçlarındaki verimlilik artışının birlikte yükseldiği gerçeği Çalışan
Memnuniyet Anketlerini ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda uygulamaya alınacak iyileştirme
planlarını oldukça önemli kılar.

Çalışan Memnuniyet Anketi Hangi Organizasyonlarda Uygulamalı

Çalışanlarının memnuniyet ve motivasyon düzeylerini, çalışma koşulları ve ortamı, kuruma ilişkin

düşünce ve duygularını takip etmek isteyen tüm kurumlar Çalışan Memnuniyet Anketini uygulayabilir.

Hızla büyüyen bir organizasyona sahip kurumlar, turnover oranları yüksek kurumlar, yeni bir
organizasyonel yapılanmaya gidecek kurumlar öncelikli olarak Çalışan Memnuniyet Anketini uygulayıp
sonuçlarını dikkate alarak planlamalarını gerçekleştirebilirler.

Çalışan Memnuniyet Anketi Uygulama Süreci ve Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Anket Formunun Hazırlanması Süreci

A- Kuruma Özgü Çalışan Memnuniyet Anketi

Çalışan Memnuniyet Anket Formunu oluştururken kurum organizasyon yapısı, şirket çalışan profili (beyaz
yaka / mavi yaka çalışan ağırlığı, eğitim durumları vb.), yer aldığı sektör, kurum uygulamaları soru
içeriklerinin belirlenmesinde önemli rol oynar. Örnek olarak Beyaz yaka / mavi yaka çalışan profilinin
olduğu bir kurumdaki anket formları gerekli ise içerik olarak aynı anlama gelen ancak kullanılan ifadeler
açısından farklılık gösteren iki farklı anket olarak hazırlanabilinir.

B- Çalışanın Kimliğini Gizleyen Sorular

Ankette yer alacak sorular çalışanların kimliklerinin ortaya çıkmasını engelleyecek şekilde
düzenlenmelidir. Çalışanlara ankete ad – soyad yazmamaları belirtilirken çalışanların bölüm, unvan, yaş,
cinsiyet gibi kendilerine ilişkin demografik özelliklerini işaretleyecekleri bölüm elden geldiğince geniş
tutulmalı ve analizde kullanılmayacak bilgiler sorulmamalıdır.
C-Anket Formunun Kapsamı Ve Soru İçerikleri

Çalışan Memnuniyet Anketinde kurum uygulamalarının kriter başlıkları şeklinde sorgulandığı bölüm ile
birlikte çalışanların kurum bağlılığını ölçen soruların da yer aldığı bölümler bazı anketlerde bulunabilir.
Kuruma ilişkin bağlılığın yüksek veya düşük olma sebepleri şirket hizmet ve uygulamaların sorgulandığı
bölümlerde ayrıntılı olarak karşımıza çıkacaktır.

Çalışanın kuruma bağlılığı onun motive edilmesi ve memnuniyet hissi duyması yani işi ve şirketine ilişkin
tatmin duyması ile ilgilidir. Motivasyon ve memnuniyet düzeyi arttıkça Kuruma Bağlılık da doğru orantılı
olarak artış gösterir.

Çalışanın göstermiş olduğu Performans (istenilen davranış ve kaliteli iş sonuçları) çalışanın kuruma
bağlılık düzeyindeki artış ile yükseldiği için anketin ilgili bölümü şirketin gelecek performansının
planlamasında önemli bir veri sağlamaktadır.

Kurum uygulamalarına ilişkin sorular, ilgili uygulamayı tüm aşamaları ile ölçümleme amacı ile
hazırlanmalıdır. Çalışan Memnuniyet Anketinin bu bölümünde yer alabilecek başlıklara örnek olarak;

1) İşin Yapısı,

2) Kariyer Geliştirme,

3) Hedef Belirleme ve Performansın Değerlendirilmesi,

4) Çalışma Arkadaşları ile İlişkiler,

5) İş Güvencesi,

6) Çalışanlara Sağlanan Hizmetler,

7) Çalışma Ortamı,

8) Şirket İmajı,

9) Şirketin Yönetilmesi vb. verilebilir.

Kuruma ilişkin uygulamalar konusunda çalışanların iki farklı konuda görüşlerinin alınması önemlidir.
Bunlardan birincisi çalışanın ilgili konuya verdiği bireysel önem, bir diğeri ise şirketinin uygulamalarını ne
kadar başarılı bulduğudur. Böylelikle iyileştirilmesi gereken konular, çalışanın verdiği önem derecesine
bağlı olarak daha etkin bir zaman planı dahilinde gerçekleştirilebilinir.

Ankette analizlerin ve aktivasyon planlarının daha etkili ve nokta vuruşu çözümler sağlayabilmesi için
çalışanların yaş, cinsiyet, unvan, çalıştıkları bölüm,lokasyon vb. gibi demografik bilgilerini
işaretleyecekleri bölüm yer almalıdır. Bu bölüm şirketin organizasyonel yapısına göre düzenlenmelidir.
Açık uçlu soruların yer aldığı bir bölümün olması çalışanların belirtmek istediği konuları, ankette yer
almayan konulara değinebilecekleri veya duygu ve düşüncelerini belirtebilmeleri açısından önemlidir.

Anket Uygulaması

A- Uygulama Öncesi Bilgilendirme

Çalışan Memnuniyet Anketi Uygulamasından önce anketin amacı ve uygulama planına ilişkin olarak
çalışanlara bilgi verilmelidir. Bu ankete katılımı arttıracağı gibi çalışanların anketi daha bilinçli olarak
doldurmalarına da yardımcı olur.

B- Uygulama Şekli

Çalışan Memnuniyet Anketi kurum yapısı ve çalışan profiline bağlı olarak manuel olarak basılı kitapçık
üzerinden uygulanabileceği gibi, on-line olarak veya şirketinizin intranet ortamından da
gerçekleştirilebilinir.

C-Anketin Uygulanacağı Ortamı

Özellikle ilk defa anket uygulaması gerçekleştirilecek şirketlerde anket soruları ve uygulama ortamı
çalışanların kimliklerini ortaya çıkarmayacak şekilde düzenlenmeli, manuel anket uygulamasında anket
formları dağıtıldıktan sonra mümkün ise kapalı kutular hazırlanarak ortak kullanım alanlarına bırakılmalı
ve kişiler doldurdukları anketleri bu kutulara atabilmeliler. Buna alternatif olarak şirketten bağımsız bir
danışman firmadan Çalışan Memnuniyet Anketi Proje desteği alınabilir.

D-Uygulama Esnasında

Anket uygulaması esnasında önem verilmesi gereken en önemli konu katılımcıların kimliklerinin gizliliği
konusunda kendilerini güvende hissetmeleridir. Bu konuya ilişkin olarak;
- Çalışan Memnuniyet Anketi Uygulaması eğer Danışman Firma tarafından gerçekleşiyorsa, kısa bir açılış
konuşmasından sonra anket uygulamasını ve diğer ayrıntıları ilgili danışmanlara bırakmak ve özellikle
anketlerin toplanması aşamasında herhangi bir müdahalede bulunmamak çalışana anketin güvenilirliği
konusunu daha iyi bir şekilde yansıtır.

- Anket şirket İK yetkilileri tarafından uygulanıyorsa uygulama planı ve takvimi tüm çalışanlara önceden
bildirilmiş olmalı ve Çalışan Memnuniyet Anketine katılım yapmak istemeyen çalışanlara herhangi bir
zorlama yapılmamalıdır. Gerçekleştirilen anket uygulamasının olumlu sonuçları ve gizlilik konularına
verilen önem görüldükçe daha sonraki yılda gerçekleştirilecek ankete katılım daha fazla ve sonuçlar daha
objektif gerçekleşebilir.

E-Anketi Uygulama Sıklığı

Çalışan Memnuniyet Anketleri genel olarak yılda bir kez yapılır ve sonuçlar daha önceki verilerle
karşılaştırılabilir. Uygulama sıklığı şirketin durum ve uygulamalarına bağlı olarak min 6 ay max 2 yıl içinde
tekrarlanmalıdır.

Analiz ve Raporlama

Şirket çalışan profiline uygun ve her bir kriteri her yönüyle tam olarak ölçebilen soruların yer
aldığı ve objektif olarak doldurum ortamı sağlanmış bir anketin verileri;

- Şirket çalışanlarının kuruma bağlılık açısından mevcut resmini,

- Şirketin uygulamalarındaki güçlü - zayıf yönlerini,

- Gelecek için olabilecek tehditleri gösterebilme ve bunlara bağlı olarak aktivasyon planlarını
gerçekleştirme açısından oldukça değerli veriler sağlar. Ankete ilişkin analiz ve grafiklerin bu verileri
sağlayacak şekilde planlanması gereklidir.

Demografik Özelliklerin yer aldığı bölümde yer alan unvan, bölüm, lokasyon, yaş, cinsiyet gibi kırılımlar
analiz ve grafiklendirmelerde mutlaka kullanılmalıdır. Bu kırılımlar bize var olan problemlerin nokta atışı
şeklinde belirleyip daha etkili bir şekilde çözüme ulaştırmamızı sağlar.
Açık uçlu sorular bölümünde yer alan ifadeler çalışanların kendi düşünce ve duygularını belirttikleri
bölüm olduğu için analiz aşamasında oldukça önemli bir yer tutar. Belirtilen ifadeler mutlaka kategorize
edilmeli ve belirlenen konuların ifade sıklıkları da analiz edilmelidir.

Çalışan Memnuniyeti Anketi Sonuçlarının Duyurulması

Çalışan Memnuniyet Anketi sonrasında elde edilen veriler genel sonuçlar baz alınarak çalışanlara
duyurulmalıdır. Duyuru panoları, intranet ortamı veya mail yolu duyuru araçları olarak kullanılabilinir.

Bilgilendirme toplantıları yapılarak çıkan sonuçlar doğrultusunda öncelikle ele alınacak konuların neler
olduğu, bununla ilgili yapılması planlanan aktivitelere ilişkin çalışana bilgi verilmesi önemlidir.

Çalışanlara bilgilendirmesi yapılan iyileştirme planlarının gerçekleştirilmesi çalışanların memnuniyet

anketlerine olan inancı ve anketin başarısını arttıran oldukça önemli noktalardan biridir.

Bu nedenle anket sonucunda çalışanlar tarafından belirtilen sıkıntılara şirket yönetiminin yaklaşımı ve
kısa süre içerisinde çözüm bulması önemlidir. Kurum yönetimi tarafından değişiklik yapılamayacak
uygulamalar için sebepleri ile bilgilendirilme yapılması çalışanların kendi istek ve düşüncelerinin dikkate
alındığını bilmesi ve kendilerine değer verildiğini hissetmeleri açısından oldukça önemlidir. Bu
çalışanların kuruma olan bağlılığı arttıran önemli unsurlardan biridir.

Anket sonuçlarını dikkate almak , şirket çalışanlarının yapılan veya gelecekte yapılacak anketlere
inançların arttıracağı için objektif ve çözüme yönelik cevaplar vermelerini sağlar.

Kaan Uguzman & Muzeyyen Yılmaz