ΕΑΓ 53: Νευρογνωστική Προσέγγιση των Διαταραχών του Αυτιστικού Φάσματος

(ΔΑΦ)

4η εβδομάδα

Να παρουσιάσετε τα νευρογνωστικά ελλείμματα στις ΔΑΦ και να συζητήσετε την

επίδρασή τους σε συμπεριφορικό επίπεδο. (300 λέξεις).

Σύμφωνα με τον Wing (1997, οπ. αναφ. στους Chan et al., 2009), οι ΔΑΦ
χαρακτηρίζονται από ελλείμματα στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, καθυστέρηση στη
γλώσσα και επαναλαμβανόμενες και στερεοτυπικές συμπεριφορές. Στην παρακάτω
συζήτηση θα εστιάσουμε στα ελλέιματα που επιδρούν στη συμπεριφορά των ατόμων με
ΔΑΦ.

Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες συμπεριφορές που εμφανίζουν τα

άτομα με ΔΑΦ, όπως η αναζήτηση της ομοιομορφίας, οι στερεοτυπίες, η δυσκολία να
ελέγχξουν κάποιες παρορμητικές συμπεριφορές και να ξεκινήσουν δράσεις οι οποίες
δεν είναι ενταγμένες στην καθημερινή τους ρουτίνα (Βλάχος, 2018). Ακόμη, η δυσκολία
που παρουσιάζουν κατά τη μετάβαση από ένα έργο σε ένα άλλο (γνωστική ευελιξία),
αλλά και στο να οργανώσουν μια δράση και να σχεδιάσουν στρατηγικές. Τέλος,
παρουσιάζουν δυσκολία στην αναστολή ακατάλληλων πράξεων. Όλα τα παραπάνω
είναι αποτελέσματα της διαταραχής που εμφανίζουν τα άτομα με ΔΑΦ στις επιτελικές
λειτουργίες (Βλάχος, 2018).

Πιο αναλυτικά, τα άτομα με ΔΑΦ παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα

ελλέιμματα όταν χρειάζεται να οργανώσουν (planning) και να επεξεργαστούν σύνθετα
ερεθίσματα, έχοντας σαν αποτέλεσμα την δυσκολία ανάπτυξης της κοινωνικής μάθησης
και της αλληλεπίδρασης (Βλάχος, 2018). Τα ελλείμματα στις γνωστικές λειτουργίες
φαίνεται μέσα από έρευνες και ψυχομετρικά τεστ ότι επηρεάζουν τη μνήμη, έχοντας σαν
αποτέλεσμα τα άτομα με ΔΑΦ να δυσκολέυονται σε στρατηγικές οργάνωσης υλικού
μάθησης ή απομνημόνευσης, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη
στερεοτυπικών συμπεριφορών (Βλάχος, 2018). Αυτό επισημαίνει ότι οι δυσκολίες αυτές
δεν οφείλονται σε ελλείμματα οπτικής αντίληψης, αλλά σε ελλείμματα σε ανώτερες
γνωστικές δεξιότητες όπως οι παραπάνω. Ωστόσο, πολλές έρευνες δείχνουν ότι οι
στερεοτυπικές συμπεριφορές οφείλονται και στην αδυναμία αναστολής πράξεων, για
παράδειγμα πράξεων που αφορούν στη συγκράτηση κάποιων άσχετων σκέψεων ή σε
διάφορες παρεμβολές χωρίς να υπάρχει κάποιος λόγος, γεγονός όμως που δεν
αποδεικνύεται απόλυτα λόγω έλλειψης επαρκών ευρημάτων (Chan et al., 2009). Αυτή η
έλλειψη επαρκών ευρημάτων, οι διαφορετικοί τρόποι αξιολόγησης που χρησιμοποιούν
οι ερευνητές αλλα και η ετερογένεια του πληθυσμού δεν οδηγεί σε κάποιο συγκεκριμένο
συμπέρασμα σχετικά με τα ελλείμματα αλλά και τις δυνατότητες γύρω από το γνωστικό
προφίλ ατόμων με ΔΑΦ, δημιουργώντας έτσι ερωτήματα για το ρόλο που
διαδραματίζουν σε αυτές οι επιτελικές λειτουργίες (Βλαχος, 2018).
 Βιβλιογραφικές Αναφορές

Chan, A.S., Cheung, M., Han, Y.M.Y., Sze, S., Leung, W.W., Man, H.S., & To, S.Y.

(2009). Executive function deficits and neural discordance in children with autism

spectrum disorders. Clinical Neurophysiology, 120, 1107-1115.

Βλάχος, Φ. (Επιμ.) (2018). Εγκέφαλος, Μάθηση και Ειδική Αγωγή. Αθήνα: Gutenberg.