Professional Documents
Culture Documents
mqj;am;a
l¾;D ysñ mqj;am;a - fm!oa.,sl j ;uka
úiska u ixialrKh lrñka" ;ukaf.a whs;sh hgf;a
m%ldYhg m;a lrk ,o mqj;am;a fï .Khg wh;a fõ'
Ô'ã'mE,sia wmamqydñ uy;d úiska ixialrKh lr 1871
§ m%ldYhg m;a lrk ,o ljg l;slhd o" 1841 §
hdmkfha § m%ldYhg m;a lrk ,o fykaä% udáka yd
fihsfmhsIka úiska ixialrKh lrk ,o Woh ;drffl
mqj;am; o" 1874 § m%ldYs; Ô'wela,kaâ yd B'vd¾,s
hk fofokd úiska ixialrKh lrk ,o Tíij¾
yd fldu¾I,a weâj¾ghsi¾ hk mqj;am; o l¾;Df.a
fm!oa.,sl ysñldr;ajhg wh;a fõ' 1909 § ÈkñK 4'1 rEmh -
mqj;m; ìys jkafka tÉ'tia'fmf¾rd kue;s l¾;Df.a l,ïnq c¾k,a mqj;am;
fm!oa.,sl ysñldr;ajh hgf;a h'
.=jkaúÿ,sh
b;d,s cd;sl .=.a,sfuda udfldaks úiska 1897 § .=jkaúÿ,s ix{d iud.u
tx.,ka;fha wdrïN lrk ,È' 1906 jk úg ie;mqï ishhla ÿrg .=jkaúÿ,s mKsjqv
heúh yels úh' 1908 jk úg .=jkaúÿ,sh ck udOHhla njg m;a ùu werö ;sìKs'
1920 jk úg .=jkaúÿ,sh .Dyia; ikaksfõok fuj,ula njg m;a úh' wefußldfõ
udfldaks .=jkaúÿ,s iud.u 1919 jk úg .=jkaúÿ,sh uyckhd w;r ckm%sh lsÍug
uy`.= fufyjrla lf<a h' úêu;a .=jkaúÿ,s jevigykla uq,a jrg bÈßm;a lr
we;af;a 1920 § reishdfõ mSg¾ian¾.a úYaj úoHd,fha h' 1923 wjidkh jk úg
wefußldfõ yhishhlg wêl .=jkaúÿ,s fiajd mej;=Ks'
fï miqìu jeo.;a jkafka Y%S ,xldfõ o .=jkaúÿ,sh wdrïN jQfha tl u
ld,fha § nj f;areï .ekSu i|yd h' 1922 § ,xld wdOqksl .=jkaúÿ,s iudch
kï jQ uyck ixúOdkhla úiska .=jkaúÿ,sh ms<sn| w;ayod ne,Sï wdrïN lr
we;' m<uq jrg .=jkaúÿ,s m%pdrhla w;ayod n,k ,oafoa rcfha úÿ,s ikafoaY
fomd¾;fïka;=j úisks' ta i|yd fhdod .kakd ,oafoa c¾uka iíueßkhlska .,jd
.kakd .=jkaúÿ,s ikafoaY WmlrK f;d.hls' ta wkqj m%Odk úÿ,s ikafoaY
bxðfkare B' ydm¾ uy;df.a fufyhùfuka 1924 cqks 1 fjks Èk lrk ,o .=jkaúÿ,s
m%pdrh m%:u ks, .=jkaúÿ,s m%pdrh f,i ie,fla' fï wkqj uq,a ld,fha § u
.=jkaúÿ,s udOH rchg ysñ jQ nj fmfka' 1925 foieïn¾ 16 fjks Èk ,xldfõ
.=jkaúÿ,sh rdcH wdh;khla jYfhka újD; lrkq ,eìKs' fuh wdishdfõ m%:u
.=jkaúÿ,s fiajh hs' 1949 foieïn¾ 1 fjks Èk isg f¾äfhda isf,daka fyj;a ,xld
.=jkaúÿ,s fiajh hkqfjka ,xld .=jkaúÿ,s fiajd fomd¾;fïka;=j msysgqjkq ,eìKs'
,xld .=jkaúÿ,s ixia:dj msysgqjk ,oafoa 1967 ckjdß 5 jk Èk § h'
rEmjdysksh
Y%S ,xldj ;=< m<uqjk rEmjdyskS úldYh wdrïN lrkq ,nkafka fm!oa.,sl
ysñlu hgf;a h' ta 1979 wfm%a,a 13 jk Èk § h' th kï lrkq ,enqfõ iajdëk
rEmjdyskS fiajh hkqfjks' miq j 1979 cqks 5 jk Èk iajdëk rEmjdysksS fiajh
rchg mjrd .kq ,eìKs' ta ksid th oekg rch i;= iud.ula f,i oelaúh yels
h'
rdcH ysñlu hgf;a Y%S ,xld rEmjdyskS ixia:dj wdrïN lrk ,oafoa" 1982 §
h' th rdcH ixia:djla f,i md¾,sfïka;= mk;lska ia:dms; lrk ,È' fuhska miq
j .; jQ ld,h ;=< fm!oa.,sl rEmjdyskS fiajd i|yd rch úiska n,m;% ,nd fok
,ÿ j fï jk úg tjeks fm!oa.,sl kd,sld úiaila muK l%shd;aul fõ' fï w;r
.=jkaúÿ,s yd rEmjdyskS fiajd tla j mj;ajd f.k hk udOH wdh;k o .Kkdjls'
ck udOH ysñlfï rdcH odhl;ajh
fï jk úg rchg wh;a ck udOH wdh;k my; oelafõ'
mqj;am;a
!iSudiys; tlai;a m%jD;a;s m;% iud.u fyj;a f,ala yjqia wdh;kh
^rchg mjrd .;a fldgia ysñ iud.uls'&
.=jkaúÿ,sh
!Y%S ,xld .=jkaúÿ,s ixia:dj ^rdcH ixia:djls'&
!,lay`v .=jkaúÿ,s fiajh ^rchg mjrd .;a fldgia ysñ iud.uls'&
wOHlaI uKav,h
m%Odk úOdhl
udOHfõ§kaa
uyckhd
udOH wdh;khl i¾j ixúOdk igykla
fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs
98
mqj;am;a" .=jkaúÿ,s fyda rEmjdyskS wdh;kfha m%Odk úOdhlhd hgf;a ta
ta wxY yd ta ta ;k;=re ks¾udKh lrkq ,nkafka ta ta wdh;kfha udOH lghq;=
l%shd;aul jk wdldrh wkqj h' WodyrKhla jYfhka mqj;am;a .Kkdjla m%ldYhg
m;a lrkq ,nk mqj;am;a wdh;khl ish¨ ixialdrl l¾;Dkag by<ska mßmd,k
ixialdrl l¾;D flfkla isákakg mq¿jk' ta ta mqj;amf;ys m%Odk ixialdrl
l¾;D isákafka bka miq j h'
m%Odk úOdhl
l¾;D uKav,
WmfoaYl
m%Odk ixialdrl
ta ta mqj;am;aj,
m%Odk ixialdrl
ksfhdacH
ixialdrljreka
Wm ixialdrljreka
úfYaIdx. f,aLl
udKav,sl f,aLl
udKav,sl PdhdrEm
Ys,amSka
PdhdrEm Ys,amSka
jd¾;dlrejka
4'3 rEmh - mqj;am;a iud.ul ixúOdk jHqyh
4'4 rEmh
fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs
99
m%Odk l¾;D
mqj;am;l m%Odk udOHfõÈhd m%Odk l¾;D h' mqj;amf;a
wka;¾.;h yd jHqyh ms<sn| j iuia; j.lSu orkafka m%Odk
l¾;Djrhd h' mqj;am;l ixialdrl jelsh fyj;a l;= jelsh ,sùfï
j.lSu o fndfyda úg m%Odk l¾;D i;= h' mqj;am;la ixialrKh
lsÍfï ld¾hh iduQysl jqj;a" wjidkfha § ta ms<sn| iuia;
j.lSu orkafka o m%Odk l¾;D h' úfYaIfhka kvq lghq;=j, §
fï ffk;sl j.lSu b;d jeo.;a fõ' m%Odk l¾;Df.a ld¾hh Bg
my< ;k;=r ork udOHfõ§ka fj; fnod fokakg mq¿jk'
ksfhdacH l¾;D
m%Odkshd fkdue;s úgl ta fjkqfjka lghq;= lsÍu ksfhdacH
l¾;D f.a m%Odk j.lSuls' tfia u ish¨ udOH lghq;= ms<sn| j
úmrñka lghq;= lsÍug ksfhdacH l¾;Dg isÿ fõ'
m%jD;a;s wxYh
i;sm;d fyda Èkm;d fyda mqj;am;l b;d jeo.;a ld¾hhla
bgq lrk wxYhla f,i fuh oelaúh yels h' fuh foaYSh mqj;a
yd úfoaYSh mqj;a f,i fldgia follska iukaú; fõ' fï fldgia
fol úYd, kï tys m%OdkSka foaYSh m%jD;a;s ixialdrl l¾;D
yd úfoaYSh m%jD;a;s ixialdrl l¾;D hkqfjka ye¢kafõ' foaYSh
m%jD;a;s hkak iuyr úg m%dfoaYSh m%jD;a;s hkqfjka o kï flf¾'
fuhg iïnkaO j lghq;= lrk iaÓr ;k;=re ork jd¾;dlrejka
udKav,sl jd¾;dlrejka kñka o" iaÓr ;k;=re fkdue;s j
;ukaf.a m%foaYfha u isg m%jD;a;s tjk jd¾;dlrejka m%dfoaYSh
jd¾;dlrejka f,iska o ye¢kafõ' tl u mqj;am;a wdh;khl tla
tla mqj;am; i|yd m%dfoaYSh jd¾;dlrejka fjka fjka j isák
kuq;a iuyr úg iuQy jd¾;dlrejka o isákakg mq¿jk' fï
m%dfoaYSh jd¾;dlrejka ixLHdj 300 - 600 la muK úh yels h'
ixialrK wxYh
mqj;amf;a m%jD;a;s msgq ixialrKh lrkq ,nkafka fï
wxYfhks' tu ld¾hh lrkafkaa Wm l¾;Dka úisks' m%jD;a;s
jd¾;dlrejka o" udKav,sl f,aLlhka o úiska imhk f;dr;=re
m%jD;a;shlg wjYH f,i ilia lrkafka fudjqka h' tys § msgqfõ
bv lv yd f;dr;=f¾ jeo.;alu wkqj tys m< úh hq;= m%udKh
4'5 rEmh -
;SrKh lsÍu;a" tu m%jD;a;shg ud;Dldjla fh§u;a isÿ fõ' fuu mqj;am;a lsysmhla
wxYfha m%Odkshd ye¢kafjkafka m%Odk Wm l¾;D kñks'
PdhdrEm wxYh
m%jD;a;sj,g wod< j PdhdrEm iemhSu fï wxYfha j.lSu
hs' fï wxYfha m%Odkshd PdhdrEm l¾;D h' udKav,sl PdhdrEm
Ys,amSyq fï wxYfha iaÓr ld¾h uKav,fha lghq;= lr;s' thg
wu;r j m%dfoaYSh PdhdrEm Ys,amSyq o fï wxYhg PdhdrEm imh;s'
wo jk úg ish¨ mqj;am;a wdh;kj, PdhdrEm ixialrKh
mß.Kl ;dlaIKhg iïnkaO lr we;'
oekaùï wxYh
mqj;am;l ixhq;shg wh;a tl jeo.;a wx.hla jkafka
oekaùï h' th mqj;am;l m%Odk wdodhï ud¾.h fõ' oekaùï
wxYh yd ixialdrl l¾;D wxYh w;r Rcq iïnkaOhla we;'
idudkHfhka isÿ jkqfha oekaùï wxYh úiska ta ta msgqj, oekaùï
4(6 rEmh
i|yd bvlv fjka lr .ekSu uq,ska isÿ ùu hs' th lrkqfha
oekaùï wxYfhks' ixialdrl l¾;D úiska ta ta msgqj, ysia fldgfia ;u m%jD;a;s yd
úfYaaIdx. ie,iqï l< hq;= h'
fkdñf,a fnod yeÍu msKsihs
101
oekaùïj, ñ, ;SrKh lrkq ,nkafka oekaùï wxYh úisks'
th ld,Sk jeo.;alu" msgqj" j¾K" m%udKh yd j¾.h wkqj
;SrKh lrkq ,efí'
!m%jD;a;s wxYh
.=jkaúÿ,s fiajdjl m%jD;a;s wxYhg b;d jeo.;a ia:dkhla
ysñ fõ' fmr ld,fha § Èklg ;=ka jrla muKla m%jD;a;s
úldYhla bÈßm;a lrk ,o kuq;a fï jk úg mefhka mehg
flá m%jD;a;s o Èklg ;=ka jrla m%Odk m%jD;a;s o .=jkaúÿ,s
udOH u.ska úldYh lrkq ,efí' ta wkqj Èjhsk mqrd fhdojd
isák jd¾;dlrejka u.ska m%jD;a;s wxYhg ,nd .kakd m%jD;a;s
o" úfoaY m%jD;a;s o f;dard f.k m%jD;a;s msgm; ieliSu m%jD;a;s
wxYfha ld¾h Ndrhhs' tu wxYfha isák m%jD;a;s ixialdrljreka
úiska m%jD;a;s msgm; ilia lrkq ,efí' fuys m%Odkshd m%jD;a;s
wOHlaIl fõ'
! !jevigyka wxY
tla tla jevigyka i|yd fjka fjka j wxY mj;ajd f.k
hdu idudkH isß; h' <ud" wd.ñl" ix.S;" idlÉPd wdÈ jYfhka
tjeks tall ;sfnkakg mq¿jk' jevigyka ksIamdoljreka o"
4'8 rEmh -
ksfõolhka yd bÈßm;a lrkakka o tu wxYj,g iïnkaO j .=jka úÿ,s kd,sld
lghq;= lr;s' lsysmhla
m%Odk úOdhl
m%jD;a;s $ <ud $
wd.ñl $ kdgH $ix.S;
$ úfYaI wdÈ wxY
m%Odkska
jevigyka md,ljreka
fyda ixúOdhljreka
jevigyka
ksIamdoljreka
ixialdrl
ksfõol$
bÈßm;a lrkakka
;dlaIKsl iydhlhka
jd¾;dlrejka
4'9 rEmh
úfYaIdx. f,aLl
4(10 rEmh
.=jka úÿ,s udOHh wdh;khl ixúOdk jHqyh
wNHdi
tal,
1' Y%S ,xldfõ m%ldYhg m;ajk mqj;am;aj, kï" tajd m%ldYhg m;a lrk
wdh;kh yd tys ,smskh" ÿrl:k wxlh" *elaia wxlh" úoHq;a ,smskh yd
fjí ,smskh we;=<;a f,aLkhla ilia lrkak'
2' Y%S ,xldfõ úldY jk .=jkaúÿ,s kd,sldj, kï" tajd m%ldYhg m;a lrk
wdh;kh yd tys ,smskh" ÿrl:k wxlh" *elaia wxlh" úoHq;a ,smskh yd
fjí ,smskh we;=<;a f,aLkhla ilia lrkak'
3' Y%S ,xldfõ úldY jk rEmjdyskS kd,sldj, kï" tajd m%ldYhg m;a lrk
wdh;kh yd tys ,smskh" ÿrl:k wxlh" *elaia wxlh" úoHq;a ,smskh yd
fjí ,smskh we;=<;a f,aLkhla ilia lrkak'
4' Tn leu;s tla mqj;am;la" .=jkaúÿ,s kd,sldjla fyda rEmjdyskS kd,sldjla
f;dard f.k ta ms<sn| úia;r yels;dla imhd .kak' tu f;dr;=re we;=<;a
lrñka fmd;a msxpla ilia lrkak'
5' i;shl isxy,$fou<" bx.%Sis mqj;am;a lsysmhla wOHhkh lrkak' tajdfha
uq,a msgqfõ m%Odk m%jD;a;sh l=ulao@ th jd¾;d lr we;af;a ljqrekao@ thg
fhdod we;s ud;Dld fudkjdo@ wdÈh we;=<;a ú.%yd;aul jd¾;djla ilia
lrkak'
4'13 rEmh