Tahela IIl.

6' Porównanie 9romad paprotników

\ Gromada
Kry-\ Widfakowe Skrzypowe Psylotowe Paprocie
terium \ (Lycopodiophyta) (Equisetophyta) (Psilotophyta) (Polypodiophyta)
oorównania\
Liczba ok. tysiąca kilkanaście kilka ok. 1 0 tysięcy
gatunków

lądowe (widłaki lądowe lub nadwod- lądowe lądowe lub rzadko

środowisko
i widliczki) lub wod- ne wodne
życia
ne (porvblinv)

pędy i korzenie podziemne kłącze widlasto rozgałę- podziemne kłącze

wielokrotnie widla- z korzeniami przyby- ziony pęd z płożącą z korzeniami przyby-
sto rozgałęzione, szowymi, łodyga się częściąpodziem- szowymi lub rzadko
Pokroj sporofitu
liściez jedną nadziemna o człono- ną i Wzniesioną czę- nadziemna łodyga,
wiązką przewodzącą wanej budowie, ściąnadziemną, młode liście pa-
w węzłach łusko- brak korzeni storałowato zwinięte
wate liście (chwvtniki)

zarodnie zlokalizo- ktosy zarodnionośne zarodnie ułożone zarodnie najczęściej

Wane W kłosach za- (czasem na specjal- bocznie na liściach zebrane w kupki
rodnionośnych uło- nych bezzielenio- lub pędach, zrośnię- (mogą być przykryte
Zarodnia żone w pachwinach wych pędach) te po dwie lub trzy zawijką) po spodniej
tworzących liście w postaci tarczek stronie lub na brze-
z zarodniami na gu liścia(asymilacyj-
spodniej stronie nego lub specjalne-
go sporofila)

roślinyjednakoza- rośliny jednakoza- roślinyjednakoza- roślinyjednakoza_

rodnikowe (widłaki) rodnikowe, zarodniki rodnikowe rodnikowe (więk-
Zarodniki lub różnozarodniko- opatrzone hapterami szość) lub rÓżnoza-
we (widliczki, pory- rodnikowe (niektóre
bliny) gatunki wodne)

cudzożywne, żyją- obupłciowe lub małe, cudzożyw- Samozywne,

ce w symbiozie jednopłciowe, małe, ne o sercowatym lub
Gametofit
z grzybami (widłaki) łatkowate, zielone, latkowatym kształ_
(przedrośla)
lub rozwijające się plemniki wielowi- cie, plemniki wie-
w obrębie zarodni ciowe lowiciowe
widlak (Lycopo- skrzyp (Equise- psylot (Pslotum) narecznica (Dry-
Ważni dium), widliczka tum) opteris), salwinia
przedstawiciele (Selaginella), po- (Salvinia)
ryblin (/soetes)
ffi labela ///.5. PorÓWnanie gromad mszaków

\ Gromada
Kry-\ Mchy Wątrobowce Glewiki
terium \ (Bryophyta) (Hepatophyta) (Anthocerophyta)
norównania \
Podklasa mchy właściwe torfowce
(Bryidae) (Sphagnidae)

Liczba ok' 'l4 tys|ęcy ok.350 ok' 7 tysięcy ok. '100

gatunków

mały, nitkowaty, plechowaty, z jednej brak brak

Splątek
rzadko plechowaty Warstwy komórek

wznresrony, w p0- wznresrony, w p0- plechowaty, plechowaty, drob-

staci ulistnionej ło- staci łodyżkiz pęcz- spłaszczony grzbie_ ny, spłaszczony
dyżki z ryzoidami, kami ulistnionych ga- to-brzusznie lub g rzbieto-brzuszn ie,
Pokrój
listki często z że- łązek, bez ryzoidów, zrÓżnicowany na ło- płatowaty lub w {or-
gametoforu
berkiem wzmacnia- w listkach żywe dyżkę i listki, ry- mie rozetki
iącym komÓrki asymilacyjne zoidy jednokomórko-
i duże, martwe ko- WC
mórki wodonośne

dwupienny lub jed- jednopienny dwupienny jednopienny

Gametofit
nopienny

siedzące, na szczy- siedzące, na bocz- siedzące, na po- zagtębione w plesze

tach gametoforów, nych gałązkach ga- wierzchni gametofo- gametofitu
Rozmieszczenie
dlatego wzrost rośli- metoforów, dlatego ru lub na specjalnie
rodni i plemni
ny ograniczony wzrost rośliny nie- wykształconych
ograniczony trzonkach

odżywianie kosz- nieduży, o krótkiej bardzo mały, roz- duży, zielony (sa_
tem gametofitu, secie, wzniesiony na wijający się w obrę- możywny), stopa
Sporofit seta długa, trzonku, będącym bie rodni, stopa mocno wrośnięta
sztywna, zakończona częściągametofitu i trzonek delikatne, w gametofit
zarodnią bezbarwne

puszka z wiecz- puszka kulista, zarodnia kulista zarodnia podłuż-

Budowa kiem, okryta czep- wieczko bez lub jajowata, pęka- na, stale rosnąca, pę-
zarodni kiem (pozostałość ozębni jąca czterema klapa- kająca szczytowo na
rodni), na brzegu mi, Wewnątrz za- dwie klapy, sprę-
puszki ozębnia rodni sprężyce życe szczątkowe

brak brak przez kilkukomórko- brak

Rozmnażanie we rozmnóżki po-
wegetatywne wstające na gameto-
forach

Ważni płonnik torfowiec porostnica glewik (Anthoceros

przedstawiciele (Polytrichum) (Sphagnum) (Marchantia)
} rateta ttl'7.Porównanie podgromad roślin nasiennych

*o)<oosromada Nagonasienne Okrytonasienne

terium
porownanta -\
(Pinophytina) (Magnoliophytina)

Liczba gatunków ok. 800 ponad 300 tys.

rozdzielnopłciowe, bez okwiatu, skła- rozdzielnopłciowe lub częściejobupłcio_

Kwiaty dające się wyłącznie ze sporofili (liści we, z okwiatem i dnem kwiatowym
zarod nionośnych)

Kwiatostany w postaci szyszek rÓżnokształtne

wiatropylne zapylane przez zwierzęta , rzadziej

Zapylenie
wiatropylne

łuskowate owocolistki, z dwoma nie- żeńskie narządy generatywne w postaci

osłoniętymi zalążkami u nasady słupków zróŹnicowanych struhuralnie
Kwiaty żeńskie
na zalążnię (okryty zalążek), szyjkę słup-
ka i znamiona (ułatwiające zapylenie)

Wsparte łuskami pręciki, z dwoma wo- męskie narządy generatywne w postaci

reczkami pyłkowymi pręcików zbudowanych z główki (utwo-
Kwiaty męskie
rzonej z pylnikÓw zawierających Worecz-
ki pyłkowe) i nitki pręcika

komórka Wegetatywna ziarna pyłku komÓrka Wegetatywna ziarna pyłku

Wyrasta w łagiewkę pyłkową, ko-
mórka generatywna dzieli się na dwie
komÓrki plemnikowe (bardzo rzadko
Przebieg zapłodnienia
uwicione), ktÓre przenikają do tagiewki,
zapłodnienie komórek jajowych za-
chodzi w rodniach
Wyrasta w łagiewkę pyłkową, którą ją-
dra plemnikowe przenikają do zalążni,
gdzie zachodzi podwójne zaplodnienie:
jedno jądro plemnikowe łączy się z ko-
mórką jajową, dając zygotę, z kÓrej po-
wstaje zarodek, natomiast drugie jądro
plemnikowe łączy się z komÓrką central_
ną, dając początek bielmu wtórnemu

zaopatrzone w tkankę zapasową po- zarodek Wewnątrz nasienia, otoczo-

chodzącą od gametofitu (haploidalne
bielmopierwotne), częstozaopatrzo-
Nasienie
ne w skrzydełka (ułatwiające wiatro-
siewność),osloniętewyłączniełupi_
ną nasienną
ny triploidalnym bielmem Wtórnym,
dodatkowo chronione przez owocnię
pochodzącą z rozrośniętej i przekształ_
conej zalążni, osłonięte twardą łupi-
ną powstałą z osłonek zalążka