SCHOOL OF LIBERAL ARTS

Pangalan: RALA, JULIE ANN S.

Oras/Araw ng klase: T/TH 10:00-11:30

 GAWAIN SA PAGKATUTO
Sa bahaging ito, sagutan ang mga sumusunod na Gawain upang mas mapalalim
ang kaalaman tungkol sa paksang tinalakay.
Pagnilayan at Unawain
Gawain 1: ANO SA PALAGAY MO?
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod:
(20 puntos)

1. Ilahad ang pagkakaiba ng baybayin sa makabagong alpabetong Filipino. Palawakin ang

kasagutan. (tatlo hanggang limang pangungusap)
Marahil marami ang nakakapagisip at nakapagtatanong sa kanilang mga sarili
kung ano mg aba ang pinagkaiba ng baybayin at mkabagong alpabetong Filipino. Ang
baybayin o ay sinaunang alphabet ng mga Filipino bago pa dumating ang mga Espanyol.
Ito ay nasa anyo ng pantigangna may tatlong pantig ang (a, e, i, o, u) at may 14 na katinig.
Isinaad na ang lahat ng katutubo noon ay marunong magbasa at magsulat ng baybayin.
Mga balat ng dahoon at puno ng kahoy ang kadalasang gamit sa pagsulat noon. Mayroong
inilalagay na gitling o tuldok sa ibabaw ng katinig bilang tanda sa mga tunog ng “e” “o”
at sa ilalim naman bilang tanda sa “o” at “u”.
Ngunit sa kabilang dako, ang makabagong alpabeto ay binubuo ng dalawampu’t-
walong letra na kung saan tinatanwag na mga titik o pinaghalong katinig at pantinig. At
binibigkas ito sa paraan ng engles. Ang pinagkaibang dalawa ay ang baybayin ay
Papantig habang ang modernong alphabet naman ay mga titik na binibigjkas ng engles.

2. Bakit mahalagang pag-aaralan ang baybayin sa kasalukuyang panahon? Ano ang

kaugnayan nito sa Panitikang Pilipino? (tatlo hanggang limang pangungusap)
Ang baybayin ay bahagi na ng ating kasaysayan. Bilang mga mamamayan ng
ating bansa, mahalagang pag aralan ang baybayin g ito ay nakakalimutan na ng mga
Filipino, higit sa lahat ang mga kabataan. Bagkus hindi nila ito naabutan noon, hindi rin
ito nabibigyan pokus sa paraalan, walang akdang nagtuturo noon ng baybayin. Bukod pa
dito, ang baybayin ay bahagi na ng ating tradisyon at kultura. At pag sinabing kultura ay
kalakip nito ang yaman at kasaysayan na meron ang bansang Pilipinas. Ngayon, maroon
ng akda sa paraalan na nagtuturo ng baybayin, nawa’y maging silbi ito sa atin, lalo sa
mga kabataan na pangalagaan at panatilihing buhay ang sinaunang pag sulat ng mga
 Pilipino. Gayunpaman, marami man ang nagging kwento sa likod ng pampanitikang
baybayin, masarap parin makita na tunay na nanatili ang pagmamahal ng bawat
mamamayan sa maka Pilipinong Pampanitikan.

3. Magiging maunlad parin kaya ang Panitikang Pilipino kung baybayin ang naging batayan
sa paglalathala ng iba’t ibang akdang pampanitikan? Ipaliwanag. (tatlo hanggang limang
pangungusap)
Sa ating panahon ngayon, mas magiging mauland ang ating panitikan kung
magkakaroon tayo ng sariling pagkakakilalan saating pampanitkang Pilipino.
Sapagkat,walangkapareho o may kahalintulad na maihahambing sa iba pang
pamapnitikan. Isa nga talaga itong maituturing pampanitikang Pilipino, nang dahil ditto
ay nakasusukat tayo sa sarili nating alphabetna kung saan tayo lamang ang nakakaintindi
at nakakaunawa. At higit sa lahat mas napapahalagahan nating mga Pilipino ang sariling
panitikan na nakaugat sa ating kultura. Ibat iba man ang pinanggagalingan ng bawat
panitikan mananatili parin ang pagakakakilanlan na ikaw ay Pilipino.

4. Patunayan na ang ating mga ninuno ay mayroon nang sariling panitikan bago pa dumating
ang mga Kastila. (tatlo hanggang limang pangungusap)
Marami ang mga nagging patunay na ang ating mga ninuno ay may sarili ng
panitikan simula pa noong dumating ang mga Kastila dahil sa Karunungang bayan. Ito ay
ipinamana pa sa atin ng mga ninuno bago pa tayo sakupin ng mga Kastila. Ang mga
halimbawa nito ay Salawikain,Sawikain, Bugtong, Alamat, Kasabihan, at iba pa. Kaya
hindi natin maaring sabihin na mga mangmang ang mga sinaung Pilipino o ang mga
ninuno natin. Dahil tunay na may maipagmamalaki ang ating ninuno simula pa noong
unang panahon.

5. Anong tulong ang magagawa ng mga salawikain sa paghubog ng kagandahang asal ng

ating mga kabataan sa ngayon? (tatlo hanggang limang pangungusap)
Marahil marami ang nagtatanong kung anon ga ba ang kahalagahan o naitutulong ng salawiakin. Ang
salawikain ay naglalaman ng mga kagandahang asal mula sa mga nakatatanda. Sa pamamagitan ng mga ito, naibabahagi
natin ang kagandahang asal sa iba at sa mga susunod na henerasyon. Naging tuntunin na ito ng ating mga ninuno. Hindi
man natin ito nagagamit sa pang araw araw, ay mananalitili ito sa bawat Pilipino.

 PANGWAKAS NA PAGTATAYA
I. Panuto: Tukuyin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita na nakasulat sa paraang Baybayin. (5
puntos)

MGA SALITA SAGOT

1. K

2. P

3. S

4. M

5. W
II. Panuto: Isulat sa paraang baybayin ang mga sumusunod na mga salita at pahayag. (15 puntos)

A.
1. Francisco Lopez
2. Oktubre
3. Spelling
B.
“Anumang bagay raw na naisasatitik, basta may kaugnayan sa pag-iisip at damdamin ng tao,
maging ito’y totoo, kathang-isip, o bungang tulog lamang ay maaring tawaging panitikan.”

(Paki-insert photo nalang ng inyong isinulat na Baybayin)

III. Panuto: Punan ang mga sumusunod na patlang. (7 puntos)

1. Ang baybayin ay may mga katangian ng isang palapantigan at ng isang alpabeto rin.
Ang tawag sa ganitong paraan ng pagsulat ay isang abuguida.
2. Ang pantig ay maaaring isang kumbinasyon ng ilang tunog o di kaya'y isang patinig
lamang, ngunit karaniwang hindi maaaring maging isang katinig lamang.
3. Ang baybayin ay katulad ng katinig na Ingles na may limang titik na patinig ngunit
may iba't ibang bigkas ang bawat isa. 
4. Inimbento ng isang prayleng Kastila na si Fransisco Lopez ang isang bagong uri ng
kudlit noong taong
5. Ang mga kudlit ay karaniwang ginagamit upang maipakita ang tunog ng mga patinig
(vowels).
6. Ang mga bantas sa baybayin ay isa o dalawang guhit na patayo lamang, ||, ayon sa
kagustuhan ng manunulat.
7. Maraming tunog ay walang katumbas na titik sa baybayin at hindi maisulat ang mga
katinig ng wikang Ingles kapag magkakadikit ang mga ito.

IV. Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang wastong sagot na hinihngi ng bawat pahayag.. (10 puntos)

Oyayi Biag ni Lam-ang Kumintang Bulong

Bidasari Kasabihan Diona Soliranin
Bugtong pasyon Maragtas Kundiman

Kumintan 1. Epiko ng Tagalog

Soliranin 2. Awit ng mga Manggagawa
Kasabihan 3. Karaniwang ginagamit sa panunukso o Pagpuna sa kilos ng isang tao.
Bugtong 4. Pinahuhulaan at nangangailangan ng mabilisang pag-iisip
Bidasari 5. Epiko ng Moro
Diona 6. Awit ng Pagpapakasal
Pasyon 7. Aklat na nauukol sa buhay at pagpapakasakit ni Kristo.
Maragtas 8. Epiko ng Bisaya
Kundiman 9. Awit ng Pag-ibig
Bulong 10. Ginagamit na pangkulam o pang-ingkanto.