LEARNING MODULES

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO

GRADE 8

UNANG MARKAHAN

Ang Pamilya Bilang Ugat ng Pakikipagkapwa

MODYUL 3:

Ang Kahalagahan ngKomunikasyonsaPagpapatatag ng Pamilya

Inihandani:

Leah D. Magsalin

Master Teacher I

NCR-Division of Manila

Cayetano Arellano High Schoo

ANO ANG INAASAHANG MAIPAMALAS MO?

 Ang unangsalitanatin ay sapamilyanatinnatutuhan. Ditounangnahuhubog ang

atingkasanayansakomunikasyon. Ditotayounangnatututongmakipagkapwa at bumuo

ng pamayanan. Ayonsa Banal na Papa Juan Paulo II,

isasamgapangunahingtungkulin ng pamilyaang bumuo ng pamayanan. Hindi

possible ang makipagkapwa o bumuo ng pamayanannangwalangkomunikasyon,

pasalita man o di-pasalita.

Bagama’ttaolang ang nakapagwiwika, hinditaolamang ang may

kakayahansakomunikasyon. Mayroongparaan ng

komunikasyonangmgabalyenanapinakamalakingnilalangnanabubuhay, gayun din

naman may komunikasyonsamgainsektotulad ng langgam at bubuyog. Minsannga

may komunikasyon din sapagitan ng mgatao at hayop. Kaya nga ang unggoy ay

nakababasa at nakapagsesenyassaatingwika! Higit ang taosahayop at iba pang

nilikha, samakatuwid, ang komunikasyonsapagitan ng mgatao ay may mas

malalimnakahulugan at dahilankaysasapagpapahayag ng iniisip o niloloob. Ito ang

kinakailangannatingmaunawaantungkolsakomunikasyonsapamilya,

nangsagayo’ymagingmapanagutantayosapaggamit ng kakayahangito. Ang

komunikasyon ay maaarigmakapagbigkis at maaari ding magdulot ng pagkakawatak-

watak. Mahalagangmatutuhan at sanayinsaloob ng pamilya ang uri ng

komunikasyongmakapagpapaunladsaatingpagkataosapagkatito ang

magpapatatagdito.

Paanonalamang kung sapamilya pa lamang ay hindimaayos ang daloy ng

komunikasyon? Paaanoitomakaaapektosaugnayan ng mgakasapi ng pamilya? Sa
pakikipagkapwa? Sa pagbubuo ng komunidad?

Inaasahangsapamamagitan ng pag-aaralmo ng modyulnaitomasasagotmo ang

mgatanongnaito at sahuli’ymaipaliliwanag ang sagotsamahalagngtanongna:
Bakitmahalaga ang komunikasyonsapagpapatatag ng pamilya?

1
Sa modyulnaito, inaasahangmalilinangsaiyo ang sumusunodnakaalaman,
kakayahan, at pag-unawa:
a. Natutukoy ang mga Gawain o karanasansasarilingpamilya o
pamilyangnakasama, namasid, o napanoodnanagpapatunay ng pagkakaroon
o kawalan ng bukasnakomunikasyon
b. Nabibigyan-puna ang uri ng
komunikasyonnaumiiralsaisangpamilyangnakasama, namasid, o napanood
c. Naipaliliwanag ang batayangkonsepto ng aralin
d. Naisasagawa ang mgaangkopna kilos tungosapagkakaroon at pagpapaunlad
ng komunikasyonsapamilya

Narito ang mgakraytirya ng pagtataya ng awtputmosatitik d:

1. Malinaw at makatotohanan ang pagkakagawa ng plano (action plan)
2. Naisagawa ang gawainayonsaplano
3. May mgapatunay ng pagsasagawa
4. May kalakipnapagninilaytungkolsaiyongkaranasan at epekto ng
gawainsaiyongpagkatao at pakikipagkapwa

A. PAUNANG PAGTATAYA

Panuto: Basahin at unawain ang mgaaytemsabawatbilang. Piliin ang

pinkaangkopnasagot at isulat ang titik ng tamangsagoysaiyongkuwaderno
1. Naisni Dexter namakausap ang
kanyangamasatuwingnahaharapsamabibigatnasuliranin. Ang kanynagginawa
ay__________.
a. Tamasapagkatkarapatan ng kanyangama ang malamananuman ang
kanyangproblema.
b. Tamasapagkatparaanitoupangmapaunlad ang kanilangsamahan mag-
ama

c. Tamasapagkatnatutulungansiya ng kangyangama
d. Tamasapagkatparaanito ng pagkilalasaawtoridad ng ama

2
 2. Bakithindinararapatnagawaingpamamaraansapaglutas ng suliranin ang pag-
iwasnamakausap ang kapwakasapi ng pamilyananagingkaalitan?
a. Sapagkat di matutukoy ang anumangsuliraningumiiral
b. Sapagkathindimalalaman ng kaalitan ang anumangtaglaynasama ng
loob
c. Sapagkathindimabibigyanlunas ang suliraningkinakaharap
d. Sapagkathindiitomakababawassasama ng loobnanararamdaman ng
bawatisa
3. Bilanganakpaanomomasasabi ng maayossaiyongmagulang ang
anumangsama ng loobnanararamdamanmosakanila?
a. Sa pamamagitan ng hindipagkibosakanila
b. Sa pamamagitan ng pagigingmalumanaysasalitngsasambitin
c. Sa pamamagitan ng paggamit ng po at opo
d. Sa pamamagitan ng pagsasabisakanilagamit ang text

4. Bakitnararapatnapairalin ang pagpapakumbabasapakikipag-

usapsanakaalitangkapwakasapi ng pamilya?
a. Upangmatanggap ang kamaliangnagawa at mapatawad ang nakaalitan
b. Upangmagingmaayos ang pakikipag-usapsanakaalitaangkapwakasapi
ng pamilya
c. Upanghindinalumala pa ang sigalotsapamilya
d. Upangmagingmapayapaangpag-uusapnagagawin

5. Kung ikaw ay namamagitansamgakapwakasapi ng pamilya, anonghakbangin

ang iyongnararapatgawin?
a. Manahimikupanghindimapagbintanganna may kinikilingan
b. Kausapinkapwa ang mganagkaalitan
c. Ipadamasaparehongpanig ang pagmamalasakit at pagmamahal
d. Ipakitangwalangkinikilingansadalawangpanig

B. PAGTUKLAS NG DATING KAALAMAN

Gawain 1

3
Panuto: Ayusin ang mga “JUMBLE LETTERS” upangmabuo ang hinahanapnasalita.
May mgainihandangpangungusapnamagbibigaysayo ng tulongupangmabuomo ang
mgasalitangito.

Ang gamit na ito ay naimbento ni Alexander

1. O N O T E L E P Grahambel.

Para sa may kapansanan sa pananalita o sa mga

“pipe” Ito ang paraang ginagawa nila upang sila ay
2. L A N U G A G E N G magkaunawaan. O maunawaan ng kanilang
SI kausap.

Isang malinis na papel at ballpen anumang nasa sa

puso mo ay ipahayag sa pamamagitan nito.
3. L I M A H

Iba – iba ang uri nito, iba iba ang presyo,

madadala kahit saang lugar ka man magpunta.
4. E N O H P C L L E
Pinakamabilis na paraan para makausap at
magpadala ng mensahe sa nais mong kausapin.

Sa pamamagitan ng teknolohiyang ito, gamit ang

webcam mga kausap natin saan mang ibayo ng
5. R E T I N N E T
mundo ay atin nag makikita. Pagpapadala ng
mensahe ay minuto na lamang.

MgaTanong:
a. Anu ang naistukuyin ng mganabuongsalita? Pamilyar ka basasalitangito?
b. Gaanokahalaga ang KomunikasyonsaatingPakikipagkapwa? Bakit? Ipaliwanag.

C. PAGLINANG NG KAALAMAN, KAKAYAHAN AT PAG-UNAWA

4
 GAWAIN 2
Naranasanmonabang making ng isanglihammulasaRadyo? Sa arawnaitoikaw
ay makikinig ng isanglihamnaibinahagi ng isangAmaito ay istorya ng
kanilangbuhaypamilya. Na maaarimorinkapulutan ng aral kung ikaw ay makikinig
Mabuti

SINO ANG MAGHUHUGAS NG PINGGAN

Masaya ang PamilyaDimagibasatuwingsila ay nagsasama-
samaisangtipikalnapamilyana nag- eenjoysabawatarawnasila ay
magkakasamangunit may isangbagaylangnahindimagandasakanilaito ay ang
madalasnilangpag-tuturuan, o pagpapasahan ngtrabaho. Yun nalamang ang
palagingisyusakanilangtahanan kung sinuba ang gagawa ng mgagawaingbahay,
lalona ang paghuhugas ng pinggan.
Isang arawpagkataposmananghalian ng pamilya ang
hugasingpinggannakanilangpinagkainan ay
natambaklangsakanilanglababoumabotna ng alas tres ng tanghali ang
kawawangmgapinggan ay inipisna at
nilangawngunitnananatilingwalangnaghuhugassakanila. Galingsatrabaho ang
amangsiMang Danny, galitnamakitangwalasiyangmagamitnapinggan at ang lahat ng
pinggan ay madudumingnakatambaksalababo. Palagi nalamangnaganoon ang
kanilangsitwasyonna ang mgapinggan ay natatambaksalababo at
walangnagkukusasamgaanaknaito ay hugasan. Nag-isip ng paraansiMang Danny
para masolusyunan ang kanilangsuliraninsapaghuhugas ng pinggan.
Tiniponniyaisangumaga ang buongpamilya para sabihin ang
kanyangnaisipnaparaan. Ayonsakanya“ Napakahirapninyongutusan at
kumilossagawaingbahaylalonasapaghuhugas ng pinggan,
dahilsahirapkayonghugasan ang pinggansaaraw- arawnapagisipan ko
nasimulasaaraw at orasnaito ANG SINUMAN SA ATIN ANG UNANG
MAGSASALITA AY SIYA NA ANG MAGIGING OPISYAL NA TAGAHUGAS NG
PINGGAN”

Napakahirapnga ng ginawangparaanniMang Danny para langmasolusyunan ang

kanilangproblema. Buongarawnawalangnagsasalita at nag-uusapsatahananniMang
Danny. Ang dating masayangpamilyanalagingnagkukuwentuhan at

5
nagtatawananngayun ay tahimiknatahimikdahillamangsapagdedesisyon kung sino ang
maghuhugas ng pinggan.
Kinabukasan ay nanatili pa ring tahimiknatahimik at
walangnagsasalitasabawatmiyembro ng pamilyaniMang Danny.
Tilayatainiwasannanilamagsalita o magusap para langdin maiwasan ang
magingtagapaghugas ng pinggan.Ang dating Masaya,
maingaynagkakaintindihangpamilyanimang Danny ay heto at tahimiknatahimik at
tilanagbabadya ng mas matindi pang problema.
Dahil saganuongsitwasyonnila ang buongkapitbahaynila ay nagtataka kung
bakitwalangnaririnignausapansaloob ng tahanan. Isang kapitbahay ang
nagtungosakanilangtahananupangalamin ang nangyayarisaPamilyaDimagiba. “Mang
Danny kamustana po kayo at ang mgaanakninyo?” Ang tanong ng kapitbahay,
ngunitwalasiyangnakuhangkasagutankundisenyaslang ng kamayniMangDanny
nanagpapahiwatignawalangnangyayarisakanilangunithindiitomaunawaan ng kapitbahay
kaya lumapitsiyasaasawaniMang Danny nasialing Digna. “ aling Digna sasama po ba
kayo mamayasa pa meeting ng baranggay” tumugonsiAling Digna ng
senyasnahindimawari kung oo o hindi. Ngunitsadyangmakulit ang kapitbahay kaya
nagtanong pa din ito, tugonnito

“ Aling Digna bakit po bahindi kayo nagsasalitamasakit po ba ang ipinnyoanu

po banangyayarisapamilyanyo may Malala po bakayongsakitlahat? Na
tinugonlamangniAling Digna samakulitnakapitbahay ay
isangsenyasnanagpapahiwatig ng pagpapaalisniyadito. Ang ibangmiyembro ng
PamilyaDimagiba ay pilit ding kinausap ng
makulitnakapitbahayngunitwalasiyangnakuhangkasagutan tanging senyaslamang
ang isinasagotsakanya. Takang taka naumalis ng bahay ng PamilyaDimagibaang
makulitnakapitbahay.
Hanggangisangumagakumalatnalamangsabuongbaranggay ang
usapinsaPamilyaDimagiba. Ang naging haka-haka nanaipasa- pasasabawattenga ng
mgatsismosangkapitbahay ng buongbaranggay ay, “ Ang buongPamilyaniMang
Danny ay may malalangsakit ng pagkawalasasarili, o pagkabaliw. O maaaring may
masamangespiritu ang nanggugulosakanilangtanahan”
Dahilsanagmamalasakitnamgakapitbahay kaya
napagkaisahannilanadalinsapagamutan ng albularyo o kaya namansaospital ng
mgabaliw ang buongpamilyaniMang Danny. Kinabukasan ng umaga ay tinungomuli
ng mgakapitbahay ang tahananniMang Danny.

6
 Tugon ng mgakapitbahay “ Mang Danny kami po ay nagmamalasakitsainyongpamilya
kung kaya po dadalhinnanamin kayo saospital ngmgabaliw para kayo ay matignan” Ang
bawatmiyembro ng pamilya ay pilitnaisasakaysaambulansiya, nagpupumiglas ang lahat…
HanggangnagsalitasiAling Digna “ Huwagnyongdalinsaospital ng mgabaliw ang pamilya ko
dahilhindinaman kami nababaliw” at dahildito ay sabaysabaynanagsalita ang mgaanaknialing
Digna na “Nanayikaw ang maghuhugas ng pinggandahilikaw ang unangnagsalita”

Takang taka ang buongkapitbahay kaya sakanilangpagalisnapasambitnalamangsilana“

talagangnababaliwnanga ang Pamilyangito”. Ang PamilyanamanniMang Danny satagalna di
pagsasalitaaykinaringgan ng walanghumpaynatawanansapangyayaring tanging silalamang ang
nakakaalam.

Dahil sapangyayaringito mas pinagtibay pa ng buongpamilyaniMang Danny

napalagingBuksan at ayusin ang Komunikasyonsatanahan, palagi nanilangpinaguusapan
ang pagtotoka ng gawaingbahay. Kaya namansimula nun mas lalongnagingmasaya at maayos
ang ugnayansaloob ng tahananniMang Danny.

Tanong:
1. Anu ang aralnanatutunanmosakuwento?
2. PaanoPinapakitasastorya ang kahalagahan ng komunikasyon?

Gawain 3
Panuto: Subukinmongsuriin ang mgasuliraninsaKomunikasyonnakinakaharap ng
Pamilyang Pilipino. Punan ang hinihingi ng bawathanaymulasakuwento.

SULIRANIN SA NAGING PAANO ANO ANG

NAIDULOT
KOMUNIKASYON BUNGA NG BIBIGYANG
NG GINAWANG
NG PAMILYA SULIRANING SOLUSYUN
SOLUSYON
ITO
TUNGO
SA
KOMUNIKASYON.
Hal. Kadalasan ang anak Mag-karoon ng Nakakasunod ang
Mgamagulangnanagtatrabahosai ay hindinakakusap schedule kung magulang at
bangbansa, ang mgamagulang kalian anaksaaraw-
silamaaring arawnanagyayaris
akanila

7
hindinagigingtugma ang oras ng dahil may trabaho mag- kahitnasila ay
komunikasyon ng pa ito, kaya usapsapamam nasamagkaibangb
anaksamgamagulang. hindinaipapahayag agitan ng ansa.
ng anak ang skype o ng
mganagigingproble paggamit ng
maniya. webcam.

Tayahin ang iyung Pag-unawa

1. Anu-ano ang maaaringidulotkapag may maayosnaKomunikasyonsaloob ng
Pamilya? KapagwalangmaayosnaKomunikasyon?
2. Ang makabagongteknolohiyaba ay maaari ring
nakakaapektosaatingkomunikasyon o pakikipagugnyansaatingkapwa? Sa
paanongparaan, Ipaliwangito? 3. Maari ka bamagbahagi ng
mgasarilingkaranasannanagpapatunayna ang maayos at
hindimaayosnakomunikasyon ay maaaringmagdulot ng Mabuti at di
mabutingrelasyonsaatingkapwa?

8
D. PAGPAPALALIM
Basahin at Unawaing Mabuti

Unawain ang kuwento na ibabahagi ng inyung Guro.

Habang patungo sa Ilog Ganges upang maligo ang isang gurong Hindu, nadaanan niya ang isang
Pamilyang nagtatalo-talo at galit na sinisigawan ang isa’t-isa. Tinanong nito ang mga kasamang mag-aaral “
Bakit sumisigaw ang tao sa pakikipag -usap kung siya ay nagagalit?” Sumagot ang isa, “ Nawawalan tayo ng
pasensiya kaya’t tayo ay sumisigaw.”

Ngunit bakit kailangan nating sumigaw gayong an gating kausap ay nasa tabi lang natin? Maaari
naming sabihin an gating ikinagagalit sa mahinahong paraan? Tanong muli ng guro.

Nagbigay pa ng sago tang ilan sa mga mag -aaral ngunit hindi nasiyahan ang guro sa kanilang mga
ibinigay na pangangatwiran. Sa huli’y nagpaliwanag ang guro, “Pinaglalayo ng galit ang mga puso ng tao sa
isa’t-isa. Samakatuwid, mas lumalakasang pagsigaw habang lalong tumitindi ang galit lalong naglalayo ang
kanilang mga damdamin.

Ano naman ang nangyayari kung nagmamahalan ang dalawang tao? Hindi sila sumisiga
w, sa halip ay
mahina at mahinahon ang kanilang pag-uusap sapagkat magkalapit ang kanilang mga puso.

Habang lalo nilang minamahal ang isa’t-isa, lalo naming naglalapit ang kanilang mga kalooban. Kaya’t
sapat ang mga bulong upang ipahayag angdamdamin. Sa huli’y ni hindi na kailangan pa ang mga pangungusap
o salita. Ang kanilang mga tingin at kilos ay sapat na. Ganyan sila nagiging malapit sa isa’t
-isa.

Matapos ang paliwanag ay sinabi ng Guro, “Kung kayo’y nakikipagtalo o nakikipagpaliwanagan, lalo’t
sa minamahal, huwag ninyong hayaang maglayo ang inyong kalooban. Maaaring dumating ang panahong
malimot na ang daan patungo sa isa’t-isa. Maaaring maging dahilan ito ng inyong tuluyang paghihiwalay ng
landas.

ANO NGA BA ANG

KOMUNIKASYON?

Ang komunikasyon ay anumangsenyas o simbulonaginagamit ng

taoupangipahayag ang kaniyanginiisip at pinahahalagahan, kabilang ditto ang wika,
kilos tono ng boses, katayuan, uri ng pamumuhay, at mgagawa. Maging ang
katahimikan ay may ipinahihiwatig. Sa pagmamahal, inihahayag ng tao ang
kaniyangsarilisaminamahal. Nagpapahayagtayohindilamangsapamamagitan ng
atingsinasabi o ginagawakundimagingsa kung

9
sinotayo at paanotayonamumuhay. Mahalagasaatin ang katapatan at
integridadhindilamangsasalitakundisagawa.

Ang KomunikasyonsaPamilya ay ang paraan kung paanonagpapalitan ng

pasalita at di-pasalitangimpormasyonsapagitan ng mgakasapinito. Tuladnga
ng nasabina, hindilamangpagsasalita ang mahalagangbahagi ng
komunikasyon, mahalagarin ang pakikinigsasinasabi ng kausap at ang
pagunawasakaniyangmgahindisinasabi.

Sa pamamagitan ng Komunikasyon, naipapahayag ng mgakasapi ng pamilya

ang kanilangmgapangangailangan, ninanais, at ang
kanilangpagmamalasakitsaisa’t-isa. Ang bukas at tapatnakomunikasyon ay
daanupangmaipahayag ng bawatkasapi ang pagkakaiba ng pananaw o di-
pagsang-ayongayon din ang kanilangpagmamahal at pagmamalasakitsaisa’t-
isa. Sa pamamagitan ng komunikasyonnagagawa ng mgakasapi ng
pamilyanamalutas ang mgasuliraningdumarating.

ANO ANG HAMON

SA KOMUNIKASYON
SA PAMILYA SA
MODERNONG
PANAHON?
Mas malakinghamon ang pagkakaroon ng
mabisangkomunikasyonsasapamilyasamodernong
panahon.
Ang Pamilya ay nahaharapsamaramingpagbabago. Ang mgapagbabagongito
ay nakakaaapektosadaloy ng komunikasyon at sauri ng ugnayan ng
mgakasapi ng pamilya. Ang ilan ay mgapositibongpagbabago at ang
ilannaman ay mgahamongkailangangmalampasannito.
Ilansamgapositibongpagbabago ay ang pagkakaroon ng mgakasapinito ng
kamalayantungkolsakanilang Kalayaan bilangtao,
kamalayantungkolsakanilangpakikipagkapwa. Mapanagutangpagmamagulang,
at edukasyon. Ang ilannamansanegatibo ay ang entitlement mentality,
kawalanggalangsaawtoridad at nakatatanda, ang mgakahirapansapagsasalin
ng pagpapahalaga, ang legal napaghihiwalay ng mga mag-asawa o
pagsasawalang bias ng matrimonya ng kasal, pagpapalaglag at kahirapan o

10
kasalatansabuhay. Nag-uugat ang
mganegatibongpagbabagongitosapamilyasalabisnamateryalismo at
pangingibabaw ng paghahangadsapansarilingkapakananbago ang pamilya.
Natural lamangnakung sira ang ugnayansapamilya ay sira din ang
komunikasyon at gayon din naman kung sira ang komunikasyon ay sirarin ang
ugnayan ng pamilya.

PAANO MAPATATAG ANG

KOMUNIKASYON SA PAMILYA

Ang pinakamabisangtugondito ay ang pag-

unawasatunaynakahulugan ng Komunikasyonsapagitan ng tao. Ang
tunaynakomunikasyonsapagitanngmgatao ay tinatawag ng Martin Buber
nadiyalago“ Angtunaynadiyalogo ay hindilamangpag-uusap o pakikipagtalastasan.
Hindi itotulad ng teknikalnapakahulugandito. Hindi itopakikipagkasundo o
pakikipagpalitan ng impormasyonupangmakumbinsi ang kapwanamagkaroon ng
katuladnapananaw.

ANO ANG
DAYALOGO?
Ang pakikipagdiyalogo ay pagkumpirmasapagkatao ng
taongkadayalogo. Sa pakikipagdiyalogotinitignanmo ang kapwanang may
paggalangsakaniyangdignidadkaya’tinilalagaymo ang iyongsarili at ibinibigay
ang buongatensiyonsapakikipagdiyalogosakaniya. Kaya
ngasadiyalogonakahandakangtumayosatinatawagna narrow ridge o
makipotnatuntungan. Ito ang tinatawagni Buber naugnayang I- thou. Kung ang
komunikasyon ay ginagawaupangmakamit ang isanglayuningpansarili, o kung
ang pakay ay mariniglamang at hindi ang making,
hindiitonasaisangdiyalogokundimonologo. Hindi tinitingnan ang
kapwabilangtaokundiisangdaanupangmakamit ang nais. Ito ang
tinatawagnaugnayang I-IT.

TAYAHIN ANG IYONG PAG-UNAWA

11
Pagkataposmongmagkaroon ng mas malalimnakaalaman at pag-
unawasamgakonsepto ng komunikasyonsapagpapatatg ng pamilya, pag-isipan at
sagutin ang sumusunodnatanong:
1. Ano ang kahulugan ng komunikasyonsaloob ng pamilya? Ipaliwanag.
2. Bakitpinakamabisangparaan ng komunikaasyon ang pagmamahal? Ipaaliwanag.
3. Ipaliwanag ang ibigsaabihin ng “ Mahalagangkondisyon para
saisangpangkalahatan at panlipunangkomunikasyonnaito ay ang pagigingtapat at
mapagkakatiwalaan.

E. PAGHINUHA NG BATAYANG KONSEPTO

Ipahayag ang nahinuhamongBatayangKonseptosaKomunikasyonsa
pamilya. Isulat sa iyung kuwaderno ang mahahalagang konsepto na iyung natutunan
sa aralin.

Bakit Mahalaga ang

KOMUNIKASYON sa
pagpapatatag ng PAMILYA

BATAYANG KONSEPTO
___________________________________________________________________

12
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________

gumawa ng isangliham o mensahe, gamitinmo ang

iyungpagigingmalikhainsapaggawanito at maipadalasaiyungmgamagulang o
mgakapatid. Ibahagisaklase ang nagingreaksiyon o damdamin ng
pamilyasapagtanggap ng lihamnaito.

13
G. PAGNINILAY
Panuto: Ngayungnagingmalinawsayo ang kahalagahan ng Komunikasyon.
SubukinmongItatalasaiyungtalaarawan ang mgaparaan ng
komunikasyonnanaisasagawamosaaraw-araw, maging ng iyungmganakakasama.
Tandaan ang mgamahahalagangdetalye at
karanasannanaidudulotnitosaiyungpakikipagugnayansaPamilya at saKapwa.

Paraan ng
KOMUNIKASYONG
dapat at hindi dapat
isagawa

H. PAGSASABUHAY
Sa pangunguna at pagsubaybay ng iyunggurosaEdukasyonsa
Pagpapakataosubukinmagplano at gumawa ng
isangaktibidadnamaaaringgawinsamgaprogramasapaaralan. Magmungkahi ng isang
Family Day para saiyongpaaralan. Sundan ang sumusunodnabalangkas ng
paggawa ng plano para sanaturang Gawain.

14
 L- ayunin
A- ktuwal na Gampanin
P- aglilingkuran
P- amantayan at kraytirya
I- naasahang Pagganap
S- itwasyon

I. PAGSUSULIT
Panuto: Tukuyin kung ang uri ng sitwasyon ay nasaugnayangI-THOU o I-IT.
Isulatlamangsabawatbilang ang salitang I-THOU o I-IT

1. _________ Kailanganni Daniel namaibenta ang

kaniyanglumangkotsedahilnaisniyangmakabili ng bago.
Nagtungosiyasakaniyangkumpareupangkumbinsihinitongbilhin ang
kaniyanglumangkotse. Nakumbinsinamanniyaitodahilsila’ynagkasundosahalaganito.
2.__________ May suliraninsi Jane sakanyangpamilya. Kailanganniya ng
mapaghihingahan ng kaniyangsama ng loob.
Pumuntasiyasakanilanggurongtagapayo. Mahusaynatagapakinig ang
kanilanggurongtagapayo. Alamni Jane nabibigyansiyanito ng panahon at
hindisiyanitohuhusgahan.
3._________ Maganda ang samahannina John at kaniyangama. Pinakikinggannito
ang kaniyangmgaopinyonsatuwingsila’ynagkakausap.
Bagama’thindisiyanitolagingpinagbibigyansakaniyangmga gusting gawin, alamni
John naito’y para sakaniyangikakabuti.

15
4.__________ Malapitna ang Semestral Break. Niyayasi Josie ng
kanyangkaibigannamagbakasyonsaisangkilalang resort. Nag-isipsi Josie ng
paraanupangmakumbinsi ang kaniyangmgamagulangnasiya’ypayagan. Sa
kanilangpag-uusap ay hindirinniyaitonapapayag. Masamang-masama ang loobni
Josie samgaito.
5._________ Madalasnanagkakagalit ang magkapatidna Lester at Lian. Hindi
nilapinakikinggan ang sinasabi ng bawatisa.Kapwaayawmagpatalosaargumento ang
dalawa.

Kumustana?
Naisakatuparanmobanangmaayos ang mgagawainsamodyulnaito?
Kung oo, binabatikita!
Maari ka nangmagpatuloysasusunodnamodyul.

Kung hindi, balikan ang mgagawainghindinatapos. Katangian ng isang

mapanagutang mag-aaral ang sumangguni at humingi ng tulong o paggabay

mulasakaniyangkamag-aral o guro.

SANGGUNIAN

Dy, M. (2011) Ang taobilangpanlipunangnilalangat pakikipagkapwa.

PanayamnoongPambansangPagsasanay ng mgaTagapagsanay ng mg Gurosa
2010 Secondary Education Curriculum Pasig City: Kagawaran ng Edukasyon

Tolentino, R. et al (2005) Gabaysapamilya. Pasy City:

Paulines Publishing House

Unknown (2011) Why shout in anger, spiritual-short-stories.com Retrieved

from http://www.spiritual-short-stories.com/spiritual-short-story-505-
Why+We+Shout+When+In+Anger.htmlon February 10, 2013

16
Friedman, M. (1960) Martin Buber: The Life of dialogue harpers New York prepared
for Religion on-line by Ted and Winnie Brock. Retrieved from http://www.religion-
online.org/showbook.asp?title=459on February 13, 2013

Peterson, R. (2009) Families First-Keys to Successful Family Functioning:

Communication, Retrieved from
Http://pubs.ext.vt.edu/350/350-092/350-092.htmlon February 11, 2013

KEY TO CORRECTION

A. PAUNANG PAGTATAYA I. PAGSUSULIT

1. B 1. I-THOU
2. C 2, I THOU
3. B 3. I THOU
4 B 4. I-IT
5. C 5. I-IT

17