REAKSIYONG PAPEL

KALAYAAN ANG PAGLALAYAG NG WIKA AT PANITIKANG FILIPINO

Ang masining na pagpapahayag ng damdamin ay siyang tulay ng kalayaan ng kaisipan at

damdaming naisasalin sa panitikan at literatura. Ang pagpapalaya sa panitikan ay isang puwersang

paglaban o pagtaboy sa isang hindi kanais-nais na pangyayari, paniniwala, ugali, o proseso. Isang

pagpapatalsik na naglalayong makamit ang tao o mas malawak na paglaya. Kasama sa paglalakbay na

kathang-isip ang isang sunud-sunod na paglipat at pagtubos. Sa pamamaraang ito, malayang

nakakapagpapahayag ng damdamin ang manunulat ng walang sino mang maaring makapanghusga

kung ito ba ay hango sa kathang-isip o tunay na pangyayari sa buhay.

Sa larangan ng panitikan, maaaring lumikha ng iba`t ibang pananaw. Ang pagkakaiba sa

pagitan ng gayong mga pag-iisip ay nakatuon sa edukasyon at kakayahan, lalo na ang karanasan sa

buhay ng tao. Ito ay tulad ng bahaghari, sa lahat ng mga kakulay nito. Ganyan ang buhay ng tao, na

may iba't ibang antas ng kagaanan at bigat at magkakaisang mga pakikipagtagpo. Ang panitikan ay

tumutulong sa pangkalahatang pagbuo ng personalidad ng isang nilalang sa pamamagitan ng

pagdaragdag ng kaalaman at pagpapahalaga sa sarili sa mga tao, kultura, at sa kapaligiran kung saan

ito umiiral (Perez-Semorlan, Cañete-Mariño, at Cabaron-Fernandez, 2014). Ito ay pagpapalayang

hindi gawa o balangkas ngunit sa tagapagsalaysay. Maaaring umiiral nang nakapag-iisa ng

mambabasa at kaisipan ng may akda. Ang gawain ng pagpapalaya sa isang saloobin at imahinasyon

ng mambabasa ay hindi hihinto doon; sa pamamagitan ng pagtatrabaho sa parehong pamamaraan na

pinapalaya siya ng panitikan at sa kabilang banda ay binubuhay nito ang mga nakasulat na panitikan,

ang isang mambabasa ay maaari ring palayain ng iba.

Ang pangunahing talinghaga sa pag-optimize ng istraktura sa pag-unawa, pagbabasa, pag-

aaral, at pagtuturo ng panitikan ay sinasabing paglalakbay. Ang paglalakbay ng mambabasa ay

nagsisimula sa sandaling siya ay pumili ng isang libro o magsisimulang basahin ito. Sa pagbabasa

niya, siya ay naging bahagi ng paglipat ng kuwento; inaangkin niya ang buong panitikan bilang

bahagi ng kanyang pag-iral, hindi alintana kung ang landas at ang konklusyon nito ay angkop.
 Sa ganitong paraan, hinihikayat ang pagsusulat sa mambabasa na maging bukas ang pag-iisip

upang tingnan ang isang problema mula sa maraming pananaw upang mas pahalagahan at mag-react

sa iba at makiramay. Ang malaya mula sa pagkalimitado ng karanasan sa pagbabasa ay nasasalamin

sa mas malawak na karanasan sa kultura. Ang panitikan ay itinatag sa karanasan, kasaysayan, at

pamayanan. Kasama ang nagbigay sa bawat indibidwal ng mga pag-asa, pangangailangan, at

pagnanasa para sa kapayapaan. Sa madaling salita, isang paggising ng kagandahan at pagkukulang ng

lipunan.

Binubuo ng panitikan ang ating pagkatao sa parehong paraan tulad ng paglikha ng tao ng

panitikan. Sinasabing ang ating mga personalidad ay nabuo ng maraming mga karanasan. At dahil ang

panitikan ay nag-aambag ng sobrang abstract na pananaw, ang kritikal na pagsasaliksik o pagbibigay

kahulugan ng panitikan ay masasabing may papel sa pagkilala sa isa't isa at paglikha ng

pagkakakilanlan. Ito ay isang mahalagang lente sa isaalang-alang paggamit sa pagsusuri sa panitikan.

Kapag nag-aaral ng panitikan, mahalaga na maunawaan ang ugnayan sa pagitan ng paglikha

at pagtanggap at sa kung sino ang gumawa nito, kung paano ito ginawa, at, pinakamahalaga, kung

kanino ito nilikha. Mayroong dalawang panig ng tanong na "sino ang lumikha": ang manunulat at

mambabasa, na pawang natalo sa kanilang pag-unawa. Ang paghihinuha ng mambabasa ng kabuluhan

o pang-unawa ay maaaring magkasalungat sa hangarin ng manunulat na layunin o hindi nilalayon.

Ang panitikan ay isang pagsasagawa ng pagbabago sa lipunan. Ipinapakita nito ang pagiging

kumplikado at posibilidad ng mga bagay at pangyayari. Tinutukoy ng panitikan ang kakayahan ng

isang tao na huwag pansinin, itama, tanggalin, panatilihin, o bigyang-diin ang isang kaisipan o

aktibidad. Ang mabibigat na pasanin sa pagdadala ng paglipat, pati na rin ang mga kahihinatnan ng

pagbabago na iyon ay positibo o kasamaan. Tila isang puwersa na nakikita ang hinaharap at

tumutukoy sa mga pagkakataon bilang isang gabay upang gumawa ng mas mahusay, mas tumpak, at

katanggap-tanggap na mga desisyon.

REFERENCES
https://www.cebookshop.com/index.php?route=product/product&product_id=182106