Boekverslag ‘’Het Bittere Kruid’’

1. a. Standaardtitelbeschrijving:
- Marga Minco, Het Bittere Kruid
- Groningen 2001, eerste druk is in 1957
- 93 pagina’s
b. genre: psychologische roman, oorlogsroman

2. Hoe ben je op het idee gekomen dit boek te gaan lezen ? Wat waren je
verwachtingen ?: veel mensen uit mijn klas hadden dit boek gekozen voor 1 van hun
boekverslagen en hadden me dit boek aangeraden, omdat ze het een goed en
interessant boek vonden. Vandaar dat ik dit boek ben gaan lezen en er nu een verslag
van ga maken.

3. Leg de titel uit.: Het bittere kruid is maror, een gerecht dat Joden op sederavond eten
ter nagedachtenis aan de slavernij in Egypte. Het symboliseert het leed dat mensen
wordt aangedaan. Marga Minco beleeft deze vreselijke gevoelens die de joden in
Egypte hadden ook door de oorlog. Het bitter kruid (joods eten) heeft tevens een lange
nasmaak, hiermee wil duidelijk gemaaktorden dat de oorlog een lange bittere tijd was.

4. Benoem het thema in een woord + minisamenvatting (150 – 200 woorden):

Het thema van dit boek is: de angst die joden meemaken in de 2 e wereldoorlog en de
chaos die ze meemaken. En ook de periode erna (het verwerken van deze vreselijke
gebeurtenissen) voor de joden.
Samenvatting (150-200 woorden):
Wanneer Duitsland Breda binnenvalt zijn er groepen die vluchten richting zuiden
(Belgische grens). Onder die groepen bevindt zich vader en moeder Minco en hun
dochter. Hun andere 2 kinderen zijn in Amsterdam. Na een paar dagen gaan vader en
moeder en hun dochter terug naar huis, alsof er niks gebeurd is. Vader minco is een
orthodoxe Jood. Er gebeurt ondertussen veel, Joden moeten jodensterren gaan dragen
en worden opgeroepen voor arbeidsdienst. Bettie is in Amsterdam opgepakt tijdens een
razzia. Ze is naar een concentratiekamp gestuurd. Veel joden kiezen er dan voor om te
gaan onderduiken maar de Minco’s niet. Ze gaan naar het Judenviertel in Amsterdam.
Ze zien steeds meer Joodse gezinnen verdwijnen. Vader en moeder Minco zijn
gedeporteerd naar een concentratiekamp en komen niet meer terug. Marga herenigd
zich weer met haar broer Dave en zijn vrouw Lotte. Ze gaan samen naar Utrecht. Zodra
ze in Utrecht aankomt hoort ze dat haar broer en zijn vrouw zijn opgepakt en gaat terug
naar Amsterdam. Daar kan ze onderduiken bij een vrouw. Ze vlucht naar Heemstede.
Ze is bij haar oom en krijgt bericht binnen dat haar vader dood is. Ze weet dat ze haar
familie nooit meer terug zal zien.

-200
4. Beoordeling

a. VORM, schrijfstijl: oordeel+ citaat ter illustratie (+ paginaverwijzing): in Het Bittere Kruid
wordt het leven van een Joodse familie beschrijven in de 2 e wereldoorlog. Het wordt duidelijk
dat de Joden nog geen eens doorhadden en hadden verwacht dat het zo vreselijk zou
eindigen. Een voorbeeld daarvan is dat vader Minco niet wilde onderduiken omdat hij dacht dat
er nog lang niks zou gebeuren.  Hij ziet niet in dat de Duitsers de Joodse mensen
minderwaardig vinden. Pagina elf:''Zie je wel’’, zei mijn vader, toen we al bijna thuis waren:’’ze
doen ons niets’’. Het is een heel mooi en duidelijk beschreven boek.

b. INHOUD: maak gebruik van minstens drie van de argumenten uit de

onderstaande lijst:

emotieve argumenten over de gevoelens die het verhaal bij je oproept

esthetische argumenten waarom je het verhaal mooi of lelijk vindt

morele argumenten over standpunten die de schrijver inneemt

realistische argumenten Het verhaal is gebaseerd op een waargebeurd

verhaal. Dat maakt het boek, naar mijn mening,
veel interessanter dan verhalen die op eigen
verhaaltjes gedachtes en sprookjes gebaseerd
zijn.

structurele argumenten Alles in het verhaal heeft met elkaar te maken

waardoor het makkelijk te lezen is. Dit maakt het
boek heel goed.

intentionele argumenten Ik denk eerlijk gezegd dat de schrijfster niet echt

een reden had om dit boek te schrijven
afgezonderd van het laten zien van haar situatie
tijdens de 2e wereldoorlog.

Je kunt een boek afkeuren met een realistisch argument, maar tegelijk je bewondering
uitspreken met esthetische en structurele argumenten.

5. specifieke opdracht: verwerkingsvragen ( de onderdelen niet samenvoegen)

 a. Geef een geschiedkundige introductie van de tijd waarin het boek geschreven is
en Noteer puntsgewijs de kenmerken van de schrijfstijl uit die jaren en eventueel
van de stroming. Wees zo volledig mogelijk.: in de 2e wereldoorlog waren er veel
mensen met een slechte situatie, dat waren vooral de Joden. In die tijd gingen dus ook
veel Joden hun situatie beschrijven (Anne Frank, Marga Minco). Het boek werd vaak
vanuit het ik-perspectief geschreven, dat is duidelijk te zien in de tekst. Verder gebruikt
de schrijver niet echt hele moeilijke woorden en dus snap ik alles (afgezonderd van de
joodse woorden in het boek).

b. Licht de kenmerken die je bij a. genoemd hebt toe met voorbeelden uit de tekst,
situaties uit de tekst, fragmenten of citaten. Vergeet niet te vermelden in
hoeverre het vertelperspectief bijdraagt aan de tijd waarin het geschreven is.: het
is vanuit het ik-perspectief geschreven en dat kan je zien aan bijvoorbeeld alle
gedachtes in het hoofd van de schrijfster (Marga Minco) die beschreven zijn. Een
voorbeeld is: "Dan verhaalde mijn vader op zangerige toon van de uittocht uit Egypte
en wij aten van het ongezuurde brood en het bittere kruid, opdat wij het nog zouden
proeven - tot in lengte van dagen." (Blz. 56)

c. Het gaat in het boek veel over de 2e wereldoorlog die plaatsgevonden heeft in de jaren
40. Maar de eerste druk was pas in 1957 vandaar dat dit boek tot de stroming 50er-
60er boeken hoort.

6. Bronnenlijst

Gebruik geen scholieren.com of andere leerlingensites. Copypasten = fraude. Gebruik je

bronnen als naslagwerken, niet als vervanging.

Denk aan het lettertype: Arial. Grootte 12 Tussenkopjes vet. Nummers van de
onderdelen erbij zetten en niet in een andere volgorde werken. Geen onderdelen
samenvoegen.
Bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Het_bittere_kruid_(boek)
mijn 2e bron is de pure kennis die van het boek heb nadat ik het boek heb gelezen.