Professional Documents
Culture Documents
Deneme Sınavı
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI
1
www.kozmikoda.com.tr www.kozmikoda.com.tr www.kozmikoda.com.tr
ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Deneme Sınavı
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI
2
www.kozmikoda.com.tr www.kozmikoda.com.tr www.kozmikoda.com.tr
ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 1 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Programlı öğretim bireyselleştirilmiş bir eği- 4. Tuba Öğretmen işleyeceği konuya önceki
tim yaklaşımıdır. Aşamalı olarak sıralanan öğrenmeleri hatırlatarak başlıyor. Daha son-
konularda öğrenciler küçük adımlar ilkesine ra bu öğrenmeler ile yeni öğrenmeler arasın-
uygun çalışmaları yapar. Konu sonunda anın- da bağ kuruyor. Yani öğretim sürecini öğren-
www.kozmikoda.com.tr
da dönüt düzeltme yapılır. Programlı öğre- cilerin bildikleri üzerine inşa ediyor. Bu yak-
tim bu esaslara dayanan bilgisayar program- laşım bilinenden bilinmeyene ilkesini teme-
ları ile uygulanabileceği gibi yine bu esasla- le aldığını gösterir.
ra uygun özel hazırlanmış kitap ve dergiler-
(Cevap C)
le de yürütülebilir.
(Cevap C)
2. Eylem öğrenme yaklaşımı ile değerler eğiti- gidir. Olgusal bilgi kısaca ‘….. nedir?’ soru-
minin odak noktası öğrencinin değeri davra- sunun cevabıdır. Bloom taksonomisinde bil-
nışa dönüştürmesidir. Bu yaklaşımda davra- gi basamağıdır. Bu düzey öğrenmeler için
nışta gözlenmeyen değerin anlamı yoktur. sunuş yoluyla öğretim daha etkilidir, buluş
Amaç değeri söz ile ifade etmenin ötesine yoluyla öğretimin kullanılması uygun değil-
geçmektir. dir.
(Cevap B) (Cevap D)
(Cevap D) (Cevap C)
1. Deneme Sınavı 3
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
7. Öğrenene öğrenme sonucu hakkında sunu- 11. Münazara ya da diğer adıyla savlı tartışma
lan bilgi geribildirim/dönüttür. Dönüt öğren- tekniğinde farklı düşüncede olan iki grup dü-
me eksiklerinin ve hatalarının tespit edilme- şüncelerini jüri önünde tez antitez şeklinde
sini sağlar. Dönüt öğrenmeleri garanti altına savunur. Münazara da amaç tartışma bece-
www.kozmikoda.com.tr
alır. Etkili ve zamanında yani öğrenme süre- rilerini geliştirmektir, önemli olan savunulma
cinden hemen sonra sağlanan dönüt öğren- biçimidir. Münazarada kazanan ve kaybeden
me düzeyini arttırır. Dönüt yeterli olmazsa vardır.
aynı hatalar tekrarlanıp durur.
(Cevap E)
(Cevap D)
(Cevap C)
(Cevap D)
9. Bilgiyi olduğu gibi kabul etmeme, muhake- 13. Geleneksel öğrenme öğretme sürecinde öğ-
me etme, irdeleme ve sorgulayarak yaklaş- renciler konuyu okulda öğretmenden öğre-
ma eleştirel düşünmedir. Eleştirel düşünme- nirler ve evde öğrendikleri konuyla ilgili alış-
nin temelinde analiz ve değerlendirme var- tırma ve tekrar yaparlar. Ters yüz öğrenme
dır. Eleştirel düşünme becerisi gelişmiş bir tekniğinde ise öğrenciler evde öğrenir okul-
öğrenci karşılaştığı bir içeriğin farklı kriterle- da alıştırma, tekrar ve pekiştirme yaparlar.
re uygunluğu hakkında sorgulayarak karar Mehtap Öğretmen de dersinde ters yüz öğ-
verebilir. renme tekniğinden yararlanmıştır
(Cevap D) (Cevap B)
10. Zıt panel tekniğinin kullanım amacı konu tek- 14. Tartışma tekniklerinden konuşma halkasını
www.kozmikoda.com.tr
rarını sağlamak ve yeni fikirlerin ortaya çık- diğer tartışma tekniklerinden ayıran en önem-
ması için ortam oluşturmak. Soru ve cevap li detay empatidir. Konuşma halkasının te-
olarak iki gruba ayrılan sınıfa konuyla ilgili melini karşıdaki kişinin duygu ve düşüncele-
hazırlık yapmaları için 10-15 dakika verilir. rini anlama vardır. Siz olsaydınız ne yapar-
Öğretmen grupları destekler. Süreç soru gru- dınız, nasıl hissederdiniz, nasıl davranırdı-
bunun hazırladığı soruları sorması cevap nız gibi sorularla öğretmen öğrencileri bu ko-
grubunun yanıtlaması şeklinde yürütülür. nuda yönlendirir.
(Cevap A) (Cevap C)
1. Deneme Sınavı 4
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
15. Gösterip yaptırma psikomotor becerilerin öğ- 18. Metafor bilinen bir şeyden yola çıkarak bilin-
retiminde en etkili tekniktir. İki aşamalı uygu- meyen bir durumun anlatılması açıklanma-
lanan tekniğin ilk aşamasında öğretmen ilgi- sıdır. Verilen örnek öğretim etkinliğinde Mus-
li beceriyi tüm öğrenciler görebileceği şekil- tafa Öğretmen sömürgecilik için parazit me-
www.kozmikoda.com.tr
de sergiler. İkinci aşamada öğrenciler bece- taforunu kullanmıştır.
riyi sergiler. Öğrenciler beceriyi sergilerken
(Cevap D)
öğretmen dönüt ve düzeltmeler yapar.
(Cevap E)
satı sunmaktadır.
Bilişsel çıraklık yönteminin en temel unsur-
larından biri olan ötelemede öğretici deste- (Cevap C)
ğini giderek azaltır. Ancak soruda öğretmen
başarısızlık durumunda desteği arttırmıştır.
Bu yöntem açısından hatalıdır.
(Cevap E)
(Cevap D) (Cevap A)
1. Deneme Sınavı 5
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 2 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Nunley tarafından geliştirilen basamaklı öğ- 4. Öğretmenin izlettiği video onların dikkatini iş-
retim yapılandırmacılığı temele alan öğren- lenecek konuya yöneltme yani dikkat çek-
ci merkezli bir öğretim yaklaşımıdır. Basa- meye yönelik bir etkinliktir. Videodan sonra
maklı öğretim Bloom taksonomisine göre dü- kurduğu cümle ise giriş etkinliklerinin bittiği-
www.kozmikoda.com.tr
zenlenen öğrenme görevlerini öğrencilerin ni ve konuya geçildiğini haber verir nitelikte-
seçip tamamlaması esasına dayanır. C, B ve dir. Bu da bir geçiş cümlesidir.
A olmak üzere üç basamak vardır. C basa-
(Cevap B)
mağı bilme ve kavrama, B basamağı uygu-
lama, A basamağı da analiz sentez ve de-
ğerlendirme düzeylerini kapsar. Seçenekler-
de verilen D seçeneğindeki sentez düzeyin-
dedir ve en üst düzeydir. 5. Öğretmenin öğretim etkinliklerini düzenler-
ken öğrencilerin gelişim düzeyini, hazırbulu-
(Cevap D)
nuşluğunu, ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini te-
mele alması öğrenciye görelik ilkesi ile ilgili-
dir. Soruda verilen örnek öğretim etkinliğin-
de Şahin Bey öğrencilerin ilgilerini tespit et-
miş ve dersini buna paralel olarak yürütmüş-
tür.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
2. Gamze okuma, dinleme ve bireysel çalışma-
yı tercih ettiği için soyut kavramsallaştırma
öğrenme stline sahiptir. Sakin, sabırlı, vide-
olarla çalışan ve detaycı olduğu için de yan- 6. Sorgulama, önyargılardan uzak olma ve ob-
sıtıcı gözlem öğrenme stiline sahiptir. jektiflik eleştirel düşünmenin temelini oluş-
turmaktadır. Eleştirel düşünme becerisine
(Cevap B)
sahip bireyler her türlü düşünceyi dinler ve
okur fakat kabul etmeden önce şüpheyle yak-
laşır. Bir düşüncenin doğruluğuna inanmak
için argüman ister yani kanıta dayalı karar
alır.
(Cevap A)
3. Sunuş yoluyla öğretim anlamlı öğrenmeyi te- 7. Öğretmen işlediği ders sürecine yönelik ken-
www.kozmikoda.com.tr
mele alan bütünden parçaya bir sıra ile öğ- dini değerlendirmiş ve uygulamalarından ders
retimin gerçekleştirildiği bir yaklaşımdır. Öğ- çıkarmıştır. Bu durum onun yansıtıcı düşün-
retmen sürece ilişkin planı yapıp ön bilgileri me becerilerine sahip olduğunu gösterir. Yan-
hatırlattığına göre temel kavram ve ilkeleri sıtıcı düşünmede planlama, uygulama, ken-
sunmalıdır. Yani bu aşamada genellemeyi dini değerlendirme, deneyimlerden ders çı-
vermelidir. Bunun için de en temel araç ön karma, sorumluluk üstlenme ve öz eleştiri
örgütleyicidir. esastır.
(Cevap A) (Cevap C)
2. Deneme Sınavı 6
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
8. Bilişsel çıraklı öğretmen ya da bir konuda 11. Beyin fırtınası öğrencilerin yaratıcılığını ge-
yetkin kişinin öğrenciyi bir konuda destekle- liştiren, kısa zamanda çok sayıda fikir üret-
yerek öğrenmelerini kılavuzlamasıdır. Süreç- mesine olanak veren bir tartışma tekniğidir.
te düşünme becerilerine odaklanılır. Öğren- BU teknikte bir soru ile derse başlanır ve öğ-
www.kozmikoda.com.tr
cinin kendi yolunu bulması desteklenir ve bi- renciler eleştirilme kaygısı olmadan özgürce
lişsel çıraklığın en ayırıcı özelliği öğreticinin fikir üretir. Bu üretim sürecinden sonra da or-
verdiği desteği süreç içerisinde yavaş yavaş taya konan fikirler tartışılır.
azaltmasıdır
(Cevap B)
(Cevap D)
(Cevap B) (Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D) (Cevap A)
2. Deneme Sınavı 7
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
14. Sempozyum uzmanların bilimsel çalışmala- 18. Hale öğretmen işleyeceği konuya geçmeden
rının sonuçlarını sunmak için bir araya gel- önce önkoşul öğrenmeleri kontrol etmiştir.
meleridir. Bilimsellik sürecin en temel niteli- Bu aşamada konuya yönelik giriş davranış-
ğidir. Sunum süreleri uzun değildir. Uzman- lardaki eksikleri tamamlamıştır. Konuyu da
www.kozmikoda.com.tr
lar yaptıkları çalışmaları başkan gözetimin- pekiştirme, ipucu, dönüt düzeltme öğelerini
de sunarlar. Sunum sürecinin sonunda soru temele alarak işlemiştir. Hale hanım süreçte
cevap bölümüne geçilir. tam öğrenmeyi temele almaktadır.
(Cevap D) (Cevap B)
(Cevap C)
bölümlere ayrılır ve her bölümü bir grup üye- 20. Öğretmenin öğrencileri ile birlikte hazırladı-
si öğrenmek ve grup arkadaşlarına öğretmek ğı bültende ilk etkinlik şiir ve deneme yazısı.
için üstlenir. Gruplardan aynı bölümü seçen Bu ürünler için sözel zeka baskın olarak kul-
öğrenciler bir araya gelerek seçtikleri konu lanılmalıdır. Diğer etkinlik ise vakıfa gezi dü-
üzerinde çalışırlar. Daha sonra herkes ken- zenleyip röportaj yapmaktır. Bu etkinlik in-
di grubuna dönerek aldığı konu bölümünü sanlarla etkili iletişim gerektirdiği için sosyal
grup arkadaşlarına öğretir zeka alanı baskındır.
(Cevap A) (Cevap C)
2. Deneme Sınavı 8
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 3 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Sorunun temel noktası, koronun nota ve sol- 4. Belirli bir sorunun ya da durumun olası ne-
fej bilgileri yeterli düzeyde olmasına rağmen denlerini belirlemek için kullanılan, neden -
marşın çok uzun ve karışık olmasından do- sonuç ilişkisi çıkarmayı hedefleyen uygula-
layı öğrenciler çalmakta zorlanmasıdır. Bu- ma balık kılçığı diyagramıdır. Ishikowa diyag-
www.kozmikoda.com.tr
rada ister öğretmenden isterse kendi arka- ramı olarak da bilinen balık kılçığı tekniği, bir
daşından bire bir ya da kayıttan izlemesi so- problemin nedenlerini ve alt nedenlerini ta-
nucu değiştirmeyecektir. Benzer şekilde fark- nımlama sürecini yapılandırmaya yardım
lı yöntemlerin uygulanması da çok olumlu eder.
sonuçlar doğurmayabilir. Çünkü buradaki so-
(Cevap B)
run, aktarılan içeriğin bütün olarak yoğun ol-
masıdır. Burada öğretmenin yapması gere-
ken, içeriği öğrenci düzeylerine göre parça-
lara ayırarak bu şekilde onlara aktarmasıdır. 5. Öğretmenin öğretim sürecinde temele aldı-
Ancak bu süreçte bütünün anlamını yitirme- ğı öğrenme-öğretme yaklaşımı aktif öğren-
mesi için sürecin başında ve sonunda an- medir. Aktif öğrenme, bireyin öğrenme süre-
lamlılığı sağlamak için bütün üzerinde çalı- cine etkin olarak katılımını sağlama yaklaşı-
şılmalıdır. mıdır. Öğrencilerin öğrenme sürecine yapa-
rak-yaşayarak, sorarak, yazarak, çizerek,
(Cevap D)
üreterek, tartışarak, ilişki kurarak etkin katı-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D) (Cevap E)
3. Deneme Sınavı 9
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
7. Dönüt, öğrenciye yaptığı davranışın sonucu 10. Öğretimin temel ilkelerinden olan basitten
hakkında bilgi vermedir. Olumlu dönüt daha karmaşığa yönelimi soru - yanıt yöntemi uy-
sık kullanılmalıdır. Dönüt öğrenciyi motive gulamasında da kullanılmalıdır. Önce basit
edici ve yönlendirici olmalıdır. Dönüt ve dü- sorular daha sonra üst düzey sorular yönel-
www.kozmikoda.com.tr
zeltme birbirlerinden ayrı düşünülmemelidir. tilmelidir. Ayrıca bu yöntem sözlü sınavı ola-
rak algılanmamalı ve öğrenciyi eleştirel dü-
(Cevap C)
şünmeye yöneltici sorular seçilmelidir.
(Cevap D)
si; tutarlılık
çözme ve karar verme becerilerinin geliştiril-
mesinde diğer program türlerine oranla da- D) Belirsizliklerin belli ölçülere kadar hoş
ha etkilidir. Birebir öğretim programları özel- görülmesi; eleştirel düşünmenin özelliği
likle programlı öğretim gibi bireyselleştirilmiş değildir.
öğretim uygulamalarında etkilidir. Tekrar ise E) Eleştirel düşünen bireyin düşüncelerini
öğretim süreci sonunda pekiştirme amaçlı etkili bir iletişimle, anlaşılır bir biçimde
etkili kullanılır. paylaşabilmesi; iletişim kurabilme
(Cevap B) (Cevap D)
3. Deneme Sınavı 10
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
13. Sezin Öğretmen’in küçük gruplarda uygula- 16. Selda Öğretmen’in kullandığı öğretim yönte-
dığı yöntem “örnek olay inceleme”dir. Ör- mi, altı şapkalı düşünme yöntemidir. Altı şap-
nek olay, gerçek yaşamda karşılaşılan ya da kalı düşünme tekniğinin temel amacı, öğren-
karşılaşılması olası problemleri sınıf ortamı- cilerin yaratıcı düşünme becerilerini geliştir-
www.kozmikoda.com.tr
na getirerek öğrencilerin katılımı ile tartışma mektir ve çok yönlü düşünmeye yöneltmek-
ortamı açarak çözüm yolları bulmaktır. Ör- tir. Altı şapkalı düşünme tekniği, farklı görüş-
nek olay, gerçek yaşamda karşılaşılan bir lerin ortaya konmasını sağlar; konunun da-
olay, durum ya da konunun içindeki problem- ğılmasını önler, öğrencileri farklı durumlar
lerin sınıf ortamında tartışılarak çözülmesi hakkında farklı şekilde düşünmeye teşvik
yoluyla öğrenimin sağlanması ve problem eder.
çözme becerisinin kazandırılmasında kulla- Şapka renkleri ve simgeledikleri düşünce sis-
nılır. Öğrencilere bir konuyu ya da beceriyi temleri şu şekildedir;
kazandırmak ve o konuda uygulama yaptır-
Beyaz şapka → Tarafsız
mak amacıyla da kullanır. Böylelikle önceki
Kırmızı şapka → Duygusal, kişiselleştiren
öğrenilenlerin transferi de sağlanır. Farklılık-
lardan kaynaklanan problemleri çözmede Siyah şapka → Karamsar
kullanılabilecek beceriler kazandırmaya ça- Sarı şapka → İyimser, avantajlar
lışılmaktadır.
Yeşil şapka → Yaratıcılık
(Cevap C) Mavi şapka → Değerlendiren
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B)
15. Bilginin kalıcılığını sağlamak için olabildiğin- 18. Etkili öğretim temel öğeler ola hedef, içerik,
ce üst düzey bilişsel stratejiler kullanılmalı eğitim durumu ve sınama durumları öğeleri-
ve birçok duyu organına hitap etmelidir. “Kav- nin bütüncül biçimde, öğrenci ihtiyaçlarına
ramların tanımlarını tekrarlatma” bilgi basa- ve özelliklerine uygun olarak düzenlenmesi-
mağında bir davranış olduğu için kavram ya- ni gerektirir. Eğitim çevresi de hedeflere uy-
nılgılarını gidermede fazla etkili değildir. gun olarak düzenlenmelidir.
(Cevap D) (Cevap B)
3. Deneme Sınavı 11
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
seçilmelidir. Öğrencilerin çok duyu organına
hitap eden uyarıcılar öğrenmelerin kalıcılığı-
nı arttıracaktır.
(Cevap B)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
3. Deneme Sınavı 12
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 4 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Yazgül Öğretmen, kavramları açıklanma ve 3. Soru metninde özellikleri verilen öğretim tek-
örneklendirme bölümünde sunuş yoluyla öğ- niği “oyun oynama”dır. Oyun oynama tekni-
retim stratejisini kullanmıştır. Sonra öğrenci- ği ya da eğitsel oyunlar, öğrenilen bilgilerin
leri bahçeye çıkarıp, onların etkin olmaları- pekiştirilmesini ve daha rahat bir ortamda
www.kozmikoda.com.tr
nı, yaparak - yaşayarak öğrenmelerini sağ- tekrar edilmesini sağlayan bir öğretim tekni-
lamış ve böylece aktif öğrenme yaklaşımını ğidir. Eğitsel oyunlar özellikle öğrenmeye yö-
kullanmıştır. nelik olmalı ve bir amaç için sınıf içinde uy-
gulanmalıdır.
(Cevap A)
(A) Bilgisayar destekli öğretim, bilgisayardan
yararlanılarak gerçekleştirilen öğretme - öğ-
renme ve okul yönetimi ile ilgili bütün etkin-
liklerdir. BDÖ, her öğrenciye kendi öğrenme
hızında bir öğrenme sağlar. Etkin katılımı ve
konuların daha kısa sürede ve sistematik ola-
rak öğretilmesini sağlar.
(B) Öğrenme merkezleri (istasyonları), öğ-
rencilerin farklı etkinliklerde bulunduğu oda-
lardır. Bu yöntem öğrencilere grup halinde
çalışma, araştırma ve kaynak tarama olana-
ğı verir.
www.kozmikoda.com.tr
4. Deneme Sınavı 13
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
4. Üç boyutlu küp, dikdörtgen prizması, kare 7. Öğrenci katılımı öğretim sürecinin önemli de-
prizma gibi cisimlerin öğretiminde; öğrenci ğişkenlerindendir. Öğrenme bireysel bir et-
eşyalarla doğrudan doğruya karşı geldiği için kinlik olan yaşantı ürünü olduğundan, öğren-
açıklık ilkesi kullanılmıştır. Cismin benzerle- me - öğretme sürecinde bireyin öğrenmesi-
www.kozmikoda.com.tr
rinin bulundurulması, kartondan yaptırılma- ni sağlayacak bir yaşantı geçirmesi için, ken-
sı öğrenci tarafından gerçekleştirildiği, öğ- disi için hazırlanan öğretme durumunun öge-
rencinin yaparak - yaşayarak öğrenmesi söz leriyle kendisine verilen işaret ve açıklama-
konusu olduğu için aktivite (iş) ilkesi kullanıl- lar doğrultusunda etkileşmesi, bir başka de-
mıştır. Cisimlerin öğretiminde önce küpün yişle öğrenme sürecine etkin olarak katılma-
yani kolay olanın sonra da daha karmaşık ve sı gerekir. Öğrenme - öğretme sürecine öğ-
zor olan silindir, kare prizma gibi cisimlerin rencinin katılımı olmadan öğrenme gerçek-
öğretilmesi kolaydan zora öğretim ilkesinin leşmez. Soruda verilen değişkenlerden hep-
kullanıldığını göstermektedir. si öğrenme düzeyini ve etkin katılımı artıran
etkiye sahiptir. Özgüven ve benlik tasarımı
(Cevap A)
öğrenme düzeyi ve etkin katılım üzerinde di-
ğerlerine göre daha büyük bir etkiye sahip-
tir.
Okulda ve sınıfta eğitim - öğretim etkinlikle-
rinin nihai hedefi benlik kavramını güçlendir-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
4. Deneme Sınavı 14
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
8. Öğretmenin kullandığı yöntem “ritmik öğre- 9. İstasyon tekniği, öğrencilere birlikte çalışma
tim”dir. Ritmik öğretim yöntemi, müziksel de- alışkanlığı, yarım bırakılan bir işe katkı ge-
vinme, ritimleme yoluyla müzik öğretim yön- tirme, üretme ve bundan zevk alma gibi özel-
temi; müziksel işitme, okuma, yazma ve söy- liklerin kazandırılmasında oldukça etkilidir.
www.kozmikoda.com.tr
leme davranışlarını, duyulan müzikleri ve alı- Gruplara ayrılan öğrenciler sırayla belirlenen
nan belirli müziksel etkileri bedensel ritmik istasyonlardaki çalışmaları yapar, her grup
devinimlerle ifade etme yoludur. kendinden önceki grupların çalışmalarını de-
A seçeneğindeki analoji (metafor - benzet- vam ettirir.
me), bilinmeyen, yabancılık çekilen bir konu-
(Cevap D)
nun, bilinen, benzer konularla açıklanması
esasına dayanan bir tekniktir. Sonuç çıkar-
mak ve yeni kavramlar öğrenmek için kulla-
nılır. Bilişsel fikir ve kavramların öğrenilme-
si ve geliştirilmesinde önemli rol oynar. Da-
ha çok kavrama ve üstündeki bilişsel davra-
nışların kazandırılmasında kullanılır. Bu tek-
nik uzun dönem akılda tutulmayı sağlayıcı
bir ortam oluşturur. Öğrencilerin bilimsel ve
yaratıcı düşünme ve problem çözme yete-
neklerini geliştirir. Soyut konuların somutlaş-
www.kozmikoda.com.tr
tırılmasında etkilidir.
B seçeneğindeki yaratıcı drama, bir düşün-
ceyi beden diliyle hareket ederek anlatımdır.
Yaratıcı drama öğrencinin kendini başkala-
rının yerine koyarak çok yönlü gelişmesini,
10. Aysel Öğretmen’in eğitim anlayışı “yansıtıcı
aktif olmasını, kendini ifade edebilmesini,
araştırma istek ve arzusunun artmasını, em- düşünme” ile ilgilidir. Yansıtıcı düşünme,
tirme ya da işi bitirme, katılımdan keyif alma, disinin planlaması da başarının kapsamı için-
kurallara uyma, iletişim becerisi geliştirme dedir. Yansıtıcı düşünme öğrenci merkezli-
vb. amaçlarla kullanılan bir tekniktir. dir. Öğrencinin yeterlilikleri, öğrenme ile ilgi-
li sorumluluk alması çok önemlidir. Bu ne-
www.kozmikoda.com.tr
celi bir ortamda tekrar edilerek pekiştirilmesi, laylaştırmalı ve öğrenme ortamında “iş bir-
en pasif öğrencilerin bile etkinliklere katılımı likçi kümeler” oluşturmalıdır. İletişim çok yön-
sağlanarak çok yönlü gelişimlerinin sağlan- lü, olumlu ve etkili olmalıdır. Dönüt ve düzelt-
masında kullanılan bir öğretim tekniğidir. me öğretmenden öğrenciye, öğrenciden öğ-
retmene doğru olmalıdır.
(Cevap C)
(Cevap A)
1.
4. Deneme Sınavı 15
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
11. Eğitsel oyunlar, özellikle ilköğretim dönemin- 12. Gagne’nin Öğrenme Türleri Sınıflamasında:
de yoğun olarak kullanılabilecek, kart oyun- Zihinsel Beceriler: Bir olay veya durum hak-
ları, bilmeceler, bulmacalar, nesi var nesi yok, kında akıl yürütme ve problem çözmeleri ifa-
kutuplaşma, eşini bul vb. oyunlardan oluşan
www.kozmikoda.com.tr
de eder.
bir tekniktir.
Bilişsel Stratejiler: Bireyin kendi öğrenme,
Eğitsel oyunların yararlı yönleri şunlardır: düşünme, hatırlama sürecini kontrol etmek
• Derse ve konuya karşı ilgiyi artırır. için farklı yöntemler kullanması, problemle-
• Öğrenciye enerjisini boşaltma imkânı ve- re yeni çözümler üretmesidir.
rir. (A seçeneği) Sözel Bilgi: Bir uyarıcıyı isimlendirmek ya da
• Öğrencilerin ilgilerinin sürekliliğini sağ- belirli bir uyarıcıya sözel tepkide bulunmak.
lar. Motor Beceriler: Fiziksel hareketleri hızlı,
• Farklı beceriler kazanılmasını sağlar. (B doğru ve uygun sırada yapmak.
seçeneği) Tutumlar: Bireyin bir olay, nesne ya da şah-
• Tüm öğrencilerde sürece katılma isteği sa yönelik davranımını etkileyen duygular.
uyandırır. Seçenekler incelendiğinde:
• Öğrencilerin yaşam için gerekli bazı rol- Arda: Doğu Anadolu Bölgesi’nin özelliklerini
leri öğrenmesini sağlar. (D seçeneği) söyleme → Sözel Bilgi
www.kozmikoda.com.tr
Oyunlar yetişkinler gibi düşünmeyi sağlamaz. Serdar: Doğu Anadolu bölgesinin volkanik
İlköğretim çağındaki çocuklar Piaget’nin bi- dağlarını kendince “Eceyle Mete Hasandan
lişsel gelişim kuramına göre somut işlemler Kestane Kaçırdılar” (Erciyes, Melendiz, Ha-
döneminde bulunduğu için yetişkin insanlar san, Karacadağ, Karadağ) diye kodlayarak
gibi düşünmezler. öğrenme → Bilişsel Strateji
Görüldüğü gibi verilen davranışlarda tutum
(Cevap C)
ürünü örneği yoktur.
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
4. Deneme Sınavı 16
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
13. İyi yapılandırılmış bir problemin “birden faz- 17. Öğrenme stili öğrenenin öğrenme süreçle-
la çözümü yoktur.” Buna göre A, B, D ve E rinde tercih ettiği bireysel, öznel yollardır. Öğ-
seçeneklerindeki özellikler iyi yapılandırılmış renme stili öğrenciler arasındaki en temel bi-
bir problemin özelliği iken C seçeneğindeki reysel farklılıklardan biridir. Derslerinde öğ-
www.kozmikoda.com.tr
özellik değildir. “Problemin çözümüyle ilgili rencilerin öğrenme stillerini dikkate alacak
hipotezleri ileri sürme” aşamasında bazı ge- bir öğretmen öncelikle öğrencilerinin öğren-
çici çözüm yolları akla gelebilir. Ancak daha me stillerini ortaya koymak için gerekli göz-
sonra bunlardan en uygun olanı seçilerek lem ve incelemelerini gerçekleştirmelidir
problemin çözümü açık ve sınırlı bir şekilde
(Cevap A)
belirlenir.
(Cevap C)
18. Gregorc’un öğrenme stili bilgiyi alma, işle-
me, bilgiyi depolama, kodlama, kodlanan bil-
14. Konuların birbirinin ön koşulu olacak biçim- gileri çözme biçim üzerinde görüş bildiren bi-
de aşamalı olarak düzenlenmesi “doğrusal lişsel boyut içinde değerlendirilen bir model-
programlama” yaklaşımının temel özelliğidir. dir. Gregorc kişilerin algılama yeteneklerine
Öğretimde doğrusal programlama ilkelerini göre somut ve soyut algılananlar, ayrıca in-
temele alan yaklaşım ise “tam öğrenme” mo- sanları algıladıkları verileri zihinlerinde dü-
delidir. Ayrıca programlı öğretim uygulama- zenleme yeteneklerine göre de ardışık ve
www.kozmikoda.com.tr
larında da içerik kademeli yaklaşıma göre random olmak üzere ikiye ayırır.
düzenlenir.
(Cevap B)
(Cevap D)
15. Kavram haritaları anlamlı öğrenmeyi destek- 19. İşbirliğine dayalı öğrenme yaklaşımı öğren-
lemek için kullanılan önemli bir ön örgütleyi- ciler arasında etkileşimi temele almaktadır.
cidir. Kavram haritaları işlenecek yeni konu- İşbirlikli çalışma grupları heterojen olarak
nun başında verilir ve öğrencilerde konuya oluşturulur, grup öğrenmeleri temeldir ancak
ilişkin bilişsel bir yapı oluşturulmasını sağlar. her grup üyesi grup başarısına katkı sunar
Konunun sonunda verilen ve öğrenciler ta- ve bireysel sorumluluğunu üstlenir.
rafından anlamlandırılmadan kopya edilen
(Cevap A)
bir kavram haritası amaca hizmet etmez.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
16. Fen bilgisi öğretmeni Mesut Bey derste fark- 20. Bloom tarafından geliştirilen tam öğrenme
lı uyaranlarla öğrenci davranışlarını pekiştir- yaklaşımına göre okul öğrenmeleri tüm öğ-
memiştir. Diğer seçeneklerde yapılan yorum- renciler tarafından gerçekleştirilebilir. Ön ko-
lar ders sırasında gösterilmiştir. Öğretmenin şul öğrenmeler tamamlanır, öğrencilere öğ-
derste aykırı bir uyarıcı sunması dikkat çek- renmeleri için yeterli fırsat sunulursa tüm öğ-
me süreçlerine hizmet eder, pekiştirme et- renciler program hedeflerini gerçekleştirebi-
kinliği değildir. lirler.
(Cevap B) (Cevap A)
4. Deneme Sınavı 17
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 5 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Öğretmenin sınıf kurallarını oluşturmak için 3. Öğrencinin, öğretim sürecine bizzat katılma-
kullandığı yöntem beyin fırtınasıdır. Beyin fır- sı, okuması, yazması, konuşması, tartışma-
tınası, bir gruba ait öğrencilerin, açık fikirli sı ve bilgiyi geçmiş yaşantılarıyla ilişkilendir-
olarak, bir konu olay veya problem durumu mesi öğretim ilkelerinden yaparak - yaşaya-
www.kozmikoda.com.tr
hakkında düşünmelerini ve mantıklı olup ol- rak (aktiflik) ilkesini temsil eder. Öğretimde
madığı endişesine kapılmadan olabildiğince en büyük yenilik, okulun ağırlık merkezinin
çok sayıda fikir üretmelerini istemek şeklin- öğretmenden öğrenciye geçmesi ve aktiflik
de tanımlanabilir. Beyin fırtınası yüksek dü- (yaparak - yaşayarak öğrenme) ilkesinin ka-
şünme becerilerini geliştirmek, öğrencileri bulü ile başlar. Bu ilkeye göre etkinlikte bu-
analiz, sentez ve değerlendirme düzeyinde- lunan öğrencinin bizzat kendisidir. Öğretmen
ki düşünmelere sevk etmek, duyuşsal hedef- sadece öğrencinin etkinliklerini koordine
leri gerçekleştirmek, hayal gücünü canlan- eden, öğrenmeleri denetleyen, öğrenmeyi
dırmak, üretkenliği artırmak, problem çözme öğreten ve öğrenmeyi kılavuzlayan rehber
sürecini kolaylaştırmak amaçlı çalışmalarda konumundadır. Yaparak - yaşayarak öğren-
kullanılabilir. Beyin fırtınası tekniğinde öğret- me ilkesi öğrencinin okulda öğrendiklerini
men, öğrencilerden aklına gelen tüm fikirle- okul dışındaki etkinliklerde de kullanabilece-
rini özgürce ifade etmeleri istemeli, fikirlerin- ği şekilde yürütülmesi esasına dayanır.
den dolayı kimsenin eleştirilmeyeceğini vur- Aktiflik ilkesinin geçerli olduğu öğrenme ya-
gulamalıdır. şantılarında öğrencilere sadece bilgi ve be-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
(Cevap E) (Cevap E)
5. Deneme Sınavı 18
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
şünme ve olumlu bağımlılık yer alır. Ancak çük parçalara ayrıştırılarak belli bir sırayla
benmerkezci düşünme iş birlikli öğrenmede öğrencinin öğrenmesi amaçlanmaktadır. Öğ-
yer almaz. İş birlikli öğrenmede gruptaki her retilecek içerik mümkün olduğu kadar küçük
üye diğer üyeler başarmadan kendisinin de parçalara ayrılarak öğrenciye sunulmakta-
başarılı olamayacağını bilir. Bu nedenle di- dır. “Adım” ya da “madde” olarak isimlendi-
ğer arkadaşlarının öğrenmesine yardımcı rilen bu küçük bilgi parçaları basitten karma-
olur. Sonunda elde edilen başarı tek tek bi- şığa doğru sıralanır. Öğrencinin ilerlemesi
reylerin katkısıyla elde edilmiş grup başarı- küçük adımlarla olmaktadır.
sıdır.
(Cevap D)
İstasyon tekniği, öğrencilerde iş birliği, yara-
tıcılık, başlanmış bir işe katkı getirme ya da
işi bitirme, katılımdan keyif alma, özel yete-
nekleri ortaya çıkarma ve üretme özellikleri-
ni geliştirir. Çekingen öğrencilerin sürece ak-
tif olarak katılmalarını sağlar.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
(Cevap A (Cevap A)
5. Deneme Sınavı 19
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
10. Yansıtıcı düşünme bireyin öğretme ya da öğ- 12. Örgütleme stratejisi bireylerin anlamasını ko-
renme yöntemi ve düzeyine ilişkin olumlu ve laylaştırmak için gruplama, çizelgelendirme,
olumsuz durumları ortaya çıkartmaya ve so- tablolaştırma ve kümelemeden faydalanarak
runları çözmeye yönelik düşünme süreci ola- benzer ve farklı özellikleri sınıflama ve sıra-
www.kozmikoda.com.tr
rak tanımlanmaktadır. lamayı ifade eder. Anlamlandırma stratejisi
Yansıtıcı düşünen bireyler; eski öğrenmeler ile yeni öğrenmeler arasın-
da ilişki kurarak anlamlı öğrenmeyi gerçek-
• Sorgulama becerisine sahiptirler.
leştirmektir.
• Açık fikirlidirler.
(Cevap C)
• Bireysel ve bağımsızdırlar.
• Her konuda soru sorarlar.
• Sürekli öz eleştiri yaparlar.
• Eksikliklerini ya da olumsuz davranışla-
rı görürler. Kendi fikirlerinde ısrar etmez-
ler.
Soruda verilen öğretmen yansıtıcı düşünen
bireyin özelliklerini göstermiştir.
(Cevap E)
www.kozmikoda.com.tr
narak açıklamaya çalışmadır. Konuşma hal- si için planlama yapılır, planlanan çalışma
kası yöntemi eleştirel düşünce becerisi ka- uygulanır, uygulanırken kayıt altına alınır ve
zandırmada ve argümantasyon becerisi ge- kayıt izlenir. Kayıtın izlenmesi sırasında ki-
liştirmede yeterli bir teknik değildir. Konuş- şinin kendisi de hatalarını görür. Düzeltilen
ma halkasının en verimli şekilde kullanılaca- hatalardan sonra tekrar planlanır ve tekrar
ğı alanlardan biri de “Empatik Düşünme Be- uygulanır. Böylece kişi nerede hata yaptığı-
cerisi” kazandırmasıdır. nı görür ve düzeltir.
(Cevap E) (Cevap E)
5.
1. Deneme Sınavı 20
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
14. Çoklu zekâ kuramı; 16. Çağdaş eğitimin en önemli ilkelerinden biri
• Zekânın tek bir boyutta olmadığını, ak- de demokrasidir. Eğitim süreçlerinde özellik-
sine her bireyin farklı derecelerde, çeşit- le cinsiyete yönelik kalıp yargıları ortadan
kaldırmaya yönelik karma gruplar oluşturmak
www.kozmikoda.com.tr
li zekâlara sahip olduğunu öne sürer.
ve öğrencilere sorumluluklar verirken cinsi-
• Bu kuramın temel ilkelerini yaratıcı bi-
yete yönelik kalıp yargılardan uzak durmak
çimde kullanıp, her öğrencinin bireysel
gerekir.
farklılıklarına değer veren ve bunları güç-
lendiren programlar hazırlayabilmeleri (Cevap C)
için olanak sağlar.
• Bütün çocuklar bu zekâ türlerine çeşitli
düzeylerde sahip olarak doğarlar, bu
zekâ türlerinden bazılarına daha çok eği-
limleri olabilir.
Zekâ türleri çeşitli yöntemlerle geliştirilebilir.
Sözel - Dilsel zekâ
Mantıksal - Matematiksel zekâ
17. Araştırma inceleme yoluyla öğretim strateji-
Görsel - Uzamsal zekâ si bilimsel problem çözme basamaklarını te-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A) (Cevap E)
5. Deneme Sınavı 21
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
rının gerektiği unutulmamalıdır. Yukarıdaki
örnekte Mert’in davranış problemleri gelişim-
sel gerilik, ailevi problemler, sağlık sorunla-
rı gibi pek çok farklı nedenden kaynaklana-
bilir.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
5. Deneme Sınavı 22
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 6 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Arda, verdiği yanıtla konunun farklı boyutla- 3. Kamuran Öğretmen’in depremle ilgili uygu-
rını ele almıştır. Eleştirel düşünme tek taraf- lamalar yaptırması öğretim ilkelerinden “ya-
lı düşünme yerine durumu çok yönlü olarak şama yakınlık” ilkesini kullandığını göster-
ele almayı gerektirir. mektedir. Yaşama yakınlık ilkesi, öğrenciye
www.kozmikoda.com.tr
hayata kolaylıkla ve başarı ile uyum sağla-
(Cevap B)
yabilmesi için hayatta karşılaşacağı durum-
larda ihtiyaç duyacağı bilgiler verilmesidir.
Okulun görevi öğrencileri hayata hazırlamak-
tır. Ders konuları, sorular, örnekler yakın çev-
reden ve hayattan alınmalı ve bunların ha-
yati değeri olmalıdır. Okul hayatın bir parça-
sı olmalıdır.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
nı nasıl düzenleyeyim? Soruları öğrenme gö- 5. Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı öğrencile-
revinin planlanması ve dolayısıyla da öz dü- rin bir problem durumu üzerinde araştırma
zenlemeyi gerektirir. Metabiliş ise öğrenenin yaparak öğrenmelerine dayanır. Proje süre-
öğrenme sürecinin farkında olması, sürecin cinde öğrenci çözüm için farklı bilgi kaynak-
bileşenlerini anlamlandırması ile ilgilidir. Te- larını kullanır. Proje sürecini raporlaştırır ve
melde nasıl öğreniyorum? sorusu metabiliş- ortaya çıkan ürünü sınıfla paylaşmak için su-
sel strateji ile cevap bulur. nu hazırlar.
(Cevap A) (Cevap C)
1.
6. Deneme Sınavı 23
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
6. Akran öğretimi, verilen bir konuyu öğrencile- 7. Cuma Öğretmen’in öğrenme öğretme süre-
rin başka öğrencilere öğretmesidir. Bu tek- cinde bilgiyi aktarımdan çok bilgiye ulaşma
nik, farklı biçimlerde-öğrencinin öğrenciye yollarını gösteren bir öğretmen olması ve öğ-
öğretmesinin yanı sıra öğrencinin çocuklara renciyi etkin kılması onun “aktif öğrenme” ku-
www.kozmikoda.com.tr
öğretmesi, öğretmen olmayan yetişkinlerin ramını benimsediğini göstermektedir. Aktif
yetişkinlere öğretmesi ve çocukların çocuk- öğrenme; eğitim ve öğretim ortamlarını öğ-
lara öğretmesi gibi kullanılabilir. Ancak her rencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin geliş-
durumda öğretmenin öğretim etkinliğini dü- tirilmesini destekleyen, zihinsel düşünme po-
zenlemesi gerekmektedir. Akran öğretimi, tansiyellerinin gelişiminin hedeflendiği ku-
önemli olan konuları pekiştirmek ve eleştirel rumlar hâline dönüştürmeyi amaçlamakta-
düşünme becerilerini geliştirmek için kulla- dır. Bu yaklaşımla öğrenciler pasif alıcı ol-
nılır. Akran öğretimi yoluyla öğrenciler bilgi, maktan kurtulur ve kendileri öğrenerek ya-
düşünce deneyimlerini paylaşırlar. Öğrenme şamlarını şekillendirmeye çalışırlar.
sürecinde öğrenciler bilgiyi öğrenmeye odak-
(Cevap A)
lanmalarının yanı sıra birbirlerine duygusal
açıdan destek verirler. Bu teknik, öğrencile-
rin öğrenme düzeylerinin farklı olduğu du-
rumlarda oldukça etkilidir. Öğretme işi aynı
8. Uzaktan eğitim sürecinde fiziksel olarak ay-
sınıfta olan öğrencilerle gerçekleştirildiği için
rı mekânlarda bulanan kişilere zaman zaman
www.kozmikoda.com.tr
uygulanması kolaydır.
etkileşimli ortam sağlamak amaçlanır. İnter-
Akran öğretiminin yararları şunlardır:
net yukarıda verilen durumda öğretici, öğ-
• Okul içindeki öğrenme seviyesini artırır. renci ve içeriği bir araya getiren sistemdir. İn-
• Öğrenciler arasında rekabetin yerine iş ternet teknolojisi sayesinde birey eğitimini eş
birliğini artırır. zamanlı bir şekilde yürütebilir. Ayrıca sade-
(Cevap B)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
6. Deneme Sınavı 24
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
10. Parçada anlatılan etkinlik eğitim durumları- 12. Verilen ilkeler programlı öğretimin temelini
nın “sonuç etkinlikleri” aşaması ile ilgilidir. oluşturur. Programlı öğretim, ünlü psikolog
Bu bölümde bir ders ya da ünite işlendikten Skinner’in pekiştirme ilkeleri esas alınarak
sonra yapılması planlanan etkinlikler yer al- ortaya atılmış bir modeldir. Programlı öğre-
www.kozmikoda.com.tr
maktadır. Bu etkinlikler daha çok son özet, tim temelde öğretimin bireyselleştirilmesi ve
tekrar güdüleme, tartışma soruları, gezi, göz- hatanın en aza indirilmesi gibi iki önemli ye-
lem, deney, özet çıkarma gibi bilinen ve öğ- nilik getirmektedir.
renilen konulardan hareketle bilinmeyeni bul- Programlı öğretim öğrencinin öğrenme sü-
maya yönelik olabilir. recine etkin katılmasını, bireysel öğrenme
(Cevap C) hızına göre ilerleme kaydetmesini ve öğren-
me sonucunun anında kontrol edilmesini sağ-
layan bir öğretme-öğrenme modelidir.
Programlı Öğretim İlkeleri
Küçük adımlar ilkesi: İçeriğin küçük parçalar
yani öğrenme birimleri hâlinde sunulmasıdır.
Kademeli ilerleme ilkesi: Sunulan bilgi basit-
ten karmaşığa, kolaydan zora ve somuttan
soyuta doğru bir sıra içinde birbirini tamam-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
6. Deneme Sınavı 25
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
13. Anlamlı öğrenme, öğrenilen konunun ilişkili 14. Bir tekniğinin öğretimi fakirleştirmesi veya
konu ve kavramlar ile bağ kurulduğu, öğre- zenginleştirmesi, öğretim ortamına dâhil et-
nenin önceki bilgileri ile yeni bilgi ve kavram- tiği duyu organlarıyla, duyu organları da Da-
lar arasında bağ kurularak konunun bir bü- le’nin yaşantı konisini akla getirmektedir. Da-
www.kozmikoda.com.tr
tünlük içinde anlamlı olarak öğrenildiği öğ- le’ye göre bilgisayar destekli öğretim anla-
renmelerdir. Anlamlı öğrenme kuramı, Ausu- tımdan, gezi tartışmadan, rol oynama sokrat
bel tarafından geliştirilmiştir. Anlamlı öğren- seminerinden ve uzaktan öğretim eleştirel
me yaklaşımda, bilgilerin öğrenciye sunula- okumadan daha fazla uyaranını öğretimde
rak kazandırılması esas alınır. işe koşmaktadır. Ancak E seçeneğinde yer
Anlamlı öğrenme yaklaşımının etkili biçimde alan ifade yanlıştır, doğrusu benzetim gös-
öğretilmesinde şu özelliklere yer alır: teriden daha fazla uyaranı devreye sokmak-
tadır olacaktı.
• Anlamlı öğrenme, öğrenci ile öğretmen
arasında çok fazla etkileşim gerektirir. (Cevap E)
(Cevap D)
(Cevap C)
6. Deneme Sınavı 26
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
zavantajları yansıtır. II numaralı ifade siyah
şapkaya uygundur. Kırmızı şapka tutkuları,
duyguları ve sezgileri temsil eder. III numa-
ralı düşünce kırmızı şapka için uygundur.
(Cevap B)
(Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
6. Deneme Sınavı 27
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 7 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Eğer bir öğretim yöntem/tekniği her hangi bir 4. Kavram karikatür, öğrencilerin sahip olduk-
sebepten dolayı işe yaramamış ise ve öğre- ları bilgileri ve kavram yanılgılarını ortaya çı-
tim devam edecekse öğretmenin ikinci kez karmak amacıyla karikatürize edilmiş insan,
aynı yönteme ısrar etmesi yanlıştır. Bunun hayvan ve bitki figürlerinden yararlanılması-
www.kozmikoda.com.tr
yerine ilk yapması gereken farklı bir yöntem- na dayalı bir tekniktir.
le dersini işlemeye devam etmesidir. Örne- Kavram karikatürde iki ya da daha fazla ka-
ğin soru cevap tekniği ile işlenen bir derste rakterin günlük yaşamda karşılaşılan bir olay
öğrenciler artık sorulara cevap veremiyorsa hakkında karşılıklı soruları ya da fikirleri, ko-
tekniği kullanmaya ısrar etmek yanlış olur nuşma balonları biçiminde sunulmaktadır.
bunun yerine anlatım tekniği ile devam doğ-
Öğrencilerde Yanlış Kavramların Tespit Edil-
ru olacaktır. Uygulanan diğer teknikler de işe
mesi İçin Kullanılan Yöntemler:
yaramıyorsa o zaman da içeriğinin öğrenci
• Kavram Haritaları,
düzeyine uygunluğu kontrol edilmelidir.
• Kavramsal Karikatürler
(Cevap B)
• Tahmin, gözlem, açıklama (TGA),
• Olaylar ve durumlar hakkında mülâkat,
• Kavramlar hakkında mülâkat,
• Çizimler,
2. Eleştirel düşünme olay, olgu ve kavramları
www.kozmikoda.com.tr
• Kelime ilişkilendirme,
kuşkucu, sorgulayıcı bir yaklaşımla incele-
yip yorumlamayı gerektirir. Bunun temelinde • Talih çizgileri,
de bireyin kendi bildiklerine ilişkin gerçekçi • Teşhis testleri
bir biçimde yaklaşması yatmaktadır. Öğrencilerde Yanlış Kavramların Giderilme-
(Cevap B) si İçin Kullanılan Yöntemler:
• Kavram Haritaları
• Kavramsal Karikatürler
• Benzetme (Analoji) Yöntemi
3. Düşün - eşleş - paylaş, sınıfta öğrencilerin
• Kavramsal Değişim Modeli
bir konu, soru ya da sorun üzerinde önce bi-
• Anlam Çözümle Tabloları (AÇT)
reysel olarak düşünmeleri, ardından bu dü-
şüncelerini ikişerli ve karşılıklı olarak tartış- • Rehber Materyaller
maları ve daha sonra da ikili olarak birlikte • Çalışma Yaprakları
hazırladıkları yanıtlarını tüm öğrencilerle pay-
(Cevap E)
laşmaları biçiminde uygulanan bir tekniktir.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C) (Cevap B)
7. Deneme Sınavı 28
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
6. Beyin fırtınası uygulamasını tartışmadan ön- 7. Sertaç Öğretmen öğrencilerinin fikirlerini ge-
ce, tartışma sırasında ve tartışmadan sonra liştirmelerini ve grup içerisinde rahat bir bi-
olmak üzere üçe ayıran soruda yanlış bilgi- çimde kendilerini ifade etmelerini sağlamak
leri sıraladığımızda; için öncelikle “görüş geliştirme ve konuşma
www.kozmikoda.com.tr
IV. Kimin, ne hakkında konuşması gerekti- halkası” tekniklerini kullanmalıdır. Görüş ge-
ği hatırlatılır. Beyin fırtınası açısından liştirme tekniği, her bireyin bireysel olarak
yanlıştır. Çünkü öğretmen kimseye fikir görüşünü, görüşünün gerekçelerini savun-
ve görüş dikte edemez. duğu, isterse görüşünü geliştirdiği bir teknik-
tir. Ancak bu teknikte kullanılan önermelerin
V. Sınıfta olumsuz eleştiriye izin verilmez,
mutlaka geçerli sayılabilecek zıt bakış açıla-
fakat olumlu eleştirilerle öğrenciler cesa-
rı içermesi gerekir. Konuşma halkası tekniği
retlendirilir. Beyin fırtınası açısından yan-
öğrencilerin, öğretmen tarafından belirlenen
lıştır. Çünkü beyin fırtınasında olumlu da
bir problem, olay ya da kavram hakkında gö-
olumsuz da eleştiriye yer verilmemesi
rüşlerini belirttikleri tekniktir. Görüş geliştir-
gerekir. Eleştiri fikrin orijinalliğini, görüş
me tekniğinden farklı olarak oturarak yapı-
de yaratıcılığı engeller.
lan bu teknikte öğrenciler sırayla konuşurlar.
VI. Orijinal fikirler ortaya çıkması için öğren-
ciler arası çağrışıma izin verilmez. Be- (Cevap B)
isim isim kimin ne dediği yazılırsa yine 9. Balık kılçığı diyagramı olayların neden - so-
yaratıcı düşünce için kurulmuş ortam ze- nuç ilişkilerinin öğretilmesinde kullanılabile-
delenebilir. cek bir öğretim tekniğidir. Kılçığın omurgası
(Cevap E)
7. Deneme Sınavı 29
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
10. Soru metninde özellikleri verilen yöntem “rol 13. Sunuş yoluyla öğretim öğretmen etkinliğine
oynama”dır. Rol oynama yönteminin amacı, dayanan bir öğretim stratejisidir. Öğretmen
öğrencilerin çeşitli bireysel ve sosyal konu- anlamlı öğrenmeleri sağlamak için içeriği uy-
larda görüşlerini ve duygularını anlamaları- gun biçimde düzenler ve öğrencilere sunar.
www.kozmikoda.com.tr
na yardımcı olmak yani empati (duygudaş- Eğer süreçte öğrencilerden geri bildirim alın-
lık) yetisini geliştirmektir. Rol oynama tekni- mazsa yanlış öğrenmeler, kavram yanılgıla-
ği öğrencilerin aktif katılımını sağlar. Öğren- rı gerçekleşebilir. Bu yüzden süreç içerisin-
cilerin güven duygusunu ve iletişim beceri- de öğrencilere sıkça söz vermek, sorularla
lerini geliştirir. öğrenme düzeylerini kontrol etmek gerekir.
(Cevap C) (Cevap B)
(Cevap C)
15. Sezai Öğretmen’in öğrencilerinin bilgiyi ikin-
cil kaynaklardan (ders kitabı) değil de birin-
cil kaynaklardan yani yaşantılarından ve ya-
kın çevrelerinden toplamasını istemesi ve
böylece öğrenciyi aktif hale getirmesi uygu-
ladığı öğrenme yaklaşımının “oluşturmacılık
(yapılandırmacılık)” olduğunu göstermekte-
dir. Yapılandırmacı yaklaşım, bireyin çeşitli
uyaranlarla etkileşime girerek bunları anlam-
landırdığı ve bilgiyi kendisinin yapılandırdığı
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A) (Cevap C)
7.
1. Deneme Sınavı 30
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
16. Soru metninde özellikleri verilen öğretim il- 19. Ayça’nın dikkat çekmeye yönelik davranış-
kesi “çocuğa görelik” ilkesidir. Çocuğa gö- ları görmezden gelinmelidir. Sınıfın ders dü-
relik, yani öğrenci düzeyine uygunluk ilkesi zenini bozmayan bu tip davranışlar görmez-
eğitim - öğretim etkinliklerinin öğrenciler ara- den gelinerek sönmeye tabi tutulmalıdır.
www.kozmikoda.com.tr
sındaki bireysel farklılıklara ve öğrencilerin
(Cevap D)
gelişim seviyesine ve hazırbulunuşluk düze-
yine uygun olarak gerçekleşmesini öngörür.
Bu ilke ile çocuk, öğretimde esas öğedir. Her
ne yapılacaksa çocuğun bedensel ve zihin-
sel yeteneklerine göre yapılmalıdır. Çocuk
bir bütünlük içinde ele alınmalı, tek taraflı ye-
tiştirilmemelidir. Çocuğun bedensel ve zihin-
sel yeteneklerinden hiçbiri ihmal edilmeden
eğitilmelidir.
(Cevap B)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A) (Cevap D)
7. Deneme Sınavı 31
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 8 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Sorunun açıklamasında üzerinde durulan öğ- 4. Yapılandırmacı yaklaşıma göre birey bilgiyi
renme- öğretme modeli kuantum öğrenme- yaşantı içerisinde kendi öznel gerçekliğine
dir. göre yapılandırır. Sosyal yaşantılar, işbirlikli
çalışma yapılandırmacı yaklaşım için olduk-
www.kozmikoda.com.tr
Kuantum kavramı “enerjinin esas ünitesi” ve-
ya “ışık birimi” olarak tanımlanır. Bobbi De ça önemlidir. Bireysel öğrenme yerine işbir-
Poster ve Mike Hernacki’nin öncüleri olduğu likli grup öğrenmeleri benimsenmiştir.
bu yaklaşımda da öğrencilerin öğrenmeyi öğ- (Cevap E)
renerek ışıması, enerjisini ortaya çıkarması
diğer bir deyişle kendini gerçekleştirmesi ku-
antum öğrenmenin temeli olarak görülebilir.
Uygulaması genellikle kişisel gelişim semi-
nerleri ve kamplar yoluyla olmaktadır.
(Cevap B)
(Cevap E)
(Cevap C) (Cevap E)
8. Deneme Sınavı 32
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
7. Soru metninde belirtilen yöntem “mikro öğ- 9. Metabilişsel düşünce, en kısa tanımıyla kişi-
retim”dir. Mikro öğretim, öğretmen adayları- nin kendi düşünme süreçlerinin farkında ol-
nın eğitiminde uygulama etkinliklerinden bek- ması ve bu süreçleri kontrol edebilmesi an-
lenilen yararın sağlanması için, karşılaşılan lamına gelir. Bireyin kendi bilişsel süreçleri-
www.kozmikoda.com.tr
sorunları analiz edilebilmesi için ve bireye nin nasıl işlediğini anlayarak bu süreçleri de-
yönelik ortaya çıkmış öğretim tekniklerinden- netim altına alabileceği ve daha nitelikli bir
dir. Mikro öğretim, nasıl öğretileceği konu- öğrenme için bu süreçleri yeniden düzenle-
sunda aday öğretmenleri yetiştirmek için öğ- yerek daha etkili bir biçimde kullanabileceği
retmen yetiştiren kurumlarda, özel sektör hiz- sayıtlısına dayanarak geliştirilmiştir. Parça-
met içi eğitim çalışmalarında kullanılmakta- da geçen “nasıl düşüneceğimizi öğrenmek”
dır. Mikro öğretim, “öğret-yeniden öğret” tek- bize metabilişsel düşünceyi işaret etmekte-
niğidir. dir.
(Cevap B) (Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E) (Cevap B)
1.
8. Deneme Sınavı 33
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
11. Öğretmenin, daha önce hiç görmedikleri bir 14. Benzetim; tehlikeli, riskli ya da masraflı ger-
durumla öğrencileri karşılaştırması öğrenci- çek deneyimlerinin yapay ortamlarda kazan-
lerin dikkatlerinin belli bir konuda yoğunlaş- dırılmasına dayanır. Öğrencilerin kaza son-
tırılmasına yani dikkat çekmeye hizmet eder. rası yaşananları canlandırmaları benzetim
www.kozmikoda.com.tr
Öğretmenin dikkatleri göz üzerine çektikten temelli bir drama uygulamasıdır. Öğrenciler
sonra “Bugün göz sağlığı konusunu işleye- derste öğrendiklerini doğaçlama (bir metne
ceğiz.” demesi ise öğrencileri derse güdüle- bağlı kalmadan) yaptıkları için dramadır.
meyi sağlar. III. öncülde yer alan özetleme
(Cevap A)
ise ders sonunda gerçekleştirilen bir etkinlik
olup öğretmenin uygulamaları arasında gö-
rülmemektedir.
(Cevap A) www.kozmikoda.com.tr
lamalarını sağlar.
kiyi gösterir. Problemleri ve onları ortaya çı-
• Kavram yanılgılarını ve kararsızlıkları or-
karan nedenleri tanımlayarak analiz etmek-
taya çıkarır ve giderilmesini sağlar.
te kullanılır. Bu teknik öğrencilerin problem-
• Araştırmaya yönlendirir.
lere çözüm üretmesini sağlamaz. Öğrencile-
rin derinlemesine düşünerek olayları, neden- • Katılımı ve motivasyonu artırır.
leri, sonuçları ve ilişkileri organize etmesini Bir konuyu özetlemek ya da tekrar etmeye
sağlar. yardımcı olmak için kullanılabilir.
(Cevap B) (Cevap D)
8. Deneme Sınavı 34
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
16. Workshop ya da diğer adıyla düşünce atöl- 19. Araştırma inceleme yoluyla öğretim strateji-
yesi tekniği bir problem durumuna ilişkin ko- sinde öğrenen aktiftir. Öğretmenin rolü ise
nu hakkında deneyimli ve uzmanların bir ara- bu süreçte öğrencilere rehberlik etmektir. Ör-
da çalışmasına dayanır. Ele alınan durum neğin dersin giriş aşamasında problemi sun-
www.kozmikoda.com.tr
derinlemesine incelenir ve çözüm yolları ara- mak yerine onların fark etmesine yardım et-
nır. melidir.
(Cevap A) (Cevap C)
(Cevap B)
(Cevap A) (Cevap C)
8. Deneme Sınavı 35
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 9 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Öğretmen “elektriğin günlük yaşamdaki ye- 4. Arama konferansı kurum ve kuruluşları viz-
ri” kazanımını gerçekleştirmek için öğrenci- yon ve misyon çalışmalarında kullandıkları
lere bu konuda neler bildiklerini ortaya çıka- bu çalışmalar yapılırken beyin fırtınası tek-
racak tartışmalar yaptırırsa eğitsel anlamda niğinden aktif olarak yararlanılmakta ortaya
www.kozmikoda.com.tr
en doğruyu yapmış olur. Çünkü öğrenci ak- çıkan sonuçlar üstünde tartışma yapılmak-
tif olduğu için öğrenilenlerin içselleştirilmesi tadır. Geleneksel konferanstan farkı doğru-
sağlanmış olur. Konunun öğrenciler tarafın- dan bir sunum içermemesidir.
dan nasıl ve ne kadar anlaşıldığının belirlen-
(Cevap A)
mesi sağlanır. Ayrıca yapılandırmacı öğren-
me kuramına göre anlamlar diğer bireylerle
tartışıldığı zaman daha iyi öğrenilmektedir.
Tartışma, aynı zamanda öğrencilerin konu
ile ilgili ön bilgilerini ve hazırbulunuşluk dü-
zeylerini belirleme açısından yararlıdır.
(Cevap D)
6. Öğrencinin coğrafi bir bilgiyi öğrenmek için
kendince bir yol bulmuştur. Bulduğu bu yol-
3. Somut yaşantı öğrenme stilini yoğunluklu lara Gagne “Bilişsel Strateji” demektedir. Bi-
olarak kullanan bireyler problemlerin çözü- lişsel Strateji, bireyin öğrenmesini, anımsa-
münde sistematik ve bilişimsel bir yaklaşım masını ve düşünmesini yönetecek becerile-
www.kozmikoda.com.tr
yerine sezgilere dayalı bir yaklaşımı tercih ri edinmesidir. Yani bilişsel strateji; “Her yiği-
ederler. Etkin yaşantı öğrenme stilinde birey- din kendi yoğurt yiyişidir.” Ayrıca metabiliş-
ler izlemekten çok pratik yapmayı tercih eder- sel düşüncelerde kullanılan öğrenme araç-
ler. Yansıtıcı gözlem öğrenme stilinde ise bi- larına, yollarına bilişsel stratejiler denilmek-
reyler olayları dikkatlice gözlemleyerek fark- tedir. Kişiye has olan bu stratejiler geliştirile-
lı görüş açılarından değerlendirme sürecine rek metabilişsel düşünce seviyesi arttırılabi-
odaklanmışlardır. lir.
(Cevap E) (Cevap D)
9. Deneme Sınavı 36
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
7. Bireyin kendi performansını geliştirmeye yö- 10. Kavramsal karikatürlerin kullanımında asıl
nelik, yaptığı hataları sorgulaması ve potan- amaç kavram yanılgılarını tespit etmek ve
siyellerini tanımaya çalışması yansıtıcı dü- gidermektir. Ayrıca kavramsal karikatürler;
şünme ürünüdür. Yansıtıcı öğretmen düzen-
www.kozmikoda.com.tr
• Öğrencilerin var olan bilgi ve düşünce-
lediği öğrenme-öğretme etkinliklerinin etkili- lerinin ortaya çıkarılmasını sağlar.
liğini kontrol eder, geliştirir.
• Düşünceleri sorgulatarak ve derinleşti-
(Cevap B) rerek ayrıntıya girmeyi kolaylaştırır.
• Alternatif bakış açıları sunar. Yaratıcı dü-
şünmeyi geliştirir.
• Tartışma ortamı yaratmak için bir uyaran
olarak kullanılır.
• Öğrencilerin kendi düşüncelerini sorgu-
lamalarını sağlar.
• Kavram yanılgılarını ve kararsızlıkları or-
taya çıkarır ve giderilmesini sağlar.
8. Flüt çalma davranışı psiko-motor bir davra-
nış olup, gösterip yaptırma, alıştırma ve bi- • Araştırmaya yönlendirir.
(Cevap C)
katürize edilmiş insan, hayvan ve bitki figür- 11. Aykırı uyarıcılar dikkat çekme etkinliklerinde
lerinden yararlanılmasına dayalı bir teknik- kullanılabilecek yollardan biridir. Dikkat çek-
tir. Kavramsal karikatürde iki ya da daha faz- me etkinlikleri ile öğrencilerin ilgisi ve dikka-
la karakterin günlük yaşamda karşılaşılan bir ti işlenecek konu üzerine yoğunlaştırılır. Der-
olay hakkında karşılıklı soruları ya da fikirle- se farklı bir giriş, öğrencilerin ilgisini çekecek
ri, konuşma balonları biçiminde sunulmakta- bir uyarıcı dikkat çekme amacıyla kullanıla-
dır. bilir.
(Cevap C) (Cevap D)
9. Deneme Sınavı 37
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
12. Altı şapkalı düşünme tekniğinde yeşil renk 15. Öğretim içeriği düzenlenirken öğrencinin ya-
şapka yaratıcılığı temsil eder. Bu şapka al- kın sosyal ve coğrafi çevresinden, yakın za-
tında bireyden ele alınan problem durum ya mandan uzak sosyal - coğrafi çevreye ve za-
da verilecek karar ile ilgili yaratıcı orijinal çö- mana doğru bir sıralama izlenmelidir. İnsan-
www.kozmikoda.com.tr
zümler bulması istenir. lar, yerler ve çevreler konularından insan öğ-
renci için daha yakın bir kavramdır.
(Cevap D)
(Cevap D)
Tartışma tekniğinde ise; 10-15 kişilik grup kin rol almalıdır. Etkin katılım sadece uygu-
çember şeklinde oturur. Başkan sunumu ya- lama aşamasında değil aynı zamanda plan-
par, grup kendi arasında tartışır. Yani çem- lama ve değerlendirme aşamalarında da göz
ber tartışmada fikirleri savunma iddia etme önünde bulundurulmalıdır. Öz düzenleme,
ve delilleri ile ispat etme söz konusudur. metabiliş ve öz değerlendirme aktif öğren-
menin temel unsurlarıdır.
(Cevap D)
(Cevap E)
(Cevap E) (Cevap D)
9. Deneme Sınavı 38
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
tadır. Modele göre öğrencilere ihtiyaç duy-
duğu ek zaman ve olanaklar sağlandığı sü-
rece tüm öğrenciler okul öğrenmelerini öğ-
renebilir.
(Cevap C)
(Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
9. Deneme Sınavı 39
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI DENEME 10 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
1. Soru metninde belirtilen amaçlar için en uy- 3. Çoklu zekâ alanına göre tüm zekâ alanları
gun yöntem “proje tabanlı öğrenme”dir. So- evrenseldir ve sınıflamadaki zekâ alanları-
ru metninde belirtilen “ürün ortaya koyma” nın sayısı arttırılabilir. Zekâ alanları geliştiri-
ifadesi, proje tabanlı öğrenmenin anahtar lebilir ve bütüncül bir yapıya sahiptir. Zekâ
www.kozmikoda.com.tr
kavramlarından biridir. kültürel faktörlerden bireye sunulan uyarıcı-
Proje tabanlı öğrenme, öğrenciyi öğretme ların yapı ve niteliğinden etkilenmektedir.
öğrenme sürecinin merkezine alan, gerçek (Cevap C)
yaşamın konularına, uygulamalarına yer ve-
ren bir öğrenme yaklaşımıdır. Öğrencilerin
problem çözme becerilerini geliştirdiği için
uygulama, analiz ve sentez düzeyindeki he-
deflerin gerçekleşmesinde daha çok kullanı-
lır.
(Cevap C)
leri sağlayacağı için kalıcılık yüksek olacak- 5. Tam öğrenme modelinde kazanımların belir-
tır. Ancak “sadece sınav için öğrenme” kısa lenmesi, bu kazanımların aşamalı biçimde
süre için etkin bir öğrenme sağlasa da araş- düzenlenmesi ve gerçekleştirilmesi için uya-
tırmalar uzun süreli öğrenmede böyle olma- rıcıların düzenlenmesi öğretmen tarafından
dığını göstermektedir. Araştırmalar sınav için gerçekleştirilir. Bu süreçte öğrencilerin ihti-
öğrenilen bilgilerin kısa bir süre sonra rahat- yaçları ve görüşlerinin dikkate alınması söz
lıkla unutulduğunu göstermektedir. konusu değildir.
(Cevap D) (Cevap E)
10.
1. Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 40
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
6. Düşün - eşleş - paylaş tartışma tekniği öğ- 8. Müze eğitimi ile birlikte işlev gören teknik “ge-
rencilerin ele alınan konuyla ilgili (1) bireysel zi” tekniğidir. Gezi, müze eğitimi gibi okul dı-
olarak uğraşmaları, (2) ikişerli gruplar oluş- şında kullanılan, bilişsel, duyuşsal ve psi-
turmaları, (3) grupların konuyu kendi arala- ko-motor alanla ilgili hedef davranışları ka-
www.kozmikoda.com.tr
rında tartışmaları, (4) tartışma sonuçlarının zandırmada etkili olan bir tekniktir.
büyük grupla tartışılması aşamalarından B seçeneğindeki benzetim, bir ölçüde oyun-
oluşmaktadır. laştırmaya benzeyen, sınıf ortamında öğren-
(Cevap A) cilerin bir olay ya da durumu gerçekmiş gibi
göstererek, üzerinde bir takım öğrenme et-
kinliklerini gerçekleştirmeyi temel alan bir öğ-
retim tekniğidir. Benzetim tekniğinde öğren-
ci oyundan farklı olarak üstlendikleri bir rolü
gerçek yaşamdaki gibi oynamak durumun-
dadır.
C seçeneğindeki görüşme yöntemi, genel-
likle bilişsel alanın kavrama, analiz, değer-
lendirme, duyuşsal alanın tepkide bulunma
ve değer verme ile ilgili hedef davranışları-
nın kazandırılmasında kullanılan bir yöntem-
www.kozmikoda.com.tr
dir.
D seçeneğindeki soru- cevap, öğretmenin
formüle ettiği soruları öğrencilerin sözel ola-
rak cevaplamalarına dayalı bir öğretim yön-
temidir. Bu teknik öğrencilere düşünme ve
konuşma becerileri kazandırma açısından
etkilidir.
E seçeneğindeki iç çember (akvaryum), sı-
nıftaki öğrencilerin aktif olarak tartışmaya ka-
tılmalarını sağlayan bir tekniktir. İç çember-
deki öğrenciler tartışmaya katılır, dış çem-
tini işlenecek konu üzerinde toplama giriş bö- unsurlarla bağlantılıdır. Örnekteki sorular öğ-
lümü etkinliklerinden dikkat çekme aşama- rencilerin empati türünden duygularını can-
sında yapılır. Bu aşamada öğrencinin dikka- landırmada etkilidir. Empati bireyin diğer bi-
tini çekmek için öğrenci düzeyine uygun dü- reylerin duygu ve düşüncelerini anlamasını
şecek şekilde olgu, olay, anı, espri, fıkra, re- gerektirir. Kişi kendini diğer bireylerin yerine
sim, şekil, hikaye, soru sorma gibi dikkat çe- koyarak onların yaşadığı duyguları ve dü-
kici unsurlara yer verilebilir. şünceleri anlamaya çalışır.
(Cevap C) (Cevap C)
10. Soru metninde belirtilen özellikleri gerçek- 12. Tülay Öğretmen verilen ara disiplin kazanı-
leştirmek için en uygun teknikler “konuşma mına yönelik öğrencilerinde problem çözme
halkası ve istasyon”dur. Konuşma halkası; becerilerini geliştirmeyi planlamaktadır. Araş-
öğrencilerin görüş farklılıklarını görmelerini tırma - inceleme yoluyla öğretim yaklaşımı
www.kozmikoda.com.tr
sağlayan ve farklı görüşlere saygı duymala- öğrencilerin gerçek yaşam problemleri üze-
rına yarayan bir tekniktir. Katılımcıların duy- rine eğilerek, kendi deneyimlerinden öğren-
gularını ve düşüncelerini ayırt etmeyi öğre- melerini temele alır. Bu yaklaşımda öğrenci
nir. sorunlara bir bilim adamı gibi yaklaşır.
İstasyon; belirli bir konunun çeşitli açılardan (Cevap B)
kolektif şekilde ele alınıp ortak bir konunun
ortaya çıkarılması için uygulanan bir yöntem-
dir. Bütün sınıfın her aşamaya katkı sağla-
ması yoluyla bir önceki grubun yaptıklarını
ileri götürmeyi öğreten öğrenci merkezli bir
13. Mesut Öğretmen’in amaçladığı sonuçlara
yöntemdir.
ulaşabilmesi için en uygun teknik “beyin fır-
Öğrencilerde çevrelerinde yaşananlara kar-
tınası” dır. “Buluş fırtınası” da denilen beyin
şı duyarlılık, toplumda yaşanan sorunlara çö-
fırtınası tekniği, bir konuya çözüm getirmek,
züm önerme konuşma halkasını, kendisinin
karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve
de bir şeyler üretebileceğini hissetme ve ya-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
11. Soru metninde özellikleri verilen teknik “kav- 14. Öğretmenin bir davranışı proje yöntemi ile
ram haritası”dır. Kavram haritası, anlamlı öğ- uzun bir süreçte gereksiz zaman ve enerji
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B) (Cevap C)
15. Programlı öğretim; bireysel, kendi kendine 17. Seçeneklerde verilen ifadelerden A farkında-
öğrenme tekniğidir. Bu teknikle yapılan öğ- lık, B enerji, C gruba ait olma, D özdenetim
renmede, öğretme sürecine ilişkin önemli iş- nitelikleri ile ilgilidir. E seçeneğindeki ifade
levler öğretmenin devamlı karışmasına ge- aktif öğrenen sınıf niteliklerine uygun değil-
www.kozmikoda.com.tr
rek kalmaksızın yerine getirilmektedir. dir. Enerji niteliği ile kastedilen öğrencilerin
Programlı öğretimin temel ilkeleri şunlardır: sürekli meşgul olmaları ve sınıfta hiç sıkıl-
mamalarıdır.
• Küçük adımlar ilkesi: İlerlemenin dikkat-
li bir biçimde dereceli olması ve olanak- (Cevap B)
lar ölçüsünde en çok sayıda pekiştirme-
nin verilmiş olması için konunun bilgi üni-
teleri halinde parçalara ayrılmasıdır.
• Etkin katılım ilkesi: Öğrenci bir bilgi üni-
tesinde etkinlikte bulunmaktadır. 18. Zıt panel tekniği işlenmiş konuları tekrar et-
me ve gözden geçirme için kullanılır. Sınıfın
• Başarı ilkesi: Olanaklar ölçüsünde öğ-
yarısı soru soran diğer yarısı cevap veren
rencilere başarma olanağı verilirse, öğ-
grup olarak belirlenir. Gruplar konuya ilişkin
renci daha çabuk öğrenecektir.
bir süre hazırlık yaptıktan sonra süreç soru
• Anında dönüt - düzeltme ilkesi: Başarı
soran grubun diğer gruba sorularını yönelt-
ve doyuma sahip olunabilmesi için öğre-
mesi ile devam eder.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B) (Cevap B)
1. Öğretmenler, bütün zekâ türlerine eşit dere- 4. Aktif öğrenme; eğitim ve öğretim ortamları-
cede önem vermelidirler. Her bir zekâ, uy- nı öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin
gun koşullar bulduğunda, uygun yöntemler- geliştirilmesini destekleyen, onlara zihinsel
le geliştirilebilir. Öğretmenler, bütün zekâ düşünme potansiyellerinin teşvik edildiği bu
www.kozmikoda.com.tr
alanlarını geliştirecek türden etkinlikler sun- potansiyelin gelişiminin hedeflendiği kurum-
malıdırlar. Bu da yöntem, teknik ve araç-ge- lar haline dönüştürmeyi hedeflemektedir.
reç seçiminde çeşitliliği zorunlu kılar.
(Cevap A)
(Cevap A)
(Cevap D)
John Dewey, Vygotsky ve Slavin tarafından
3. Verilen açıklamalar probleme dayalı öğren- geliştirilen işbirliğine dayalı öğrenmede bi-
me yaklaşımının temelini oluşturur. Proble- limsel yaklaşım ve demokratik tutum baskın-
me dayalı öğrenme, öğrencilerin; dır. Bu yöntem öğrenciler arasındaki güven
duygusunu geliştirmekte, her öğrenciye yar-
• Daha önce edindikleri bilgileri ortaya çı-
dım etme ve yardım alma şansı vermekte ve
karmada,
öğrencilerin yüz yüze etkileşimde bulunma-
• Bilgiyi organize ederek ve anlamlandıra-
larını sağlamaktadır. Öğrenciler işbirliği ya-
rak kalıcı bilginin edinilmesinde,
parak gruplarında geçirdiği yaşantılar saye-
www.kozmikoda.com.tr
• Gerçek yaşamla karşılaşabilecek sorun- sinde grup içinde çalışma, iletişim vb. bece-
ların çözümlenmesinde, riler kazanmakta ve böylece gelecekteki iş,
• Öğrencileri yaşamla yüz yüze gelme, aile ve toplum hayatına hazırlanmaktadır. Ay-
araştırma becerilerini geliştirme, farklı rıca derse katılımı arttırma ve böylece disip-
çözüm yollarını üretebilme, üst düzey lin sorunlarını azaltma, öğretimin bireysel-
düşünme yeteneklerini geliştirmede et- leştirmesi, öğretmenin yükünü hafifletme gi-
kilidir. bi önemli üstün yönleri de vardır.
(Cevap D) (Cevap B)
6. Araştırma - inceleme yoluyla öğretim strate- 7. Öğretmenin, öğretme öğrenme sürecini bi-
jisinin uygulanma aşamaları şu şekildedir. reysel farklılıklara göre planlaması için “de-
• Problemi hissetme ve belirleme ğişik strateji, yöntem, teknik ve materyal-
ler kullanması” gerekir. Öğretimi planlarken
www.kozmikoda.com.tr
• Problemi tanımlama ve sınırlandırma
bireysel farklılıkları dikkate almak gerekir.
• Problem durumu ili ilgili bilgi toplama ve
Çünkü bazı öğrenciler daha kolay bazıları da
çözümle ilgili kaynakları tarama
daha zor öğrenmektedir. Her duruma uyabi-
• Problemin çözümü için hipotezler - de- lecek tek tip yöntem, stratejisi araç - gereç
neceler geliştirme yoktur. Hedefler, içerik, öğrenciler ve öğret-
• Problemin çözümü için yöntem geliştir- men değiştikçe strateji yöntem ve teknikle-
me, veri toplama ve analiz etme rin kapsam ve biçimi de değişmektedir. He-
defe, konuya, bireysel farklılıklara uygun yön-
• Hipotezleri test etme, doğruluklarını be-
tem ve teknikler ilgiyi ve etkin katılımı arttı-
lirleme, uygulama üzerinde çalışma
rır, öğrenciyi güdüler ve böylece öğrenme
öğretme sürecini daha verimli ve anlamlı kı-
• Çözüme ulaşma, uygulama ve sonuç-
lar.
landırma
(Cevap C)
Boş bırakılan yerlere;
II: Hipotezlerin kurulması
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
1.
11.Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 45
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
8. Soru metninde özellikleri verilen öğretim tek- D seçeneğindeki soru - cevap yöntemi, öğ-
niği “istasyon”dur. rencinin konuyu anlayıp anlamadığını kont-
rol etmeye yardım eder; eleştirel düşünme
becerilerini geliştirir ve dersin etkili olup ol-
www.kozmikoda.com.tr
madığını değerlendirir. Öğrencilerin sürekli
tetikte ve dikkatli olmalarını sağlar.
İstasyon öğrenci merkezli bir yöntemdir. İs-
tasyon tekniği öğrencilerin iş birliği, yaratıcı-
lık, kurallara uyma, iletişim becerilerini geliş-
tirir ve özel yeteneklerini ortaya çıkarmaları- E seçeneğindeki yansıtıcı düşünme, bire-
nı sağlar. Bu teknikte ders işleyebilmek için yin öğrenme ya da öğretme yöntemi ve dü-
öğrencilerin uygulama düzeyinde olması ge- zeyine ilişkin olumlu ya da olumsuz durum-
rekir. larını ortaya çıkarmaya yönelik düşünce sü-
recidir. Öğrencilerin öğrenme sorumluluğu-
nu almasını, problem çözme ve kendilerini
değerlendirme becerilerini geliştirmesini sağ-
lar.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
niği, öğrenciyi aktif hale getirmeyi sistematik celer arasında karşılaştırma yapma (B), eleş-
düşünen ve doğru karar veren nesiller yetiş- tirel düşünme (C), olayın altında yatan dü-
tirmeyi, problem çözme, eleştirel ve yaratıcı şüncelerin farkında olma (D) ve yaratıcı dü-
mektedir. Bu teknikte değişik renkte şapka- gılar alt düzey düşünce süreçlerinin ürünü-
maktadır. (Cevap A)
11. Derste verilecek kazanımlara ulaşma düze- A seçeneğindeki çalışma grubu, panele ben-
yinin yüksek olması için öğrencilerin öğren- zer fakat sunu yapılmadan önce işlenecek
me sürecine istekli olarak katılmaları gere- konuda araştırma ve inceleme yapılan bir
kir. Öğrenme sürecinde gerekli olan gayre- tekniktir. Yapılan incelemenin sonuçları bir
www.kozmikoda.com.tr
tin harekete geçirilmesi ise öğretmenin gü- panel atmosferinde gruba sunularak sonun-
dülemesiyle gerçekleşebilir. Güdüleme sü- da tartışma yapılır.
recinde öğrenciler hedeften haberdar edile- B seçeneğindeki münazarada, bir konuda zıt
rek öğrenilenlerin günlük hayatta ne işe ya- görüşleri savunan iki farklı grup oluşturulur.
rayacağını söyleyebilir. Münazarada çelişkili konuların yalnızca iki
(Cevap E) zıt yönü tartışılır. Tartışmada katıldığın görüş
tartışma sonuna kadar götürülmek zorunda-
dır. Her grup kendi görüşünü belli zaman di-
limleri içinde tarafsız bir dinleyici gruba an-
latır. Münazarada asıl önemli olan, söz us-
talığı olduğundan, tartışma becerileri kazan-
12. Eğitsel geziler öğretimin dört duvar arasın-
dırılır.
daki sınırlarından kurtarılması için oldukça
D seçeneğindeki sempozyum, önceden be-
önemlidir. Öğrenciler bu geziler yoluyla okul
lirlenmiş ve yazılı olarak tartışmaya katıla-
öğrenmeleri ile gerçek yaşam arasındaki iliş-
caklara duyurulmuş bir konu üzerinde, uz-
www.kozmikoda.com.tr
bu münazara gruplarında olduğu gibi farklı şünme türüne takılıp kalmalarını ve gereksiz
masalarda değil, tek masada oturur. Tartış- tartışmalara girmelerini önler. Altı Şapka, em-
manın sonunda öğrenciler soru sorar. Pane- patik ve analitik düşünme becerilerini geliş-
lin amacı; öğrencilerin fikirlerinden yararla- tirir, doğru karar vermeyi öğretir.
narak problem çözmektir.
(Cevap C)
14. Soru metninde açıklanan tartışma türü “altı • Kavramsal bilgileri uygulama fırsatı ve-
şapkalı düşünme tekniği”dir. Altı şapkalı dü- rerek dersi sıkıcılıktan kurtarır.
şünme tekniği, son yıllarda öğrencilerin ya- • Öğrencinin performansı hakkında öğret-
ratıcı düşünme becerilerini geliştirmek ama-
www.kozmikoda.com.tr
mene objektif bilgiler verir.
cıyla kullanılan bir tekniktir. Bu teknikle öğ-
• Karmaşık işlemlerin basitleştirilmesini
rencilere yeni fikirler üretme ve yaratıcı dü-
sağlar.
şünme yolları öğretilmeye çalışılmaktadır.
Edward Bono tarafından ortaya konulan altı (Cevap C)
şapkalı düşünme tekniğinde, altı şapka için
altı değişik renk kullanılmakta ve her rengin
simgelediği bir düşünme sistemi bulunmak-
tadır.
(Cevap B)
Gösterim tekniği;
• Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini çekerek
öğrenmeyi kolaylaştırır.
• Etkin katılım sağlar.
• Hem görsel hem de işitsel yolla öğren-
meyi sağladığı için sözel metotlardan da-
ha etkilidir.
www.kozmikoda.com.tr
www.kozmikoda.com.tr
ları ve düzeni kavrayabilme, şiir okuma, mi-
zah, hikaye anlatma, dil bilgisi, mecazi anla-
tım, kavram oluşturma ve yazma gibi karma-
şık olayları içeren dili üretme ve etkili kullan-
ma becerisidir. Bu zekâsı yüksek olan kişiler
her hikayeyi, masalı ve fıkrayı anlatır. İyi bir
hafızası vardır. İyi bir kelime hazinesi vardır.
Sözel olarak iyi iletişim kurar. Kelimelerle oy-
nayarak, yazarak, okuyarak, konuşarak, mi-
zahı kullanarak ve ikna ederek öğrenme yol-
larını kullanırlar. Çalışma alanları; edebiyat,
yazarlık, şair, arşivcilik, dil bilim, hukuk, si-
yaset gibi alanlardır.
(Cevap E)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
1. Papyon kursu öğretmeni ilk hafta anlatım, E seçeneğindeki proje tekniği, kalıcı öğren-
ikinci hafta gösteri, üçüncü hafta ise göste- me ve yaratıcılığın oluşmasını sağlar. Ayrı-
rip yaptırma yöntemlerini kullanmıştır. Kurs ca öğrencileri yüksek düzeyde güdüler, ça-
öğretmeni son haftada beceri kazanmış olan lışma, araştırma ve sunu becerilerinin geliş-
www.kozmikoda.com.tr
bireylerin daha da iyileşerek ustalaşmasını mesini sağlar.
ve beceride hataların en aza inmesini iste-
(Cevap C)
mektedir. Bu amaçla kullanacağı yöntem be-
yin fırtınası olamaz. Bu amaçla kullanacağı
en iyi yöntem mikro öğretimdir.
anlamlandırılması ve kullanılmasında
kullanılan yetenek “soyut zekâ”dır.
(Cevap E)
II. İnsanların makinelerin, çeşitli araç - ge-
recin çalışma esaslarını kavramada ve
www.kozmikoda.com.tr
2. Soru metninde kullanım özellikleri verilen tek- bunları kullanmada kullandıkları yetenek
nik “tartışma” tekniğidir. Tartışma yöntemi, “mekanik zekâ”dır.
öğrencilerin ilgilerini uyandırır, görüşlerini de- III. İnsanların birbirlerini anlamada, birbirle-
ğerlendirme, gerçekleri kavrama ve eleştirel riyle etkili iletişim kurmada kullandıkları
düşünme becerilerini geliştirir. yetenek “sosyal zekâ”dır.
A seçeneğindeki bireysel çalışma tekniği, öğ- (Cevap D)
rencinin bir konuyu kendi başına öğrenme
yoludur. Yaparak yaşayarak öğrenmeyi sağ-
lar. Araştırma yoluyla öğretim stratejisi ana-
liz, sentez ve uygulama düzeyindeki davra-
nışların kazandırılmasında kullanılır.
B seçeneğindeki anlatım, öğretim süresi sı-
nırlı olduğunda, ünite ve konuların özetlen-
mesinde, öğrencilerin anlamakta güçlük çek-
4. Tüm bilgilerin öğretmen tarafından aktarıla-
tiği bölümlerde açıklama yapmak için kulla-
rak ilke, kavram ve genellemelerin öğretildi-
www.kozmikoda.com.tr
www.kozmikoda.com.tr
de bilinenden bilinmeyene ilkesi ön planda- yaşamda karşılaşılabilecek bir problem du-
dır. Öğrencinin bildiklerinden hareket ederek rumu ilişkilendirilmiştir.
yeni konuya geçilmesi vurgulanmıştır. III nu-
(Cevap E)
maralı öncülde ise yaşama yakınlık söz ko-
nusudur. Günlük yaşamdan örneklerin seçil-
mesi ve günlük yaşamda karşılaşılabilecek
problemlerin eğitim sürecine getirilmesi ha-
yata yakınlık ilkesi doğrultusundadır.
(Cevap C)
run çözme becerisinin kullanıldığı ve öğ- 8. Öğretim sürecinde konunun anlatım yerine
renciden beklentilerin çok yüksek oldu- gösteri ile işlenmesi işlenen konunun açık-
ğu bir stratejidir. Proje tabanlı öğretimde laşmasına ve somutlaşmasına hizmet eder.
öğrenci proje ödevini belirlenen alterna- Öğrenciler görerek, dokunarak ve deneye-
tiflerden seçer ve kendisi tamamlamaya rek daha kalıcı öğrenirler. Anlatım yerine gös-
çalışır. Projeyi bitirdiğinde ise öğretmen- terinin tercih edilmesi açıklık ilkesine hizmet
le birlikte değerlendirme söz konusudur. eder.
(Cevap D) (Cevap A)
9. Hayat boyu eğitimin devam etmesi gereklili- 12. Soru metninde özellikleri verilen yöntem “ör-
ği eğitimin süreklilik niteliği taşıması ile ilgili- nek olay” dır. Örnek olay, gerçek yaşamdan
dir. Eğitimin herkese açık olması genellik, alınan veya kurmaca problemlerle öğrenme
eğitimden yararlanmada kimseye ayrıcalık sürecini desteklemek ve bilgiyi yapılandır-
www.kozmikoda.com.tr
yapılmaması da eşitlik ile ilgilidir. mak için kullanılan bir yöntemdir. Gerçekçi
olması dikkatin probleme odaklanmasını sağ-
(Cevap B)
lar. Yeterli olgunluğa ulaşmamış öğrencilere
ve kalabalık sınıflarda uygulanamaz. Ayrıca
tek bir çözüm gerektiren ve bu çözümün tek
doğru olduğu durumlar için de bu yöntem uy-
gun değildir. Kavrama ve daha üst basamak-
taki hedef davranışlar için en uygun yöntem-
lerden biridir.
(Cevap D)
sınıf ortamı, bilgilerin aktarıldığı bir yer de- me” biçiminde olması daha uygundur. Çün-
ğil; öğrencinin etkin katılımının sağlandığı, kü küme biçimi tartışan öğrencilerin, not tu-
(Cevap D) (Cevap E)
(Cevap B) (Cevap C)
15. Gülhan Öğretmen’in amacına en uygun öğ- 18. İçeriğin düzenlenmesinde akademik bir kul-
retim tekniği müze eğitimidir. Müze eğitimin- lanma öğrenmeyi güçleştirir. İçerik öğrenci-
de müzeler evrensel iletişim ortamları olup nin anlayabileceği günlük yaşamda kullan-
öğrencilerin kültürel varlıklarını tanıyabilme- dığı bir tarzda kaleme alınmalıdır. Öğretimin
www.kozmikoda.com.tr
lerini, sanat eserlerini bilinçli tüketen, sorgu- sosyal (günlük) yaşamdan koparılması ve
layan, yorumlayan bireyler olmalarını sağla- pratik bilgiler yerine teorik bilgilere ağırlık ve-
maya yöneliktir. rilmesi de eğitimi hayattan koparır.
(Cevap B) (Cevap D)
16. Beyin fırtınası tekniği ile öğrenciler herhan- 19. Zehra Öğretmen yaşanmış ya da yaşanma-
www.kozmikoda.com.tr
gi bir problem durumu hakkında sınırlandır- sı muhtemel bir sosyal problem durumunu
ma olmaksızın öneri geliştirir. Fikir üretme sınıfa taşımıştır. Öğrencilerle birlikte tartış-
aşamasında değerlendirmenin olmaması ya- ma süreci içerisinde problem incelenmiş ve
ratıcılığı ortaya çıkarır. çözüme yönelik fikirler geliştirilmiştir. Süreç-
(Cevap D) te kullanılan öğretim yöntemi örnek olaydır.
(Cevap B)
(Cevap B) (Cevap A)
1. Ertan Öğretmen ilk bölümde belirlediği kura- 3. Tülay Öğretmen’in öğretimde kavram yanıl-
la göre öğrencileri yarıştırmış ve başarıya gısını tespit etmek için kullandığı strateji tah-
bağlı olarak ödüllendirmiştir. Bu çalışma eğit- min gözlem açıklama stratejisidir. Tahmin
sel oyun tekniğidir. Eğitsel Oyun, öğrenilen gözlem açıklama stratejisi kavram yanılgısı-
www.kozmikoda.com.tr
bilgilerin pekiştirilmesini ve daha rahat bir or- nı tespit etmek amacıyla kullanılır. Bu yön-
tamda tekrar edilmesini sağlayan bir teknik- temde öğrencilerin derste yapılacak bir gös-
tir. Özellikle öğrenmeye yönelik olması ve bir teriyle, sunulacak bir konuyla ya da labora-
amaç için sınıf içinde uygulanması gerekir. tuvarda yapılacak bir deneyle ilgili tahminde
Ertan Öğretmen ikinci bölümde ise “Hikâye- bulunmaları (nedeniyle birlikte), olayı göz-
de geçen çocuğun durumuna ilişkin ne dü- lemlemeleri ve önceden yaptıkları tahminle-
şünüyorsanız o ifadenin altına geçin” der fa- riyle gözlemlerini beraberce açıklamaları esa-
kat ekler “Neden bu düşüncede olduğunuzu sına dayanır ve adını da buradan alır
açıklamalısınız ve isterseniz tartışmadan
Buna göre strateji 3 aşamalıdır: (a) tahmin
sonra fikirlerinizi değiştirebilirsiniz.” demesi
(b) gözlem (c) açıklama. Böylece öğrenciler
görüş geliştirme tekniğini kullandığını gös-
derste işlenen kavram ya da ilkeleri daha iyi
termektedir. Bu teknik eleştirel düşünmeyi,
anlama sürecine yoğunlaşmış olurlar. TGA
başka görüşlere saygıyı, ikna yeteneğini ge-
stratejisinde değerlendirme daha çok tanıla-
liştirmeyi, görüşlerini değiştirebilme beceri-
yıcı ve şekillendirici amaçlarla yapılmalıdır.
lerini kazandırmayı amaçlar. Öğrenci mer-
kezli olup bir tartışma çeşididir. İki zıt kutup TGA’da gözlem kısmının puanlanması uy-
www.kozmikoda.com.tr
seçilir. Evet ya da hayır cevabını alacak şe- gun değildir. Çünkü öğrenciler gördüklerin-
kilde sorular hazırlanır. İkiden fazla seçenek den çok görmeleri gerekeni yazma eğilimine
de sunulabilir. Tıpkı araştırma ölçeklerinde girebilirler. Ancak öğrencilerin deney süreci-
olduğu gibi evet, fikrim yok, hayır ya da ta- ni gözlemleme performanslarına puan veri-
mamen katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, lecekse, gözlem kısmı puanlanabilir
katılmıyorum, kesinlikle katılmıyorum seçe-
(Cevap C)
neklerinden oluşabilir. Öğrencinin farklı gö-
rüşlerini ifade edebileceği konuya ilişkin so-
rular sorulur. Öğrenci soruya ilişkin seçtiği
seçeneği söyler ve neden bu seçimi yaptığı-
nı açıklar. Diğer öğrenciler saygıyla dinleye-
rek katılıp katılmadıklarını ifade ederler ve fi-
kirlerini değiştirebilirler.
(Cevap C)
(Cevap D)
4. Problem çözmenin bilimsel basamakları şun- 5. Buldurma yönteminde önemli olan, konunun
lardır: akışı içinde öğrenciyi, iyi plânlanmış ve so-
1. Problemin hissedilmesi (farkına varma) rulmuş sorularla düşünmeye ve yeni bilgiler
bulmaya yönlendirmedir. Yanlış anlamalar
www.kozmikoda.com.tr
ve belirlenmesi,
önlenebilir, eksikler tamamlanabilir, yeni öğ-
2. Problemi tanımlama ve sınırlama,
renmeler için ortak temeller oluşturulabilir.
3. Problem durumu ile ilgili bilgileri topla-
Soru sormanın temel amacı da budur. Bu
ma,
yöntemde bilgiler, çoğu zaman tümevarım
4. Problemin çözümüne yönelik denence- yoluyla buldurulur. Konunun özelliğine göre
ler (hipotezler) oluşturma, kavram, ilke ve genellemelere örnekler ve
5. Veri toplama, toplanan verileri analiz et- açıklamalar yoluyla ulaşılır. Öğretmen soru
me, cevap tekniğini ustaca ve bilinçli bir şekilde
problemi hissetme aşaması olarak sınıfına durma yöntemiyle ders yapmak isteyen öğ-
ilk girdiğinde öğrencileri birbirleriyle problem- retmen, dersin başında basit ve daha önce
li olduklarını fark etmiştir. verilen bilgileri hatırlatıcı bir soru ile öğren-
Problemi tanımlanması aşaması olarak: So- cinin dikkatini derse çekebilir. Öğrenciler, öğ-
runun ne olduğunu diğer öğretmenlerine an- retmenin yönelttiği sorularla, daha önce göz-
latan lem ve tecrübeleriyle elde ettikleri bilgiler ara-
1. Problem durumu hakkında bilgi toplama sında ilişkiler kurarak bazı tahminlerde bu-
aşaması olarak: ve sorunun ögelerini, lunmaya teşvik edilirler. Ancak buldurma yön-
nedenlerini ve aktörlerini de araştıran teminde öğrencilerin birbiriyle konuşmaları-
Selim Öğretmenin nı engellemek doğru değildir. Özellikle tar-
tışma ortamı oluşturmak ve fikirlerin payla-
2. Problemin çözümüne yönelik denence-
şılmasını sağlamak gereklidir.
ler (hipotezler) oluşturma aşaması ola-
rak: geçici bir çözüm önerisi oluşturdu- (Cevap A)
ğu görülmüştür.
Şimdi bu aşamadan yapması gereken 5 aşa-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
6. Comenius gibi AB destekli projelerde insan- 8. Öğretmenin sınıfa dışarıdan bir sorun getir-
lar sadece okulda değil hemen her yerde, mesine dayalı öğretim yöntem tekniği örnek
her yaşta ve her zaman öğrenebilir. Bu öğ- olaydır. Örnek olaylar görsel, yazılı birçok
retim modeli yaşam boyu öğrenme modeli- kaynaktan derlenebilir. Öğrenciler veya öğ-
www.kozmikoda.com.tr
dir. Yaşam boyu öğrenme, insana ve bilgiye retmen, olayı sözel olarak veya resim, film
daha çok yatırım yapma, dijital okuma yaz- gibi tekniklerle sınıfa getirir. Kısa bir sunum-
ma da dahil olmak üzere temel bilgi ve be- dan sonra öğrenciler bu konu hakkındaki fi-
cerilerin kazanılmasını teşvik etme, esnek kirlerini, yani olayın nedenlerini, gelişimini ve
ve yenilikçi öğrenme olanaklarını genişletme mümkün sonuçlarını ortaya koyup tartışırlar.
anlamına gelmektedir. Yaşam boyu öğren- Seçilen olay iyi bir olay ise bunun geliştirilip
me ile amaç tüm yaş gruplarındaki insanla- yaygınlaştırılması yolları, kötü bir olay ise bu-
rın nitelikli öğrenme olanaklarına ve çeşitli nun engellenmesi ve düzeltilmesi yolları hep
öğrenme deneyimlerine eşit ve açık biçimde beraber ortaya konmaya çalışılır.
erişim sağlamalarını kolaylaştırmaktır. Bu
(Cevap C)
vizyonun gerçekleştirilmesinde eğitim sis-
temleri kilit rol oynamaktadır. Yaşam boyu
öğrenme, her türlü bilgi, beceri ve niteliğin
beşikten mezara kadar olan süreçte kazanıl-
ması ve güncellenmesi anlamına gelmekte-
www.kozmikoda.com.tr
me becerilerini kazandıran bir tekniktir. Tek- olmaksızın, katılımcıların kendi yaratıcı bu-
nikte çember şeklinde oturan öğrenciler sı- luşları, özgün düşünceleri, öznel anıları ve
rayla söz alırlar. Konuşma sırasının kimde bilgilerine dayanarak oluşturdukları eylem
olduğunu gösteren bir simge kullanılır. Öğ- durumları ve doğaçlama canlandırmalarıdır.
retmen ‘Sizce …. Neler hissetmiştir?, Neler Drama da, programlı öğretimin aksine daha
düşünmüştür?’’ şeklinde yönlendirici sorular- çok duyuşsal özelliklerin kazandırılmasında
la konuşma halkasını yönlendirir. kullanılır.
(Cevap B) (Cevap D)
13.
1. Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 56
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
10. Mesut Öğretmen’in sınıfta yaptığı etkinlik A, 13. Kavram haritaları, kavramsal karikatürler,
B, C ve D seçeneklerinde belirtilen amaçla- kavramsal değişim metinleri ve analojiler,
rı gerçekleştirmeye yöneliktir. Ancak bu et- kavram yanılgılarının giderilmesinden çok
kinlik, “konuya ilişkin gerçek yaşamda kulla- yeni kavramsal ağlar - bilişsel yapılar oluş-
www.kozmikoda.com.tr
nılabilir bir ürün ortaya koyma” amacı taşı- turulmasında kullanılır. Öğretmenin bu yanıl-
mamaktadır. gıyı ortadan kaldırmak için izlemesi gereken
en uygun yol duruma ilişkin bir resim, grafik
(Cevap E)
ya da video göstermek ya da bir deney dü-
zeneği kurarak açıklamaktır.
(Cevap E)
(Cevap E) (Cevap B)
www.kozmikoda.com.tr
leyicilere sunarlar.
(Cevap C)
Balık kılçığı Ishikawa diyagramı olarak da bi-
linmektedir. Özellikle problem çözme süre-
cinde problemin nedenleri, alt nedenlerinin
kapsamlı ve detaylı biçimde incelenmesi için
kullanılır. Bunun haricinde bir kavram harita-
sı olarak kullanılabileceği gibi bir değerlen-
dirme aracı olarak da kullanılabilmektedir.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
kin lehte ve aleyhte görüş bildirecek iki gru- nunun öğretilmesi sağlanmalıdır. Öğretim il-
bun tartışması şeklinde yürütülür. Gruplar kelerini kullanmada Edgar Dale tarafından
dinleyici ve jüri önünde görüşlerinin doğrulu- geliştirilen “yaşantı konisi” rehber konumun-
ğunu kanıtlamak için tartışırlar. Tartışmacı dadır. Yaşantı konisinin tabanında yer alan
gruplar jüri ve seyircileri etkilemeye çalışır- somut, basit, çok sayıda duyu organını etki-
lar. Amaç öğrencilerin tartışma becerilerinin leyen ve kendi kendine edinilen yaşantılar-
geliştirilmesidir. dan öğretime başlamak gerekmektedir.
(Cevap B) (Cevap E)
www.kozmikoda.com.tr
ciyi hedefe doğru harekete geçirir. Güdülen-
me öğrenme için itici güçtür. Günlük yaşam-
dan, öğrenci ihtiyacına cevap veren, ilgi çe-
ken konular güdülenmeyi sağlar. Örnekte öğ-
retmenin girişi konuya dikkati çekme, merak
uyandırma ve güdülenmeyi sağlama amaç-
lıdır.
(Cevap C)
(Cevap B)
(Cevap A)
bilecek rekabet ortamı çekingen öğrenciler değildir. Bu yüzden, öğrenme konusunun iş-
için olumsuz yaşantılara neden olur. Tartış- lenişinde uygulanacak yönteminde öğrenci-
ma ortamı duygusal açıdan öğrencinin ken- nin gelişim düzeyine uygun olma zorunlulu-
dini rahat hissedeceği bir ortam olmalıdır. ğu vardır. Öğrenciye sunulacak öğrenme-öğ-
Bunun için de eleştirilerin kişiye değil, görü- retme etkinliklerinin “öğrenene uygunluk” açı-
şe yönelik olması ve insana saygının teme- sından değerlendirilmesinde I, IV ve V. ölçüt-
le alınması gerekir. ler gözden geçirilmelidir.
(Cevap E) (Cevap B)
1.
14.Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 59
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
7. Soru metninde özellikleri verilen zekâ alanı 8. Nunley tarafından geliştirilen basamaklı öğ-
“mantıksal” zekâdır. Mantıksal zekâ mantığı retim öğrencileri farklı ilgi ve yetenek alanla-
kullanma yeteneğidir. Akıl yürütmeleri, ne- rına, farklı öğrenme yollarına sahip oldukla-
denleri bulma, matematiksel ve mantıksal rı düşüncesi ile (C) • (B) • (A) basamakların-
www.kozmikoda.com.tr
ilişkileri saptama ve soyut problemleri kap- da belirlenmiş olan etkinliklere dayanan bir
sar. öğretme-öğrenme düzeneğidir. Eğitimde ye-
A seçeneğindeki sosyal zekâ, diğer bireyler- niden yapılanma sürecine bağlı olarak geliş-
le, toplumla sağlılık ve tutarlı ilişkiler kurma- tirilmiştir. Öğrenci bilgiyi alan durumundan
dır. Tartışma, gösteri yapma, öğretme, top- çıkarak, bilgileri üreten durumda yer almak-
lantı düzenleme vb. gibi etkinlikler ile ilgilidir. tadır.
mayacağını bilme, sınırlarını tanıma, öz gü- masıdır. Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uy-
venini geliştirme bu tür zekânın kapsamı için- gun görev almaları sağlanır.
dedir. (B) BASAMAĞI: Bilgileri farklı durumlarda
D seçeneğindeki görsel zekâ, renkler, resim- kullanma aşamasıdır. Edinilen temel bilgile-
ler, şekiller, desenler, dokular ve imajlardan rin uygulanması, farklı durumlarda kullanıl-
oluşur. İlk gelişen zekâ türüdür. Beynin ilk ması, belirlenen görevlerin yerine getirilme-
kullandığı dildir. Resim yapma, yazıların al- si sağlanır.
tını çizme, afiş hazırlama vb. bu tür zekânın (A) BASAMAĞI: Analiz, sentez yapma, eleş-
kapsamı içindedir. tirel düşünme gibi etkinlikler aşamasıdır. Ya-
(Cevap E) ratıcı, etkin, eleştirel, yansıtıcı düşünme gi-
bi üst düzey düşünme yollarının kullanılma-
sıdır. Öğrencilerin başardıkları görevlerin tar-
tışılması bu aşamadadır.
Konuya ilişkin özgün bir öykü yazılması A ba-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
la öğretim, bir tür problem çözme yaklaşımı- malarla kazandığı en önemli düşünce bece-
dır. Bu yöntemle öğrencilerin üst düzey zi- risi eleştirel düşünce becerisidir. Eleştirel dü-
hinsel becerileri, araştırma, birincil kaynak- şünme akıl yürütme, analiz ve değerlendir-
lara ulaşma ile iş birliği içinde çalışma bece- me gibi zihinsel süreçlerden oluşur, eleşti-
rileri gelişir. Gerçek yaşamda karşılaşacak- rel düşünme bilimsel kanıtlarla uyuşan net
ları sorunlara bilimsel yöntemin aşamaları- hükümlere varmak için kullanılan somut ve-
na göre çözüm üretme becerisi gelişir. Öğ- ya soyut konular üzerinde düşünme süreç-
rencilerde yaparak yaşayarak öğrenme be- lerini içermektedir. Eleştirel düşünme varsa-
cerisi gelişir. Ayrıca bu yöntemle ders işleye- yımları, fikirleri ve iddiaları ayırt etme. Argü-
bilmek için öğrencinin bilgi ve kavrama dü- manın eksik taraflarını ve açıklamalardaki
zeyindeki ön koşul öğrenmelerini edinmiş ol- belirsizlikleri görme gibi becerileri de kapsar.
ması, hedeflerin uygulama ve daha üst dü- Ayrıca argümantasyon çalışmaları en çok
zeyde olması gerekir. çalıştay (workshop) tartışma tekniğinde gö-
rülmektedir. Çalıştay öncesinde toplanan ar-
(Cevap B)
gümanlar tartışma esnasında ortaya atılan
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
(Cevap C)
12. Öğretmen, “öğrencinin her davranışını pe- 14. Öğrencilere çeşitli duygular ve empati bece-
kiştirmemeli”, hedefle ilgili yani matematiğe risi yani duyuşsal becerileri kazandırmada
karşı olumlu tutum ile ilgili davranışlarını pe- en etkili teknikler “rol oynama ve konuşma
kiştirmelidir. İstendik davranışı gösterenlere halkası” dır. Rol oynamada birey, gerçek ro-
www.kozmikoda.com.tr
pekiştireç verilmelidir. Öğretmen ilk dersler- lünden ve duygularından sıyrılıp bir başka-
de her doğru yanıta pekiştireç vermeli, daha sının yerine kendisini koyar. Böylece başka-
sonraki derslerde sabit oranlı, dersler ilerle- larını anlama olanağına sahip olur. Rol oy-
dikçe değişken oranlı pekiştireç tarifelerini nama, öğrenci katılımının yüksek olduğu, ya-
kullanmalıdır. Çünkü böyle bir sıra pekişti- şamla bağıntılı ve gerçeksi olduğu için duy-
reçlerin etkisini artırır. Ayrıca her davranışın guların hissedilmesini sağlayan bir tekniktir.
pekiştirilmesi karşısında öğrenci istendik dav- Öğrencilerde güven duygusu, iletişim ve em-
ranışı ayırt edemez ve pekiştireçler etkisini pati becerileri gelişir. Konuşma halkası tek-
yitirebilir. niğinde ise öğrenciler daire biçiminde oturur.
Konu ile ilgili kavram ile ilgili olarak bir öğ-
(Cevap C)
renci görüş bildirirken diğerlerin konuşması-
na, tartışmasına izin verilmez. Öğrencilerde
bu süreçte empatik davranma, diğer düşün-
celere saygı gibi gelişmeler gözlenebilir. Her
iki tekniğin ortak özelliği empatik davranışla-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C)
13. Anlamlı öğrenme teorisine dayalı olarak 15. A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan özel-
Gowin ve Novak tarafından geliştirilen V di- likler öğretim sürecindeki işlemlerle ilgili iken
www.kozmikoda.com.tr
yagramları hem öğrenciler hem de öğretmen- E seçeneğindeki özellik öğretim süreci ile il-
ler açısından doğa olaylarını daha iyi anla- gili yanlış bir özelliktir. Öğretim sürecinde öğ-
mak ve fen alanındaki laboratuvar çalışma- retmenin değil, öğrencinin özellikleri merke-
larının amacını netleştirmek için kullanılmak- ze alınır. Öğretim süreci öğrencilerin birey-
tadır. V diyagramları sadece fen alanında sel farklılıklarına, ilgi, ihtiyaç ve hazır bulu-
kullanılmaz. Gowin, V diyagramlarının fark- nuşluk düzeylerine uygun olarak düzenlen-
lı alanlarda kullanıldığını göstermiştir. meye çalışılır.
(Cevap B) (Cevap E)
16. Aktif öğrenme sürecinin en önemli özelliği 19. Beyin temelli öğrenme kuramına göre, öğre-
öğrencinin bilginin pasif alıcısı olmasının ön- nenin öğrenme yaşantılarına etkin katılımı-
lenmesidir. Öğrenci öğrenme etkinliklerine nı sağlamak için okul veya sınıf ortamının,
aktif olarak katılır. Gösteri diğer seçenekte- öğrencilerin mümkün olduğunca çok duyu
www.kozmikoda.com.tr
ki yöntem tekniklerin yanı sıra öğrencinin pa- organına hitap edecek şekilde ve çoklu zekâ
sif izleyici konumda olduğu bir yöntemdir. kuramı dikkate alınarak düzenlenmesi gere-
Öğrenci bu yöntemde verilen uyarıcıları iz- kir. Ayrıca sınıf ve okul ortamının düzenlen-
ler. mesinde öğrenme alanları (fiziksel, sosyal,
duyuşsal, bilişsel ve estetik) dikkate alınma-
(Cevap C)
lıdır. Buna göre A, B, C ve D seçeneklerinde
yer alan ifadeler beyne dayanan öğretim ya-
pan okul ve sınıf ortamlarının özellikleri ile il-
gilidir. Ancak E seçeneğindeki beyin temelli
öğrenme kuramına uygun bir okul ve sınıf
ortamı değildir. Çünkü böyle bir ortam beyin
temelli öğrenme için önemli olan bireysel
farklılıkları, öğrencilerin duygularını, beslen-
17. Gerçek ortamda deneyim kazanmanın teh- melerini ve estetik beğenilerini karşılamak-
likeli, masraflı ve güç olduğu durumlarda ger- tan uzaktır. Ayrıca çoklu zekâ kuramına uy-
www.kozmikoda.com.tr
çeğe benzetilen yapay ortamlarda gerçek- gun değildir. Şematik ve bütünleştirici özel-
leştirilen bilgi ve beceri eğitimi benzetim kap- liklerden yoksundur.
samında değerlendirilir. Bu yöntemde öğren- (Cevap E)
ci gerçeğe benzer model ve durumlarda de-
neyim kazanır. Karar alma, problem çözme
gibi becerileri desteklemesi açısından önem-
li bir yöntemdir.
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap C) (Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
maya yöneliktir. Öğrencilerin zihinsel açıdan likleri uygulamaktır. Bireyselleştirilmiş öğre-
işlenecek konuya hazırlanması amaçlanmış- tim etkinlikleri ile öğrenci kendi bilişsel yeter-
tır. liklerine uygun öğrenme görevleri ile karşı
karşıya gelir ve bu görevleri kendi öğrenme
(Cevap B)
hızıyla gerçekleştirme fırsatı bulur.
(Cevap B)
(Cevap E)
3. II numaralı etkinlikte öğretmen slayt gösteri-
mi ile görsel uyaranlar sunmuştur. IV numa-
ralı etkinlikte kullanılan numuneler devinim-
sel uyaranlardır. Diğer basamaklarda soru -
cevap formunda sözel uyaranlar sunulmuş- 7. Türkçe Öğretmeni Hatice Hanım’ın uygula-
tur. dığı yaklaşım proje tabanlı öğrenmedir. Pro-
je Tabanlı Öğrenme öğrencilerin grup olarak
(Cevap C)
ya da bireysel olarak gerçek yaşam konula-
rına ve uygulamalarına ilişkin olarak disiplin-
ler arası (bilimsel alanlar - konular - etkinlik-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D) (Cevap B)
8. Tam öğrenme modelinin de öğretim hizme- 10. Kamile Öğretmen’in yaptığı bu etkinliğin te-
tinin nitelikleri şunlardır: mel amacı “Öğrencilerin dinleme becerisini
Pekiştirme: Bir davranışın ileride yinelenme geliştirmek”tir. Öğretmen öğrencilere sorula-
rıyla dinlenme sürecinin etkinliğini kontrol et-
www.kozmikoda.com.tr
olasılığını artırma amaçlı etkinliklerdir. (C se-
çeneği) miştir.
(Cevap D)
(Cevap B)
11. Soru metninde anlatılan teknik “çalışma gru- 12. Çağdaş eğitim akımlarının geleneksel eğiti-
bu” tekniğidir. Çalışma grubu, sınıftaki öğ- me karşı çıktığı en temel noktalardan biri eği-
renci sayısına göre en az iki ve en çok sekiz timin ezberci ve aktarmacı bir yapıda oluşu-
ile on kişinin bir araya gelerek aynı konu üze- dur. Çağdaş eğitim akımlarına göre öğrenen
www.kozmikoda.com.tr
rinde çalışma yaptıkları bir tekniktir. Öğren- öğretim sürecinde aktif olmalı, kendi yaşan-
cilerin daha serbest konuşmalarını ve daha tı ve deneyimlerinden öğrenmelidir. Tama-
iyi fikirler ortaya koymalarını, öğretmenlerin men anlatıma ve ezbere dayalı eğitimde ak-
öğrencileri daha iyi kontrol etmelerini, öğren- tivite ilkesi uygulanamaz.
cilerin farklı görüşlere saygılı olmayı öğren-
(Cevap A)
melerini, başkalarını dikkatle dinlemeyi ve
topluluk karşısında nasıl konuşulacağını, yar-
dımlaşma ve iş birliği yapmayı öğrenmeleri-
ni sağlar.
A seçeneğindeki münazara, bir konu üzerin-
de belli kural ve yöntemlere uyularak yapı-
lan tartışmadır. Bu tartışma türü, bir bakıma
tez ve antitez görüşlerin karşılıklı olarak be-
lirtilmesi sürecidir. Dili etkili kullanmayı sağ-
13. Timuçin Öğretmen’in sınıf düzeni küme dü-
lar ve neden - sonuç ilişkileri kurma beceri-
www.kozmikoda.com.tr
15.
1. Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 66
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
15. Yapılandırmacılık öğrencinin öğrenmeyle ak- 18. Öğrenme sürecinde sürekli benzer pekişti-
tif olarak meşgul olduğu esnek bir öğrenme reç kullanma öğrencilerin bu pekiştireçlere
çevresidir. Öğretmen ise bu çevreyi yarat- alışma göstereceğinden dolayı etkili değildir.
malıdır. Öğrenciler içeriği, eski bilgilerine da- Alışma pekiştirecin pekiştirme özelliğini kay-
www.kozmikoda.com.tr
yalı olarak ve problem çözerek öğrenirler. betmesine neden olmaktadır. Bu sebepten
Öğretmenler benzetimler yapar ve sorular dolayı pekiştireç süreç içerisinde değiştiril-
sorar. Öğrencilerin kendi sonuçlarına ulaş- melidir.
maları sağlanır. Bunun için öğrenciler bilgiyi
(Cevap E)
aramaya, kararlar vermeye ve kavramları ye-
ni durumlarda uygulamaya ihtiyaç duyarlar.
Bu görevlerin her biri hem eleştirel düşünme
becerileri hem de aktif katılımı geliştirir. Bu-
na göre, öğrencilerin konuyla ilgili bilgi sahi-
bi olmadıklarını varsayma ve derse temel
kavramları öğreterek başlama yapılandırma-
cılıkla çelişen bir özelliktir.
(Cevap B)
19. Araştırma inceleme yoluyla öğretim strateji-
16. Dila Öğretmen’in gerçekleştirmek istediği he-
si öğrencilere sunulan problem senaryosun-
deflere en uygun yöntem tartışma, tekniği ise
www.kozmikoda.com.tr
rüş geliştirme tekniğinde üç grup vardır. Hat- kinliğe dayalıdır ve problem çözme yaklaşı-
ta tüm sınıf tartışmaya katılabilir. Tartışma- mını temele alır. Bu yüzden süreç problem
da kazanan, kaybeden grup da yoktur. durumu ile başlar.
(Cevap B) (Cevap A)
öğrencilerin ileride, toplum hayatında karşı- retmen bu süreçte öğrencilere soru hazırla-
laşacakları zorlukları yenmelerini ve toplu- ma konusunda rehberlik eder. Son olarak da
ma daha yararlı olmalarını sağlamaktır. verilen cevaplar sınıfça tartışılır.
(Cevap D) (Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
lerin anlamlı öğrenmeyi desteklemesi için de birbirine benzer değil, birbirinden farklı olma-
ön örgütleyiciler kullanılır. sı gerekir. Grup üyeleri cinsiyet, başarı vb.
özellikler bakımından farklı olmalı yani hete-
(Cevap B)
rojen gruplar oluşturulmalıdır.
(Cevap D)
gisi dersi alan öğrenciler henüz gösterip yap- par ve paylaşır. Süreçte rekabet gibi öğrene-
tırma tekniği için önkoşul davranışlara, bilgi- ni duygusal açıdan zorlayacak yaşantılar yok-
lere sahip değildir. Öğrenme düzeyleri biliş- tur. Süreç içerisindeki hareketlilik asla gürül-
sel alanın ve duyuşsal alanın ilk basamakla- tü olarak algılanmamalı, etkileşimin ürünü
rı seviyesindedir. Bu nedenle gösterip yap- olarak kabul edilmelidir. Aktif öğrenme her
tırma tekniği hayat bilgisi dersinde en az et- öğrencinin kendi potansiyelleri doğrultusun-
kili olabilecek bir tekniktir. da ilerlemesine olanak sağlar.
(Cevap B) (Cevap B)
7. Soru metninde özellikleri verilen öğretim il- 10. Öğrenciler yeni bir şeyler öğrenirken, geç-
kesi “bilinenden bilinmeyene” ilkesidir. Bu il- mişteki öğrendikleriyle yeni bildikleri arasın-
keye göre birey geçmişte öğrendiklerini kul- da bağlantı kurarsa, öğrenme daha kolay
lanarak yeni şeyler öğrenir. Her davranışın gerçekleşir. Bu nedenle öğrenme - öğretme
www.kozmikoda.com.tr
temelinde onu sağlayan önceki öğrenmeler sürecinde, önce öğrencinin ne bildiği ile baş-
vardır. Her öğrenme kendisinden önceki öğ- lanmalı, daha sonra bilinmeyene doğru gidil-
renmelere dayalı, sonraki öğrenmelere de melidir. Soruda, öğretmen öğrencilerin daha
hazırlayıcı niteliktedir. Bu nedenle öğretim- önceden neler bildiklerini göz ardı etmiştir.
de bilinenden bilinmeyene doğru hareket et- Öğretmen kendi bildikleriyle değil, öğrenci-
mek gerekir. nin bildikleriyle dersi işlemelidir.
(Cevap C) (Cevap E)
(Cevap B) (Cevap E)
1.
16.Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 69
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
12. Yapılandırmacı öğrenme anlayışı bilginin öğ- 15. III numaralı yaklaşıma baktığımızda öğren-
retmen tarafından aktarıldığı geleneksel öğ- ci katılımı ve eleştirel düşünme becerisinin
renme süreçlerine karşı çıkmıştır. Öğrenci geliştirilmesi açısından oldukça yeterli oldu-
öğrenme sürecinde aktif olmalıdır. Her birey ğunu görebiliriz. Ancak yaratıcı düşünme ve
www.kozmikoda.com.tr
yaşantıları sonucunda edindiği bilgiyi geçmiş bilimsel düşünme becerilerini kazandırmada
yaşantılarına göre bireysel olarak yapılandı- aynı oranda başarılı değildir. Bu açılardan
rır. değerlendirdiğimizde yaklaşımın büyük grup
tartışma olabileceği söylenebilir.
(Cevap C)
(Cevap E)
den yapılandırır. Bu yaklaşıma göre öğren- yaşam problemlerini disiplinlerarası bir yak-
ciler süreçte yaparak, yaşayarak, kendi de- laşımla bir senaryo çerçevesinde çözmeye
neyimlerinden öğrenmelidir. Ayrıca yapılan- çalıştıkları öğrenme yaklaşımıdır. Grupla ya
dırmacı yaklaşım öğrencilerde eleştirel dü- da bireysel olarak uygulamaya uygun olan
şünme, yaratıcı düşünme, bilimsel düşünme, bu yaklaşımın sonunda bir ürün ortaya kon-
problem çözme vb. üst düzey düşünme be- ması istenir. İlerlemeci eğitim felsefesine uy-
cerilerini kazandırmayı amaçlamaktadır. gun yaklaşımda öğretmen rehber roldedir.
(Cevap D) (Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
zırlamaktır. Bu nedenle okulun öğrencilere
uygun eğitim ve öğretim ortamı hazırlaması
gerekir. Öğrenciler yeteneklerine göre zihin-
sel, bedensel ve sosyal etkinliklerde bulunma
lıdırlar. Okulda çocuğun içinde bulunduğu
zamanda ve ileride kendisine yararı olacak
konuların öğretilmesi gerekir. Bilgi ve bece-
riler hayatta olan işlevleri ölçüsünde yararlı-
dır.
(Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B)
1. Soru metninde belirtilen zekâ türü Gardner’a 4. Soru metninde özellikleri verilen öğretim il-
göre doğacı • varoluşçu zekâdır. Doğacı • kesi “bilinenden bilinmeyene”dir. Öğretim-
varoluşçu zekâ, doğadaki tüm canlıları tanı- den iyi bir sonuç alınabilmesi için bilinenden
ma, araştırma ve canlıların yaratılışları üze- başlanması gerekir. Bilinenlerin yardımıyla
www.kozmikoda.com.tr
rine düşünme becerisidir. Bu zekâ türüne sa- bilinmeyenlerin öğrenilmesi daha çabuk ve
hip bireyler seyahat etmeyi, belgeseller izle- kolay olur. Bu durum öğrencinin kendi ken-
meyi severken, doğa ve gezi dergilerini in- dine etkinlik göstererek öğrenmesini ve ken-
celemekten hoşlanırlar. Kendilerine özgü çev- dine güveninin artmasını sağlar.
re etkinlikleri düzenlerler. Doğadaki bitki tür-
(Cevap B)
lerine karşı duyarlıdırlar. Doğanın insanlar
üzerindeki ya da insanın doğa üzerindeki et- 5. Beyin temelli öğrenme kuramının ilkelerine
kisi ile ilgilenirler. Doğayı ve doğada olup bi- göre etkili öğrenme için beyin zorlanmalıdır.
tenleri gözleyebilme yeteneği kazanarak, Alt düzey etkinlikler öğrenme için etkili yollar
kendisinin de bu dünyanın bir parçası oldu- değildir. Birey aktif olarak öğrenme sürecin-
ğunun farkına vararak öğrenirler. Çalışma de görev almalı, kendi yaşantılarından öğ-
alanları, zooloji, botanik, jeoloji, meteoroloji, renmelidir.
arkeoloji, çiçekçilik, tıp, doğacılık, izcilik gibi (Cevap E)
alanlardır.
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
3. Bruner tarafından ortaya atılan buluş yoluy- 7. Soru metninde verilen alt süreçlerin sırasıy-
la öğretim stratejisi, bir problem durumuyla la gerçekleştirilmesi için en uygun yöntem
başlar (Demirel, 2003). Öğrenciler problem “mikro öğretim”dir. Mikro öğretimde işlenen
çözme basamaklarını kullanarak genelleme- örnek ders kayıt altına alınır. Dersi anlatan-
lere ulaşırlar (tümevarım • tümdengelim) Bu- la birlikte bu kayıtlar izlenir (I. Kendini gözle-
www.kozmikoda.com.tr
luş yoluyla öğretimde öğrenciye verilen prob- me) bu kayıtlar tüm grupla birlikte değerlen-
lem durumları açık uçlu sorular sormaya mü- dirilir (II. Kendini değerlendirme) son aşama-
sait değilse öğrenciler organize edilip güdü- da ders tekrar düzenlenir ve işlenir (III. Ken-
lenemez. Ancak sınıfta seviye grupları oluş- dini geliştirme). Mikro öğretimin uygulama
turmak öğrenciler arasındaki etkileşimi azal- aşamaları Zimmerman tarafından tanımla-
tıp sonuca ulaşmalarını engeller. Sınıfın he- nan özdüzenlemenin alt süreçlerinin gerçek-
terojen olması istenen durumdur. leştirilmesi için uygun bir tekniktir.
(Cevap E) (Cevap E)
8. Derya Öğretmen’in kullandığı öğretim yön- 10. Parçadaki boşluğa getirilecek sözcük “dö-
temi anlatım, öğretim tekniği ise dramadır. nüt”tür. Dönüt, öğrencilere eğitimin amaçla-
Anlatım yöntemi, öğretmen merkezlidir ve rına uygun davranımda bulunup bulunmadı-
derse giriş yaparken, konuyu özetlerken ya ğının bildirilmesi ya da hedef davranışın ka-
www.kozmikoda.com.tr
da bir konuyla ilgili bilgiyi aktarırken kullanı- zanılıp kazanılmadığının bildirilmesidir. Bu
lır. Drama tekniği ise, öğrencilere belirli du- bildirimin sonucuna bakılarak öğrencilerin
rumlarda nasıl davranmaları gerektiğini ya- eksik ve yanlışları belirlenir.
parak, yaşayarak öğretme amacıyla uygula-
(Cevap D)
nır. Rol oynama, doğaçlama ve oyun gibi et-
kinliklerden yararlanılarak öğrencinin bir du-
rumu ya da olayı canlandırması sağlanır. Dra-
ma öğrencilerin kendilerine güven duymala-
rını, yeteneklerinin farkına varmalarını ve sü-
rece aktif katılmalarını sağlar.
(Cevap D)
öğrenci şartları kontrol altına alamaz. Sade- neksel eğitimin üzerine getirilen en önemli
ce incelemelerde bulunur. eleştiridir. Yapılandırmacı yaklaşım öğrenci-
4/C sınıfı öğretmeni öğrencilerine bir göste- nin süreç içerisinde aktif olması gerektiğini
ri düzenlemiştir. Gösteri yönteminde, öğren- savunur. Yapılandırmacı yaklaşım öğrene-
ci katılımı yoktur. Gözlemde öğrencinin izle- nin bilgiyi yaşantı içerisinde aktif olarak işle-
nimleri, deneyde ise yaparak yaşayarak öğ- diğini, anlamlandırdığını ve kendine mal et-
renmeleri vardır. tiğini savunur.
(Cevap C) (Cevap E)
13. Tümdengelime dayalı düşünmeyi sağlamak 16. Bilişsel gelişim için Piaget, dengeleme süre-
için derse konu ile ilgili ilke ve genellemeler cinin çok önemli olduğunu vurgulamaktadır.
açıklanarak başlanır. Önce konunun temel Dengeleme süreci bilişsel gelişim kuramı ile
yapısı sunulur sonra örnekler verilir, daha yapılandırmacı yaklaşımın temelini oluştur-
www.kozmikoda.com.tr
sonra da öğrencilerden benzer örnekler bul- maktadır. Yapılandırmacı öğrenme yaklaşı-
maları istenir. mının öğretim süreçlerine uygulaması olan
probleme dayalı öğrenme yaklaşımında da
(Cevap A)
bu süreç oldukça önemlidir. Gelişimin sağ-
lanması için mevcut denge durumunu bozan
farklı bir uyarıcı olması gerekir. Dewey bura-
daki temel unsurun merak olduğunu söyle-
mektedir. Probleme dayalı öğrenme yaklaşı-
mına göre ele alınacak problem durumu me-
rak uyandırmalı çoklu çözümler içermeli ve
bilişsel dengeyi bozarak öğreneni öğrenme-
ye yönlendirmelidir.
14. Çoklu zeka kuramına göre, her bireyde sö-
zel, mantıksal, müziksel, sosyal, görsel, be- (Cevap C)
densel ve içsel zeka türleri bulunmaktadır.
Ancak çevresel etmenler sebebiyle bu zeka
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A) (Cevap B)
17.
1. Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 74
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
Öğretimin dayandığı noktaların hayattan alı-
nan gerçekler olması ve sonuçlarının yine
hayatı kolaylaştırmaya dönük olması yaşa-
ma yakın olmasıyla sağlanabilir.
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
liklerini kazanması sosyalleşme olarak nite- noktaları açıklamak ve verilen bilgileri pekiş-
lenir (Açıkgöz, 2008). Soruda verilen açıkla- tirmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Tar-
ma toplumların sosyolojik yönünü vurgula- tışma yöntemi, öğrenci merkezli bir sınıf or-
makta ve bireyin sosyalleşmesini etkileyen tamının oluşmasını, öğrencilerin kendilerini
faktörleri belirtmektedir. rahatça ifade edebilmelerini ve düşünme,
eleştirme, demokratik tutum, iletişim kurma
(Cevap D)
gibi beceriler kazanmalarını sağlar.
(Cevap B)
(Cevap D)
de genellikle ilgiler söz konusudur. Bu dü- gili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri
zeyde kişi uyarana bilinçlice tepki verir ve grafiksel olarak gösteren kavram haritaları,
onunla ilgilenir. Kişi uyarıcıları arar, onlarla öğrencilerin kavramları nasıl algıladığını ve
birlikte olmaya karşı isteklilik gösterir ve bun- sentezlediğini anlamada, ön kavramlarını,
dan da zevk alır. kavram yanılgılarını belirlemede ve kavram-
Bu düzey davranışlar en etkili biçimde “ilgi sal anlamalarını değerlendirmede kullanılan
envanteri” ile ölçülür. iki boyutlu bir şemadır.
(Cevap A) (Cevap C)
6. Soru metninde belirtilen öğretmen rolleri ön- 8. Soruda verilen işbirlikçi öğretim tekniği Ta-
celikle “sunuş yoluyla öğretim” stratejisi ile kım-Oyun-Turnuva tekniğidir. Bu tekniğe gö-
ilgilidir. Sunuş yoluyla öğretimde; gerek bil- re öğrenciler 4-5 kişilik gruplara yetenekleri-
ginin gerekse yöntemlerin etkili biçimde dü- ne göre dengeli ve heterojen olarak ayrılır,
www.kozmikoda.com.tr
zenlenmesi açısından merkezde olan öğret- Grubun amacı turnuvada başarılı olmaktır,
mendir. Öğretmen grup üyelerine hedef konuyu su-
nar ve turnuvadaki durumlara uygun çalış-
A seçeneğindeki proje tabanlı öğretim, öğ-
ma malzemesi verir. Öğrenciler konuyla ilgi-
renci merkezli bir öğretim yöntemidir. Öğret-
li tüm kitap vb kaynakları toplayarak bir ara-
menin bu yöntemde görevi, sadece rehber-
ya gelirler ve birlikte çalışarak turnuvaya ha-
liktir. Öğrencilerle birlikte öğrenen, araştıran
zırlanırlar. Haftada bir kez turnuvaya hazır-
ve sorgulayan bir öğretmen modeli söz ko-
lık sınavları düzenlenir ve gruplara kısa ya-
nusudur.
nıtlı sorular yöneltilir, Turnuva başlar ve tur-
B seçeneğindeki davranışçı yaklaşım, öğret- nuvaya her grubu temsilen 1 ya da 2 kişi ka-
men merkezlidir. Öğretmenlerin sınıf içinde tılır ve elde ettiği puanlar takımının puanına
güçlü bir yapısı vardır. Öğrenciler öğretme- eklenir. En yüksek puanı alan grup/takım
nin öğrettiği bilgileri alan bireylerdir. turnuvanın birincisi ilan edilir.
de yapılandırılabilir:
doğru ve onların seviyesine uygun sorularla
Olumlu (Pozitif) amaç bağlılığı: Öğrenme he-
yönlendirme ve cevabı onlara buldurmaktır.
defime ulaşmam diğerlerinin de öğrenme he-
E seçeneğindeki araştırma ve inceleme stra-
deflerine ulaşmasına bağlıdır.
tejisinde öğretmenin görevi yol gösterici, yön-
Olumlu (Pozitif) kaynak bağlılığı: Grubun her
lendirici ve rehber olmaktır. Böylece öğren-
üyesi, gruba verilen görevi yerine getirmek
ci araştırma yoluyla problemin nasıl çözüle-
için gerekli olan kaynağın yalnızca bir kısmı-
ceğini öğrenmiş olur.
na sahiptir. Grup üyeleri, amaçlarına ulaş-
(Cevap C) mak için kaynakları bir merkezde toplamak
zorundadırlar.
Olumlu (Pozitif) rol bağlılığı: Her grup üyesi-
nin grup içinde sorumluluklarını belirten bir
rolü vardır.
Olumlu (Pozitif) görev bağlılığı: İlk önce bir
görev dağılımı listesi oluşturulur. Bu listeye
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E) (Cevap B)
10. Takım Oyun Turnuva tekniğinde turnuvaya 12. Okullarda çeşitli öğrenme merkezlerinin ku-
katılan öğrencinin turnuvada başarısız olma- rulması “çoklu zekâ kuramı”nın uygulanma-
sı durumunda kendini grup arkadaşlarına sı için fırsat yaratır. Howard Gardner tarafın-
karşı suçlu hissetmesi bu tekniğin en önem- dan geliştirilen bu kurama göre zekâ tek bo-
www.kozmikoda.com.tr
li sınırlılığıdır. Bu nedenle diğer tekniklerin yutlu değil tersine çok boyutludur. Bu boyut-
hiçbirinde olmayan bireysel ağırlıklı değer- ları bedensel zekâ, görsel zekâ, dilsel zekâ,
lendirme takım oyun turnuvanın hem bir far- mantıksal ve matematiksel zekâ, müziksel
kı hem de bir olumsuz özelliğidir. zekâ, sosyal zekâ, özedönük zekâ ve doğa-
cı zekâ olmak üzere sekiz başlık altında top-
(Cevap E)
lamıştır.
Öğrenme merkezlerinin öğrencilerin farklı et-
kinlerde bulunduğu istasyonlardan oluşma-
sı her öğrencinin zekâ boyutunun farkına var-
masını ve onu geliştirmesini sağlar. Öğren-
me merkezleri, öğrencilerin zekâ alanlarına
uygun etkinliklerin yapılmasını, farklı duyu
ve yeteneklerini kullanarak öğrenmelerini
sağladığı için çoklu zekâ kuramının uygulan-
ması için elverişli bir tekniktir.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A)
13. I. Konuya yönelik ön koşul bilgilerin kazan- 16. Bireyin kendini anlaması ve analiz edebilme-
dırılmasında “sunuş yoluyla öğretim stra- si içsel zekâ alanına yönelik becerilerdir. Bu
tejisi” kullanılabilir. Özellikle konuya iliş- zekâ bir biçimde tanıyarak buna uygun amaç-
kin temel kavramların kazandırılmasın- lar oluşturabilir. Öğrenme görevine yönelik
www.kozmikoda.com.tr
da sunuş yoluyla öğretim stratejisi olduk- bireysel amaçların belirlenmesi öncelikle öğ-
ça ekonomiktir. rencinin kendini etkin bir biçimde değerlen-
II. Kavrama, analiz ve değerlendirme dü- dirmesini gerektirir. Bu zekâ türü bireysel et-
zeyi kazanımlar “buluş yoluyla öğretim kinliklerde ön plana çıkar. Bu zekâ alanını
stratejisi” ile gerçekleştirebilecek kaza- geliştirmeye yönelik yapılacak etkinlikler öğ-
nım düzeyleridir. Bu strateji ile öğrenci- rencilerin kendilerine güvenlerinin geliştiril-
ler orta ve üst düzey beceriler geliştirir. mesinde ve bireysel yeteneklerinin farkına
varmalarında oldukça önemlidir.
III. Bilgi ve becerilerin günlük yaşama akta-
rılması ve problem çözme durumlarında (Cevap D)
kullanılabilmesi için “araştırma - incele-
me” stratejisi kullanılmalıdır.
(Cevap D)
17. Somut yaşantı öğrenme stiline sahip birey-
ler önyargısız biçimde yeni yaşantılara açık-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap B)
18. Eğitim durumlarını düzenlemede ve uygula-
mada öğrencinin daha önceki bilgi ve tecrü-
belerinin dikkate alınması, yeni bilgilerin bun-
lar üzerine kurulması öğrenmeyi kolaylaştı-
rır.
Ancak önceki öğrenmeler eksik veya yanlış
bilgiler içeriyorsa yeni bilgilerin yapılandırıl-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E) (Cevap C)
1.
18.Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 79
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
www.kozmikoda.com.tr
farklı boyutlarına yönelik açıklamalar yap-
maktır.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
1. Öğretim etkinlikleri öğrencinin yakın çevre- 3. Mustafa Öğretmen öğretme sürecine geç-
sinden hareketle uzak çevresine doğru bir meden önce harita ile ilgili öğrencilerin bil-
sıra izlemelidir. Soruda verilen açıklamada diklerini ortaya çıkarmak için soru-cevap yön-
da öğretimin öğrencinin yakın coğrafi çevre- temini kullanmalıdır.
www.kozmikoda.com.tr
sinden uzak coğrafi çevresine doğru sıralan- Buluş yoluyla öğretme stratejisini uygulayan
ması gerektiği vurgulanmaktadır. Yakından bir öğretmene düşen görevler şunlardır:
uzağa ilkesi zaman açısından da önemlidir.
- Sınıf ortamında rehber konumu üstlene-
Öğretimde ele alınacak içerik yakın zaman-
rek dersin amacına uygun örnekler sun-
dan uzağa doğru sıralanmalıdır.
mak.
(Cevap E) - Öğrenci seviyesine uygun olarak belirle-
nen sorularla öğrencileri yönlendirmek.
- Öğrenme çevresini ayarlamak ve öğren-
cinin genelleme ve kavramları bulmasın-
da yol gösterici olmak.
Bu yaklaşımda öğretmen yönlendirici, öğren-
ci ise etkin olarak ilgili konu ve hedef düzey-
lerini gerçekleştirmektedir.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
rak yaşayarak öğrenme süreci gerçekleşir. etmedir. Hedeften haberdar etme etkinlikle-
Tümevarım, tümdengelim ve her ikisinin ka- ri ile öğrenciden sürecin sonunda hangi dav-
rışımı olan hipotetik dedüktif akıl yürütme sü ranışların beklendiği açıklanır. Bu etkinlikler-
reci gerçekleşir. Araştırma inceleme yoluyla le öğretimin amacı öğrenciye bildirilmiş olur.
öğretim stratejisi uygulama, analiz, sentez Öğrenci de süreç içerisinde neye dikkat et-
ve değerlendirme gibi bilişsel davranışların mesi gerektiğini bilir, öğrenmelerini öğretim
kazandırılmasında etkili olmaktadır. amaçlarına göre yönlendirebilir.
(Cevap A) (Cevap E)
5. Öğretmenin gezi tekniğini öncelikle tercih et- 7. Soruda verilen “başlanmış bir işe katkı getir-
mesi gerekir. Gezi, sınıf dışı öğretim teknik- me” ifadesi bize bu tekniğin istasyon olduğu-
lerindendir. Gezi öğretilecek konuların ger- nu göstermektedir. Öğrencilerin iş birliği, ya-
çek yaşam koşullarında yerinde gözlenme- ratıcılık, başlanmış bir işe katkı getirme ya
www.kozmikoda.com.tr
sini sağlar. Özellikle çağdaş eğitim program- da bitirme, katılımdan keyif alma, kurallara
larında öğrenme sürecinde okul içi olduğu uyma, iletişim becerileri, üretme ve geliştir-
kadar okul dışı etkinlikler de oldukça önem- me gibi özelliklerin gelişmesine katkı sağla-
lidir. Gezi ile sınıf içi etkinleri ile hayat ara- yan öğrenci merkezli bir uygulamadır. Çekin-
sında bağlantı kurulmasını sağlar. Gezi bi- gen öğrenciler bile süreç içerisinde arkadaş-
rincil bilgi kaynağı olduğu için sağladığı ya- larıyla birlikte aktif katılım sergileyebilirler. İs-
şantılar değerlidir. Gezi dikkat çekme, güdü- tasyon tekniği planlanması iyi bir şekilde ya-
leme, pekiştirme, tekrar ve değerlendirme pıldığında dil öğretimi, sosyal bilgiler, fen ve
amacıyla yapılabilir. teknoloji gibi derslerde ayrıca kalabalık sınıf-
larda başarıyla uygulanabilen bir tekniktir.
(Cevap C)
Tekniğin en belirgin özelliği herhangi bir ko-
nuda, bütün bir sınıfın her aşamada katkı
sağlaması yoluyla bir önceki grubun çalış-
malarını ileri götürmeyi, başlanan bir işi ta-
mamlamayı öğreten öğrenci merkezli bir yön-
www.kozmikoda.com.tr
tem olmasıdır.
(Cevap D)
nılır. Öğrenci bu yöntemle konu veya olayı kan ve sayıları dört ile altı arasında değişen
arkadaşları önünde canlandırır. Rol oynama, katılımcıların, bir konunun farklı boyutlarını
öğrencileri gerçek yaşam ortamlarını model kendi aralarında tartıştığı, sınıfın diğer üye-
alan ortamlara sokmayı amaçlar. Öğrencile- lerinin izlediği bir yöntemdir. Buradaki tartış-
ri rolleri üstlenmeleri, kararlar vermeleri, oy- malar, herkesin konuyu çeşitli açılardan de-
namaları ve sonuçları karşılaştırmaları önem- rinlemesine ele almaları ve samimi bir hava-
lidir. da tartışmaları şeklinde olur.
(Cevap A) (Cevap D)
9. Öğretmenin okuma becerilerini geliştirmek 10. Soru metninde özellikleri verilen öğretim yön-
için izlediği yol mikroöğretim tekniği ile ben- temi “laboratuvar”dır. Laboratuvar yöntemi
zer özellikler göstermektedir. Mikroöğretim öğrencilerin öğrenme konularını laboratuvar
tekniği, öğretimde deneyim kazandıran kü- ya da özel dersliklerde bireysel ya da küçük
www.kozmikoda.com.tr
çük bir ders uygulamasıdır. Mikroöğretim sı- gruplar hâlinde gözlem, deney (yaparak - ya-
nıfı, sayısı az olan öğrenciler ile küçülmüş şayarak öğrenme) gibi tekniklerle araştıra-
gerçek bir sınıftır. Mikroöğretim, normal öğ- rak takip ettikleri yoldur. Bu yöntemde işin
retme - öğrenme süreçlerinin karmaşıklığını bizzat öğrenciler tarafından yapılması şart-
basite indirmek için kullanılan bir laboratu- tır. Öğretmen ders anlatan biri değil, bir reh-
var yöntemi olarak da tanımlanabilmektedir. ber ve yardımcıdır. Laboratuvar yönteminde
Bu teknikte dersler kısa tutulur. 5 - 20 daki- gözlem, deney ve gösteri teknikleri kullanıl-
ka arası gibi, öğrenci sayısının az olmasına maktadır.
dikkat edilir, 4 - 7 öğrenci ve her dersin öğ-
retilme amacı yeterince açıklanır.
Mikroöğretim planlarken ve örgütlerken şu
adımlar izlenir:
1. Üniteyi planlama
2. Öğretim yöntemi ve materyalleri seçme
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
12. İpek Öğretmen’in çalışmayı öğrencilerine sa- 14. Soru metninde anlatılan öğrenme modeli
dece izletmesi ve öğrencilerin katılımına yer “tam öğrenme”dir. Tam öğrenme modelinin
vermemesi, onun gösteri tekniğini kullandı- temel sayıltılarından birisi nitelikli eğitim-öğ-
ğını gösterir. Öte yandan Pırıl Öğretmen’in retim olanakları sağlanıp yeterli süre verildi-
www.kozmikoda.com.tr
öğrenci katılımını da sağlayarak öğrencileri- ğinde her öğrencinin öğrenebileceğidir. Bir
ne bir simülasyon programı uyguladığı ve sınıftaki öğrencilerin başarıları, onların hazır
dersini benzetim tekniği kullanarak işlediği bulunuşluk düzeylerine uygun olan öğretim
görülmektedir. Ayrıca bilgisayar resimlerine hizmetinin (ipucu, pekiştireç, katılım, dö-
bakıldığında gösteride bilgisayarın sadece nüt-düzeltme) sağlanmasına ve ihtiyaçları
ekran olarak kullanıldığı, benzetim çalışma- kadar zaman tanınmasına bağlıdır. Bu ger-
sında ise öğrenci katılımını temsil etmek için çekleştiğinde öğretim hedefleri doğrultusun-
bir farenin yer aldığı görülmektedir. daki öğrenme düzeyleri birbirine yaklaşır ve
sınıftaki tüm öğrenciler başarılı olabilir. Öğ-
(Cevap D)
renme birimlerini ünitelere ayırarak bir birim
öğrenilmeden diğer birime geçmeye olanak
sağlamayan, uygun ortam sağladığında her
bireyin öğren ebileceğini savunan öğren-
me-öğretme yaklaşımıdır. Yani bir birim öğ-
13. Tuğçe Öğretmen’in amaçlarına ulaşmasını
renme gerçekleşmeden bir diğerine geçil-
sağlayacak en uygun yöntem “proje taban-
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
15. Öğretmen, amaçlarına ulaşmak için iş birli- 17. İzlemeye dönük (biçimlendirici-formatif) de-
ğine dayalı öğretim modelini kullanmalıdır. ğerlendirme öğretim süreci devam ederken
İş birliğine dayalı öğrenme, öğrencilerin bir öğrencilerin öğrenme eksikliklerini ve yanlış-
problemi çözmek ya da bir görevi yerine ge- larını tespit ederek bunları tamamlamak ve
www.kozmikoda.com.tr
tirmek üzere küçük gruplar oluşturarak ortak düzeltmek için gerçekleştirilir. Amaç öğreti-
bir amaç doğrultusunda bir konuyu birlikte mi biçimlendirmek, öğrencilere anında dönüt
çalışarak öğrenme yaklaşımıdır. Bu model: ve düzeltmeler sunmaktır.
• Öğrenciler arasında bilgi paylaşma bilin- (Cevap C)
ci sağlar.
• Öğrencileri motive eder.
• Öğrenciye kendi bildiğini ve bilgisini or- 18. Demokratik davranma bir öğretmenin sahip
taya koyması için cesaret verir. olması gereken temel özelliklerden biridir.
Öğretmen öğrencilerine karşı eşit mesafede
• Sosyal becerilerini geliştirir.
olmalı hepsi ile diyalog içinde olmalıdır. Öğ-
• Farklı kültürel ve sosyoekonomik düzey-
retim etkinliklerinde öğrencilerine fırsat eşit-
deki grup üyeleri arasında olumlu yönde
liği sağlamalı, değerlendirme süreçlerinde
etkileşimi özendirir.
adaletli olmalıdır.
• Arkadaşlık ilişkilerini olumlu yönde etki-
(Cevap A)
ler.
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap A) (Cevap D)
1. Belirli konu ve etkinliklerin sınıf içerisinde iş- 5. Onur Öğretmen’in kullandığı yöntem, örnek
lenmesinde uzman kişi sınıfa konuk olarak olay yöntemidir. Örnek olay yöntemi yaşan-
davet edilerek konu ile ilgili konuşması sağ- mış ya da yaşanma ihtimali olan bir olayın
lanır. Böylece konu birincil veri kaynağından, sınıf ortamına getirilmesi ve olay içindeki
www.kozmikoda.com.tr
ilgi çekici, merak uyandırıcı ve gerekirse so- problemin çözümlenmesi esasına dayanır.
ru - cevap şeklinde tartışılarak incelenir.
(Cevap A)
(Cevap C)
(Cevap A)
4. Örnek ders sürecinde öğretmenin kefeli te- 7. V diyagramı belli bir konuyu verimli şekilde
razi gösterimi ve soruları ipucu niteliğinde- işlemek için, öğretmen tarafından sınıfa gir-
dir. Elinde kefeli terazi ve bisküvilerle derse meden önce hazırlanıp eğitim kalitesine kat-
www.kozmikoda.com.tr
girmesi dikkat çekme etkinliğidir. Öğrencile- kı için kullanılabileceği gibi, etkinlik sırasın-
re sorular sorması ve kazanımı öğrencilere da öğrenciler tarafından da kullanılabilir. Öğ-
buldurmaya çalışması etkin katılımı sağla- retim sürecini destekleyen, öğrencilerin öğ-
maya yöneliktir. Dersin sonunda öğrencilere renmelerini derinleştiren bir öğretim aracıdır.
bisküvileri ikram etmesi pekiştirmedir. Hedef- Özellikle deney ve problem çözme etkinlik-
ten haberdar etme etkinliği verilen öğretim lerinde süreci düzenlemek ve sistematikleş-
sürecinde yoktur. tirmek için etkili bir araçtır.
(Cevap E) (Cevap C)
20.
1. Deneme
DenemeSınavı
Sınavı 86
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ
8. Öncelikle I. tartışmanın münazara, II. tartış- 10. Öğrencinin öğrenme güçlüğü yaşadığı yer-
manın ise görüş geliştirme olduğu anlaşıl- lerde veya öğrenmede özel desteğe gerek-
maktadır. Bu iki teknikte zıtlıklar ve çelişkile- sinim duyduğu durumlarda uygun bireysel
rin öğretimine son derece uygundur. öğretim olanağı sağlayan, öğrencilerin yan-
www.kozmikoda.com.tr
Görüş geliştirme Münazara lış ve eksik öğrenmelerinin belirlenerek gi-
İki zıt fikir ve aralarında derilmesinde kullanılan birebir ilgi ve anında
İki zıt fikir vardır.
fikirler vardır. düzeltme yapılarak öğrencilerin eksiklikleri-
İzleyiciler vardır. Tartış- nin tamamlandığı öğretim yöntemine özel
İzleyiciler yoktur. Tüm sı- maya sadece İki müna- öğretici destekli öğretim yani tutor destekli
nıf katılır. zara grubundaki öğren- öğretim denir. Bu öğretimle öğrencinin bü-
ciler katılır. yük ölçüde öğrenme eksikliği giderilmekte-
Kazanan kaybeden var- dir.
Kazanan kaybeden, do-
dır. Dolayısıyla jüri var-
layısıyla jüri yoktur. (Cevap C)
dır.
Kişisel fikirlerden çok
Grup fikirlerinden çok ki-
grup görüşü önemlidir.
şisel görüşler önemlidir.
Kişiler fikirlerini değişti-
Kişiler fikirlerini değişti-
remez. Bu nedenle slo-
rebilir. Bu nedenle slo-
gan kullanılabilir. Çünkü
gan kullanılmaz. Çünkü
www.kozmikoda.com.tr
ğer kavramlarını gözden geçirme fırsatı bul- zat öğrencinin katılımı ve aktifliği ile yönlen-
muştur. Öğrencilerin kavramlarla ilgili konu- dirilmektedir. Yapılandırmacı yaklaşıma gö-
şurken diğer arkadaşlarının anlattığı kavram- re tek doğru yoktur ve değişim esastır. Yapı-
larla ilişkileri düşünmesi, konu kavramları landırmacı sınıf ortamı bilgilerin aktarıldığı
arasında ilişkilendirmenin sağlanması ve ko- bir yer değil; sorgulama ve araştırmaların ya-
nunun sağlam - tutarlı bir şemaya oturtulma- pıldığı, günlük yaşamla ilgili problemlerin çö-
sını sağlar. züldüğü bir yerdir.
(Cevap D) (Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
layısıyla açıklayamadığı durumlarda öğret-
ilkesi ile açıklanabilir. Bu ilkeye göre öğre-
men gerekli açıklamalarda bulunur. Bu du-
timde önce basit düzeydeki bilgi ve beceri-
rum ise sadece açıklama (explain) aşama-
lerin kazandırılması, daha sonra daha zor ve
sında görülür. Unutmamalıdır ki eğer keşfet-
karmaşık bilgi ve becerilerin yer alacağı öğ-
me basamağını iyi bir şekilde geçiren öğren-
retim durumlarının oluşturulması gerekir. Öğ-
ci kendi kavramını yine en iyi kendisi açıkla-
retim sırasında öğrencinin etkin olduğu ya-
yacaktır.
şantılar kolay ve basit, başkalarının yardı-
mıyla edindiği yaşantılar ise daha zor ve kar- (Cevap C)
maşık yaşantılardır. Bu nedenle derslerde
öğretmen yerine öğrenci etkin olmalıdır.
(Cevap A)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap D)
www.kozmikoda.com.tr
(Cevap E)
16. Kolb’a göre bireyler kendi yaşantılarından, IV. Aktif yaşantı: Bu öğrenme stiline sahip
deneyimlerinden öğrenirler ve bu öğrenme- bireyler izlemekten çok pratik uygulama-
nin sonuçları güvenli bir biçimde değerlendi- lar yapma, mutlak gerçek yerine, işe ya-
rilebilir. rayanı benimseyip diğerlerini reddetme
www.kozmikoda.com.tr
eğilimi gösterirler. Bu öğrenme stilinde
“yaparak öğrenme” esastır.
(Cevap C)
www.kozmikoda.com.tr
ler. Öğrencilerin önceki konuya ilişkin ön öğ-
renmeleri onların hazırbulunuşluk düzeyleri
ile ilgilidir. Hazırbulunuşluk öğrenmenin te-
mel koşuludur.
(Cevap D)
(Cevap A)
(Cevap D)