 TCVN AASHTO T254-80

Hình 2 – Lắp đặt điển hình cho dụng cụ đo nghiêng và thiết bị quan trắc
8 ĐO VỚI SENSOR LOẠI CON LẮC
8.1Mô tả:
8.1.1 Hầu hết các sensor loại con lắc đều có dạng hình trụ và dài. Các bộ bánh định
hướng
(loại bánh gắn cố định và bánh dạng lò xo nén) được đặt cách nhau với một khoảng
nhất định, các bánh này sẽ đưa sensor vào trong ống vách có rãnh xoi. Bên trong
vỏ
của sensor là con lắc và hệ mạch đo trở kháng chính xác, hệ mạch tạo ra một nửa
mạch cầu Wheatstone thông thường. Một nửa mạch cầu khác nằm trong bộ điều
khiển đặt trên mặt đất. Khi con lắc dao động nó sẽ làm thay đổi trở kháng trong
mạch
và có số đọc sự thay đổi trở kháng bằng cách cân bằng cầu Wheatstone. Có thể tìm
các mô tả chi tiết về dụng cụ trong các tài liệu của nhà sản xuất.
8.2Sử dụng:
8.2.1 Các bước sau đây giải thích ngắn gọn các kỹ thuật sử dụng dụng cụ; cần tham
khảo
tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất để có thêm các giải thích chi tiết. Cần hiệu
chuẩn
kiểm tra dụng cụ trong phòng thí nghiệm trước mỗi lần sử dụng ở hiện trường để
xác
định xem dụng cụ có làm việc bình thường hay không. Tại mỗi góc lệch tính giá trị
10
Bộ phận kẹp dây của bánh dẫn hướng Rãnh xoi định hướng Bánh dẫn hướng gắn
cố định Sensor Torpedo Bánh dẫn hướng có lò xo nén Phần lấp lỗ khoan bằng cát,
sỏi, vữa, v.v..
Đá gốc hay lớp ổn định Ống vách trụ có rãnh xoi điển hình bằng nhựa, nhôm, thép,
v.v.
Dụng cụ cuộn dây (tùy chọn) Nguồn cấp điện và bộ đọc số liệu, bộ đọc có thể có
khả năng ghi tự động

AASHTO T254-80 TCVN
trung bình của tổng các số đọc thuận và ngược hướng (số đọc theo hướng ngược
lại
có được bằng cách quay 180 độ), tính toán được thực hiện cho ba đến bốn góc lệch
khác nhau là có thể xác định được tình trạng làm việc của dụng cụ. Sau khi lắp đặt,
dụng cụ inclinometer được hạ xuống đáy ống vách từ vị trí đọc số liệu (phía trên
ống
vách) để xác định khoảng gia tăng. Quá trình này được lặp lại bằng cách dùng lần
lượt bốn rãnh xoi và các bánh cố định để định phương của sensor. So sánh ngay tại
hiện trường giá trị tổng các số đọc (ở các rãnh ngược nhau) và giá trị trung bình
của
tất cả các số đọc suốt trên chiều dài ống vách. Nếu sự khác nhau lớn hơn 10 đơn vị
vạch đo của đồng hồ thì cần đặt lại inclinometer tại độ sâu nghi ngờ và lấy thêm số
đọc. Để đảm bảo mức độ lặp lại, các số đo cần phải thực hiện chính xác cùng độ
sâu
cho mỗi lần. Để đảm bảo nhân viên đo có thể nhận dạng và ghi lại được vị trí của
thiết
bị tương quan với các rãnh xoi mà thiết bị tựa lên cần phải thiết lập một hệ thống
đánh
dấu. Điều này có thể thực hiện bằng cách khoan một số lỗ nhỏ cạnh các rãnh xoi
trên
mặt đất và ghi Số 1, 2, 3, 4 hay có thể dùng bất kỳ hệ thống đánh dấu khác.
8.3Bảo trì:
8.3.1 Nếu sau khi lắp đặt thiết bị mà không có các bảo trì và lưu ý cần thiết thì có
thể xảy ra
một số vấn đề. Tại hiện trường cần kiểm tra bằng mắt tình trạng các gioăng ở các
mối
nối của các dây dẫn; đảm bảo không có vật cản đối với con lắc; đảm bảo các mối
nối
không có bụi và không bị ẩm. Dụng cụ được xem là làm việc trong điều kiện khắc
nghiệt, tuy nhiên nếu bị giật mạnh, các đệm đỡ con lắc có thể bị hư hại dẫn đến các
sai số cho số đọc. Điều này có thể xảy ra nếu dụng cụ đo rơi mạnh xuống đáy ống
vách hoặc khi con lắc không được treo chắc chắn. Cần cẩn thận để tránh ẩm khi
tháo
dây nối khỏi dụng cụ đo nếu thao tác trong trường hợp ống vách có nước. Bộ điều
khiển và dụng cụ cuộn dây điện cần được bảo quản tốt khi cất giữ, vận chuyển và
sử
dụng. Thường dùng pin để cung cấp nguồn điện, do vậy cần thay pin định kỳ.
9 ĐO VỚI SENSOR LOẠI GIA TỐC KẾ
9.1Mô tả:
9.1.1 Sensor của dụng cụ inclinometer loại gia tốc kế khác với các sensor điển hình
khác ở
chỗ đường kính ngoài của phần ở giữa hai bộ bánh dẫn hướng của loại này nhỏ
hơn.
Hai bộ bánh cách nhau một khoảng là 610 mm (24 in), mỗi một bộ bao gồm hai
bánh
cố định cách nhau 90 độ và một bánh có lò xo nén ở phía bên kia so với dụng cụ đo
 (cách các bánh cố định một góc 135 độ). Đôi lúc một bộ bánh chỉ có một bánh cố
định
và một bánh có lò xo nén gắn cách nhau 180 độ. Bộ bánh dưới có thể quay tự do
khoảng 5 độ để xét đến mức độ không chuẩn của ống vách. Góc lệch được xác
định
từ bộ đọc số liệu mà nó liên quan đến một hàm số hình học của góc lệch với dòng
tín
hiệu đi ra ghi được từ một hay hai gia tốc kế gắn trong bộ đo. Số liệu có thể được
ghi
bằng các băng giấy hay băng từ, với băng từ thì số liệu phù hợp cho máy tính. Các
chi
tiết cụ thể hơn có thể lấy từ tài liệu của nhà sản xuất.
9.2Sử dụng:
9.2.1 Trước hết cần kiểm tra các gioăng để đảm bảo kín nước tại các mối nối dây
dẫn sau
khi lắp đặt. Thực hiện hiệu chuẩn nhanh để đảm bảo dụng cụ làm việc bình thường
bằng cách đặt dụng cụ vào lỗ khoan theo một rãnh xoi, ghi số đọc từ đầu ra, lấy
thiết

TCVN xxxx:xx AASHTO T254-80
bị ra và đưa thiết bị vào rãnh xoi theo hướng ngược lại, lấy số đọc. Bất kể dấu của
các
số đọc, các số đọc này cần lệch nhau không quá 20 đơn vị đo của đồng hồ. Sau khi
kiểm tra, dụng cụ được hạ xuống lỗ khoan và bắt đầu các số đọc theo các nấc cao
độ.
Bằng cách dùng công tắc chuyển đổi ở bộ đọc, các số đọc có thể được ghi trên cả
mặt
phẳng nằm trên các bánh có lò xo nén và mặt phẳng vuông góc với nó, như vậy
giảm
được số lần phải quay ngang inclinometer so với ống vách. Để giảm thiểu mức độ
không chuẩn của ống vách, các số đọc lần thứ hai được lấy bằng cách quay sensor
180 độ so với vị trí đầu tiên.
9.3Bảo trì:
9.3.1 Cần phải thực hiện một số bảo trì nhất định để đảm bảo thiết bị hoạt động
bình
thường. Cần giữ sạch bụi và không làm ướt các mối nối dây dẫn của dụng cụ đo
nghiêng (thực hiện tương tự cho tất cả các mối liên kết về điện). Các gioăng cao su
cần phải được kiểm tra thường xuyên do nước dâng lên trong lỗ khoan tạo ra áp
lực
nước lớn đối với gioăng. Có ba loại nguồn điện thường cho phép sử dụng là : (a)
nguồn pin bên trong máy, (b) nguồn pin bên ngoài, và (c) nguồn điện một chiều.
Nguồn pin bên trong thường là loại xạc được và cần phải thay định kỳ.
PHẦN III - PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH VÀ TÍNH TOÁN SỐ LIỆU
10 TRÌNH TỰ
10.1 Ống vách được giả thiết là thẳng đứng đối với các số đọc đầu tiên. Tất cả các
số đọc
tiếp theo được so sánh với các số đọc ban đầu này hoặc với các bộ chỉ số đọc.
10.2 Tất cả các số đọc đối với dụng cụ đo loại con lắc đều được xem là dương do
các dấu
cực không được chỉ định trong bộ dụng cụ đọc. Với loại dụng cụ đo loại gia tốc kế,
dấu cực được ghi và các số đọc được trừ đại số. Tham khảo thêm tài liệu hướng
dẫn
của nhà sản xuất về ghi số liệu và tính toán số liệu. Khi tính toán số liệu hầu hết
các
nhà sản xuất đều đề nghị tính tổng các số đọc ở các hướng ngược nhau và sau đó
nhân với hệ số hiệu chuẩn để tính độ lệch của ống vách so với phương thẳng đứng.
Các số đọc tiếp theo được so sánh với số đọc ban đầu để tính độ nghiêng ở bất kỳ
độ
sâu nào.
11 VÍ DỤ VỀ BẢNG SỐ LIỆU
11.1 Bảng số liệu điển hình thường bao gồm cột các số đọc, cột về sự khác nhau
ban đầu,
cột về sự khác nhau của các số đọc tiếp theo, cột số liệu về sự thay đổi, cột số liệu
về
sự khác nhau tích lũy. Tham khảo thêm hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất