[ Δράμα - Τραγωδία ] Εισαγωγή στην «Ελένη» του Ευριπίδη

❖ «δρ μα»

<δρ ω- = ………………      ……………………………

Η δραματικ πο ηση συνθ τει στοιχε α απ το ……………….. και τη …………………… πο ηση,

αλλ ξεχωρ ζει απ αυτ γιατ προορ ζεται για ……………………..… Δηλαδ , αναπαριστ νει και
ζωντανε ει να γεγον ς που εξελ σσεται μπροστ στους …………….… .

Το δρ μα προ λθε απ τις θρησκευτικ ς τελετ ς, προς τιμή του του θεο ………….……..,
(ιδιαίτερα αγαπητού στις λαϊκές τάξεις και τους αγρότες), όπου οι πιστοί μεταμφιέζονταν και
έψαλλαν χορεύοντας ένα τραγούδι, τον …………………. με συνοδεία αυλού. Ο μνος αυτ ς ε ναι
πολ πιθαν τι περιε χε επιπρ σθετα μια αφ γηση σχετικ με τη ζω και τα παθ ματα του θεο
την οποία αναλάμβανε ο πρώτος των χορευτών.

Απ την αυτοσχ δια αυτ μορφ των λα κ ν λατρευτικ ν εκδηλ σεων παρ γονται τα τρ α ε δη
της δραματικ ς πο ησης: η ……………………,

η ……………………. και

το ………………… δρ μα.

Παράγοντες ανάπτυξης του δράματος:

✦ Κυριαρχία της …………………… κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. σε όλους τους τομείς.

✦ Ενίσχυση του ………………………. πολιτεύματος.

✦ Ανάπτυξη της ελληνικής ………………….. .

✦ Σύνδεση της λογοτεχνίας με την …………… .

❖ «τραγωδία»

< τρ γος+ δ = ……………………………………  

✦ Ορισμός της τραγωδίας:

✦ Προέλευση της τραγωδίας:

Η προέλευση της τραγωδ ας γενν θηκε απ τους αυτοσχεδιασμο ς των πρωτοτραγουδιστ ν και τον
…………………………. (θρησκευτικό άσμα προς τιμή του θεού Διονύσου). Ο ………… πρ τος έδωσε
έντεχνη μορφή στον διθ ραμβο, του δωσε λυρικ μορφ και αφηγηματικ περιεχ μενο και πρώτος

1
ό
ά
ύ
ά
ά
ύ
ό
έ
ή
ί
ά
ή
ό
ά
ή
έ
ῶ
ί
ό
ί
ᾠ
ό
ί
ή
ή
ό
ά
ύ
έ
ί
ί
ή
ό
ί
ή
ί
ί
έ
ϊ
ώ
έ
ό
ό
ή
ά
έ
ή
ώ
ά
ή
ή
ώ
ύ
ή
ά
ή
ό
ύ
ύ
ή
ό
ί
ά
ό
ί
ώ
ί
ώ
ί
ύ
 [ Δράμα - Τραγωδία ] Εισαγωγή στην «Ελένη» του Ευριπίδη
παρουσ ασε τους χορευτ ς μεταμφιεσμ νους με χαρακτηριστικ ……………. (τρ γων δ ). Ο ποιητής
……………., στα μέσα του 6ου αι. π.Χ., στάθηκε απέναντι από τον Χορό και συνδιαλέχθηκε με στίχους,
δηλαδή αντί να τραγουδήσει μια ιστορία άρχισε να την ……………..… Εισήγαγε τον ………………..
(ὑποκρίνομαι = ἀποκρίνομαι) ηθοποιό, ο οποίος έκανε διάλογο με το Χορό, συνδυάζοντας το ……………..
στοιχείο (λόγος) με το αντίστοιχο ……………… (μουσική)· συνέπεια αυτής της καινοτομίας ήταν η γέννηση
της τραγωδίας στην Αττική.

Η πρ τη επ σημη παρ σταση τραγωδ ας γινε απ το Θ σπη το 534 π.Χ., στα Μεγ λα Διον σια. ταν η
εποχ που την Αθ να κυβερνο σε ο τ ραννος Πεισ στρατος, ο οπο ος ασκ ντας φιλολα κ πολιτικ
εν σχυσε τη λατρε α του θεο Διον σου, καθι ρωσε τα «Μεγ λα ν στει Διον σια» και η τραγωδ α
εντ χθηκε στο επ σημο πλα σιο της διονυσιακ ς γιορτ ς. Οι θρησκευτικές, λοιπόν, τελετές, το ήπιο κλίμα,
αλλά κυρίως οι κοινωνικές συνθήκες και η πολιτειακή οργάνωση (……………………..) οδήγησαν στην
ανάπτυξη της τραγωδίας στην Αττική.

Η Αθ να, μετ τους …………………… πολ μους, διαθ τει μεγ λη ισχ και δ ξα και συγχρ νως αποτελε
σπουδα ο πνευματικ και πολιτιστικ κ ντρο. Η δημοκρατικ αυτ οργ νωση, που ρχισε με τον
Κλεισθ νη (508 π.Χ.), σηματοδοτε λους τους τομε ς της ανθρ πινης δρ σης (επιστ μη, τ χνη,
οικονομ α), δ νοντ ς τους μια ν α θηση και εξ λιξη.

✦ Θεματική της τραγωδίας:

Στην Αθ να, λοιπόν, της κλασικ ς εποχ ς, οι τραγωδ ες ε ναι σκηνικ ς παραστ σεις που εξυμνε ται ο
ηρωικ ς νθρωπος, που συγκρο εται με τη Μο ρα, την Αν γκη, τη θε α δικαιοσ νη. Το τριαδικ σχ μα
( βρις – τη – δίκη) αποτελε το ηθικ υπ βαθρο της τραγωδ ας. Σ μφωνα με αυτ , η βρη, που οδηγε
στον λεθρο, προκαλε τη θε κ τιμωρ α (τ σις) και τσι επαν ρχεται η τ ξη με το θρ αμβο της δικαιοσ νης.
Οι συγγραφε ς τραγωδι ν αντλο ν τα θ ματ τους συν θως απ την ανεξ ντλητη πηγ των μ θων τους
οπο ους μως συνδ ουν με τη σ γχρονη επικαιρ τητα και τους καθιστο ν φορε ς των προβληματισμ ν
τους.

✦ Κοινό και διαδικασία:

Οι ποιητ ς απευθ νονται σε να ευρ κοιν (χιλιάδες Αθηναίοι, μέτοικοι και ξένοι) που συγκεντρων ταν
στο χ ρο του θε τρου στα ……………… …………………, όπου οργανώνονταν δραματικοί αγώνες. Το
κράτος αναλάμβανε τη διοργάνωση με επιλογή των ……………….., των ………………….. και των
………………… . Οι νικητές λάμβαναν βραβείο από την Εκκλησία του Δήμου και αναγράφονταν σε
πλάκες. Το λο θ αμα ε χε χαρακτ ρα παλλα κ ς γιορτ ς και ταν υπ θεση συλλογικ . Η τραγωδ α,
λοιπ ν, συνυφασμ νη απ την αρχ με την αν πτυξη της …………………… και της δραστηρι τητας των
πολιτ ν, εισβ λλει στην αθηνα κ ζω με επ σημη απ φαση της πολιτε ας και αποτελε συμπληρωματικ
μ σο ……………… του Αθηνα ου πολ τη.

✦ Δραματικότητα στην τραγωδία:

Η πλοκ του μ θου πρεπε να χει ………………….. (μεταστροφ της τ χης των ηρ ων, συν θως απ την
ευτυχ α στη δυστυχ α) και …………………. (μετ βαση του ρωα απ την γνοια στη γν ση), η οπο α συχν
αφορ την αποκ λυψη της συγγενικ ς σχ σης μεταξ δ ο προσ πων και γ νεται με τεκμ ρια. Ο
συνδυασμ ς και των δ ο, περιπ τειας και αναγν ρισης, θεωρε ται ιδανικ περ πτωση, οπ τε ο μ θος
γ νεται πιο δραματικ ς. Η δραματικ τητα επιτε νεται με την τραγικ ………………, την οπο α χουμε ταν
ο θεατ ς γνωρ ζει την πραγματικ τητα, την αλ θεια, την οπο α ……………… τα πρ σωπα της τραγωδ ας.

2
ὕ
ί
έ
ί
ά
ί
ό
ή
ώ
ή
ό
ώ
ί
ά
ώ
ό
ή
έ
ή
ί
ί
ί
ή
έ
ἄ
ό
ά
ό
ί
ό
ί
ί
ά
ά
ύ
ί
ά
ί
ά
ύ
ά
έ
έ
ί
ί
ή
έ
έ
ό
ό
ά
ί
ώ
ύ
ό
έ
ί
ί
ϊ
ί
έ
ύ
ί
ή
έ
έ
ϊ
ό
ύ
ύ
ή
ή
ύ
έ
ύ
ώ
ή
ό
ύ
ή
ί
ί
ή
ύ
ό
ί
ί
ό
ό
ή
έ
έ
ύ
ή
έ
έ
ί
ό
έ
ό
ά
ί
έ
ή
ή
ά
έ
ά
έ
ί
ϊ
ί
ή
ό
ό
ώ
έ
ή
ό
ί
ί
έ
ή
έ
ύ
ί
ή
ή
έ
ί
ά
ί
ύ
ί
ά
ά
ή
ή
ό
ά
ή
ί
ό
ή
ἢ
ύ
ἐ
ώ
ύ
ώ
ή
ά
έ
ύ
ί
ί
ί
ά
ἄ
ύ
ό
ά
ή
ά
ό
ώ
ά
ά
ί
ί
ύ
ό
ί
ά
ί
ώ
ά
ό
ύ
ώ
ό
ή
ί
ύ
ᾠ
ή
ά
ί
ό
ή
ή
ύ
ό
ϊ
έ
ή
ό
ή
ύ
ί
ό
ή
Ή
ί
ύ
ό
έ
ύ
ί
ό
ό
ή
ώ
ί
ί
ά
ό
ή
ί
ί
[ Δράμα - Τραγωδία ] Εισαγωγή στην «Ελένη» του Ευριπίδη

✦ Δομή της Τραγωδίας:

Επικά μέρη: ……………………, …………………………, ………………………. .

Χορικά μέρη: ……………………, ……………………….., ……………………….. .

Μύθος: …………………………………………………………………………………………

Ήθος: ………………………………………………………………………………….………

Διάνοια: ……………………………………………………………………….……..…………

Λέξις: ……………………………………………………………………………………………

Όψις: ……………………………………………………………………………………………

Μέλος: ………………………………………………………………………………………….

3
[ Δράμα - Τραγωδία ] Εισαγωγή στην «Ελένη» του Ευριπίδη

✦ Συντελεστ ς της παρ στασης:

• ……………………………..

• ……………………………..

• ……………………………..

• ……………………………..

• ……………………………..

• ……………………………..

✦ Τα μέρη του θεάτρου:

✦ Σκηνογραφικά και
μηχανικά μέσα:

4
έ
ά