หนวยแรงดันดินทางดานขาง (Lateral Earth

Pressure)
การออกแบบและการใชงาน Steel Sheet Piles 1) หนวยแรงดันดินทางดานขางแบบสถิตย (Lateral Earth
ในงานขุดในดินเหนียวออน Pressure at Rest)

รศ. ดร. วันชัย เทพรักษ 2) การวิเคราะหหนวยแรงดันดินทางดานขางโดยหลักการ

ภาควิชาวิศวกรรมโยธา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
E-mail : wanchai_secc@yahoo.com, 081-8441322
EIT, 29 September 2009
ของ Rankine
3) การวิเคราะหหนวยแรงดันดินโดยใชไดอะแกรมขอบเขต
ของหนวยแรงดันดินปรากฏ (Apparent Pressure Envelop or
Pressure Diagram)

หนวยแรงดันดินทางดานขาง (Lateral Earth σ’ho = Koσ’vo

Pressure) σho = σ’ho + u
1 การวิเคราะหหนวยแรงดันดินทางดานขาง
แบบสถิตย (Lateral Earth Pressure at Rest) σvo = σ’vo + u
σho = Koσ’vo + u
K0 = 1 – sin σ’ สําหรับดินเม็ดหยาบ (Cohesionless Soil)
K0 = 0.65, 0.5 สําหรับดินเหนียว (Cohesive Soil)
เมื่อ Ko = Coefficient of Earth Pressure at Rest หรือ สัมประสิทธิ์
แรงดันดินดานขางของดิน

Hydrostatic at rest 0 10 20 30 40
2
Pore Water Pressure (t/m )
50 60 0
Effective Overburden Pressure (t/m2)
20 40 60 80 100
0 0
10 Hydrostatic Line 10
Drawdown Line
20 20
30 30
Depth (m)

40 40
+ 50 50
60 Drawdown Line 60 Hydrostatic Line

70 70
K0σv’ σw = γ whw 80 80
 φ φ
σha = σv tan2(45 - 2 ) – 2C tan(45 - 2 ) ………. (1)
2. การวิเคราะหหนวยแรงดันดินทางดานขางโดยหลักการ เมื่อพิจารณา Cohesionless soilที่มีคา C = 0 จะได
ของ Rankine
2.1 Rankine’s Active Earth Pressure σha = σv tan2(45 - φ ) ………. (2)
2
Direction of wall movement σha
Ka = = tan2(45 - φ ) ………. (3)
σv 2

σha
โดยอัตราสวน เรียกวา Coefficient of Rankine’s Active
σv
Earth Pressure, K a

ดังนั้นจากสมการ 1

σha = σv K – 2Ca Ka ……. (4)

กรณี Cohesive soil จะเกิด Tension crack ขึน้ จนถึงระดับความลึก Zc เมื่อเกิด Tension crack (σv = 0) จะหาระยะ Zc ไดดงั นี้
ดังนั้น ทีร่ ะดับผิวดิน Z = 0
0 = γHK – 2C a Ka
σv = 0 σha = – 2C Ka ………. (5)
Zc = 2C
ทีร่ ะดับความลึก Z = H γ Ka

σv = γH σha = γHKa – 2C Ka ……. (6)

Rankine Earth Pressure for Clay

- 2C
-

σa = γ th - 2C
(Clay)
+
a) Cohesionless soils b) Cohesive soils
γth - 2C
 2c 2c

2.2 Rankine’s Passive Earth Pressure

φ φ
σv − 2c
σv σhp = σv tan2(45 + 2 ) + 2C tan(45 + 2 )

2c 2c

เเนะนํา
Modify Rankine

σv − 4c σv − 2c

กรณีดินทรายหรือกรวด (Cohesionless soil) ที่มีคา C = 0 จะได

σhp = σv tan2(45 + φ2 )

σhp
Kp = σv
= tan2(45 + φ2 )

σhp
Kp โดยอัตราสวน σv
เรียกวา

Coefficient of Rankine’s Passive Earth Pressure

σhp = σv K + 2C p Kp

กรณีดินเหนียวหรือ Cohesive soils

คา σhp ที่ระดับผิวดิน Z = 0

σv = 0 ; σhp = 2C Kp

ที่ระดับความลึก Z = H
b) Cohesive soils
σv = γH ; σhp = γHKp + 2C Kp a) Cohesionless soils
 3 การวิเคราะหหนวยแรงดันดินโดยใชไดอะแกรม Pressure Diagram for Clay
ขอบเขตของหนวยแรงดันดินปรากฏ (Apparent
q = Surcharge
Pressure Envelop or Pressure Diagram)

γt h - 2Su

Lateral Earth
FEM Analysis
แรงรวม ชนิดกําแพง
Pressure
• Use At Rest Lateral Earth Pressure
1. Pressure Diagram มากที่สดุ Sheet Plie (Flexible)
Flexible)

2. Modify Rankine มาก Retaining Structure (Semi Rigid)

Rigid) • Vary Soil Stiffness According to
3. Hydrostatic นอย Diaphragm Wall (Rigid)
Rigid) Shear Strain of System ( Soil Movement )

FEM Analysis
‰ Total Stress Analysis (Undrained Condition)
‰ Mohr-Coulomb Model
‰ Plane Strain (2-D)
‰ Pressuremeter Test for Bangkok Subsoils

Soil Stiffness depend on Strain Level

 500 600

400 500

400
300
G/Su

G/Su
300
200
200
100
100

0
0
0.01 0.1 1
0.01 0.1 1
Shear Strain (%) Shear Strain (%)
Pressuremeter Test for Bangkok Soft Clay Pressuremeter Test for 1st Stiff Clay

การออกเเบบระบบค้ํายันเข็มพืด
(Design of Sheet Pile Bracing System)
Eu/
Eu/Su E'/N
'/N
System ระบบค้ํายันเข็มพืด(Sheet Pile Bracing System)
Soft Clay Stiff Clay Sand (kN/
kN/m2)
Sheet Pile 150 500 - ประกอบไปดวย
Tunnel 240 480 2000N
2000N 1)Sheet Pile
Earth Retaining 2)Wale
250 500 1000N
1000N
Structure
3)Strut
Diaphragm Wall 500 1000 2000N
2000N
4)King Post
5)Platform

โดยระบบค้ํายันที่ใชอยูทั่วไปในประเทศไทยมีอยู
ดวยกัน 2 ระบบที่ใชคือ ระบบการเชื่อม(Welding)
ซึ่งจะทําการตอ Strut และ Wale ดวยวิธกี ารเชื่อม

ระบบค้ํายันเข็มพืด(Sheet Pile Brace Cut System)

อีกระบบหนึ่ง คือ ระบบเจาะรูขันน็อต (Bolt and Nut) ซึ่งการ พฤติกรรมการถาย-รับแรงของระบบค้ํายันเข็มพืด
Transverse Strut & Platform
ตอของ Strut และ Wale จะใช Bolt and Nut และมีแผนหลัก
ประกบอยู Waler Longitudinal Strut

Sheet Pile Kingpost

ระบบรวม Platform กับค้ํายันชั้นที่ 1

Platform

การวิเคราะหเเละออกเเบบระบบ Sheet Pile

Waler Longitudinal Strut

1. วิธีไฟไนทอิเลเมนท (Finite Element Method, FEM)

Transverse Strut

2. ดวยวิธี Limit State Analysis หรือวิธี Equilibrium

Sheet Pile Kingpost

ระบบแยก Platform ออกจากค้ํายัน

วิธีไฟไนทอิเลเมนท 1. เมื่อวิเคราะหระบบค้ํายันเข็มพืด (Sheet Pile Wall) ในดิน

1. แรงดันดินดานขางคงที่
2. ความแข็งของโครงสราง (Wall stiffness) ใน
รูปเเบบของ
Soil Stiffness หรือ โมดูลัส ของดิน (Young
Modulus of Soils) ที่แตกตางกัน
เหนียวออนกรุงเทพฯ (Soft Bangkok clay) ซึ่งเปนระบบที่ Flexible
จะใชคา โมดูลัสของดินเทากับ Eu = 150 Su
2. หากวิเคราะหระบบกําแพงกันดินไดอะแฟรมวอลล
(Diaphragm Wall) ในดินเหนียวออนกรุงเทพฯ เชนเดียวกัน
แตตางกันที่ไดอะแฟรมวอลล ซึ่งเปนระบบที่แข็ง (Rigid) จะ
ใชคาโมดูลัสของดินเทากับ Eu = 500 Su
 การวิเคราะหงานขุดดินโดยระบบกําแพงกันดินเข็ม ควรจะใชระบบแรงดัน ปรากฎ (Apparent Earth
พืด (Sheet Pile Wall) ดวยวิธี Limit State Analysis Pressure Diagram) เนื่องจากมีหนวยแรงมากกวา
หรือวิธี Equilibrium จะมีวธิ ีการวิเคราะหการสมดุลย แรงดันดินดานขาง Rankine Active Earth Pressure
เชนเดียวกันถึงแมจะเปนระบบกันดินเข็มพืด
(Sheet Pile wall) ที่เปนระบบ Flexible wall หรือเปน
ระบบไดอะแฟรมวอลลที่เปนระบบที่แข็งก็ตาม
ดังนั้นจําเปนจะตองเลือกแรงดันดินใหเหมาะสม

- แรงกระทํา : มาจากแรงดันดินดานขาง (ใชทฤษฎี Modify Rankine Model ที่ 3) การออกแบบความยาวSheet Pile สามารถคํานวณได
- เข็มพืดเหล็ก : เกิดจากแรงกระทําของแรงดันดินสามารถนํามาออกแบบความยาวและ จากหลักการ 2 หลักการคือ
(Sheet Pile) ขนาดของ Sheet Pile
- Wale : เปนคานรัดขวางกับ Sheet Pile เพื่อถายแรงจากเข็มพืดเหล็ก (Sheet 1. วิเคราะหการสมดุลยของแรงทั้ง Active และ
Pile) เพื่อให ถา ยแรงจาก Uniform load มาเปน Line load และถายสูระบบ Passive Earth Pressure
ค้ํายัน (Strut) โดยอาศัย Modify Rankine Active Earth Pressure (Model 3 รูปที่ 4.3)
- ค้ํายัน (Strut) : รับแรงจาก Wale ทีเ่ ปน Line load โดยถายแรงจาก Strut ดานหนึ่งไปสู
Strut อีกดานหนึง่ โดย Strut จะมี Kingpost เปนจุด Pin Point เพือ่ เปนโครง
และกําหนดระดับค้ํายัน (Strut Level) จากนั้นทําการวิเคราะหสมการโดย
ครอบ Strut ใหเลือ่ นไปมา (Sliding) กับ Kingpost โดยไมอนุญาติใหเชื่อม อาศัยทฤษฎีแรงดันดินสมดุลยดา นขาง ΣFx=0 และโมเมนตสมดุลย ΣMo
Strut ยึดกับ Kingpost เด็ดขาดเนื่องจากแรงดัน ดินอาจจะไมสมดุลยและจะ
ก็จะสามารถหาความยาว Sheet Pile ที่เหมาะสมได
ดึงรั้งหรือดันให Kingpost พังลงมาทําใหระบบพังทันที Strut หรือค้ํายันจะ
วางอยูบน Kingpost เทานัน้ โดยใชหู ชา ง หรือ Support ทีเ่ ชื่ อมกับ
Kingpost รับน้าํ หนักของ Strut เทานั้น

2. วิเคราะหหาความยาวโดยตรวจสอบการเกิด Heave
ไหลลอดผานใต Sheet Pile (Heaving Effect)

TRANSLATION ROTATION ROTATION FIXED

ABOUT BOTTOM ABOUT TOP
 การหาเสถียรภาพของกนหลุม F.S. = Resisting Moment
Acting Moment

π B1
F.S. = SB + cB 2 B + q
1 1 1 u2 B1
2
B1
(γ H + q) B1
2

2S + 0.5q u2 π B1 + q u2 B1
F.S. = (γ H + q) B1

2S + s u2 π B1 + 2s u2 B1
F.S. = (γ H + q) B1

1 q u1
S = 2 qu1 (H - γ ) qu1 = 2 Su1
q u1
S = Su1 (H - γ )

Bending Moment
การออกแบบหาขนาดของ Sheet Pile Struts

H
การออกแบบหาขนาดของ Sheet Pile กระทําไดโดย Ph H max
2
M max =
การหา moment ที่เกิดขึ้นกับ Sheet Pile อัน 10

เนื่องจากแรงกระทําของดินโดยทฤษฎี Modify
Apparent Earth Pressure
Assumed hinge
Fictitious Support

Design of Continuous Sheet Pile

การออกแบบ Wale
การพิจารณาผลการเปลีย่ นแปลงอุณหภูมิ
Sheet Pile
ตอแรงอัดใน Wale
Wale

Strut
Δσ = 0.000011xEsxΔt
L/3 L/3 L/3
L

Horizontal Force

Axial Force

L/3 L/3 L/3

 การออกแบบ Strut
เมื่อΔt คือ อุณหภูมทิ ี่เปลี่ยนแปลงในหนวย ๐C RA
A
LA RA A PA
L1 / 2
มีคาในการออกแบบทั่วไป = 5๐C L1
B B PB
RB RB
LB
Es = โมดูลัสของเหล็ก (ksc) L2
L2 / 2

C C PC
RC LC RC
Δσ = 0.000011 x 2.1x10 6 x5 L3
L3 / 2

D D PD
RD LD RD
จะได = 116 ksc L4
L4 / 2

APPARENT EARTH
REACTIONS PRESSURES
R A , RB , RC , RD RA
PA = , etc
LA

การคิด Over Stress ใน Strut การออกแบบ King Post

จะยอมให Over Stress 30% การคิด Over Stress
ใน Strut นั้น จะใหคิด Over Stress เฉพาะในแรงอัด
เทานั้น ไมรวมถึง Bending Stress เเละพิจารณา
เฉพาะในเเกน Y เทานั้น
1. ขนาด Section ที่กําหนด ตองสามารถรับแรงที่
เกิดจาก Platform
2. ที่ความลึกเทาใด กําลังรับน้ําหนักบรรทุก
ปลอด ภัยของ King ในสวนจมใตดินขุด จึงจะรับ
น้ําหนักบรรทุกจาก Platform ได

พบวาน้ําหนักบรรทุกบน Platform
(Surcharge = q) สําหรับงานขุดดินลึกใน
กรุงเทพฯ ดวยระบบค้าํ ยัน Sheet Pile
สามารถใชเทากับ 2 ตัน/ตร.ม.
Strut
L

Loading on Kingpost
King Post

L
Platform
 Qu = Qf + Qb 1

Qf = P ( Σα Su ΔL) (กรณีหาแรงเสียดทานผิวในชั้นดินเหนียว) 0.9

Adhesion Factor, α
Qf = P(ΣKS σ’v tanδ)( ΔL) (กรณีหาแรงเสียดทานผิวในชั้นทราย) 0.8

0.7
Qb = 9 Su A (กรณีปลาย Kingpost จมในชั้นดินเหนียว)
0.6
Qb = Nq σ’v A (กรณีปลาย Kingpost จมในชั้นทราย)
0.5
Qall = Qu/SF
0.4
0 5 10 15 20 25
Undrain Shear Strength,Su (t/m2)

ความสัมพันธของ α กับ กําลังรับแรงเฉือนของดิน, Su

การออกเเบบ Lean Concrete

fc(Lean Concrete) = 0.1 fc′

fc(Lean Concrete) = Allowable compressive
strength of Lean Concrete
(Ksc) หรือกําลังรับแรงอัด
ปลอดภัยของ Lean Concrete

การอัดเเรงในค้ํายัน (Preload on Strut)

 The Twenty-First KKCNN Symposium on Civil Engineering
October 27–28, 2008, Singapore

SHEET PILE MOVEMENT INDUCED BY DEEP BASEMENT

EXCAVATION IN MRT PROTECTION ZONE, BANGKOK

Wanchai Teparaksa
Department of Civil Engineering
Chulalongkorn University Bangkok, Thailand
wanchai.te@chula.ac.th

LEGEND :

MRTA ISP (Underground Structures-North)

MRTA ISP (Underground Structures-South)
MRTA Interchange Station
MRTA Station
SRT System (Hopewell)
Introduction
BANG SU STATION
(S21) RATCHADA STATION (S15)

BMA System (BTS)

ER
RIV
YA
RA
PH

THIAM RUAM MIT STATION

AO

(S12)
CH

HUA LAMPHONG STATION (S1)

The MRT tunnel constructed by means of the segmental lining with OD of 6.35 m.
and consists of 6 segments per ring and bored in the very stiff silty clay layer of about -
17.75 m. depth below ground surface.
 Project Description of Deep Excavation in The MRT Deformed mesh of FEM analysis
Protection Zone
-35.00 0 -30 .0 00 -2 5.000 -20.000 -15.00 0 -10 .0 00 -5.000 0.000 5.000 1 0.000 15.000 20.00 0 25 .0 00 3 0.0 00 35.000 40.0

1 5.000

1 0.000

5.000

A A

0.000

-5.000

-1 0.000

-1 5.000

Tunnel 2 Tunnel 1
-2 0.000

-2 5.000

-3 0.000

-3 5.000

Def orm ed Me sh
E xtreme total displ acement 37.43 *10 -3 m
(displa ce ments scal ed up 10.00 time s)

Basement Construction Technique and Impact Assessment

– Damage Assessment by FEM

The results of FEM analysis can be summarized
as follows:
- The maximum ground surface settlement = 48 mm.
- The maximum lateral sheet pile wall movement at front
area with cement column wall = 51 mm.
- Maximum tunnel deformation = 5.8 mm.
Sheet Pile wall movement
compared with FEM prediction
Conclusions
A‐Axis

The basement construction of Zest Condominium for 10.0 m

depth was constructed in the “Protection zone area of MRT” and
may cause the damage to the existing Blue line MRT subway
tunnel in front of the project. The damage assessment to MRT’s
subway tunnel was carried out by means of FEM analysis. The
monitoring results of inclinometer for lateral sheet pile wall
movement was compared and agreed with the FEM prediction.