PANG-ABAY adverb 
talaga modifies the
Pang-abay na panang-ayon
In Filipino, adverbs that express affirmation
or agreement about the action expressed
by a verb, about the quality expressed by an
adjective, or about another adverb are
called pang-abay na panang-ayon. The
word ayon or sang-ayon means agreeable.
Examples of pang-abay na panang-ayon are
listed below.
 oo, opo, oho (yes)
 sige (okay, all right)
 talaga (really, surely, certainly)
 tunay (really, truly, actually)
 tiyak (surely, definitely, certainly)
 walang duda (undoubtedly)
 sigurado (surely, undoubtedly)
 siyempre (of course, naturally,
certainly)
 siyanga (of course, indeed)
Here are some examples of sentences in
Filipino with pang-abay na panang-ayon.
The pang-abay is in boldface and the
underlined word (verb, adjective, or adverb)
is the word that it modifies.
1. Siguradong gagantimpalaan ang
pinakamagaling na mang-aawit sa
paligsahan. (The
adverb sigurado modifies the
verb gagantimpalaan.)
2. Walang dudang hinahanap na ng
mga pulis ang suspek. (The
adverb walang duda modifies the
verb hinahanap.)
3. Oo, kahanga-hanga ang talento nila
sa pagsayaw. (The adverb oo modifies
the adjective kahanga-hanga.)
4. Tunay na magaling na manunulat
ang kaibigan ko. (The
adverb tunay modifies the
adjective magaling.)
5. Talagang mabilis lalago ang negosyo
ninyo kung magsusumikap kayo. (The
adverb mabilis. Note that the
word mabilis in this sentence acts as an
adverb because it modifies the
verb lalago.)
Pang-abay na pananggi
In Filipino, adverbs that express denial or
refusal of the action expressed by a verb,
the quality expressed by an adjective, or
another adverb are called pang-abay na
pananggi. Some of these adverbs also
indicate negation of or opposition to the
verb, adjective, or another adverb. The
word tanggi is a noun that means refusal to
give or denial. Examples of pang-abay na
pananggi are listed below. These words are
variations of no, not, do not, or does not.
 hindi, ‘di
 ayaw
 wala
 huwag
Here are some examples of sentences in
Filipino with pang-abay na pananggi.
The pang-abay is in boldface and the
underlined word (verb, adjective, or adverb)
is the word that it modifies.
1. Huwag tularan ang mga taong
lumalabag sa batas. (The
adverb huwag modifies the
verb tularan.)
2. Hindi mabuti ang mag-aksaya ng
tubig. (The adverb hindi modifies the
adjective mabuti.)
3. Ayaw niyang sumagot sa mga text
messages ko. (The adverb ayaw modifies
the verb sumagot.)
Pang-abay na pang-agam
In Filipino, adverbs that express doubt or
uncertainty about the action expressed by a
verb, about the quality expressed by an
adjective, or about another adverb are
called pang-abay na pang-agam. The
word agam is a noun which means doubt.
 Examples of pang-abay na pang-agam are
listed below.
 marahil (perhaps, probably, likely,
possibly)
 baka (maybe, perhaps)
 tila (it seems, it appears that)
 siguro (maybe, perhaps)
 yata (maybe, it seems)
Here are some examples of sentences in
Filipino with pang-abay na pang-agam.
The pang-abay is in boldface and the
underlined word (verb, adjective, or adverb)
is the word that it modifies.
1. Tila lalakas pa ang buhos ng ulan.
(The adverb tila modifies the
verb lalakas.)
2. Marahil magandang balita ang hatid
ni Jose dahil nakangiti siya. (The
adverb marahil modifies the
adjective maganda.)
3. Baka bukas na mag-uumpisa
ang intramurals sa paaralan. (The
adverb baka modifies the adverb bukas.)
4. Siguro malakas kumain ang batang
iyan! (The adverb siguro modifies the
adverb malakas. Note that the
word malakas in this sentence acts as an
adverb because it modifies the
verb kumain.)
Pangatnig
Matibay ang isang edukasyon kung
ito ay pinagsamang katalinuhan bunga ng
mga pormal na pag-aaral tungkol sa
Matematika, Siyensya, Ingles at mga bagay
na tungkol naman sa buhay at kung paano
mabuhay ng maayos. Ang edukasyon ang
nagiging daan tungo sa isang matagumpay
na hinaharap ng isang bansa. Kung wala
nito, at kung ang mga mamamayan ng isang
lipunan ay hindi magkakaroon ng isang
matibay at matatag na pundasyon ng
edukasyon, magiging mahirap para sa kanila
na abutin ang pag-unlad. Marapat lamang
na maintindihan na ang edukasyon ay
siyang magdadala sa kanila sa kanilang mga
inaasam na mga mithiin. Ang unang layunin
ng edukasyon ay upang magkaroon ng
kaalaman sa mga bagay-bagay at
impormasyon sa kasalukuyan, sa hinaharap
at sa kinabukasan. Ito ang nagsisilbing
mekanismo na humuhubog sa isipan,
damdamin at pakikisalamuha sa kapwa ng
isang tao. Ito rin ang dahilan ng mga
mabubuti at magagandang pangyayari sa
ating mundo at ginagalawang kapaligiran.
Ang edukasyon ay kailangan ng ating mga
kabataan sapagkat ito ang kanilang
magiging sandata sa buhay sa kanilang
kinabukasan. Ang kanilang kabataan ang
siyang estado kung saan nila hinahasa ang
kanilang mga kaisipan at damdamin sa mga
bagay na kailangan nila sa kanilang
pagtanda. Ang edukasyon ay mahalaga
sapagkat ito ang nagiging daan sa isang tao
upang magkaroon ng mga kaalaman
tungkol sa kanyang buhay, pagkatao at
komunidad na ginagalawan. Ito ang
naghuhubog ng mga kaisipan tungo sa isang
matagumpay na mundo na kailangan ng
bawat isa upang lubusang mapakinabangan
ang daigdig at malaman ang mga layunin
nito.Ang kabataan ay nararapat lamang na
magkaroon ng sapat na edukasyon sa
pamamagitan ng kanilang karanasan at
pormal na programa na nakukuha sa mga
paaralan. Ito ang kanilang magiging armas
upang maharap nila ang mga bagay na
kaakibat ng kanilang magiging kinabukasan.
At dahil sila ang ating pag-asa, nararapat
lamang na ibigay natin sa kanila ang lahat
ng edukasyon na kailangan nila upang
maabot nila ang mga pangarap na nais
nilang matupad. Ang pagkakaroon ng isang
mataas at matibay na edukasyon ay isang
saligan upang mabago ang takbo ng isang
lipunan. Ang edukasyon ay kailangan ng
ating mga kabataan sapagkat ito ang
kanilang magiging sandata sa buhay sa
kanilang kinabukasan. Ang kanilang
kabataan ang siyang estado kung saan nila
hinahasa ang kanilang mga kaisipan at
damdamin sa mga bagay na kailangan nila
sa kanilang pagtanda.Dahil sa pumapasok
na kaisipan, Sinasabi nating ang agham ay
bahagi ng pangkalahatang karunungan
upang magsanay sa sining ng pag- iisip. 
Ang agham at teknolohiya ay pag- aaral
tungkol sa isang tiyak at mapaglikhang
karunungan ng tao. Sa ating
pagpapahayag, gumagamit tayo ng mga
salitang nag- uugnay ng mga salita, parirala,
o sugnay na ginagamit natin sa
pangungusap. Pansinin ang mga pahayag na
nasa ibaba.
Ang mga nakahilig na salita: at, upang,
dahil; ay mga pang- ugnay din. Ginagamit
ang mga pangatnig sa pang- uugnay ng
dalawang salita, parirala, o sugnay na
pinagsunod- sunod sa pangungusap.
 Halimbawa:
Dalawang salita - Ang pagsugpo sa bisyo at
krimen ay ginagawa ng pamahalaan.
Parirala - Ang pag- aalaga ng hayop at
pagtatanim ng gulay ay nakatutulong sa
paghahanapbuhay.
Sugnay - Ang ama ang haligi ng tahanan at
ang ina ang patnubay nito.
Mga halimbawa ng pangatnig
Pati ,O, Maging, Subalit, Kung, Bago, Ni,
Upang, Kapag, Kaya ,Saka ,Ngunit, Nang,
Sapagk, at
Uri ng Pangatnig
1.Pamukod
2.Panubali
3.Paninsay
4.Pananhi
5.Panapos
6. Panlinaw
7. Panimbang
8. Pamanggit
9. Panulad
 
1. Pamukod- ginagamit sa pagbukod o
pagtatangi, gaya ng: o, ni, maging, at man.
Halimbawa:
a. Ikaw man o ako ay hindi maghahangad na
siya ay mabigo.
b. Batid ko ang pagkapanalo ng ating grupo
kung si Roger man ang piliing lider natin.
c. Walang diprensiya sa akin maging si Jose
ang magwagi sa paligsahan.
d. Ni sermunan ni saktan ay hindi ko
ginagawa sa aking anak.
2. Panubali - nagsasabi ito ng pag-
aalinlangan, gaya ng: kung, kapag, pag,
sakali, sana.
Halimbawa:
a. Kung uulan, hindi matutuloy ang ating
palatuntunan. b. Hindi tayo matutuloy sa
sine kapag hindi umuwi nang maaga ang
tatay.
c. Pag umulan, hindi makakapunta rito si
Boyet.
d. Hindi tayo makakahuli ng maraming isda
sakaling lumitaw ang buwan.
3. Paninsay - kapag sinasalungat ng unang
bahagi ng pangungusap ang ikalawang
bahagi nito.
Gaya ng: ngunit, datapwat, subalit,
bagaman, samantala, kahit.
Halimbawa:
a. Nakatakda siyang umani ng tagumpay
kahit (kahit na) maraming naninira sa
kanya.
b. Nakatapos si Ramon ng medisina
bagaman tindera lang sa palengke ang
kanyang ina.
c. Nanalo pa ring musa si Rosa datapwat
may mga kaibigang bomoto sa kalaban niya.
d. Maganda nga ang kaibigan mo ngunit
suplada naman.
4. Pananhi - nagbibigay ito ng dahilan o
katuwiran para sa pagkaganap ng kilos. Ang
mga ito ay: dahil sa, sanhi sa, sapagkat,
mangyari.
Halimbawa:
a. Namaos siya dahil sa matagal na
pagtatalumpati.
b. Sanhi sa init ng panahon kaya siya
nilagnat.
 5. Panapos - nagsasabi ito ng nalalapit na
katapusan ng pagsasalita, gaya ng: upang,
sa lahat ng ito, sa wakas, at sa bagay na ito.
Halimbawa:
a. Sa di-kawasa, ang pulong ay tinapos na.
b. Makukuha ko na rin sa wakas ang
inaasam kong promosyon sa trabaho.
c. Sa lahat ng ito, dapat tayong magkaisa.
d. Sa bagay na ito, nasa ating mga kamay na
ang paghuhusga.
6. Panlinaw - ginagamit ito upang
ipaliwanag ang bahagi o kabuuan ng isang
banggit. Halimbawa:
a. Nagkasundo na ang mag-asawa, kung
gayon magsasama na silang muli.
b. Nahuli na ang tunay na maysala kaya
makakawala na si Berto.
7. Panimbang - ginagamit sa paghahayag ng
karagdagang impormasyon at kaisipan, gaya
ng: at - saka, pati, kaya, anupa’t.
Halimbawa:
a. Sina Jose at Pedro ay nagtungo sa bukid.
b. Pati ang gamit ng iba ay kanyang iniligtas.
c. Anupa't pinagbuti niya ang kanyang pag-
aaral para makaahon sa kahirapan.
d. Nagtanim siya ng upo at saka patola.
8. Pamanggit - gumagaya o nagsasabi
lamang ng iba, tulad ng: daw/raw, sa
ganang akin/iyo, di umano.
Halimbawa:
a. Sa ganang akin, ang iyong plano ay
mahusay.
b. Siya raw ang hari ng sablay.
c. Di umano, mahusay umawit si Blanca.
d. Masisipag daw ang mga taga-Ilokos.
9. Panulad - tumutulad ng mga pangyayari o
gawa, tulad ng: kung sino…siyang, kung
ano…siya rin, kung gaano…siya rin.
Halimbawa:
a. Kung ano ang mga nangyayari noon, siya
ring mangyayari ngayon
b. Kung sino ang unang tumakbo, siyang
mananalo.
c. Kung gaano ang iyong itinulong, siya ring
ibibiyaya sa iyo.

BAHAGI NG PANANALITA
PANGNGALAN
• Ang PANGNGALAN ay salitang tinutukoy
ang ngalan ng tao, bagay, pook, hayop o
pangyayari.
• Dalawang uri ng PANGNGALAN:
1. Pangngalang Pambalana • Karaniwang
ngalan ng tao, bagay, hayop, pook o
pangyayari
• Halimbawa: lapis, papel, babae, lalaki,
simbahan, ibon
PANGHALIP
• Ang PANGHALIP ay bahagi ng pananalita
na inihahali o ipinapalit sa pangngalan
upang mabawasan ang paulit-ulit na
pagbanggit sa pangngalan na hindi
magandang pakinggan.
Uri at Halimbawa:
1. Panao - ako, siya, sila
2. Paari - akin, kaniya, kanila, amin
3. Pananong - sino, ano, kailan
4. Pamatlig - dito, doon
5. Pamilang - ilan, marami
6. Panaklaw - madla, pangkat
PANDIWA
• Ang PANDIWA ay bahagi ng pananalita na
nagsasaad ng kilos o galaw.
Uri ng Pandiwa:
1. Payak- ito ay ipinalalagay na ang simuno.
Halimbawa: Lubos na mahirapan ang
walang tiyaga mag-aral.
2. Palipat- ito ay may simuno at tuwirang
layon Halimbawa: Naglinis ng hardin si
Nena.
3.Katawanin- ito ay may simuno ngunit
walang layong tumatanggap. Halimbawa:
Ang matiyaga nagwawagi.
PANGATNIG
• Ang PANGATNIG ay ang mga salita o lipon
ng mga salita at kataga na ginagamit sa pag-
uugnay ng isang salita sa kapwa salita, ng
isang parirala sa kapwa parirala, o ng isang
pangungusap sa kapwa pangungusap.
Uri ng Pangatnig at halimbawa:
Paninsay. Ito ay ginagamit sa pangungusap
na ang dalawang isipan ay
nagkakasalungatan. Halimbawa: Namatay si
Mang Isko ngunit ang kanyang prinsipyo ay
mananatiling buhay.
 Pananhi. Ito ay ginagamit upang makatugo
n sa mga tanong na bakit o upang 
maipakilala ang mga kadahilanan ng isang p
angyayari at ng anumang iniisip o niloloob.
Halimbawa:
Ang kanyang prinsipyo ay mananatiling buh
ay sapagkat nariyan si Jun 
na magpapatuloy ng kanyang naudlot na ga
wain.
 Pamukod. Ito ay ginagamit upang ihiwalay, 
itangi, o itakwil ang isa sa ilang 
bagay o isipan.
Halimbawa:
Maging ang mga kasamahan niya’y nagpupu
yos ang kalooban.
Panlinaw. Ito ay ginagamit upang dagdagan 
o susugan ang kalinawan ng mga  nasabi na.
Panubali. Nagsasaad ito ng pagkukurong di-
ganap at nangangailangan ng  ibang diwa o 
pangungusap upang mabuo ang kahulugan. 5. Ayon
Halimbawa: kay Rizal, ang pananaliksik ay nagdaragdag 
Sakaling hindi ibigay, magpapatuloy ang wel sa ating kaalaman.
ga.

Panapos. Nagsasaad ito ng wakas ng pagsas
alita. Halimbawa:
At sa wakas naibigay rin angkanilang sahod. PANG-ANGKOP
• Ang  PANG-ANGKOP  ay  mga  katagang 
Panulad. Nagpapahayag ito ng paghahambi nag-uugnay  sa 
ng ng mga gawa o pangyayari. magkakasunod na salita sa pangungusap up
Halimbawa: ang maging  madulas  o  magaan  ang 
Kung ano ang utang, siya ring kabayaran. pagbigkas  ng  mga  ito. 
Ginagamit din ang pang angkop upang pag-
PANG-UKOL ugnayin ang  mga  panuring  at  ang  mga 
Ang PANG-UKOL ay bahagi ng pananalitang  salitang  binibigyang  turing  nito.
nag-uugnay sa pangngalan, 
panghalip, pandiwa at pang-abay na pinag- • Uri ng PANG-ANGKOP
uukulan ng kilos, gawa, ari,  balak o layon. 1. Pang-angkop na na - Ito ay nag-uugnay
• Dalawang pangkat ng Pang-ukol ng dalawang salita na kung saan ang
1. Ginagamit na pangngalang pambalana : naunang salita ay nagtatapos sa mga katinig
 ukol sa, laban sa, hinggil sa, ayon sa, tungko maliban sa titik n. Isinusulat ito nang
l sa, para saMga Halimbawa: kahiwalay sa mga salitang pinag-uugnay.
1. Ukolsa pilipino ang paksa ng usapin.
2. Ang mga piling manggagawa ay binigyan  Halimbawa: Ang malinis na hangin ay ating
ng bonus 3. Laban kailangan. Ang nauunang salita ay malinis
sa manggagawa ang kanilang pinapanukala. na nagtatapos sa titik s na isang katinig.
4. Ang mga aklat na ito ay para
sa mahihirap. 2. Pang-angkop ng ng - Ito ay isinusulat
karugtong ng mga salitang nagtatapos sa
2. Ginagamit sa ngalan ng tanging tao - ang  mga patinig (a, e, i, o u).
gawa, ari, layon, at kilos ay para 
lamang sa ngalan ng tao tulad ng: ukol kay, l Halimbawa: Pinipigil ng malalaking ugat ng
aban kay, para kay, tungkol kay,  mga puno ang baha.
ayon kay, hinggil kay.
Ang pang-angkop na ng ay idinugtong sa
Mga Halimbawa: salitang malalaki na nagtatapos sa titik i na
1. Ang gantimpalang pera ay ukol isang patinig.
kay Maria.
2. Para kay Juan ang pagkaing ito. • Ang pang-angkop na -ng ay nag-uugnay
3. Hinggilkay Enrico ang kanilang problema. rin sa mga salitang magkakasunod na kung
4. Ang kanyang nilutong adobo ay para saan ang naunang salita ay nagtatapos sa
sa lahat. katinig na n.
• Ngunit hindi ito isinusulat sa ganitong
anyo. Ang titik na n sa hulihan ng salita ay
kinakaltas na lamang. Kaya ang pang-
angkop na -ng at hindi g ang ginamit.
Halimbawa: luntian ng halaman - luntiang
halaman Maraming banging matatarik sa
ating bansa.
3. Pang-angkop na g - ginagamit kung ang
salitang durugtungan ay nagtatapos sa titik
na n.
PANG-URI
• Ang PANG-URI ay isang bahagi ng
pananalita na binabago ang isang
pangngalan, karaniwang sinasalarawan nito
o ginagawang mas partikular ito. Ang pang-
uri ay nagbibigay ng turing sa isang
pangngalan o panghalip.
Halimbawa:
– Matamis ang inihaing mangga ni Aling
Ising.
– Napakaganda nga ng bistidang iyan!
– Siya ay higit na matalino kaysa sa kanyang
kuya.
– Ang sasakyan ay kulay pula.
– Libu-libong tao ang dumagsa sa
pagtitipon.
PANG- ABAY
• Ang Pang-abay ay bahagi ng pananalitang
nagbbibigay turing sa pandiwa, pang-uri, o
kapwa pang-abay.
• Ang mga pang-abay ay nagsasabi ng kung
paano, kalian, saan at gaano.
Uri ng Pang-abay
1. Pang-abay na Pamaraan – tumutukoy ito
sa paraan kung paano ginawa ang isinasaad
na aksyon ng pandiwa.
Halimbawa: - Taimtim na pinakinggan ang
kanyang awitin hanggang sa huling nota.
2. Pang-abay na Pamanahon – tumutukoy
ito sa panahon kung kalian naganap ang
isinasaad na aksyon ng pandiwa.
Halimbawa: - Agad napalalambot ng musika
ang isang matigas na kalooban.
3. Pang-abay na Panlunan – tumutukoy ito
sa pook na pinagganapan ng aksyong
isinasaad ng pandiwa. Sumasagot ito sa
tanong na saan.
Halimbawa: - Umawit si Nelsa sa isang
amateur singng contest sa radyo.
4. Pang-abay na Pang-agam - nagsasaad ito
ng pag-aalinlangan at walang katiyakan.
5. Pang-abay na Panggaano-tumutukoy ito 
sa bilang o dami ng isinasaad ng 
pandiwa. Sumasagot ito sa tanong na gaano 
o ilan.
Halimbawa: Kaunti ang sumali sa paligsahan 
ng pagtakbo.
6. Pang-abay na Panang-ayon 
ito ay nagsasaad ng 
pagpapatotoo o pagsang-ayon.
Halimbawa:
- Opo, mahusay sumayaw si Gabby.
7. Pang-abay na
Pananggi – nagsasaad ito ng pagtutol o
 di pagsang-ayon.
Halimbawa: Ayaw siyang tantanan ng palak
pak 
ng mga tao.
8. Pang-abay na Panulad- ito ay ginagamit 
sa pagtutulad ng dalawang bagay.
Halimbawa: Higit na magaling sumayaw 
si Anna kaysa kay Nena.
PANTUKOY
• Ang PANTUKOY kay (isahan)
ay katagang ginagamit sa pagtukoy sa tao, b Halimbawa: Ibinahagi ni Sofia ang kanyang 
agay, lunan o  panghimagas kay Sam. - 
pangyayari. Ito'y nahahati sa dalawang uri.
kina (maramihan)
1. Pantukoy na Halimbawa: Nakipagkasundo na si Elai kina J
Pambalana  tumutukoy sa mga  uan at Pedro.
pangngalang pambalana      ang, ang mga,
mga PANGAWING
• ang (isahan)
Halimbawa: Ang pinuno ay palaging naglilin • Ang PANGAWING ay nagpapakilala ng ayo
gkod sa kanyang mga            nasasakupan. s ng mga bahagi ng  pangungusap.

• ang mga (maramihan) • ang  AY  ay  palatandaan  ng  ayos  ng 

Halimbawa: Nagtulung-tulong ang mga mag pangungusap.  Ibinabadya  nito  ang 
-aaral sa paggawa ng collage. karaniwang  ayos  pangungusap.  Ang  una 
ang  panag-uri  sa  paksa  ay  nilalagyan  ng 
• mga (maramihan) pagbabago.  Palataandaan  ito  na  inilipat 
Halimbawa: Ang pinuno ay tinulungan  ng  posisyon  ang 
ng kanyang mga tagasunod. bahaging paksa ng pangungusap. 

2. Pantukoy na Ito ay pang-dugtong sa mga pangungusap 
Pantangi - tumutukoy sa pangngalang panta na di-karaniwang ayos
ngi (tiyak na tao)
si, sina, ni, nina, kay, kina - • Halimabawa: - Ako ay galing sa banyo.

si (isahan)
Halimbawa: Si Gng. Roa ay isang mabuting g
uro. -

 sina (maramihan)
Halimbawa: Nanguna sa paglilinis ng barang
gay sina G. at Gng. dela Cruz. - 

ni (isahan)
Halimbawa: Napagalitan ni Coach Gab ang 
mga manlalaro dahil hindi sila dumating sa 
oras. - 

nina (maramihan)
Halimbawa: Hindi ikinatuwa ng guro ang pa
g-aaway nina Elsa at Luis. -