Báo Cáo Thực Tập Tại Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn

Báo cáo thực tập tại Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn
LỜI MỞ ĐẦU
Trong quá trình phát triển không ngừng của xã hội hiện đại ngày nay, đời sống
của con người cũng ngày một nâng cao hơn và du lịch đã trở thành một nhu cầu thiết yếu,
một hoạt động không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của con người. Nắm bắt nhu cầu
đang tăng cao nay ngành kinh doanh Nhà hàng – Khách sạn đã ra đời nhằm phục vụ các
dịch vụ có liên quan đến du lịch như ăn uống, lưu trú, vui chơi, giải trí, nghỉ dưỡng,…cung
cấp các dịch vụ trọn gói.Qua các giai đoạn khác nhau, đi du lịch đã dần thay đổi về hình
thức và càng trở nên đa dạng, đó cũng là sự chứng minh cho sự phong phú của ngành sản
xuất phi vật chất này tuy nhiên với sự đa dạng về nhu cầu về từ khách, việc kết hợp hài hoà
yếu tố này thực sự không đơn giản. Nó đã và đang tiếp tục phát triển một cách nhanh chóng,
góp phần không nhỏ cho sự phát triển nền kinh tế của nhiều quốc gia trên thế giới nói chung
và Việt Nam nói riêng.
Vốn là đất nước thuộc vùng nhiệt đới, bốn mùa cây trái xanh tươi, địa hình có núi,
rừng, sông, biển, đồng bằng và cả cao nguyên, gồm nhiều hang động đầm đá và cả danh lam
thắng cảnh như: Hạ Long, phố cổ Hội An, Huế… có thể khẳng định, nước ta có tiềm năng
du lịch phong phú, hấp dẫn so với nhiều nước khác trong khu vực và trên thế giới, Việt Nam
có nhiều lợi thế về du lịch với những cảnh quan thiên nhiên đẹp, đa dạng; nhiều di tích lịch
sử có giá trị; các lễ hội văn hóa cổ truyền; các món ăn dân tộc độc đáo những phố nghề,
làng nghề truyền thống cộng với lòng mến khách tinh thần lao động cần cù thông minh,
sáng tạo của con người Việt Nam… là những tài nguyên vô giá của du lịch, chính những lợi
thế này đã hấp dẫn không chỉ khách du lịch trong nước mà còn cả khách du lịch quốc tế.
Với việc tận dụng những lợi thế sẵn có, hơn nữa thiên nhiên đã ưu đãi cho Việt Nam
một phong cảnh hữu tình làm mê đắm lòng người, người Việt Namân cần hiếu khách. Có lẽ
bởi nền văn hóa đậm đà và thiên nhiên tươi đẹp đó mà Việt Nam đang trở thành điểm đến
hấp dẫn với du khách quốc tế. Ngành du lịch Việt Nam nói chung và du lịch Bình Định nói
riêng, đang dần phát triển và nhanh chóng trở thành nền kinh tế mũi nhọn.Tuy nhiên so với
tiềm năng và đòi hỏi của ngành du lịch đặt ra thì du lịch Việt Nam cũng như ngành du lịch
1
Trang: 1
Bình Định cần phải chú trọng hơn nữa về vấn đề đầu tư cơ sở hạ tầng và nâng cao chất
lượng dịch vụ, phấn đấu nhiều hơn nữa để thu hút ngày càng nhiều khách du lịch nội địa
cũng như quốc tế đến với Việt Nam trong đó có Bình Định.
Để đáp ứng nhu cầu nguồn lao độngcó trình độ chuyên môn cao, đẩy mạnh phát triển
du lịch của địa phương, được sự cho phép của UBND tỉnh Bình Định Trường Cao đẳng
Bình Định mở các lớp đào tạo hệ chính quy ngành du lịch như: Quản trị kinh doanh du lịch
và Việt Nam học,… Dựa trên lý thuyết đã dạy trong các giáo trình, thầy cô mong muốn sinh
viên chúng em có nhiều kinh nghiệm trong thực tế và nhà trường tổ chức cho chúng em đi
thực tập tại một số cơ sở Nhà hàng - Khách sạn,…vào kỳ học cuối của khóa học ba năm
nhằm bổ sung kiến thức, rèn luyện nghiệp vụ và học hỏi đựơc nhiều kinh nghiệm sau thời
gian thực tập để có thể sẵn sàng tốt nghiệp ra trường và làm việc tại các cơ sở Nhà hàng –
Khách sạn một cách tốt nhất. Với những kiến thức đã dược học và kinh nghiệm thực tập
thực tế sẽ là hành trang vững chác cho chúng em ra trường.
Được sự cho phép của nhà trường và ban ngành liên quan mà đặt biệt hơn là khách
sạn Sài Gòn – Quy Nhơn đã cho chúng tôi có cơ hội thực tập nâng cao trình độ nghiệp vụ
cũng như nâng cao tay nghề và là điều kiện cho chúng tôi tốt nghiệp hệ cao đẳng chính quy
ngành Quản trị kinh doanh du lịch. Nhờ có những bài học được thầy cô truyền đạt tận tình
trên nhà trường cùng với những kinh nghiệm tự bản thân mình rút ra từ va chạm thực tế từ
khóa thực tập này em đã trưởng thành hơn rất nhiều. Tuy khóa thực tập chỉ hai tháng nhưng
kinh nghiệm mà bản thân em học được là rất nhiều.Qua đó, em đã có thêm tự tin và nhiệt
huyết với nghề nghiệp mà mình đã chọn.
MỤC LỤC
2
Trang: 2
PHẦN I : MỞ ĐẦU...........................................................................................
Lời mở đầu........................................................................................................................
PHẦN II : NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ..............................................................
Chương 1: Khái Quát Về Hoạt Động Của Ngành Du Lịch Tỉnh Bình Định.......06
1.1. Đặc điểm chung.........................................................................................................06
1.1.1. Khái quát về vị trí địa lý, hành chính và những ảnh hưởng của vị trí đối với sự hình
thành và phát triển của ngành du lịch Tình Bình Định.....................................................06
1.1.1.1. Vị trí địa lý.....................................................................................................06
1.1.1.2. Hành chính.....................................................................................................07
1.1.1.3. Ảnh hưởng của vị trí đối với sự hình thành và phát triển của ngành du lịch Bình
Định..........................................................................................................................08
1.1.2. Một số nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành, phát triển của ngành du lịch Tình Bình
Định..........................................................................................................................08
1.1.2.1. Tài nguyên du lịch Bình Định........................................................................09
1.1.2.2. Một số nhân tố kinh tế - xã hội......................................................................29
1.1.2.3. Một số nhân tố cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành..............31
1.1.2.4. Tiềm năng, thế mạnh của tài nguyên du lịch..................................................36
1.1.2.5. Khó khăn, hạn chế của tài nguyên du lịch.....................................................37
1.2. Thực trạng phát triển ngành du lịch địa phương trong thời gian qua, hiện nay và
những tác động của sự phát triển ngành du lịch...............................................38
1.2.1. Tình hình hoạt động của ngành du lịch..................................................................38
1.2.1.1. Số lượng khách du lịch...................................................................................38
1.2.1.2. Tốc độ tăng trưởng của ngành........................................................................39
1.2.2. Tác động của sự phát triển ngành du lịch đối với việc giải quyết các vấn đề kinh tế và
xã hội khác của địa phương..........................................................................................41
1.3. Phương hướng phát triển ngành du lịch của địa phương....................................43
1.3.1. Những quan điểm, mục tiêu phát triển ngành.........................................................43
1.3.2. Định hướng phát triển ngành..................................................................................44
3
Trang: 3
1.3.3. Ý kiến cá nhân về việc thúc đẩy sự phát triển của ngành du lịch Tỉnh Bình Định trong
tương lai..................................................................................................................45
Chương 2: Trình Bày Hoạt Động Của Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn...............47
2.1. Giới thiệu khái quát về đặc điểm khách sạn Sài Gòn Quy Nhơn..............................47
2.1.1. Vị trí ……………………………………………………………………………...47
2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển………………………………………………..47
2.1.3. Tổng quan về nhà hàng Hoàng Hậu……………………………………………...48
2.2. Cơ sở vật chất và các sản phẩm dịch vụ cung ứng………...……………………….49
2.2.1. Nhà hàng và Bar………………………………………………………………….49
2.2.2. Phòng hội nghị……………………………………………………………………50
2.2.3. Các loại phòng lưu trú……………………………………………………………52
2.2.4. Ngoài ra còn có các dịch vụ khác………………………………………………...55
2.2.5. Cơ sở vật chất thuộc khu du lịch Ghềnh Ráng…………………………………...58
2.3 Cơ cấu tổ chức, bộ máy nhân sự của đơn vị và chức năng hoạt động của mỗi bộ
phận..................................................................................................................................59
2.3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của khách sạn Sài Gòn – Quy Nhơn………………………59
2.3.2. Bộ máy nhân sự của khách sạn Sài Gòn – Quy Nhơn……………………………60
2.3.3. Chức năng hoạt động của mỗi bộ phận…………………………………………...61
2.4. Kết quả kinh doanh cụ thể của Sài Gòn Quy Nhơn trong những năm gần đây (2005 –
2011).................................................................................................................................63
2.4.1. Chỉ tiêu về lượng khách…………………………………………………………..63
2.4.2. Chỉ tiêu về doanh thu và chi phí………………………………………………….64
2.4.3. Chỉ tiêu về lợi nhuận……………………………………………………………..66
2.4.4. Đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh………………………………………….66
Chương 3: Công Việc Cụ Thể Của Sinh Viên Trong Thời Gian Thực Tập Tại
Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn......................................................................................68
3.1. Nội dung công việc thực tập tại khách sạn................................................................68
3.1.1. Bộ phận Phòng …………………………………………………………………...68
3.1.1.1. Thời gian và ca làm việc.................................................................................68
3.1.1.2. Giao nhận ca trực............................................................................................69
4
Trang: 4
3.1.1.3. Quy trình làm việc của nhân viên Phòng........................................................69
3.1.2. Bộ phận Nhà hàng (F&B)........................................................................................71
3.1.2.1. Thời gian và ca làm việc.................................................................................71
3.1.2.2. Các công việc của nhân viên Nhà hàng…………………………………......72
3.2. Nhận xét, đánh giá của bản thân về đơn vị thực tập..................................................74
3.2.1. Những thành công, tồn tại của đơn vị và phân tích nguyên nhân...........................74
3.2.2. Đế xuất các biện pháp cho việc phát triển của đơn vị thực tập...............................75
PHẦN III : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................
Chương 1
KHÁI QUÁT VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÀNH DU LỊCH BÌNH ĐỊNH
1.1. Đặc điểm chung
5
Trang: 5
1.1.1. Khái quát về địa lý, hành chính và những ảnh hưởng của vị trí đối với sự hình
thành và phát triển của ngành du lịch Bình Định
1.1.1.1. Vị trí địa lý
Bảng đồ hành chính tỉnh Bình Định

Bình Định là tỉnh duyên hải miền Trung của Tổ quốc Việt Nam. Lãnh thổ của tỉnh
trải dài 110 km theo hướng Bắc - Nam, có chiều ngang hẹp trung bình 55 km (chỗ hẹp nhất
50 km, chỗ rộng nhất 60 km). Diện tích tự nhiên của toàn tỉnh 6.025 km 2.
Phía Bắc giáp tỉnh Quảng Ngãi, có chung đường biên giới 63 km từ đèo Bình
Đê, điểm cực Bắc với tọa độ: 14 o42' Bắc, 108o56' Đông; phía Nam giáp tỉnh Phú Yên,
6
Trang: 6
có chung đường biên giới 59 km, điểm cực Nam với tọa độ: 13 o31' Bắc,
108o57' Đông. Phía Tây giáp tỉnh Gia Lai, có chung
đường biên giới 130 km , điểm cực Tây
với tọa độ: 14o27' Bắc, 108o27' Đông. Phía
Đông giáp biển Đông với bờ biển dài 134
km, có điểm cực Đông ở xã Nhơn Châu
( Cù Lao Xanh), có tọa độ: 13o36' Bắc,
109o21' Đông.
Bình Định là tỉnh có vị trí giao
thông thuận lợi nằm trên các tuyến đường
chính của cả nước nối liền các tỉnh với nhau.Nó có tác động, ảnh hưởng lớn đến ngành du
lịch, giúp ngành du lịch của tỉnh nhà có điều kiện phát triển thuận lợi hơn.
1.1.1.2. Hành chính
Bình Định là tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, phía Bắc giáp tỉnh Quảng
Ngãi, phía Nam giáp tỉnh Phú Yên, phía Tây giáp tỉnh Gia Lai, phía Đông giáp biển Đông.
Bình Định được coi như cửa ngõ của các tỉnh Tây Nguyên. Tỉnh có 11 đơn vị hành chính
gồm 9 huyện, 159 xã phường và 1 thành phố. Quy Nhơn là thành phố loại II, trung tâm kinh
tế - chính trị - văn hoá của tỉnh.
Thành phố có 16 phường: Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Lê Hồng Phong, Trần Phú, Lý
Thường Kiệt, Nguyễn Văn Cừ, Đống Đa, Thị Nại, Hải Cảng, Ngô Mây, Ghềnh Ráng,
Quang Trung, Nhơn Bình, Nhơn Phú, Bùi Thị Xuân, Trần Quang Diệu và 5 xã: Nhơn Lý,
Nhơn Hội, Nhơn Châu, Nhơn Hải và Phước Mỹ (trong đó xã Phước Mỹ được tách từ huyện
Tuy Phước và sáp nhập vào Quy Nhơn năm 2006) với tổng diện tích là 284,28 km², dân số
khoảng 284.000 người. Phường Bùi Thị Xuân và phường Trần Quang Diệu được thành lập
ngày 12/3/1987 từ xã Phước Long (thuộc huyện Tuy Phước) trong quá trình mở rộng thành
phố Qui Nhơn về phía Tây - Nam.
1.1.1.3. Ảnh hưởng của vị trí đối với sự hình thành và phát triển của ngành du lịch Bình
Định
Bình Định có hệ thống giao thông hoàn chỉnh gồm: Quốc lộ 1A, Quốc lộ 1D, Quốc
lộ 19 nối với Nam Lào và đông Bắc CamPuChia và Thái Lang qua cưa khẩu quốc tế Bờ Y
7
Trang: 7
(trục đông tây) tuyến đường sắt xuyên việt (trục Bắc Nam), sân bay Phù Cát (cách thành
phố Quy nhơn 30 km về hướng bắc), cảng Quy Nhơn ( một trong 10 cảng lớn của cả nước),
134 km bờ biển.... Đây là điều kiện thuận lợi để Bình Định phát triển mạnh du lịch biển,
phát triển các môn thể thao trên biển và là cơ hội để hình thành các ReSort, các khu du lịch
nghỉ dưỡng hấp dẫn khách du lịch. Bên cạnh đó Bình Định còn có nhiều
tuyến đường giao thông quan trọng rất thuận lọi cho việc
tổ chức các tour du lịch ngoài tỉnh, đồng thời
cũng là yếu tố thu hút khách du lịch đến với
Bình Định ngày càng tăng.
Với vị trí thuận lợi, đa dạng và phong phú tạo cho Bình Định một thế mạnh tác động
trực tiếp hay gián tiếp đến phát triển kinh tế - xã hội... đặc biệt là kinh tế du lịch.
Tuy nhiên vị trí của Bình Định còn hạng chế, vì nằm cách xa thành phố lớn nhất là
thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, là những trung tâm kinh – tế văn hóa chính
trị của cả nước, đây là hai thị trường cung cấp nội địa lớn và cả việc cung cấp lượng khách
quốc tế dồi dào. Vì vậy chúng ta không có cơ hội phục vụ một số dối tượng khách hết sức
quan trọng là khách du lịch ngắn ngày và khách du lịch cuối tuần.
1.1.2. Một số nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành, phát triển của ngành du lịch Bình
Định
Bình Định là tỉnh có nhiều thế mạnh, nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của du
lịch. Trong đó phải kể đến các nhân tố tự nhiên cũng như nhân tạo hiện có và các dự án đầy
tiềm năng trong tương lai.
- Điều kiện tự nhiên thuận lợi, tài nguyên phong phú có thể tạo ra nhiều sản phẩm du lịch
phong phú, hấp dẫn.
- Vốn là nơi có sở hữu nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp, các tài nguyên khoáng sản phong
phú cùng với điều kiện khí hậu thuận lợi cho ngành du lịch phát triển.
- Với bề dày lịch sử đã tạo cho Bình Định có nét đặc trưng riêng về phong tục, tập quán,
các lễ hội truyền thống, các làng nghề truyền thống mang nét riêng tại nơi đây thu hút sự
hiếu kỳ của khách du lịch.
8
Trang: 8
Nhờ những yết tố thuận lợi đó Bình Định đang ngày một phát triển hoàn thiện hơn
nữa.cụ thể là trong những năm gần đây lợi nhuận kinh tế từ ngành du lịch tăng lên đáng kể.
Tỉnh ta vẫn đang tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cho ngành du lich phát triển hơn nữa.
1.1.2.1 Tài nguyên du lịch Bình Định
a/ Tài nguyên du lịch tự nhiên
 Địa hình
Do ảnh hưởng của rìa phía Đông cao Nguyên Kon Tum, nên địa hình toàn tỉnh có xu
hướng nghiêng từ Tây sang Đông với độ chênh lệch khá cao (khoảng 1.000 m). Độ cao
trung bình so với mặt biển là 700 m. Bề mặt địa hình thường có dạng núi cao xen lẫn thung
lũng, đồng bằng lòng chảo và đầm phá ven biển.
Ảnh hưởng của phát triển kiến tạo địa chất và khí hậu đã dẫn đến tính đa dạng và
phức tạp của địa hình toàn tỉnh như ngày nay. Về mặt trắc lượng hình thái có thể phân chia
địa hình trong tỉnh ra thành 5 dạng chính: Địa hình núi, địa hình đồi núi xen lẫn đồng bằng,
địa hình đồng bằng lòng chảo xen lẫn thung lũng, địa hình đầm phá ven biển và địa hình
thềm lục địa.
- Vùng núi chiếm hai phần ba diện tích toàn tỉnh thường có độ cao trung bình từ 700 -
1.000 m, trong đó có 11 đỉnh cao trên 1.000 m, đỉnh cao nhất là 1.202 m ở xã An Toàn
( huyện An Lão). Còn lại có 13 đỉnh cao từ 700 - 1000m. Các dãy núi liên kết với nhau
chạy theo hướng Bắc - Nam. Đặc điểm của núi ở khu vực này có sườn dốc đứng, đỉnh
nhọn, chúng thường bị chia cắt bởi nhiều đường phân thủy. Với góc độ sơn văn có dạng tia
phức tạp. Nhiều khu vực núi ăn ra sát biển tạo thành các mỏm núi đá dọc theo bờ, vách núi
dốc đứng và dưới chân là các dải cát hẹp. Đặc tính này cùng với các điều kiện thủy văn đã
dẫn đến sự hình thành dạng bờ biển có nhiều đầm phá.
- Vùng đồi núi sót xen lẫn đồng bằng bao gồm các đồng bằng bóc mòn tích tụ như: Tuy
Phước, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn ( Bồng Sơn, Tam Quan) v.v. thường có những đồi núi
sót nằm rải rác không theo qui luật, độ cao trung bình khoảng 50 - 200 m.
- Vùng đồng bằng lòng chảo xen lẫn thung lũng là đặc điểm của tỉnh Bình Định và một số
tỉnh miền Trung.
- Vùng đầm phá ven biển và bờ biển được hình thành khá phổ biến trong vùng duyên hải.
9
Trang: 9
- Tiếp với khu vực bờ biển là vùng thềm lục địa khá rộng lớn:Độ sâu thường đạt đến 50 m
khi cách bờ khoảng 10 km. Đây là khu vực có nhiều tiềm năng về khoáng sản, đặc biệt là
tiềm năng về dầu mỏ và khí đốt.
Địa hình đa dạng tạo nên nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp, là điều kiện để xây dựng
các điểm du lịch sinh thái thu hút khách du lịch, tạo nên diểm đạc sác, mới lạ so với những
nơi khác.
 Khí hậu
Tỉnh Bình Định nằm trong vùng nhiệt đới ẩm gió mùa. Do sự phức tạp của địa hình và
mặt đệm biến đổi khá lớn nên gió mùa khi vào đất liền đã thay đổi hướng và cường độ khá
nhiều. Nếu xét tới các xu thế chủ yếu có thể phân chia chế độ gió trong năm của tỉnh có gió
mùa Đông Bắc; phần phía Nam của tỉnh có gió Bắc và Tây Bắc. Trong thời kỳ này hướng
gió nói chung tương đối ổn định. Từ tháng 4 - 8 ở phần phía Bắc tỉnh có gió Nam và Tây
Nam; ở phần phía Nam tỉnh chủ yếu có gió Đông Nam và gió Tây, tiếptheo là gió Tây Bắc
và gió Nam.
Khí hậu có ảnh hưởng rất lớn đền ngành du lịch.Bình Định là tỉnh có khí hậu tương
đối tốt, ít xảy ra thiên lai tự nhiên.Đây là điều kiện quan trọng giúp cho du khách nghĩ đến
Bình Định khi có nhu cầu đi du lịch.
 Nguồn nước
Bình Định có nhiều sông suối và hồ đầm nhưng không được lớn và dài, có rất nhiều suối
khoáng đã và đang được khai thác nhiều như Suối khoán Hội Vân (Phù Cát), Suối khoán
Long Mỹ (Tuy Phước). Ngoài ra còn có Suối Tiên, Suối Cầu, Suối Mơ..., có thể nói đây là
một phong cảnh thiên nhiên mà ai đã một lần đến Bình Định mà không thể ghé qua và sau
đó để lại những ký ức đẹp về Bình Định yêu dấu thơ mộng, hữu tình, luôn in đậm trong tâm
hồn của mỗi du khách.
Nhờ điều kiện tự nhiên đó đã tạo nên nhiều cảnh quan đẹp nên thơ, hữu tình. Đặc
biệt còn có hệ thống suối nước nóng là một địa điểm thu hút khách du lịch đến vui chơi, giải
trí, nghĩ dưỡng.
 Cảnh quan
Từ các điều kiện trên đã tạo cho Bình Định ta có một hệ thống cảnh quan thiên nhiên
vô cùng phong phú, đặc sắc.Nó có giá trị rất quan trọng đối với ngành du lịch.Ngành du lịch
10
Trang: 10
phát triển tốt hơn cũng nhờ đến các điều kiện đó và đặc biệt là điều kiện cảnh quan thiên
nhiên.
Bình Định ta có rất nhiều cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, hấp dẫn phải kể đến như:
Đầm Thị Nại, Đầm Trà Ổ, Suối khoáng Hội Vân, Khu du lịch sinh thái Hầm Hô, Khu du
lịch Giềnh Ráng – Tiên Sa,…
 Khu du lịch sinh thái Hầm Hô
Ở vào địa phận thôn Phú Mỹ trước đây
thuộc xã Bình Phú, nay thuộc, xã Tây Phú,
huyện Tây Sơn có một danh thắng tên gọi Hầm
Hô. Không rõ cái tên dân dã và lạ tai này có
tự bao giờ mà ý nghĩa của nó mỗi người giải
thích một khác. Có người cho rằng do ở đây
có một thác nước cao chừng sáu, bảy mét,
đổ vào một hầm đá rộng, phát ra tiếng kêu ầm ồ như tiếng hô báo cho người chèo bè mảng
trên dòng biết sắp tới chỗ nguy hiểm mà lo phòng bị nên gọi là Hầm Hô. Lại có người giải
thích rằng ở miệng Hầm Hô đá mọc lởm chởm, chìa ra giống như hàm răng hô nên có tên ấy
Hầm Hô là nơi gặp gỡ của hai nhánh sông Đồng Hưu và sông Cát đổ vào sông Phú
Phong. Thắng cảnh là cả một khúc sông dài tới gần ba kilômét, hai bên bờ là những khối đá
trập trùng, chỗ thì dựng đứng như thành vách, nới thì chồng chất lên nhau thành đống, lại có
đoạn đá nhọn lởm chởm như những thanh gươm dựng đứng. Làm dịu đi vẻ hiểm trở của
những vách đa nhấp nhô là những lùm cây xanh mướt. Nhưng bụi sim, mua lá xanh, hoa tím
xen lẫn những khóm phong lan cheo leo trên đá, lửng lơ trên những cành cây. Điểm xuyết
vào đó là những cây cổ thụ im lìm như đang trầm mặc suy tư. Xa xa là những rừng hoa ngâu
đốm vàng với lác đác những khóm Mai trắng ẩn hiện. Cây cối mọc lâu ngày, rễ rủ như tóc
xoã, xoi bóng xuống mặt nước lung linh, nới từng đàn cá đang tung tăng bơi lội. Sông Hầm
Hô có tiếng là nhiều cá, nhất là về mùa lũ. Cá từ khắp nơi kéo về từng bầy trông đặc cả
nước. Các lội ngược dòng bị thác nước hất tung trở lại trông như thể cá bay.
Thế nhưng, cảnh đẹp đích thực của Hầm Hô khiến du khách viếng thăm phải sửng
sốt về sự tạo hoá của thiên nhiên ngay dưới lòng sông. Với chiều rộng trên dưới ba mươi
mét, lòng sông chi chít những trụ đá hoa cương thiên hình vạn trạng. Vào mùa nước cạn,
11
Trang: 11
những ngày trời trong xanh, khi những tia nắng
ban mai rọi xuống, những khối đá hoa cướng ánh lên
muôn màu lóng lánh, rực rỡ như ngàn vạn
viên kim cương khoe mình trên làn nước
trong xanh. Hình dáng thật kì dị của những
trụ đá đã chấp cánh cho trí tưởng tượng của bao
thế hệ của cư dân nơi đây.Hòn lớn, hòn nhỏ,
khối vuông, khối tròn, có những cụm nhìn
tựa đàn voi đang tắm, có những dãy trông như thể bầy ngựa đang phi. Lại có tảng chẳng
khác gì một con cá sấu khổng lồ đang há miệng săn người và rồi biết bao hình dạng giống
như người, như thú, như vật dụng thường ngày…Tất cả bày la liệt, ngổn ngang mà hài hoà,
mà ngoạn mục đến mức không một hoạ sĩ, một nhà điêu khắc tài danh nào có thể tạo dựng
nổi.
Nếu có dịp du ngoạn bằng thuyền đi dọc sông, đắm mình vào thế giới huyền ảo của thiên
nhiên, du khách sẽ có được cảm giác như đi vào thế giới thần thoại.Vượt qua bờ đập, đi
ngược dòng sông một đoạn sẽ gặp một vách đá dựng đứng như tường thành với cái tên dân
gian Hòn Đá Thành. Trên vách đá rêu phủ xanh rì, từng chùm rễ cây leo lòng thòng rủ
xuống trong hệt như một bức tường thành cổ kính. Bên trái thành có một bãi đá chồng chất
lên nhau. Liên tưởng như có một người khổng lồ đổ cả một thúng đá xuống lòng sông, dân
trong vùng gọi đây là khúc sông Trời Lấp. Qua khúc sông nay, ngược tiếp dòng sông sẽ
trông thấy hai bên nhiều khối đá lô nhô, hòn cao, hoà thấp với muôn vàn hình dáng khác
nhau. Bên những hòn đá vây tụ vào nhau là một vũng nước sâu có tê vũng cá Rói.Vào mùa
cạn nước, trong vũng vẫn đầy, từng đàn cá Rói từ khắp nơi đổ dồn về đây.Khi có mồi ăn,
chúng xông vào tranh giành xâu xé, ngồi trên bờ xem không chán mắt. Tiếp một đoạn nữa,
có một khối đá giống như một cá Sấu lớn nằm ngang giữa lòng sông, chắn dòng nước chảy
xiết làm bọt bắn tung trắng xoá, nên có tục danh là hòn Trào. từ đây không thể đi thuyền
được nữa. Muốn đi tiếp vào trong, phải lên bộ đi men theo bờ. Càng đi lại càng thấy lòng
sông hẹp lại nhưng cảnh vật lại càng kì thú.Bất chợt từ trên bờ nhìn xuống, ta có cảm giác
như không phải dòng sông mà trước mắt có cả một đàn cừu trắng đang nô giỡn trên thảo
nguyên.Ngược về phía thượng nguồn, độ dốc càng lớn, nước chảy càng mạnh.Từng đoạn,
12
Trang: 12
từng đoạn chia khúc thành những thác nhỏ, nước chảy ầm ầm dội vào vách núi, cảnh vật
càng thêm huyền ảo. Đây đó vang lên tiếng gù của chim Cu Gáy, tiếng hót véo von của
chim Khướu, chim Vành Khuyên, tiếng kêu tích tích của những chú chim Sâu đang nhảy
nhót trên cành. Thỉnh thoảng lại vang lên tiếng Tắc Kè vọng lại từ những hốc đá, lùm cây.
Hương rừng ngào ngạt, diệu thơm hoà lẫn tiếng chim kêu ríu rít khiến cho du khách có cảm
giác như lạc vào cõi thần tiên. Hơn thế, đến đây du khách không chỉ được thưởng ngoạn
cảnh đẹp kì ảo của thiên nhiên mà còn có dịp sống lại những ngày tháng hào hùnh của lích
sử.Chính tại nơi đây, hơn hai trăm năm về trước vị danh tướng Võ Văn Dũng đã rèn quân
luyện võ để rồi sau đó hợp lực với các thủ lĩnh Tây Sơn phất cờ khởi nghĩa. Cũng tại nơi
đây, anh hùng Mai Xuân Thưởng đã xây dựng căn cứ kháng Pháp. Danh thắng này vì thế,
còn có ý nghĩ thiêng liêng của một chứng tích lịch sử.
 Khu du lịch Giềnh Ráng – Tiên Sa
Quy Nhơn, thủ phủ của Bình Định, có hình dáng thon thả như một con tàu hướng
mũi ra phía biển Đông. Từ lâu, bãi biển Quy Nhơn được coi là một thắng cảnh đẹp với bãi
cát mịn vàng óng cùng với những cảnh vật hữu tình do thiên nhiên bài trí và con người tu
tạo. Gành Ráng là một trong những tác phẩm thiên tạo.Từ đỉnh Gành Ráng có thể phóng
tầm mắt nhìn rộng cả bốn bề. Phía Nam như một bức tranh sơn thuỷ hữu tình với những dải
núi xanh dựng thành từng lớp, nơi cao, nơi thấp chạy dọc theo ven biển đến tận Quy Hoà.
Hướng về phía Bắc, lướt mắt qua dải cát vàng mịn óng, thành phố Quy Nhơn hiện lên với
đường phố dọc ngang, nhà cửa san sat, suốt ngày người đi, kẻ lại. Xoay lưng vào động cát
phía Tây, quay mặt ra hướng Đông là biển cả bao la một màu xanh biếc. Chếch về phía
Đông Bắc là bán đảo Phương Mai án ngữ cửa Thị Nại như một tấm bình phong khổng lồ.
Xa xa về phía Đông Nam, cách Quy Nhơn chừng năm kilômét có một đảo lớn, tên chứ là
Thanh Châu [hay Nhơn Châu] tục gọi là Cù Lao Xanh. Từ xa xưa những người dân biển đã
coi hòn đảo này như một tiêu mốc để định hướng đi.Sau này một ngọn hải đăng đã được
xây dựng trên đó. Đi dọc theo con đường đất uốn lượn theo triền núi, du khách có dịp chiêm
ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc kì dị mà tạo hoá đã tạc ra.
13
Trang: 13
Gềnh Ráng còn nổi tiếng thêm nhờ tài danh của thi sĩ Hàn Mặc Tử. Do mắc phải
chứng bệnh hiểm nghèo, ông đã phải sống những năm tháng cuối đời trong trại phong Quy
Hoà. Tâm trạng đầy đau thương và giông bão lại được tiếp thêm cảm hứng từ cảnh thiên
nhiên siêu thực ông đã viết nên những áng thơ bất hủ để lại cho đời. Hàn Mặc Tử qua đời
khi còn quá trẻ, lúc nhà thơ mới vừa 28 tuổi. Để thoả nguyện mong ước của thi sĩ lúc sinh
thời, năm 1969, gia đình và thân hữu đã đưa thi hài Hàn mặc Tử về táng ở Gành Ráng. Ngôi
mộ trang nhã được xây cất trên một gò cao, lưng dựa vào núi là nơi mà ai ai dù chỉ một lần
đặt chân đến Gành Ráng cũng đều ghé thăm. Đó không chỉ đơn thuần là một kiến trúc xinh
đẹp ở vào vị trí đắc địa của một danh thắng mà hơn thế là nơi tưởng niệm một danh nhân.
b/ Tài nguyên du lịch nhân văn

 Di tích lịch sử - văn hóa
Tài nguyên lịch sử là một nét đặc sắc trong du lịch,là các di tích, công trình xây
dựng, địa điểm và các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc công trình, địa điểm mang tầm
cỡ có chiều sâu và bề dày của lịch sử, mang đậm nét văn hóa. Nó có giá trị lịch sử, văn hóa,
khoa học.
Nó là một nét đặc trưng riêng mà ở mỗi nơi, mỗi địa phương mới có, thể hiện tổng
quát quá trình hình thành và phát triển tại nơi đó. Nói về di tích lịch sử - văn hóa phải kể
đến: Bảo tàng Quang Trung, Điện Tây Sơn, Thành Hoàng Đế, Từ đường Võ Văn Dũng,
Lăng Mai Xuân Thưởng, Cầu Thị Nại, Mộ Đào Tấn, Di tích lịch sử Đình làng Cẩm Thượng,
Di tích lịch sử Đình làng Vinh Thạnh,…
 Bảo tàng Quang Trung
14
Trang: 14
Bảo tàng Quang Trung cách Tp. Qui Nhơn 50km về phía Tây Bắc, thuộc làng Kiên
Mỹ, xã Bình Thành, huyện Tây Sơn,. Bảo tàng được xây dựng năm 1978 theo lối kiến trúc
cổ, dáng vẻ uy nghiêm. Bảo tàng có 9 phòng trưng bày với những di vật quan trọng liên
quan đến phong trào khởi nghĩa Tây Sơn. Nằm trong quần thể Bảo tàng Quang Trung là
điện thờ Tây Sơn Tam Kiệt và các danh tướng thời Tây Sơn. Điệnđượcxây dựng trên chính
nền nhà cũ của ba anh em nhà Tây Sơn. Điện được nhân dân góp công xây dựng vào năm
1958 và hoàn thành vào năm 1960 với tổng thể diện tích 2.325m2. Tại khu di tích này còn
có 2 di tích cực kỳ quý giá là cây me cổ thụ, giếng nước. Hai di tích này có từ thời thân sinh
của anh em nhà Tây Sơn là ông Hồ Phi Phúc và bà Nguyễn Thị Đồng, đến nay đã hơn 300
năm, là những di sản vô giá gắn liền với thời thơ ấu của 3 anh em họ Nguyễn.
Tham quan điện Tây Sơn - Bình Định
Di tích điện thờ Tây Sơn thuộc khối 1, thị trấn Phú
Phong huyện Tây Sơn, cách thành phố Quy Nhơn 40km
về hướng Tây Bắc, là nơi thờ 3 anh em Nguyễn Nhạc,
Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ, trải qua bao bể dâu vẫn luôn
được giữ gìn tôn tạo, thể hiện tấm lòng tự hào, tôn kính,
son sắt thủy chung của dân đối với 3 anh em Tây Sơn.
Điện Tây Sơn tuy nhỏ nhưng trang nghiêm. Trước
sân rộng có tam quan, tiếp đó là nhà bia ghi công lao của
Quang Trung – Nguyễn Huệ. Chính điện gồm 3 gian, gian giữa thờ Quang Trung – Nguyễn
Huệ, gian bên trái thờ Nguyễn Nhạc, gian bên phải thờ Nguyễn Lữ.
Điện Tây Sơn được xây dựng trên nền nhà cũ của ba thủ lĩnh Tây Sơn – và cũng chính
là từ đường thờ ông bà Hồ Phi Phúc – Nguyễn Thị Đồng, những người đã sinh ra 3 anh em
Tây Sơn, là nơi 3 anh em Tây Sơn cất tiếng khóc chào đời, đã cùng đi qua tuổi ấu thơ cho
đến lúc trưởng thành, rồi phất cờ khởi nghĩa trở thành những lãnh tụ kiệt xuất của nông dân
và dân tộc vào cuối thế kỷ XVIII. Hiện nay, trong khu vườn cũ của gia đình anh em Tây
Sơn, sát bên cạnh điện thờ Tây Sơn vẫn còn lại 2 di tích cực kỳ quý giá, là cây me cổ thụ và
giếng nước xưa, tương truyền có từ thời ông Hồ Phi Phúc
Cây me cổ thụ
15
Trang: 15
Hơn 200 tuổi, tương truyền do thân sinh 3 anh em Tây Sơn trồng nằm bên cạnh điện
thờ Tây Sơn, cành lá xum xuê che rợp cả một góc vườn. Đây là nơi Nguyễn Nhạc bàn việc
việc nước với các nghĩa sĩ, đồng thời là nơi nhân dân bí mật thờ 3 anh em nhà Tây Sơn sau
khi đình làng bị đốt cháy. Gốc cây có chu vi 3.5m. Trong dân gian Việt Nam đã trởnên quen
thuộc , trữ tình, đượm màu lịch sử:
“ Cây me cũ, bến Trầu xưa
Không nên tình nghĩa thì cũng đón đưa cho trọn niềm”
Giếng nước
Ở bên phải điện Tây Sơn, tương truyền có từ
thời thân sinh ba anh em Tây Sơn, được xây bằng
đá ong, đường kính 0,9m, thành giếng cao 0,8m.
Đến nay giếng nước xưa vẫn mát trong như ngày
nào chắt chiu từng giọt nước ngọt lành nuôi lớn
tâm hồn và ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất
của ba anh em nhà Tây Sơn. Hiện nay, di tích Điện
thờ Tây Sơn, Cây me, Giếng nước được gìn giữ trang trọng, tôn kính, trong khuôn viên của
khu Bảo tàng Quang Trung. Bảo tàng Quang Trung được nhà nước xây dựng vào năm 1978
có quy mô đồ sộ, hoành tráng, kiến trúc theo kiểu cổ, dáng vẻ uy nghiêm, gồm 9 phòng
trưng bày các kỷ vật liên quan đến phong trào khởi nghĩa Tây Sơn và Hoàng đế Quang
Trung (1771 - 1789).
Lăng Mai Xuân Thưởng
Hơn 200 được xây dựng theo kiểu kiến trúc cổ trên một
ngọn đồi bên cạnh quốc lộ 19 thuộc xã Bình Hòa, huyện Tây
Sơn để tưởng nhớ Mai Xuân Thưởng - nhà yêu nước và cũng là
lãnh tụ xuất sắc của phong trào Cần Vương kháng Pháp tại Bình Định.
 Di tích tôn giáo
Là những di tích có liên quan đến các tôn giáo đã tồn tại lâu dài, nó gồm có các chùa,
nhà thờ tôn giáo, hệ thống câc di tích tháp Chămpa có ảnh hưởng đến phong tục tập quán,
lối sống của người dân, nơi người dân thường đi đến thờ cúng, cầu nguyện.
16
Trang: 16
Nó là nét độc đáo thể hiện đời sống tinh thần của người dân, có ảnh hưởng lớn đến
họ và có khả năng thu hút khách du lịch đền những nơi đây. Một số di tích tôn giáo tiêu
biểu: Chùa Thập Tháp, Chùa Long Khành, Chùa Hang, Chùa Linh Phong, Tu viện Nguyên
Thiều, Nhà thờ Chánh Tòa, Nhà thờ Quy Đức, Tháp Bánh Ít, Tháp Cánh Tiên, Tháp Đôi,
Tháp Bình Lâm, Tháp Dương Long,…
Chùa Hang
Nằm trên địa phận xã Nhơn Bình, Tp. Qui Nhơn. Chùa
tọa lạc trên sườn núi Trường Úc. Đến năm 1744, chùa được
Thiền sư Thanh Thiền cho di chuyển về địa điểm hiện nay sát
chân núi, cách cầu Trường Úc 700m về hướng đông và đổi tên
là chùa Sơn Long.Tương truyền, dưới chân núi phía sau chùa,
xưa kia có một tảng đá rất lớn trông như miệng rồng có hàm
trên, hàm dưới với một cái lưỡi nhô ra nên gọi là đá Hàm
Long. Nay do sự tàn phá của thời gia nên dấu ấn này không còn nữa. Trong chùa có 15 ngôi
mộ tháp lớn nhỏ, có những ngôi mộ vẫn còn giữ nét rêu phong, cũ kỹ của mấy trăm năm về
trước, có mộ tháp đã được trùng tu khang trang hơn. Đến Sơn Long, bạn còn được chiêm
ngưỡng bức tượng Phật Lồi 7 đầu rồng bằng đá nặng 1,5 tấn, cao 3,1m với hoa văn chạm
khắc sau lưng. Bức tượng này được xác định của người Chăm tạc từ thế kỷ thứ 8.
Nhà Thờ Chánh Tòa
Nằm trung tâm thành phố Qui Nhơn, trên đường
Trần Hưng Đạo. Nhà thờ Chánh Tòa được xây dựng vào
năm 1938 theo lối kiến trúc Pháp và Gô Tích châu Âu, là
nơi để những người theo tôn giáo đến để xưng tội, rửa tội,
đi lễ vào cáo ngày theo quy định của tôn giáo. Ngoài ra còn là nơi làm đám tan, tổ chúc đàm
cưới,…
Tháp Đôi
Trong số các tháp Champa còn lại trên đất Bình
Định, có một quần thể di tích khá độc đáo nằm ngay trên địa
phận phường Đống Đa, thành phố Quy Nhơn. Đó là tháp
Hưng Thạnh. Đại Nam nhất thống chí chép Hưng Thạnh cổ
17
Trang: 17
tháp ở thôn Hưng Thạnh huyện Tuy phước có hai tháp tục gọi là Tháp Đôi. Trong các tác
phẩm nghiên cứu, người pháp gọi đây là Tour Kh’mer vì nhìn từ góc độ kiến trúc và nghệ
thuật khu tháp này đã tiếp thu không ít của nghệ thuật Kh’mer. Xét về phong cách, tháp đôi
có nhiều nét tương đồng với khu tháp Dương Long, đều là những công trình kiến trúc được
xây dựng vào khoảng những thập niên đầu thế kỉ XIII, khi Champa bị người Kh’mer đô hộ.
Di tích hiện còn là hai ngọn tháp không cao lắm nằm cạnh nhau theo trục Bắc –Nam. Tháp
Bắc cao chừng 16m, tháp Nam thấp và nhỏ hơn một chút. Có lẽ chính vì vậy nên trong dân
gian đã gọi bằng một cái tên giản dị : tháp Đôi. Phía Bắc khu tháp có một triền núi chạy
xuống, phía Tây có một nhánh sông chảy ngang. Trên sông có hai cây cầu bắc song song,
một dành cho tàu hoả, một giành cho xe hơi nên cũng được gọi là cầu Đôi. Giữa cảnh sơn
thuỷ hữu tình, hai tháp đứng sóng đôi trông thật duyên dáng và thơ mộng.Nhưng lứa đôi trai
gái thường mượn cảnh trí nơi đây để bày tỏ tâm tình.Cho đến nay nhân địa phương vẫn còn
truyền tụng một bài hát lời lẽ thật thiết tha.
Tháp kia còn đứng đủ đôi
Cầu còn đủ cặp huống chi tôi với nường,
Tháp ngạo nắng sương,
Cầu nương sắt đá.
Dù người thiên hạ,
Tiếng ngả lời nghiêng.
Cao thâm đã chứng lòng nguyền,
Còn cầu, còn tháp còn duyên đôi lứa mình.
Non sông nặng gánh chung tình.
Tháp đôi và những câu hát trữ tình chắc hẳn đã xuất hiện sau các ngọn tháp rất nhiều
vì theo kết quả nghiên cứu, khảo sát của các nhà khoa học, quần thể kiến trúc này lúc đầu
không phải chỉ là hai mà có tới ba toà tháp. Chắc hẳn khi thiết kế, những người xây dựng đã
có nhũng ý tưởng giống như khi xây tháp Dương Long.Tháp Bắc xây trên Bình Đồ hình
vuông được tạo dáng khá cân đối, thân với mái đều được xử lí tinh tế bằng những đường
diềm hơi thắt lại làm chó bố cục kiến trúc thêm chặt chẽ. Thân tháp hình trụ vuông, mỗi mặt
tường đều có trụ ốp để trơn.Giống như tất cả các tháp Chămpa, cửa chính của tháp hướng về
phía Đông. Cửa nhô ra phía trước bởi bốn lớp trụ, thu nhỏ dần ở phía lối vào. Tương ứng
18
Trang: 18
với các lớp trụ là bốn lớp vòm mái hình mũi lao nhọn, hai bên trang trí hoa văn đối xứng.
Ba mặt tường còn lại là ba cửa giả, lặp lại các mô tiếp trang trí như cửa chính nhưng có kích
cỡ hơi nhỏ hơn.Mái tháp có cấu tạo nhiều tầng, nhỏ dần về phía trên. Bốn góc diềm mái đều
được gắn tượng chim thần Garuda xoè cánh bay lên tạo cảm giác bớt nặng nề cho toàn bộ
bảy tầng mái. Vòng quanh diềm mái là 21 hình vũ nữ được chạm khắc tinh tế với những tư
thế khác nhau trông rất sống động. Chính giữa phần thu nhỏ ngăn cách mái và thân tháp
được trang trí bằng hình tu sĩ ngồi thiền, hai bên có voi chầu đối xứng.
Tháp Nam có cấu trúc tương tự như tháp Bắc, nhưng ở phần diềm mái, thay vì các
hình vũ nữ, hình khắc trang trí lại thể hiện một đàn hưu 13 con với những dáng vẻ rất khác
nhau trông rất tinh nghịch và sống động.
Là một công trình kiến trúc đẹp và độc đáo, gần đây tháp Đôi đã được trùng tu, tôn
tạo.Trong quá trình xử lý, gia cố lại móng tháp, người ta đã tìm thấy nhiều bức phù điêu vốn
dùng để trang trí tháp, trong đó đáng kể là bức phù điêu khắc hình Makara. Hai quái vật
được thể hiện giống như hai con rồng thân tròn, dài mảnh, chân ngắn, không có vẩy và vây
nối đuôi nhau, đầu tròn, mắt dẹt , mũi to, mào lớn. Phía trên là những tia bờm ngắn dựng
lên. Dưới cằm có râu cuốn về phía sau. Miệng quái vật há rộng, nhe hai hàm răng nhọn lởm
chởm. Toàn bộ phù điêu được thực hiện trên một phiến đá dài 1,24m, rộng0,5m và dày
0,4m. Nhìn hình dáng Makara, có người liên tưởng đến những con rồng được khắc tạc trên
các công trình kiến trúc ở Đại Việt thế kỉ XII-XIII.
Tháp Dương Long :

Dương Long là cả một quần thể ba ngọn tháp nằm gần nhau, đóng
thẳng hàng theo trục Bắc Nam, các cửa chính đều quay về hướng Đông.
Hiện nay tháp nằm trên địa phận hai thôn Vân Tương, xã
Bình Hoà và An Chánh, xã Tây Bình, huyên Tây Sơn, cách
huyện lị chừng 12km về phía Đông. Tháp có nhiều tên gọi.
Ngoài tên phổ biến là Dương Long, đôi khi tháp
còn được gọi theo địa danh: tháp Bình An, tháp An Chánh hay tháp Vân Tường. Người
Pháp gọi di tích này là Tour d’ Ivoire (tháp Ngà). Theo sách Đại Nam nhất thống chí thì ba
19
Trang: 19
toà cổ tháp này được xây cất trên một toà cao có tên là dương long, nằm ở phía Nam núi Trà
Sơn.
Tháp Bắc hiện đã bị hư hại nhiều nhưng vẫn còn rõ hình hài và cấu trúc. Khác với các tháp
còn lại ở Bình Định, nền móng có bình đồ hình vuông, mỗi cạnh rộng chừng 12m, nhưng
được tạo bởi nhiều đường gấp khúcnên giống như một hình đa giác. Tháp cao tới gần 30m,
chia làm ba phần rõ rệt.Đế tháp cao vững chắc, thân tháp cao vút, trên mặt tường trang trí
các trụ ốp để trơn nâng toàn bộ mái tháp. Cửa chính tuy đã bị sạt lở nhưng căn cứ vào dấu
vết còn lại và nhưng tư liệu gián tiếp có thể thấy vòm cửa được tạo dáng hình mũi lao tù vút
lên phía trên với nhiều lớp liên tiếp chồng khít lên nhau. Hai trụ cửa làm bằng đá trên đầu
được trang trí tượng thần Garuda chân quắp hai đầu rắn.Các cửa giả mô phỏng cửa chính
nhưng nhỏ hơn. Thay vì hình Garuda, trên đỉnh trụ trang trí hình lá nhĩ, vòng ngoài là thân
rắn uốn quanh, bên trong là mặt Kala giữ tợn, miệng khạc ra rắn bảy đầu trong tư thế uốn
lượn rất sinh động. Diềm đá ngăn cách thân và mái được chạm khắc tinh vi thể hiện hình
voi và sư tử mỗi con một tư thế nhưu vừa chạy vừa đùa giỡn kết thành dải chạy vòng quanh.
đường chạm khắc mềm mại, uyển chuyển, nhịp nhàng trông rất sống động. Bộ mái có cấu
trúc bốn tầng nhỏ dần về phía trên và kết thúc bằng một búp sen lớn trên đỉnh tháp.Diềm
ngăn cách giữa các tầng và ô khám chính giữa mỗi tầng đều được ghép bằng đá nguyên
khối.
So với tháp Bắc, tháp Nam còn tương đối nguyên vẹn. Kích thước gần như tương đương với
tháp Bắc .Hai tháp tạo thành thế đối xứng xuyên qua tháp chính.Về cấu trúc tháp Nam cũng
không khác so với tháp Bắc. Duy có mô tiếp trang trí thì hầu như ít lặp lại nhưũng chủ đề đã
thể hiện ở tháp Bắc, đặc biệt là dải trang trí quanh diềm mái. Trên giải giữa hoa văn trang trí
là những bầu vú tròn trịa được chạm nổi xếp đều đặn sát cạnh nhau chạy vòng quanh tháp.
Dải phía trên là phù điêu các đạo sĩ ngồi thiền trong khung lá đề và dải dưới cùng là hình
người, sư tử và những con vật kì dị dạng đan xen với những ô trám kết giải, giữa có bông
hoa nở cách xoè đối xứng.Trên các tầng mái, diềm bao quanh cũng được trang trí.Mỗi tầng
thể hiện một cảnh khác nhau. Có thể thấy ở đây hình voi, sư tử , bò thần Nadin, mặt Kala,
rắn thần Naga…Nghệ thuật điêu khắc, chạm trỗ đã đạt tới trình độ điêu luyện. Các đề tài thể
hiện vừa hoành tráng, lộng lẫy, vừa tinh tế, mềm mại. Những con vật và hoạ tiết trang trí
vừa sống động chân thực vừa huyền ảo kì bí.
20
Trang: 20
Cảnh trí giờ đây đã thay đổi nhiều nhưng vẻ đẹp lộng lẫy của tháp Dương Long vẫn còn đó.
Dương Long là địa điểm hấp dẫn với tất cả những ai có dịp thăm quan các di tích Bình
Định. Đến đây du khách không những được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kì vĩ và huyền ảo của
những toà tháp cổ mà còn có dịp ghé thăm di tích những trung tâm sản xuất gốm lớn trước
đây của người Chăm. Đó là trung tâm gốm Gò Hời và Gò Cây Ké.
 Các lễ hội dân gian
Bình Định là nơi có nhiều dân tộc thiểu số sinh sống như Banar, Chăm, Hrê.Hầu hết
các dân tộc này đều có những sinh hoạt văn hoá của mình như lễ hội và ca múa nhạc.Tuy ở
Bình định số lượng các dân tộc này chỉ chiếm một phần ít ỏi; song có thể phục hồi phát triển
các hình thức lễ hội này như những sản phẩm du lịch đặc sắc địa phương.
Các lễ hội là điểm mạnh của mỗi nơi có khả năng thu hút một lượng lớn khách du
lịch đến vào các mùa lễ hội. Các lễ họi tiêu biểu ở Bình Định: Hội Chợ Gò, Hội Vía Bà, Hội
Chùa Ông Núi, Hội làng rèn Tây Phương Danh, Lễ hội chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa,
Lễ hội Đỗ Giàn, Lễ hội Cầu Ngư, Lễ hội Tây Sơn – Đống Đa,…
Lễ hội Chợ Gò
Hội Xuân chợ Gò được tổ chức vào ngày mồng một Tết nguyên đán tại chợ Gò,
Trường Úc, thị trấn Tuy Phước, huyện Tuy
Phước. Đây chủ yếu là họp chợ, mua bán đầu năm lấy
may mắn cho cả năm. Nhưng việc mua bán chỉ
tượng trưng, đi hội vui là chính.Trai gái đi hội chợ
Gò chen chân, liếc mắt để tìm bạn tình. Tuổi thiếu
niên rủng rẻng tiền lì xì thì đi mua đồ chơi, đồ ăn
thức uống. Người có tuổi tham dự các môn cờ
tướng, đá gà ... Lễ hội chợ Gò cách đây khỏang trên dưới 300 năm. Tương truyền hai vị
tướng Tây Sơn là Trần Quang Diệu và Võ Văn Dũng chỉ huy đóng quân tại khu vực này, đã
cho mở hội chợ Gò để quân sĩ và nhân dân vui chơi cho vơi đi nỗi nhớ gia đình ngày tết. Lễ
hội chợ Gò ngay nay được nâng lên bước mới: Có phần lễ trang trọng và phần vui hội. Các
trò chơi dân gian được tổ chức: múa lân, chọi gà, cờ tướng, đá cầu, đập niêu, kéo co ..Chợ
mang nét đẹp vùng Tuy Phước, họp chợ một ngày vui suốt năm.
Lễ hội Cầu Ngư
21
Trang: 21
Là một hình thức sinh hoạt văn hoá tín
ngưỡng lâu đời của dân biển Bình Định, được tổ
chức thường xuyên vào mùa xuân hàng năm để
cúng cá Ông và cầu được mùa hải sản (theo truyền
thuyết cá Ông thường giúp thuyền và người mỗi
khi gặp sóng to gió lớn).
Lễ hội Đống Đa – Tây Sơn
Lễ hội Đống Đa hằng năm được tổ chức vào ngày
mồng 5 tháng Giêng âm lịch tại xã Bình Nghi, huyện
Tây Sơn để tưởng nhớ các thủ lĩnh phong trào Tây
Sơn, đặc biệt là người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ
và chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789), đánh
thắng 29 vạn quân Thanh. Ngoài nghi lễ truyền thống
còn có nhiều họat động văn hóa dân gian các dân tộc
Kinh, Bana, Chăm... Nhiều cuộc biểu diễn võ thuật
như: đấu võ, đánh côn, đi quyền... Tiết mục độc đáo của lễ hội là cuộc thi đánh trống bộ,
mỗi bộ 12 chiếc trống da, còn gọi là trống trận Tây Sơn và diễn cảnh đánh trận giả làm sống
lại khí thế hào hùng của nghĩa quân Tây Sơn năm xưa trên đất Bình Định.
 Nghệ thuật truyền thống
Vùng Bình Định vốn nổi tiếng về các loại hình nghệ thuật dân gian như hát Bộ, hát
Bài chòi, Chèo Bả Trạo và Tuồng cổ. Bình Định được coi là cái nôi của nghệ thuật hát Bộ,
sau này đã lan truyền ra cả nước và đã trở thành một trong những loại hình nghệ thuật dân
tộc đặc sắc của Việt Nam.
Hát bội
Bình Định là một trong những cái nôi của nghệ thuật hát Bội (Tuồng), là quê hương
của vị hậu tổ tuồng Đào Tấn. Bình Định đang bảo tồn, kế thừa và phát huy nghệ thuật hát
Bội mang phopng cách Đào Tấn, một loại hình nghệ thuật vừa bác học nhưng lại vừa mang
tính dân gian gần gũi với quần chúng. Và bao thế hệ nối tiếp nhau trên mảnh đất này vẫn ra
sức giữ gìn, trau chuốt loại hình nghệ thuật hát Bội để trở thành nét văn hoá đặc thù riêng
của Bình Định.Ngày nay, bên cạnh nhà hát Tuồng chuyên nghiệp mang tên vị hậu tổ Đào
22
Trang: 22
Tấn, Bình Định còn có rất nhiều các đoàn hát Bội quần chúng ở nhiều xã phường
trong tỉnh, luôn đáp ứng nhu cầu cho du khách muốn thưởng
thức và tìm hiểu bộ môn nghệ thuật này.
Võ cổ truyền Bình Định
Bình Định là một vùng đất võ, đó là điều đã
được thừa nhận rộng rãi.Nhưng võ là một cái gì đó vô
hình.Thấy roi, xích, cung, tên, gươm, đao, giáo, mác,
bảo đấy là võ ư?Không phải, đấy chỉ là binh khí, vũ
khí, tức là khí cụ của võ.Nó là một số tín hiệu, phương
tiện của nghề võ dưới dạng vật thể. Võ tồn tại trong
những con người bằng xương bằng thịt. Vô thế biến
thành hữu thể, khi con người vào cuộc, lâm thế, phải đối đầu, phải xuất chiêu, phải đánh trả
hoặc tập luyện, truyền dạy. Vậy khi con người không diễn võ thì võ mất ư? Không phải, võ
vẫn tồn tại trong tâm trí, nội lực của họ, có điều kiện là bộc lộ. Nói võ là văn hóa phi vật
thể, chính là do tính chất tiềm ẩn, vô hình, biến ảo này vậy.
Võ thuật cổ truyền đã trở thành một di sản văn hóa, một nét đẹp riêng của người dân
Bình Định. Ngoài các đội biểu diễn võ thuật chuyên nghiệp, du khách có thể tham quan trực
tiếp từ những người dân lao động bình thường nơi thôn dã với các địa danh nổi tiếng. Tóm
lại, võ thuật cổ truyền đã trở thành bản sắc dân tộc mang nét rất riêng gắn liền với tên tuổi
của Bình Định.
 Các làng nghề truyền thống
Bình Định có nhiều làng nghề thủ công truyền thống như :nghề làm gốm gia dụng,
nghề rèn, nghề làm đồ gỗ thủ công mỹ nghệ ở vùng Nhơn Hậu , Đập Đá huyện An Nhơn,
nghề làm nón ở huyện Phù Cát, nghề làm bánh tráng phổ biến ở hầu hết các vùng trong
tỉnh. Du khách đến đây sẽ được tham quan qúa trình sản xuất tinh vi với tay nghề điêu luyện
khéo léo của người lao động làm ra những sản phẩm vừa mang đậm nét văn hóa dân gian,
vừa có tính nghệ thuật cao, là những sản phẩm lưu niệm độc đáo, có giá trị cho khách tham
quan du lịch.
Nón ngựa Gò Găng
23
Trang: 23
Ở Bình Định có chiếc nón lá Gò Găng nổi tiếng
nhưng vẫn còn thêm một chiếc nón khác rất độc
đáo, một sản phẩm ngày xưa chỉ dành cho giới
quý tộc, quan binh triều đình, đó là chiếc nón
ngựa...
Làng nghề này có truyền thống đã hơn một trăm
năm, trải qua biết bao thăng trầm nhưng nghề
làm nón ngựa vẫn tồn tại và phát triển. Không giống các loại nón khác, chiếc nón ngựa được
làm ra bởi nhiều công đoạn và nhiều người tham gia, đồng thời phải trải qua nhiều thao tác
tỉ mỉ như làm khung nón, khâu rọc lá, khâu chằm nón... Nghề làm nón ngựa đã giúp cho gia
đình nghèo cải thiện được cuộc sống khó khăn và góp phần xóa đói giảm nghèo. Nguyên
vật liệu để làm nón ngựa ngày càng khó kiếm, người dân lên tận các huyện miền núi Vân
Canh, Vĩnh Thạnh, An Lão để mua về theo từng phiên chợ. Chất liệu để làm nón ngựa bằng
một loại lá rừng có tên là “lá ké”, vành nón cũng được làm bằng chất liệu của “cây dứa
rừng”. Tuyệt đối không được làm bằng “lá cọ” và tre như nhiều loại nón lá thông thường
khác.
Bên trong mặt nón ngựa cũng có những câu ca dao, tục ngữ mang phong cách đặc
trưng của quê hương Bình Định. Ngoài ra còn có những câu thơ ca dân gian nói về đất
nước, con người và phong tục tập quán dân tộc Việt Nam, ca ngợi gương mẹ hiền, dâu thảo,
phú quý lễ nghĩa và hình ảnh con rồng cháu lạc. Chiếc nón ngựa khi hoàn thành được trang
trí bằng chỉ thêu ngũ sắc rất tinh xảo, trên chóp nón có gắn tua hoặc không... Quan sát thật
kỹ chiếc nón ngựa mới hiểu được tâm hồn của người chằm nón ngựa không kém gì các làng
nón nổi tiếng khác ở Bình Định.
LàngRượu Bầu Đá
24
Trang: 24
Làng nằm ở địa phận thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc,
huyện An Nhơn. Rượu Bầu Đá ngày nay đã trở thành
một danh tửu, món quà đặc sản không thể thiếu
trong túi quà của nhiều du khách khi đến Miền
đất võ. Đến làng Bầu Đá, thú vị nhất đối với du
khách là được thưởng lãm các quy trình, kỹ thuật
nấu rượu, xem nghệ thuật rót rượu, nếm thử
những giọt rượu còn nóng hôi hổi và đặc biệt được nghe những giai thoại thú vị về rượu
Bầu Đá.
Nhiều làng rượu trong vùng đến nay đã cải tiến, cách tân sao cho có lợi nhất, thế
nhưng ở cái xóm Cù Lâm này vẫn còn giữ nguyên kỹ thuật nấu rượu gia truyền, từ khâu
chọn gạo đến kỹ thuật nấu cơm, ủ men, nấu bằng nồi đồng, ống cất rượu bằng tre...Rượu
Bầu Đá trong suốt, có mùi thơm rất đặc trưng, uống một ngụm rượu ta thấy vị ngon ngót
đọng lại ở thanh quản. Nếu quý khách có lỡ quá chén thì cũng không cảm thấy đau đầu, khó
chịu như những loại rượu khác. Đến Bình Định mà chưa được thưởng thức món chim Mía
Phú Phong, cá Sông Kôn, nem Chợ Huyện nhâm nhi với ly rượu Bầu Đá thì coi như quý
khách chưa đến Miền đất võ vậy. Vì thế, từ lâu rượu Bầu Đá đã trở thành nét văn hóa đặc
trưng của miền đất võ Tây Sơn, Bình Định.
Làng gốm Vân Sơn
Rời thành phố Quy Nhơn chừng 20 km về
hướng Bắc, đến thị trấn Đập Đá, hỏi làng gốm đất
nung Vân Sơn, ai cũng biết. Vân Sơn là làng nghề cổ
nhất của Bình Định còn đến bây giờ.Ngày xưa, trung
tâm làng gốm nằm sâu trong xóm An Xuân, thôn Nhạn
Tháp, xã Nhơn Hậu, huyện An Nhơn. Nhưng rồi, nguyên liệu ở đó cạn dần, làng nghề dời
làng đến vùng nguyên liệu mới, ra phái ngoài việc giao thương cũng tiện hơn. Vân Sơn
được hình thành như vậy.
Đặc sản - ẩm thực Bình Định
25
Trang: 25
Sống trong phong cảnh sơn thủy hữu tình, sông chảy, núi cao, biển dào dạt sóng vỗ,
con người Bình Định chẳng dám sánh với người Kinh Đô thanh lịch “ăn Bắc, mặc Kinh”.
Nhưng với vốn đặc sản của riêng mình cũng đủ cho người dân ở đây tự hào.
Ẩm thực nơi đây có sự độc đáo riêng thể hiện rõ nét lối sống của người dân nơi đây.
Nó có thể hấp dẫn du khách phải ghé lại nơi đây để thưởng thức các đặc sản của Bình Định.
Bình Định có rất nhiều đặc sản phải kể đến như: bánh ít lá gai, nem Chợ Huyện, bánh tráng
nước dừa, bún chả cá Quy Nhơn, mắm ruột cá ngừ Quy Nhơn, cua Huỳnh Đế, bún song
thằn An Thái,… tạo nên sự háp dẫn, phong phú cho nơi đây.
Bánh Ít lá gai
Tuy mộc mạc đơn sơ nhưng bánh ít lá gai đã trở thành món quà
mang về không thể thiếu mỗi khi du khách về thăm mảnh đất
Bình Định mưa nắng hai mùa…
Bánh ít lá gai - cái tên nghe dân dã mà chứa đựng bao nhiêu ý nghĩa. Vị dẻo thơm, ngọt bùi
của chiếc bánh đã trở thành dư vị khó quên trong lòng những ai đã từng nếm qua thứ bánh
ấy.
Bánh ít lá gai là đặc sản của đất võ Bình Định, về sau lan rộng ra các tỉnh thành và trở nổi
tiếng trong văn hóa ẩm thực miền Trung. Dù đi đâu xa, người con xứ sở vẫn không quên
dáng hình những chiếc bánh trông tựa như tháp Chàm cổ kính.
Trên chuyến xe từ Bắc vào Nam qua khỏi thị trấn Bình Định (huyện An Nhơn) chừng 3 km
nhìn về phía tay trái bạn sẽ thấy cụm tháp Chàm sừng sững trên chỏm núi, người ta gọi là
tháp Bánh Ít. Có lẽ vì thế mà những chiếc bánh ít được gọi tên từ sắc màu huyền thoại của
tháp Chàm rêu phong cổ kính.
Dù có rất nhiều nơi làm ra món bánh này, nhưng riêng tại mảnh đất Bình Định, nó vẫn
mang một nét rất riêng khó có thể nhầm lẫn.
Để cho ra đời một chiếc bánh ít lá gai ngon phải trải qua rất nhiều công đoạn, đòi hỏi người
làm bánh phải khéo léo và tỉ mỉ.
Chính vì sự tỉ mỉ trong quá trình làm bánh mà người dân Bình Định thường hay dựa vào tài
làm bánh mà đánh giá mức độ giỏi giang bếp núc của cô con dâu nhà mình. Qua thời gian,
sự du nhập của các loại bánh Tây vừa nhanh gọn, tiện lợi càng phát triển rộng rãi.
26
Trang: 26
Thế nhưng nghề làm bánh ít lá gai vẫn duy trì được cho đến tận hôm nay và trở thành một
nét đẹp trong văn hóa ẩm thực ở Bình Định nói riêng cũng như miền Trung nói chung. Bởi
không chỉ đơn thuần là một nghề, bánh ít lá gai còn thế hiện được vẻ đẹp, sự khéo léo của
bàn tay con người và mang đậm dấu ấn hồn quê bản xứ.
Bánh tráng nước dừa
Cây dừa là sản phẩm được thiên nhiên ưu đãi
cho Bình Định. Tinh túy của dừa là phần dầu ổn tàng
trong cơm dừa.Ngoài việc lấy dầu, người địa phương
còn dùng để làm bánh tráng nước dừa. Đây là đặc sản
của cánh Bắc Bình Định. Từ Tam Quan đến Phù Mỹ
dọc theo quốc lộ 1 đều có bán nhan nhản.
Chiều xuống họ thu bánh chồng lên nhau và dùng gỗ nặng đè lên trên cho bánh
phẳng, cứ mười hai cái, lấy dây chuối cột lại và đem đi tiêu thụ. Bánh hình tròn rất đẹp,
mười bánh cũng dày chỉ hai phân.
Có lẽ chỉ có bánh tráng nước dừa là mang nhiều sắc thái Bình Định nhất - nó mang
tính đạm bạc, thơm ngon và hiếu khách.
 Nem Chợ huyện
Chợ Huyện thuộc huyện Tuy Phước, Bình Định. Đây là khu chợ buôn bán
sầm uất nổitiếng nhờ món nem. Với món ăn dân dã vừa ngon vừa rẻ, nem
dần dần đi vào lòng ngườivà trở thành một thương hiệu nổi tiếng: "Nem
chợ Huyện".
Nem được làm từ thịt heo, ngon nhất làthịt heo cỏ với những thớ thịt đỏ hỏn được tách mỡ
cẩn thận đem rửa sạch,chờ ráo nước mới cho vào cối để quết. Muốn thịt được nhuyễn, dai,
giònngười thợ phải quết liên tục, không có thời gian nghỉ tay lâu, mỏi tay đã cóngười khác
thay. Cứ như thế đến khi thịt "chín" mới thôi. Đôi bàn tay khéo léo của các mẹ, các chị và
sự dẻo dai lực lưỡng của những chàng trai đã tạo nên món ăn đặc biệt. Bíquyết để món nem
ngon, khác lạ với những món nem khác chính là nghề gia truyền củangười làm nem, nằm
chủ yếu trong khâu thêm gia vị với một tỉ lệ chính xác (đường,muối, hạt tiêu, bột ngọt, một
ít da heo xắt nhuyễn cùng một số phụ gia khác...).
 Bún song thằng An Thái
27
Trang: 27
Song thần là tên gọi xuất phát từ "song thằng" có nghĩa là dây bún đôi, thường kéo ra
một lần hai sợi, lâu ngày đọc trại thành "song thần". Riêng loại bún duỗi hình số 8 cũng là
loại bún song thần nhưng đã biến thể chỉ còn có một sợi mà thôi. Người Bình Định có câu :
Nón ngựa Gò Găng
Bún song thần An Thái
Lụa đậu tư Nhơn Ngãi
Xoài tượng chín Hưng Long
Bún song thần đem về nấu canh với tôm, cua hay thịt nạc thì ngon tuyệt.Nước canh ngọt và
bổ.Tuy nhiên, nấu canh thì nên dùng loại bún duỗi có dạng hình số 8 ngon hơn vì sợ nó
thẳng và rời. Bún song thần đem xào thịt càng thơm ngon, và nếu phải để lâu, sợi bún vẫn
dai và dời, chẳng hề đóng cục như loại bún thường.
Để làm bún, trước tiên người thợ nhào bột cho đều với nước
lạnh.Cái khó là nhào bột thế nào cho vừa, không khô mà cũng
không nhão quá.Xong, người ta cho bột vào một cái rá thiếc
có đục thủng nhiều lỗ nhỏ li ti, vừa nặn bột, vừa rê đều trên
mặt chảo nước sôi.Đợi cho bún chín mới dùng chiếc rá nhẵn
vớt bún ra bỏ vào một chảo gang khá chứa nước lạnh cho bún
nguội dần và nở đều. Bây giờ mới đem bún rải lên tấm vỉ tre
có chiều dài từ ba đến bốn mét và rộng độ năm tấc tây đem đi phơi nắng cho khô. Đặc biệt
sợi bún không bao giờ dính tay hay dính vào tấm vỉ như loại bún thường. Khi bún đã khô
không nên gỡ liền mà phải đợi qua đêm để cho bún dịu rồi mới lấy ra xếp thành từng kiện;
riêng loại bún duỗi thì đem xếp lại thàng từng bó.
Ngày nay, bún song thần An Thái được chở đi bán khắp nơi trong nước.
1.1.2.2 Một số nhân tố kinh tế - xã hội :
a/ Về Dân số
Dân số hiện nay khoảng 1,5 triệu người, trong đó người trong độ tuổi lao động chiếm trên
55%. Theo số liệu niên giám thống kê năm 2005, toàn tỉnh có 1.600.400 người, trong đó
nam là (761.000 người) chiếm 48,7%, nữ là (801.400 người) chiếm: 51,3%. Dân số ở thành
thị là (393.000 người) chiếm 25,2%, nông thôn là (1.169.400 người) chiếm 74,8%, mật độ
dân số là 259,4 người/km2 và dân số trong độ tuổi lao động chiếm khoảng (793.687 người)
28
Trang: 28
chiếm: 50,8% dân số toàn tỉnh. Ngoài dân tộc Kinh, còn có các dân tộc khác nhưng chủ yếu
là Chăm, Ba Na và Hrê, bao gồm khoảng 2,5 vạn dân. Dân số tỉnh đang có xu hướng giảm
cơ học, theo kết quả điều tra chính thức ngày 1 tháng 4 năm 2009, dân số tỉnh Bình Định chỉ
còn 1.485.943 người.
Bình Định với nhiều dân tộc cùng sinh sống đã tạo ra một nền văn hoá đậm đà, rất
riêng và phong phú. Với đặc điểm dân cư như trên, tỉnh ta có một lực lượng lao động dồi
dào phục vụ cho các doanh nghiệp du lịch vừa là đối tượng sử dụng các dịch vụ du lịch
đông đảo.
b/ Kinh tế phát triển năng động, an ninh chính trị ổn định

Nền kinh tế của tỉnh trong những năm qua phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng GDP
bình quân 12%. Đồng thời, an ninh chính trị ổn định và trật tự xã hội được đảm bảo, là
những điều kiện căn bản để thu hút đầu tư và du lịch. Ngành nghề chủ yếu của tỉnh là chế
biến đồ gỗ, lâm sản, nông sản, khoáng sản, thuỷ sản, trong đó đồ gỗ là thế mạnh tạo nên tên
tuổi của Bình Định trên thị trường thế giới.Trong những năm gần đây, tỉnh ta đã chú trọng
đến phát triển toàn diện các vấn đề kinh tế xã hội góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy
du lịch phát triển. Các cơ sở vật chất trang thiết bị được nâng cấp phục vụ cho hoạt động du
lịch, cũng như đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản hơn góp phần nâng cao chất lượng
phục vụ thu hút một lượng lớn khách du lịch đến tỉnh ta tham quan, công tá tuyên truyền
quảng bá cũng được đẩy mạnh hơn thu hút được sự quan tâm của du khách.
Kinh tế phát triến hỗ trợ tích cực cho đầu tư phát triển du lịch cùng với an ninh
chính trị ổn định đã góp một phần không nhỏ cho sự phát triienr, thu hút của ngành du lịch
tỉnh nhà.
c/ Chính sách phát triển ngành du lịch
Bình Định đang tập trung xây dựng và phát triển Khu kinh tế Nhơn Hội trên diện tích
12.000 ha ngay sát Thành phố Quy Nhơn với những dự án quy mô lớn và đang thể hiện
thiện chí mời gọi hợp tác, đầu tư từ các đối tác trong và ngoài nước với quyết tâm biến tiềm
năng thành nguồn lực thực tế phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà.
Thành lập tháng 6/2005, Khu Kinh tế Nhơn Hội được xây dựng và phát triển thành khu kinh
tế tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực, có quy chế hoạt động riêng, bao gồm: khu phi thuế quan,
29
Trang: 29
khu công nghiệp, khu cảng biển và dịch vụ cảng biển, các khu du lịch, dịch vụ và khu đô thị
mới, vận hành theo cơ chế ưu đãi đặc biệt, là trung tâm và động lực phát triển kinh tế - xã
hội của tỉnh Bình Định và của khu vực miền Trung. Khu kinh tế Nhơn Hội đang mở ra
nhiều cơ hội đầu tư và kinh doanh cho doanh nghiệp. Đến với Khu kinh tế này, các doanh
nghiệp có thể đầu tư quy mô lớn vào các ngành kinh tế mũi nhọn và công nghệ cao như xây
dựng cảng biển nước sâu, đóng mới và sửa chữa tàu biển, lọc và hoá dầu, sản xuất lắp ráp
đồ điện, điện tử, sản xuất điện, phát triển du lịch, dịch vụ hàng hải, thương mại, dịch vụ tài
chính, ngân hàng, bưu chính, viễn thông... đồng thời có thể lựa chọn đầu tư trong khu thuế
quan, khu chế xuất hoặc khu phi thuế quan.
Cùng với tinh thần hợp tác tích cực là những chính sách cởi mở, thông thoáng, ưu đãi
và hỗ trợ thiết thực, coi lợi ích và thành công của nhà đầu tư là lợi ích và thành công của
chính mình.Cộng đồng doanh nghiệp ở Bình Định phát triển rất năng động, chứng tỏ môi
trường kinh doanh tại tỉnh minh bạch và thuận lợi, là đất lành cho doanh nghiệp.Tỉnh ta đã
có nhiều kế hoạch đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử văn hoá để phục vụ du lịch tốt
hơn. Có chính sách, định hướng rõ ràng để khai thác hết tiềm năng du lịch đa dạng phong
phú của tỉnh nhà.Có chính sách về thuế, tài chính, ngân hàng để thu hút nhà đầu tư về du
lịch đầu tư vào Bình Định, góp phần đưa ngành này cất cánh, sánh vai cùng tỉnh bạn lân
cận, xứng đáng là tỉnh trong vùng trọng điểm du lịch của cả nước
1.1.2.3 Một số nhân tố cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành
a/ Cơ sở hạ tầng
Hệ thống giao thông vận tải
Đường bộ
Quốc lộ 1A qua tỉnh dài 118km, xuyên suốt chiều dài của tỉnh.
Quốc lộ 1D dài 33km (19km trên địa bàn Bình

Định) nối thành phố Quy Nhơn với huyện Sông Cầu
tỉnh Phú Yên trên tuyến Quốc lộ 1A.
30
Trang: 30
Quốc lộ 19 tại tỉnh dài 70km nối liền Bình Định với các tỉnh Tây Nguyên, Nam Lào
và Đông Bắc Campuchia.
Đường ven biển Nhơn Hội - Tam Quan dài 107km, là con đường du lịch, dịch vụ.
Đang xây dựng tuyến đường phía Tây của tỉnh dài 112km từ An Nhơn đi Hoài Nhơn.
Toàn tỉnh có hàng trăm km đường tỉnh lộ, phần lớn là bê tông nhựa và xi măng cùng
hàng ngàn km đường giao thông nông thôn liên huyện, xã đã bê tông hoá
Đường sắt
Đường sắt quốc gia qua tỉnh dài 150km, xuyên suốt chiều
dài của tỉnh.
Có ga Diêu Trì (một trong 10 ga lớn của Việt Nam,
cách trung tâm thành phố Quy Nhơn và cảng biển khoảng
12km) và các ga thuộc tuyến huyện. Ngoài các đôi tàu của
Đường Sắt Việt Nam trên tuyến Bắc Nam còn có đôi tàu
chất lượng cao hàng ngày chạy tuyến TP Hồ Chí Minh - Quy Nhơn và ngược lại.
Cảng biển
Cảng Quy Nhơn là một trong 10 cảng biển lớn của Việt Nam. Cảng có
ưu thế là vùng neo đậu kíngió, kho bãi rộng, có thể đón tàu trọng tải
30.000 tấn ra vào an toàn, có độ sâu 8,50m, thuỷ triều trung
bình 1,56m, luồng rộng 80m (luồng sẽ mở rộng thành
120m, nạo vét sâu 11,5m).
Năng lực hàng thông qua cảng Quy Nhơn đạt khoảng 4
triệu tấn/năm.
Cách quốc lộ 1A 10 km, cách cảng Đà Nẵng 175 hải lý, cách cảng Nha Trang 90 hải
lý, cách cảng Vũng Tàu 280 hải lý, cách cảng Hải Phòng 455 hải lý. Từ cảng Quy Nhơn có
thể đi thẳng các cảng biển lớn trong khu vực Châu Á.
Hàng không (Sân bay Phù Cát )
Sân bay Phù Cát cách thành phố Quy Nhơn 30km.
31
Trang: 31
Hàng ngày đều có các chuyến bay của Vietnam Airline và Mekong Airline đi Thành
phố Hồ Chí Minh, Hà Nội. Đang xây dựng hạ tầng phục vụ bay đêm tại sân bay Phù Cát.
* Nguồn điện của Bình Ðịnh:nhận từ lưới điện quốc gia, đảm bảo phục vụ nhu cầu sản xuất
và đời sống. Hiện 100% xã trong tỉnh đã có điện, trong đó 151/155 xã, phường có điện lưới
quốc gia, 4/155 xã dùng điện diesel do tỉnh đầu tư.
* Hệ thống cấp nước:với công suất 20.000 m3/ngày đêm tại thành phố Quy Nhơn và hiện
đang được nâng cấp để tăng công suất lên 45.000 m3/ngày đêm, và các hệ thống cung cấp
nước sạch khác tại các khu vực khác ngoài thành phố Quy Nhơn.
* Thông tin liên lạc: Mạng lưới bưu chính viễn thông với đủ các loại hình dịch vụ có thể
đáp ứng nhanh chóng nhu cầu trao đổi thông tin, liên lạc. Tính đến nay, tổng số máy điện
thoại trên toàn tỉnh gần 1,7 triệu máy (trong đó, có hơn 1,4 triệu máy điện thoại di động và
khoảng 240 ngàn máy điện thoại cố định), đạt mật độ 115 máy/100 dân.Trên địa bàn tỉnh có
Trường Đại học Quy Nhơn, Trường Đại học Quang Trung, Trường Cao đẳng Bình Định,
Trường Cao đẳng Nghề, 2 trường trung học chuyên nghiệp, 436 trường học phổ thông. Tại
tỉnh có 18 bệnh viện với 3005 giường bệnh, 6 phòng khám, 1 viện điều dưỡng và 159 trạm
xá xã; trong đó có Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện đa khoa thành phố tại Quy Nhơn và 2
bệnh viện đa khoa khu vực tại Phú Phong và Bồng Sơn là những cơ sở khám chữa bệnh cho
nhân dân có chất lượng cao. Hạ tầng thương mại, du lịch được xây dựng đang đáp ứng yêu
cầu phát triển.
Tỉnh ta đã và đang chú trọng đến việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng
trong du lịch đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách du lịch.Hệ thống cơ sở vật chất trên
có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngành du lịch của tỉnh ta.Nó là tiền đề và là điều kiện
không thể thiếu để ngành du lịch có thể phát triển và phát triển một cách thuận lợi. Ngành
du lịch nói chung và ngành du lịch của tỉnh ta nói riêng sẽ khó phát triến nếu thiếu các điều
kiện cơ sở vật chất trên.
b/ Cơ sở vật chất kỹ thuật của ngành
Cơ sở vật chất kỹ thuật đóng một vai trò hết sức quan trọng trong quá trình tạo ra và thực
hiện sản phẩm du lịch, cũng như quyết định mức độ khai thác tiềm năng du lịch nhằm thoả
mãn nhu cầu của khách du lịch.Hiện trên địa bàn tỉnh có 105 cơ sở kinh doanh lưu trú, trong
32
Trang: 32
đó, có 4 khách sạn đạt tiêu chuẩn 4 sao, 2 khách sạn 3 sao; có 1.536 phòng đạt tiêu chuẩn
phục vụ kháchquốc tế/tổng số 2.446 phòng… Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch bao gồm nhiều
thành phần, chúng có những chức năng và ý nghĩa nhất định đối với việc tạo ra, thực hiện
các sản phẩm du lịch. Để đảm bảo cho việc tham quan du lịch trên qui mô lớn cần phải xây
dựng cơ sở vật chất kỹ thuật tương ứng như các khách sạn, nhà hàng, cămping, cửa hiệu,
trạm cung cấp xăng dầu, trạm y tế, nơi vui chơi thể thao…
Những kết quả này tuy vẫn còn hạn chế nếu so với những địa phương trong nước có ngành
DL phát triển, nhưng cũng thể hiện những bước chuyển biến tích cực của ngành DL tỉnh
nhà.
*Một số cơ sở phục vụ ăn uống, lưu trú, nghỉ dưỡng
Khách sạn Hải Âu ****
489 An Dương Vương,TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 384 6377 / 374 7787
Fax: (84-56) 384 6926
Website: .seagullhotel.com.vn
Sốphòng: 170
Khách sạn Sài Gòn -Quy Nhơn****
24 Nguyễn Huệ,TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 382 9922 / 382 8235
Fax: (84-56) 382 8128
Email: sales@saigonquynhonhotel.com.vn Sốphòng: 148
Khu du lịch Hoàng Gia Quy Nhơn ****
01 Hàn Mặc Tử,TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 374 7100
Fax: (84-56) 374 7111
Email : quynhonresort@hagl.com.vn
Website :www.hagl.com.vn
Số phòng: 133
Khu du lịch Life Resort Quy Nhơn ****
Km18, Quốc lộ 1D, Ghềnh Ráng, Bãi Dài,TP.Quy Nhơn
33
Trang: 33
Tel: (84-56) 384 0132 / 389 3310
Fax: (84-56) 384 0138
Email: quynhon@life-resorts.com
Website: .life-resorts.com
Số phòng: 63
Khách sạn Du lịch Quy Nhơn **
10 Nguyễn Huệ,TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 389 2402
Fax: (84-56) 389 1162
Website: .biditourist.com.vn
Số phòng: 79
Khách sạn Lê Lợi **
09 Lê Lợi,TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 382 2292
Fax: (84-56) 382 7699
Số phòng: 41
Khách sạn Hoàng Yến II **
04 Phan Chu Trinh, TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 389 4499
Số phòng: 34
Khách sạn Thái Bảo **
39 Võ Lai, TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 352 5059
Số phòng: 36
Khách sạn Anh Nhật *
213 Tăng Bạt Hổ, TP.Quy Nhơn
Tel: (84-56) 382 4055
Fax: (84-56) 381 1234
Số phòng: 17
1.1.2.4. Tiềm năng, thế mạnh của du lịch Bình Định
34
Trang: 34
Bình Định có lợi thế về địa lý với bờ biển dài và những bãi tắm đẹp, hấp dẫn như bán
đảo Phương Mai, bãi tắm Hoàng Hậu, Tam Quan, đảo Yến, Quy Hòa, Bãi Dài.. cùng với
một số di tích, danh thắng khá nổi tiếng. Bình Định có một số loại hình văn hóa đặc trưng
có thể tạo sự thu hút khách du lịch như các loại hình nghệ thuật: tuồng, bài chòi... cùng các
lễ hội truyền thống, khá độc đáo như Lễ hội chợ Gò, Lễ hội làng rèn Phương Danh, Lễ hội
làng đúc đồng Bằng Châu, Lễ hội đô thị Nước Mặn, các lễ hội của cư dân miền biển, Lễ hội
đâm trâu, Lễ hội đổ giàn… Bình Định cũng là cái nôi của võ thuật cổ truyền Việt Nam và
đây cũng là một trong những nhân tố tạo nên sức hút khá lớn đối với khách du lịch, đặc biệt
là du khách quốc tế.
Bình Định có nguồn tài nguyên tự nhiên và nhân văn phong phú để phát triển du lịch
với nhiều danh lam thắng cảnh, hội tụ đầy đủ núi, sông, biển, đầm, hồ, hải đảo, đồng ruộng,
làng quê và lễ hội mang bản sắc dân tộc Việt Nam. Nơi đây là vùng địa linh nhân kiệt, có
nền văn hóa lâu đời, cái nôi của nghệ thuật tuồng, là quê hương của người anh hùng dân tộc
Quang Trung – Nguyễn Huệ, là kinh đô của vương quốc Chămpa ngày xưa, giờ đây vẫn còn
để lại nhiều di tích lịch sử – văn hóa – nghệ thuật với hệ thống tháp Chàm được đánh giá
vào loại đẹp nhất của Việt Nam. Quý khách đến tham quan du lịch Bình Định sẽ được tận
hưởng vô vàn vẻ đẹp của những di tích lịch sử văn hoá nổi tiếng, những danh lam thắng
cảnh tự nhiên đặc sắc, thơ mộng, những đêm trăng thả mình trên biển với những giọng ca
bài chòi truyền thống, những lời ngâm thơ tình của Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Yến Lan, …
cùng với những món ăn đặc sắc của quê hương Bình Định xưa và nay. Bình Định có 231 di
tích, trong đó Bộ Văn hoá - Thông tin (nay là Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch) xếp hạng
33 di tích và UBND tỉnh xếp hạng 55 di tích.
Một lợi thế không nhỏ cho hoạt động du lịch biển Bình Định là có vị trí địa lý và
hành lang giao thông tương đối thuận lợi, liên hoàn bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường
hàng không và đặc biệt là đường biển vì chúng ta có cảng Quy Nhơn, một trong những cảng
biển lớn của cả nước. Hiện nay, cảng Quy Nhơn đủ khả năng để đón các tàu khách cỡ lớn.
Thời gian qua, cảng Quy Nhơn đã đón nhiều tàu du lịch và đưa hàng ngàn du khách quốc tế
lên bờ để đi tham quan các di tích, danh thắng nổi tiếng của Bình Định.Không chỉ có các
thắng cảnh, bãi biển đẹp mà tỉnh ta còn có một số đảo nhỏ ven bờ, cùng nhiều vũng vịnh,
đầm phá, gành rạn, cửa sông, cồn cát, rừng ngập mặn, rạn san hô cùng hệ thủy sinh hết sức
35
Trang: 35
phong phú và đa dạng. Đối với du lịch biển, các kiểu địa hình ven bờ kể trên ngoài tác dụng
làm tăng thêm vẻ đẹp của cảnh quan, tăng tính hấp dẫn cho các bãi tắm mà còn có thể khai
thác tổ chức nhiều loại hình du lịch hấp dẫn như: tắm biển, du lịch sinh thái biển, lặn biển,
trượt cát, thả diều, câu cá, thể thao dưới nước…
1.1.2.5. Khó khăn, hạn chế của du lịch Bình Định
Bình Định có tiềm năng du lịch rất đa dạng: du lịch văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng, tắm
biển, leo núi …Hầu như lĩnh vực nào cũng có. Tuy vậy du lịch Bình Định còn nhiều bất
cập. Khu du lịch sinh thái Quy Nhơn-Sông Cầu, bao năm rồi chưa quy hoạch được, nên
ngoài Bãi Dài, các khu vực tư nhân khác không ai dám bỏ vốn đầu tư. Cơ sở hạ tầng: đường
điện, nước …chưa hoàn thiện nên các đối tác đến đầu tư còn e ngại. Trên địa bàn Tỉnh chưa
có khu vui chơi, giải trí hấp dẫn du khách. Nhiều dịch vụ khác: leo núi thăm làng nghề, tắm
biển, tắm nước khoáng, nghỉ dưỡng ta chưa hoàn thiện.
Việc đầu tư phát triển du lịch còn thấp, sản phẩm phục vụ du lịch còn đơn điệu, khả năng
cạnh tranh chưa cao, đội ngữ cán bộ làm công tác du lịch chưa đáp ứng với nhu cầu, sự phối
hợp giữa các ngành các cấp chưa chặt chẽ.
Quy Nhơn hiện đang phát triển hàng loạt khách sạn.tất nhiên mỗi khách sạn có hướng kinh
doanh, có nguồng khách riêng của mình, nhưng khi du lịch kém phát triển lượng khách
không nhiều, sẽ không tránh khỏi cạnh tranh khốc liệt, không lành mạnh. nếu tranh nhau
giảm giá để thu hút khách thì sẽ tác động xấu đên sự phát triển của “nền công nghiệp không
khói” này của tỉnh nhà. Không tính nhu cầu khách cứ ồ ạt xây dựng khách sạn thì chắc chắn
có nơi sẽ không phát huy tác dụng.
Công tác tuyên truyền quảng cáo còn hạn chế.Công tác này cũng khá quan trọng nhằm góp
phần đưa hình ảnh của tỉnh đến với đông đảo mọi người.Nhiều du khách đến Quy Nhơn chủ
yếu nghỉ qua đêm chứ không biết đi đâu nữa.
Dù còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng ngành du lịch Bình Định đang nỗ lực khắc phục,
đồng thời, tiếp tục nghiên cứu và tìm kiếm các giải pháp hiệu quả hơn nhằm khai tốt hơn
tiềm năng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn cho ngành du lịch địa phương.
1.2. Thực trạng phát triển ngành du lịch địa phương trong thời gian qua, hiện nay và
những tác động của sự phát triển ngành du lịch
1.2.1. Phân tích các số liệu để đánh giá tình hình hoạt động của ngành
36
Trang: 36
1.2.1.1. Số lượng khách du lịch
Bảng 1.1.Số lượng khách đến với Tỉnh Bình Định từ năm 2006 – 2010
(Đơn vị tính: lượt khách)
Nội dung Năm Năm Năm Năm Năm
2006 2007 2008 2009 2010
Tổng khách 450.000 560.000 714.000 776.126 970.991
Khách quốc tế 35.000 42.000 57.120 57.781 79.015
Khách nội địa 415.000 518.000 656.880 781.345 891.976
( Nguồn: Sở du lịch Bình Định)
Biểu đồ 1.1.Số lượng khách đến với Tỉnh Bình Định từ năm 2006 – 2010
Du lịch Bình Định đã gặt hái những thành quả tích cực trong thời gian gần đây. Có
thể kể tới việc năm 2010, toàn tỉnh đã đón khoảng 971 ngàn lượt khách DL, trong đó, khách
quốc tế đạt khoảng 79.000 lượt; tổng doanh thu gần 276 tỉ đồng. Điều này lại cho ta thấy tỷ
lệ khách nội địa chiếm đa số so với khách quốc tế.Vậy hiện nay trên thị trường du lịch Bình
Định khách du lịch nội địa vẫn là thị trường chính, còn thị trường khách du lịch quốc tế
chưa được quan tâm kỹ.Kết quả này có lợi cho du lịch hiện tại nhưng sẽ rất khó khăn để
cạnh tranh với các tỉnh trong vùng nếu trong tương lai kết quả như thế. Do vậy, ngay từ bây
giờ ngành du lịch Bình Định có biện pháp thu hút không chỉ khách nội địa mà ngay cả
khách quốc tế cũng cần xúc tiến mạnh; có như vậy thì du lịch Bình Định mới phát triển
mạnh và bền vững.
Hiện trên địa bàn tỉnh có 105 cơ sở kinh doanh lưu trú, trong đó, có 4 khách sạn đạt
tiêu chuẩn 4 sao, 2 khách sạn 3 sao; có 1.536 phòng đạt tiêu chuẩn phục vụ khách quốc
tế/tổng số 2.446 phòng… Những kết quả này tuy vẫn còn hạn chế nếu so với những địa
phương trong nước có ngành DL phát triển, nhưng cũng thể hiện những bước chuyển biến
tích cực của ngành DL tỉnh nhà.
1.2.1.2. Tốc độ tăng trưởng của ngành
Bảng 1.2.Doanh thu của ngành du lịch từ năm 2006 – 2010
(Đơn vị tính: Tỷđồng)
37
Trang: 37
2006 2007 2008 2009 2010
Nội dung
-Tổng doanh thu 110000 142800 189000 214538 275985
+Doanh thu lưu trú 33814 44820 54186 61361 81896
+Doanh thu ăn uống 39292 53548 72034 78491 95972
+Doanh thu bán hàng 27866 32250 45910 52636 66528
và các dịch vụ khác
+Doanh thu vận 9028 12182 16869 22050 31589
chuyển, lữ hành
( Nguồn: Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch Bình Định)
Bảng số liệu trên ta thấy hoạtđộng du lịch có bước phát triển, chất lượng dịch vụ du
lịch được nâng lên ở tất cả các hạng mục. Doanh thu liên tục tăng, năm sau cao hơn năm
trước. Doanh thu năm 2009 đạt 214 tỷ đồng, tăng 14,2% so với năm 2008, đạt 101% kế
hoạch năm.Về doanh thu dịch lưu trú: Từ kết quả đạt được cho thâý dich vụ lưu trú của
Bình Định ngày càng phát triển và nâng cao chất lượng để phục vụ khách du lịch. Về doanh
thu dịch vụ ăn uống: năm 2010 đạt 81896 tỷ đồng tăng so với năm 2009. Điều này cho thấy
dịch vụ ăn uống là dịch vụ không thể thiếu và rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu của con
người.Về doanh thu bán hàng và các dịch vụ khác: năm 2010 tăng so với năm 2009.Vậy về
doanh thu bán hàng và các dịch vụ khác qua các năm đều tăng, tuy nhiên năm 2006 tăng rất
ít so với năm khác.Về doanh thu vận chuyển và lữ hành: tuy có tăng nhưng không đáng kể.
Có lẽ một phần vì các dịch vụ này còn mới mẻ nên việcthu hút khách du lịch chưa cao.
Trong năm qua Bình Định đã tổ chức thành công Liên hoan Võ cổ truyền Việt Nam lần thứ
3, một hoạt động văn hóa – thể thao có sức thu hút mạnh mẽ du khách. Cùng với việc duy
trì tổ chức Liên hoan võ thuật, tỉnh có hướng đầu tư để khôi phục các võ đường, xây dựng
học viện võ thuật để có thể phát triển loại hình du lịch gắn với võ thuật.
Biểu đồ 1. 2. Doanh thu của ngành du lịch từ năm 2006 – 2010

1.2.2. Tác động của sự phát triển ngành du lịch đối với việc giải quyết các vấn đề kinh tế
và xã hội khác của địa phương
Hoạt động du lịch liên quan trực tiếp phục vụ con người, đó là những người có thời
gian nhà rỗi, có tiền, có nguyện vọng và sở thích để tìm hiểu, mở mang nhận thức nhằm tái
38
Trang: 38
hồi sức khoẻ và cân bằng lại về tâm sinh lý. Các nhà nghiên cứu về du lịch đã từng phân
tích những tác động tích cực và tiêu cực của hoạt động du lịch đối với đời sống xã hội nhằm
hướng tới mục tiêu phát triển du lịch bền vững.
Trước hết nói đến những điểm hoặc địa phương đón tiếp và phục vụ khách du lịch
đến tham quan và nghỉ dưỡng.Đây chính là điểm cốt lõi của hoạt động du lịch. Tại đây, một
xã hội thu nhỏ với những quan hệ giữa những con người có nhận thức khác nhau, có trình
độ nghề nghiệp khác nhau, có phong tục tập quán, tính cách và thói quen, nếp sống khác
nhau..v.v
Xét về mặt lợi ích trong việc phát triển hoạt động du lịch thì không chỉ có lợi ích về
tinh thần mà cả lợi ích về vật chất. Lợi ích về tinh thần đó là danh tiếng, uy tín,lòng tự hào
về quê hương, về đất nước, về cơ sở kinh doanh và phục vụ, về dòng họ và cả về từng cá
nhân con người ở địa điểm hoặc địa phương đó không chỉ ở trong nước mà ở các nước trên
thế giới. Có danh thì sẽ có lợi, nhưng quan trọng hơn là phần phân chia lợi ích cũng phải hài
hoà và tương đối. Đó là lợi ích của Nhà nước, lợi ích của địa phương, lợi ích của các doanh
nghiệp, lợi ích của những người tham gia trực tiếp vào hoạt động phục vụ du lịch cũng như
lợi ích của cộng đồng dân cư. Lợi ích ở đây không phải chỉ tính bằng tiền mà phải tính đến
những lợi ích to lớn hơn như: chuyển đổi cơ cấu kinh tế, phát huy những ngành, nghề truyền
thống, tạo ra các mối quan hệ để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm
Hiện tượng Bẩn - Bực và Buồn trong tâm trạng của khách du lịch còn diễn ra khá phổ
biến.Có thể nói đây là một tác động rất tiêu cực của môi trường xã hội đến hoạt động du
lịch.Bẩn ở đây không chỉ là về môi trường tự nhiên mà cả môi trường xã hội. Khách đến
tham quan du lịch là để hưởng thụ và cảm nhận cái đẹp, cái mới, cái lạ, cái hấp dẫn và ấn
tượng tốt, sâu sắc, thế nhưng những háo hức để hưởng thụ này được thay bằng những ấn
tượng xấu và bực mình. Vấn đề ở chỗ cần làm sao cho một môi trường xã hội tại các điểm
và địa phương phát triển hoạt động du lịch thật lành mạnh và trong sạch, có như vậy thì mới
phát triển được du lịch bền vững.Điều này phụ thuộc vào ý thức xã hội về phát triển hoạt
động du lịch.
Khách du lịch gồm những người có thành phần dân tộc, tuổi tác, giới tính, trình độ
văn hoá, nghề nghiệp, phong tục tập quán, sở thích, nếp sinh hoạt, thói quen tiêu dùng khác
nhau. Họ đến điểm tham qua du lịch với những mục đích và mong muốn khác nhau.Bên
39
Trang: 39
cạnh những mặt tích cực thì cũng có không ít những tác động tiêu cực đến môi trường tự
nhiên và môi trường xã hội tại điểm tham quan. Đó là các hiện tượng như: làm ô nhiễm môi
trường tự nhiên: vứt rác và đồ thải bừa bãi, vệ sinh không đúng nơi quy định, bẻ lá cây, hái
hoa, viết lên các di tích..v.v. Buôn bán những hàng hoá và văn hoá phẩm cấm, ăn mặc
không lịch sự, có những đòi hỏi trái với thuần phong mỹ tục của địa phương nơi đến tham
quan, có những hành vi tác động xấu đến môi trường xã hội của địa phương như cờ bạc, mại
dâm..v.v. Tất cả những hiện tượng cần được ngăn chặn kịp thời không chỉ bằng những biện
pháp hành chính mà cái chính là công đồng dân cư nơi khách đến tham quan trước hết phải
nghiêm túc, gương mẫu để thuyết phục khách. Nếu một môi trường xã hội nơi khách đến
tham quan du lịch sạch sẽ, trật tự và văn minh thì chắc chắn rằng khách du lịch sẽ có ấn
tượng mạnh mẽ và tuân thủ nghiêm túc các quy định của nơi đón tiếp đặt ra.
Để phát triển du lịch bền vững, chúng ta không chỉ quan tâm đến môi trường tự nhiên
mà cần đặc biệt quan tâm đến môi trường xã hội. Mọi việc xấu - tốt , tích cực và tiêu cực
đều do con người quyết định. Khi ý thức xã hội của con người được nâng cao thì môi trường
xã hội sẽ tốt đẹp, điều này hoàn toàn đúng khi cộng đồng dân cư tại các điểm du lịch nhận
thức rõ vai trò và lợi ích của du lịch đối với cuộc sống của họ.
Nhờ sự phát triển của ngành du lịch đã giải quyết được vấn đề lớn của địa phương là
lao động. Ngành du lịch phát triển đã giải quyết được một lượng lớn lao động thất nghiệp có
công ăn việc làm ổn định. Từ đó, nâng cao chất lượng cuộc sống, nâng cao trình độ dân trí
của người dân địa phương.Giúp người dân có ý thức bảo vệ môi trường cũng là bảo vệ cuộc
sống và lợi ích của bản thân họ cũng như của cả cộng đồng.
1.3. Phương hướng phát triển ngành du lịch của tỉnh Bình Định
1.3.1. Những quan điểm, mục tiêu phát triển ngành
Bình Định xác định quan điểm phát triển du lịch phù hợp với chiến lược phát triển
kinh tế - xã hội.Khai thác hiệu quả, bền vững tiềm năng du lịch; đặc biệt, chú trọng đến
những lợi thế về vị trí địa lý, hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và các lợi thế so sánh
khác.Bình Định đẩy nhanh quy hoạch và xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật của các khu du
lịch trọng điểm như Trung Lương, Vĩnh Hội, Hải Giang, dọc đường Quy Nhơn-sông Cầu và
đầu tư phát triển các loại hình và sản phẩm du lịch. Tỉnh ưu tiên phát triển 2 loại hình du
lịch nổi bật là du lịch sinh thái và lịch sử văn hoá và kết hợp với các sản phẩm du dịch khác
40
Trang: 40
theo 3 tuyến Quy Nhơn-sông Cầu, để khai thác các điểm du lịch ở Ghềnh Ráng, Vũng Chua,
Xuân Vân, Bãi Xép, Bãi Dại, đảo yến và các điểm lặn biển; đầu tư xây dựng khu du lịch Hồ
Phú Hòa-đèo Son, các di tích lịch sử văn hóa gắn với di tích mộ Hàn Mặc Tử; tuyến Quy
Nhơn-An Nhơn-Tây Sơn, phát triển loại hình du lịch lịch sử văn hóa và sinh thái...
Cần đầu tư mở rộng các loại hình sản phẩm du lịch dịch vụ phục vụ nhu cầu vui chơi
giải trí của thị trường trong và ngoài tỉnh góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng
đồng dân cư, đáp ứng nhu cầu xã hội.Bình Định khuyến khích các nhà đầu tư trong ngoài
nước xây dựng các khu du lịch hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế; phát triển khu du lịch ven
đầm Thị Nại gắn với khôi phục rừng ngập mặn Cồn Chim - đầm Thị Nại. Với lợi thế là
vùng đất giàu truyền thống lịch sử, Bình Định đẩy mạnh chương trình quảng bá và xúc tiến
du lịch, tổ chức các sự kiện như Festival Tây Sơn, biển, võ cổ truyền. Bên cạnh mở rộng thị
trường du lịch trong nước, Bình Định cũng chú trọng mở rộng thị trường du lịch ở nước
ngoài, đặc biệt là các nước láng giềng như Lào, Campuchia, Thái Lan.
1.3.2. Định hướng phát triển ngành
Tỉnh ta đang định hướng phát triển ngành du lịch theo hai hướng: theo lãnh thổ
(tuyến du lịch, cụm du lịch, điểm du lịch,…); theo ngành (du lịch biển, du lịch lịch sử, du
lịch sinh thái, du lịch văn hóa,…) nhằm mục đích phát triển mạnh hơn nũa vì có sự tập
trung chuyên môn để phát triển.
Bình Định đang hướng tới phát triển du lịch thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.
Trong 5 năm tới, tỉnh Bình Định tích cực thu hút đầu tư, triển khai các dự án như: tour du
lịch tuyến Quy Nhơn - Sông Cầu, Nhơn Lý - Cát Tiến, Trung Lương - Vĩnh Hội; đồng thời,
chỉ đạo các ngành liên quan từng bước tháo gỡ khó khăn, đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh
tiến độ để các dự án trên địa bàn tỉnh sớm đi vào hoạt động như: Khu du lịch Vĩnh Hội,
Ghềnh Ráng, hồ Phú Hòa, Bãi Ngọc… Tỉnh cũng đẩy mạnh việc triển khai chương trình
liên kết du lịch với tỉnh Quảng Ngãi, Kom Tum cũng như với các tỉnh ở Nam Lào và các
tỉnh Đông Bắc Thái Lan.
Trong Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2010 và định hướng
đến 2020, Bình Ðịnh được xác định là một mắt xích quan trọng trong hệ thống các tuyến
điểm du lịch miền Trung. Trong đó, tuyến du lịch Phương Mai - Núi Bà được xác định là
tuyến du lịch chuyên đề Biển quốc gia. Trong những năm qua, bên cạnh việc ban hành
41
Trang: 41
nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển du lịch, tỉnh Bình Định cũng rất chú
trọng vào công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để hấp dẫn các nhà đầu tư.
Tỉnh đã tập trung vào công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất
kỹ thuật thiết yếu, triển khai các dự án trọng điểm dọc tuyến biển Quy Nhơn – Sông Cầu,
Nhơn Lý – Cát Tiến, Trung Lương – Vĩnh Hội…; đẩy mạnh công tác trùng tu, tôn tạo các di
tích lịch sử - văn hóa : các di tích tháp Chăm, thành Hoàng Đế, nâng cấp, mở rộng bảo tàng
Quang Trung; khôi phục và phát triển các lễ hội, các loại hình văn hóa dân gian, các làng
nghề, làng Võ để khai thác tối đa đặc trưng văn hóa – lịch sử nhằm có được những sản
phẩm du lịch thế mạnh mang bản sắc riêng của cùng đất Võ; tổ chức nhiều sự kiện văn hóa,
thể thao và du lịch mang tầm quốc gia, quốc tế như: Festival Tây Sơn – Bình Định, Liên
hoan quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam…, từ đó làm tăng sức hấp dẫn cho du lịch.Bên cạnh
đó, tăng cường tuyên truyền quảng cáo, nâng cao chất lượng phục vụ và đa dạng hóa các
loại hình du lịch. Đồng thời chú trọng đến công tác đào tạo và bồi dưỡng lực lượng lao động
trong ngành.
1.3.3. Ý kiến cá nhân về việc thúc đẩy sự phát triển của ngành du lịch Bình Định trong
Tải bản FULL (file word 69 trang): bit.ly/2Ywib4t
tương lai
Dự phòng: fb.com/KhoTaiLieuAZ
Du lịch ở Bình Định đang phát triển. Tuy nhiên, để hướng ngành du lịch trở thành
ngành kinh tế trọng tâm ta cần quan tâm đến một số vấn đề cơ bản:
- Có các chính sách thu hút đầu tư du lịch để phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải
nhằm phục vụ ăn uống, lưu trú, vận chuyển,… cho ngành du lịch. Đây là những hoạt động
cơ bản và không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh du lịch.
- Hướng du khách đến với Bình Định và sử dụng các dịch vụ, chương trình du lịch trọn
gói. Cần xây dựng các tour trọn gói mang tính chuyên nghiệp để thu hút khách. Cần đào tạo
nguồn lao động, nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao như hướng dẫn viên
du lịch, nhân viên lễ tân, nhân viên nhà hành, nhân viên khách sạn,… Tránh sử dụng nguồn
nhân lực không có trình độ chuyên môn như sử dụng tình nguyện viên để làm hướng dẫn
viên du lịch hướng dẫn cho khách,… Nếu tỉnh nhà chua đào tạo dủ nguồn nhân lực thì trước
mắt có thể sử dụng các chính sách nhăm thu hút nguồn nhân lục chuyên môn cao về lam
việc tạ tỉnh ta.
42
Trang: 42
- Hoàn thiện hệ thống giao thông vận tải, cầu đường, cảng biển, hàng không. Tu sửa hệ
thống đường xá, nhà ga, sân bay với cơ sở hạ tầng tốt. Tăng thêm các chuyến tàu và chuến
bay ra vào tỉnh vào các ngay cuối tuần, vào các ngày lễ để thu hút một lượng lớn du khách
có nhu cầu đang tăng cao. Tải bản FULL (file word 69 trang): bit.ly/2Ywib4t
Dự phòng: fb.com/KhoTaiLieuAZ
- Tuyên truyền, giáo dục người dân có ý thức bảo vệ môi trường xung quanh, các khu di
tích, các điểm tham quan du lịch,…
Tôi cho rằng du lịch Bình Định sẽ phát triển hơn nữa nếu khác phụ và chú trọng đến
những vấn đề trên. Cần giải quyết những vấn đề này dể hướng du lịch Bình Định trở thành
một vùng du lịch trọng điểm của nước ta và ngành du lịch sẽ trở thành ngành kinh tế quan
trọng của tỉnh ta..
43
Trang: 43
Chương 2
TRÌNH BÀY HOẠT ĐỘNG CỦA KHÁCH SẠN SÀI GÒN QUY NHƠN
2.1. Giới thiệu khái quát về đặc điểm của khách sạn Sài Gòn - Quy Nhơn
2.1.1. Vị trí
Khách sạn Sài Gòn -
Quy Nhơn là một khách sạn
đạt tiêu chuẩn bốn sao có
148 phòng với đầy đủ tiện
nghi và dịch vụ, trong đó có
11 phòng ngủ sang trọng.
Khách sạn còn bao gồm nhà
hàng ở tầng 8 với tầm nhìn
ra biển, nhà hàng Imperial ở
tầng trẹt với các món ăn Á –
Âu, phòng hội nghị
Diamond hall ở tầng 1,…
cùng nhiều dịch vụ bổ sung
khác nhằm phục vụ việc nghỉ ngơi, thư giản và công tác của khách. Tất cả đều được thiết kế
trang nhã không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn đem lại sự ấm cúng và thoải mái.
Khách sạn Sài Gòn – Quy Nhơn được xây dựng ngay trung tâm thành phố tại số 24
Nguyễn Huệ, nằm đối diện bờ biển Quy Nhơn xinh đẹp thuộc vùng biển Đông Việt Nam
với tổng diện tích 4.300m², cách ga Diêu Trì khoảng 10km, nằm gần cảng biển Quy Nhơn
và các điểm du lịch hấp dẫn.
2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển 2672265
44
Trang: 44

Báo Cáo Thực Tập Tại Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Báo Cáo Thực Tập Tại Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Báo cáo thực tập tại Khách Sạn Sài Gòn Quy Nhơn

Bảng đồ hành chính tỉnh Bình Định

b/ Tài nguyên du lịch nhân văn

Tháp Dương Long :

b/ Kinh tế phát triển năng động, an ninh chính trị ổn định

Quốc lộ 1D dài 33km (19km trên địa bàn Bình

Hàng không (Sân bay Phù Cát )

Biểu đồ 1. 2. Doanh thu của ngành du lịch từ năm 2006 – 2010

You might also like