Professional Documents
Culture Documents
Κοκκινάκη Αριάδνη
Δασκάλα ΠΠΣΠΠ ΠΑΤΡΩΝ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στον ΜΠΣ «Μαθησιακές
δυσκολίες – Δυσλεξία»,
ariadnikok@gmail.com
Περίληψη
Η ανάγνωση είναι ένα σύνθετο γνωστικό έργο που συνίσταται στην επεξεργασία
γραφημικών, φωνημικών και σημασιολογικών πληροφοριών. Είναι στενά
συνδεδεμένη με το επίπεδο της φωνολογικής επίγνωσης του μαθητή και τη
χωρητικότητα της βραχύχρονης μνήμης του. Ένας μαθητής αναμένεται ότι στο τέλος
της φοίτησης της Α Δημοτικού θα μπορεί να αποκωδικοποιεί το γραπτό λόγο με
ευχέρεια και ορθότητα. Ωστόσο, πολλοί μαθητές εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες
που εκδηλώνονται σε δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή. Ο δάσκαλος θα πρέπει
να εντοπίσει την πηγή των αδυναμιών και να εκπονήσει εξατομικευμένο πρόγραμμα
παρέμβασης. Παρακάτω θα αναφερθούμε στα μέσα αξιολόγησης της αναγνωστικής
επίδοσης, τα οποία μπορεί να είναι άτυπα ή σταθμισμένα, όπως το « Τεστ Ανίχνευσης
και Διερεύνησης Αναγνωστικών Δυσκολιών στο Νηπιαγωγείο και Α-Β Δημοτικού»,
του Πανεπιστημίου Πατρών.
Λέξεις κλειδιά: Σταθμισμένο τεστ, άτυπο, φωνολογική επίγνωση, βραχύχρονη
μνήμη.
Abstract
Reading is a complex cognitive task which consists in processing grarhimic,
phonemic and semantic information. It is highly connected with student’s
phonological awareness and the capacity of their working memory. At the end of the
attendance of 1st grade a student is expected to be able to decode the written words
with fluency and accuracy. However, many students have learning difficulties that
manifest themselves in difficulties in reading and writing. The teacher must be able to
locate the source of the weakness and to prepare a personalized intervention plan.
Below, we will refer to the means of assessment of reading performance, which can
be informal or standardized, like “Investigation Test of Reading Difficulties in
kindergarten and 1st- 2nd Elementary School”, which is elaborated by University of
Patras.
Keywords: standardized test, informal test, phonological awareness, short memory.
Η διαγνωστική αξιολόγηση της γλώσσας περιλαμβάνει και τις δύο λειτουργίες της
γλώσσας, δηλ τον προφορικό λόγο (κατανόηση και ομιλία) και το γραπτό (ανάγνωση
και ορθογραφία). Με την έναρξη της φοίτησης στο δημοτικό σχολείο κάθε παιδί έχει
ήδη αναπτύξει ένα ικανοποιητικό λεξιλόγιο. Τυχόν δυσκολίες στη μάθηση του
προφορικού λόγου θα έχουν ήδη διαγνωστεί και η αντιμετώπισή τους θα βρίσκεται
ήδη σε εξέλιξη. Για το λόγο αυτό το ενδιαφέρον για τις δυσκολίες στη μάθηση της
γλώσσας επικεντρώνεται στην εκμάθηση του γραπτού λόγου, δηλ. στην ανάγνωση
και στην ορθογραφημένη γραφή (Πόρποδας, 2003).
2.2.2. Κατανόηση
Η κατανόηση είναι η δεύτερη γνωστική λειτουργία προκειμένου να ολοκληρωθεί η
διαδικασία της ανάγνωσης. Για να συντελεστεί, απαιτείται η πρόσβαση στη
σημασιολογική μνήμη, ο εντοπισμός και η ανάσυρση της σημασίας της λέξης που
αποκωδικοποιήθηκε. Σε επίπεδο κειμένου, η κατανόηση του σημασιολογικού
περιεχομένου της πρότασης συντελείται μέσω της κατανόησης της γραμματικής
λειτουργίας των λέξεων μια πρότασης και της συντακτικής τους δομής (Πόρποδας,
2002).
Η ανάγνωση είναι το αποτέλεσμα της επιτυχούς λειτουργίας των δυο παραπάνω
γνωστικών μηχανισμών. Μπορεί να θεωρηθεί το γινόμενο ή το άθροισμά τους, έτσι
ώστε οποιαδήποτε δυσλειτουργία ενός από των δύο αυτών γνωστικών μηχανισμών
επιφέρει αναγνωστικές δυσκολίες (Πόρποδας 2002).Αν η αποκωδικοποίηση μιας
λέξης δε μπορεί να συντελεστεί, τότε δε θεωρούμε ότι έγινε ανάγνωση. Ομοίως, δεν
έχουμε ολοκληρωμένη ανάγνωση όταν δε μπορούμε να κατανοήσουμε τη σημασία
της λέξης που αποκωδικοποιήσαμε.
Βιβλιογραφία
Adams, M.J. (1990). Beginning to read: Thinking and Learning about print,
Cambridge, MA: The MIT Press.
Gathercole, S., Pickering, S., Knight, C.,Stegman, Z.(2004). Working Memory Skills
and Educational Attainment: Evidence from National Curriculum Assessments at 7
and 14 Years of Age. Applied Cognitive Psychology,18, 1-16
Gathercole , S.E.. et al. (2006). Working memory in children with reading disabilities.
Journal of Experimental Child Psychology,93, 265-281.
Gathercole , S.E., et al. (2009) , The cognitive and behavioral characteristics of
children with low working memory. Child Development , 80, Issue 2, 606–621.
Goodwin A, Soyeon Ahn (2011) :A meta-analysis of morphological interventions:
effects on literacy achievement of children with literacy difficulties . Annals of
dyslexia Volume 5 / 1955 - Volume 61 / 2011
Kibby Y. M. &Cohen J.M.(2008), Memory Functioning in Children with Reading
Disabilities and/or Attention Deficit/Hyperactivity Disorder: A Clinical Investigation
of their Working Memory and Long-Term Memory Functioning. Child
Neuropsychology, 14.
Medwel, J., Wray, D.(2013). Handwriting automaticity: the search for performance
thresholds. Language and Education. Vol.28,No.1, 34-51.
Mercel, C.D. (1997). Students with learning disabilities
Nikolopoulos, D., Goulandris, N., Hulme, C.& Snowling, M. (2005). The cognitive
bases of learning to read and spell in Greek: Evidence from a longitudinal study.
Journal of Experimental Child Psychology ,94, 1-17.
Peverly, S., (2006). The importance of Handwriting Speed in Adult Writing .
Developmental Neuropsychology, 29 (1), 197-216.
Prior M. , (1996), Understanding Specific Learning Difficulties. Psychology Press
Smith T. , Dowdy C. , Polloway E. , Blalock G. (1997). Children and adults with
learning disabilities
Villagran , M.A., Guzman, J.I.N., Jimenez, I.M., Cuevas , C.A., Consejero, E.M.,
Olivier , P.R. Naming speed and phonological awareness in early reading learning.
Psichothema 22 (3), 436-442
Παντελιάδου Σ. (2004). Οι μαθησιακές δυσκολίες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Βόλος
Παντελιάδου Σ. (2000). Μαθησιακές Δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη, Αθήνα,
εκδ. Ελληνικά Γράμματα
Παπάνης, Ε., Καραβία, Ε. (2007). Μαθησιακές δυσκολίες στην ορθογραφία.
Ελληνική κοινωνική έρευνα. Προσπελάστηκε στις 2-7-2014 από το
http://epapanis.blogspot.gr/2007/10/blog-post_5001.html.
Παρασκευόπουλος, Ι.( 1998) . Εξελικτική Ψυχολογία .Αθήνα, τόμος 3
Πόρποδας, Κ.Δ. (1997) Δυσλεξία. Αθήνα
Πόρποδας Κ. Δ.(2002) . Η ανάγνωση. Πάτρα
Πόρποδας Κ. Δ.(2003) . Η Μάθηση και οι δυσκολίες της (Γνωστική προσέγγιση).
Πάτρα.
Πόρποδας, Κ.Δ.(2003). Διαγνωστική Αξιολόγηση και Αντιμετώπιση των μαθησιακών
δυσκολιών στο Δημοτικό Σχολείο (Ανάγνωση, Ορθογραφία, Δυσλεξία,
Μαθηματικά). Πάτρα
Σαμαρτζή Σ. (1995). Εισαγωγή στις γνωστικές λειτουργίες, Αθήνα, εκδ. Παπαζήση