Professional Documents
Culture Documents
Signed Off - Filipino Sa Larangan AkademikG12 - Mod3 - Pagsulatsa Kademikongsulatin - v3
Signed Off - Filipino Sa Larangan AkademikG12 - Mod3 - Pagsulatsa Kademikongsulatin - v3
Republic Act 8293, section 176 states that: No copyright shall subsist
in any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of
the government agency or office wherein the work is created shall be necessary
to exploitation of such work for profit. Such agency or office may, among other
things, impose as a condition the payment of royalties.
2
Modyul Pagsulat ng Akademikong
3 Sulatin
Alamin
Layunin:
1 58
1. Nabibigyang-kahulugan ang mga terminong akademiko na may kaugnayan sa
piniling sulatin (CS_FA12PT-Om-o-90)
2. Napagtitibay ang natamong kasanayan sa pagsulat ng talumpati sa
pamamagitan ng pinakinggang/binasang halimbawa(CS_FA12PN-0g-i-91)
3. Nakikilala ang mga katangian ng mahusay na sulating akademiko sa
pamamagitan ng mga binasang halimbawa. (CS_FA12PB-0m-o-102)
4. Nabibigyang-kahulugan ang mga terminong akademiko na may kaugnayan sa
piniling sulatin. (CS_FA12PT-0m-o-90)
5. Natitiyak ang mga elemento ng paglalahad ng pinanood na episodyo ng isang
programang pampaglalakbay (CS_FA12PD-Om-o-89)
6. Nakasusulat ng organisado, malikhain, at kapani-paniwalang sulatin
(CS_FA12/PU-Op-r-94)
Pangkalahatang Panuto:
Ito ang magiging gabay sa paggamit ng modyul na ito:
1. Basahin at unawain nang mabuti ang bawat bahagi modyul at sundin ang
mga direksiyon o panuto habang binabasa ang materyales.
2. Sagutin ang lahat ng mga katanungan.
3. Maglaan ng sapat na oras sa pagsagot ng mga katanungan.
4. Gawing kasiya-siya ang bawat panahon sa paggamit ng modyul.
2 59
Modyul Pagsulat ng Akademikong
3 Sulatin
Alamin
Layunin:
our text here
1. Nakikilala ang mga katangian ng mahusay na sulating akademiko sa
pamamagitan ng mga binasang halimbawa. (CS_FA11/12PB-Om-o-102)
2. Nabibigyang-kahulugan ang mga terminong akademiko na may kaugnayan sa
piniling sulatin (CS_FA11/12PT-Om-o-90)
3 60
3. Napagtitibay ang natamong kasanayan sa pagsulat ng talumpati sa pamamagitan ng
pinakinggang/binasang halimbawa(CS_FA11/12PN-0g-i-91)
Layunin:
4 61
MODYUL 3.1: Panukalang Proyekto
Alamin
Saklaw ng Aralin
Subukin
GAWAIN 1 :Tala-Kaalaman
Panuto: Anong pinakahuling proyekto sa inyong paaralan ang iyong natatandaang
nagdulot ng malaking pakinabang para sa iyo at sa maraming tao? Ibahagi o ipahayag
5 62
mo ang ilang mahahalagang bagay hinggil sa nasabing proyekto sa pamamagitan ng
pagkompleto sa Pyramid Diagram (dalawampung (20) puntos).
Pamagat ng Proyekto
Nagpanukala
Petsa ng Pagpapatupad
Mga Nagpatupad
Pakinabang ng proyekto
Balikan
Gawain 2
Panuto: Sa unanag modyul ay nahasa ang iyong kakayahan sa paglalagom.
Sa araling ito ay mararanasan mo ang paglalahad ng isang panukala upang makalutas
ng isang suliranin. Subalit, bago mo ipagpatuloy ang pag-aaral, magbigay ka ng
limang bagay na natutunan mo sa modyul 2.
1. _____________________________________________________
2. _____________________________________________________
3. _____________________________________________________
4. _____________________________________________________
5. _____________________________________________________
Tuklasin
Gawain 3.1
Panuto: Tunghayan ang halimbawang ito ng panukalang proyekto. Basahing mabuti
ang teksto
6 63
I. Pagpapahayag ng Suliranin
Isa ang Barangay Bacao sa mabilis na umuunlad na barangay ng bayan
ng General Trias sa Cavite. Ito ay nananatiling pamayananang agrikultural
bagama’t unti-unti na ring nagsusulputan ang mga pabrika sa lugar nito.
II. Layunin
Gawain 3.2
Panuto: Pagkatapos mong napag-aralan ang teksto, isulat ang limang (5) bagay na
natutunan mo mula diro:
1. ________________________________________________________
2. ________________________________________________________
3. ________________________________________________________
4. ________________________________________________________
5. ________________________________________________________
7 64
Suriin
Ayon kay Dr. Phil Bartle ng The Community Empowerment Collective, isang
samahang tumutulong sa mga nongovernmental organization (NGO) sa paglikha ng
mga pag-aaral sa pangangalap ng pondo, ang panukala ay isang proposal na
naglalayong ilatag ang mga plano o adhikain para sa isang komunidad o samahan.
Kaya ang panukalang proyekto ay nangangahulugang isang kasulatan ng
mungkahing naglalaman ng mga plano ng gawaingihaharap sa tao o samahang pag-
uukulan nitong siyang tatanggap at magpapatibay nito. Ayon naman kay Besim Nebiu,
may-akda ng Developing Skills of NGO Project Proposal Writing, ang panukalang
proyekto ay isang detalyadong deskripsiyon ng mga inihahaing gawaing naglalayong
lumutas ng isang problema o suliranin.
Sa klase, ang panukalang proyekto ay inihahanda upang mabigyan ang guro
ng pagkakataong masukat at masuri ang halaga at pakinabang ng inihahandang
proyekto ng isang mag-aaral o grupo ng mag-aaral. Ang proyekto ay maaaring isang
pana naliksik namay kaugnayan sa agham, humanidades,o agham panlipunan
Mahalagang maging maingat sa papapalano at pagdidisenyo ng panukalang
proyekto. Ang paggawa nito ay nangangailangan ng kaalaman, kasanayan, at maging
sapat na pagsasanay. Una sa lahat, ito ay kailangang maging tapat na dokumneto na
ang pangunahing layunin ay makatulong at makalikha ng positibong pagbabago.
Ayon kay Bartle (2011), kailangan nitong magbigay ng impormasyon at makahikayat
ng positibong pagtugon mula sa pinag-uukulan nito. Walang lugar sa sulating ito ang
pagsesermon, pagyayabang, o panlilinlang, sa halip, ito ay kailangang maging tapat
at totoo sa layunin nito.
Mga dapat gawin sa pagsulat ng Panukalang Proyekto
A. Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto
Bago lubusang isulat ang panukalang proyekto, kailangang tukuyin ang
pangangailangan ng komunidad, samahan, o kompanyang pag-uukulan ng iyong
project proposal.Tandaan na ang pangunahing dahilan ng pagsulat ng panukalang
proyekto ay upang makatulong at makalikha ng positibong pagbabago. Ang
pangangailangan ang magiging batayan ng isusulat na panukala.
1. Magmamasid sa pamayanan o kompanya. Maaaring magsimula sa
pagsagot sa sumusunod na mga tanong:
a. Ano-ano ang pangunahing suliraning dapat lapatan ng agarang
solusyon?
b. Ano-ano ang pangangailangan ng pamayanan o samahan sa nais mong
gawan ng panukalang proyekto?
8 65
2. Mula sa makukuha mong sagot sa mga nakatalang tanong ay makakakuha
ka ng ideya tungkol sa mga suliraning nangangailangan ng agarang
solusyon.
3. Mula sa mga suliraning maitatala ay maitatala mo na rin ang mga posibleng
solusyon upang malutas ang mga nabanggit na suliranin.
Maaaring magkaroon ng maraming solusyon para sa isang suliranin subalit
higit na makabubuti kung magbigay-tuon lamang sa isang solusyon na sa palagay
mo ay higit na mhalagang bigyang-pansin. Dito iikot ang iyong isusulat na
proyekto. Mula rito ay maaari mo nang isulat ang panimula ng iyong panukalang
proyekto kung saan ito ay naglalaman ng suliraning nararanasan ng pamayanan,
kompanya, o organisasyonng pag-uukulan nito at kung paanong makatutulong sa
kanilang pangangailangan ang panukalang proyektong iyong isasagawa.
Tinatawag ang bahaging ito ng sulatin na Pagpapahayag ng Suliranin. Tunghayan
at suriin ang halimbawang nakatala sa ibaba.
9 66
Mas makabubuti kung maisasama sa talaakdaan ng gawain ang petsa kung
kalian matatapos ang bawat bahagi ng plano at kung ilang araw ito gagawin.
Kung hindi tiyak ang mismong araw na maaaring matapos ang mga ito ay
maaaring ilagay na lamang kahit linggo o buwan. Makatutulong kung gagamit
ng chart o kalendaryo para markahan ang pagsaasagawa ng bawat gawain.
Suriin ang halimbawa sa ibaba.
Badyet- ang wasto at tapat na paglalatag ng kakailanganing badyet ang isa sa
pinakamahalagang bahagi ng anumang panukalang proyekto. Ito ay ang talaan ng mga
gagastusin na kakailanganin sa pagsasakatuparan ng layunin.
Narito ang ilang mahahalagang bagay na dapat tandaan sa paggawa ng
badyet ayon sa datos mula sa modyul na may pamagat na “Paghahanda ng isang
Simpleng Proyekto.”(http:eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/)
a. Gawing simple at malinaw ang badyet.
b. Pangkatin ang mga gastusin ayon sa klasipikasyon nito.
c. Isama sa iyong badyet maging ang huling sentimo.
d. Siguraduhing wasto o tama ang ginawang pagkukuwenta ng mga gastusin.
IV. Badyet
11 68
Mababawasan din ang trabaho at alalahanin ng mga opisyales ng
barangay sa paglilikas ng mga pamilyang higit na apektado ng pagbaha sa
tuwing lumalaki ang tubig sa ilog. Gayundin, maiiwasan ang pagkasira ng
pananim ng mga magsasaka na karaniwang pinagkukunan ng hanapbuhay
ng mga mamamayan nito.
Tiyaking ligtas ang buhay ng mga mamamamyan ng Barangay Bacao.
Ipagawa ang breakwater o pader na kanilang magsislbing proteksiyon sa
panahon ng tag-ulan.
Pagyamanin
Gawain 4
Panuto: Ibigay ang kahulugan ng mahalagang salita/termino sa pagsulat ng
panukalang papel. Isulat ang iyong sagot sa linya.
1. Panukala:
______________________________________________________________
__________________________________________________
2. Panukalang Proyekto:
______________________________________________________________
__________________________________________________
3. Badyet:
______________________________________________________________
__________________________________________________
4. SIMPLE (para sa layunin ayon kay Jeremy at Lynn Miner)
a. Specific:
___________________________________________________
___________________________________________________
Immediate:
___________________________________________________
Measurable:
___________________________________________________
___________________________________________________
12 69
Practical:
Logical:
___________________________________________________
___________________________________________________Evalua
te: ___________________________________________________
___________________________________________________
Isaisip
Gawain 5
Panuto: Basahing mabuti ang talata at alamin ang mga salitang nawawala sa
pahayag. Isulat ang mga salitang ito sa patlang upang mabuo ang ninanais nitong
iparating. Piliin ang mga salita sa loob ng kahon upang makumpleto ang mensahe ng
pangungusap sa loob ng talata.
Ilog o mamamayan sa
Ng aapaw kagamitan
Ng mga sasapit
ng baha mga
13 70
Isagawa
Gawain 6
Panuto: Balikan ang halimbawang binasang panukalang proyekto sa aralin at saka
suriin ito batay sa tseklist sa ibaba. Lagyan ng tsek ( √ ) ang nanay sa mukhang
masaya kung nakitang maayos na nasunod nito ang katangiang dapat taglayin ng
bahaging nakatala sa kaliwa at tsek ( √ ) ang mukhang malungkot kung hindi. Sumulat
ng maikling paliwanag tungkol sa napiling sagot.
Bahagi ng Panukalang
Paliwanag
Proyekto
1. Pamagat
2. Pagpapahayag ng
Suliranin
3. Layunin
4. Plano na Dapat Gawin
5. Badyet
6. Pakinabang/Benepisyo
Tayahin
Gawain 7
Panuto: Maghanda ng panukalang proyekto na isusumite sa prinsipal kaugnay sa
proyektong pagpapaunlad ng sariling paaralan. Halimbawa, pagpapanukala ng
recycling center sa paaralan o pagsisimula ng proyektong human library para sa isang
pagdiriwang. Isaalang-alang ang pamantayan sa susunod na pahina sa pagsulat.
Pamantayan Puntos
Nakasulat ng organisado, malikhain, at kapani-paniwalang 5
panukalang proyekto.
Makatotohanan at katanggap-tanggap ang panukalanag 5
proyektong naisulat
Nakasulat ng panukalang proyektong batay sa maingat, wasto, at 5
angkop na paggamit ng wika
Nasasalamin sa kabuoan ng sulatin ang pagsasaalang-alang ng 5
etika sa binubuong akademikong sulatin.
Kabuuang Puntos 20
14 71
Karagdagang Gawain
Gawain 8
Panuto: Bago mo ipagpatuloy ang susunod na aralin, sagutin mo muna ang
sumusunod na mga katanungan (sampung (10) puntos).
Sanggunian
Julian, A.B. & Lontoc, Nestor S. (2017). Pinagyamang Pluma, Filipino sa Piling Larang
(Akademik), Quezon Ave, QC: Phoenix Publishing House,Inc.,pp.59-92.
Evasco, Eugene Y. & Ortiz, Will P. (2017). Filipino sa Pagbasa at Pagsulat sa Piling
Larangan (Akademik), EDSA, South Triangle:QC, C&E Publishing,Inc.,pp.39-56.
15 72
MODYUL 3.2: Pagsulat ng Talumpati
Alamin
Subukin
Narito ang gawaing makatutulong sa iyo upang masagot ang pokus na tanong
na, Bakit makabuluhan ang pagkakatuto sa pagsulat ng talumpati? Gawin ang mga
sumusunod upang masagot ang mga tanong na ito.
GAWAIN 1: Tala-Kaalaman
Panuto: May kaalaman ka ba tungkol sa talumpati? Ilahad ang iyong kaalaman sa
pamamagitan ng pagpuno sa graphic organizer sa susunod na pahina.
16 73
Pamagat ng Talumpating Alam ko
______________________________________
______________________________________
______________________________________
Talumpati
_____________________________________
______________________________________
_____________________________________
Balikan
Gawain 2
Panuto: Sa unang aralin, natutuhan mo ang pagsulat ng panukalang proyekto bilang
isang akademikong sulatin. Ngayon bago mo sisimulan ang paglalahad ng iyong
opinyon gamit ang talumpati ay itala mo muna sa nakalaang espasyo ang iyong
repleksiyon tungkol sa kahalagahan sa pagsulat ng panukalang proyekto
Nauuunawaan ko na
__________________________________________________________ ____
_________________________________________________________ _____
Napagtanto ko na
__________________________________________________ __
___________________________________________________________________
17 74
Tuklasin
Manuel L. Quezon
Mga kababayan ko: may isang kaisipang nais kong lagi ninyong tatandaan.
At ito ay: kayo ay Pilipino. Na ang Pilipinas ay inyong bayan, at ang tanging bayan
na ibinigay ng Diyos sa inyo. Na dapat ninyo itong ingatan para sa inyong mga
sarili, sa inyong mga anak, at sa mga anak ng inyong anak, hanggang sa
katapusan ng mundo. Kailangan ninyong mabuhay para sa bayan, at kung
kinakailangan, mamatay para sa bayan.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
____________________________________________________
___________________________________________________________________
_________________________________________________________
18 75
Suriin
Magbasa Tayo
Alam mo ba na …
Pagsulat ng Talumpati
19 76
Uri ng Talumpati Ayon sa Layunin
20 77
B. Tema o Paksang Tatalakayin
Ayon kay Alemitser P. Tumangan, Sr. et al., may-akda ng Retorika sa Kolehiyo, ang
isang talumpati ay kailangang magtaglay ng tatlong bahagi.
1. Introduksiyon – Mahalaga ang isang mahusay na panimula upang:
a. mapukaw ang kaisipan at damdamin ng mga makikinig
b. makuha ang kanilang interes at atensiyon
c. maihanda ang mga tagapakinig sa gaganaping pagtalakay sa
paksa
d. maipaliwanag ang paksa
e. mailahad ang balangkas ng paksang tatalakayin
f. maihanda ang kanilang puso at isipan sa mensahe
21 78
Pagyamanin
Gawain 4.1
Panuto: Naaalala mo pa ba ang iyong binasang talumpati ni Manuel L. Quezon sa
Gawain 2, Pag-unawa sa Binasa? Magsagawa ng pagsusuri dito batay sa gabay na
tanong na makikita sa ibaba. Isulat ang sagot sa nakalaang espasyo.
22 79
Gawain 4.2
3.
2.
1.
Isaisip
Gawain 5
Panuto: Sa kahon sa ibaba, ipaliwanag kung paano napagtibay ang iyong kaalaman
sa pagsulat ng talumpati sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang na isinulat
at sa mga talumpating binasa sa araling ito.
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________-.
23 80
Isagawa
Gawain 6
Panuto: Magbigay ng dalawang paksang sa palagay mo’y magandang gawan ng
talumpating makatutulong sa kabataang Pilipino sa kasalukuyang henerasyon upang
mas maging responsable sa kanilang pagpapahayag o paggamit sa social media at
mga makabagong teknolohiya. Maglahad ng tigdadalawang paraan kung paano ito
makatutulong sa inyo.
Paksa 1 ______________________________________________________________
______________________________________________________________
______ __
______
______________________________________________________________
______
______________________________________________________________
_
Paksa 2 ______________________________________________________________
______________________________________________________________
______ __
______
______________________________________________________________
______
______________________________________________________________
_
Tayahin
Gawain 7
24 81
2. Hulwaran sa Pagbuo ng Talumpati
a. _________________________________________________________
b. _________________________________________________________
c. _________________________________________________________
Karagdagang Gawain
Gawain 8
Pamantayan Puntos
Naisasagawa nang mataman ang mga hakbang sa pagsulat ng 5
talumpati
Nakasusulat ng organisado, malikhain, at kapani-paniwalang 5
talumpati
Nakasusulat ng talumpating batay sa maingat, wasto, at angkop na 5
paggamit ng wika
Nakabubuo ng talumpating may batayang pananaliksik ayon sa 5
pangangailangan.
25 82
26 83
Modyul 3.3: Katitikan ng Pulong
Alamin
Subukin
Gawain 1
Panuto: Suriin ang mga sitwasyong ibinigay sa mga letrang A-C na nagpapakita ng
iba’t ibang pagpupulong saka mo sasagutin ang mga tanong sa ibaba. Isulat mo ang
sagot sa nakalaang linya (dalawang (2) puntos bawat bilang).
27 84
3. May mga bagay na kailangang gawin upang matandaan ang pinag-uusapan
sa pagpupulong, ano ang mga ito?
______________________________________________________________
__________________________________________________
Balikan
Gawain 2
Panuto: Magtala ka ng limang (5) natutunan mo sa Talumpati.
1.____________________________________________________________
2.____________________________________________________________
3.____________________________________________________________
4.____________________________________________________________
5.____________________________________________________________
Tuklasin
28 85
Gawain 3
Panuto: Iminungkahi kong gawin mo ang mga sumusunod upang masagot ang
tanong sa itaas. Basahing mabuti ang bawat sitwasyon at sagutin ang katanungan sa
linyang nakalaan.
Suriin
Alam mo ba na …
29 86
Ang Mga Mahahalagang Bahagi
30 87
Ang Mga Kailangang Gawin sa Pagkuha ng Katitikan ng Pulong
Ayon kay Bargo (2014), dapat tandaan ng sinumang kumukuha ng katitikan ng pulong
na hindi niya trabahong ipaliwanag o bigyang-interpretasyon ang mga napag-usapan
sa pulong, sa halip, ang kanyang tanging gawain ay itala at iulat lamang ito. Narito
ang ilang mga bagay na dapat isaalang-alang ng mga taong kumukuha ng katitikan
ng pulong na hinango mula sa aklat ni Sudpart (2014) na English na Workplace 3. Ang
kumukuha ng katitikan ng pulong ay kinakailangang:
Ayon kay Dawn Rosenberg McKay (, isang editor at may-akda ng The Everything
Practice Interview Book at ng The Everything Get-a-Job, sa pagkuha ng katitikan ng
pulong mahalagang maunawaan ang mga bagay na dapat gawin bago ang pulong,
habang isinagawa ang pulong, at pagkatapos ng pulong. Ilan sa mga ito ay makikita
sa kabilang pahina.
31 88
Bago Mangyayari ang Pulong
Sanggunian
Ailene Baisa-Julian and Nestor S. Lontoc.2016 Pinagyamang Pluma Filipino sa Piling larang
(Akademik).Quezon City:Phoenix Publishing House
32 89
33
90
Susi ng Kasagutan
Gawain 1
20 puntos. Malayang sagot ng mga mag-aaral
Gawain 2
5 puntos. Malayang sagot ng mga mag-aaral
Gawain 3
5 puntos. Malayanga sagot ng mga mag-aaral
Gawain 4
1. Panukala - isang proposal na naglalayong ilatag ang mga plano o adhikain
para sa isang komunidad o samahan.
2. Panukalang proyekto - nangangahulugang isang kasulatan ng
mungkahing naglalaman ng mga plano ng gawaingihaharap sa tao o
samahang pag-uukulan nitong siyang tatanggap at magpapatibay nito.
3. Badyet- ang kalkulasyon ng mga guguguling gagamitin sa pagpapagawa ng
proyekto.
4. a.Specific- nakasaad ang bagay na nais makamit o mangyari sa
panukalang proyekto
b.Immediate- nakasaad ang tiyak na petsa kung kailan ito matatapos
c.Measurable- may basehan o patunay na naisakatutuparan ang nasabing
proyekto
d.Practical- nagsasaad ng solusyon sa binanggit na suliranin
e.Logical- nagsasaad ng paraan kung paano makakamit ang proyekto
f.Evaluable- masusukat kung paano makatutulong ang proyekto
Gawain 5
1.ilog 6. kagamitan 11. mga
2.ng 7. sa 12. mga
3.ng 8. mga 13. sa
4.baha 9. sasapit
5.mamamayan 10.aapaw
Gawain 6
6 puntos. Malayang sagot ng mga mag-aaral
Gawain 7
20 puntos. Malayang sagot ng mga mag-aaral
Gawain 8
10 puntos. Malayang sagot ng mga mag-aaral
MODYUL 3.4: Replektibong Sanaysay
Alamin
Subukin
Gawain 1
Panuto: Isulat ang letrang M kung tama ang pahayag at letrang T naman kung mali.
34 91
BALIKAN
Gawin 2
TUKLASIN
Pag-unawa sa Napakinggan
Gawain 3
35 92
SURIIN
Replektibong Sanaysay
Ang replektibong sanaysay, ayon kay Michael Stratford, isang guro at manunulat,
ay isa sa mga tiyak na uri ng sanaysay na may kinalaman sa pagsasanay na may
kinalaman sa pagsuri o pag-arok sa isip o damdamin (introspection). Pagbabahagi ng
mga bagay na nasa-isip, nararamdaman, pananaw, at damdamin hinggil sa isang paksa.
Maihahalintulad ito sa pagsulat ng dyurnal kung saan nangangailangan ito ng pagtatala
ng mga kaisipan at nararamdaman tungkol sa isang tiyak na paksa o pangyayari.
Maihahalintulad din ito sa pagsulat ng mga academic portfolio kung saan nagkakaroon
ng malalim na pagsusuri ang may-akda kung paano siya umunlad bilang tao kaugnay
ng paksa o pangyayaring binibigyang-pansin sa pagsulat.
Ayon naman kay Kori Morgan, guro mula sa West Virginia University at University
of Akron, ang replektibong sanaysay ay nagpapakita ng personal na paglago ng isang
tao mula sa isang karanasan o pangyayari. Ibinabahagi ng sumulat ang kanyang mga
natutuhan at kung paano ito gamitin sa buhay sa hinaharap o kaya naman ay kung paano
pauunlarin ang mga kahinaan hinggil sa isang tiyak na aspekto ng buhay. Dahil ito ay
kadalasang nakabatay sa personal na karanasan, malayang makapipili ng paksa o
pangyayaring bibigyang-pansin sa pagsulat ang manunulat. Narito ang halimbawa ng
mga paksa na maaaring gawan ng replektibong sanaysay.
Mula sa Pinagyamang
37 95
PAGYAMANIN
Pag-unawa sa Binasa
“We need to prepare our children for a competitive future ang thefuture is now.” Ito
ang katagang namutawi sa bibig ni Sec. Jesli Lapuz ang dating kalihim ng Kagawaran ng
Edukasyon. Ang masalimuot na bukas na binabanggit dito ay ang mga pagbabagong
nararanasan sa buhay ng mga mag-aaral ng ika-21 siglo dulot ng pagsibol ng
modernisasyon at pagsulpot ng makabagong imbesyiyon dulot ng pagsibol ng
modernisasyon at pagsulpot ng makabagong imbensiyon at teknolohiya. Mahalagang
maunawaan natin ang katangian ng mga kabataang mag-aaral sa kasalukuyan at kung
paano sila huhubugin upang maging handa sa pagharap sa totoong buhay.
Ayon sa seminar na aking dinaluhan, ang 21st century skills na dapat mahubog sa
mga mag-aaral na Pilipino sa kasalukuyang panahon ay may kakayahang panteknolohiya
(technological fluency), komunikasyon (communication), pakikiisa (teamwork), pamumuno
(leadership), at paglutas sa problema (problem solving). Kung ang mga ito ay maituturo
sa mga mag-aaral, maihahanda sila sa pagharap sa totoong buhay lalo na sa larangan ng
pagtatrabaho. Tulad na lang halimbawa ng datos na inilabas ng Department of Labor and
Employment o DOLE, ayon sa kanilang tala, 17.6% ng 29.1% ng walang trabaho sa bansa
noong 2006 ay mga kabataan. Ang pangunahing dahilan kung bakit hindi sila matanggap
sa trabaho ay dulot ng kakulangan nila ng sapat na kasanayan sa komunikasyon o
pakikipagtalastasan. Sa aking personal na karanasan, ang suliraning ito ay nag-uugat sa
kakulangan ng mga gawaing pagtuturo at pagkatuto sa paaralan na humuhubog sa
kakayahan ng mga mag-aaral na magsalita ng mahusay ito ma’y pasulat o pasalita. Akin
ding napagtanto na mahalagang mataya ang kasanayan ng mga mag-aaral hindi lamang
sa antas ng pagsasaulo ng mga datos o mahahalagang impormasyon sa halip kailangang
magamit nila ito sa totoong buhay ang kanilang mga natutuhan.
38 96
Pangitain at layunin ng programang ito na bawat magtatapos na mag-aaral sa
Senior High School ay magtataglay ng sapat na kakayahang panteknolohiya (technology
skills),
kasanayang pampagkatuto at paglunsod ng pagbabago (learning and innovation skills),
kahusayan sa pakikipagtalastasan (effective communication skills), at kahandaan sa
pagkakaroon ng maayos na buhay at propesyon o trabaho (life and career skills).
Tunay na ang mga kabataan ang pag-asa ng bayan. Sila ang isa sa mga
bumubuo ng malaking bahagdan ng ating populasyon. Higit sa lahat, sila ang
sumusunod na lider ng ating bansa at magtataguyod sa kaunlaran ng ating Inang Bayan.
Taglay ang 21st century skills ng mga kabataang ito, tulungan at hubugin natin sila.
Tayong mga guro, magulang, at mga nakakatanda ang magsisilbing gabay sa paghubog
sa kanilang pagkatao. Ihanda natin sila sa pagharap sa totoong buhay.
Gawain 4.1
39 97
Gawain 4.2
MGA DAPAT
ISAALANG- MGA HAKBANG
REPLEKTIBONG ALANG SA SA PAGSULAT
SANAYSAY PAGSULAT NG NG LAKBAY
REPLEKTIBONG SANAYSAY
SANAYSAY
Gawain 4.3
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
40 98
ISAISIP
Gawain 5
1. Ano ang replektibong sanaysay? Paano ito naiiba sa iba pang uri ng
sanaysay?_____________________________________________
2. Isa-isahin ang mga paksang maaaring gawan ng replektibong sanaysay.
Alin sa mga ito ang mga sa palagay mo’y madali mong magagawan ng
sariling replektibong sanaysay?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
3. Bakit kailangang gumamit ng pormal na salita sa pagsulat ng replektibong
sanaysay?
______________________________________________________________
ISAGAWA
Gawain 6
Panuto: Ayon kay Socrates na isang kilalang Pilosopo, ang pangunahing daan upang
maging matagumpay sa buhay ay ang makilala ang sarili (“Know thyself”). Magbanggit
ng mga paraan kung paanong lalo pang mahuhubog sa mga kabataang tulad mo ang
mga nasabing kasanayan
41 100
TAYAHIN
Gawain 7
1. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
2. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
3. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
4. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
5. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
6. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
7. ________________________________________________________
________________________________________________________
1. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
2. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
3. ________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
42 101
KARAGDAGANG GAWAIN
Gawain 8
Pamantayan Puntos
20
43 102
103 44
text
Susi ng Pagwawasto
Gawain1. 1-5 K
Gawain 2. Malayang Sagot
Gawain 3. Malayang Sagot
Gawain 4.1 hanggang Gawain 6: Malayang Sagot
Gawain 7: Pagsulat ng Replektibong Sanaysay
A. Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagsulat
1. Bumuo ng isang tiyak na paksa o tesis na iikutan ng nilalaman ng
replektibong sanaysay.
2. Gumamit ng unang panauhan ng panghalip tulad ng; ako, ko, at akin
sapagkat ito ay nagpahiwatig ng personal na karanasan.
3. Mahalagang magtataglay ito ng patunay o patotoo batay sa iyong mga
naoobserbahan o katotohanang nabasa tungkol sa paksa nang sa gayon ay
higit na mabisa at epektibo ang pagkakasulat nito.
4. Pormal na salita ang gamitin sa pagsulat nito dahil kabilang ito sa
akademikong sulatin.
5. Gumamit ng tekstong naglalahad o ekspositori sa pagsulat nito. Gawin itong
malinaw at madaling mauunawaan sa pagpapaliwanag ng mga ideya o
kaisipan upang maipabatid ang mensahe sa mga mambabasa.
6. Sundin ang mga bahagi sa pagsulat ng sanaysay: introduksiyon, katawan,
at kongklusyon.
7. Gawing Organisado at Lohikal ang pagkakasulat ng mga talata.
B. Mga Hakbang sa Pagsulat ng Replektibong Sanaysay
1. Introduksiyon
2. Katawan
3. Kongklusiyon
Sanggunian:
Internet Sites:
https://www.youtube.com/watch?v=FDuZ_xs7AE.
45 104
OPEN HIGH SCHOOL PROGRAM FOR SENIOR HIGH SCHOOL
TABLE OF SPECIFICATION
Grade: 12 Subject: Filipino sa Piling Larangan Grading Period: 1st Date:
46
pananaliksik kaugnay ng kahulugan, I. 14,17,18,19,
3 kalikasan, at katangian ng iba't ibang 4 10 10 20, 23,26,28, 10
anyo ng sulating akademiko 29,30,
(CS_FA12EP-Oa-c-39)
Naisasagawa nang mataman ang mga 6 3 1
hakbang sa pagsulat ng mga piniling
4 4 10 10 II.31-40 10
akademikong sulatin
(CS_FA11/12PU-0d-f-92)
Nakasusunod sa istilo at teknikal na 6 3 1
5 pangangailangan ng akademikong 4 10 10 III.41-50 10
sulatin (CS_FA12PU-0d-f-93)
Total 20 50 50
Encode the Total Number of Contact
20 50
Hours /Days
Pls Check
the
Encode the Total Number of Items 50 Possible
Number of
Items
OPEN HIGH SCHOOL PROGRAM FOR SENIOR HIGH SCHOOL
TABLE OF SPECIFICATION
Grade: 12 Subject: Filipino sa Piling Larangan Grading Period: 2nd Date:
Possible Levels of Difficulty (encode the item number)
Encode the Number of Easy (60%) Average (30%) Difficulty
Encode
NUMBER Items per
the
OF Competenc Encode ITEM
Encode the LEARNING COMPETENCIES NUMBE Reme Under-
CONTACT y (Note: NUMBER Appl- Analy- Evalu Creat- Total
R OF mberin stan-
DAYS/ Check the ying zing a-ting ing
ITEMS g ding
HOURS total no. of
items)
Napagtitibay ang natamong kasanayan 7 3 1
sa pagsulat ng talumpati sa
1 8 20 11 B.6-16 11
pamamagitan ng pinakinggang/binasang
halimbawa (CS_FA/12PN-0g-i-91)
Nabibigyang-kahulugan ang mga 3 2 1
terminong akademiko na may kaugnayan
2 4 10 5 A.1-5 5
sa piniling sulatin(CS_FA/12PB-0m-o-
102)
Nakikilala ang mga katangian ng 4 2 1
mahusay na sulating akademiko sa
3 4 10 7 C.17-23 7
47
pamamagitan ng mga binasang
halimbawa(CS_FA/12PB-0m-o-102)
Natitiyak ang mga elemento ng 4 2 1
paglalahad ng pinanood na episodyo ng
4 4 10 6 D.24-29 6
isang programang
pampaglalakbay(CS_FA/12PD-0m-o-89)
Nakasusulat ng organisado, malikhain at 7 3 1
5 kapani-paniwalang sulatin (CS_FA/12PU- 6 15 11 E. 30-40 11
0p-r-94)
Nakabubuo ng sulating may batayang 6 3 1
pananaliksik ayon sa pangangailangan
6 15 10 II.41-50 10
(CS_FA/12PU-0p-r-95)
Total 32 50 50
Encode the Total Number of Contact
32 1
Hours /Days
Pls Check
the
Encode the Total Number of Items 50 Possible
Number of
Items