Ang maikling kwento ay maikli at masining.Isang upuan at sandaling panahon
lamang ang ginugugol, agad itong matutunghayan, mababasa at kapupulutan ng aral, pananabik at aliw.
A. Panahon ng Katutubo
• Ang maikling kwento ay nasilayan na noong panahon bago pa man dumating
ang mga kastila sa ating kapuluan. • Karamihan sa mga ito ay pasalin-labi lamang o mga kwentong bayan. • Tinetema ay kalikasan, diyos-diyosan. • Ito ay mga pasalitang pagsasalaysayan sa tradisyong patuluyan.
Malakas at Maganda Maria Makiling
B. Panahon ng mga Kastila
• Doctrina Cristiana – kauna-unahang aklat
Sa panahong ito humina ang pagsulat ng maikling kwento dahil sa pagpapalaganap ng Kristyanismo at nagtuturo ng mga aral mula sa Bibliya nakinapapalooban ng mga aral at utos ng Diyos. Dito sumibol ang kakana, isang kwentong naglalaman ng mga alamat at engkanto na ginagamit sa pang-aliw sa mga bata, at parabula, isang kwentong naglalaman ng aral ng Diyos.
C. Panahon ng Amerikano
Muling sumigla at umunlad ang panitika ng Pilipino dahil sa malaking impluwensya ng
panitikang Ingles. Muling lumitaw ang mga manunulat at nadagdagan pa ito ng mga manunulat ng Ingles. Dagli- isang uri ng maikling kuwento na naging tampok ng pamunuan tayo ng mga amerikano, kwentong nangangaral at nanunuligsa Ang mga Dagling ito ay nalathala sa pahina ng isang pahayagan na “Muling Pagsilang: Lumitaw rin dito ang pagsulat ng Pasingaw na tungkol sa pag-ibig, pagsuyo, o panliligaw Deogracias A. Rosario Cruz tinaguriang “Ama ng Maikling Kwentong Tagalog”.
D. Panahon ng Hapon
Tinaguriang “Gintong Pahina ng Panitikang Pilipino” dahil pinairal ng mga Hapon
ang paggamit ng wikang Pambansa sa pagsulat. Pinili ang mga pangunahing kuwento sa isang aklat – “Ang 25 Pinakamabubuting Maikling Kathang Pilipino” noong 1943.
E. Panitikan sa Panahon ng Bagong Lipunan
Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, nagpatuloy ang panitikang sarili sa pagbabagong tatag. Hindi makakailang ito ay isinagawa ng ilang mga babasahing nagpatuloy pagkatapos ng digmaan. Kabilang sa mga babasahing ito ang Liwayway, Ilang- Ilang ni Iñigo Ed Regalado at ang Bulaklak na muling itinatag ni Jose L. Santos noong 1947.
Ang mga manunulat at ang panitikan sa larangan ng maikling katha ay sumulong at
lumusong dahil sa mga taong malaki ang hangaring mapaunlad ito bilang isang mahalagang bahagi ng panitikang pambansa. At diyan ay sama-sama ang mga kuwentista na may malasakit mapayabong ang kanilang sining at ang mga kritiko ng maikling kuwento.