Professional Documents
Culture Documents
Skóra ptaków jest cienka, wiotka i stosunkowo łatwo ulega rozerwaniu. Ze względu na to, że jest ubogo
zaopatrzona w naczynia krwionośne i nerwy rany nie krwawią tak mocno jak u ssaków. Skóra kury okrywająca
większą część powierzchni ciała jest żółtawa, lecz może być także mocniej pigmentowana w okolicy goleni i stóp.
Zdecydowanie bledsza jest u niosek, u których następuje resorbowanie pigmentu ze skóry i odkładanie w żółtku jaj. W
celu dokonania iniekcji podskórnych poleca się okolicę grzbietu w miejscu przejścia szyi w tułów. Pozostałymi
punktami wskazanymi jako miejsce wykonywania wkłuć podskórnych są: część kolanowa bezpierzki bocznej tworząca
charakterystyczny fałd podobny nieco do fałdu boku ssaków i boczna strona klatki piersiowej. U większości gatunków,
z kurą włącznie, w czasie wysiadywania jaj pojawiają się ograniczone zmiany skórne mające na celu zwiększenie
efektywności inkubacji. Tak zwane łaty lub plamy lęgowe, które powstają na piersi, charakteryzują się utratą piór,
zgrubieniem i obrzękiem skóry oraz wzmożonym jej unaczynieniem.
Warstwa tkanki podskórnej jest utworzona głównie z tkanki łącznej luźnej, ale także zawiera tłuszcz najbardziej
obfity u gatunków morskich i aktywnych, jak pingwiny, kaczki, gęsi i łabędzie oraz gatunki migrujące, u których
gromadzi się on w okresie poprzedzającym przeloty.
Struktury w postaci grzebienia koguciego lub mięsistego, płatów podżuchwowych czyli dzwonków, płatów usznych
określonych jako zausznice oraz brodawek skórnych (korali) u indyków stanowią miękkie, mięsiste wytwory skóry
głowy. Okrywająca je skóra jest zgrubiała i mocno unaczyniona, a jej powierzchnię pokrywa ścieńczały naskórek. Z
tego powodu są one narażone na uszkodzenia i stanowią potencjalne wrota zakażenia. Krawędzie dzwonków
stanowią miejsce wstrzyknięć śródskórnych.
Dziób jest funkcjonalnym odpowiednikiem warg i zębów ssaków. Jest on wytworem skóry i posiada pochwę
rogową dzioba, która rozdziela się na pochwę dzioba szczękowego okrywającą przedni fragment szczęki oraz dzioba
żuchwowego. Dziób ptaków rośnie cały czas, kompensując proces naturalnego ścierania. Jego kształt różni się w
sposób istotny u różnych gatunków, stanowiąc wyraz przystosowania do odmiennych sposobów odżywiania. Bogate
unerwienie czyni go narządem bardzo wrażliwym. U papugowatych, gołębiowatych i ptaków drapieżnych podstawa
dzioba szczękowego określana jest mianem woskówki. Jest ona utworzona z bardziej miękkiej keratyny niż pozostałe
części dzioba. U ptaków wodnych oraz u papużek falistych wykorzystuje się ją do określania płci osobników.
Woskówka samców papużki falistej jest niebieska, zaś samic brązowaworóżowa.
Łuski stopy są zrogowaciałymi płytkami podobnymi do łusek gadów. Stopy większości ptaków są przystosowane
do siedzenia na żerdziach lub trzymania zdobyczy. Maja one jeden palec zwrócony do tyłu i trzy skierowane ku
przodowi. U ptaków wodnych trzy palce skierowane doczaszkowo łączą fałdy skórne określane jako błona pławna,
której zadaniem jest zwiększenie wydajności wisłowania. Niektóre gatunki należące, np. do papugowatych mają dwa
palce (pierwszy i czwarty) skierowane do tył, zaś dwa pozostałe (drugi i trzeci) zwrócone ku przodowi. Gatunki te
wykorzystują stopy do chwytania i wspinania się. Ostroga śródstopowa rozwijająca się u ptaków grzebiących na
doogonowo-przyśrodkowej powierzchni skoku, jest wykorzystywana jako broń. Posiada ona kostny wyrostek
ostrogowy otoczony stożkowatą osłonką rogową. Długość ostrogi oraz pierścienie wzrostowe u jej podstawy mogą
być wykorzystywane jako cecha pomagająca określić wiek zwierzęcia.