HỌC VIỆN NGÂN HÀNG

VIỆN ĐÀO TẠO QUỐC TẾ

-------------

Đề cương năng lực số

ĐỀ TÀI: TRÍ TUỆ NHÂN TẠO

Giảng viên hướng dẫn: Nguyễn Thuỳ Anh

Môn : Năng lực số
Lớp : CityU 10A
Thành viên thực hiện : Tô Hoàng Long
Nguyễn Trường Vũ
Lê Phúc Đạt

1|Page
 Mục lục:
CHƯƠNG I: Giới thiệu về trí tuệ nhân tạo: (Nguyễn Trường Vũ)
1.1. Khái niệm của trí tuệ nhân tạo. ( Artificial Intelligence ).
1.2. Phân loại.
1.2.1. Công nghệ AI phản ứng ( Reactive machine ).
1.2.2. Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế.
1.2.3. AI có khả năng tự nhận thức.
1.3. Cách vận hành.
CHƯƠNG II: Các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo: ( Lê Phúc Đạt)
2.1.Trợ lí ảo (AI).
2.1.1. Siri – Google assistant – Amazon Alexa.
2.2.Thực tế ảo tác động đến đời sống.
2.2.1. Ứng dụng thực tế ảo vào giải trí:
2.2.2. Ứng dụng VR vào khám phá:
2.2.3. Ứng dụng thực tế ảo vào dịch vụ du lịch số:
2.2.4. Ứng dụng VR vào bất động sản
2.2.5.Ứng dụng thực tế ảo vào việc đào tạo và huấn luyện

2|Page
2.2.6.Ứng dụng thực tế ảo vào Marketing sản phẩm
CHƯƠNG III: Thành tựu, thách thức và xu hướng phát triển của trí tuệ nhân
tạo trong tương lai ( Tô Hoàng Long)
3.1.Thành tựu và thách thức.
3.1.1.Thành tựu.
3.1.2.Thách thức.
3.2. Tầm nhìn và khả năng phát triển của trí tuệ nhân tạo.
3.2.1. Trong tương lai gần.
3.2.2. Trong tương lai xa.

CHƯƠNG I: Giới thiệu về trí tuệ nhân tạo:

1.1.Khái niệm của trí tuệ nhân tạo. ( Artificial Intelligence ).
- Trí tuệ nhân tạo (tiếng anh là Artificial Intelligence (AI)) còn được
gọi là trí thông minh nhân tạo, là một lĩnh vực của khoa học máy tính,
tập trung vào việc tạo ra những cỗ máy thông minh, có thể hoạt động và
phản ứng như con người. Thông thường, thuật ngữ trí tuệ nhân tạo được
sử dụng để mô tả những cỗ máy có thể bắt chước chức năng "nhận thức"
mà con người phải sử dụng trí não để thực hiện, như học tập, giải quyết
vấn đề.
1.2 Phân loại.
1.2.1 Công nghệ AI phản ứng ( Reactive machine ).
- Công nghệ AI phản ứng (Reactive Machine) dùng để phân tích những
động thái khả thi – của chính nó và đổi thủ và chọn hành động chiến
lược nhất.
- Ví dụ: Chương trình tự động chơi cờ vua của IBM đã đánh bại kì thủ
thế giới Garry Kasparov vào những năm 1990. Công nghệ AI của
Deep Blue có thể xác định các nước cờ và dự đoán những bước đi tiếp

3|Page
theo. Nhưng nó không có ký ức và không thể sử dụng những kinh
nghiệm trong quá khứ để tiếp tục huấn luyện trong tương lai.
- Deep Blue và AlphaGO (chơi cờ vây) của Google được thiết kế cho
các mục đích hẹp và không thể dễ dàng áp dụng cho tình huống khác.

1.2.2. Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế.

- Các ứng dụng AI này được sử dụng những kinh nghiệm trong quá
khứ để đưa ra các quyết định trong tương lai. 
- Một số chức năng ra quyết định này có mặt trong các loại thiết bị
không người lái như xe, máy bay drone hoặc tàu ngầm. Kết hợp các cảm
biến môi trường xung quanh công nghệ AI này có thể dự đoán được tình
huống và đưa ra những bước hành động tối ưu cho thiết bị. Sau đó chúng
sẽ được sử dụng để đưa ra hành động trong bước tiếp theo.

1.2.3. AI có khả năng tự nhận thức.

- Hệ thống AI tự nhận thức về bản thân, có ý thức và hành xử như con
người. Các ứng dụng AI này còn có cảm xúc và hiểu được cảm xúc của
những người khác. Tuy nhiên, loại công nghệ AI này chưa khả thi.
1.3. Cách vận hành.
- AI có thể thực hiện các nhiệm vụ của mình và tiếp nhận các kỹ năng
mới nhờ học máy sâu (deep machine learning). Có thể định nghĩa học
máy sâu bằng giải thích sau đây: Khác với các phương pháp truyền
thống, thì khi tất cả các thông tin cần thiết đã được tải vào hệ thống, hệ
thống sẽ phát triển độc lập bằng việc học các thông tin có sẵn nhờ các
thuật toán học máy. Trong một số trờng hợp, hệ thống cũng có thể tìm
kiếm thông tin một cách độc lập.
- Ví dụ, để tạo một chương trình phát hiện gian lận, thuật toán học máy
hoạt động phân loại danh sách các giao dịch ngân hàng và kết quả cuối
4|Page
cùng sẽ chỉ ra các giao dịch đó là hợp pháp hoặc bất hợp pháp. Mô hình
học máy nghiên cứu các ví dụ và phát triển mối quan hệ thống kê giữa
các giao dịch hợp pháp và gian lận. Sau đó, khi thuật toán học máy được
cung cấp dữ liệu mới về giao dịch ngân hàng, nó sẽ phân loại giao dịch
dựa trên tiêu chí mà nó đã suy ra nhờ các ví dụ trước.
- Về nguyên tắc, càng được cung cấp nhiều dữ liệu thì thuật toán học
máy càng thực hiện được chính xác công việc của nó. Học máy đặc biệt
hữu ích trong việc giải quyết các bài toán mà trong đó các quy tắc không
được xác định trước và không thể được biểu diễn trong hệ thống nhị
phân. Đối với các hoạt động ngân hàng, có thể có một hệ thống tính toán
nhị phân với đầu ra là: 0 - hoạt động hợp pháp và 1 - bất hợp pháp.
Nhưng để đi đến kết luận này, hệ thống cần phân tích rất nhiều thông số
mà nếu chỉ nhập bằng tay thì sẽ mất không dưới một năm. Dù sao, việc
dự đoán tất cả các trường hợp cũng không thể thực hiện được. Và một hệ
thống hoạt động trên cơ sở học máy sâu sẽ có thể tìm ra được một quy
luật nào đó, ngay cả khi chưa gặp trường hợp như vậy trước đây.

CHƯƠNG II: Các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo
2.1. TRỢ LÝ ẢO ( AI )
MỘT SỐ TRỢ LÝ ẢO NGÀY NAY
a. Siri
● Trợ lý ảo siri là gì ?
- Siri là một cô trợ lý ảo cá nhân được tích hợp sẵn cho người dùng
Apple điều khiển bằng giọng nói. Người dùng có thể nói chuyện, hỏi
đáp Siri như một người bạn. Siri và người dùng tương tác liền mạch
bằng giọng nói thông qua iPhone, iPad, Apple Watch, Macbook…

5|Page
Trợ lý ảo Siri có quyền truy cập vào mọi ứng dụng đã được tích hợp sẵn
trên thiết bị Apple như: Mail, danh bạ, tin nhắn, bản đồ….. Người dùng
chỉ cần điều khiển bằng giọng nói, Siri có thể trình bày hoặc tìm kiếm
dữ liệu theo yêu cầu.

● Trợ lí ảo Siri có tính năng nào đáng chú ý

- Tìm kiếm thông tin

Đây là một trong những tính năng được người dùng đánh giá cao về Siri.
Với Siri, khi cần tìm kiếm thông tin, Siri sẽ sử dụng các dịch vụ website,
các nguồn dữ liệu để đem lại kết quả gọn gàng cho bạn.

Ví dụ: Bạn muốn tìm một bài hát, chỉ cần đọc tên, Siri sẽ tìm kiếm và trả
dữ liệu về cho bạn nhanh chóng và khớp nhất với nhu cầu của bạn.

- Remind – Tạo lời nhắc

Đây là tính năng đáng chú ý thứ 2 khi Siri đôi khi được coi là trợ lý đắc
lực nhắc nhở người dùng. Chỉ cần ghi nhớ mọi thứ lên Siri  bằng cách
nói rõ ràng “remind me to…” thì ngay sau đó, Siri sẽ thêm lời nhắc đó
vào ứng dụng Reminders trên thiết bị Apple.
- Tạo sự kiện – event

Giống như tạo lời nhắc, có những sự kiện cần phải lên lịch thì Siri sẽ
giúp bạn. người dùng. Chỉ cần nói với Siri  “tên sự kiện” và thời gian,
ngày tháng của sự kiện thì Siri sẽ thêm tất cả thông tin vào lịch event. 

Trước khi lưu lại, Siri sẽ cẩn thận hỏi lại để xác nhận.

- Đặt báo thức

Bạn sẽ không bao giờ sợ ngủ quên vì cô trợ lý Siri sẽ nhắc nhở bạn. 

- Gọi điện thoại

6|Page
Ngoài việc tìm kiếm số điện thoại có trong danh bạ, Siri sẽ giúp bạn gọi
một số điện thoại bạn cần, xem lịch sử cuộc gọi và cuộc gọi nhỡ với số
điện thoại đó.

- Tìm địa chỉ Email và đọc Email

Không có gì ngạc nhiên khi chỉ với chủ đề, người gửi và thời gian thì
Siri có thể giúp bạn tìm địa và đọc địa chỉ Email. Sau khi tìm được có
thể ấn vào email đó để chuyển sang ứng dụng Mail của thiết bị.

- Gửi tin nhắn

Những lúc tay quá bận, bạn có thể nhờ Siri gửi tin nhắn. Nó sẽ hỏi nội
dung bạn muốn gửi và soạn tin nhắn cho bạn. Sau khi soạn xong, bạn có
thể yêu cầu Siri gửi đi học hủy tin nhắn nếu muốn. 

- Tính năng hữu ích khác

Ngoài những tính năng đáng chú ý trên thì Siri có thể viết notes, đọc tin
nhắn, thực hiện phép tính,… Trong tương lại, Siri sẽ được nâng cấp
thêm nhiều tính năng đáng chú ý khác.

b.Google assistant

● Google Assistant là gì ?

Google Assistant là trợ lý giọng nói của Google. Khi ra mắt, Google
Assistant là một tiện ích mở rộng của Google Now, được thiết kế để
dành cho cá nhân đồng thời mở rộng trên các điều khiển bằng giọng nói
“OK Google” hiện có của Google.

Ban đầu, Google Now lấy ra thông tin có liên quan cho bạn một cách
thông minh. Nó biết nơi bạn làm việc, các cuộc họp và kế hoạch du lịch
của bạn, các đội thể thao bạn thích và những gì bạn quan tâm để nó có
thể cung cấp cho bạn thông tin quan trọng đối với bạn.

7|Page
Google đã khai tử Google Now từ lâu, nhưng Assistant vẫn tồn tại trong
cùng một không gian, kết hợp các yếu tố được cá nhân hóa này với
phạm vi điều khiển bằng giọng nói. Google Assistant hỗ trợ cả nhập văn
bản hoặc giọng nói và nó sẽ theo dõi cuộc trò chuyện cho dù bạn đang
sử dụng phương thức nhập nào.

● Trợ lý ảo Google Assistant có thể làm gì ?

Google Assistant cung cấp lệnh thoại, tìm kiếm bằng giọng nói và điều
khiển thiết bị được kích hoạt bằng giọng nói, cho phép bạn hoàn thành
một số tác vụ sau khi bạn nói cụm từ kích hoạt “OK Google” hoặc “Hey
Google”. Nó được thiết kế để cung cấp cho bạn các tương tác trò
chuyện.

Những điều có thể giúp được bạn từng Google Assistant là gì?

● Trò chuyện với bạn với những nội dung giao tiếp đơn giản đến
phức tạp hơn một chút.
● Kiểm soát thiết bị và ngôi nhà thông minh của bạn.
● Truy cập thông tin từ lịch của bạn và thông tin cá nhân khác.
● Tìm thông tin trực tuyến, từ đặt chỗ nhà hàng đến chỉ đường, thời
tiết và tin tức.
● Kiểm soát âm nhạc của bạn.
● Phát nội dung trên Chromecast của bạn hoặc các thiết bị tương
thích khác.
● Chạy bộ hẹn giờ và lời nhắc.
● Hẹn gặp và gửi tin nhắn trả lời thay bạn.
● Đọc thông báo trên điện thoại giúp bạn.
● Bản dịch nói trong thời gian thực.
● Mở ứng dụng hoặc game.
Cuộc trò chuyện liên tục có nghĩa là bạn không cần phải nói “Hey
Google” cho các yêu cầu tiếp theo. Thay vào đó, khi bạn đã bắt đầu nói

8|Page
chuyện với Google, nó sẽ lắng nghe phản hồi mà không cần đến cụm từ
kích hoạt mọi lúc. Google cũng có thể nhận dạng hồ sơ giọng nói của
những người khác nhau, vì vậy nó biết ai đang nói chuyện với mình và
có thể điều chỉnh phản hồi cho phù hợp. Bạn cũng có thể yêu cầu nhiều
thứ cùng một lúc.

Khi Google Assistant biết bạn và hiểu ngữ cảnh, Google Assistant sẽ
phản ứng theo cách thông minh. Điều đó quan trọng vì nó cung cấp cho
khả năng điều khiển bằng giọng nói nhiều quyền hơn và chuyển nó từ
việc chỉ phản ứng với các cụm từ hoặc lệnh cụ thể. Nó được thiết kế để
không chỉ mang tính phản ứng.

Các tính năng bao gồm khả năng đăng ký chuyến bay của bạn (phụ
thuộc vào hãng hàng không và điểm đến), cũng như khả năng đặt phòng
với một số đối tác và có cả chế độ thông dịch viên trên thiết bị Google
Nest và màn hình thông minh.

Với nó, bạn có thể yêu cầu Google Assistant giúp bạn thực hiện một
cuộc trò chuyện bằng hàng chục ngôn ngữ. Chỉ cần nói “Hey Google,
hãy là thông dịch viên tiếng Tây Ban Nha của tôi” để bắt đầu chế độ
thông dịch viên và nhận được giọng nói trong thời gian thực và (trên
Màn hình thông minh) bản dịch bằng văn bản để hỗ trợ cuộc trò chuyện.

Google Assistant trong các thiết bị Google Nest tạo thành nền tảng của
điều khiển nhà thông minh. Nó tương thích với nhiều loại thiết bị, vì vậy
bạn có thể điều khiển hệ thống sưởi, đèn và nhiều thứ khác bằng giọng
nói của mình.

c. Amazon alexa

● Trợ lý ảo Amazon Alexa là gì ?

Amazon Alexa, trợ lý ảo Alexa đều là tên gọi của Alexa được phát triển
bởi tập đoàn công nghệ Amazon. Alexa lần đầu tiên được đưa vào sử
dụng trên loa  Amazon Echo và loa thông minh Amazon Echo Dot. 

9|Page
Và cũng như các trợ lý ảo khác, Alexa có thể thực hiện yêu cầu qua
giọng nói. Bạn có thể yêu cầu Alexa mở một bài hát, đọc sách, hẹn giờ,
hỏi về thời tiết, giao thông… Thông qua Alexa, bạn có thể điều khiển
các thiết bị IoT trong nhà bằng giọng nói. 

Hiện tại, bạn có thể giao tiếp với Alexa bằng một số ngôn ngữ như: tiếng
Anh, Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Đức, Ý, Nhật Bản và Hindi. Để ra lệnh cho
Alexa, với các thiết bị đã được cài đặt Alexa, bạn chỉ cần kích hoạt và
gọi tên Alexa. Với điện thoại Iphone và Androi, 

Bạn chỉ cần kích hoạt các thiết bị cài Alexa, gọi tên Alexa, bạn cần bấm
nút để kích hoạt chức năng của trợ lý ảo Alexa.

● Các tính năng đáng chú ý của trợ lý ảo Amazon Alexa

- Cung cấp thông tin

Bạn hoàn toàn có thể nhờ sự trợ giúp từ Alexa để tìm kiếm thông tin.
Chỉ cần đặt câu hỏi rõ ràng, Alexa có thể trả lời các câu hỏi về các lĩnh
vực như: toán học, thiên văn học, lịch sử, địa lý, kỹ thuật, khoa học và
thậm chí tìm kiếm các địa chỉ đang ở xung quanh bạn. 

- Ngôi nhà thông minh

Alexa được coi là hệ thống trung tâm của ngôi nhà khi có thể kết nối với
các thiết bị thông minh tương thích với Alexa. Một số nhà sản xuất như
SASD, Belkin,Fibaro, ecobee, IFTTT,  Geeni, Insteon, LIFX, Nest,
Philips Hue, LightwaveRF, SmartThings, Wink, và Yonomi đã sản xuất
và phát triển nhiều sản phẩm tương thích với Alexa.

Bạn hoàn toàn có thể ra lệnh cho Alexa điều khiển các thiết bị bằng
giọng nói, vô cùng tiện lợi. 

- Đặt hàng

10 | P a g e
Tính năng đặt hàng là một trong các tính năng vô cùng nổi bật của
Alexa. Năm 2017, nhà sản xuất đã tung ra thị trường tính năng này của
Alexa. Alexa kết nối với các cửa hàng như:Domino’s Pizza, Grubhub,
Pizza Hut, Seamless và Wingstop để giúp khách hàng đặt đồ ăn nhanh
chóng và tiện lợi hơn. Bạn chỉ cần ra lệnh cho Alexa và Alexa sẽ thực
hiện nhiệm vụ đặt hàng của mình. Bạn không cần phải gọi điện hay thao
tác bất cứ việc gì khác ngoài chờ nhận hàng.

- Âm nhạc

Muốn nghe bài hát nào, bạn chỉ cần gọi Alexa và đưa ra yêu cầu, vô
cùng tiện lợi. Alexa được kết nối với nhiều ứng dụng phát nhạc trực
tuyến như:Prime Music, Amazon Music, Apple Music, Amazon Music
Unlimited, Audible, TuneIn, iHeartRadio, Pandora và Spotify Premium. 

- Nhắn tin và gọi điện

Không chỉ nhắn tin, gọi điện thông thường, Alexa có thể giúp bạn đặt
lịch hẹn thông qua tin nhắn. Nếu người nhận cũng sử dụng Alexa, Alexa
bên người nhận sẽ gửi thông tin về cuộc hẹn và lời nhắc đó giúp bạn. 

- Thông tin thể thao

Alexa sẽ cập nhật thông tin thể thao mới nhất nếu bạn yêu cầu. Các giải
đấu nổi tiếng hiện nay đều được cập nhật và tăng lên mỗi ngày.

2.2. THỰC TẾ ẢO TÁC ĐỘNG THẾ NÀO ĐẾN ĐỜI SỐNG ?

● Thực tế ảo là gì ?

Thực tế ảo (tiếng Anh: Virtual Reality – VR) là một trải nghiệm mô

phỏng có thể giống hoặc khác hoàn toàn với thế giới thực tại. Các ứng
dụng vào cuộc sống đời thường của thực tế ảo bao gồm giải trí (chơi
game) và mục đích giáo dục (đào tạo thực hành thí nghiệm, dạy học, y tế

11 | P a g e
hoặc quân sự). Các loại khác, công nghệ phong cách VR khác biệt bao
gồm thực tế tăng cường AR và thực tế hỗn hợp MR.

Hệ thống VR bao gồm phần mềm (những ứng dụng VR) và các phần
cứng là kính thực tế ảo (HTC vive, google cardboard, Oculus …).
Chúng cần kết nối với máy tính hoặc điện thoại sẽ đưa bạn hòa mình và
đắm chìm (immersive) vào một thế giới mới, một thế giới ảo hoàn toàn
hoặc một thế giới mô phỏng thế giới thực tại và khi đó gần như bạn
không còn nhận thức gì về thế giới thật bên ngoài xung quanh mình nữa.

Thông qua VR, bạn có thể phiêu lưu trong một trạm không gian. Tại
đây, bạn có thể thực hiện các hoạt động như đi lên phi thuyền, bay lượn
giữa các vì sao. Không dừng lại ở đó, bạn còn có thể quay người thời
gian trở về thời tiền sử dạo chơi cùng khủng long, tương tác và giao tiếp
được thậm chí sờ vào chúng được.

Việc sử dụng VR phụ thuộc rất nhiều vào các thiết bị điện tử như Máy
tính, kính, hoặc điện thoại có cấu hình tốt. Bạn nên hạn chế lượng người
tiếp cận khi trải nghiệm công nghệ này. Những môi trường trải nghiệm
tách biệt tạo ra cảm giác thật hơn và chìm đắm.

● Các ứng dụng của thực tế ảo

Công nghệ thực tế ảo có rất nhiều ứng dụng khác nhau trong cuộc sống.
Nó giúp cho cuộc sống của con người dần trở nên dễ dàng và thuận tiện
hơn.

2.2.1.Ứng dụng thực tế ảo vào giải trí

Phục vụ nhu cầu giải trí được xem là mục đích lớn nhất khi tạo ra công
nghệ thực tế ảo. Thông qua VR, bạn có thể chìm đắm vào không gian
huyền bí của một trò chơi hay thậm chí những video giải trí,…

12 | P a g e
Ưu điểm khi ứng dụng VR vào game là cho cảm giác thật, tức là mọi thứ
diễn ra trong không gian ảo sẽ tác động mạnh mẽ đến cảm giác của
chúng ta. Ví dụng bạn sẽ trở thành nhân vật chính trong một thể loại
game bắn ma, những con ma cực kình kinh di sẽ như đứng trước mặt
bạn và tấn công bạn. Bạn có thể chạy và bắn chúng thông qua các thiết
bị bổ sung.

Dùng VR để tạo ra một rạp chiếu phim thu nhỏ. Bạn sẽ cảm thấy thích
thú khi xem một bộ phim giả lập bằng kính thực tế ảo VR, chúng ta có
thể tự do di chuyển và khám phá không gian phim, và cũng có thể quay
đầu sang trái, sang phải để thay đổi góc nhìn. Còn đối với một bộ phim
chiếu rạp thông thường thì điều đó là hoàn toàn không thể. Những cảm
giác cho bạn như đa là nhân vật chứng kiến toàn bộ những sự kiện xảy
ra trong phim rất chân thực.

Chú ý: nếu bạn yếu tim thì đừng nên dùng thực tế ảo VR để xem phim
kinh dị bạn nhé. Bạn sẽ ngất xỉu đấy vì con ma hay quái vật sẽ xuất hiện
đối mắt với bạn bất kỳ lúc nào đấy.

2.2.2. Ứng dụng VR vào khám phá

Khi chưa có VR, nếu bạn muốn khám phá một thứ gì đó bạn cần phải
đến tận nơi đó hoặc bạn chỉ được tận hưởng nó qua những lời văn khô
khan trong sách.

Đến với thực tế ảo, bạn chỉ cần mang kính VR vào thì mọi thứ bạn muốn
khám phải sẽ xuất hiện trước mắt bạn đấy, mang thêm tai nghe vào thì
gần như bạn đã chìm đắm vào thế giới chứa những điều thú vị mà bạn
muốn khám phá.

13 | P a g e
Ví dụ, bạn muốn tìm hiểu về thiên văn học hay không gian vũ trụ. Chỉ
với một chiếc kinh bạn như đang đắm mình vào một dải ngân hà hay
một không gian trên một con tàu vũ trụ.

Ví dụ, bạn muốn tìm hiểu về khoa học viễn tưởng, các siêu anh hùng.
Thì cũng chỉ với một chiếc kính bạn đã hòa mình vào một thế giới siêu
nhiên.

2.2.3.Ứng dụng thực tế ảo vào dịch vụ du lịch số

Bạn muốn đi du lịch, mà bạn không đi được dài ngày hay chi phí quá
cao. Công nghệ thực tế ảo sẽ cho bạn mọi thứ.

Với sự phát triển của công nghệ 3D, con người có thể tạo ra những bối
cảnh 3 chiều không kém gì thực tế. Ứng dụng điển hình nhất chính là tái
hiện lại vẻ đẹp của kỳ quan thiên nhiên, danh lam thắng cảnh, và chiêm
ngưỡng chúng mà không cần phải đi đâu xa. Tất cả cảnh quan mà nơi
bạn muốn du lịch chỉ thu gọn lại bằng một chiếc mắt kính.

Bạn muốn tham quan một khu bảo tàng thì cũng như trên bạn sẽ được
xem tất cả mọi thứ trong bảo tàng thông qua chiếc kính VR.

Một số nhà phát triển sẽ tích hợp thêm các yếu tố như: Gió, nước, hiệu
ứng ánh sáng, rung… để tăng hiệu quả trải nghiệm cho người dùng khi
sử dụng VR.

Bạn muốn chìm đắm vào không khí Paris lãng mạn hay một khu rừng
đầy nguy hiểm? Thực tế ảo sẽ mang lại tất cả cho bạn.

14 | P a g e
2.2.4. Ứng dụng VR vào bất động sản

Ngày nay, bạn múa tham quan một căn nhà mới bạn chỉ cần mang kính
vào và bước đi trong một không gian trống. Giống như bạn đang tham
quan chính căn nhà mà mình đang muốn chọn.

Hay bạn có thể tiến hành thiết kế bằng cách thiết lập thêm một số chức
năng thiết kế cho nội thất trong căn nhà chỉ bằng cách kéo đặt vào vị trí
cần thiết.

Điều này sẽ giúp con có được cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về
những thứ sẽ được tạo ra trong tương lai. Nhưng hiện tại, ứng dụng VR
vào bất động sản vẫn là một khó khăn vì rào cản chi phí quá lớn. Tuy
nhiên với khả năng di động đến bất kỳ đâu thì tương lai của công nghệ
này sẽ đạt được kết quả đáng kinh ngạc.

2.2.5. Ứng dụng thực tế ảo vào việc đào tạo và huấn luyện

Giáo dục
Giáo viên sử dụng công nghệ VR để giải thích một số sự kiện lịch sử,
các môn khoa học, sinh học. Việc biến bất kỳ sự kiện, những kiến thức
mà chúng ta từng cho là nhàm chán đều trở nên sinh động, thú vị hơn
hay thấy chúng hoạt động chi tiết thế nào…

Trường học đang cải cách và đưa công nghệ vào quá trình giảng dạy như
máy tính, ứng dụng di động cho các bài học của mình. Hãy suy nghĩ về
những gì họ có thể làm với công nghệ VR.

Sinh viên, học sinh có thể đi lang thang xung quanh bên trong một tế
bào người. Ngoài ra, họ còn nhìn thấy và tương tác với một thiên hà 3D
trên màn hình điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng của mình.

15 | P a g e
Các sinh viên trường y sẽ dễ dàng biết được quá trình phẫu thuật hay
nhận biết các tế bào, các chất trong cơ thể người khi được nhìn thấy
chúng thông qua VR.

Ứng dụng thực tế ảo vào giáo dục có thể xem như là sự thay đổi đáng
chú ý và đúng chủ trương chính sách và yêu cầu thực tế của xã hội hiện
nay là đổi mới phương pháp giáo dục bằng các công nghệ mới nhất để
đáp ứng hướng phát triển của giáo dục 4.0 tại Việt Nam trong thời gian
tới.

Huấn luyện nghiệp vụ, chiến thuật cho chiến sĩ bộ đội, công an
Công nghệ thực tế ảo, thực tế ảo tăng cường là bước đột phá mới trong
huấn luyện huấn luyện bộ đội, công an. Công nghệ này luôn dành được
sự quan tâm đặc biệt vì là cơ sở, nền tảng của cả một tập thể đơn vị và
nó quyết định chất lượng, hiệu quả chiến đấu cũng như trong công tác
sau này. Một số phương pháp truyền thống vẫn chủ yếu kết hợp với một
số sáng kiến cải tiến đáp ứng công việc này.

Những cách làm truyền thống vẫn còn rất nhiều hạn chế trong việc
truyền tải kiến thức. Chữ viết không thể nào mô tả được những điều
muốn nói. Thêm vào đó, hình ảnh cũng không thể thể hiện được các góc
khuất của vật thể. Thiết bị hay video cũng khó có thể làm cho người ta
hiểu được hết các nội dung sâu xa, và những kiến thức trừu tượng mà
chỉ có thể thực tế mới hiểu được hết.

Như bạn đã biết, những bài thực hành thực tế không phải lúc nào dễ
dàng. Nó phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, thời gian, địa điểm, chi phí.

Nói chung thực tế ảo có thể minh hoạ một cuộc bạo loạn hay một cuộc
chiến để các chiến sĩ hiểu rõ thực tế và xử lý theo quy trình trong sách
như thế nào. Ngoài ra học còn có thể thực hành các kỹ năng như bắn
súng, quan sát, dùng các công cụ quân đội bên trong nhà trong điều kiện
thời tiết không tốt.

16 | P a g e
Ứng dụng công nghệ mới là một giải pháp hiệu quả giúp chúng ta khắc
phục được phần nào những hạn chế tồn tại ở trên. Đó là sự hỗ trợ đắc lực
cho những người làm công tác huấn luyện và đào tạo chiến sỹ. Những
bài tập với máy móc, thiết bị, hoặc độ nguy hiểm cao, mức độ phức tạp
lớn, khó dựng hiện trường thật.

Huấn luyện lái xe

Người tập lái thực hành lái xe trong nhà thông qua thực tế ảo. Những
cảm nhận như thật đối với khi lái bên ngoài. Nó hoàn toàn an toàn cho
người dùng và người đi đường nếu thực hiện trong thực tế.

Ngoài ra nói còn toạn ra nhiều tình huống thực tế để chúng ta có thể học
cách xử lý chúng một cách thuần thục nhất trước khi lái thực tế

2.2.6. Ứng dụng thực tế ảo vào Marketing sản phẩm

Thực tế ảo như là một bước tiến trong thị trường ngành marketing. Nó
cho phép người tiêu dùng thực hiện những quan sát rõ nét nhất về sản
phẩm. Đồng thời nó còn có thể cho khách hàng trải nghiệm thử sản
phẩm chỉ thông quan thực tế ảo VR.

Ngày nay có rất nhiều nơi trên thế giới đang áp dụng chúng và việc kinh
doanh các mặt hàng thời trang. Chỉ với những cú chạm bạn có thể thay
đổi những bộ quần áo đầy màu sắc và phù hợp nhất đổi với cơ thể.

Thực tế ảo đã mang lại nhiều tiện nghi tiện lợi hơn cho cuộc ư sống của
mỗi con người. Qua bài viết về công nghệ thực tế ảo đã cho bạn biết
thêm một số kiến thức và ứng dụng của thực tế ảo trong cuộc sống như
thế nào.

CHƯƠNG III: THÀNH TỰU, THÁCH THỨC VÀ CÁC HƯƠNG

PHÁT TRIỂN CỦA TRÍ TUỆ NHÂN TẠO TRONG TƯƠNG LAI:
3.1. Thành tựu và thách thức

17 | P a g e
3.1.1. Thành tựu
-Lịch sử phát triển AI đã ghi nhận có hai trường phái tư duy: (1) AI
truyền thống và (2) trí tuệ tính toán. Chiếc máy tính cơ học đầu tiên có
khả năng lập trình do Blaise Pascal chế tạo năm 1642 đã đặt nền móng
cho AI, và vào những  năm 1950, John McCarthy lần đầu tiên đưa ra
thuật ngữ “artificial intelligence” trong một cuộc hội thảo tại Mỹ về chủ
đề này(1). AI là một trong những lĩnh vực trọng yếu của ngành tin học,
liên quan đến cách cư xử, sự học hỏi và khả năng thích ứng thông minh
của máy móc, bao gồm các nhiệm vụ điều khiển, lập kế hoạch, lên lịch;
trả lời các câu hỏi về chẩn đoán bệnh, trả lời khách hàng về các sản
phẩm của một công ty, nhận dạng chữ viết, tiếng nói và khuôn mặt…
-Ngày nay AI đã trở thành một ngành khoa học, với mục đích chính là
cung cấp lời giải cho các vấn đề của cuộc sống thực tế. Các hệ thống trí
tuệ nhân tạo được dùng thường xuyên trong kinh tế, y học, các ngành kỹ
thuật, công nghệ và quân sự - quốc phòng cũng như trong các ứng dụng
gắn với đời sống.
-Giám đốc điều hành Intel, ông David Moloney mới đây đã tuyên bố
rằng AI trong thời đại ngày nay còn quan trọng hơn ứng dụng điện năng
ở nửa cuối thế kỷ XIX. Theo đó, máy móc học nhanh hơn và tốt hơn con
người. Chúng có thể hoạt động với hiệu suất vượt ngoài khả năng của
con người trong nhiều lĩnh vực như phân tích số liệu hay khám bệnh.
Mặt khác, AI -còn có khả năng tự khắc phục và ghi nhớ sai sót.
-Hiện nay AI đã vượt trí tuệ con người trong nhiều lĩnh vực. Chẳng hạn,
năm 1997 cỗ máy Deep Blue do IBM phát triển đã đánh bại nhà vô địch
cờ vua thế giới Garry Kasparov; năm 2011, IBM phát triển thành công
“chuyên gia ngôn ngữ” Watson, cũng đã đánh bại 2 chuyên gia trong trò
chơi ngôn ngữ Jeopardy trên truyền hình; năm 2015, cỗ máy Cepheus
đánh bại những nhà vô địch trong lĩnh vực xì phé (trò chơi bài). Hay mới
đây nhất, cỗ máy AlphaGo của Google đã thắng nhà vô địch cờ vây
người Trung Quốc Ke Jie...(2)

18 | P a g e
Cho đến nay đã có nhiều hãng công nghệ khổng lồ đầu tư mạnh vào AI
như: Google, Facebook, Amazon, IBM, Microsoft…, trọng tâm nghiên
cứu là định hình những ứng dụng tốt nhất trong công nghệ AI.
Bình luận về trí tuệ nhân tạo, nó chắc chắn sẽ phát triển đến chóng mặt
hơn cả những gì ta nghĩ được.
-Ưu điểm của việc dùng trí tuệ nhân tạo là mọi thứ đều hoạt động bằng
máy tính và kết quả có nhanh chóng, các cấu trúc phân tích, dự đoán,
tính toán dữ liệu có thể được học và điều chỉnh tự động hoàn toàn (học
máy, học sâu & công nghệ tự học thông minh).
Trí tuệ nhân tạo trực tiếp giúp lĩnh vực kinh doanh mua bán hàng hóa
trực tuyến trở nên dễ dàng hơn, đồng thời thu hẹp khoảng cách giữa thế
giới “thực” và thế giới “ảo”. Thành công của “ông lớn” Amazon với mô
hình siêu thị “Amazon Go” không cần bất kỳ nhân viên thu ngân nào là
một minh chứng rõ nét nhất.
-Ngoài ra có thể kể đến: AI giúp giảm chi phí & giải bài toán chăm sóc
khách hàng trên diện rộng, thu thập thông tin trong chớp mắt, AI giúp dự
đoán diễn biến, dự đoán tương lai…
-Ai đồng thời cũng là sân chơi mới cho tất cả các nhà phát triển, các
chính phủ trên thế giới, tăng cường sức cạnh tranh, mở ra kỷ nguyên
phát triển cạnh tranh không còn nhiều ràng buộc.
-Trên thực tế, Trí tuệ nhân tạo đang đi vào cuộc sống của mỗi quốc gia,
mỗi con người. Trí tuệ nhân tạo đang biến những điều không tưởng
thành hiện thực. Những căn nhà thông minh, những robot chẩn đoán
bệnh hay hoạt động trong lĩnh vực quân sự, những chiếc xe không người
lái,.. Được sự ủng hộ và thúc đẩy của các ông lớn công nghệ như thế,
chúng ta hiểu rằng tương lai sẽ còn nhiều và trên phạm vi rộng rãi hơn
thế nữa.
KẾT LUẬN: Trí tuệ nhân tạo đã, đang và sẽ bùng nổ, tác động và thay
đổi cuộc sống con người trong hiện tại và tương lai.

19 | P a g e
3.1.2. Thách thức
3.1.2.a Nỗi lo từ AI
Theo giới nghiên cứu, bên cạnh những thành tựu to lớn về công nghệ AI
giúp định hình thế giới theo cách tốt đẹp hơn, nhưng AI cũng gây ra
những lo ngại ngày càng gia tăng, rằng đến lúc nào đó máy móc sẽ kiểm
soát con người, khiến con người phụ thuộc vào những quyết định của
máy móc khi chúng đạt đến trình độ siêu trí tuệ (SI) hay trí thông minh
tổng quát (GI).
Ngay từ năm 2014, tỷ phú công nghệ Elon Musk đã nhiều lần dự đoán
rằng AI có thể gây hại cho con người, rằng AI có thể làm nhiều việc
nguy hiểm hơn vũ khí hạt nhân. Mới đây, phát biểu tại Hội nghị của
Hiệp hội các thống đốc Mỹ, tỷ phú Elon Musk cho biết, ông đã có cơ hội
tiếp cận những bước tiến lớn của AI và cho rằng con người nên lo ngại
về nó. Theo ông Elon Musk, AI là mối đe dọa lớn nhất đối với xã hội
con người và cần phải được kiểm soát trước khi quá muộn. Nhiều
chuyên gia cũng đã bày tỏ lo ngại, con người với sự hạn chế về tiến hóa
sinh học có thể bị thay thế bởi trí thông minh nhân tạo.
Trong giới chuyên gia còn có những ý kiến cho rằng sự phát triển của AI
chính là “con dao hai lưỡi”, rằng “trong khi AI có thể là niềm hy vọng
lớn nhất ngăn cản làn sóng tấn công mạng và vi phạm, bản thân nó cũng
có thể tạo ra thêm nhiều chiến thuật tấn công tiên tiến trong ngắn hạn”(3).
Khảo sát của Cylance công bố ngày 1-8 vừa qua cho thấy, khoảng 62%
số chuyên gia bảo mật tin rằng AI sẽ được vũ khí hóa và sử dụng cho
các cuộc tấn công mạng trong vòng 1 năm tới. Trong một cuộc thăm dò
ý kiến, có tới 62% số người được hỏi dự đoán AI sẽ bị sử dụng vào việc
tấn công mạng, chỉ 32% cho rằng AI sẽ không có khả năng này.
Sự lo lắng lớn nhất của giới chuyên gia đối với AI chính là nguy cơ “nô
lệ hóa” con người. Trong cuốn sách Super intelligence (siêu trí tuệ - SI),
Nick Bostrom cho rằng khi AI đạt mức trí thông minh tổng quát (general
intelligence - GI), nó có thể tự lập ra những thuật toán mới để đạt tới

20 | P a g e
mức SI. Và với khả năng xử lý điện toán cực nhanh, cộng với việc có thể
tổng hợp từ các nguồn dữ liệu lớn (Big Data) nó có thể nhanh chóng
vượt qua con người để đạt tới mức siêu nhiên. Khi máy móc có trí thông
minh vượt trội, loài người có khả năng trở thành nô lệ của máy móc.
Theo Bill Joy, người đồng sáng lập và Giám đốc khoa học của Sun
Microsystems thì “Có một vấn đề rất lớn đối với xã hội loài người khi
AI trở nên phổ biến, đó là chúng ta sẽ bị lệ thuộc. Khi AI trở nên hoàn
thiện và thông minh hơn, chúng ta sẽ cho phép bản thân mình nghe theo
những quyết định của máy móc, vì đơn giản các cỗ máy luôn đưa ra
quyết định chính xác hơn con người”(4).

- Bài viết “Key issues arising from AI and policy responses” có nêu ra
một số thách thức mà trí tuệ nhân tạo mang đến cho xã hội và cách thức
các quốc gia giải quyết những thách thức đó, cụ thể như:
+ Thứ nhất là trí tuệ nhân tạo ảnh hưởng đến vấn đề việc làm. Trong
tương lai, công nghệ hoàn toàn có thể thay thế được con người để thực
hiện một số công việc, điều này đương nhiên dẫn tới người lao động bị
mất việc hoặc bị cắt giảm lương. Công nghệ trí tuệ nhân tạo sẽ được áp
dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực làm gia tăng tình trạng bất bình đẳng
trong xã hội. Bên cạnh đó, công nghệ trí tuệ nhân tạo cũng sẽ trở thành
đối thủ cạnh tranh với các quốc gia cung cấp lao động giá rẻ.
+ Thứ hai là theo dự báo thì trí tuệ nhân tạo còn có thể đe dọa tới vấn đề
an ninh. Nhiều ứng dụng trí tuệ nhân tạo hiện nay có thể sử dụng cho
mục đích quân sự hoặc thực hiện tấn công mạng. Công nghệ trí tuệ nhân
tạo trong mạng xã hội có thể vô tình hỗ trợ và làm gia tăng các hành vi
nguy hại. Tất cả những điều này đặt ra yêu cầu cần có những phương
thức bảo mật an ninh mới.
+ Thứ ba là vấn đề bảo mật dữ liệu. Trí tuệ nhân tạo giống như một quy
trình tối ưu hóa bằng dữ liệu với khả năng xử lý một lượng lớn dữ liệu
đầu vào. Nhưng đôi khi những dữ liệu này có thể bị lợi dụng, do đó các

21 | P a g e
ứng dụng trí tuệ nhân tạo cần có cách thức vận hành một cách minh bạch
từ khâu thu thập đến sử dụng dữ liệu đầu vào.
+ Thứ tư là dự đoán tương lai của siêu trí tuệ. Khó mà đoán biết trí tuệ
nhân tạo sẽ đưa tương lai của chúng ta tới đâu, theo chiều hướng tốt hay
xấu. Điều gì sẽ xảy ra nếu máy móc có trí tuệ vượt qua cả con người.
Với sức phát triển của công nghệ như hiện tại, việc tạo ra siêu trí tuệ là
hoàn toàn có thể.
+ Thứ năm là vai trò điều hướng công nghệ trí tuệ nhân tạo nên thuộc về
ai? Bên cạnh việc phân tích các tác động của trí tuệ nhân tạo, thì một câu
hỏi khác được đặt ra: nên trao quyền quản lý cho chính phủ hay khu vực
tư nhân? Có chuyên gia cho rằng nếu chính phủ chi phối công nghệ trí
tuệ nhân tạo thì sẽ dẫn đến chạy đua vũ trang, do đó khu vực tư nhân nên
trở thành người dẫn đường. Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị nên trao
quyền kiểm soát việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo cho các chính
phủ. Vấn đề này cần có sự nghiên cứu sâu và đa chiều.
(“WIPO Technology Trends 2019 – Artificial Intelligence” - Tổ chức Sở
hữu trí tuệ thế giới (WIPO) )
3.1.2.b Khả năng kiểm soát AI của con người:
Theo giới chuyên gia, hiện nay AI vẫn chưa đạt tới mức trí thông minh
tổng quát (GI), tức là không có khả năng xử lý tất cả tình huống xảy ra
trong thực tế giống như con người hoặc các loài động vật. Việc đưa AI
đạt tới mức GI luôn là thách thức của các nhà phát triển AI từ trước đến
nay. Bởi khác với con người, máy móc chỉ có thể học từng loại kỹ năng
riêng biệt. Chẳng hạn, máy chơi cờ tướng chỉ có thể chơi cờ tướng. Nó
có thể học hàng tỷ nước đi của môn cờ tướng, nhưng không thể học dù
chỉ một nước đi của môn cờ vua. Nếu các nhà khoa học muốn cho cỗ
máy chơi cờ tướng học cách chơi cờ vua, trước hết họ phải để nó quên
tất cả dữ liệu liên quan đến cờ tướng. Các nhà nghiên cứu AI gọi điều
này là “thảm họa quên lãng”(5). Nếu không có khả năng học hỏi, kỹ
năng này sẽ chồng lên kỹ năng khác và AI không bao giờ học được như

22 | P a g e
con người, hoặc có đủ tính linh hoạt để giải quyết những vấn đề theo
cách mà con người thực hiện. Tuy nhiên, James Kirkpatrick, một chuyên
gia trong dự án AI DeepMind của Google lại mới cho biết bộ phận
nghiên cứu DeepMind đã phát triển được một thuật toán giúp máy móc
có thể học hỏi như con người. Với tiến bộ mới nhất của Google, khả
năng AI đạt tới mức GI sẽ không còn xa, và khi đó chắc chắn nhiều vấn
đề sẽ được đặt ra.
Hiện nay trên thế giới có khoảng 50 quốc gia đang nghiên cứu robot
chiến trường, nhất là ở Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh, Nhật Bản… Vì thế,
nhiều người lo ngại điều này sẽ sớm dẫn đến việc máy móc có thể giết
hại con người mà con người không kiểm soát được.
Trong khi đó, người sáng lập Facebook Mark Zuckerberg lại tỏ ra lạc
quan và tin tưởng việc AI sẽ cứu sống và giúp đỡ con người trong nhiều
vấn đề, như điều trị bệnh, chẩn đoán ung thư, lựa chọn thuốc... Mark
Zuckerberg cho rằng “Mọi thứ luôn là 2 mặt của một vấn đề, có mặt tốt,
mặt xấu. Chính vì thế, người dùng cần cẩn trọng trong mục đích của việc
tạo sản phẩm, dùng nó vào vấn đề nào và được dùng ra sao”.
Một hướng đi đang được nghiên cứu là dùng cộng đồng để kiểm soát AI,
điển hình là dự án OpenAI - đóng vai trò phát triển các kỹ thuật và sản
phẩm AI, song đồng thời cũng nghiên cứu các cách thức kiểm soát để AI
không làm hại đến con người. Và như cái tên đã gợi ý, sản phẩm do
OpenAI làm ra sẽ hoàn toàn mở, miễn phí cho mọi người sử dụng.
Trong thời điểm hiện nay, chưa có lý do gì để hoảng loạn bởi AI cần có
những bước tiến lớn mới có thể tương xứng với não bộ con người, nếu
con người nhận thức sớm và có những biện pháp ngăn chặn và phòng
ngừa thích hợp ngay từ bây giờ. Phải chấp nhận sự thật rằng, con người
sẽ luôn dùng chính những công nghệ họ phát minh ra vào cả mục đích
tốt và xấu. Điều quan trọng là, cần lập ra các kế hoạch phát triển bền
vững và an toàn, làm sao cho AI phát huy tốt nhất ảnh hưởng của nó
trong đời sống xã hội và thúc đẩy nền văn minh nhân loại.

23 | P a g e
3.2 Xu thế phát triển của trí tuệ nhân tạo:
3.2.1. Trong tương lai gần:
Trong những năm gần đây, cùng với sự bùng nổ về các nguồn thông tin
khổng lồ và khả năng lưu trữ, tính toán của thiết bị điện tử, ngành khoa
học nghiên cứu và ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo được tất cả các nước,
trong đó có Việt Nam, chú trọng phát triển vì tiềm năng to lớn của nó
trong đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế xã hội. Trí tuệ Nhân tạo hay gọi tắc
là AI đang trở thành chiến lược toàn cầu trong xu thế của cuộc cách
mạng công nghiệp 4.0. Nhiều nước đã và đang đẩy mạnh đầu tư cho lĩnh
vực này bao gồm cả ngắn hạn và dài hạn. Một điển hình là Trung Quốc,
đất nước với dân số đông và tiềm lực lớn về thị trường nội địa, dành ra
1729 tỉ USD để phấn đầu thành cường quốc dẫn đầu trong AI theo mục
tiêu đến năm 2030. heo sau đó là Pháp với 1.5 tỉ Euro để cạnh tranh với
quốc gia Đông Á trên. Hay Đức, quốc gia này đã tham gia cuộc đua và
liên kết với các nước châu Âu với kinh phí 3 tỉ Euro và mục tiêu trở
thành Powerhouse của khối Liên minh EU tính đến năm 2025. Tổng
thống Nga, V. Putin cũng đã đề cập rằng: quốc gia nào dẫn đầu về AI sẽ
là người đặt thiết đặt trật tự xã hội của thế giới. Có thể nói rằng ngoài
cuộc đua vũ trang trong quân sự, thế giới đã và đang bước vào cuộc chạy
đua vũ trang AI của thời đại mới.
3.2.2. Trong tương lai xa.
TRÍ TUỆ NHÂN TẠO SẼ ĐI VỀ ĐÂU? Đây là câu hỏi không dễ trả
lời, vì 50 năm qua ngành TTNT đã làm được rất nhiều và cũng không
làm được rất nhiều những gì đã dự đoán. Dường như những người làm
TTNT là những người lãng mạn nhất trong cộng đồng CNTT. Họ hay
mơ ước, tưởng tượng và thách thức với những thứ của tương lai xa, và vì

24 | P a g e
vậy cũng thường thất bại. Nhưng có điều to lớn nào khi đạt được lại
không cần những con người như vậy? Những bộ phim viễn tưởng của
Hollywood hay tập trung vào người máy. Đấy thường là những người
máy do con người trong một tương lai nào đấy tạo ra nhưng lại vượt ra
khỏi tầm kiểm soát của con người, thay thế con người và thống trị thế
giới. Hoặc như nếu đã xem bộ phim A.I. của Steven Spielberg mấy năm
trước, hẳn ta không thể quên chú bé người máy David, tuy có trí tuệ
nhân tạo vẫn luôn khát khao về một tình yêu của con người: “Mẹ ơi, hãy
làm cho con thành một đứa trẻ thật”. Những gì TTNT đang tạo ra ở đầu
thế kỷ 21 này không làm con người phải sợ hãi, mà ngược lại đang từng
bước đi vào cuộc sống hàng ngày của con người. Hiểu rõ về quá khứ,
con người đang thiết kế và thực hiện những chương trình nghiên cứu lớn
và định hướng, như khoa học về bộ não. Những gì Alan Turing nói năm
1950 vẫn có nghĩa trong thế kỷ 21 này: “Chúng ta chỉ có thể nhìn thấy
một quãng đường ngắn trước mắt, nhưng chúng ta có thể thấy rất nhiều
việc để làm”. Và với những gì con người đang làm, chúng ta có quyền
nghĩ đến một ngày máy sẽ qua được phép thử Turing, trước khi TTNT đi
hết chặng đường một thế kỷ.
3.2.3. Tương lai của trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam
Với tham vọng trở thành một trung tâm về trí tuệ nhân tạo (AI) của
ASEAN vào năm 2030, chính phủ và nhiều doanh nghiệp Việt Nam
đang khởi động các chương trình thúc đẩy đầu tư cho công nghệ
này.
Chính phủ Việt Nam mới đây đã ban hành Chiến lược quốc gia về AI
đến năm 2030, với mục tiêu từng bước đưa Việt Nam trở thành một
trung tâm đổi mới sáng tạo và AI nằm trong Top 4 của khu vực ASEAN
và trong Top 50 của thế giới. Chiến lược này nhằm mục đích xây dựng
10 thương hiệu AI có uy tín trong khu vực và phát triển ba trung tâm dữ
liệu lớn và máy tính hiệu suất cao quốc gia.
Chiến lược chỉ ra rằng khu vực công sẽ là một ưu tiên. Chính quyền
muốn sử dụng AI để nâng cao hiệu suất của khu vực này, đặc biệt là các
25 | P a g e
dịch vụ công trực tuyến và quản lý nhà nước để giảm thời gian xử lý,
chờ đợi, số lượng công chức và các chi phí khác; chiến lược cũng định
hướng, thúc đẩy doanh nghiệp ứng dụng AI và khởi nghiệp về AI.
Doanh nghiệp nhanh chóng nắm bắt xu thế
Nhưng không phải đến khi ban hành Chiến lược AI, các doanh nghiệp
Việt Nam mới phát triển lĩnh vực này. Trên thực tế, các tập đoàn công
nghệ lớn trong nước và startup khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đang tăng
tốc đầu tư và thực hiện những bước đi vững chắc trong nghiên cứu AI và
ứng dụng trong nhiều mô hình kinh doanh mới.
FPT, công ty dịch vụ công nghệ thông tin nổi tiếng tại Việt Nam, gần
đây đã công bố sẽ chi 300 tỷ đồng (13,16 triệu USD) cho nghiên cứu và
phát triển AI trong năm năm tới. Doanh nghiệp này đã đầu tư cho những
nghiên cứu liên quan từ năm 2013. Đến nay, nó đã hình thành được một
hệ sinh thái đa dạng các sản phẩm, giải pháp và nền tảng giúp doanh
nghiệp khác tối ưu hóa hoạt động và cải thiện hiệu suất, phục vụ hơn 14
triệu người dùng thiết bị đầu cuối.
Trong nỗ lực thực hiện mục tiêu trở thành đơn vị dẫn dắt chuyển đổi số
quốc gia, VNPT, một doanh nghiệp viễn thông xuất phát từ nhà nước,
đang đẩy mạnh phát triển những công nghệ AI liên quan đến thành phố
thông minh và chính quyền điện tử. Bắt tay với các địa phương, VNPT
đã triển khai trên 30 trung tâm điều hành và giám sát thông minh (IOC)
ở các tỉnh/thành phố trên toàn quốc, trong đó nhiều trung tâm đã đưa vào
vận hành.
Những tập đoàn công nghệ khác như Viettel, Vingroup… cũng đang
mạnh tay bỏ tiền vào nghiên cứu và phát triển AI. Để nâng cao năng lực
nghiên cứu, Viettel và Vingroup đã tiên phong đầu tư vào công nghệ
siêu máy tính với khả năng thực hiện trên 20 triệu tỉ phép tính/giây nhằm
giải quyết những vấn đề phức tạp trong tính toán.
Trong khi Vingroup hướng vào các công nghệ ứng dụng AI trong chăm
sóc sức khỏe, ô tô thông minh và xe tự lái, Viettel đặt trọng tâm đầu tư
26 | P a g e
vào các công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên, chuyển đổi giọng nói, chữ
viết tiếng Việt với độ chính xác cao.
Cũng như FPT, Viettel đã phát triển các hệ thống AI của mình từ giai
đoạn sớm những năm 2015. Với việc đưa ra nền tảng Viettel AI Open
Platform vào vận hành, Viettel đang cung cấp một loạt công cụ giúp cá
nhân, tổ chức, doanh nghiệp có thể tích hợp, thông minh hóa các ứng
dụng của mình. Đến nay đã có hơn 70.000 cá nhân và tổ chức đăng ký
sử dụng nền tảng này. Tập đoàn quân đội này cũng phát triển thành công
một loạt công nghệ ứng dụng AI trong việc định danh, bảo mật và giám
sát an minh.
Nhưng không chỉ các tập đoàn lớn chạy đua AI, nhiều startup Việt hoặc
có người Việt Nam sáng lập cũng theo đuổi lĩnh vực này. Một số đã ghi
dấu ở thị trường quốc tế như ELSA Speak hay Harrison-AI. Dù giảm
mạnh so với năm trước đó do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, số vốn
đầu tư vào các startup công nghệ Việt Nam trong năm ngoái vẫn đạt hơn
451 triệu USD, theo Báo cáo đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ Việt
Nam 2020. Không ít các startup Việt nói rằng họ đã triển khai hoặc tính
đến chuyện triển khai AI trong các sản phẩm của mình trong tương lai.
Các chuyên gia trong ngành giải thích thời gian qua, AI đã trở thành một
công cụ hiệu quả để tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam. Nếu các
doanh nghiệp công nghệ không theo kịp công nghệ thay đổi nhanh
chóng, họ có nguy cơ trở nên lạc hậu trong tương lai. Tuy nhiên phần
lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ, gần như không có động lực để triển
khai AI trong các nghiệp vụ thường ngày của mình, vì chi phí lao động
hiện đang quá rẻ so với chi phí ban đầu để triển khai công nghệ.

27 | P a g e
28 | P a g e