De Thi Toan Cao Cap Ueh Co Dap An Chi Tiet

lOMoARcPSD|10163906
ĐỀ THI TOÁN CAO CẤP UEH CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT
Toán cao cấp (Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh)
StuDocu is not sponsored or endorsed by any college or university

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)
lOMoARcPSD|10163906
[BẢN CẬP NHẬT 14/12/2016]
LỜI NÓI ĐẦU
.Chào các bạn K42,

.Tự giới thiệu, mình là Đoan An – K41.
.Facebook của mình dạo này nhận được khá nhiều câu hỏi về môn Toán cao cấp và file giải Đại
số tuyến tính cũng như Giải tích mà mình đã soạn năm trước. Mình biết là các bạn đang sắp sống
chết với môn này trong kỳ thi cuối kỳ, nên đã giúp thì cố giúp cho trót, như năm trước vậy.
.Đây là file bài giải các đề Toán cao cấp các năm trước do mình soạn ra, nhằm giúp các bạn hỏng
kiến thức có chỗ để bám víu mà sống sót qua học kỳ này.
.Còn nhiều câu mình chưa thể giải quyết trọn vẹn nên chưa thế ghi vào. Nếu bạn nào mong muốn
đóng góp và giúp đỡ thì xin liên hệ với mình bằng cách:
-Gửi tin nhắn qua facebook mình: Triệu Đoan An
-Gửi mail cho mình: keh_hikari_f@yahoo.com.vn
.Mình xin lưu ý:
-Đây chỉ là tư liệu tham khảo, không được làm trụ chính cho các cuộc tranh luận.
-Đây là tư liệu phi lợi nhuận, không mang tính thương mại. Xin đừng dùng vào mục đích
thương mại. Mình không quản lý được mọi người, và cũng không có yêu cầu bản quyền gì nên
mọi thứ tùy vào lòng hảo tâm của mọi người thôi!
-Nếu thấy có ích, hãy chia sẻ với mọi người.
.File sẽ còn được update tiếp trong thời gian tới.

.Chúc các bạn ôn thi vui vẻ!
Triệu Đoan An

lOMoARcPSD|10163906
NỘI DUNG CẬP NHẬT
1. Các câu tự luận K41 – K40 – K39 – K38

2. Một số câu hỏi thắc mắc từ các bạn K42:
Câu 1: Cho A là ma trận vuông cấp n thỏa điều kiện 𝟐𝐀𝟐 − 𝐀 = 𝐈𝐧 . Phát biểu nào sau đây là sai?
A. 𝐀 khả đảo
B. 𝐈𝐧 − 𝟐𝐀 khả đảo
2A2 − A = In ⇒ A. 2A − A = In ⇒ A(2A − I) = I ⇒ A và 2A-I đều khả đảo
C. 𝐈𝐧 + 𝐀 khả đảo
2A2 − A = In ⇒ In + A = 2A2 ⇒ |In + A| = |2A2 | = 2n . |A|2 ≠ 0 ⇒ In + A khả đảo.
D. 𝐈𝐧 = 𝐀
2A2 − A = In ⇒ 2A2 − A − In = θ ⇒ 2A2 − 2A + A − In = θ ⇒ 2A(A − In ) + (A − In ) = θ
1
2A + I = 0
⇒ (2A + I)(A − I) = θ ⇒ [ ⇒ [A = − 2 I
A−I=0
A=I
1
Kết luận In = A là chưa chính xác, vì cũng có thể A = − I.
2
𝟏 𝟏
Câu 2: Tìm m để hàm số 𝐟(𝐱) = − có giới hạn hữu hạn khi x tiến đến vô cùng.
𝐞𝐦𝐱 −𝟏 𝐱
-Điều kiện xác định của hàm số emx − 1 ≠ 0 ⇒ m ≠ 0

m>0 m<0
-Xét trường hợp mx → −∞, tức khi { và { , ta có:
x → −∞ x → +∞
lim emx = 0 ⇒ lim f(x) = −1
x→∞ x→∞
m>0 m<0
-Xét trường hợp mx → +∞, tức khi { và { , ta có:
x → +∞ x → −∞
x − emx + 1 −memx −m2 emx −m
lim f(x) = lim mx
= lim mx mx
= lim mx mx 2 mx
= lim
x→∞ x→∞ xe −x x→∞ e + mxe − 1 x→∞ me + me + m xe x→∞ 2 + mx
=0
-Vậy ∀m ≠ 0 thì lim f(x) là hữu hạn.
x→∞

lOMoARcPSD|10163906
Phần 1: ĐẠI SỐ TUYẾN TÍNH
K41 – MÃ ĐỀ 209
𝟏 𝟐
Câu 1: Cho 𝐀 = ( ) và 𝐁 = 𝐀𝟓 + 𝐦𝐀𝟔 . Tìm điều kiện của m để B không khả đảo.
𝟐 𝟏
B không khả đảo ⇔ |B| = 0 ⇔ |A5 + mA6 | = 0 ⇔ |A5 (I + mA)| = 0 ⇔ |A|5 . |I + mA| = 0
|A| = 0 (không thỏa) 1 0 m 2m 1+m 2m

⇔[ ⇔ |I + mA| = 0 ⇔ |( )+( )| = 0 ⇔ | |=0
|I + mA| = 0 0 1 2m m 2m 1+m
1
⇔ (1 + m)2 − 4m2 = 0 ⇔ −3m2 + 2m + 1 = 0 ⇔ m = 1 ∨ m = −
3
Câu 2: Cho A, B, C là các ma trận vuông cấp 3 có 𝐝𝐞𝐭𝐀 = 𝟓, 𝐝𝐞𝐭𝐁 = 𝟏𝟎, 𝐝𝐞𝐭𝐂 = 𝟓𝟎 và 𝐌 = 𝟓𝐀𝐁𝟐 𝐂 −𝟏 . Tính định
thức của ma trận M?
|M3x3 | = |5AB 2 C −1 | = 53 . |A|. |B 2 |. |C −1 | = 53 . |A|. |B|2 . |C|−1 = 53 . 5.102 . 50−1 = 1250
Câu 3: Tìm m để không gian nghiệm của hệ phương trình sau có số chiều lớn nhất:
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 + 𝐱𝟒 + 𝐱𝟓 = 𝟎
{ 𝟐𝐱𝟏 + 𝟑𝐱𝟐 + 𝟒𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 + 𝟔𝐱𝟓 = 𝟎
(𝐦 − 𝟏)𝐱𝟏 + 𝟓𝐱𝟐 + 𝟔𝐱𝟑 + 𝟕𝐱𝟒 + 𝟐(𝐦 − 𝟏)𝐱𝟒 = 𝟎
1 1 1 1 1
-Ta có: 𝐝𝐢𝐦𝐕 = 𝐧 − 𝐫𝐚𝐧𝐤(𝐀) với n = 5 là số ẩn của hệ phương trình và A = ( 2 3 4 5 6 )
m−1 5 6 7 2(m − 1)
Như vậy: dimV → max ⇔ rank(A) → min.
-Rõ ràng hai dòng đầu của A đã độc lập với nhau. Muốn rank(A) nhỏ nhất thì ta phải tìm m sao cho dòng 3 được
tạo ra bởi hai dòng đầu. Nhìn các hệ số của các ẩn x2 , x3 , x4 , ta dễ dàng nhận thấy: d3 = 2d1 + d2 , suy ra:
1.2 + 2 = m − 1 ⇒ m = 5
Thật vậy, khi m = 5 thì d3 = 2d1 + d2 , tức dòng 3 phụ thuộc tuyến tính vào 2 dòng trên, làm cho hạng của ma
trận A bằng 2, đạt cực tiểu.
-Vậy dimV → max ⇔ m = 5.
Công thức 𝒅𝒊𝒎𝑾 = 𝒏 − 𝒓𝒂𝒏𝒌(𝑨) có vẻ lạ đối với nhiều bạn, vì ta thường học 𝒅𝒊𝒎𝑾 = 𝒓𝒂𝒏𝒌(𝑨) và 𝒅𝒊𝒎𝑾 = 𝒏.
Thật ra, điều lạ đó xảy ra do ta viết công thức mà không hiểu A và n ở đây là gì.
Mình có 3 bài toán như sau:
3 1
Bài toán 1: Cho không gian con W = {(x, y, 2 x + 4 y) | x, y ∈ ℝ}. Tìm số chiều của W?
𝐝𝐢𝐦𝐕 = 𝐧 = 𝟐, 𝐯ớ𝐢 𝐧 𝐥à 𝐬ố 𝐛𝐢ế𝐧 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐯é𝐜𝐭ơ 𝐧𝐠𝐡𝐢ệ𝐦

Bài toán 2: Cho W là không gian sinh bởi hệ {(1,0,0), (0,1,0), (1,1,0), (1,1,1)}. Tìm số chiều của W?
𝐝𝐢𝐦𝐖 = 𝐫𝐚𝐧𝐤(𝐀) = 𝟑, 𝐯ớ𝐢 𝐀 𝐥à 𝐦𝐚 𝐭𝐫ậ𝐧 𝐠ồ𝐦 𝐜á𝐜 𝐯é𝐜𝐭ơ 𝐬𝐢𝐧𝐡

lOMoARcPSD|10163906
x+y+z=0
Bài toán 3: W là không gian nghiệm của hệ phương trình { . Tìm số chiều của W?
x + 2y + 4z = 0
Muốn tìm số chiều của W, ta phải tìm nghiệm của hệ phương trình đã cho. Đó là:
3x x
(x, − , )
2 2
Khi đó, ta viết:
3x x
W = {(x, − , ) | x ∈ ℝ}
2 2
Kết luận:
dimW = 1
Dễ dàng nhận thấy:
dimW ≠ n = 3 (với n là số ẩn của hệ phương trình)
dimW ≠ rank(A) = 2 (với A là ma trận đặc trưng cho hệ phương trình)
Vậy thật sự thì:

𝐝𝐢𝐦𝐖 = 𝐧 − 𝐫𝐚𝐧𝐤(𝐀)
Với n là số ẩn trong hệ phương trình và A là ma trận đặc trưng cho hệ phương trình.
Khi dùng công thức, hãy chú ý đề bài và hiểu rõ ý nghĩa của n và rank(A) nhé, để tránh bị nhầm lẫn.
Câu 4: Cho A và B là các ma trận vuông cấp n thỏa 𝐀 = 𝐏𝐁𝐏 −𝟏 , với P là ma trận vuông cấp n khả nghịch. Phát biểu
nào sau đây là sai?
A. A khả nghịch khi và chỉ khi B khả nghịch
𝟓
B. 𝐁𝟓 = (𝐏 −𝟏 ) 𝐀𝟓 𝐏𝟓
C. 𝐝𝐞𝐭(𝐀−𝟏 ) = 𝐝𝐞𝐭(𝐁−𝟏 )
D. 𝐁𝟓 = 𝐏 −𝟏 𝐁𝟓 𝐏 𝟓
-Trước tiên, ta tìm B theo A:
A = PBP−1 ⇒ P −1 . (A). P = P−1 . (PBP−1 ). P ⇔ P−1 AP = B hay 𝐁 = 𝐏 −𝟏 𝐀𝐏

-Xét câu A, ta lập luận:
A khả nghịch ⇔ |A| ≠ 0 ⇔ |PBP−1 | = |P|. |B|. |P−1 | ≠ 0 ⇔ |P|. |B|. |P|−1 ≠ 0 ⇔ |B| ≠ 0 ⇔ B khả nghịch
-Xét câu C, ta lập luận:
det(A−1 ) = |A|−1 = |PBP−1 |−1 = (|P|. |B|. |P|−1 )−1 = |B|−1 = det(B −1 )
-Chú ý câu B va D:
B 5 = (P−1 AP). (P−1 AP). (P−1 AP). (P−1 AP). (P−1 AP) = P−1 APP−1 APP−1 APP−1 APP−1 AP
= P−1 A(PP−1 )A(PP−1 )A(PP−1 )A(PP−1 )AP = P−1 A5 P
Tóm lại: 𝑩 = 𝑷−𝟏 𝑨𝑷 ⇒ 𝑩𝒏 = 𝑷−𝟏 𝑨𝒏 𝑷

lOMoARcPSD|10163906
̅ = (𝐀|𝐁). Ta có:
Câu 5: Cho hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (𝟏) với 𝐀𝐦×𝐧 (𝐦 > 𝐧), 𝐀
A. Các câu kia đều sai. B. Tập nghiệm của (1) là không gian con của ℝ𝐧.
C. Hệ vô nghiệm. ̅)
D. 𝐑(𝐀) ≥ 𝐑(𝐀
Xét câu B: (1) có thể vô nghiệm
Xét câu C: (1) cũng có thể có vô số nghiệm, khả năng này cao khi số phương trình > số ẩn.
̅) ≥
Xét câu D: Điều này là không thể, vì khi thêm 1 cột vào thì hạng của ma trận không thể giảm được, tức R(A
R(A).
Câu 6: Cho A, B là 2 không gian con của ℝ𝐧. Tìm trong những tập hợp sau, tất cả những tập hợp không là không gian
con của ℝ𝐧.
𝐂 = 𝐀 ∩ 𝐁 ; 𝐃 = 𝐀\𝐁 ; 𝐄 = 𝐀\{𝐱} 𝐯ớ𝐢 𝐱 ∈ 𝐀 ; 𝐅 = 𝐀 ∪ {𝛉} ; 𝐆 = 𝐁 ∩ {𝛉} ; 𝐇 = 𝐁\𝐀
-Chúng ta cứ hiểu đơn giản rằng không gian ℝn chính là không gian n chiều, có tính đối xứng và phải chứa vector
không (gốc tọa độ). Quen thuộc nhất chính là:
-Không gian 1 chiều ℝ1 : đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
-Không gian 2 chiều ℝ2 : mặt phẳng đi qua gốc tọa độ.
-Không gian 3 chiều ℝ3 : hình khối, không gian chúng ta đang tồn tại, không kể thời gian.
-Xét 𝐂 = 𝐀 ∩ 𝐁:
+Theo tính chất đã thừa nhận thì giao của hai không gian con của ℝ𝑛 cũng là một không gian con của ℝ𝑛 .
Mình xin giải thích dài dòng thêm một chút ở dưới.
+Nếu A và B là hai không gian con có cùng số chiều thì giao của chúng sẽ là không gian con bằng chính
chúng hoặc không gian con có số chiều thấp hơn 1 chiều. Ví dụ: 2 mặt phẳng trùng nhau thì giao nhau ra chính
chúng. 2 mặt phẳng cắt nhau cho ra một đường thẳng đi qua gốc tọa độ (vì mặt phẳng phải đi qua gốc tọa độ).
Chú ý rằng không có trường hợp song song vì 2 mặt phẳng đều phải đi qua gốc tọa độ (chứa vector không).
+Nếu số chiều của A lớn hơn B (hoặc ngược lại) thì giao của chúng sẽ cho ra chính A hoặc không gian con
với số chiều bằng hiệu số chiều. Ví dụ: 1 mặt phẳng chứa 1 đường thẳng thì giao cho ra chính đường thẳng. Còn
nếu mặt phẳng bị đường thẳng cắt thì chắc chắn phải cắt tại gốc tọa độ, tức không gian cho ra cuối cùng chỉ còn
vector không, cũng là một không gian con của ℝ𝑛 .
+Tóm lại, C chính là không gian con cũa ℝ𝑛 .
-Xét 𝐃 = 𝐀\𝐁.
Vì A, B là 2 không gian con của Rn nên chắc chắc chúng chứa vector không. Loại B ra khỏi A cũng chính là
loại vector không ra khỏi A, nên kết quả cho ra không phải không gian con của ℝn nữa.
-Xét 𝐄 = 𝐀\{𝐱} 𝐯ớ𝐢 𝐱 ∈ 𝐀.
Loại đi x mà không loại đi -x thì -x sẽ không còn ai để bắt cặp nữa. Vậy nên E không phải là không gian
con của ℝn .
-Xét 𝐅 = 𝐀 ∪ {𝛉}
A đã có vector không rồi, gộp thêm vector không vào nữa cũng ra chính nó thôi. Hay F = A.
-Xét 𝐇 = 𝐁\𝐀.
Tương tự như A\B, trong H không có vector không nên H không phải không gian con của ℝn .

lOMoARcPSD|10163906
Câu 7: Giả sử hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (có n phương trình và n ẩn số) là hệ vô nghiệm. Phát biểu nào
sau đây là sai?
A) Hệ vector cột của ma trận A là hệ phụ thuộc tuyến tính
B) Ma trận A là ma trận suy biến
C) Vector cột B nằm trong không gian con sinh bởi hệ vector cột của A.
D) Hệ vector dòng của ma trận A không phải cơ sở của ℝ𝒏.
-Hệ phương trình có n phương trình n ẩn vô nghiệm (Hệ Cramer)
⇔ |A| = 0
⇔ Hệ vector cột và hệ vector dòng của A là hệ phụ thuộc tuyến tính, hay ma trận A suy biến.
⇒ Hệ vector dòng của A không phải cơ sở của ℝn (vì cơ sở là hệ những vector độc lập tuyến tính)
̅ ) ≤ n ⇒ r(A
-Mặt khác, ta có: r(A ̅T ) ≤ n < n + 1
̅T có n+1 dòng và dòng của A

(Chú ý rằng A ̅T là cột của A
̅)
Vậy nên hệ vector dòng của A ̅T là hệ phụ thuộc tuyến tính, suy ra hệ vector cột của A là hệ phụ thuộc tuyến tính,
hay có thể nói rằng vector cột B được sinh ra bởi hệ vector cột của A.
Câu 8: Cho A, B là 2 ma trận vuông cấp 2 thỏa 𝐀𝐁 = 𝛉, 𝐀 ≠ 𝛉, 𝐁 ≠ 𝛉. Phát biểu nào sai?
A) 𝐀𝟑 𝐁 𝟑 = 𝛉
A3 B 3 = AAABBB = AA(AB)BB = AA. θ. BB = θ

B) 𝐁𝐀 = 𝛉
Phép nhân ma trận không có tính giao hoán và điều kiện đề bài cũng không đủ để kết luận BA = θ.
C) A và B là hai ma trận suy biến.
Giả sử A không suy biến thì A−1 tồn tại. Nhân vào hai vế của gia thiết, ta có:
AB = θ ⇒ A−1 . AB = A−1 . θ ⇒ B = 0 (vô lý)

Vậy A phải suy biến, chứng minh tương tự được B suy biến.
D. (𝐁𝐀)𝟐 = 𝛉
(BA)2 = BA. BA = B. (AB). A = B. θ. A = θ
Câu 9: Cho ma trận 𝐀 = (𝐚𝐢𝐣 ) và ma trận 𝐁 = (𝐛𝐢𝐣 ) ̅̅̅̅̅

với 𝐛𝐢𝐣 = 𝐚𝐣𝐢 ∀𝐢, 𝐣 = 𝟏; 𝟒. Ký hiệu 𝐀𝐓 là ma trận chuyển vị
𝟒𝐱𝟒 𝟒𝐱𝟒
của ma trận A. Phát biểu nào sau đây là sai?
C) 𝐀𝐓 = 𝐁
Chính đề bài đã nói lên điều này, theo đúng định nghĩa của ma trận chuyển vị.
B) Nếu B suy biến thì A suy biến.
B suy biến ⇒ |B| = 0 ⇒ |AT | = 0 ⇒ |A| = 0 ⇒ A suy biến

lOMoARcPSD|10163906
A) Nếu A có 3 dòng bằng 0 thì 𝐀𝐁 = 𝛉

D. Nếu 𝐀. 𝐁 = 𝛉 thì 𝐀 = 𝐁 = 𝛉
-Xét phần tử (AB)ij của ma trận tích AB, ta có:
(AB)ij = Dòng i của A . Cột j của B = ai1 b1i + ai2 b2i + ai3 b3i + ai4 b4i
Mà B = AT nên ai1 = b1i , ai2 = b2i , ai3 = b3i , ai4 = b4i , suy ra:
(AB)ij = a2i1 + a2i2 + a2i3 + a2i4 ≥ 0
Điều này chứng tỏ trong ma trận tích của một ma trận và ma trận chuyển vị của chính nó, các phần tử luôn không
âm.
-Xét câu A, chỉ cần có một phần tử khác 0 ở hàng còn lại thì sẽ có một phần tử trong ma trận tích khác 0.
-Xét câu D, muốn ma trận tích bằng 0 thì buộc toàn bộ các phần từ của ma trận A phải bằng 0.
𝟐 𝟑 𝟏 −𝟑 𝟐𝟎 −𝟏𝟓
Câu 10: Cho 𝐀 = ( ),𝐁 = ( ),𝐂 = ( ).
𝟓 𝟒 𝟐 −𝟏 𝟒𝟓 𝟏𝟎
−𝟑 −𝟏
Giả sử M là ma trận vuông cấp 2 thỏa 𝐌𝐀 = ( ). Tìm ma trận MB, MC?
𝟖 𝟓
Ta sẽ đi tìm ma trận M bằng cách nhân cả hai vế của giả thiết cho A−1 :
−3 −1 2 3 −1 −3 −1 4 −3 7 −7 1 −1
M = MA. A−1 = ( )( ) =( )( )=( ) = 7. ( )
8 5 5 4 8 5 −5 2 −7 14 −1 2
−1 −2 −25 −25
⇒ MB = 7. ( ) , MC = 7. ( )
3 1 70 35
7 −7 1 −1
Chú ý rằng: ( )≠( ), vì hai ma trận này hoàn toàn khác nhau.
−7 14 −1 2
“Hai ma trận gọi là bằng nhau khi chúng có cùng kích cỡ và các phần tử tương ứng bằng nhau”
𝟓 𝟕
Câu 11: Cho A, B là các ma trận vuông cùng cấp khả nghịch. Đặt 𝐂 = (𝟐 𝐀𝐓 ) (𝟑 𝐁). Tìm 𝐂 −𝟏 ?
−1
35 T −1 6 −1 T −1 6 −1 −1 T
C = ( A B) = B (A ) = B (A )
6 35 35
𝐱 + 𝐱𝟐 + 𝟐𝐱𝟑 + 𝟑𝐱𝟒 − 𝟒𝐱 𝟓 = 𝟎
Câu 12: Hệ vector nào sau đây không là hệ nghiệm cơ bản của hệ { 𝟏
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝟑𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 − 𝟓𝐱 𝟓 = 𝟎
A. 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏, 𝟎), 𝐕𝟐 = (−𝟐, 𝟓, −𝟔, 𝟑, 𝟎), 𝐕𝟑 = (𝟑, 𝟐, 𝟎, 𝟏, 𝟐)
B. 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏, 𝟎), 𝐕𝟐 = (𝟏, 𝟏, 𝟏, 𝟎, 𝟏), 𝐕𝟑 = (𝟑, 𝟐, 𝟎, 𝟏, 𝟐)
C. 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏, 𝟎), 𝐕𝟐 = (−𝟐, 𝟓, −𝟏, 𝟏, 𝟏), 𝐕𝟑 = (𝟑, 𝟐, 𝟎, 𝟏, 𝟐)
D. 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏, 𝟎), 𝐕𝟐 = (𝟎 − 𝟏, 𝟐, −𝟏, 𝟎), 𝐕𝟑 = (𝟑, 𝟐, 𝟎, 𝟏, 𝟐)
-Chắc chắn là thay vector nào vô hệ cũng đúng hết, chú ý đến vector V2 và nhớ rằng: “Hệ nghiệm cơ bản chỉ gồm
những vector độc lập tuyến tính”, tức không có vector nào được tạo ra từ các vector khác.
-Nhẩm là thấy ngay vector V2 ở câu B được tạo ra hai vector V1 và V3 .
-Vậy hệ vector ở câu B không phải là hệ nghiệm cơ bản.

lOMoARcPSD|10163906
𝐱+𝐲−𝐳=𝟏
Câu 13: Cho hệ phương trình tuyến tính { 𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 + 𝐳 = 𝟐 . Phát biểu nào sau đây sai?
𝟐𝐱 + 𝐲 + 𝐦𝐳 = 𝟐
A. Tồn tại m để hệ số vô số nghiệm.
B. Tồn tại m để hệ có nghiệm duy nhất.
C. Tồn tại m để hệ vô nghiệm.
D. Tồn tại m để hệ có nghiệm.
-Trước tiên, ta kiểm tra xem điều kiện để r(A) < 3 có tồn tại không, tức kiểm tra có tồn tại giá trị nào của m để
|A| = 0.
1 1 −1 1 0 0
1 3
|2 3 1 | = 0 ⇔ |2 1 3 |=| | = m + 2 + 3 = 0 ⇔ m = −5
−1 m + 2
2 1 m 2 −1 m + 2
̅ ) < 3 có xảy ra hay không?
-Thay m = −5 vào ma trận vuông cấp 3 còn lại và kiểm tra xem r(A
1 −1 1 1 0 0
4 −1
|3 1 2| = |3 4 −1| = | |=0
−4 1
1 −5 2 1 −4 1
̅ ) < 3. Đồng thời thấy rằng hai dòng đầu của hệ độc lập tuyến tính nên ta kết luận:
-Như vậy, r(A) < 3 và r(A
̅ ) = 2 < 3 ⇔ m = −5, tức tồn tại m để hệ có vô số nghiệm.
r(A) = r(A
̅ ) = 3, tức hệ có nghiệm duy nhất.
-Với các trường hợp m ≠ −5 thì |A| ≠ 0, chứng tỏ chỉ có thể là r(A) = r(A
-Tóm lại, hệ này không thể vô nghiệm được.
Câu 14: Cho A là ma trận vuông các n với 𝐧 ≥ 𝟐.

A. |𝟔𝐀| = 𝟔|𝐀|
Sai tính chất. |6A| = 6n |A|
B. Nếu |𝐀| = 𝟎 thì có 1 vector dòng của A là tổ hợp tuyến tính của các vector còn lại.
Điều này đúng với tính chất.
D. |−𝐀| = |𝐀|
|A| ⇔ n chẵn
|−A| = |(−1). A| = (−1)n |A| = [
−|A| ⇔ n lẻ

lOMoARcPSD|10163906
Câu 15: Trong mô hình Input – Output mở, cho ma trận hệ số đầu vào là:
𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑
𝐀 = (𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐)
𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐
Đặt 𝐁 = 𝟏𝟎(𝐈𝟑 − 𝐀) = [𝐛𝐢𝐣 ] . Gọi 𝐌𝐢𝐣 là định thức con bù của 𝐛𝐢𝐣 .
𝟑×𝟑
a) Tính tất cả các 𝐁𝐢𝐣 = (−𝟏)𝐢+𝐣 𝐌𝐢𝐣 và tính 𝐁−𝟏 .
-Tìm B.
1 0 0 0,1 0,2 0,3 0,9 −0,2 −0,3 9 −2 −3
B = 10(I3 − A) = 10 [(0 1 0 ) − (0,2 0,3 0,2 )] = 10. (−0,2 0,7 −0,2 ) = ( −2 7 −2)
0 0 1 0,3 0,1 0,2 −0,3 −0,1 0,8 −3 −1 8
Tính tất cả các Bij :
7 −2 −2 −2 −2 7
B11 = (−1)1+1 . | | = 54 B12 = (−1)1+2 . | | = 22 B13 = (−1)1+3 . | | = 23
−1 8 −3 8 −3 −1
−2 −3 9 −3 9 −2
B21 = (−1)2+1 . | | = 19 B22 = (−1)2+2 . | | = 63 B23 = (−1)2+3 . | | = 15
−1 8 −3 8 −3 −1
−2 −3 9 −3 −9 −2
B31 = (−1)3+1 . | | = 25 B32 = (−1)3+2 . | | = 24 B33 = (−1)3+3 . | | = 59
7 −2 −2 −2 −2 7
-Tính B −1 .
9 −2 −3 15 −2 −19
15 −19
|B| = |−2 7 −2| = |−23 7 54 | = (−1). (−1)3+2 | | = 373
−23 54
−3 −1 8 0 −1 0
1 1 54 19 25
B −1 = . PB = (22 63 24)
|B| 373
23 15 59
b) Tìm giá trị sản lượng của ba ngành biết yêu cầu của ngành mở đối với ba ngành là 𝐃 = (𝟐𝟏𝟎, 𝟐𝟒𝟎, 𝟏𝟏𝟎).
Ta có công thức tính sản lượng của ba ngành:
X = (I − A)−1 . D
Trong đó, (I − A)−1 được tính như sau:
B 10 54 19 25
I−A= ⇒ (I − A)−1 = 10. B −1 = (22 63 24)
10 373
23 15 59
Từ đó tính được:
10 54 19 25 210 500
X= (22 63 24 ) . (240 ) = (600)
373
23 15 59 110 400
Vậy sản lượng của 3 ngành lần lượt là: 500,600,400.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Cho hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (𝟏) và hệ thuần nhất tương ứng 𝐀𝐗 = 𝛉 có dạng:
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝟐𝐱𝟑 + 𝟑𝐱𝟒 + 𝟒𝐱𝟓 = 𝟎
{𝟑𝐱𝟏 + 𝟒𝐱𝟐 + 𝟒𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 + 𝟐𝐱𝟓 = 𝟎
𝟓𝐱𝟏 + 𝟕𝐱𝟐 + 𝟔𝐱𝟑 + 𝟕𝐱𝟒 + 𝟔𝐱𝟓 = 𝟎
a) Tìm nghiệm tổng quát và tìm 1 nghiệm cơ bản của hệ thuần nhất trên.
Đưa hệ phương trình đã cho vào ma trận, ta có:
1 1 2 3 4 0 dd2 −3d 1
1 1 2 3 4 0 𝑑𝑑1−2𝑑
−𝑑2
1 0 4 7 14 0
3 −5d1 3 2
(3 4 4 5 2 | 0) → (0 1 −2 −4 −10 | 0) → (0 1 −2 −4 −10 | 0)
5 7 6 7 6 0 0 2 −4 −8 −14 0 0 0 0 0 6 0
𝑑3 :6 1 0 4 7 14 0 𝑑𝑑1 −14𝑑 3
1 0 4 7 0 0
2 +10𝑑3
→ (0 1 −2 −4 −10 | 0) → (0 1 −2 −4 0 | 0)
0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0
Đặt x3 = a, x4 = b, với a, b ∈ ℝ, ta có nghiệm tổng quát của hệ (1):
(x1 , x2 , x3 , x4 , x5 ) = (−4a − 7b, 2a + 4b, a, b, 0) với a, b ∈ ℝ
Cho a = b = 1, ta được 1 nghiệm cơ bản của hệ trên:

(x1 , x2 , x3 , x4 , x5 ) = (−11; 6; 1; 1; 0)
𝟓
𝟒
b) Giả sử 𝐗 = 𝟑 là 1 nghiệm riêng của hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (𝟏).
𝟐
[𝟏]
Tìm B và tìm nghiệm tổng quát của hệ (1).
Tìm ma trận B:
1
1 1 2 3 4 2 41
B = AX = (3 4 4 5 2 ) 3 = (53)
5 7 6 7 6 4 95
(5)
Thay B ngược vào phương trình AX = B, ta đưa hệ vào ma trận:
1 1 2 3 4 41 dd2 −3d 1
1 1 2 3 4 41 𝑑𝑑1−2𝑑
−𝑑2
1 0 4 7 14 111
3 −5d1 3 2
(3 4 4 5 2 | 53) → (0 |
1 −2 −4 −10 −70 ) → (0 1 −2 −4 −10 −70)
|
5 7 6 7 6 95 0 2 −4 −8 −14 −110 0 0 0 0 1 30
𝑑3 :6 1 0 4 7 14 111 𝑑𝑑1 −14𝑑 3

1 0 4 7 0 41
2 +10𝑑3
→ (0 1 −2 −4 −10 | −70) → (0 1 −2 −4 0 | −20)
0 0 0 0 1 5 0 0 0 0 1 5
Đặt x3 = a, x4 = b, với a, b ∈ ℝ, ta có nghiệm tổng quát của hệ phương trình đã cho:
(x1 , x2 , x3 , x4 , x5 ) = (41 − 4a − 7b, −20 + 2a + 4b, a, b, 5) với a, b ∈ ℝ

lOMoARcPSD|10163906
K41 CLC – MÃ ĐỀ 209
𝐦−𝟓 𝟏 𝟏
Câu 1: Cho 𝐀 = ( 𝟏 𝟏 𝐦 − 𝟓). Tìm điều kiện của m để A không khả đảo.
𝟏 𝐦−𝟓 𝟏
m−5 1 1 m−5 1 1 m−5 1 1
−|A| = | 1 m−5 1 |=| 1 m−5 1 | = (m − 3). | 1 m − 5 1|
1 1 m−5 m−3 m−3 m−3 1 1 1
m−6 0 0
= (m − 3). | 0 m − 6 0| = (m − 3)(m − 6)2
1 1 1
Vậy nên: A không khả đảo ⇔ |A| = 0 ⇔ m = 3 ∨ m = 6
𝟐 𝟕
Câu 2: Cho A, B là các ma trận vuông cùng cấp khả nghịch. Đặt 𝐂 = (𝟓 𝐀𝐓 ) (𝟑 𝐁). Tìm 𝐂 −𝟏 ?
−1
14 15 −1 T −1 14 −1 −1 T
C −1 = ( AT B) = B (A ) = B (A )
15 14 15
Câu 3: Giả sử hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (có n phương trình và n ẩn số) là hệ vô nghiệm. Phát biểu nào
sau đây là sai?
A) Ma trận A là ma trận suy biến.
B) Hệ vector cột B nằm trong không gian con sinh bởi hệ vector cột của A.
C) Hệ vector cột của ma trận A là hệ phụ thuộc tuyến tính.
D. Hệ vertor dòng của ma trận A không phải là cơ sở của ℝ𝐧.
-Hệ phương trình có n phương trình n ẩn vô nghiệm (Hệ Cramer)
⇔ |A| = 0
⇔ Hệ vector cột và hệ vector dòng của A là hệ phụ thuộc tuyến tính, hay ma trận A suy biến.
⇒ Hệ vector dòng của A không phải cơ sở của ℝn (vì cơ sở là hệ những vector độc lập tuyến tính)
̅ ) ≤ n ⇒ r(A

̅)
𝐱+𝐲−𝐳 = 𝟏
Câu 4: Cho hệ phương trình tuyến tính { 𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 + 𝐳 = 𝟐 . Phát biểu nào sau đây sai?
𝟐𝐱 + 𝐲 + 𝐦𝐳 = 𝟐
A) Tồn tại m để hệ số vô số nghiệm. B) Tồn tại m để hệ có nghiệm duy nhất.
C) Tồn tại m để hệ vô nghiệm. D) Tồn tại m để hệ có nghiệm.
|A| = 0.

lOMoARcPSD|10163906
1 1 −1 1 0 0
1 3
|2 3 1 | = 0 ⇔ |2 1 3 |=| | = m + 2 + 3 = 0 ⇔ m = −5
−1 m + 2
2 1 m 2 −1 m + 2
1 −1 1 1 0 0
4 −1
|3 1 2| = |3 4 −1| = | |=0
−4 1
1 −5 2 1 −4 1
̅ ) < 3. Đồng thời thấy rằng hai dòng đầu của hệ độc lập tuyến tính nên ta kết luận:
r(A) = r(A
-Tóm lại, hệ này không thể vô nghiệm được.
Câu 5: Tìm m để không gian nghiệm của hệ phương trình sau có số chiều lớn nhất:
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 + 𝐱𝟒 + 𝐱𝟓 = 𝟎
{ 𝟐𝐱 𝟏 + 𝟑𝐱 𝟐 + 𝟒𝐱 𝟑 + 𝟓𝐱 𝟒 + 𝟔𝐱 𝟓 = 𝟎
(𝐦 − 𝟏)𝐱𝟏 + 𝟓𝐱𝟐 + 𝟔𝐱𝟑 + 𝟕𝐱𝟒 + 𝟐(𝐦 − 𝟏)𝐱𝟒 = 𝟎
1 1 1 1 1
-Ta có: 𝐝𝐢𝐦𝐕 = 𝐧 − 𝐫𝐚𝐧𝐤(𝐀) với n = 5 là số ẩn của hệ phương trình và A = ( 2 3 4 5 6 )
m−1 5 6 7 2(m − 1)
Như vậy: dimV → max ⇔ rank(A) → min.
-Rõ ràng hai dòng đầu của A đã độc lập với nhau. Muốn rank(A) nhỏ nhất thì ta phải tìm m sao cho dòng 3 được
tạo ra bởi hai dòng đầu. Nhìn các hệ số của các ẩn x2 , x3 , x4 , ta dễ dàng nhận thấy: d3 = 2d1 + d2 , suy ra:
1.2 + 2 = m − 1 ⇒ m = 5
Thật vậy, khi m = 5 thì d3 = 2d1 + d2 , tức dòng 3 phụ thuộc tuyến tính vào 2 dòng trên, làm cho hạng của ma
trận A bằng 2, đạt cực tiểu.
-Vậy dimV → max ⇔ m = 5.
Câu 6: Cho A, B, C là các ma trận vuông cấp 3 có 𝐝𝐞𝐭𝐀 = 𝟓, 𝐝𝐞𝐭𝐁 = 𝟏𝟎, 𝐝𝐞𝐭𝐂 = 𝟓𝟎 và 𝐌 = 𝟓𝐀𝐁𝟐 𝐂 −𝟏 . Tính định
thức của ma trận M.
|M3x3 | = |5AB 2 C −1 | = 53 . |A|. |B 2 |. |C −1 | = 53 . |A|. |B|2 . |C|−1 = 53 . 5.102 . 50−1 = 1250
̅ = (𝐀|𝐁). Ta có:
Câu 7: Cho hệ phương trình tuyến tính 𝐀𝐗 = 𝐁 (𝟏) với 𝐀𝐦×𝐧 (𝐦 > 𝐧), 𝐀
̅)
A) 𝐑(𝐀) ≥ 𝐑(𝐀
B) Hệ vô nghiệm.
C) Tập nghiệm của (1) là không gian con của ℝ𝐧.
D) Các câu kia đều sai.
̅) ≥
Xét câu A: Điều này là không thể, vì khi thêm 1 cột vào thì hạng của ma trận không thể giảm được, tức R(A
R(A).
Xét câu B: (1) có thể vô nghiệm
Xét câu C: (1) cũng có thể có vô số nghiệm, khả năng này cao khi số phương trình > số ẩn, khi đó tập nghiệm của
(1) hiển nhiên là không gian con của ℝ𝑛 .

lOMoARcPSD|10163906
𝐱 + 𝐱𝟐 + 𝟐𝐱𝟑 + 𝟑𝐱𝟒 = 𝟎
Câu 8: Cho hệ phương trình tuyến tính { 𝟏
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝟑𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 = 𝟎
Hệ vector nào sau đây không là hệ nghiệm cơ bản của hệ.
𝐀. 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (−𝟑, 𝟎, 𝟔, −𝟑)
𝐁) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (−𝟐, 𝟓, −𝟔, 𝟑)
𝐂) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (𝟏, 𝟏, −𝟒, 𝟐)
𝐃) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (𝟎, −𝟏, 𝟐, −𝟏)
-2 phương trình 4 ẩn độc lập tuyến tính, ta hoàn toàn có thể viết 2 ẩn này theo 2 ẩn còn lại.
Đặt k = −x1 − x2 , ta có giải hệ 2 phương trình 2 ẩn theo k:
2x3 + 3x4 = k 2x + 3x4 = k x = −2x4 x = 2k
{ ⇒{ 3 ⇒{ 3 ⇒{ 3
3x3 + 5x4 = k x3 + 2x4 = 0 x4 = −k x4 = −k
-Vậy nghiệm tổng quát của hệ này là:
(x1 , x2 , −2x1 − 2x2 , x1 + x2 )
Và cả 4 đáp án đều đúng (thay vào cũng thấy điều đó).
Câu 9: Cho A là ma trận vuông các n với 𝐧 ≥ 𝟐.

A) |𝟔𝐀| = 𝟔|𝐀|
Sai tính chất. |6A| = 6n |A|
B) Nếu |𝐀| = 𝟎 thì có 1 vector cột của A là tổ hợp tuyến tính của các vector cột còn lại.
Điều này đúng với tính chất.
D) |−𝐀| = |𝐀|
|A| ⇔ n chẵn
|−A| = |(−1). A| = (−1)n |A| = [
−|A| ⇔ n lẻ
Câu 10: Cho A, B là 2 không gian con của ℝ𝐧. Tìm trong những tập hợp sau, tất cả những tập hợp không là không
gian con của ℝ𝐧.
𝐂 = 𝐀 ∩ 𝐁 ; 𝐃 = 𝐀\𝐁 ; 𝐄 = 𝐀\{𝐱} 𝐯ớ𝐢 𝐱 ∈ 𝐀 ; 𝐅 = 𝐀 ∪ {𝛉} ; 𝐆 = 𝐁 ∩ {𝛉} ; 𝐇 = 𝐁\𝐀
-Chúng ta cứ hiểu đơn giản rằng không gian ℝn chính là không gian n chiều, có tính đối xứng và phải chứa vector
không (gốc tọa độ). Quen thuộc nhất chính là:
-Không gian 1 chiều ℝ1 : đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
-Không gian 2 chiều ℝ2 : mặt phẳng đi qua gốc tọa độ.
-Không gian 3 chiều ℝ3 : hình khối, không gian chúng ta đang tồn tại, không kể thời gian.
-Xét 𝐂 = 𝐀 ∩ 𝐁:
+Theo tính chất đã thừa nhận thì giao của hai không gian con của ℝ𝑛 cũng là một không gian con của ℝ𝑛 .
Mình xin giải thích dài dòng thêm một chút ở dưới.
+Nếu A và B là hai không gian con có cùng số chiều thì giao của chúng sẽ là không gian con bằng chính
chúng hoặc không gian con có số chiều thấp hơn 1 chiều. Ví dụ: 2 mặt phẳng trùng nhau thì giao nhau ra chính
chúng. 2 mặt phẳng cắt nhau cho ra một đường thẳng đi qua gốc tọa độ (vì mặt phẳng phải đi qua gốc tọa độ).
Chú ý rằng không có trường hợp song song vì 2 mặt phẳng đều phải đi qua gốc tọa độ (chứa vector không).

lOMoARcPSD|10163906
+Nếu số chiều của A lớn hơn B (hoặc ngược lại) thì giao của chúng sẽ cho ra chính A hoặc không gian con
với số chiều bằng hiệu số chiều. Ví dụ: 1 mặt phẳng chứa 1 đường thẳng thì giao cho ra chính đường thẳng. Còn
nếu mặt phẳng bị đường thẳng cắt thì chắc chắn phải cắt tại gốc tọa độ, tức không gian cho ra cuối cùng chỉ còn
vector không, cũng là một không gian con của ℝ𝑛 .
+Tóm lại, C chính là không gian con cũa ℝ𝑛 .
-Xét 𝐃 = 𝐀\𝐁.
Vì A, B là 2 không gian con của Rn nên chắc chắc chúng chứa vector không. Loại B ra khỏi A cũng chính là
loại vector không ra khỏi A, nên kết quả cho ra không phải không gian con của ℝn nữa.
-Xét 𝐄 = 𝐀\{𝐱} 𝐯ớ𝐢 𝐱 ∈ 𝐀.
Loại đi x mà không loại đi -x thì -x sẽ không còn ai để bắt cặp nữa. Vậy nên E không phải là không gian
con của ℝn .
-Xét 𝐅 = 𝐀 ∪ {𝛉}
A đã có vector không rồi, gộp thêm vector không vào nữa cũng ra chính nó thôi. Hay F = A.
-Xét 𝐇 = 𝐁\𝐀.
Tương tự như A\B, trong H không có vector không nên H không phải không gian con của ℝn .
Câu 11: Cho A, B là 2 ma trận vuông cấp 2 thỏa 𝐀𝐁 = 𝛉, 𝐀 ≠ 𝛉, 𝐁 ≠ 𝛉. Phát biểu nào sai?
A) 𝐀𝟑 𝐁 𝟑 = 𝛉
A3 B 3 = AAABBB = AA(AB)BB = AA. θ. BB = θ
B) (𝐁𝐀)𝟐 = 𝛉
(BA)2 = BA. BA = B. (AB). A = B. θ. A = θ
C) A và B là hai ma trận suy biến.
Giả sử A không suy biến thì A−1 tồn tại. Nhân vào hai vế của gia thiết, ta có:
AB = θ ⇒ A−1 . AB = A−1 . θ ⇒ B = 0 (vô lý)
Vậy A phải suy biến, chứng minh tương tự được B suy biến.
D) 𝐁𝐀 = 𝛉
Phép nhân ma trận không có tính giao hoán và điều kiện đề bài cũng không đủ để kết luận BA = θ.
Câu 12: Cho A và B là các ma trận vuông cấp n thỏa 𝐀 = 𝐏𝐁𝐏 −𝟏 , với P là ma trận vuông cấp n khả nghịch. Phát biểu
A) A khả nghịch khi và chỉ khi B khả nghịch
𝟑
B) 𝐁𝟑 = (𝐏 −𝟏 ) 𝐀𝟑 𝐏 𝟑
C) 𝐝𝐞𝐭(𝐀−𝟏 ) = 𝐝𝐞𝐭(𝐁−𝟏 )
D) 𝐁𝟑 = 𝐏 −𝟏 𝐁𝟑 𝐏 𝟑
-Trước tiên, ta tìm B theo A:
A = PBP−1 ⇒ P −1 . (A). P = P−1 . (PBP−1 ). P ⇔ P−1 AP = B hay B = P−1 AP

lOMoARcPSD|10163906
-Xét câu A, ta lập luận:

A khả nghịch ⇔ |A| ≠ 0 ⇔ |PBP−1 | = |P|. |B|. |P−1 | ≠ 0 ⇔ |P|. |B|. |P|−1 ≠ 0 ⇔ |B| ≠ 0 ⇔ B khả nghịch
-Xét câu C, ta lập luận:
det(A−1 ) = |A|−1 = |PBP−1 |−1 = (|P|. |B|. |P|−1 )−1 = |B|−1 = det(B −1 )
-Xét câu B và D, ta tìm:
B 3 = (P−1 AP). (P−1 AP). (P−1 AP) = P−1 APP−1 APP−1 AP
= P−1 A(PP−1 )A(PP−1 )AP = P−1 A3 P
Tóm lại: B = P−1 AP ⇒ B n = P−1 An P
Câu 13: Cho ma trận 𝐀 = (𝐚𝐢𝐣 ) và ma trận 𝐁 = (𝐛𝐢𝐣 ) với 𝐛𝐢𝐣 = 𝐚𝐣𝐢 ∀𝐢, 𝐣 = ̅̅̅̅̅
𝟏; 𝟒. Ký hiệu 𝐀𝐓 là ma trận chuyển vị
𝟒𝐱𝟒 𝟒𝐱𝟒
của ma trận A. Phát biểu nào sau đây là sai?
C) 𝐀𝐓 = 𝐁
Chính đề bài đã nói lên điều này, theo đúng định nghĩa của ma trận chuyển vị.
B) Nếu B suy biến thì A suy biến.
B suy biến ⇒ |B| = 0 ⇒ |AT | = 0 ⇒ |A| = 0 ⇒ A suy biến
A) Nếu A có 3 dòng bằng 0 thì 𝐀𝐁 = 𝛉

D. Nếu 𝐀. 𝐁 = 𝛉 thì 𝐀 = 𝐁 = 𝛉
-Xét phần tử (AB)ij của ma trận tích AB, ta có:
(AB)ij = Dòng i của A . Cột j của B = ai1 b1i + ai2 b2i + ai3 b3i + ai4 b4i
Mà B = AT nên ai1 = b1i , ai2 = b2i , ai3 = b3i , ai4 = b4i , suy ra:
(AB)ij = a2i1 + a2i2 + a2i3 + a2i4 ≥ 0
Điều này chứng tỏ trong ma trận tích của một ma trận và ma trận chuyển vị của chính nó, các phần tử luôn không
âm.
-Xét câu A, chỉ cần có một phần tử khác 0 ở hàng còn lại thì sẽ có một phần tử trong ma trận tích khác 0.
-Xét câu D, muốn ma trận tích bằng 0 thì buộc toàn bộ các phần từ của ma trận A phải bằng 0.
𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑
Câu 14: Trong mô hình Input-Output mở cho ma trận hệ số đầu vào 𝐀 = ( ). Gọi 𝐱𝟏 , 𝐱𝟐 lần lượt là giá trị
𝟎, 𝟓 𝟎, 𝟒
sản lượng đầu ra của ngành 1 và 2, 𝐝𝟏 , 𝐝𝟐 lần lượt là yêu cầu của ngành mở đối với ngành 1, 2. Cho (𝐱𝟏 , 𝐱𝟐 ) =
(𝟐𝟎𝟎; 𝟑𝟎𝟎). Hãy tìm (𝐝𝟏 , 𝐝𝟐 )?
d1 1 0 0,2 0,3 200 0,8 −0,3 200 70
( ) = D = (I − A)X = [( )−( )] ( )=( )( )=( )
d2 0 1 0,5 0,4 300 −0,5 0,6 300 80

lOMoARcPSD|10163906
𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏
𝐀 = (𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐)
𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑
Đặt 𝐁 = 𝟏𝟎(𝐈𝟑 − 𝐀) = [𝐛𝐢𝐣 ] . Gọi 𝐌𝐢𝐣 là định thức con bù của 𝐛𝐢𝐣 .
𝟑×𝟑
a) Tính tất cả các 𝐁𝐢𝐣 = (−𝟏)𝐢+𝐣 𝐌𝐢𝐣 và tính 𝐁−𝟏 .
-Tìm B.
1 0 0 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏 0,7 −0,2 −0,1 7 −2 −1
B = 10(I3 − A) = 10 [(0 1 0 ) − (𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐)] = 10. (−0,1 0,7 −0,2 ) = (−1 7 −2)
0 0 1 𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑 −0,1 −0,2 0,7 −1 −2 7
7 −2 −1 −2 −1 7
B11 = (−1)1+1 . | | = 45 B12 = (−1)1+2 . | |=9 B13 = (−1)1+3 . | |=9
−2 7 −1 7 −1 −2
−2 −1 7 −1 7 −2
B21 = (−1)2+1 . | | = 16 B22 = (−1)2+2 . | | = 48 B23 = (−1)2+3 . | | = 16
−2 7 −1 7 −1 −2
−2 −1 7 −1 7 −2
B31 = (−1)3+1 . | | = 11 B32 = (−1)3+2 . | | = 15 B33 = (−1)3+3 . | | = 47
7 −2 −1 −2 −1 7
-Tính B −1 .
7 −2 −1 0 0 −1
|B| = |−1 7 −2| = |−15 11 −2| = (−1). (−1)1+3 |−15 11 | = 288
48 −16
−1 −2 7 48 −16 7
1 1 45 16 11
B −1 = . PB = (9 48 15)
|B| 288
9 116 47
b) Tìm giá trị sản lượng của ba ngành biết yêu cầu của ngành mở đối với ba ngành là 𝐃 = (𝟏𝟕𝟎, 𝟕𝟎, 𝟐𝟓𝟎).
X = (I − A)−1 . D
B 10 45 16 11
I−A= ⇒ (I − A)−1 = 10. B −1 = (9 48 15)
10 288
9 116 47
10 45 16 11 170 400
X= (9 48 15) . ( 70 ) = (300)
288
9 116 47 250 500

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Biện luận theo m hạng của ma trận sau:

𝒎 𝟑 𝟑 𝟑 𝟑
𝟑 𝒎 𝟑 𝟑 𝟑
𝑨= 𝟑 𝟑 𝒎 𝟑 𝟑
𝟑 𝟑 𝟑 𝒎 𝟑
( 𝟑 𝟑 𝟑 𝟑 𝒎)
Ta có:
m 3 3 3 3 m 3 3 3 3 m 3 3 3 3
3 m 3 3 3 3 m 3 3 3 3 m 3 3 3
|A| = | 3 3 m 3 3 | = | 3 3 m 3 3 | = (m + 3). | 3 3 m 3 3|
3 3 3 m 3 3 3 3 m 3 3 3 3 m 3
3 3 3 3 m m+3 m+3 m+3 m+3 m+3 1 1 1 1 1
m−3 0 0 0 0
0 m−3 0 0 0
= (m + 3). | 0 0 m−3 0 0| = (m + 3)(m − 3)4
0 0 0 m−3 0
1 1 1 1 1
Xét khi m ≠ ±3, ta có: |A| ≠ 0 ⇒ r(A) = 5
Xét khi m = 3, dễ dàng thấy r(A) = 1
Xét khi m = −3, ta tìm được r(A) = 4.
Vậy Khi m ≠ ±3 thì r(A) = 5.

Khi m = −3 thì r(A) = 4.
Khi m = 3 thì r(A) = 1.

lOMoARcPSD|10163906
K40 – MÃ ĐỀ 624
Câu 1: Giả sử hệ phương trình tuyến tính AX=B có nghiệm duy nhất. Chọn phát biểu đúng?
A) Hệ véctơ dòng của A độc lập tuyến tính
B) Hệ véctơ cột của A phụ thuộc tuyến tính
C) Hệ véctơ dòng của A phụ thuộc tuyến tính
D) Hệ véctơ cột của A độc lập tuyến tính
Phương trình tuyến tính AX=B có nghiệm duy nhất
⇔ r(A) = n
⇔ r(AT ) = n
⇔ Hệ véctơ dòng của AT độc lập tuyến tính
⇔ Hệ véctơ cột của A độc lập tuyến tính
(Vì dòng của A là cột của AT và ngược lại. Nếu Am×n thì ATn×m )
Có ý kiến: Tại sao từ "𝑟(𝐴) = 𝑛" ta không suy thẳng ra “hệ véctơ dòng của A độc lập tuyến tính”? Mình xin giải
thích ngắn gọn thế này:
Trong tính chất “Nếu 𝑟(𝐴) = 𝑛 thì hệ véctơ dòng của A độc lập tuyến tính” thì ý nghĩa của n chính là số dòng của
A. Còn trong bài toán trên, n là số ẩn (tức số cột), còn m mới là số phương trình (tức số dòng). Vì vậy mình buộc
phải dùng đến ma trận chuyển vị để n biến thành số phương trình của ma trận chuyển vị.
Vì vậy, khi sử dụng các tính chất, chún ta cần chú ý đến ý nghĩa của các chữ cái đại diện!
Câu 2: Cho u, v, w là các véctơ khác 0 trong ℝ𝟑 . Tập hợp nào sau đây là không gian con của ℝ𝟑 .
A) 𝐖𝟏 = {𝐮 + 𝐱𝐯 | 𝐱 ∈ ℝ}
Nếu u và v không cùng phương thì không thể tồn tại số thực x để 𝑢 + 𝑥𝑣 = 𝜃, tức có thể trong không gian
W1 không có vector không.
Vì vậy, không thể khẳng định W1 là không gian con của ℝ3 .

B) 𝐖𝟐 = {𝐰 + 𝐱𝐮 + 𝐲𝐯 | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Điều kiện 1 hiển nhiên thỏa mãn, vì luôn tìm được 2 số thực x, y để w + xu + yv = θ.
Điều kiện 2: Giả sử A = w + xu + yv ∈ W2 . Ta cần kiểm tra xem αA có thuộc W2 hay không?
Ta có: αA = αw + αxu + αyv
Đặt αx = X ∈ ℝ và αy = Y ∈ ℝ thì αA = αw + Xu + Yv ∉ W2 vì αw ≠ w
Điều kiện 2 không thỏa mãn nên W2 không phải không gian con của ℝ3
C) 𝐖𝟑 = {𝐱𝐮 + 𝐲(𝐯 + 𝐰) | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Điều kiện 1 hiển nhiên thỏa mãn
Điều kiện 2: Giả sử A = xu + y(v + w) ∈ W3 . Ta cần kiểm tra xem αA có thuộc W3 hay không?

lOMoARcPSD|10163906
Ta có: αA = αxu + αy(v + w)

Đặt αx = X ∈ ℝ và αy = Y ∈ ℝ thì αA = Xu + Y(v + w) ∈ W3
Vậy W3 là không gian con của ℝ3

D) 𝐖𝟒 = {𝐧𝐮 | 𝐧 ∈ ℕ}
Điều kiện 1 hiển nhiên thỏa mãn khi n=0.
Điều kiện 2: Giả sử A = nu ∈ W4 . Ta cần kiểm tra xem αA có thuộc W3 hay không?
Ta có: αA = αnu
Đặt αn = N ∈ ℝ thì αA = Nu ∉ W4 vì N ∈ ℝ (chứ không phải N ∈ ℕ như điều kiện)
Vậy W3 là không phải là không gian con của ℝ3

Có thể nói rằng, 2 điều kiện tối thiểu cần phải xét đến đối với không gian con, đó là:
-Tồn tại vector không
-Nếu x ∈ W thì αx ∈ W, ∀x ∈ ℝ.
−𝟐 𝟏 𝟑
Câu 3: Cho ma trận 𝐀 = ( 𝟐 𝐦 𝟒). Với giá trị nào của m thì ma trận 𝐀𝟑 𝐀𝐓 có hạng bé hơn 3?
−𝟏 −𝟑 𝟏
Thấy A3 AT chắc chắn là ma trận vuông cấp 3. Ta có:
r(A3 AT ) < 3 ⇔ |A3 AT | = 0 ⇔ |A3 ||AT | = 0 ⇔ |A|3 . |A| = 0 ⇔ |A|4 = 0 ⇔ |A| = 0

−2 1 3 0 7 1
7 1
⇔| 2 m 4| = 0 ⇔ | 0 m − 6 6| = 0 ⇔ | | = 0 ⇔ m − 6 = 42 ⇔ m = 48
m−6 6
−1 −3 1 −1 −3 1
𝟐 𝟒
Câu 4: Cho 𝐀 = ( ). Tìm m để 𝐀𝟓 + 𝐦𝐀𝟒 khả đảo.
𝟑 𝟑
Chắc rằng A5 + mA4 là ma trận vuông cấp 2.
A5 + mA4 khả đảo ⇔ |A5 + mA4 | ≠ 0 ⇔ |A4 (A + mI)| ≠ 0 ⇔ |A|4 . |A + mI| ≠ 0 ⇔ |A + mI| ≠ 0
2 4 1 0 2+m 4 m≠1
⇔ |( ) +m( )| ≠ 0 ⇔ | |≠0⇔{
3 3 0 1 3 3+m m ≠ −6
−𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 + 𝐳 = 𝟏
Câu 5: Cho hệ phương trình { 𝐱 + 𝟐𝐲 − 𝟑𝐳 = 𝟐 . Phát biểu nào sau đây là đúng?
−𝟑𝐱 + 𝟖𝐲 + 𝐦𝐳 = 𝐦 + 𝟓
A) Với mọi m, hệ luôn có nghiệm. B) Với mọi m, hệ có nghiệm duy nhất.
C) Với mọi m, hệ có vô số nghiệm. D) Tồn tại m để hệ có đúng hai nghiệm.
|A| = 0 không.
−2 3 1 0 7 −5
7 −5
|1 2 −3| = 0 ⇔ |1 2 −3 | = − | | = 7(m − 9) + 70 = 0 ⇔ m = −1
14 m − 9
−3 8 m 0 14 𝑚 − 9

lOMoARcPSD|10163906

3 1 1 0 0 1
−4 −5
|2 −3 2| |−4 −5 2| = |
= |=0
−4 −5
8 −1 4 −4 −5 4
̅ ) < 3.
Đồng thời thấy rằng hai dòng đầu của hệ độc lập tuyến tính nên ta kết luận:
r(A) = r(A
-Tóm lại, hệ này luôn có nghiệm.
𝐱 + 𝐲 + 𝟐𝐳 + 𝟑𝐭 = 𝟒
𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 + 𝟑𝐳 = 𝟔
Câu 7: Cho hệ phương trình { . Tìm z?
𝐱 + 𝟒𝐲 − 𝐳 + 𝐭 = −𝟐
−𝟑𝐱 + 𝟒𝐳 − 𝟐𝐭 = 𝟖
Dùng công thức đối với hệ Cramer:
1 1 4 3 1 1 4 3
2 3 6 0 0 1 −2 −6 1 −2 −6 1 −2 −6
| | | | |
1 4 −2 1 0 3 −6 −2 3 −6 −2| |0 0 16 | 0 16
| |
z = −3 0 8 −2 = 0 3 20 7 = 3 20 7 = 0 26 25 = 26 25 = 2
1 1 2 3 1 1 2 3 1 −1 −6 1 −1 −6 0 16
| |
| 2 3 3 0 | |0 1 −1 −6| |3 −3 −2| |0 0 16 | 13 25
1 4 −1 1 0 3 −3 −2 3 10 7 0 13 25
−3 0 4 −2 0 3 10 7
Câu 8: Cho các ma trận:

𝟏 𝟐 𝟒 𝟔
𝐀=( ) ; 𝐁𝟏 = ( ) ; 𝐁𝟐 = ( )
𝟒 𝟗 𝟓 𝟑
Gọi 𝐗 𝟏 , 𝐗 𝟐 lần lượt là nghiệm của hệ A𝐗 = 𝐁𝟏 và A𝐗 = 𝐁𝟐 . Khi đó 𝟐𝐗 𝟏 + 𝟑𝐗 𝟐 là:
X1 = A−1 B1 ; X 2 = A−1 B2
9 −2 26 196
⇒ 2X1 + 3X 2 = A−1 (2B1 + 3B2 ) = ( )( ) = ( )
−4 1 19 −85
Câu 9: Cho A, B là hai ma trận vuông cấp n thỏa mãn điều kiện 𝐀𝟐 𝐁 = 𝐀𝐁𝟐 = 𝐈. Khẳng định nào sau đây sai?
A) (𝐀𝐁)−𝟏 = 𝐁
Ta có: AB 2 = I ⇔ (AB). B = I ⇔ AB và B là ma trận nghịch đảo của nhau

B) 𝐀 = 𝐁
Ta có: A2 B = AB 2 ⇔ AAB = ABB ⇔ A−1 . AAB. B −1 = A−1 . ABB. B −1 ⇔ A = B

C) A, B không suy biến
Như câu A, ta đã biết B khả đảo, chứng tỏ B không suy biến
Chứng minh tương tự, ta được A cũng không suy biến.
D) 𝐝𝐞𝐭𝐀 + 𝐝𝐞𝐭𝐁 = 𝟎
Dùng kết quả từ câu B) và C), chứng minh được |𝐴| = |𝐵| ≠ 0 ⇒ |𝐴| + |𝐵| ≠ 0

lOMoARcPSD|10163906
Thật ra ngay từ đầu, ta đã nhận ra tính đối xứng trong đề bài và dễ dàng chứng minh được: 𝐴 = 𝐵
Khi đó, thay vào đề bài thì: 𝐴3 = 𝐵3 = 𝐼 ⇒ 𝐴 = 𝐵 = 𝐼
Từ đó thay vào các câu A, B, C, D ta dễ dàng thấy D là phát biểu sai.
−𝟏 −𝟏 𝟐
Câu 10: Cho ma trận 𝐀 = ( ). Biết 𝐀𝐀𝐓 khả đảo. Hãy tìm hạng của 𝐀𝐓 .
𝟐 𝐦 −𝟒
−1 2
−1 −1 2 6 −m − 8
AAT khả đảo ⇔ |AAT | ≠ 0 ⇔ |( ) (−1 m )| ≠ 0 ⇔ | |≠0
2 m −4 −m − 8 m2 + 20
2 −4
⇔ 6(m2 + 20) − (m + 8)2 ≠ 0 ⇔ m ≠ 2
−1 2 d3 ⟶d3 +2d1 −1 2
Khi đó, ta biến đổi: AT = (−1 m ) → (−1 m)
2 −4 0 0
Vì m ≠ 2 nên d1 và d2 độc lập tuyến tính, suy ra r(AT ) = 2
Câu 11: Trong ℝ𝟑 cho hệ véctơ 𝐁 = {𝐮𝟏 = (−𝟏, 𝟐, 𝟑), 𝐮𝟐 = (𝟐, 𝟓, 𝟏), 𝐮𝟑 = (𝟏, 𝟗, 𝟕), 𝐮𝟒 = (𝟓, 𝟖, −𝟏)}. Phát biểu nào
sau đây là sai?
A) Hệ {𝐮𝟏 , 𝐮𝟐 , 𝐮𝟑 } độc lập tuyến tính.
u1 −1 2 3 0 11 10
11 10
Xét |u2 | = | 2 5 1| = |0 −13 −13| = | | ≠ 0 ⇒ Hệ {u1 , u2 , u3 } độc lập tuyến tính.
u3 −13 −13
1 9 7 1 9 7
B) Hệ {𝐮𝟏 , 𝐮𝟐 , 𝐮𝟒 } phụ thuộc tuyến tính.
u1 −1 2 3 −1 2 3
u 9 7
Xét | 2 | = | 2 5 1 | = | 0 9 7 | = −| | = 0 ⇒ Hệ {u1 , u2 , u4 } phụ thuộc tuyến tính.
u4 18 14
5 8 −1 0 18 14
C) Số chiều của không gian con sinh bởi hệ {𝐮𝟏 , 𝐮𝟐 , 𝐮𝟑 , 𝐮𝟒 } có số chiều là 2.
Theo câu A, trong hệ {u1 , u2 , u3 , u4 } có ít nhất 3 véctơ độc lập tuyến tính, nên số chiều tối thiểu của không
gian con sinh bởi hệ trên là 3.
D) {𝐮𝟏 , 𝐮𝟐 , 𝐮𝟑 } là hệ véctơ độc lập tuyến tính cực đại của B.

Theo câu B, u4 có được từ u1 , u2 nên u4 xem như bị loại. Hệ B còn lại ba véctơ độc lập tuyến tính.
Vậy {u1 , u2 , u3 } là hệ véctơ độc lập tuyến tính cực đại của B.
𝟐 𝟒
Câu 12: Cho A, B là hai ma trận vuông cùng cấp và khả nghịch. Đặt 𝐂 = ( 𝐀𝐓 ) ( 𝐁−𝟏 ). Khi đó 𝐂 −𝟏 =?
𝟑 𝟓
8 T −1 15 T −1 −1 15 −1 −1 T −1 15
C= A B ⇒ C −1 = (A B ) = (B ) . (A ) = B. (A−1 )T
15 8 8 8
𝟏 𝐱 𝐱𝟐 𝐱𝟑
Câu 13: Đặt 𝐏(𝐱) = |−𝟏 𝟐 𝟑 𝟓 |. Tìm bậc của đa thức 𝐏(𝐱)?
𝟐 𝟏 −𝟐 𝟏
𝟑 𝟒 −𝟏 𝟑

lOMoARcPSD|10163906
Khai triển đa thức P(x) theo dòng 1, ta có:

2 3 5 −1 3 5 −1 2 5 −1 2 3
2
P(x) = |1 −2 1 | − | 2 −2 1 | x + | 2 1 1 | x − | 2 1 −2| x 3 ≡ D + Cx + Bx 2 + Ax 3
4 −1 3 3 −1 3 3 4 3 3 4 −1
−1 2 3
Xét hệ số của x 3 : A = − | 2 1 −2| = 0 ⇒ P(x) có bậc bé hơn 3.
3 4 −1
−1 2 5
Xét hệ số của x 2 : B = | 2 1 1| ≠ 0 ⇒ P(x) là đa thức bậc 2.
3 4 3
𝟐𝐱𝟏 − 𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 − 𝐱𝟒 = 𝟎
𝐱 + 𝟐𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 + 𝟑𝐱𝟒 = 𝟎
Câu 14: Gọi W là không gian nghiệm của hệ phương trình tuyến tính thuần nhất { 𝟏 . Phát
−𝐱𝟏 + 𝟑𝐱 𝟐 + 𝟒𝐱𝟒 = 𝟎
𝟑𝐱𝟏 − 𝟒𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 + 𝐦𝐱𝟒 = 𝟎
biểu nào sau đây là sai?
A) 𝐝𝐢𝐦𝐖 ≤ 𝟐 với mọi m.
Rõ ràng d3 = d2 − d1 nên phương trình thứ 3 bị loại. Hệ phương trình trên thực sự chỉ còn:
2x1 − x2 + x3 − x4 = 0
{ x1 + 2x2 + x3 + 3x4 = 0
3x1 − 4x2 + x3 + mx4 = 0
Nhận thấy hai phương trình đầu của hệ này độc lập tuyến tính nên:
rank(A) ≥ 2
Ta lại có:
dimW = n − rank(A) ≤ 4 − 2 = 2
Vậy dimW ≤ 2 với mọi m.
B) Với mọi m thì W luôn có cơ sở

Hệ phương trình trên luôn tồn tại nghiệm nên không gian W luôn tồn tại. Vậy nên W luôn có cơ sở.
C) Tồn tại m sao cho 𝐖 ≡ ℝ𝟒

Rõ ràng ở câu A ta đã chứng minh được dimW ≤ 2 với mọi m. Nên không thể xảy ra W ≡ ℝ4 .
D) Mọi hệ gồm 3 phần tử của W đều phụ thuộc tuyến tính.

Số chiều của W tối đa bằng 2 nên W được xây dựng chỉ từ tối đa 2 véctơ độc lập tuyến tính.
Vậy nên mọi hệ gồm 3 phần tử của W đều phụ thuộc tuyến tính.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 15: Trong mô hình Input-output mở, cho ma trận hệ số đầu vào:
𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏
𝑨 = (𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏)
𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟐
a) Tìm tổng giá trị lượng nguyên liệu mà ba ngành cung cấp cho ngành 1 để ngành 1 làm ra lượng sản phẩm trị giá
100 (đvt).
Tổng giá trị lượng nguyên liệu cung cấp cho ngành 1:
𝑦1 = (𝑎11 + 𝑎21 + 𝑎31 ). 𝑥1 = (0,1 + 0,2 + 0,3). 100 = 60
b) Tìm giá trị sản lượng 3 ngành, biết yêu cầu của ngành mở đối với 3 ngành là 𝑫 = (𝟏𝟏, 𝟑𝟖, 𝟏𝟕).
Ta có công thức tính sản lượng: 𝑋 = (𝐼 − 𝐴)−1 𝐷.

0,9 −0,2 −0,1 𝑃𝐼−𝐴 10 63 17 10
𝐼 − 𝐴 = (−0,2 0,8 −0,1) ⇒ (𝐼 − 𝐴)−1 = = (19 69 11)
|𝐼 − 𝐴| 503
−0,3 −0,1 0,8 26 15 68
10 63 17 10 11 30
𝑋= (19 69 11 ) . ( 38 ) = (60)
503
26 15 68 17 40
Câu 16: Trong không gian ℝ𝟒 , gọi W là không gian sinh bởi các véctơ:
𝐮𝟏 = (𝟏, 𝟐, −𝟏, 𝟏) ; 𝐮𝟐 = (𝟐, 𝟑, 𝟏, 𝟑) ; 𝐮𝟑 = (𝟑, 𝟕, −𝟔, 𝟐) ; 𝐮𝟒 = (𝟒, 𝟕, −𝟏, 𝟓)
a) Tìm số chiều và một cơ sở của W.
1 2 −1 1 1 2 −1 1
2 3 1 3 0 −1 −1 1
Ta có: dimW = rank (3 7 −6 2) = rank (0 1 −3 −1)
4 7 −1 5 0 −1 3 1
1 2 −1 1 1 2 −1 1
0 −1 −1 1 0 −1 −1 1
= rank (0 0 −4 0) = rank (0 0 −4 0) = 3
0 0 4 0 0 0 0 0
Vậy W có 3 chiều.
Xét:
u1 1 2 −1 1 1 2 −1 1
rank (u2 ) = rank (2 3 1 3) = rank (0 −1 −1 1) = 3
u3 3 7 −6 2 0 0 −4 0
⇒ u1 , u2 , u3 độc lập tuyến tính ⇒ {u1 , u2 , u3 } là một cơ sở của W
b) Véctơ 𝐯 = (𝟏, 𝟏, 𝟐, 𝟐) có thuộc W hay không? Tại sao?
Giả sử:
v = α1 u1 + α2 u2 + α3 u3
⇔ (1,1,2,2) = α1 (1,2, −1,1) + α2 (2,3,1,3) + α3 (3,7, −6,2)
α1 + 2α2 + 3α3 = 1
2α + 3α2 + 7α3 = 1
⇔{ 1 ⇔ (α1 , α2 , α3 ) = (−1,1,0) ≠ (0,0,0)
−α1 + α2 − 6α3 = 2
α1 + 3α2 + 2α3 = 2
Vậy v = (1,1,2,2) có thuộc W.

lOMoARcPSD|10163906
K39 – MÃ ĐỀ 12
Câu 1: Cho A, B là hai ma trận vuông cấp 5. Giả sử dòng 2 của A bằng 0 và cột 3 của B bằng 0. Đặt C=AB, khi đó:
A) Dòng 2 và cột 2 của C bằng 0 B) Dòng 3 và cột 3 của C bằng 0
C) Dòng 2 và cột 3 của C bằng 0 D) Dòng 3 và cột 2 của C bằng 0
Dòng 2 của A làm cho toàn bộ dòng 2 của C bằng 0. Cột 3 của B làm cho toàn bộ cột 3 của C bằng 0.
Câu 2: Gọi V là không gian nghiệm của hệ
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝐱𝟑 + 𝐱𝟒 + 𝐱𝟓 = 𝟎
{ 𝟐𝐱𝟏 + 𝟑𝐱𝟐 + 𝟒𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 + 𝟔𝐱𝟓 = 𝟎
(𝐦 + 𝟏)𝐱𝟏 + 𝟓𝐱𝟐 + 𝟔𝐱𝟑 + 𝟕𝐱𝟒 + 𝟐(𝐦 + 𝟏)𝐱𝟓 = 𝟎
Tìm m để dimV lớn nhất?

dimV = n − rank(A)
⇒ dimV → max ⇔ rank(A) → min
Rõ ràng hai phương trình đầu đã độc lập tuyến tính nên để hạng của A nhỏ nhất thì phương trình thứ 3 phải là tổ
hợp từ hai phương trình trên.
Dễ dàng nhận ra, 2d1 + d2 = 4x1 + 5x2 + 6x3 + 7x4 + 8x5 = 0 là một phương trình tương tự d3 .
Đồng nhất nó với d3 , ta được m=3.
Vậy dimV → max ⇔ m = 3
Câu 3: Cho 2 hệ phương trình AX=0 (1) và AX=B (2) với 𝐀𝐦×𝐧. Phát biểu nào sai?
A) Nếu m=n và (1) có nghiệm duy nhất thì (2) có nghiệm duy nhất
Khi m = n và (1) có nghiệm duy nhất thì r(A) = n
̅ ) ≥ r(A) ⇒ r(A
Mà r(A ̅ ) = n.
̅ ) = n, tức (2) có nghiệm duy nhất.

Vậy r(A) = r(A
B) Nếu (1) có duy nhất nghiệm thì (2) có nghiệm.
Xét vế trái: (1) có nghiệm duy nhất ⇔ r(A) = n
̅)
Xét vế phải: (2) có nghiệm ⇔ r(A) = r(A
̅ ) = n;
Vì r(A m nên ta không có đủ cơ sở để từ vế trái suy ra vế phải, tức (1) có nghiệm thì chưa chắc (2) có nghiệm.
̅̅̅̅̅̅
C) Nếu (1) có vô số nghiệm thì chưa chắc (2) có nghiệm.
Xét vế trái: (1) có vô số nghiệm ⇒ r(A) < n
̅)
Xét vế phải: (2) có nghiệm ⇔ r(A) = r(A
̅.
Ta chưa chắc được (2) có nghiệm hay không vì không biết chắc hạng của A
D) Nếu (2) có vô số nghiệm thì (1) có vô số nghiệm.
̅ ) ≤ n ⇒ r(A) < n ⇒ (1) có vô số nghiệm.
(2) có vô số nghiệm⇔ r(A) < r(A

lOMoARcPSD|10163906
Câu 4: Hệ véctơ nào sau đây không phải là không gian con của ℝ𝟑 ?
A) 𝐕 = {(𝐱 − 𝐲, 𝐲, 𝟎) | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Trong V có véctơ không, khi x=y=z=0
Xét A = (x − y, y, 0) ∈ V ⇒ αA = (αx − αy, αy, 0) = (X − Y, Y, 0) ∈ V
Vậy V là không gian con của ℝ3 .

B) 𝐕 = {(𝐱 − 𝐲 + 𝐳, 𝐳 − 𝐲, 𝐱) | 𝐱, 𝐲, 𝐳 ∈ ℝ}
Trong V có véctơ không, khi x=y=0
Xét A = (x − y + z, z − y, x) ∈ V ⇒ αA = (αx − αy + αz, αz − αy, αx) = (X − Y + Z, Z − Y, X) ∈ V
Vậy V là không gian con của ℝ3 .

C) V gồm tất cả các véctơ được sinh ra bởi hệ {(𝟏, 𝟐, 𝟏), (−𝟐, 𝟎, 𝟏), (𝟏, 𝟐, −𝟑), (𝟑, −𝟐, 𝟏)}
Hệ véctơ thuộc ℝ3 bất kỳ đều có thể sinh ra không gian con của ℝ3 .
D) 𝐕 = {(𝐱, 𝐲, 𝐱𝐲) | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Trong V có véctơ không, khi x=y=0
XY
Xét A = (x, y, xy) ∈ V ⇒ αA = (αx, αy, αxy) = (X, Y, α
) ∉V
Vậy V không là không gian con của ℝ3 .
Câu 5: Cho A, B là hai ma trận vuông cùng cấp và khả nghịch.

𝟑 𝟕
Đặt 𝐂 = (𝟓 𝐀𝐓 ) (𝟒 𝐁). Khi đó 𝐂 −𝟏 =?
21 T 20 T −1 20 −1 T −1 20 −1 −1 T
C= A B ⇒ C −1 = (A B) = B . (A ) = B . (A )
20 21 21 21
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝟐𝐱𝟑 + 𝟑𝐱𝟒 = 𝟎
Câu 7: Hệ vector nào sau đây là hệ nghiệm cơ bản của hệ phương trình tuyến tính { .
𝐱𝟏 + 𝐱𝟐 + 𝟑𝐱𝟑 + 𝟓𝐱𝟒 = 𝟎
A) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏)
B) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (−𝟐, −𝟐, 𝟎, 𝟎), 𝐕𝟑 = (𝟎, 𝟏, −𝟐, 𝟏)
C) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (𝟏, 𝟏, 𝟏, 𝟎)
D) 𝐕𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐, 𝟏), 𝐕𝟐 = (𝟎, 𝟏, −𝟐, 𝟏)
Hệ trên gồm 2 phương trình độc lập tuyến tính 4 ẩn. Như vậy số véctơ trong hệ nghiệm cơ bản sẽ là 4-2=2 (véctơ)
thỏa mãn hệ phương trình. Chỉ có đáp án D là phụ hợp điều kiện.
𝟒𝐱 + 𝟑𝐲 = −𝟔
Câu 8: Hệ { 𝟓𝐱 + 𝟖𝐲 = 𝟏 có đúng 1 nghiệm khi và chỉ khi a=?
𝐚𝟐 𝐱 + 𝟑𝐚𝐲 = −𝟗
Giải hai phương trình đầu ta được nghiệm: (x, y) = (−3,2)

Để hệ phương trình đã cho có đúng 1 nghiệm thì phương trình cuối phải thỏa (x, y) = (−3,2).
Thay (x, y) = (−3,2) vào, ta tìm được điều kiện của a:
−3a2 + 6a + 9 = 0 ⇔ a = −1 ∨ a = 3

lOMoARcPSD|10163906
𝟏 𝟐 𝟓 𝟓
Câu 9: Cho các ma trận: 𝐀 = ( ) ; 𝐃𝟏 = ( ) ; 𝐃𝟐 = ( )
𝟑 𝟗 𝟔 𝟗
Gọi 𝐗 𝟏 , 𝐗 𝟐 lần lượt là nghiệm của hệ A𝐗 = 𝐁𝟏 và A𝐗 = 𝐁𝟐 . Khi đó 𝐗 𝟐 − 𝐗 𝟏 là:
X1 = A−1 D1 ; X 2 = A−1 D2
9 −2 0 −6 −2
⇒ X 2 − X1 = A−1 (D2 − D1 ) = ( )( ) = ( ) → ( )
−3 1 3 3 1
𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏
Câu 10: Trong mô hình Input-Output mở, cho ma trận hệ số đầu vào 𝐀 = [ ]. Gọi 𝐱𝟏 , 𝐱𝟐 lần lượt là giá trị
𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟒
sản lượng đầu ra của ngành 1 và 2, 𝐝𝟏 , 𝐝𝟐 lần lượt là yêu cầu của ngành mở đối với ngành 1, 2. Khi đó, nếu (𝐱𝟏 , 𝐱𝟐 ) =
(𝟐𝟎𝟎, 𝟑𝟎𝟎) thì (𝐝𝟏 , 𝐝𝟐 ) sẽ là:
1 0 0,2 0,1 200 0,8 −0,1 200
D = (I − A). X = [( )−( )] . ( )=( )( ) = (130; 120)
0 1 0,3 0,4 300 −0,3 0,6 300
Câu 11: Cho A là ma trận vuông cấp n với 𝐧 ≥ 𝟐.

A) |𝟑𝐀| = 𝟑|𝐀|
Theo công thức: |3A| = 3n |A|
B) |−𝐀| = −|𝐀|
|A| khi n = 2k, k ∈ ℕ∗
Cũng công thức trên: |−A| = |(−1)A| = (−1)n |A| = [
−|A| khi n = 2k + 1, k ∈ ℕ∗
C) Nếu |𝐀| = 𝟎 thì có 1 véctơ cột của A là tổ hợp tuyến tính của các véctơ cột còn lại.
Điều này đúng, rút ra từ điều vi. Trong sách giáo trình, trang 41.
Nếu có 1 véctơ cột là tổ hợp tuyến tính của các véctơ khác thì ta hoàn toàn có thể biến nó thành véctơ y
hệt như các véctơ tạo ra nó. Khi đó, định thức có hai cột giống nhau nên có giá trị bằng 0.
D) Các câu kia đều sai.
Câu C đúng cơ mà =]]
̅ = (𝐀|𝐁). Ta có:
Câu 12: Cho hệ phương trình tuyến tính AX=B (1) với 𝐀𝐦×𝐧 (𝐦 > 𝐧), 𝐀
A) Tập nghiệm của (1) là không gian con của ℝ𝐧.
Khi số phương trình > số ẩn, hệ phương trình có thể vô nghiệm.
Khi đó, tập nghiệm của (1) là tập rỗng, không phải không gian con của ℝn .
̅)
B) 𝐫(𝐀) > 𝐫(𝐀
̅)
Hệ phương trình tuyến tính AX=B chỉ xảy ra trường hợp r(A) ≤ r(A
C) Hệ vô nghiệm
Hệ vẫn có thể có nghiệm nếu r(A) = n
𝐦−𝟏 𝟏 𝟏
Câu 13: Cho 𝐀 = ( 𝟏 𝟏 𝐦 − 𝟏). A không khả đảo khi và chỉ khi:
𝟏 𝐦−𝟏 𝟏

lOMoARcPSD|10163906
m−1 1 1 m−1 1 1
|A| không khả đảo ⇔ |𝐴| = 0 ⇔ | 1 1 m − 1| = − | 1 m−1 1 |=0
1 m−1 1 1 1 m−1
m+1 m+1 m+1 1 1 1
| 1 m−1 1 | = 0 ⇔ (m + 1) |1 m − 1 1 |=0
1 1 m−1 1 1 m−1
1 1 1
m = −1
⇔ (m + 1) |0 m − 2 0 | = 0 ⇔ (m + 1)(m − 2)2 = 0 ⇔ [
m=2
0 0 m−2
𝑚−1 1 1 𝑚−1 1 1
Chú ý dấu từ ở biểu thức: | 1 1 𝑚 − 1| = − | 1 𝑚−1 1 | vì ta đã đổi chỗ hai hàng.
1 𝑚−1 1 1 1 𝑚−1
Dù có hay không có dấu trừ thì kết quả vẫn vậy, như sẽ dẫn đến việc ta quên mất quy tắc: “Khi đổi chỗ hai hàng
hoặc hai cột của định thức thì định thức đổi dấu” – có thể sẽ gây nên nhiều sai lẫm trong các bài toán.
Câu 14: Trong không gian ℝ𝟑 , xét các tập hợp:

𝐖𝟏 = {(𝐱, 𝐲, 𝟏) | 𝐱 = 𝟐𝐲} ; 𝐖𝟐 = {(𝐱, 𝐲, 𝐳) | 𝐳 = 𝟐𝐱 − 𝐲} ; 𝐖𝟑 = {(𝐱, 𝐲, 𝐳) | 𝐱 + 𝐲 + 𝐳 = 𝟎}
Chọn mệnh đề đúng:
A) 𝐖𝟏 và 𝐖𝟐 là không gian con của ℝ𝟑 B) 𝐖𝟏 và 𝐖𝟑 là không gian con của ℝ𝟑
C) 𝐖𝟐 và 𝐖𝟑 là không gian con của ℝ𝟑 D) Cả ba mệnh đề trên đều sai.
W1 không chứa véctơ không nên W1 không phải không gian con của ℝ3 . Còn lại W2 và W3 đều là không gian con
của ℝ3 .

lOMoARcPSD|10163906
𝟎, 𝟒 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏
𝐀 = (𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐)
𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑
a) Đặt 𝐁 = 𝟏𝟎(𝐈𝟑 − 𝐀). Tính 𝐁−𝟏 .
-Tìm B.
1 0 0 𝟎, 𝟒 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟏 0,6 −0,2 −0,1 6 −2 −1
B = 10(I3 − A) = 10 [(0 1 0) − (𝟎, 𝟏 𝟎, 𝟑 𝟎, 𝟐)] = 10. (−0,1 0,7 −0,2) = (−1 7 −2)
0 0 1 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟐 𝟎, 𝟑 −0,2 −0,2 0,7 −2 −2 7
7 −2 −1 −2 −1 7
B11 = (−1)1+1 . | | = 45 B12 = (−1)1+2 . | | = 11 B13 = (−1)1+3 . | | = 16
−2 7 −2 7 −2 −2
−2 −1 6 −1 6 −2
B21 = (−1)2+1 . | | = 16 B22 = (−1)2+2 . | | = 40 B23 = (−1)2+3 . | | = 16
−2 7 −2 7 −2 −2
−2 −1 6 −1 6 −2
B31 = (−1)3+1 . | | = 11 B32 = (−1)3+2 . | | = 13 B33 = (−1)3+3 . | | = 40
7 −2 −1 −2 −1 7
-Tính B −1 .
6 −2 −1 0 0 −1
|B| = |−1 7 −2| = |−13 11 −2| = (−1). (−1)1+3 |−13 11 | = 232
40 −16
−2 −2 7 40 −16 7
1 1 45 16 11
B −1 = . PB = (11 40 13)
|B| 232
16 16 40
b) Tìm giá trị sản lượng của ba ngành biết yêu cầu của ngành mở đối với ba ngành là 𝐃 = (𝟖𝟓, 𝟐𝟎, 𝟒𝟓).
X = (I − A)−1 . D
B 10 45 16 11
I−A= ⇒ (I − A)−1 = 10. B −1 = (11 40 13)
10 232
16 16 40
10 45 16 11 85 200
X= (11 40 13) . (20) = (100)
232
16 16 40 45 150

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Biện luận hạng của ma trận sau theo tham số m.
𝐦−𝟏 𝟑 𝟑 𝟑
𝐀=[ 𝟑 𝐦−𝟏 𝟑 𝟑 ]
𝟑 𝟑 𝐦−𝟏 𝟑
𝟑 𝟑 𝟑 𝐦−𝟏
Ta tính định thức cấp 4 của A theo m:

m−1 3 3 3
| 3 m−1 3 3 |
3 3 m−1 3
3 3 3 m−1
m+8 m+8 m+8 m+8
=| 3 m−1 3 3 |
3 3 m−1 3
3 3 3 m−1
1 1 1 1
= (m + 8) | 3 m−1 3 3 |
3 3 m−1 3
3 3 3 m−1
1 1 1 1
= (m + 8) | 0 m−4 0 0 |
0 0 m−4 0
0 0 0 m−4
= (m + 8)(m − 4)3
Xét m ≠ −8 và m ≠ 4. Ta có |A| ≠ 0 ⇒ rank(A) = 4
Xét m = 4. Dễ dàng thấy rank(A) = 1
Xét m = −8. Ta có |A| = 0 ⇒ rank(A) < 4
Ta tính:
−9 3 3
|A44 | = | 3 −9 3 | ≠ 0 ⇒ rank(A) = 3
3 3 −9
Vậy khi m ≠ −8 và m ≠ 4 thì rank(A) = 4
khi m = 4 thì rank(A) = 1
khi m = −8 thì rank(A) = 3

lOMoARcPSD|10163906
K38 – MÃ ĐỀ 357
𝟏 (𝐢 < 𝐣)
Câu 1: Cho ma trận 𝐀 = (𝐚𝐢𝐣 ) với 𝐚𝐢𝐣 = [ 𝟎 (𝐢 = 𝐣) và ma trận 𝐁 = (𝐛𝐢𝐣 ) với 𝐛𝐢𝐣 = 𝐚𝐢𝐣 .
𝟒×𝟒 𝟑×𝟑
−𝟏 (𝐢 > 𝐣)
Ký hiệu 𝐀𝐓 là ma trận chuyển vị của A. Phát biểu nào sau đây đúng?
A) Ma trận A suy biến.
B) 𝐀𝐓 = 𝐀.
C) Ma trận B suy biến.
D) Các câu trên đều sai.
Ta dễ dàng viết ra được:

0 1 1 1 0 −1 −1 −1 0 1 1
−1 0 1 1 T 1 0 −1 −1
A = [−1 −1 0 1] ; A = [1 1 0 −1 ] ; B = [ −1 0 1]
−1 −1 −1 0 1 1 1 0 −1 −1 0
Dễ dàng tính được: |A| ≠ 0 ⇒ A không suy biến và |B| = 0 ⇒ B suy biến.
Câu 2: Với giá trị nào của m thì véctơ x là tổ hợp tuyến tính của các véctơ u, v, w.
Biết rằng 𝐱 = (𝟕, −𝟐, 𝐦); 𝐮 = (𝟐, 𝟑, 𝟓); 𝐯 = (𝟑, 𝟕, 𝟖); 𝐰 = (𝟏, −𝟔, 𝟏).
x là tổ hợp tuyến tính của các véctơ u, v, w
⇔ (7, −2, m) = α(2,3,5) + β(3,7,8) + γ(1, −6,1) có nghiệm (α, β, γ) ≠ (0,0,0)
Giải phương trình, hoặc tinh ý nhận ra x = u + v + 2w, ta dễ dàng tìm được m=15.
Câu 3: Cho hệ phương trình tuyến tính AX=B (I) gồm 4 phương trình và 3 ẩn số. Biết rằng hệ (I) có nghiệm duy
̅ là ma trận hệ số mở rộng của hệ (I). Khi đó:
nhất. Ký hiệu r(A) là hạng của ma trận A và ký hiệu 𝐀
̅ không suy biến.
A) 𝐀
̅ là ma trận cấp 4x4 nên max[r(A
A ̅ )] = 4.
̅ ) = 3 < 4.
Nhưng vì (I) có nghiệm duy nhất nên r(A) = r(A
̅ suy biến.
Điều đó chứng tỏ A
B) 𝐫(𝐀) = 𝟒
Theo cách giải thích ở câu A thì r(A) = 3.
Thật vậy, hệ phương trình có 4 phương trình 3 ẩn, tức ma trận A là ma trận cấp 4x3 nên max[r(A)] = 3.
C) Hệ véctơ cột của ma trận A là hệ độc lập tuyến tính.
Hệ véctơ cột không có ý nghĩa đối với ma trận.
D) Hệ véctơ dòng của ma trận A là hệ độc lập tuyến tính.
r(A) = 3
Ta có: { ⇒ A là hệ độc lập tuyến tính
max[r(A)] = 3

lOMoARcPSD|10163906
Câu 4: Tập hợp nào sau đây là không gian con của ℝ𝟑 ?
A) 𝐕 = {(𝐱, 𝐲) | 𝐱 ≥ 𝟎, 𝐲 ≤ 𝟎}
Xét A = (x, y) ∈ V ⇒ −A = (−x, −y) = (X, Y) ∉ V (vì X ≤ 0 và Y ≥ 0)
B) 𝐕 = {(𝐱, 𝐲 𝟑 ) | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Xét A = (x, y 3 ) ∈ V ⇒ −A = (−x, −y 3 ) = (X, Y 3 ) ∈ V
C) 𝐕 = {(𝐱, 𝐲 𝟐 ) | 𝐱, 𝐲 ∈ ℝ}
Xét A = (x, y 2 ) ∈ V ⇒ −A = (−x, −y 2 ) = (X, Y 2 ) ∉ V (vì Y ∈ ℝ ∪ ℂ)

D) 𝐕 = {(𝐱, 𝐲) | 𝐱 ≥ 𝟎, 𝐲 ∈ ℝ}
Xét A = (x, y) ∈ V ⇒ −A = (−x, −y) = (X, Y) ∉ V (vì X ≤ 0)
𝐱 + 𝟐𝐲 − 𝟑𝐳 = 𝐚
Câu 5: Cho hệ phương trình tuyến tính {𝟐𝐱 + 𝟔𝐲 − 𝟏𝟏𝐳 = 𝐛 với 𝐚, 𝐛, 𝐜 ∈ ℝ. Điều kiện của a, b, c để hệ phương trình
𝐱 − 𝟐𝐲 + 𝟕𝐳 = 𝐜
đã cho có nghiệm là:
-Ta tính được:
1 2 −3
|A| = |2 6 −11| = 0 ⇒ r(A) < 3 ⇒ Hệ không thể có duy nhất nghiệm
1 −2 7
-Mà theo đề bài, hệ có nghiệm. Vậy bắt buộc, hệ phải có vô số nghiệm, tức:
̅ ) = r(A) = 2
r(A
-Ta có:
1 2 −3 a 1 2 −3 a
̅ = (2
A 6 −11|b) → (0 2 −5|b − 2a)
1 −2 7 c 0 −4 10 c − a
̅ ) = 2 thì ta cần d3 = −2d2. Từ đó, ta có liên hệ:
-Nhận thấy, để r(A
b − 2a = −2(c − a) ⇔ 5a = 2b + c
𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 + 𝟓𝐳 = 𝟎
Câu 6: Cho hệ phương trình tuyến tính thuần nhất { 𝐱 + 𝐲 + 𝟐𝐳 = 𝟎 (𝐈) với 𝐦 ∈ ℝ. Với giá trị nào của m thì
𝟑𝐱 + 𝟐𝐲 + 𝐦𝐳 = 𝟎
không gian nghiệm của hệ (I) có cơ sở khác rỗng?
Không gian nghiệm của hệ (I) có cơ sở khác rỗng
⇔ Không gian nghiệm của hệ (I) khác rỗng ⇔ (I) có vô số nghiệm

2 3 5
⇔ |1 1 2 | = 0 ⇔ (𝑚 − 5) = 0 ⇔ 𝑚 = 5
3 2 𝑚
Câu 7: Cho A và B là các ma trận vuông cấp n không suy biến. Ký hiệu 𝐫(𝐀𝐁), (𝐁𝐀), 𝐫(𝐀−𝟏 𝐁), 𝐫(𝐁−𝟏 𝐀) lần lượt là
hạng của ma trận 𝐀𝐁, 𝐁𝐀, 𝐀−𝟏 𝐁, 𝐁−𝟏 𝐀. Phát biểu nào sau đây là sai?
A) 𝐝𝐞𝐭𝐀𝐁 = 𝐝𝐞𝐭𝐁𝐀
Ta có: |AB| = |A|. |B| = |B|. |A| = |BA| ⇒ detAB = detBA

lOMoARcPSD|10163906
B) 𝐫(𝐀𝐁) = 𝐫(𝐁𝐀)
|AB| = |A|. |B| ≠ 0
A, B không suy biến ⇒ |A| ≠ 0 và |B| ≠ 0 ⇒ { ⇒ r(AB) = r(BA) = n
|BA| = |B|. |A| ≠ 0
C) 𝐫(𝐀−𝟏 𝐁) = 𝐫(𝐁−𝟏 𝐀)
|B|
|A−1 B| = ≠0
|A|
A, B không suy biến ⇒ |A| ≠ 0 và |B| ≠ 0 ⇒ { |A|
⇒ r(A−1 B) = r(B −1 A) = n
|B −1 A| = ≠0
|B|
D) 𝐝𝐞𝐭(𝐀−𝟏 𝐁) = 𝐝𝐞𝐭(𝐁−𝟏 𝐀)
|B|
|A−1 B| =
|A|
Ta có: { |A|
⇒ det(A−1 B) ≠ det(B −1 A).
|B −1 A| =
|B|
Câu 8: Với giá trị nào của a, b, c thì hệ véctơ 𝐔 = {𝐮𝟏 = (𝟐, 𝐚 + 𝐛, 𝐜); 𝐮𝟐 = (𝟐, 𝐛 + 𝐜, 𝐚); 𝐮𝟑 = (𝟐, 𝐜 + 𝐚, 𝐛)} là cơ sở
của không gian ℝ𝟑 .
u1
3 u
U là cơ sở của ℝ ⇔ u1 , u2 , u3 độc lập tuyến tính ⇔ | 2 | ≠ 0
u3
2 a+b c 1 a+b c
⇔ |2 b + c a| ≠ 0 ⇔ 2. |1 b + c a|
2 c+a b 1 c+a b
1 a+b a+b+c+1 1 a+b 1
⇔ 2. |1 b + c a + b + c + 1| ≠ 0 ⇔ (a + b + c + 1) |1 b + c 1| ≠ 0
1 c+a a+b+c+1 1 c+a 1
1 a+b 1 1 a+b 1
Vì |1 b + c 1| = 0 do có hai cột giống nhau nên ta luôn có (a + b + c + 1) |1 b + c 1| = 0.
1 c+a 1 1 c+a 1
Vậy không tồn tại a, b, c thỏa mãn yêu cầu đề bài.
Câu 9: Gọi V là một không gian con của không gian ℝ𝟑 . Giả sử V có một cơ sở là 𝐌 = {𝐮𝟏 = (𝟏, 𝟎, −𝟐), 𝐮𝟐 = (𝟐, 𝟏, 𝟎)}.
Điều kiện để véctơ 𝐮 = (𝐱, 𝐲, 𝐳) ∈ 𝐕 là:
u = (x, y, z) ∈ V ⇔ u = αu1 + βu2 có nghiệm (α, β) ≠ (0,0)
x = α + 2β
x = α + 2β 1
−2y = −2β
⇒{ y=β ⇔{ ⇒ x − 2y + z = 0 ⇒ 2x − 4y + z = 0
1 2
z = −2α z = −α
2
Câu 10: Cho A và B là các ma trận vuông cấp n thỏa 𝐀 = 𝐏𝐁𝐏 −𝟏 với P là ma trận vuông cấp n khả nghịch. Phát biểu
A) 𝐝𝐞𝐭𝐀 = 𝐝𝐞𝐭𝐁
1
Ta có: |A| = |PBP−1 | = |P|. |B|. |P−1 | = |P|. |B|. |P| = |B| ⇒ detA = detB
𝟐
B) 𝐀𝟐 = 𝐏 𝟐 𝐁𝟐 (𝐏 −𝟏 )
Không có không thức (XYZ)2 = X 2 Y 2 Z2 đâu nhé!

lOMoARcPSD|10163906
C) 𝐀𝟐 = 𝐏𝐁𝟐 𝐏−𝟏
Ta có: A2 = (PBP−1 )2 = (PBP−1 )(PBP−1 ) = PB(P−1 P)BP−1 = PB 2 P−1

D) Nếu A khả nghịch thì B khả nghịch
Theo phân tích ở câu câu A thì |A| = |B|
A khả nghịch ⇒ |A| ≠ 0 ⇒ |B| ≠ 0 ⇒ B khả nghịch.
Câu 11: Biết rằng hệ véctơ 𝐌 = {𝐮𝟏 = (𝟏, 𝟐, −𝟏), 𝐮𝟐 = (𝟎, −𝟏, 𝟑), 𝐮𝟑 = (𝟏, 𝟏, 𝟎)} là một cơ sở cả không gian ℝ𝟑 và
véctơ 𝐮 ∈ ℝ𝟑 có tọa độ theo cơ sở M là [𝐮]𝐌 = (𝟏, 𝟐, −𝟏). Khi đó u=?
Chú ý rằng các véctơ u1 , u2 , u3 chưa được giao rõ nhiệm vụ trong ℝ3 (là trục nào trong ℝ3 ).
Nên hai khả năng sau đều có thể xảy ra:
u = 1u1 + 2u2 + (−1)u3 hoặc u = 1u2 + 2u3 + (−1)u1
Vậy, ta không xác định được u.
Tuy nhiên, nếu mặc định rằng 𝑢1 , 𝑢2 , 𝑢3 là các vector đơn vị của các trục tương ứng thì:
𝑢 = 1𝑢1 + 2𝑢2 − 1𝑢3 = (0, −1,5)
𝟏 𝟐 𝟑 𝟏 𝟏 𝟑
Câu 12: Cho các ma trận 𝐀 = (−𝟏) , 𝐁 = (𝟏) , 𝐂 = (𝟎 𝟐) và M là một ma trận sao cho 𝐌𝐀 = (𝟏) , 𝐌𝐁 = (𝟒).
𝟎 𝟏 𝟏 𝟏 𝟏 𝟔
Hãy tìm ma trận MC?
Nếu tinh ý, ta sẽ nhận ra:
3 1
C = (0 2) = (A + B|B − A)
1 1
Vậy nên:
4 2
MC = M(A + B|B − A) = (M(A + B)|(B − A)) = (MA + MB|MB − MA) = (5 3)
7 5
Câu 13: Cho S là hệ véctơ trong không gian ℝ𝐧 thỏa S phụ thuộc tuyến tính và S chứa một hệ véctơ con độc lập tuyến
tính gồm đúng n véctơ. Ký hiệu r(S) là hạng của hệ véctơ S. Khi đó:
A) Mọi hệ véctơ con độc lập tuyến tính cực đại của S chứa nhiều hơn n véctơ.
Theo đề bài, S chứa một hệ gồm n véctơ độc lập tuyến tính, nên rõ ràng S là không gian n chiều hay S ≡ ℝn . Như
vậy hệ véctơ con độc lập tuyến tính cực đại của S chỉ có thể chứa tối đa n véctơ.
B) Mọi hệ véctơ con độc lập tuyến tính của S gồm đúng n véctơ.
Tùy theo cách chọn véctơ, nếu chỉ chọn n-1 véctơ độc lập tuyến tính trong n véctơ độc lập tuyến tính thì hệ vừa
chọn cũng chỉ có n-1 véctơ.
C) r(S)>n.
r(S) = dimS = n
D) Mọi hệ véctơ con độc lập tuyến tính cực đại của S gồm đúng n véctơ.
Phần phân tích ở câu A đã khẳng định câu D là đúng.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 14: Giả sử hệ phương trình tuyến tính AX=B (có n phương trình và n ẩn số) là hệ vô nghiệm. Phát biểu nào sau
đây là sai?
A) Hệ véctơ dòng của ma trận A không phải cơ sở của ℝ𝐧.
B) Hệ véctơ cột của ma trận A là hệ phụ thuộc tuyến tính
C) Ma trận A là ma trận suy biến
D) Véctơ cột B nằm trong không gian con sinh bởi véctơ cột của A.
-AX=B là hệ vô nghiệm
⇒ r(A) < n
⇒ |A| = 0
⇒ Hệ vector dòng và hệ vector cột của ma trận A phụ thuộc tuyến tính.
⇒ Hệ vector dòng của A không phải cơ sở của ℝ𝑛 .
̅ ) ≤ n ⇒ r(A

̅)

lOMoARcPSD|10163906
K37 – MÃ ĐỀ 483
Câu 1: Giả sử A và B là các ma trận vuông cấp n thỏa mãn 𝐁. 𝐀 = 𝟎 𝐯à 𝐀 ≠ 𝟎, 𝐁 ≠ 𝟎 (0 là ma trận không). Khi đó:
A) 𝐁𝟐 𝐀𝟐 = 𝟎
B 2 A2 = BB. AA = B. 0. A = 0
B) (𝐀𝐁)𝟐 = 𝟎
(AB)2 = AB. AB = A. 0. B = 0
C) A và B đều suy biến
Giả sử A không suy biến thì |A| ≠ 0, suy ra tồn tại A−1 .
Nhân cả hai vế của B. A = 0 cho A−1 , ta được:
B. A. A−1 = 0. A−1 ⇒ B = 0 (trái giả thiết)

Và chứng minh tương tự, cuối cùng suy ra A, B đều suy biến.
D) Tất cả đều đúng
Câu 2: Cho hệ phương trình tuyến tính AX=B với 𝐀𝐦×𝐧. Nếu hệ phương trình có nghiệm duy nhất thì:
A) 𝐦 = 𝐧
B) 𝐧 ≥ 𝐦
C) Hệ véctơ cột của A độc lập tuyến tính
D) Hệ véctơ dòng của A độc lập tuyến tính.
Phương trình tuyến tính AX=B có nghiệm duy nhất
⇔ r(A) = n ⇔ r(AT ) = n
⇔ Hệ véctơ dòng của AT độc lập tuyến tính
⇔ Hệ véctơ cột của A độc lập tuyến tính
Câu 3: Cho không gian véctơ V có chiều bằng 3, biết 𝐱, 𝐲, 𝐳, 𝐭 ∈ 𝐕 và {𝐱, 𝐲} độc lập tuyến tính. Khẳng định nào sau
đây luôn đúng?
A) Tập {𝐱, 𝐲, 𝐳, 𝐭} phụ thuộc tuyến tính.
dimV = 3 < số véctơ = 4 ⇒ Tập {x, y, z, t} phụ thuộc tuyến tính.
B) Hệ {𝐱, 𝐲, 𝐳} độc lập tuyến tính.
Ta chỉ biết trong V có hệ 3 véctơ độc lập tuyến tính, 2 trong 3 véctơ đó là x và y. Nhưng véctơ còn lại thì chưa biết
chắc là z hay t.
C) 𝐕 = {𝐱, 𝐲, 𝐱 + 𝟐𝐲}
Nếu vậy thì dimV = 2 (trái với đề bài).
D) {𝐱, 𝐲, 𝐱 − 𝟐𝐲} sinh ra không gian ba chiều.

Chỉ có hai ẩn x và y nên hệ này chỉ sinh được không gian hai chiều.

lOMoARcPSD|10163906
Phần hai: GIẢI TÍCH

K41 – MÃ ĐỀ 213
𝟐𝟕
Câu 1: Tìm cực trị của hàm hai biến 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱 + 𝐲 + 𝐱𝐲 .
Dùng định lý Cauchy:
27 3 27 3
f(x, y) = x + y + ≥ 3√x. y. = 3√27 = 9 ⇒ f(x, y) ≥ 9
xy xy
27
Dấu “=” xảy ra khi x = y = xy ⇒ x = y = 3.
Vậy min f = 9 khi x = y = 3.

Không khuyến khích dùng phương pháp Lagrange cho bài toán này.
Câu 2: Cho hàm số 𝐟(𝐱) = 𝟐|𝐱 − 𝟑| + (𝐱 − 𝟑)𝟐 . Tính 𝐟 ′ (𝟐).

Khi x → 2 thì x − 3 < 0 nên ta bỏ trị tuyệt đối của hàm số:
f(x) = 2(3 − x) + (x − 3)2 ⇒ f ′ (x) = −2 + 2(x − 3) ⇒ f ′ (2) = −4
Câu 3: Cho 𝐟(𝐱) = 𝐱 𝟗 𝐬𝐢𝐧𝐱. Tính 𝐟 (𝟐𝟎) (𝟎).

20
(20) i (x 9 )i 20−i 9
11π 9
f (0) = ∑ C20 x=0 (sinx)x=0 = C20 . 9!. sin ( ) = C20 . 9!
2
i=0
Câu 4: Tính
𝟑
𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱 − 𝟓𝐱 𝟑 + 𝟖𝐱√𝐬𝐢𝐧𝟐𝟕𝐱
𝐋 = 𝐥𝐢𝐦 𝟑
𝐱→𝟎 𝟕𝐱 𝟑 + 𝟐 𝐭𝐚𝐧𝟐 𝐱 − 𝟑 √𝐱. 𝐭𝐚𝐧𝟒𝐱
Sử dụng tính xấp xỉ của các đại lượng vô cùng bé, ta viết lại:
x 2 − 5x 3 + 24x 4/3 x 2/3 − 5x 5/3 + 24

L = lim = lim =−2
x→0 7x 3 + 2x 2 − 12x 4/3 x→0 7x 5/3 + 2x 2/3 − 12
Câu 5: Phương trình 𝟐𝐱 − 𝟑𝐱 − 𝟔 = 𝟎 có bao nhiêu nghiệm trên ℝ?

-Đặt f(x) = 2x − 3x − 6
-Lấy đạo hàm: f ′ (x) = 2x . ln2 − 3
3
-Phương trình f ′ (x) = 0 cho ta duy nhất một nghiệm x0 = log 2 ⇒ f(x0 ) = ⋯ < 0
ln2
-Nhận thấy lim f(x) = +∞ và lim f(x) = +∞ nên ta có thể dùng bảng biến thiên để mô tả hình dạng đồ thị của
x→−∞ x→−∞
f(x): Xuất phát từ trên cao, lao xuống đến cực tiểu f(x0 ) < 0 rồi lại quay ngược trở lên cao, giống như parabol.
Như vậy, hàm số 2x − 3x − 6 cắt trục hoành tại 2 điểm.

Vậy phương trình 2x − 3x − 6 = 0 có đúng 2 nghiệm trên ℝ.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 6: Chi phí của một công ty là 𝐂(𝐋, 𝐊) = 𝐰𝐋 + 𝐫𝐊 trong đó là L là lượng lao động, K là tiền vốn, w và r là các hằng
số thực dương. Điều kiện cần để C nhỏ nhất thỏa điều kiện 𝐋𝐊 = 𝟏𝟎𝟔 là:
Theo định lý Cauchy:
C(L, K) = wL + rK ≥ 2√wrLK = 2.103 √wr = const

Dấu “=” xảy ra khi wL = rK
Vậy minC = 2.103 √wr khi wL = rK
Câu 7: Tính giới hạn

𝟏
𝐭𝐚𝐧 𝟖𝐱 − 𝐬𝐢𝐧 𝟖𝐱 𝟖 𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱
𝐥𝐢𝐦 (𝟏 + )
𝐱→𝟎 𝐱
1 1
tan 8x − sin 8x 8 sin2 x ln(1+
tan 8x−sin 8x 8 sin2 x
)
1
ln(1+
tan 8x−sin 8x
)
lim (1 + ) = lim e x = lim e8 sin2 x x
x→0 x x→0 x→0
Xét phần mũ, sử dụng tính chất lượng vô cùng bé tương đương:
tan 8x − sin 8x
ln (1 + ) tan 8x − sin 8x sin 8x − sin 8x . cos 8x
lim x = lim = lim
x→0 2
8 sin x x→0 2
8x sin x x→0 8x sin2 x . cos 8x
sin 8x . 2 sin2 4x 8x. 2. (4x)2 8.2.16
= lim 2
= lim 2
= lim = 32
x→0 8x sin x . cos 8x x→0 8x. x . cos 8x x→0 8. cos 8x
1
tan 8x−sin 8x 8 sin2 x
Vậy lim (1 + x
) = e32
x→0
Đây là cách làm mình trích từ cách làm của cô Bùi Thị Lệ Thủy – Khoa Toán - Thống Kế UEH.
Bài giải của cô hơi khác mình một tí, mình chỉ mượn bước sụ dụng công thức lượng giác 1 − 𝑐𝑜𝑠 8𝑥 = 2 𝑠𝑖𝑛2 4𝑥
của cô trong phần tính số mũ thôi. Nếu mình có vô tình giải sai thì không có nghĩa là cô giải sai nhé!
𝐱𝐲
Câu 8: Giả sử 𝐲 = 𝐟(𝐱) là nghiệm của phương trình vi phân 𝐲 ′ − 𝟏+𝐱 𝟐 = 𝟎 thỏa điều kiện 𝐟(𝟎) = 𝟏. Tính 𝐟(𝟏)?
-Nghiệm của phương trình vi phân thuần nhất trên:

xdx 1 2 )+C
−∫−
= e2 ln(1+x
2
y=e 1+x2 = eln √1+x . eC = C. √1 + x 2
-Theo đề bài:
f(0) = 1 ⇒ C√1 + 02 = 1 ⇒ C = 1
-Từ đó tính được:
f(1) = 1. √1 + 12 = √2
Câu 9: Trong khai triển Mac-Laurin đến cấp 5 của hàm số 𝐟(𝐱) = 𝐱. 𝐥𝐧(𝟏 + 𝟐𝐱), hệ số của 𝐱 𝟓 là:
f (5) (0)
K5 =
5!
5
(5) (i) (5−i) 24 . (−1). (−2). (−3) 5.16.6
f (0) = ∑ C5i . xx=0 . ln(1 + 2x)x=0 = C51 . 1. 4
= −5.16.6 ⇒ K 5 = − = −4
(1 + 2.0) 5!
i=0

lOMoARcPSD|10163906
𝐞𝟐𝐱 −𝟏−𝐥𝐧(𝟏+𝟐𝐱)
Câu 10: Cho 𝐟(𝐱) = { 𝐱𝟐
𝐤𝐡𝐢 𝐱 ≠ 𝟎 . Tính 𝐟 ′ (𝟎).
𝟒 𝐤𝐡𝐢 𝐱 = 𝟎
e2x − 1 − ln(1 + 2x)
f(x) − f(0) −4 e2x − 1 − ln(1 + 2x) − 4x 2
f ′ (0) = lim = lim x2 = lim =
x→0 x−0 x→0 x x→0 x3
2 4 16
2e2x − 1 + 2x − 8x 4e2x + −8 8e2x − 4
(1 + 2x)2 (1 + 2x)3
= lim = lim = lim =−
x→0 3x 2 x→0 6x x→0 6 3
𝟑
Câu 11: Dùng khai triển Mac-Laurin đến cấp 2 của hàm số 𝐟(𝐱) = √𝟏𝟐𝟓 + 𝐱 để tính 𝟑√𝟏𝟐𝟒, 𝟗𝟗𝟕.
Δx (Δx)2
f(x + Δx) = f(x) + f ′ (x). + f ′′ (x).
1! 2!
1 2 Δ𝑥 2 5 Δ𝑥
⇒ √x + Δx = √x + 𝑥 −3 . + (− ) . 𝑥 −3 .
3 3
3 1! 9 2!
Thay x = 125 và Δx = −0,003, ta có:
1 2 (−0,003) 2 5 (−0,003)
√124,997 = √125 + (−0,003) ≃ √125 + . 125−3 . − . 125−3 .
3 3 3
3 1 9 2
3 3 0,001 0,000001
⇒ √124,997 ≃ √125 − −
25 125
Câu 12: Cho hàm lợi ích 𝐔(𝐱, 𝐲) có các đạo hàm riêng cấp hai liên tục trên ℝ𝟐 . Giả sử ta có điều kiện 𝐱 𝟐 + 𝟐𝐲 𝟐 =
𝐓 (𝟏) với T là hằng số dương cho trước. Điều kiện cần để U đạt cực đại tại (𝐱, 𝐲) thỏa điều kiện (1) là:
L(x, y, λ) = U(x, y) + λ(T − x 2 − 2y 2 )

Điều kiện cần để hàm số đạt cực đại là:
∂L
=0 Ux′ − 2xλ = 0 Ux′ Uy′
∂x
∂L ⇒ { ′ ⇒ λ = = ⇒ 2yUx′ = xUy′
Uy − 4yλ = 0 2x 4y
=0
{∂y
Câu 13: Xét phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟒𝐲 ′ + 𝟓𝐲 = 𝐞𝟐𝐱 (𝐱𝐜𝐨𝐬𝐱 + 𝟑𝐬𝐢𝐧𝐱). Phương trình này có một nghiệm riêng
với dạng là:
Phương trình đặc trưng k 2 − 4k + 5 = 0 ⇒ k = 2 ± i

Xét vế trái của phương trình, nhận thấy 2 + i là nghiệm của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của phương
trình đã cho có dạng:
y1 = x. e2x [(ax + b)cosx + (cx + d)sinx]
Câu 14: Xét phương trình vi phân 𝒚′′ − 𝟒𝒚′ + 𝟒𝒚 = 𝒆𝟐𝒙 (𝟑𝒙 + 𝟏). Phương trình này có một nghiệm riêng với dạng
là:
Phương trình đặc trưng: 𝑘 2 − 4𝑘 + 4 = 0 ⇒ 𝑘 = 2

Xét vế trái của phương trình, nhận thấy 2 là nghiệm kép của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của
phương trình vi phân đã cho có dạng:
𝑦1 = 𝑒 2𝑥 𝑥 2 (𝑎𝑥 + 𝑏) ℎ𝑎𝑦 𝑦1 = 𝑒 2𝑥 (𝑎𝑥 3 + 𝑏𝑥 2 )

lOMoARcPSD|10163906
𝟏 𝟏
Câu 15: w, r là các hằng số dương cho trước. Tìm (𝐋; 𝐊) theo w và r để hàm 𝐅(𝐋, 𝐊) = 𝟔𝐋𝟑 𝐊 𝟑 − 𝐰𝐋 − 𝐫𝐊 đạt cực
đại toàn cục trên 𝐃 = {(𝐋; 𝐊) ∈ ℝ𝐧 |𝐋 > 𝟎, 𝐊 > 𝟎}
1 1
Xét hàm F(L, K) = 6L3 K 3 − wL − rK, ta có:
∂F 2 1 ∂F 1 2
= 2L−3 K 3 − w ; = 2L3 K −3 − r
∂L ∂K
∂2 F 4 −5 1 ∂2 F 2 2 2
= − L 3K3 ; = L−3 K −3
∂L2 3 ∂L. ∂K 3
∂2 F 2 2 2 ∂2 F 4 1 −5
= L−3 K −3 ; = − L3 K 3
∂L. ∂K 3 ∂K 2 3
Tìm điểm dừng, ta có:
1
−
∂F w 6 r3 3 23 23
=0 2 1 L=( 9 ) = L=
− 6 −4 2 6 9 −3
= w6r3 ⇒ 2 w2r w2r
∂L ⇒ { 1 K 2 = w ⇒ {2 3L K−2 = w3 ⇒ {2 3L −2
2L 3 3
{ ⇒
∂F 2 LK = r 2 LK = r 3 −
1
23
=0 2L3 K −3 = r r3 2 K =
∂K K=( 3 ) { r2w
{ 2 L
Mặt khác, ta có:

∂2 F 4 −5 1
a11 = = − L 3 K3 < 0
∂L2 3
∂2 F ∂2 F 4 −5 1 2 −2 −2
2
− L 3 K3 L 3K 3 16 −4 −4 4 −4 −4 4 −4 −4
̅ | = | ∂L
|H ∂L. ∂K = | 3
|
3 | = L 3K 3 − L 3 K 3 = L 3 K 3 > 0
∂2 F ∂2 F 2 −2 −2 4 1 −5 9 9 3
L 3K 3 − L K
3 3
∂L. ∂K ∂K 2 3 3
Suy ra hàm số đã cho đạt cực đại toàn cục trên D khi:
23 2 3
(L, K) = ( ; )
w2r r2w
Giá trị cực đạt:

24 8w 8r 8
max F(L, K) = − − = (3 − w 2 − r 2 )
wr r w wr

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Cho phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟔𝐲 ′ + 𝟖𝐲 = 𝟖𝐱𝐞𝟐𝐱 (𝟏).
a) Giải phương trình (1).

-Nghiệm của phương trình đặc trưng:
k=2
k 2 − 6k + 8 = 0 ⇒ [
k=4
-Ta có nghiệm của phương trình thuần nhất liên kết y ′′ − 6y ′ + 8y = 0 là:
y̅ = c1 e2x + c2 e4x với c1 , c2 ∈ ℝ

-Xét vế phải của (1), thấy α = 2 là 1 nghiệm đơn của phương trình đặc trưng nên (1) có một nghiệm riêng:
y1 = e2x . x. (ax + b) = e2x (ax 2 + bx)
⇒ y1′ = 2e2x (ax 2 + bx) + e2x (2ax + b) = e2x [2ax2 + (2a + 2b)x + b]
⇒ y1′′ = 2e2x [2ax2 + (2a + 2b)x + b] + e2x (4ax + 2a + 2b) = e2x [4ax 2 + (8a + 4b)x + 2a + 4b]
-Thay vào phương trình (1), ta có:
e2x [4ax 2 + (8a + 4b)x + 2a + 4b] − 6e2x [2ax 2 + (2a + 2b)x + b] + 8e2x (ax 2 + bx) = 8xe2x
−4a − 8 = 0 a = −2
⇒ (−4a − 8) + 2a − 2b = 0 ⇒ { ⇒{
2a − 2b = 0 b = −2
⇒ y1′ = −2xe2x (x + 1)
-Vậy nghiệm tổng quát của phương trình đã cho là:
y = y̅ + y1 = c1 e2x + c2 e4x − 2xe2x (x + 1) với c1 , c2 ∈ ℝ
b) Tìm nghiệm riêng của (1) thỏa điều kiện 𝐲(𝟎) = 𝟏 và 𝐲 ′ (𝟎) = 𝟏.
Ta có:
y = c1 e2x + c2 e4x − e2x (2x 2 + 2x)
⇒ y ′ = 2c1 e2x + 4c2 e4x − 2e2x (2x 2 + 2x) − e2x (4x + 2)

Theo đề bài:
y(0) = 1 c1 + c2 = 1 c + c2 = 1 1
{ ′ (0) ⇒{ ⇒{ 1 ⇒ c1 = c2 =
y =1 2c1 + 4c2 − 2 = 1 2c1 + 4c2 = 3 2
Vậy nghiệm riêng cần tìm là:
1 1
y = e2x + e4x − e2x (2x 2 + 2x)
2 2

lOMoARcPSD|10163906
K40 – MÃ ĐỀ 460
Câu 1: Giả sử 𝐏(𝐱) là hàm số liên tục trên ℝ, 𝐅(𝐱) là một nguyên hàm của 𝐏(𝐱) và
𝐥𝐢𝐦 𝐏(𝐱) ≠ 𝟎 ; 𝐥𝐢𝐦 𝐅(𝐱) = +∞
𝐱→+∞ 𝐱→+∞
Gọi 𝛗(𝐱) là một nghiệm của phương trình vi phân 𝐲 ′ + 𝐏(𝐱). 𝐲 = 𝟎. Khi đó 𝐥𝐢𝐦 𝐱. 𝛗(𝐱) có giá trị:
𝐱→+∞
Vì φ(x) là nghiệm của phương trình y ′ + P(x). y = 0 nên:
φ(x) = Ce− ∫ P(x) = Ce−F(x)

Cx ∞ C C
lim x. φ(x) = lim x. Ce−F(x) (0. ∞) = lim F(x)
( ) = lim F(x) = lim F(x)
x→+∞ x→+∞ x→+∞ e ∞ x→+∞ e . F′(x) x→+∞ e . P(x)
C
Vì lim φ(x) ≠ 0 và lim F(x) = +∞ nên lim x. φ(x) = 0 (dạng ∞
)
x→+∞ x→+∞ x→+∞
Câu 2: Cho hàm sản lượng 𝐐 = 𝐐(𝐊, 𝐋) = 𝟑𝐊 𝟏/𝟑 𝐋𝟐/𝟑 , trong đó K là lượng vốn và L là lượng lao động. Tính sản
lượng biên theo lao động khi 𝐊 = 𝟏𝟐𝟓, 𝐋 = 𝟐𝟕 biết lúc đó hệ số co giãn của Q theo L là 3/20.
dQ
Sản lượng biên theo lao động: MQ(L) =
dL
dQ L
Hệ số co giãn của Q theo L: εQL = .
{ dL Q
1 2
Q 3 3. (125)3 . (27)3
⇒ MQ(L) = εQL . = . ⇒ MQ(L) = 0,75
L 20 27
Có một bạn đề nghị mình giải tuần tự ra hết để so sánh với bài làm của thầy bạn ấy. Vì thầy bạn ấy làm tuần tự ra
thì kết quả lại là 3/10. Sau đây mình xin trả lời yêu cầu của bạn:
Theo định nghĩa:
1 −2/3 𝑑𝐾 2/3 2
𝑑𝑄 𝐿 𝑑(𝐾 1/3 ) 2/3 𝑑(𝐿2/3 ) 𝐿 3 𝐾 . . 𝐿 + 𝐾 1/3 . 3 𝐿−1/3
𝜀𝑄𝐿 = . = 3[ 1/3
.𝐿 + 𝐾 . ] . 1/3 2/3 = 𝑑𝐿
𝑑𝐿 𝑄 𝑑𝐿 𝑑𝐿 3𝐾 𝐿 𝐾 1/3 𝐿−1/3
1 𝑑𝐾 2 𝐿 𝑑𝐾 2
⇒ 𝜀𝑄𝐿 = 𝐾 −1 . 𝐿. + = . +
3 𝑑𝐿 3 3𝐾 𝑑𝐿 3
3 27 𝑑𝐾 2 𝑑𝐾 775
⇒ = . + ⇒ =−
20 375 𝑑𝐿 3 𝑑𝐿 108
Theo định nghĩa:
𝑑𝑄 𝑑(𝐾 1/3 ) 2/3 𝑑(𝐿2/3 ) 1 𝑑𝐾 2/3 2
𝑀𝑄(𝐿) = = 3[ . 𝐿 + 𝐾 1/3 . ] = 3 [ 𝐾 −2/3 . . 𝐿 + 𝐾 1/3 . 𝐿−1/3 ]
𝑑𝐿 𝑑𝐿 𝑑𝐿 3 𝑑𝐿 3
𝑑𝐾
⇒ 𝑀𝑄(𝐿) = 𝐾 −2/3 . 𝐿2/3 . + 2. 𝐾 1/3 . 𝐿−1/3
𝑑𝐿
775
⇒ 𝑀𝑄(𝐿) = 125−2/3 . 272/3 . (− ) + 2. 1251/3 . 27−1/3 = 0,75
108

lOMoARcPSD|10163906
Câu 3: Giả sử 𝐲 = 𝐲(𝐱) là nghiệm của phương trình vi phân 𝐲 ′ − 𝐲 = 𝐞𝐱 + 𝟏, thỏa điều kiện 𝐲(𝟎) = −𝟏. Phát biểu
-Trước tiên, ta cần tìm nghiệm tổng quát của phương trình y ′ − y = ex + 1.
-Nghiệm của phương trình thuần nhất tương ứng y ′ − y = 0 là:
y = C. e− ∫ −dx = C. ex
-Xem C = C(x) ⇒ y = C(x). ex . Thay vào phương trình đã cho và rút gọn ta được:
C ′ (x). ex = ex + 1 ⇒ dC(x) = (1 + e−x ). dx
⇒ C(x) = x − e−x + K với K ∈ ℝ
-Vậy nghiệm tổng quát của phương trình y ′ − y = ex + 1 là:
y = (x + K)ex − 1 với K ∈ ℝ
-Theo đề bài:
y(0) = −1 ⇒ K − 1 = −1 ⇒ K = 0
-Vậy cuối cùng thì:
y(x) = x. ex − 1
A) 𝐲(𝟏) > 𝟎
y(1) = 1. e − 1 = e − 1 > 0
B) 𝐲 ′ (𝟎) = 𝟏
y ′ (x) = (x + 1)ex ⇒ y ′ (0) = 1
C) 𝐥𝐢𝐦 𝐲 (𝐱) = 𝟎
𝐱→+∞
D) 𝐥𝐢𝐦 𝐲 (𝐱) = +∞
𝐱→+∞
lim y (x) = lim [xex − 1 ] = +∞

x→+∞ x→+∞
Câu 4: Một xí nghiệp sản xuất một loại sản phẩm. Hàm sản lượng được cho bởi 𝐐 = 𝐐(𝐱) = 𝟒, 𝟎𝟐𝐱 𝟏/𝟐 , trong đó x
là lượng nguyên liệu chính tạo ra sản phẩm. Tỉ lệ hao hụt nguyên liệu khi sản xuất là 5%. Giả sử đơn giá bán sản
phẩm là 100 và đơn giá mua nguyên liệu là 20. Để xí nghiệp thu được lợi nhuận lớn nhất thì lượng nguyên liệu cần
sử dụng là bao nhiêu?
-Gọi N là lượng nguyên liệu cần sử dụng.
-Để mua lượng nguyên liệu này, xí nghiệp tốn chi phí:
C = 20N
-Do hao hụt nguyên liệu khi sản xuất nên lượng nguyên liệu chính tạo ra sản phẩm chỉ còn lại
N ′ = 95%. N = 0,95N
-Lượng sản phẩm này cho ra sản lượng:
Q = 4,02. N ′ = 4,02. (0,95N)1/2

-Sản lượng này đem bán sẽ mang về doanh thu:
R = 100Q = 402. (0,95N)1/2

lOMoARcPSD|10163906
-Lợi nhuận của xí nghiệp được tính:

1
π = doanh thu − chi phí = R − C = 402. (0,95N)2 − 20N
-Ta cần tìm lượng nguyên liệu N để lợi nhuận π đạt cực đại.
-Sử dụng phương pháp tìm cực trị như hồi Trung học:
1 201 2
π′ (N) = 0 ⇔ 201(0,95N)−2 − 20 = 0 ⇔ N = ( ) ≈ 106
20√0.95
𝟑
Câu 5: Bằng cách sử dụng vi phân toàn phần, ta có thể xấp xỉ hàm số 𝐟(𝐱, 𝐲) = √𝐱 + 𝐲 𝟐 , khi (𝐱, 𝐲) nằm trong lân
cận của (𝟒, 𝟐) bởi đa thức:
Với (x, y) nằm trong lân cận của (4,2), ta có thể biểu diễn:
x = x0 + Δx ; y = y0 + Δy với (x0 , y0 ) = (4,2) và (Δx, Δy) → (0,0)
Áp dụng công thức Taylor cho hàm nhiều biến đến đạo hàm cấp 1, ta có:
∂f ∂f
f(x, y) = f(x0 + Δx, y0 + Δy) = f(x0 , y0 ) + Δx. (x0 , y0 ) + Δy. (x0 , y0 )
∂x ∂y
1 1
⇒ f(x, y) = f(x0 , y0 ) + (x − x0 ). [ (x0 + y02 )−2/3 ] + (y − y0 ). [ (x0 + y02 )−2/3 . 2y0 ]
3 3
1 1
⇒ f(x, y) = f(4,2) + (x − 4). [ (4 + 22 )−2/3 ] + (y − 2). [ (4 + 22 )−2/3 . 2.2]
3 3
1 1
⇒ f(x, y) = 2 + (x − 4). + (y − 2).
12 3
1 1
⇒ f(x, y) = 1 + x+ y
12 3
Nhìn quá trời vậy thôi chứ thật ra dễ hiểu lắm! Đừng vội nản nhé!
Cảm ơn bạn Nguyễn Văn Quang Phú đã giúp đỡ mình bài toán này (nhờ dịp này mới gặp được người quen, hê hê).
Bạn ấy không nói công thức làm bài này nằm ở trang 187 sách giáo trình chắc tới hết đời mình cũng không thèm
tách hai trang sách 188 và 189 đang bị dính của mình. Cảm ơn bạn rất nhiều!
Cách làm trên là mình lấy từ ý tưởng của bạn Phú, nhưng đã sắp xếp lại cho chặt chẽ hơn.
Câu 6: Trong khai triển Maclaurin của hàm số 𝐟(𝐱) = √𝟏 − 𝟖𝐱 thì hệ số của 𝐱 𝟑 là:
Theo công thức Maclaurin:
f (1) (0) f (2) (0) 2 f (3) (0) 3 f (n (0) n f (n+1) (0) n+1
f(x) = f(0) + .x + .x + .x + ⋯+ .x + .x
1! 2! 3! n! (n + 1)!
Hệ số của x 3 chính là:
1 1 3 5
f (3) (0) [2 . (− 2) . (− 2)] . (−8)3 (1 − 8.0)−2
K3 = = = −32
3! 3!

lOMoARcPSD|10163906
Câu 7: Phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟐𝐲 ′ + 𝐲 = 𝐱. (𝐞𝐱 − 𝟏) có một nghiệm riêng dạng:

-Ta viết lại phương trình đã cho thành:
y ′′ − 2y ′ + y = xex − x
-Gọi y1 là nghiệm riêng của phương trình y ′′ − 2y ′ + y = xex .
-Phương trình đặc trưng k 2 − 2k + 1 = 0 có nghiệm kép k = 1 nên y1 có dạng:
y1 = x 2 ex (a1 x + b1 ) hay y1 = ex (a1 x 3 + b1 x 2 )

-Gọi y2 là nghiệm riêng của phương trình y ′′ − 2y ′ + y = −x.
-Phương trình đặc trưng k 2 − 2k + 1 = 0 có nghiệm kép k = 1 ≠ 0 nên y2 có dạng:

y2 = a2 x + b2
-Theo nguyên lý chồng chất nghiệm, nghiệm riêng của phương trình đã cho có dạng:
y = y1 + y2 = ex (a1 x 3 + b1 x 2 ) + a2 x + b2
-Có thể đặt lại: a1 = a, b1 = b, a2 = c và a2 = d cho giống đáp án:
y = ex (ax 3 + bx 2 ) + cx + d
Câu 8: Cho hàm số 𝐟(𝐱) khả vi trong một lân cận của 0, 𝐟(𝟎) = 𝟎 và 𝐟 ′ (𝐱) là một vô cùng bé bậc cao hơn x khi 𝐱 → 𝟎.
Hãy tính:
√𝟏 + 𝐟(𝐱) − 𝐜𝐨𝐬𝐱
𝐋 = 𝐥𝐢𝐦
𝐱→𝟎 𝐱𝟐
f ′ (x) là một vô cùng bé bậc cao hơn x khi x → 0, tức là f ′ (x) ≪ x khi x → 0, hay ta viết:
f ′ (x)
lim =0
x→0 x
Ta sẽ dùng quy tắc L’hospital cho bài toán này:

f ′ (x)
+ sinx
√1 + f(x) − cosx 2√1 + f(x) f ′ (x) sinx
L = lim 2
= lim = lim + lim
x→0 x x→0 2x x→0 4x√1 + f(x) x→0 2x
f′ (x) sinx
Vì f(0) = 0, lim = 0 và lim = 1 nên:
x→0 x x→0 x
f ′ (x) sinx 1 1
lim = 0 và lim = ⇒L=
x→0 4x√1 + f(x) x→0 2x 2 2
𝐬𝐢𝐧𝐱
Câu 9: Cho hàm số 𝐟(𝐱) = . Phát biểu nào sau đây là sai?
𝟏+|𝐱|
A) f không có đạo hàm tại 0.

sinx
′ (0)
f(x) − f(0) 1 + |x| sinx 1
f = lim = lim = lim . = 1 ⇒ f ′ (0) = 1 ⇒ f có đạo hàm tại 0
x→0 x−0 x→0 x x→0 x 1 + |x|
B) f liên tục tại 0
sinx sinx
lim+ = lim− = f(0) = 0 ⇒) f liên tục tại 0
x→0 1 + |x| x→0 1 + |x|

lOMoARcPSD|10163906
C) f bị chặn trên ℝ
−1 ≤ sinx ≤ 1 sinx
Ta có: { ⇒ −1 ≤ 1+|x| ≤ 1 ⇒ f bị chặn trên và dưới trên ℝ.
1+ |x| ≥1
D) f có giới hạn hữu hạn khi 𝐱 → ∞
sinx 1
lim = lim . lim sinx
x→∞ 1 + |x| x→∞ 1 + |x| x→∞
1
Vì sinx ∈ [−1; 1] ⇒ lim sinx ∈ [−1; 1] và lim 1+|x|
= 0 nên
x→∞ x→∞
sinx
lim =0
x→∞ 1 + |x|
Vậy f có giới hạn hữu hạn khi x → ∞.
Câu 10: Cho hàm số

𝐚
𝐟(𝐱) = { 𝟑𝐱 . 𝐱 (𝐱 ≠ 𝟎)
𝐛 (𝐱 = 𝟎)
Trong đó a, b là các hằng số. Tìm điều kiện của a và b để f liên tục tại 0.
f liên tục tại 0 ⇔ lim+ f(x) = lim− f(x) = f(0) = b

x→0 x→0
Ta xét:
a
lim+ f(x) = lim+ 3x . x
x→0 x→0
Nhận thấy, với mỗi trường hợp hằng số a dương, âm, hoặc bằng không đều ảnh hưởng đến kết quả.
Ta chia thành 3 trường hợp:
-Trường hợp 1: a>0. Khi đó:
a
lim+ 3x = +∞
x→0
Bài toán rơi vào dạng vô định 0. ∞ nên ta cần khử dạng vô định bằng quy tắc L’hospital:
a 1
a 3x (3a )x
lim 3x . x = lim+ = lim+ =
x→0+ x→0 1 x→0 1
x x
1
Để tính đạo hàm của (3a )x , ta phải dùng phương pháp ln hóa hai vế như sau.
1
y = (3a )x
1 1
⇒ lny = ln [(3a )x ] = ln3a
x
1 ln3a
⇒ . y′ = − 2
y x
ln3a
⇒ y′ = − .y
x2
ln3a 1
⇒ y = − 2 . (3a )x
′
x

lOMoARcPSD|10163906
Khi đó:
1 ln3a 1
(3a )x − 2 . (3a )x 1
lim+ = lim+ x = lim+ ln3a . (3a )x = + ∞
x→0 1 x→0 1 x→0
x − 2
x
Như vậy, với trường hợp a>0 thì không tồn tại b.
Trường hợp 2: a=0. Khi đó:
lim f(x) = lim− f(x) = 0 ⇒ b = 0
x→0+ x→0
Vậy a=0, b=0 là một trường hợp thỏa mãn.

Trường hợp 3: a<0. Khi đó:
a a
lim+ 3x = 0 ; lim− 3x = +∞
x→0 x→0
⇒ lim+ f(x) ≠ lim− f(x)

x→0 x→0
Vậy khi a<0 thì hàm số không liên tục tại x=0.
Câu 11: Với ràng buộc 𝐱 𝟐 + 𝐲 = 𝟑 thì hàm số 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱𝐲 sẽ:

A) Đạt cực đại tại (-1,2) B) Đạt cực đại tại (1,2)
C) Đạt cực tiểu tại (1,-2) D) Đạt cực tiểu tại (1,-2)
Cách 1: Kiến thức Trung học phổ thông
f(x, y) = xy ≡ f(x) = 3x − x 3
x=1
f ′ (x) = 0 ⇔ [
x = −1
f ′′ (1) = −6 < 0 ⇒ f(x) đạt cực đại tại x = 1
f ′′ (−1) = 6 > 0 ⇒ f(x) đạt cực tiểu tại x = −1
Hay f(x, y) đạt cực đại tại (x, y) = (1,2) và đạt cực tiểu tại (x, y) = (−1,2)
Cách 2: Sử dụng phương pháp nhân tử Lagrange.
g(x, y) = 3 − x 2 − y
F(x, y, λ) = f(x, y) + λ. g(x, y) = xy + λ(3 − x 2 − y)
Ta tìm các đạo hàm:

∂F ∂F ∂F
= y − 2λx =x−λ = 3 − x2 − y
∂x ∂y ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= −2λ =1 =0
∂x. ∂x ∂x. ∂y ∂x. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
=1 =0 = −1
∂y. ∂x ∂y. ∂y ∂y. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= −2x = −1 =0
∂λ. ∂x ∂λ. ∂y ∂λ. ∂λ

lOMoARcPSD|10163906
Tìm các điểm dừng:

∂F
=0
∂x
∂F y = 2λx y = 2λ2 y = 2λ2 (x, y, λ) = (1,2,1)
=0⇒{ x=λ ⇒{ x=λ ⇒{ x=λ ⇒[
∂y (x, y, λ) = (−1,2, −1)
3 − x2 − y = 0 3 − x2 − y = 0 3 − λ2 − 2λ2 = 0
∂F
{∂λ = 0
Điều kiện đủ để các điểm dừng là cực trị:

−2 1 0
H2(1,2,1) = | 1 0 −1| = 4 > 0 ⇒ (−1)2 . H2(1,2,1) > 0 ⇒ f(x, y) đạt cực đại tại (x, y) = (1,2)
−2 −1 0
2 1 0
H2(−1,2,−1) = |1 0 −1| = −4 < 0 ⇒ (−1)1 . H2(−1,2,−1) > 0 ⇒ f(x, y) đạt cực tiểu tại (x, y) = (−1,2)
2 −1 0
Câu 12: Cho biết 𝐌(𝟏, 𝟏) 𝐯à 𝐍(𝟎, 𝟐) là hai trong số các điểm dừng của hàm số:
𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝟑𝐱 𝟐 𝐲 + 𝐲 𝟑 − 𝟑𝐱 𝟐 − 𝟑𝐲 𝟐 + 𝟐
Phát biểu nao sau đây là sai?
A) f đạt cực đại tại M, đạt cực tiểu tại N
B) f đạt cực tiểu tại M, đạt cực đại tại N
C) f không đạt cực trị tại M, đạt cực đại tại N
D) f không đạt cực trị tại M, đạt cực tiểu tại N
Ta tìm các đạo hàm:.
∂F ∂F
= 6xy − 6x ; = 3x 2 + 3y 2 − 6y
∂x ∂y
∂2 F ∂2 F
= 6y − 6 = 6x
∂x. ∂x ∂x. ∂y
∂2 F ∂2 F
= 6x = 6y − 6
∂y. ∂x ∂y. ∂y
Ta xét:
0 6
HM (1,1) = | | = −36 < 0 ⇒ f không đạt cực trị tại M
6 0
6 0
HN (0,2) = | | = 36 > 0 và a11 (0,2) = 6 > 0 ⇒ f đạt cực tiểu tại N
0 6
Câu 13: Giả sử hàm số 𝐟(𝐱) có đạo hàm cấp hai trong một lân cận của 0 và:
𝐟(𝟎) = 𝟎, 𝐟 ′ (𝟎) = 𝟎, 𝐟 ′′ (𝟎) = −𝟐
𝐟(𝐱 𝟐 )−𝐟(𝐱)
Giới hạn 𝐥𝐢𝐦 𝐱𝟐
có giá trị là:
𝐱→𝟎
Chú ý đạo hàm của hàm hợp:

df(x 2 ) df(x 2 ) d(x 2 )
= . = f ′ (x 2 ). 2x
dx d(x 2 ) dx

lOMoARcPSD|10163906
Như vậy, ta sẽ sử dụng liên tục quy tắc L’hospital để giải quyết bài toán này:
f(x 2 ) − f(x) f ′ (x 2 ). 2x − f ′ (x) f ′′ (x 2 ). 4x 2 + 2f ′ (x 2 ) − f ′′ (x)
lim = lim = lim
x→0 x2 x→0 2x x→0 2
f(x 2 ) − f(x) f ′′ (0). 4. 02 + 2f ′ (0) − f ′′ (0) (−2). 4. 02 + 2.0 − (−2)
⇒ lim = = =1
x→0 x2 2 2
f(x2 )−f(x)
Vậy lim x2
=1
x→0
Câu 14: Vi phân toàn phần của hàm số 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱 + 𝐲 − 𝟑 𝟑√𝐱𝐲 tại (𝟏, 𝟏) là:
∂f ∂f
df(x, y) = . dx + . dy
∂x ∂y
3 y 3 x
⇒ df(x, y) = (1 − √ 2 ) . dx + (1 − √ 2 ) . dy
x y
3 1 3 1
⇒ df(1,1) = (1 − √ ) . dx + (1 − √ 2 ) . dy = 0
12 1

lOMoARcPSD|10163906
Câu 15: Sử dụng phương pháp nhân tử Lagrange tìm cực trị địa phương của hàm số:
𝐳 = 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐞𝐱𝐲
Với điều kiện 𝐱 𝟐 + 𝐲 𝟐 = 𝟖 𝐯à 𝐱, 𝐲 > 𝟎.
Bước 1: Đặt:
g(x, y) = x 2 + y 2 − 8
F(x, y, λ) = f(x, y) + λ. g(x, y) = exy + λ. (x 2 + y 2 − 8)

Bước 2: Tìm các đạo hàm:
∂F ∂F ∂F
= yexy + 2λx = xexy + 2λy = x2 + y2 − 8
∂x ∂y ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= y 2 exy + 2λ = exy + y 2 exy = 2x
∂x. ∂x ∂x. ∂y ∂x. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= exy + x 2 exy = x 2 exy + 2λ = 2y
∂y. ∂x ∂y. ∂y ∂y. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= 2x = 2y =0
∂λ. ∂x ∂λ. ∂y ∂λ. ∂λ
Bước 3: Giải hệ phương trình:
∂F
=0 y x x2 = y2
∂x x=2
yexy = −2λx (1): (2) ⇒ =
∂F x y x 2
+ y 2
= 8 y =2
= 0 ⇒ {xexy = −2λy ⇒ xy ⇒ ⇒{ (chú ý: x, y > 0)
∂y 2 2
xe = −2λy xe xy e4
x +y =8 λ=− λ=−
∂F { x2 + y2 = 8 { 2y 2
{∂λ = 0
Bước 4: Xét định thức:
e4 3e4 5e4 4
H2 (2,2, − ) = |5e4 3e4 4| = 32.5e4 − 32.3e4 = 32.2e4 > 0 ⇒ (−1)2 . H2 > 0
2
4 4 0
⇒ Hàm số đã cho đạt cực đại tại (x, y) = (2,2)
Bước 5: Kết luận
Vậy hàm số f(x, y) = exy với điều kiện x 2 + y 2 = 8; x, y > 0 đạt cực trị địa phương tại (x, y) = (2,2).
Chú ý:
𝐇𝐧 𝐥à đị𝐧𝐡 𝐭𝐡ứ𝐜 𝐜ủ𝐚 𝐦𝐚 𝐭𝐫ậ𝐧 𝐜ấ𝐩 (𝐧 + 𝟏)×(𝐧 + 𝟏) 𝐧ằ𝐦 ở 𝐠ó𝐜 𝐭𝐫ê𝐧 𝐛ê𝐧 𝐭𝐫á𝐢 𝐜ủ𝐚 𝐦𝐚 𝐭𝐫ậ𝐧 đạ𝐨 𝐡à𝐦 𝐜ấ𝐩 𝟐
̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅
-Nếu (−𝟏)𝐦 . 𝐇𝐤 > 𝟎, ∀𝐤 = 𝐦 + 𝟏, 𝐧 thì f đạt cực tiểu
̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅
-Nếu (−𝟏)𝐤 . 𝐇𝐤 > 𝟎, ∀𝐤 = 𝐦 + 𝟏, 𝐧 thì f đạt cực đại
Với n số ẩn của hàm số cần tìm cực trị và m là số điều kiện.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Tìm nghiệm tổng quát của phương trình vi phân: 𝐲 ′′ + 𝟒𝐲 = 𝐱𝐞𝟐𝐱 (𝟏𝟔)
Bước 1: Tìm nghiệm của phương trình đặc trưng

k = 2i
k2 + 4 = 0 ⇔ [
k = −2i
Bước 2: Tìm nghiệm tổng quát của phương trình vi phân thuần nhất tương ứng
Vậy nghiệm tổng quát của phương trình thuần nhất tương ứng y ′′ + 4y = 0 là:
y̅ = c1 . cos2x + c2 . sin2x với c1 , c2 ∈ ℝ
Bước 3: Tìm nghiệm riêng của phương trình vi phân đã cho
Vì α = 2 không là nghiệm của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của (16) có dạng:
y1 = e2x . (ax + b)
⇒ y1′ = 2e2x . (ax + b) + ae2x = e2x . (2ax + a + 2b)
y1′′ = 2e2x . (2ax + a + 2b) + e2x . 2a = e2x . (4ax + 4a + 4b)
Thay vào phương trình (16), rồi rút gọn:
e2x . (4ax + 4a + 4b) + e2x . (4ax + 4b) = xe2x

1
a=
8a − 1 = 0 8
⇔ (8a − 1)x + (4a + 8b) = 0 ⇔ { ⇔{
4a + 8b = 0 1
b=−
16
Ta được một nghiệm riêng của (16) là:
1 2x
y1 = e . (2x − 1)
16
Bước 4: Kết luận nghiệm tổng quát
Vậy nghiệm tổng quát của (16) là:
1 2x
y = y1 + y̅ = e . (2x − 1) + c1 . cos2x + c2 . sìn2x
16

lOMoARcPSD|10163906
K39 – MÃ ĐỀ 17
Câu 1: Cho 𝐟(𝐱) = 𝐱 𝟒 𝐬𝐢𝐧𝐱. Tính 𝐟 (𝟏𝟗) (𝟎).

Áp dụng công thức:
𝐤
(𝐮𝐯)(𝐤) = ∑ 𝐂𝐤𝐢 . (𝐮)(𝐢) . (𝐯)(𝐤−𝐢)
𝐢=𝟎
Ta có:
19
(19) (0) i (x 4 ) (i) (n−i)
f = ∑ C19 . x=0 . (sinx)x=0
i=0
Nhận thấy với i < 4 thì số hạng trong biểu thức khai triển sẽ chứa x và khi thay x=0 vào thì giá trị sẽ bằng 0. Với
i>4 thì đạo hàm của x 4 bằng 0, kéo theo giá trị của số hạng chứa nó cũng bằng 0.
Như vậy, trong khai triển thành tổng trên, chỉ có i=4 thì số hạng mới có nghĩa. Tức”
4 (x 4 )(4) [sinx](15)
π
f (19) (0) = C19 . x=0 .
4
x=0 = C19 . (4.3.2.1)x=0 . [sin (x + 15 )]
4
= −24. C19
2 x=0
Ta có thể làm tổng quát:
k
(x n (k)
. sinax) (x = 0) = ∑ Cki . (x n )(i) (k−i) n n (n) (k−n)
x=0 . (sinax)x=0 = Ck . (x )x=0 . (sinax)x=0
i=0
π π
= Ckn . (n!)x=0 . an . [sin (ax + (k − n) )] = Ckn . n! an . sin [(k − n) ]
2 x=0 2
𝛑
⇒ (𝐱 𝐧 . 𝐬𝐢𝐧𝐚𝐱)(𝐤) (𝐱 = 𝟎) = 𝐂𝐤𝐧 . 𝐧! 𝐚𝐧 . 𝐬𝐢𝐧 [(𝐤 − 𝐧) ]
𝟐
Áp dụng vào bài toán trên, thay n=4, k=19 và a=1, ta được:
4
π 4
f (19) (0) = C19 . 4! 1n . sin (15 ) = −24. C19
2
Câu 2: Chi phí của một công ty là 𝐂(𝐋, 𝐊) = 𝐰𝐋 + 𝐫𝐊 trong đó L là lượng lao động, K là tiền vốn, w và r là các số
thực dương. Điều kiện cần để C nhỏ nhất thỏa điều kiện 𝐋𝐊 = 𝟏𝟎𝟔 là:
Cách 1: Sử dụng định lý Cauchy:
C(L, K) = wL + rK ≥ 2√wrLK
w K
Dấu “=” xảy ra ⇔ wL = rK ⇔ r
= L
Cách 2: Sử dụng phương pháp nhân tử Lagrange:

g(L, K) = 106 − LK
F(L, K, λ) = C(L, K) + λ. g(L, K) = wL + rK + λ. (106 − LK)

Điều kiện cần để C nhỏ nhất là:

lOMoARcPSD|10163906
∂F
=0
∂L w K
∂F w − λK = 0 w = λK
⇒ { ⇒ { ⇒ { =
=0 r − λL = 0 r = λL r L
∂K 106 − LK = 0 106 − LK = 0 6
∂F LK = 10
{ ∂λ = 0
Câu 3: Tính giá trị của:
𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱 − 𝟓𝐱 𝟑 + 𝟐𝐬𝐢𝐧𝟑𝐱
𝐋 = 𝐥𝐢𝐦
𝐱→𝟎 𝟕𝐱 𝟑 + 𝟐𝐭𝐚𝐧𝟐 𝐱 − 𝟑𝐭𝐚𝐧𝟒𝐱
Cách 1: Khi x → 0 thì sinx ≈ x, tanx ≈ x nên ta có thể viết:
x 2 − 5x 3 + 6x x − 5x 2 + 6 6 1
L = lim 3 2
= lim 2
= =−
x→0 7x + 2x − 12x x→0 7x + 2x − 12 −12 2
Cách này cho ta đáp án đúng và nhanh nhưng lại vi phạm trầm trọng quy tắc sử dụng các đại lượng vô cùng bé
tương đương: “Không áp dụng thay thế các đại lượng cho một tổng ở mẫu hoặc các đại lượng đang nằm trong một
hàm khác”. Không khuyến khích dùng cách này khi thi. Khi nào bí quá thì đành vi phạm thôi, nhưng không chắc
kết quả sẽ đúng.
Cách 2: Dùng quy tắc L’hospital:
sin2 x − 5x 3 + 2sin3x 2sinx. cosx − 15x 2 + 6cos3x 6 1
L = lim 3 = lim = =−
x→0 7x + 2tan2 x − 3tan4x x→0 1 1 −12 2
21x 2 + 4tanx. − 3.4
cos 2 x cos 2 4x
Cách 3: Sử dụng máy tính:
Nhập vào màn hình:
sin2 x − 5x 3 + 2sin3x
7x 3 + 2tan2 x − 3tan4x
Nhấn CALC, nhập X=0,0001. Nhấn “=”, ta được kết quả xấp xỉ -0,5.
Câu 4: Cho hàm số 𝐟(𝐱) = 𝟐|𝐱 𝟐 − 𝟒| + (𝐱 − 𝟐)𝟐 . Tính 𝐟′(𝟏)?
f(x) − f(1) 2(4 − x 2 ) + (x − 2)2 − 7 −x 2 − 4x + 5

f ′ (1) = lim = lim = lim = lim(−x − 5) = −6
x→1 x−1 x→1 x−1 x→1 x−1 x→1
Câu 5: Tính giá trị của:

𝟑
𝟐𝐱 𝟑 𝐜𝐨𝐬 𝐱
𝐋 = 𝐥𝐢𝐦
𝐱→𝟎 𝐭𝐚𝐧𝟐 𝟐𝐱
Ta tách thành tích của hai giới hạn:
3
2x 3 cos x 2x 3 3
L = lim = lim . lim cos
x→0 tan2 2x x→0 tan2 2x x→0 x
Ta có thể sử dụng cách đại lượng vô cùng bé tương đương (tan2x ≈ 2x):
2x 3 3 1 3
L = lim 2
. lim cos = lim x . lim cos
x→0 4x x→0 x 2 x→0 x→0 x
3
Vì lim x = 0 và lim cos ∈ [−1; 1] nên:
x→0 x→0 x
3
2x 3 cos x
L = lim =0
x→0 tan2 2x

lOMoARcPSD|10163906
Câu 6: Cho hàm số 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐞𝟓𝐱−𝟐𝐲 . Tìm 𝐝𝟐 𝐟(𝐱, 𝐲)?

∂f ∂f
df(x, y) = . dx + . dy = 5e5x−2y . dx − 2e5x−2y . dy = e5x−2y (5dx − 2dy)
∂x ∂y
∂df ∂df
⇒ d2 f(x, y) = . dx + . dy = 5e5x−2y (5dx − 2dy). dx − 2e5x−2y (5dx − 2dy). dy
∂x ∂y
⇒ d2 f(x, y) = e5x−2y (5dx 2 − 20. dx. dy + 4dy 2 )

𝐞𝟑𝐱 −𝐜𝐨𝐬𝐱
Câu 7: Cho 𝐟(𝐱) = { 𝐱 𝐤𝐡𝐢 𝐱 ≠ 𝟎 . Tính 𝐟′(𝟎).
𝟑 𝐤𝐡𝐢 𝐱 = 𝟎
e3x − cosx
f(x) − f(0) x −3 e3x − cosx − 3x
f ′ (0) = lim = lim = lim
x→0 x−0 x→0 x x→0 x2
3e3x + sinx − 3 9e3x + cosx 9 + 1
= lim = lim = =5
x→0 2x x→0 2 2
𝐱𝐲
Câu 8: Giả sử 𝐲 = 𝐟(𝐱) là nghiệm của phương trình vi phân 𝐲 ′ − 𝟑+𝐱 𝟐 = 𝟎 thỏa điều kiện 𝐟(𝟏) = 𝟐. Khi đó 𝐟(𝟐) có
giá trị bằng bao nhiêu?
Nghiệm tổng quát của phương trình vi phân đã cho là:
x.dx 1 2)
−∫−
= C. e2ln(3+x
2
y = C. e 3+x2 = C. eln√3+x = C√3 + x 2
Theo đề bài:
f(1) = 2 ⇔ C√3 + 12 = 2 ⇒ C = 1
⇒ y = f(x) = √3 + x 2 ⇒ f(2) = √7
Câu 9: Xét phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟓𝐲 ′ + 𝟔𝐲 = 𝐞𝟐𝐱 (𝟑𝐱 + 𝟏). Phương trình này có một nghiệm riêng với dạng:
Nghiệm của phương trình đặc trưng:
x=2
k 2 − 5k + 6 = 0 ⇔ [
x=3
Nhận thấy α = 2 là nghiệm đơn của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của phương trình đã cho có dạng:
y = x. e2x (Ax + B) hay y = e2x (Ax 2 + Bx)

Đáp án câu này lừa tình ghê thật!
u(x) = e2x+1 (ax 2 + bx) = e2x . e(ax 2 + bx) = e2x . (eax 2 + ebx)
So sánh với đáp án ta vừa giải được thì:
ea ≡ A và eb ≡ B
Vậy hóa ra:
e2x (Ax 2 + Bx) ≡ e2x . (eax 2 + ebx)
Hãy nhớ rằng: Số mũ của hàm e trong các bài toán không bao giờ chứa hệ số tự do. Nếu có thì hãy tách nó ra
thành hằng số như trên.

lOMoARcPSD|10163906
Câu 10: Trong khai triển Maclaurin đến cấp 4 của hàm số 𝐟(𝐱) = 𝐱. 𝐬𝐢𝐧𝟐𝐱, hệ số của 𝐱 𝟒 là:
Theo công thức Maclaurin:
f (1) (0) f (2) (0) 2 f (3) (0) 3 f (n (0) n f (n+1) (0) n+1
f(x) = f(0) + .x + .x + .x + ⋯+ .x + .x
1! 2! 3! n! (n + 1)!
Thì hệ số của x 4 chính là:
f (4) (0) (−32cos2x + 16x. sinx)x=0 −32 4

K= = = =−
4! 4! 24 3
𝟐
𝐭𝐚𝐧𝟐𝐱 𝟏/𝐬𝐢𝐧 𝐱
Câu 11: Giới hạn 𝐋 = 𝐥𝐢𝐦 ( 𝐱
) có giá trị:
𝐱→𝟎
tan2x 1
lim =2 tan2x sin2 x
{
x→0 x ⇒ lim ( ) = +∞ (= 2+∞ )
1 x→0 x
lim = +∞
x→0 sin2 x
Cảm ơn bạn Vu Thi Ngoc Anh đã tìm ra lỗi sai trong cách giải tưởng chừng như hoàn hảo dưới đây:
Sử dụng phương pháp ln hóa:
2
2𝑥 𝑡𝑎𝑛2𝑥 1/𝑠𝑖𝑛 𝑥
𝑡𝑎𝑛2𝑥 1/𝑠𝑖𝑛 𝑙𝑛[(
𝑥
) ] 1
𝑙𝑛(
𝑡𝑎𝑛2𝑥
)
𝐿 = 𝑙𝑖𝑚 ( ) = 𝑙𝑖𝑚 𝑒 = 𝑙𝑖𝑚 𝑒 𝑠𝑖𝑛2 𝑥 𝑥
𝑥→0 𝑥 𝑥→0 𝑥→0
Ta cần tìm số mũ (áp dụng quy tắc L’hospital):

2𝑥
𝑡𝑎𝑛2𝑥 𝑥 𝑐𝑜𝑠 2 2𝑥 − 𝑡𝑎𝑛2𝑥 2𝑥
1 𝑡𝑎𝑛2𝑥 𝑙𝑛 ( 𝑥 ) . 𝑥 ( 2 − 𝑡𝑎𝑛2𝑥)
𝑡𝑎𝑛2𝑥 𝑥 2 𝑐𝑜𝑠 2𝑥
𝑙𝑖𝑚 𝑙𝑛 ( ) = 𝑙𝑖𝑚 = 𝑙𝑖𝑚 = 𝑙𝑖𝑚 2
𝑥→0 𝑠𝑖𝑛2 𝑥 𝑥 𝑥→0 𝑠𝑖𝑛2 𝑥 𝑥→0 2𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑐𝑜𝑠𝑥 𝑥→0 2𝑥 . 𝑡𝑎𝑛2𝑥. 𝑠𝑖𝑛𝑥. 𝑐𝑜𝑠𝑥
Mẫu gồm tích các hàm nên ta có thể sử dụng phương pháp lượng vô cùng bé tương đương cho cả tử và mẫu với
𝑡𝑎𝑛2𝑥 ≈ 2𝑥, 𝑠𝑖𝑛𝑥 ≈ 𝑥:
𝑡𝑎𝑛2𝑥 2𝑥 1
𝑙𝑛 ( 𝑥 ) 𝑥 ( 2 − 2𝑥) 2 2𝑥 − 1 𝑡𝑎𝑛2 2𝑥 4𝑥 2 2
𝑙𝑖𝑚 = 𝑙𝑖𝑚 𝑐𝑜𝑠 2𝑥 = 𝑙𝑖𝑚 𝑐𝑜𝑠 = 𝑙𝑖𝑚 = 𝑙𝑖𝑚 = 𝑙𝑖𝑚
𝑥→0 2
𝑠𝑖𝑛 𝑥 𝑥→0 4
4𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑥 2
𝑥→0 2𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑥 2
𝑥→0 2𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑥 2
𝑥→0 2𝑥 . 𝑐𝑜𝑠𝑥 𝑥→0 𝑐𝑜𝑠𝑥
1 𝑡𝑎𝑛2𝑥
Vì số mũ 𝑙𝑖𝑚 𝑠𝑖𝑛2𝑥 𝑙𝑛 ( 𝑥
) = 2 nên:
𝑥→0
2𝑥
𝑡𝑎𝑛2𝑥 1/𝑠𝑖𝑛
𝐿 = 𝑙𝑖𝑚 ( ) = 𝑒2
𝑥→0 𝑥
𝒕𝒂𝒏𝟐𝒙
𝒍𝒏( ) 𝟎 ∞
Các này sai bởi vì 𝒍𝒊𝒎 𝒙
𝒔𝒊𝒏𝟐 𝒙
không phải dạng 𝟎
hay ∞ nên không thể áp dụng quy tắc L’hospital.
𝒙→𝟎
Trong đề 16 của K39 cũng có một câu tương tự, nhưng kết quả hoàn toàn khác. Đây mới thực sự là một bài tính
giới hạn từ dạng vô định 1∞

lOMoARcPSD|10163906
Câu 7 (K49 – Mã đề 16): Tính giới hạn:

𝟏
𝐭𝐚𝐧𝐱 𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱
𝐥𝐢𝐦 ( )
𝐱→𝟎 𝐱
1
tanx sin2 x 1
ln(
tanx
)
lim ( ) = lim esin2 x x
x→0 x x→0
Xét riêng phần mũ:

tanx tanx tanx
ln ( x ) ln (1 + x − 1) −1 tanx − x
lim 2
= lim 2
= lim x 2 = lim
x→0 sin x x→0 sin x x→0 sin x x→0 x. sin2 x
1
2 −1 1 − cos2 x sin2 x
= lim 2 xcos = lim = lim =
x→0 sin x + sin2x. x x→0 (sin2 x + sin2x. x). cos 2 x x→0 (sin2 x + sin2x. x). cos 2 x
x2 1 1
= lim 2 2 2
= lim 2
=
x→0 (x + 2x ). cos x x→0 (1 + 2). cos x 3
1
tanx sin2 x
⇒ lim ( ) = e1/3
x→0 x
𝟐𝟕
Câu 12: Cho 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱 + 𝐲 − 𝐱𝐲 .
A) Hàm f đạt cực đại tại 𝐌(𝟑; 𝟑) B) Hàm f đạt cực đại tại 𝐌(−𝟑; −𝟑)
C) Hàm f đạt cực tiểu tại 𝐌(𝟑; 𝟑) D) Hàm f đạt cực tiểu tại 𝐌(−𝟑; −𝟑)
Nói chung, ta không thể dùng định lý Cauchy cho bài toán này được! Đành dùng phương pháp Lagrange.
Ta tiến hành tìm các đạo hàm:
∂F 27 ∂F 27
=1+ 2 ; =1+ 2
∂x x y ∂y y x
∂2 F 54 ∂2 F 27
=− 3 =− 2 2
∂x. ∂x x y ∂x. ∂y x y
2 2
∂ F 27 ∂ F 54
=− 2 2 =− 3
∂y. ∂x x y ∂y. ∂y y x
Tìm các điểm dừng”
∂F
=0
∂x x 2 y = −27 x = −3
∂F ⇒ { ⇒{
2
xy = −27 y = −3
=0
{∂y
Ta xét:
54 27
− − 2 2
H(−3, −3) = | 81 81| = 54 − 27 > 0 và a (−3, −3) < 0 ⇒ f đạt cực đại tại (−3; −3)
27 54 11
812
− −
81 81
Câu 13: Cho hàm lợi ích 𝐔′(𝐱, 𝐲) có các đạo hàm riêng cấp hai liên tục trên ℝ𝟐 . Giả sử ta có điều kiện
𝟑𝐱 + 𝟔𝐲 = 𝐓 (𝟏)
với T là hằng số dương cho trước. Điều kiện cần để U đạt cực trị tại (𝐱, 𝐲) thỏa điều kiện (1) là:

lOMoARcPSD|10163906
Đặt các hàm:

g(x, y) = T − 3x − 6y
F(x, y, λ) = U(x, y) + λ. g(x, y) = U(x, y) + λ. (T − 3x − 6y)
Tìm các đạo hàm:

∂F ∂F ∂F
= Ux′ − 3λ = Uy′ − 6λ = T − 3x − 6y
∂x ∂y ∂λ
Điều kiện cần để U đạt cực trị tại (x, y) thỏa điều kiện (1) là:
∂F
=0
∂x Ux′ = 3λ
∂F
= 0 ⇒ { Uy′ = 6λ ⇒ Uy′ = 2Ux′
∂y
3x + 6y = T
∂F
{∂λ = 0
𝐓 𝐓
A) 𝐱 = 𝟔 , 𝐲 = 𝟏𝟐
Chưa đủ cơ sở để kết luận.

B) 𝐔𝐱′ = 𝟐𝐔𝐲′ C) 𝟐𝐔𝐱′ = 𝐔𝐲′
Cách làm trên đã cho ta đáp án

D) Các câu kia đều sai
Câu C đúng mà!
𝐝
Câu 14: Cho hàm số 𝐟(𝐱) có 𝐟(𝟖) = 𝟐 𝐯à 𝐟′(𝟖) = −𝟏 và 𝐠(𝐱) = 𝐝𝐱 [𝐱 𝟑 𝐟(𝟒𝐱)]. Tính 𝐠(𝟐)?
d 3 d(x 3 ) df(4x)
g(x) = [x f(4x)] = . f(4x) + x 3 . = 3x 2 . f(4x) + x 3 . f ′ (4x). 4
dx dx dx
⇒ g(2) = 3. 22 . f(8) + 23 . f ′ (8). 4 = 12.2 + 8. (−1). 4 = −8

lOMoARcPSD|10163906
Câu 15: Dùng phương pháp nhân tử Lagrange để tìm cực trị hàm 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝟐𝐱 + 𝟑𝐲 thỏa điều kiện
𝟑𝐱 𝟐 + 𝟐𝐲 𝟐 = 𝟐𝟏𝟎
Bước 1: Đặt các hàm:
g(x, y) = 3x 2 + 2y 2 − 210
F(x, y, λ) = f(x, y) + λ. g(x, y) = 2x + 3y + λ. (3x 2 + 2y 2 − 210)

∂F ∂F ∂F
= 2 + 6λx = 3 + 4λy = 3x 2 + 2y 2 − 210
∂x ∂y ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= 6λ =0 = 6x
∂x. ∂x ∂x. ∂y ∂x. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
=0 = 4λ = 4y
∂y. ∂x ∂y. ∂y ∂y. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= 6x = 4y =0
∂λ. ∂x ∂λ. ∂y ∂λ. ∂λ
∂F 1
=0 1 x=−
∂x 2 + 6λx = 0 x=− 3λ
∂F 3λ 3
=0⇒{ 3 + 4λy = 0 ⇒ 3 ⇒ y=−
∂y y = − 4λ
3x 2 + 2y 2 − 210 = 0 4λ
∂F 2 2 1 9
{3x + 2y − 210 = 0
{∂λ = 0 {3λ2 + 8λ2 − 210 = 0
1
(x1 , y1 , λ1 ) = (−4; −9; ) (λ1 > 0)
⇒[ 12
1
(x2 , y2 , λ2 ) = (4; 9; − ) (λ2 < 0)
12
Bước 4: Ta xét:
6λ 0 6x
H2 = | 0 4λ 4y| = −36.4x 2 λ − 24.4y 2 λ = −4(36x2 + 24y 2 ). λ
6x 4y 0
Bước 5: Như vậy:
(−1)1 . H2(x1 ,y1 ,λ1 ) > 0 nên f(x, y) đạt cực tiểu tại (x1 , y1 ) = (−4; −9)
(−1)2 . H2(x2,y2 ,λ2 ) > 0 nên f(x, y) đạt cực đại tại (x2 , y2 ) = (4; 9)
Vậy hàm số đã cho đạt cực tiểu tại (x, y) = (−4; −9) và đạt cực đại tại (x, y) = (4; 9)
Cảm ơn Tee Nguyễn và Lê Quỳnh Duyên đã đóng góp đáp án giúp mình nhận ra một sai lầm khủng khiếp!

lOMoARcPSD|10163906
Bài 16: Cho phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟓𝐲 ′ + 𝟒𝐲 = (𝟔𝐱 − 𝟓). 𝐞𝐱 (𝟏𝟔)

a) Giải phương trình (16)
Bước 1: Nghiệm của phương trình đặc trưng:
k=1
k 2 − 5k + 4 = 0 ⇔ [
k=4
Bước 2: Vậy nghiệm tổng quát của phương trình tuyến tính tương ứng là:
y̅ = c1 ex + c2 e4x với c1 , c2 ∈ ℝ
Bước 3: Vì α = 1 là nghiệm đơn của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của (16) có dạng:
y1 = x. ex . (ax + b) = ex . (ax 2 + bx)
⇒ y1′ = ex . (ax 2 + bx) + ex . (2ax + b) = ex . [ax 2 + (2a + b). x + b]
⇒ y1′′ = ex . [ax 2 + (2a + b). x + b] + ex . [2ax + (2a + b)] = ex . [ax 2 + (4a + b). x + 2a + 2b]
Thay hết vào phương trình (16), ta được:
ex . [ax 2 + (4a + b). x + 2a + 2b] − 5ex . [ax 2 + (2a + b). x + b] + 4ex . (ax 2 + bx) = (6x − 5). ex
−6a − 6 = 0 a = −1
⇒ x. (−6a − 6) + 2a − 3b + 5 = 0 ⇒ { ⇒{
2a − 3b + 5 = 0 b=1
Ta được nghiệm riêng của (16) là:
y1 = ex . (−x 2 + x)
Bước 5: Vậy nghiệm tổng quát của (16) là:
y = y1 + y̅ = (−x 2 + x + c1 ). ex + c2 . e4x với c1 , c2 ∈ ℝ
b) Tìm nghiệm riêng của (1) thỏa điều kiện 𝐲(𝟎) = 𝟏 và 𝐲 ′ (𝟎) = −𝟐.
y = (−x 2 + x + c1 ). ex + c2 . e4x ; y ′ = (−x 2 − x + c1 + 1). ex + 4c2 . e4x

7
y(0) = 1 c1 + c2 = 1 c1 + c2 = 1 c1 =
{ ′ ⇒{ ⇒{ ⇒{ 3
y (0) = −2 c1 + 1 + 4c2 = −2 c1 + 4c2 = −3 4
c2 = −
3
Vậy nghiệm riêng cần tìm là:
7 4
y = (−x 2 − x + ) . ex − . e4x
3 3
Cảm ơn bạn Cuxi Libra đã giúp mình tìm ra lỗi sai!

lOMoARcPSD|10163906
K38 – MÃ ĐỀ 110
Câu 1: Cho g là một hàm khả vi thỏa điều kiện 𝐠(𝐱) < 𝟎, ∀𝐱 ∈ ℝ và 𝐟 ′ (𝐱) = (𝐱 𝟐 − 𝟒). 𝐠(𝐱). Phát biểu nào sau đây là
đúng?
A) f đạt cực tiểu địa phương tại -2, đạt cực đại địa phương tại 2
B) f đạt cực đại địa phương tại -2, đạt cực tiểu địa phương tại 2
C) f đạt cực đại và cực tiểu địa phương tại -2
D) f đạt cực đại và cực tiểu địa phương tại 2
-Tương tự như hồi Trung học:
x=2
f đạt cực trị ⇔ f ′ (x) = 0 ⇔ x 2 − 4 = 0 ⇔ [
x = −2
-Ta tìm đạo hàm cấp hai của f(x):
f ′′ (x) = 2x. g(x) + (x 2 − 4). g(x)
-Ta có:
f ′′ (2) = 4. g(x) < 0 ⇒ f đạt cực đại địa phương tại x = 2
f ′′ (−2) = −4. g(x) > 0 ⇒ f đạt cực tiểu địa phương tại x = −2
Câu 2: Xét phương trình 𝐲 ′′ + 𝟒𝐲 = 𝟎. Phát biểu nào sau đây là sai?
Xét phương trình y ′′ + 4y = 0.
Nghiệm của phương trình đặc trưng:
k = 2i
k 2 + 4k = 0 ⇔ [
k = −2i
Suy ra nghiệm tổng quát:
y = c1 cos2x + c2 sin2x với c1 , c2 ∈ ℝ
a b
Nếu đặt C1 = A. = Asinφ và C1 = A. = Acosφ thì:
√a2 +b2 √a2 +b2
y = Asin(2x + φ) với A, φ ∈ ℝ
Thật ra, nếu chú ý, ta sẽ nhận ra 𝑦 ′′ + 4𝑦 = 0 chính là phương trình vi phân của dao động điều hòa như khi học
Dao động điều hòa ở lớp 12:
Phương trình 𝑥 ′′ + 𝜔2 𝑥 = 0 có nghiệm tổng quát:
𝑥 = 𝐴𝑐𝑜𝑠(𝜔𝑡 + 𝜑) ℎ𝑜ặ𝑐 𝑥 = 𝐴𝑠𝑖𝑛(𝜔𝑡 + 𝜑′)
Tóm lại, giải phương trình 𝑦 ′′ + 4𝑦 = 0, ta được nghiệm tổng quát:
𝑦 = 𝐴𝑠𝑖𝑛(2𝑥 + 𝜑) 𝑣ớ𝑖 𝐴, 𝜑 ∈ ℝ
A) Mọi nghiệm đều là hàm bị chặn trên ℝ
−A ≤ Asin(2x + φ) ≤ A ⇒ y bị chặn trên và chặn dưới
B) Có một nghiệm riêng là hàm hằng
Cho A=0 thì y=0 là hàm hằng.

lOMoARcPSD|10163906
C) Có một nghiệm riêng là 3sin2x.

Đương nhiên! Khi A=3 và φ = 0.
D) Mọi nghiệm đều có giới hạn khi 𝐱 → +∞
Hàm sinx và cosx không có giới hạn khi x → +∞.
Tức lim sinx và lim cosx không xác định.
x→+∞ x→+∞
Câu 3: Cho f là một hàm số liên tục và 𝐅 ′ (𝐱) = 𝐟(𝐱), ∀𝐱 ∈ ℝ. Giả sử 𝐥𝐢𝐦 𝐅(𝐱) = 𝟎. Hãy tính:
𝐱→+∞
+∞
𝐈 = ∫ 𝐟(𝐱/𝟐𝟎𝟏𝟑). 𝐝𝐱
𝟎
Áp dụng những nguyên tắc tính tích phân đơn giản hồi Trung học phổ thông:
+∞
x +∞ +∞ 0
I = ∫ f(x/2013). dx = 2013. F ( )| = 2013 [F ( )−F( )] = −2013. F(0)
2013 0 2013 2013
0
+∞ 1
(Chú ý rằng: 2013 = +∞ và công thức trên chính là ∫ f(ax + b). dx = a F(ax + b))
Câu 4: Trong khai triển Maclaurin cho hàm số 𝐟(𝐱) = 𝐱. 𝐬𝐢𝐧𝟐𝐱, hệ số của số hạng chứa 𝐱 𝟑 là:
f (3) (0) (−8sin2x − 4sin2x − 8x. cos2x)x=0

K3 = = =0
3! 3!
Câu 5: Cho hàm số:

𝟏
𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱 + 𝐲 +
𝐱𝐲
Khẳng định nào sau đây đúng?
A) Có hai điểm dừng B) Đạt cực tiểu địa phương
C) Đạt cực đại địa phương D) Không đạt cực trị
Tìm điểm dừng:
∂f 1
=0 1− 2 =0
∂x x y x2y = 1 x=1
∂f ⇒ ⇒ { ⇒{ ⇒ f chỉ có một điểm dừng
1 2
y x=1 y =1
=0 1− 2 =0
{∂y { y x
Xét:
∂2 f ∂2 f
(1; 1) (1; 1)
| ∂x. ∂x ∂x. ∂y | = |2 1| > 0 và a11 > 0 ⇒ f đạt cực tiểu tại (1; 1)
H=| 2 2 |
∂ f ∂ f 1 2
(1; 1) (1; 1)
∂y. ∂x ∂y. ∂y

lOMoARcPSD|10163906
𝐞𝐦𝐱 −𝟏
𝐤𝐡𝐢 𝐱 ≠ 𝟎
Câu 6: Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số 𝐟(𝐱) = { 𝐱 liên tục tại 0.
𝟐
𝐦 𝐤𝐡𝐢 𝐱 = 𝟎
f liên tục tại 0 ⇔ lim f(x) = f(0) = m2 .
x→0
Ta có:
emx − 1 memx
lim f(x) = lim = lim =m
x→0 x→0 x x→0 1
Từ đó suy ra:
m=0
m = m2 ⇔ [
m=1
Câu 7: Cho f, g là các hàm số khả vi trên ℝ thỏa 𝐟(𝟎) = 𝟏 và 𝐠(𝐱) > 𝟎, ∀𝐱 ∈ ℝ. Nếu 𝐡(𝐱) = 𝐟(𝐱). 𝐠(𝐱) và 𝐡′(𝐱) =
𝐟(𝐱). 𝐠′(𝐱) thì:
A) 𝐟(𝐱) = 𝐟 ′ (𝐱), ∀𝐱 ∈ ℝ B) 𝐟(𝐱) = 𝐞𝐱 , ∀𝐱 ∈ ℝ

C) 𝐟(𝐱) = 𝟏, ∀𝐱 ∈ ℝ D) 𝐟(𝐱) = 𝟎, ∀𝐱 ∈ ℝ
Theo đúng công thức đạo hàm:

h(x) = f(x). g(x) ⇒ h′ (x) = f′(x). g(x) + f(x). g′(x)
Nhưng theo đề bài:

h′(x) = f(x). g′(x)
Chứng tỏ rằng:
f ′ (x). g(x) = 0 ⇒ f ′ (x) = 0 ⇒ f(x) = const, ∀x ∈ ℝ
Vì f(0) = 1 nên f(x) = 1, ∀x ∈ ℝ
𝐱
Câu 8: Đặt 𝛂(𝐱) = ∫𝟎 √𝐭 𝟑 + 𝟏. 𝐝𝐭. Tính giá trị của:
𝛂(𝐱) − 𝐬𝐢𝐧𝐱
𝐥𝐢𝐦
𝐱→𝟎 𝐱𝟑
Gọi F(t) = ∫ √t 3 + 1. dt là nguyên hàm của √t 3 + 1. Khi đó (lưu ý F(0) là hằng số thực):
α(x) = F(t)|x0 = F(x) − F(0)
⇒ α′ (x) = F ′ (x) = √x 3 + 1
Như vậy, áp dụng quy tắc L’hospital, ta có:
3x 2
+ sinx
α(x) − sinx √x 3 + 1 − cosx 2√x 3 + 1 x sinx 1
lim = lim = lim = lim [ + ]=
x→0 x3 x→0 3x 2 x→0 6x x→0 4√x 3 + 1 6x 6
𝟐
Câu 9: Xét phương trình vi phân 𝒚′ + 𝟐𝒙𝒚 = 𝒆−𝒙 . Phát biểu nào sau đây là đúng?
Trước hết, ta tìm nghiệm tổng quát của phương trình trên.
Nghiệm tổng quát của phương trình liên kết có dạng:

lOMoARcPSD|10163906
2
y = Ce− ∫ 2x.dx = Ce−x
Xem C = C(x) rồi thay vào phương trình đã cho, ta giải được:
C(x) = x + K
2
Vậy nghiệm tổng quát của phương trình y ′ + 2xy = e−x là:
2
y = (x + K). e−x
Sau đó, theo ý chung của các phát biểu, ta tìm thêm giới hạn:
2 x+K ∞ 1 1
lim (x + K). e−x = lim 2 ( ) = lim 2 ( )=0
x→+∞ x→+∞ ex ∞ x→+∞ 2x. ex ∞
A) Tồn tại một nghiệm riêng không có giới hạn khi 𝐱 → +∞
B) Mọi nghiệm đều có giới hạn khác 0 khi 𝐱 → +∞
D) Mọi nghiệm có giới hạn hữu hạn khi 𝐱 → +∞
Rõ ràng lim y = 0 (hữu hạn), ∀K ∈ ℝ (tức với mọi nghiệm riêng)
x→+∞
𝟐
C) Nghiệm tổng quát là 𝐲 = 𝐱𝐞−𝐱 + 𝐂
Thay vào thấy đúng nhưng nó chưa chắc đã là nghiệm tổng quát nhé!
+∞ 𝐞𝛂𝐱
Câu 11: Với giá trị nào của 𝛂, tích phân suy rộng ∫𝟎 𝐞𝛂𝐱 +𝟏
. 𝐝𝐱 sẽ hội tụ?
+∞ K K
eαx eαx 1 d(eαx + 1) ln(eαK + 1) − ln2
∫ αx . dx = lim ∫ αx . dx = lim ∫ = lim
e +1 K→+∞ e +1 K→+∞ α eαx + 1 K→+∞ α
0 0 0
+∞ eαx
Để tích phân trên hội tụ thì ∫0 eαx +1
. dx phải có giá trị là một hằng số. Điều đó xảy ra khi:
eαK + 1 eαK + 1
lim ln = const ⇔ lim = const ⇔ lim eαK = const ⇔ α ≤ 0
K→+∞ 2 K→+∞ 2 K→+∞
Tuy nhiên, chú ý, với α = 0 thì quay lại biểu thức tính giới hạn, ta lại phải dạng vô định và giới hạn tính được
không phải hằng số.
Vậy chỉ α < 0 là thỏa mãn yêu cầu đề bài.
Câu 12: Một sản phẩm được tạo ra từ hai loại nguyên liệu A, B. Sản lượng Q của loại sản phẩm này được cho bởi
hàm 𝐐 = 𝐐(𝐱, 𝐲), với x, y là lượng nguyên liệu A, B, một cách tương ứng. Giá bán của sản phẩm này là P. Hàm chi
phí là 𝐂(𝐱, 𝐲) = 𝐚𝐱 + 𝐛𝐲 + 𝐝, 𝐯ớ𝐢 𝐝 > 𝟎. Để lợi nhuận lớn nhất thì:
Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí = Sản lượng × đơn giá – Chi phí
π = Q. P − C = Q(x, y). P − (ax + by + d)
Điều kiện cần để hàm π đạt cực trị:
∂π ∂Q ∂Q ∂Q
=0 P. −a=0 P. =a ′
∂x
⇒
∂x
⇒
∂x
⇒ ∂x = a hay Q x = a
∂π ∂Q ∂Q ∂Q b Q′y b
=0 P. −b=0 P. =b ∂y
{ ∂y { ∂y { ∂y

lOMoARcPSD|10163906
Câu 13: Cho hàm số

𝛂 + 𝐞𝟐𝐱 , 𝐱 ≥ 𝟎
𝐟(𝐱) = {
𝟒 + 𝛃𝐱, 𝐱 < 𝟎
Giả sử 𝐟(𝐱) khả vi tại 0. Khi đó giá trị của 𝐟(𝛂 − 𝛃) là:
f(x)−f(0) f(x)−f(0) f(x)−f(0)
f(x) khả vi tại 0 ⇔ lim tồn tại ⇔ lim+ = lim−
x→0 x−0 x→0 x x→0 x
Ta có:
f(x) − f(0) α + e2x − (α + 1) e2x − 1 0
lim+ = lim+ = lim+ ( ) = lim+ 2e2x = 2
x→0 x x→0 x x→0 x 0 x→0
f(x) − f(0) 4 + βx − (α + 1) 3−α

lim− = lim− = lim− (β + )
x→0 x x→0 x x→0 x
Nhận thấy:
f(x) − f(0) f(x) − f(0)
lim+ = lim− ⇔ α = 3 và β = 2
x→0 x x→0 x
f(x)−f(0)
(Nếu α ≠ 3 thì lim− x
= ∞ và hàm đã cho sẽ không khả vi)
x→0
Ta có thể viết lại:

3 + e2x , x ≥ 0
f(x) = {
4 + 2x, x < 0
⇒ f(α − β) = f(1) = 3 + e2
Câu 14: Phương trình 𝐲 ′′ − 𝟔𝐲 ′ + 𝟗𝐲 = 𝐱. 𝐞𝟑𝐱 có một nghiệm riêng dạng:

Phương trình đặc trưng:
k 2 − 6k + 9 = 0 ⇔ k = 3 (nghiệm kép)
Vì α = 3 là nghiệm kép của phương trình đặc trưng nên phương trình đã cho có nghiệm riêng dạng:
y = x 2 . (ax + b). e3x hay y = (ax 3 + bx 2 ). e3x

lOMoARcPSD|10163906
Câu 15: Giải phương trình vi phân

𝐲 ′′ − 𝟑𝐲 ′ + 𝟐𝐲 = 𝐱. 𝐞𝐱
Bước 1: Nghiệm của phương trình đặc trưng:

k=1
k 2 − 3k + 2 = 0 ⇔ {
k=2
Bước 2: Nghiệm tổng quát của phương trình tuyến tính liên kết y ′′ − 3y ′ + 2y = 0 là:
y̅ = c1 ex + c2 e2x với c1 , c2 ∈ ℝ
Bước 3: Tìm nghiệm riêng của phương trình đã cho.
Vì α = 1 là nghiệm đơn của phương trình đặc trưng nên nghiệm riêng của phương trình đã cho có dạng:
y1 = x. ex . (ax + b) hay y1 = ex . (ax 2 + bx)
⇒ y1′ = ex (ax 2 + 2ax + bx + b)
⇒ y1′′ = ex (ax 2 + 4ax + bx + 2a + 2b)
Thay vào phương trình đã cho:
ex (ax 2 + 4ax + bx + 2a + 2b) − 3ex (ax 2 + 2ax + bx + b) + 2ex . (ax 2 + bx) = x. ex
1
−2a − 1 = 0
⇒ (−2a − 1). x + (2a − b) = 0 ⇒ { ⇒ {a = − 2
2a − b = 0
b = −1
Nghiệm riêng của phương trình đã cho là:
1
y1 = ex . (− x 2 − x)
2
Vậy nghiệm tổng quát của phương trình đã cho là:
1
y = y1 + y̅ = ex . (− x 2 − x + c1 ) + c2 e2x với c1 , c2 ∈ ℝ
2

lOMoARcPSD|10163906
Câu 16: Tìm cực trị của hàm số 𝐳 = 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝟐𝐱𝐲 với điều kiện 𝐱 𝟐 + 𝐲 𝟐 = 𝟗 bàng phương pháp nhân tử Lagrange.
Bước 1: Đặt:
g(x, y) = x 2 + y 2 − 9
F(x, y, λ) = f(x, y) + λ. g(x, y) = 2xy + λ. (x 2 + y 2 − 9)

∂F ∂F ∂F
= 2y + 2λx = 2x + 2λy = x2 + y2 − 9
∂x ∂y ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= 2λ =2 = 2x
∂x. ∂x ∂x. ∂y ∂x. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
=2 = 2λ = 2y
∂y. ∂x ∂y. ∂y ∂y. ∂λ
∂2 F ∂2 F ∂2 F
= 2x = 2y =0
∂λ. ∂x ∂λ. ∂y ∂λ. ∂λ
3 3
(x, y, λ) = ( ; ; −1)
∂F √2 √2
=0 y x 3 3
∂x (1): (2) ⇒ = x2 = y2
y = −λx (x, y, λ) = (− ; ; 1)
∂F x y x 2
+ y 2
= 9 √2 √2
=0⇒{ x = −λy ⇒{ ⇒
∂y 2 2
x = −λy x ⇒ 3 3
x +y −9 = 0 λ=− (x, y, λ) = ( ; − ; 1)
∂F x2 + y2 − 9 = 0 { y √2 √2
{∂λ = 0
3 3
(x, y, λ) = (− ;− ; −1)
[ √2 √2
Bước 4: Xét định thức:
2λ 2 2x
H2 = | 2 2λ 2y| = 16xy − 8(x 2 + y 2 ). λ
2x 2y 0
3 3 3 3
Với hai điểm dừng (x, y, λ) = ( ; ; −1) và (x, y, λ) = (− ; − 2 ; −1) thì H2 >0
√2 √2 √2 √
⇒ (−1)2 . H2 > 0 ⇒ f đạt cực đại tại cả 2 điểm dừng trên.

3 3 3 3
Với hai điểm dừng (x, y, λ) = (− ; ; 1) và (x, y, λ) = ( ; − ; 1) thì H2 <0
√2 √2 √2 √2
⇒ (−1)1 . H2 > 0 ⇒ f đạt cực tiểu tại cả 2 điểm dừng trên.

Bước 5: Kết luận
Vậy hàm số f(x, y) = 2xy với điều kiện x 2 + y 2 = 9 đạt:

3 3 3 3
-Cực đại tại(x, y) = ( ; ) và (x, y) = (− ; − 2)
√2 √2 √2 √
3 3 3 3
-Cực tiểu tại (x, y) = ( ; − 2) và (x, y) = (− ; )
√2 √ √2 √2

lOMoARcPSD|10163906
PHÂN BIỆT ĐẠO HÀM THƯỜNG VÀ ĐẠO HÀM RIÊNG
Xét hàm 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐱𝐲. Khi đó:

-Đạo hàm thường, ta vẫn xem y là biến:
df d(xy) dx dy dy
= = . y + x. = y + x.
dx dx dx dx dx
-Đối với đạo hàm riêng, y trở thành hằng:
∂f ∂(xy) ∂x ∂y
= = . y + x. = 1. y + x. 0 = y
∂x ∂x ∂x ∂x
Cái ta sai chính là không phân biệt rõ ký hiệu đạo hàm thường hay riêng trong công thức nên khi đạo hàm thường
bị nhầm.

lOMoARcPSD|10163906
GIẢI BÀI TẬP THEO YÊU CẦU
1) Câu 2 (K37 – 485): Xét phương trình vi phân 𝐲 ′′ − 𝟒𝐲 ′ + 𝟒𝐲 = 𝟐𝐱 . (𝟑𝐱 − 𝟏). Nghiệm riêng của phương trình này
có dạng:
Trước tiên, ta cần biến đổi một chút:
x
2x = eln2 = ex.ln2
Khi đó, phương trình đã cho trở thành:
y ′′ − 4y ′ + 4y = ex.ln2 . (3x − 1)
Vậy ở đây, hệ số α = ln2.
Dễ dàng tìm được nghiệm riêng của phương trình đã cho là:
y1 = eln2.x . (ax + b)
𝐲
2) Câu 3 (K37 – 485): Giả sử 𝐲 = 𝐟(𝐱) là nghiệm của phương trình vi phân 𝐲 ′ + = 𝐬𝐢𝐧𝐱 thỏa điều kiện 𝐟(𝛑) = 𝟏.
𝐱
𝛑
Khi đó 𝐟 (𝟐) có giá trị?
y
Nghiệm của phương trình thuần nhất y ′ + x = 0 là:
dx C C
y = C. e− ∫ x = C. e−lnx = =
elnx x
C(x)
Xem C = C(x) thì y = x
. Thay vào phương trình đã cho:
C ′ (x). x − C(x) C(x)

+ 2 = sinx
x2 x
dC(x) = sinx. x. dx ⇒ C(x) = − ∫ x. d(cosx) = −x. cosx + ∫ cosx. dx = −x. cosx + sinx + K
Vậy nên:
K + sinx
y = −cosx +
x
Theo đề bài:
K + sinπ
y(π) = 1 ⇒ −cosπ + =1⇒K=0
π
π
π π sin 2 2
⇒ y ( ) = −cos + π =
2 2 π
2
𝛛𝐟 𝛛𝐟
3) Câu 5 (K37 – 485): Hàm 𝐟(𝐱, 𝐲) nào sau đây thỏa phương trình 𝐱. 𝛛𝐱 + 𝐲. 𝛛𝐲 = 𝟎?
Câu này mình chỉ có thể thay đáp án vào thôi! Chứ còn giải phương trình chứa đạo hàm riêng thì mình chưa thể.
A) 𝐟(𝐱, 𝐲) = 𝐥𝐧(𝐱𝐲)
∂f 1 1 ∂f 1 1 ∂f ∂f
= .y = ; = . x = ⇒ x. + y. = 2 (không thỏa)
∂x xy x ∂y xy y ∂x ∂y

lOMoARcPSD|10163906
B) 𝐟(𝐱, 𝐲) = √𝐱 𝟐 + 𝐲 𝟐
∂f 1 x ∂f 1 y
= . 2x = ; = . 2y =
∂x 2√x 2 + y 2 √x 2 + y 2 ∂y 2√x 2 + y 2 √x 2 + y 2
∂f ∂f
⇒ x. + y. = √x 2 + y 2 (không thỏa)
∂x ∂y
𝐱 𝐲
C) 𝐟(𝐱, 𝐲) = √𝐲 + √𝐱
∂f 1 1 1 1 √y ∂f 1 √x
= . + √y. (− )= − ; = −
∂x √y 2√x 2√x 3 2√xy 2√x 3 ∂y 2√xy 2√y 3
∂f ∂f 1 x 1 y x 1 y 1 x y
⇒ x. + y. = ( √ − √ . ) + ( √ − √ . ) (không thỏa)
∂x ∂y 2 y 2 x |x| 2 x 2 y |y|
Ở đây, nếu x, y > 0 thì điều đã cho đúng. Nhưng khi x, y < 0 thì:
x y ∂f ∂f x y
= = −1 ⇒ x. + y. = √ + √ ≠ 0
|x| |y| ∂x ∂y y x
𝐱+𝟏 𝐭.𝐝𝐭
4) Câu 11: Cho các hàm số 𝐟(𝐱) = ∫𝟏 𝐭 𝟐 −𝟐𝐭+𝟐
và 𝐠(𝐱) = 𝐥𝐧(𝐱 + 𝟏). Hãy tính giá trị của:
𝐱+𝟏 𝐭. 𝐝𝐭
𝐟(𝐱) ∫𝟏 𝟐 − 𝟐𝐭 + 𝟐
𝐥𝐢𝐦 = 𝐥𝐢𝐦 𝐭
𝐱→∞ 𝐠(𝐱) 𝐱→∞ 𝐥𝐧(𝐱 + 𝟏)
t
Nếu gọi F(x) là nguyên hàm của t2 −2t+2, tức viết:
t. dt
F(t) = ∫
t 2 − 2t + 2
Thì rõ ràng, ta có thể viết:
f(x) = F(t)|1x+1 = F(x + 1) − F(1)

(x + 1)
⇒ f ′ (x) = F ′ (x + 1) =
(x + 1)2 − 2(x + 1) + 2
(Chú ý F(1) là một hằng số)
Đến đây, ta hoàn toàn có thể áp dụng quy tác L’hospital cho giới hạn cần tính:
x+1
f(x) (x + 1)2 − 2(x + 1) + 2 (x + 1)2
lim = lim = lim =1
x→∞ g(x) x→∞ 1 x→∞ (x + 1)2 − 2(x + 1) + 2
x+1
Có thể tham khảo thêm bài 8 – K38.

lOMoARcPSD|10163906
𝟐
5) Câu 16 (K37 – 485): Cho phương trình vi phân sau: 𝐲 ′ + 𝟐𝐱𝐲 = 𝐞−𝐱 (𝟏)
a) Tìm nghiệm tổng quát 𝐲 = 𝐲(𝐱, 𝐂) của (1)
Nghiệm của phương trình thần nhất liên kết y ′ + 2xy = 0 là:
2
y̅ = C. e− ∫ 2x.dx = C. e−x
Coi C là hàm, tức C = C(x) thì nghiệm tổng quát của (1) có dạng:
2
y = C(x). e−x
Thay vào (1) và rút gọn, ta được:
C ′ (x) = 1 ⇒ C(x) = x + K với K ∈ ℝ
Vậy nghiệm tổng quát của (1) là:
2
y = (x + K ). e−x
b) Tìm 𝐥𝐢𝐦 𝐲(𝐱, 𝐂).
𝐱→∞
Ta sử dụng quy tắc L’hospital:

2 x+K 1
lim y(x, C) = lim (x + K ). e−x = lim 2 = lim 2 =0
x→∞ x→∞ x→∞ ex x→∞ 2x. ex
6) Câu 1 (K36 – 134): Cho hàm chi phí 𝐂 = 𝟏𝟎𝐐𝟐 + 𝟐𝟎𝐐 + 𝟓𝟎. Tính chi phí biên tế và độ co dãn tại Q=10.
dC
MC(Q) = = 20Q + 20 ⇒ MC(10) = 220
dQ
dC Q dC Q 10
εCL = . = . 2
⇒ εCL (10) = 220. = 1,76
dQ C dQ 10Q + 20Q + 50 1000 + 200 + 50
7) Câu 15 (K36 – 134): Viết khai triển Maclaurin của hàm 𝐲 = 𝐬𝐢𝐧𝐱 đến cấp 5. Áp dụng tính gần đúng 𝐬𝐢𝐧𝟏°.
sin(1) (0) sin(2) (0) 2 sin(3) (0) 3 sin(4) (0) 4 sin(5) (0) 5
sinx ≈ sin0 + .x + .x + .x + .x + .x
1! 2! 3! 4! 5!
π π π π π
sin (2) sin (2. 2) sin (3. 2) sin (4. 2) sin (5. 2)
⇒ sinx ≈ sin0 + .x + . x2 + . x3 + . x4 + . x5
1! 2! 3! 4! 5!
x x3 x5
⇒ sinx ≈ − +
1! 3! 5!
Nếu thích, các bạn có thể tìm hiểu định nghĩa của hàm sinx, dựa theo khai triển Maclaurin:
+∞
x x3 x5 x7 x 2i+1
sinx = − + + + ⋯ = ∑
1! 3! 5! 7! (2i + 1)!
i=0
Như vậy:
π π π3 π5
sin1° = sin ≈ + + ≈ 0,0175
180 180 3!. 1803 5!. 1805

lOMoARcPSD|10163906
7) Tìm nghiệm riêng của phương trình:

𝐲 ′′ + 𝐲 = 𝟒𝐱. 𝐬𝐢𝐧𝐱
𝛑
Biết 𝐲(𝟎) = 𝟎, 𝐲 ′ ( ) = 𝟎.
𝟔
Phương trình đặc trưng có nghiệm:

k 2 + 1 = 0 ⇔ k = ±i
Nghiệm tổng quát của phương trình thuần nhất:
y̅ = c1 cosx + c2 sinx
Vì α = i (lấy được từ vế phải của phương trình đã cho) là nghiệm đơn của phương trình đặc trưng nên nghiệm
riêng của phương trình đã cho là:
y1 = x. [(ax + b). cosx + (cx + d). sinx] = (ax 2 + bx). cosx + (cx 2 + dx). sinx
⇒ y1′ = (2ax + b + cx 2 + dx). cosx + (−ax 2 − bx + 2cx + d). sinx
⇒ y1′′ = (−ax 2 − bx + 4cx + 2a + 2d). cosx + (−cx 2 − dx − 4ax − 2b + 2c). sinx
Thay vào phương trình đã cho:

(4cx + 2a + 2d). cosx + (−4ax − 2b + 2c). sinx = 4x. sinx
⇔ (4cx + 2a + 2d). cosx + (−4ax − 4x − 2b + 2c). sinx = 0

4c = 0 a = −1
4cx + 2a + 2d = 0 2a + 2d = 0 b=0
⇔{ ⇔{ ⇔{
−4ax − 4x − 2b + 2c = 0 −4a − 4 = 0 c=0
−2b + 2c = 0 d=1
⇒ y1 = −x 2 . cosx + x. sinx
Nghiệm tổng quát của phương trình đã cho:
y = y1 + y̅ = (c1 − x 2 ). cosx + (c2 + x). sinx
⇒ y ′ = (−c1 + x 2 + 1). sinx + (c2 − x). cosx

Theo đề bài:
y(0) = 0 c1 = 0 c1 = 0
{ ′ π ⇒{1 π2
√3 π ⇒{ π2 1 π
y ( )=0 (−c1 + + 1) + (c2 − ) = 0 c2 = − − +
6 2 36 2 6 36√3 √3 6
Vậy nghiệm riêng theo yêu cầu đề bài là:
π2 1 π
y = y1 + y̅ = −x 2 . cosx + (x − − + ) . sinx
36√3 √3 6

lOMoARcPSD|10163906
8) Cho A là ma trận vuông cấp n thỏa điều kiện 𝟐𝐀𝟐 − 𝐀 = 𝐈𝐧 . Phát biểu nào sau đây là sai?
A. 𝐀 khả đảo
B. 𝐈𝐧 − 𝟐𝐀 khả đảo
2A2 − A = In ⇒ A. 2A − A = In ⇒ A(2A − I) = I ⇒ A và 2A-I đều khả đảo
C. 𝐈𝐧 + 𝐀 khả đảo
2A2 − A = In ⇒ In + A = 2A2 ⇒ |In + A| = |2A2 | = 2n . |A|2 ≠ 0 ⇒ In + A khả đảo.
D. 𝐈𝐧 = 𝐀
2A2 − A = In ⇒ 2A2 − A − In = θ ⇒ 2A2 − 2A + A − In = θ ⇒ 2A(A − In ) + (A − In ) = θ
1
2A + I = 0
⇒ (2A + I)(A − I) = θ ⇒ [ ⇒ [A = − 2 I
A−I=0
A=I
1
Kết luận In = A là chưa chính xác, vì cũng có thể A = − I.
2
𝟏 𝟏
9) Tìm m để hàm số 𝐟(𝐱) = − có giới hạn hữu hạn khi x tiến đến vô cùng.
𝐞𝐦𝐱 −𝟏 𝐱
-Điều kiện xác định của hàm số emx − 1 ≠ 0 ⇒ m ≠ 0

m>0 m<0
-Xét trường hợp mx → −∞, tức khi { và { , ta có:
x → −∞ x → +∞
lim emx = 0 ⇒ lim f(x) = −1
x→∞ x→∞
m>0 m<0
-Xét trường hợp mx → +∞, tức khi { và { , ta có:
x → +∞ x → −∞
x − emx + 1 −memx −m2 emx −m
lim f(x) = lim mx
= lim mx mx
= lim mx mx 2 mx
= lim
x→∞ x→∞ xe −x x→∞ e + mxe − 1 x→∞ me + me + m xe x→∞ 2 + mx
=0
-Vậy ∀m ≠ 0 thì lim f(x) là hữu hạn.
x→∞

lOMoARcPSD|10163906
MỘT SỐ MẸO DÙNG MÁY TÍNH
Mẹo 1: Tìm số nghiệm của phương trình.

Ví dụ: Phương trình 𝟐𝐱 + 𝟑𝐱 + 𝟔 = 𝟎 có bao nhiêu nghiệm?
Hàm số này liên tục trên ℝ
Sử dụng máy tính, ở Mode TABLE.
Nhập biểu thức y(x) = 2x + 3x + 6
Cho x chạy từ -7 đến 8. Ta được bảng kết quả:
X -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
Y -15.0 -12.0 -8.9 -5.9 -2.8 0.25 3.5 7
X 1 2 3 4 5 6 7 8
Y 11 16 23 34 53 88 155 286
Như vậy, ta dễ dàng hình dung giá trị hàm số tăng từ âm vô cùng đến dương vô cùng. Từ x=-3 sang x=-2, hàm số
đổi dấu. Chứng tỏ nó vừa cắt trục hoành. Sau đó nó đi đến tận dương vô cùng. Vậy có thể kết luận hàm số này chỉ
có tối đa 1 nghiệm.
Tuy nhiên cách này chỉ là dự phòng và thiếu cơ sở (nhưng nói chung xài thì rất ổn).
Nếu muốn làm một cách tường minh, bạn hãy chứng minh rằng hàm số liên tục và đạo hàm của nó không đổi dấu,
tức luôn âm hoạc luôn dương. Sau đó chỉ ra hai giá trị a, b sao cho:
f(a). f(b) < 0
Tương tự, với hàm số: y(x) = 2x + 3x − 6.
X -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
Y -27 -24 -21 -17 -14 -11 -8.5 -5
X 1 2 3 4 5 6 7 8
Y -1 4 11 22 41 76 143 274
Hàm số đổi dấu khi đi từ x=1 đến x=2. Vậy phương trình có 1 nghiệm.
Tương tự, với hàm số: y(x) = 2x − 3x − 6.
X -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
Y + + + + + + - -
X 1 2 3 4 5 6 7 8
Y - - - - + + + +
Hàm số đổi dấu khi đi từ x=-2 đến x=-1 và x=4 đến x=5. Vậy phương trình có 2 nghiệm.

lOMoARcPSD|10163906
Mẹo 2: Tính giới hạn
Mẹo này có lẽ nhiều bạn cũng biết, nhưng đọc tiếp chút nữa xem có cần thiết không đã nhé :D
Ví dụ 1: Tính giới hạn
𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱 − 𝟓𝐱 𝟑 + 𝟐𝐬𝐢𝐧𝟑𝐱
𝐥𝐢𝐦
𝐱→𝟎 𝟕𝐱 𝟑 + 𝟐𝐭𝐚𝐧𝟐 𝐱 − 𝟑𝐭𝐚𝐧𝟒𝐱
Nhập vào máy tính:

sin2 x − 5x 3 + 2sin3x
7x 3 + 2tan2 x − 3tan4x
1
Nhấn CALC, nhập 𝑋 = 0,0101, nhấn =, ta nhận được kết quả: −0,5000002193 ≈ 0,5 = 2
sin2 x − 5x 3 + 2sin3x 1
lim 3 2
=
x→0 7x + 2tan x − 3tan4x 2
e3x − cosx
−3
lim x
x→0 x
Đừng vội nhập vào, hãy biến đổi tí đã.
e3x − cosx
−3 e3x − cosx − 3x
lim x = lim
x→0 x x→0 x2
e3x −cosx−3x
Bây giờ mới nhập vào x2
và cho 𝑥 = 0,0001. Ta thu được kết quả 5,000450033 ≈ 5
Nếu quên đổi đơn vị sang radian, ta sẽ ra kết quả bằng 4,5. Cẩn thận đấy!
𝟏
𝐭𝐚𝐧 𝟖𝐱 − 𝐬𝐢𝐧 𝟖𝐱 𝟖 𝐬𝐢𝐧𝟐 𝐱
𝐥𝐢𝐦 (𝟏 + )
𝐱→𝟎 𝐱
Đừng dại dột nhập y chang vào, bấm ra số tùm lum luôn cho xem.
Chịu khó biến đổi cái đã, để lát chỉ cần tìm mũ thôi.
1
tan 8x − sin 8x 8 sin2 x 1
ln(1+
tan 8x−sin 8x
)
lim (1 + ) = lim e8 sin2 x x
x→0 x x→0
Lúc này, ta chỉ cần tính giới hạn của mẫu:

tan 8x − sin 8x
1 tan 8x − sin 8x x tan 8x − sin 8x
lim 2
ln (1 + ) = lim 2
= lim
x→0 8 sin x x x→0 8 sin x x→0 8x sin2 x
tan 8x−sin 8x
Nhập vào và cho x = 0,0001 (chú ý đơn vị radian). Ta thu được kết quả 32,00052268 ≈ 32.
8x sin2 x
1
tan 8x − sin 8x 8 sin2 x
lim (1 + ) = e32
x→0 x
Cho máy tính thở một chút thì nó sẽ giúp ta làm việc hiệu quả hơn, đúng không?

De Thi Toan Cao Cap Ueh Co Dap An Chi Tiet

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

De Thi Toan Cao Cap Ueh Co Dap An Chi Tiet

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

lOMoARcPSD|10163906

ĐỀ THI TOÁN CAO CẤP UEH CÓ ĐÁP ÁN CHI TIẾT

StuDocu is not sponsored or endorsed by any college or university

[BẢN CẬP NHẬT 14/12/2016]

LỜI NÓI ĐẦU

.Chào các bạn K42,

.File sẽ còn được update tiếp trong thời gian tới.

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

NỘI DUNG CẬP NHẬT

1. Các câu tự luận K41 – K40 – K39 – K38

-Điều kiện xác định của hàm số emx − 1 ≠ 0 ⇒ m ≠ 0

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Phần 1: ĐẠI SỐ TUYẾN TÍNH

|A| = 0 (không thỏa) 1 0 m 2m 1+m 2m

𝐝𝐢𝐦𝐕 = 𝐧 = 𝟐, 𝐯ớ𝐢 𝐧 𝐥à 𝐬ố 𝐛𝐢ế𝐧 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐯é𝐜𝐭ơ 𝐧𝐠𝐡𝐢ệ𝐦

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Vậy thật sự thì:

A = PBP−1 ⇒ P −1 . (A). P = P−1 . (PBP−1 ). P ⇔ P−1 AP = B hay 𝐁 = 𝐏 −𝟏 𝐀𝐏

-Xét câu C, ta lập luận:

= P−1 A(PP−1 )A(PP−1 )A(PP−1 )A(PP−1 )AP = P−1 A5 P

Tóm lại: 𝑩 = 𝑷−𝟏 𝑨𝑷 ⇒ 𝑩𝒏 = 𝑷−𝟏 𝑨𝒏 𝑷

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

-Không gian 1 chiều ℝ1 : đường thẳng đi qua gốc tọa độ.

-Không gian 2 chiều ℝ2 : mặt phẳng đi qua gốc tọa độ.

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

̅T có n+1 dòng và dòng của A

A3 B 3 = AAABBB = AA(AB)BB = AA. θ. BB = θ

AB = θ ⇒ A−1 . AB = A−1 . θ ⇒ B = 0 (vô lý)

Câu 9: Cho ma trận 𝐀 = (𝐚𝐢𝐣 ) và ma trận 𝐁 = (𝐛𝐢𝐣 ) ̅̅̅̅̅

B suy biến ⇒ |B| = 0 ⇒ |AT | = 0 ⇒ |A| = 0 ⇒ A suy biến

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

A) Nếu A có 3 dòng bằng 0 thì 𝐀𝐁 = 𝛉

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Câu 14: Cho A là ma trận vuông các n với 𝐧 ≥ 𝟐.

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

a) Tính tất cả các 𝐁𝐢𝐣 = (−𝟏)𝐢+𝐣 𝐌𝐢𝐣 và tính 𝐁−𝟏 .

Trong đó, (I − A)−1 được tính như sau:

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Cho a = b = 1, ta được 1 nghiệm cơ bản của hệ trên:

𝑑3 :6 1 0 4 7 14 111 𝑑𝑑1 −14𝑑 3

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

K41 CLC – MÃ ĐỀ 209

̅T có n+1 dòng và dòng của A

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

Và cả 4 đáp án đều đúng (thay vào cũng thấy điều đó).

Câu 9: Cho A là ma trận vuông các n với 𝐧 ≥ 𝟐.

-Không gian 1 chiều ℝ1 : đường thẳng đi qua gốc tọa độ.

-Không gian 2 chiều ℝ2 : mặt phẳng đi qua gốc tọa độ.

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

A3 B 3 = AAABBB = AA(AB)BB = AA. θ. BB = θ

C) A và B là hai ma trận suy biến.

A = PBP−1 ⇒ P −1 . (A). P = P−1 . (PBP−1 ). P ⇔ P−1 AP = B hay B = P−1 AP

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)

-Xét câu A, ta lập luận:

-Xét câu C, ta lập luận:

B 3 = (P−1 AP). (P−1 AP). (P−1 AP) = P−1 APP−1 APP−1 AP

= P−1 A(PP−1 )A(PP−1 )AP = P−1 A3 P

Tóm lại: B = P−1 AP ⇒ B n = P−1 An P

B suy biến ⇒ |B| = 0 ⇒ |AT | = 0 ⇒ |A| = 0 ⇒ A suy biến

A) Nếu A có 3 dòng bằng 0 thì 𝐀𝐁 = 𝛉

(AB)ij = a2i1 + a2i2 + a2i3 + a2i4 ≥ 0

Downloaded by PHAT NGO GIA (phatngo.31211022937@st.ueh.edu.vn)