LEKCJA 92 – 92 7.01.

2022

TEMAT: Etyka wypowiedzi, perswazja, manipulacja. Środki perswazji i manipulacji

w tekstach reklamowych

Podręcznik str.280 – 285

Perswazja – jest to wypowiedź, która ma na celu oddziaływanie na odbiorcę, aby przekonać go do

własnych racji w sposób otwarty, uczciwy i bezpośredni.
Elementy perswazji:
 apel (odbiorca ma zająć określone stanowisko lub podjąć działanie w danej sprawie), np.
Skorzystaj z promocji!;
 sugestia (wpływanie na myśli, przekonania, działania odbiorcy w sposób bezpośredni), np. Ty,
mój przyjaciel, nie staniesz w mojej obronie?;
 uzasadnienie (argumenty przemawiające za określonym poglądem lub działaniem), np.
Chodźmy na ten film, bo słyszałem, że ma znakomitą obsadę aktorską i warto go obejrzeć ze
względu na efekty specjalne.
Manipulacja językowa – to nieuczciwa wypowiedź, której istotą jest to, że nadawca działa na
niekorzyść odbiorcy, ukrywając prawdziwą intencję wypowiedzi.
Sposoby manipulacji:
 niemówienie całej prawdy;
 ukazywanie faktów w taki sposób, aby nadawca osiągnął swój cel;
 przestawianie fałszywego wnioskowania;
 powoływanie się na niezidentyfikowane autorytety;
 używanie eufemizmów do opisywania rzeczy i spraw, o których nadawca wolałby nie mówić
wprost.
eufemizm – słowo lub zwrot użyte zastępczo w celu złagodzenia określeń zbyt dosłownych lub
dosadnych (drastycznych lub nieprzyzwoitych), np.
 odejść, zasnąć w Panu – zamiast – umierać;
 jesień życia, trzeci wiek, zaawansowany wiek – zamiast – starość;
 puszysty, grubokościsty, dobrze jedzący – zamiast – gruby.
Etyka językowa – w każdej wypowiedzi należy przestrzegać zasad etycznych:
 nie wolno kłamać ani fałszować faktów;
 trzeba odnosić się z szacunkiem do rozmówcy;
 nie można nikogo obrażać ani używać wulgaryzmów.

Teksty reklamowe

reklamy komercyjne reklamy polityczne i społeczne

nakłaniają do kupna danego produktu, nakłaniają do , poparcia czyichś
postulatów
skorzystania z usług lub przekonują do pewnych idei

Sposoby nakłaniania w reklamie:

 odwoływanie się do gustów określonej grupy odbiorców;
 nawiązywanie do wartości i stanów cenionych przez wielu ludzi, takich jak: miłość, przyjaźń,
rodzina, zdrowie, uroda, bogactwo, przyjemność, radość;
 odnoszenie się do tradycji, historii;
 koncentrowanie się na emocjach odbiorców;
 odnoszenie się do chęci posiadania lub korzystania z dóbr najwyższej jakości;
 odwoływanie się do pragnień związanych ze zdobyciem znaczącej pozycji społecznej;
 posługiwanie się stereotypami;
 sugerowanie powszechności i oczywistości stosowania danego produktu lub uczestnictwa w
wybranym wydarzeniu;
 pokazywanie wyłącznie zalet produktu, podkreślanie jego wyjątkowości poprzez oryginalne
hasło;
 wmawianie odbiorcy potrzeb, do których sam z siebie by nie dążył;
 stwarzanie atmosfery pośpiechu i aktualności;
 nakłanianie do działania, które pomoże w rozwiązywaniu problemów;
 podkreślanie troski o zdrowie i przyszłość odbiorcy;
 sięganie do potrzeby życia w harmonii z naturą;
 intrygowanie odbiorcy poprzez wykorzystanie zagadkowych zwrotów;
 powoływanie się na autorytet lub badania, aby nadać wypowiedzi charakter naukowości;
 zabawa słowem, aby wprawić odbiorcę w dobry humor lub go zaskoczyć – żarty, przekształcanie
znanych powiedzonek, szokujące zestawienia wyrazów.

slogan – krótkie i łatwe do zapamiętania hasło, użyte w tekście reklamowym