8

Araling
Panlipunan
Ikaapat na Markahan - Modyul 4:
Mga Ideolohiyang Politikal
at Ekonomiko
Araling Panlipunan – Ikawalong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaapat na Markahan – Modyul 4: Mga Ideolohiyang Politikal at Ekonomiko
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyulna ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Nicolas T. Capulong PhD, CESO V
Ronelo Al K. Firmo PhD, CESO V
Librada M. Rubio PhD

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Raymart B. Guinto
Tagasuri ng Nilalaman: Angelica M. Burayag PhD / Salvador B. Lozano
Madonna R. Estacio / Alma G. Pineda
Tagasuri ng Wika: Neil Omar B. Gamos / Madonna R. Estacio
Tagasuri ng ADM Format: Raymart B. Guinto
Tagasuri ng Paglapat
at Pagguhit: Jeremy Daos / Jay Ahr Sison
Tagaguhit: Neil Omar B. Gamos / Rona DC. Dionisio
Tagalapat: Reynaldo B. Pacleta
Tagapamahala: Nicolas T. Capulong PhD, CESO V
Librada M. Rubio, PhD
Angelica M. Burayag PhD
Ma. Editha R. Caparas EdD
Nestor P. Nuesca EdD
Marie Ann C. Ligsay PhD
Fatima M. Punongbayan
Salvador B. Lozano
Arnelia R. Trajano PhD
Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon-Rehiyon III
Office Address: Matalino St., Diosdado Macapagal Government Center
Maimpis, City of San Fernando, Pampanga 2000
Telefax: (045) 402-7003 to 05
E-mail Address: region3@deped.gov.ph
 8
Araling
Panlipunan
Ikaapat na Markahan - Modyul 4:
Mga Ideolohiyang Politikal
at Ekonomiko
Paunang Salita

Ang Self-Learning Module o SLM na ito ay maingat na inihanda para sa ating

mag-aaral sa kanilang pag-aaral sa tahanan. Binubuo ito ng iba’t ibang bahagi na
gagabay sa kanila upang maunawaan ang bawat aralin at malinang ang mga
kasanayang itinakda ng kurikulum.

Ang modyul na ito ay may inilaang Gabay sa Guro/Tagapagdaloy na

naglalaman ng mga paalala, pantulong o estratehiyang magagamit ng mga magulang
o kung sinumang gagabay at tutulong sa pag-aaral ng mga mag-aaral sa kani-
kanilang tahanan.

Ito ay may kalakip na paunang pagsusulit upang masukat ang nalalaman ng

mag-aaral na may kinalaman sa inihandang aralin. Ito ang magsasabi kung
kailangan niya ng ibayong tulong mula sa tagapagdaloy o sa guro. Mayroon ding
pagsusulit sa bawat pagtatapos ng aralin upang masukat naman ang natutuhan.
May susi ng pagwawasto upang makita kung tama o mali ang mga sagot sa bawat
gawain at pagsusulit. Inaasahan namin na magiging matapat ang bawat isa sa
paggamit nito.

Pinapaalalahanan din ang mga mag-aaral na ingatan ang SLM na ito upang
magamit pa ng ibang mangangailangan. Huwag susulatan o mamarkahan ang
anumang bahagi ng modyul. Gumamit lamang ng hiwalay na papel sa pagsagot sa
mga pagsasanay. Hinihikayat ang mga mag-aaral na makipag-ugnayan agad sa
kanilang guro kung sila ay makararanas ng suliranin sa pag-unawa sa mga aralin
at paggamit ng SLM na ito.

Sa pamamagitan ng modyul na ito at sa tulong ng ating mga tagapagdaloy,

umaasa kami na matututo ang ating mag-aaral kahit wala sila sa paaralan.

ii
 Alamin

Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa iyong kapakinabangan upang

higit mong maunawaan ang patungkol sa mga pangunahing Ideolohiyang Politikal
at Ekonomiko na lumaganap sa daigdig. Ito ay nakabatay sa most essential learning
competencies (MELCs) AP8AKD-IVi-9 sa Araling Panlipunan Baitang 8.

Ang modyul na ito ay nahahati sa tatlong paksang aralin:

• Paksa 1 – Ang Kahulugan ng Ideolohiya
• Paksa 2 – Mga Ideolohiyang Politikal
• Paksa 3 – Mga Ideolohiyang Pangkabuhayan

Sa pagtatapos ng modyul na ito, malilinang ang iyong kasanayan sa mga

sumusunod:
1. nasusuri ang epekto ng mga ideolohiya sa pamamahala ng mga bansa;
2. napaghahambing ang iba’t ibang ideolohiya; at
3. napahahalagahan ang mga ideolohiyang angkop sa sariling paniniwala na
tumutugon sa sistemang politikal at ekonomiko ng bansa.

Mga Tala para sa Guro

Maraming pagbabago ang naganap sa kasaysayan ng daigdig sa
aspektong politikal, ekonomiko, at panlipunan. Mahalaga ang naging
gampanin ng mga ideolohiya sa mga pagbabagong ito.

Sa modyul na ito ay matutunghayan natin ang katangian ng

ideolohiya at kung papaano ito naging salik sa mga pagbabagong
naganap sa kasaysayan ng daigdig. Gumamit ng mapa sa araling ito
upang makita natin kung papaano lumaganap ang iba’t ibang
ideolohiya sa daigdig.

1
 Subukin

Magsanay Tayo!
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Tukuyin kung anong
ideolohiya ang inilalarawan nito. Piliin ang letra ng tamang sagot sa loob
ng kahon. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.

a. Demokrasya/Kapitalismo
b. Komunismo/Sosyalismo
c. Awtoritaryanismo/Totalitaryanismo

________ 1. Sistemang pangkabuhayan kung saan ang produksiyon at distribusyon

ay kontrolado ng mga pribadong mangangalakal.

________ 2. Naglalayong makamit ang perpektong lipunan sa pamamagitan ng

pantay na distribusyon ng produksiyon ng bansa, pagtutulungan, at
paghawak ng pamahalaan sa mahalagang industriya.

________ 3. Layunin nito ang pagkakaroon ng pagkakapantay-pantay ng tao sa

lipunan.

________ 4. Ang kapangyarihan at pamahalaan ay nasa kamay lamang ng iilang tao.

________ 5. Sa sistemang ito, ang kapangyarihan sa pamahalaan ay nasa kamay ng

mga tao at karaniwang pinipili ang mga pinuno sa pamamagitanng isang
halalan.

________ 6. Ang pamahalaang ito ay karaniwang pinamumunuan ng isang diktador

o grupo ng mga taong makapangyarihan.

________ 7. Ideolohiyang nilinang ni Karl Marx na ang layunin ay ilagay sa

pamahalaan ang pagmamay-ari ng produksiyon.

________ 8. Ayon kay Vladimir Lenin, ang dahas at pananakop ay kailangan upang
maitatag ang diktadurya ng manggagawa.

________ 9. Ang pamahalaang ito ay kahalintulad ng pamumuno ni Hitler sa

Alemanya.

________ 10. Ang pamahalaang ito ay pinairal sa bansang Italy ni Mussolini.

________ 11. Nagmula sa salitang komun na ang ibig sabihin ay pantay-pantay o

walang uri na nakahihigit sa kapwa tao.

2
________ 12. Ang pribadong sektor ang gumagawa ng desisyon ayon sa idinidikta ng
pamilihan na tinatawag ding ito bilang free enterprise o free market
system.

________ 13. Binibigyang-diin ang kooperasyon sa halip na kompetisyon para sa

perpektong lipunan.

________ 14. Lahat ng desisyon tungkol sa pamamahala at kabuhayan ay nasa

kamay rin ng isang grupo o ng diktador. Nasa kamay ng pamahalaan
ang pag-aari ng mga lupain, kayamanan ng bansa, at mga industriya.

________ 15. Ang pamumuno ng isang diktador ay naaayon sa konstitusyon o

saligang batas.

Mahusay! Natapos mo na ang panimulang pagtataya. Maaari na nating

simulan ang mga paksang aralin. Para lubos mong maunawaan ang mga
katanungan na hindi mo nasagot mula sa panimulang pagtataya ating itong
lilinangin sa mga tekstong iyong babasahin.

Aralin
Mga Ideolohiyang Politikal
1 at Ekonomiko

Ang daigdig sa makabagong

panahon ay naglalayon ng malaking
impluwensiya ng mga ideolohiya,
bunga ito nang iba’t ibang pananaw at
sistema na umiiral sa mga bansa. Ito
ang nagdikta kung anong uri ng
pamahalaan at sistemang pang-
ekonomikong patakaran ang paiiralin
ng isang bansa.

Mahalagang Tanong:

Paano hinubog ng mga ideolohiyang politikal at ekonomiko ang kasaysayan

ng daigdig?

3
 Balikan

Ang Una at Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isa sa mga mahahalagang

kaganapan na siyang puminsala sa maraming mga bansa. Pagkatapos nito ay
pinagsumikapan ng mga bansa na makamit ang Kapayapaang Pandaigdig. Sa
pagkamit ng kapayapaang pandaigdig, nilayon nito ang seguridad at bigyang
solusyon ang mga alitan ng mga bansa.

Panuto: Upang masubukan natin ang iyong kakayahan, suriin ang mga
pangungusap sa ibaba at isulat sa patlang ang TAMA kung nagbibigay ito
ng tamang impormasyon at HINDI kung mali ang ibinibigay na
impormasyon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

__________1. Bunga ng Kumperensiya sa Yalta, itinatag noong ika-24 ng Oktubre

1945 ang United Nations na naglalayong protektahan ang mga kasapi
nito mula sa agresyon at panatilihin ang kapayapaan.

__________2. Ang United Nations ay nagpahayag ng Proklamasyon ng Pandaigdigang

Pahayag ng Karapatang Pantao (Universal Declaration of Human Rights)
noong ika-10 ng Disyembre 1948.

__________3. Ninais ng United Nations na matamo ang pagkakaisa sa paglutas ng

mga suliraning internasyonal gaya ng pangkabuhayan, sosyal, kultural,
at sa pagtataguyod ng paggalang sa karapatang pantao.

__________4. Noong Pebrero 1945, ang tinaguriang “Big Three” na sina Pangulong
Roosevelt, Punong Ministro Churchill, at Premier Stalin ay sumang-ayon
sa planong Dumbarton Oaks na bubuo ng Saligang Batas para sa United
Nations.

__________5. Nabigyang solusyon ng United Nations ang tumitinding suliranin sa

terorismo na nakababahala sa daigdig.

Tuklasin

Halina’t ating pag-aralan ang iba’t ibang ideolohiyang umiral sa daigdig.

Inaasahang magbibigay ka ng iyong sariling pananaw tungkol sa mga isyung ito.
Inaasahan ding ang aral na mapupulot mo rito ay magiging gabay mo upang masagot
ang katanungang paano nakaapekto ang iba’t ibang ideolohiya sa kaunlaran ng mga
bansang papaunlad pa lamang.

4
Suring Larawan:
Panuto: Pag-aralang mabuti ang kasunod na larawan at subuking sagutin sa
sagutang papel ang katanungan sa loob ng talahanayan.

Mga Tanong Sagot

1. Ano ang kahulugan at
kapansin-pansin sa larawan?
2. Anong bansa sa iyong palagay
ang gumamit ng ganitong
representasyon ng kanilang
paniniwala?
3. Sa iyong palagay bakit
nagkaroon ng tunggalian ang
dalawang makapangyarihang
bansa?

Marahil ay may tanong na naglalaro sa iyong isipan tungkol sa iba’t ibang

paniniwala o prinsipyo ng mga bansa. Halina’t basahin ang teksto at suriin ang
talahanayan tungkol sa iba’t ibang ideolohiya.

Suriin

Ang Kahulugan ng Ideolohiya

Ang ideolohiya ay mula sa salitang ideya o kaisipan na maaaring magdikta sa
isang uri ng pamamahalang politikal o sistemang pang-ekonomiko. Mula sa mga
kaisipan na naglalayong magpaliwanag tungkol sa isang uri ng pamamaraan ng
pamamahala na siyang iiral sa isang partikular na bansa.

5
 Ito rin ang magiging batayan ng mga tao upang
sumunod sa itinatakda ng ideolohiyang niyakap ng
isang bansa.

May iba’t ibang ideolohiyang sinusunod ang

mga bansa. Ipinapahayag ng mga ito ang mataas
na uring pagpapahalaga at mga kasagutan sa mga
suliranin at pangangailangan ng mga
mamamayan. Naaayon din ang mga ito sa kultura
at kasaysayan ng bansa. Si Destutt de Tracy ang
nagpakilala ng salitang ideolohiya bilang pinaikling
pangalan ng agham ng mga kaisipan o ideya.

Sa modyul na ito, aalamin natin ang mga ideolohiyang lumaganap sa daigdig.

Mga iba’t ibang kategorya ng Ideolohiya

Ideolohiyang Ideolohiyang Ideolohiyang
Pangkabuhayan – Pampolitika – Panlipunan –

Ito ay isang Ito ay isang uri ng Ito ay tumutukoy sa

patakarang pang- paraan ng pamumuno at pagkakapantay-pantay
ekonomiya ng bansa at sa paraan ng pakikilahok ng mga mamamayan sa
paraan ng paghahati ng ng mga mamamayan sa tingin ng batas at sa iba
mga kayamanan para sa pamamahala. Ito ay mga pang pangunahing aspeto
mga mamamayan. pangunahing prinsipyong ng pamumuhay ng mga
Nakapaloob dito ang mga politikal at batayan ng mamamayan.
karapatang kapangyarihang politikal.
makapagnegosyo, Karapatan ng bawat
mamasukan, mamamayan na bumuo
makapagtayo ng unyon, at magpahayag ng
at magwelga kung hindi opinyon at saloobin.
magkasundo ang
kapitalista at mga
manggagawa.

Iba’t ibang uri ng Ideolohiya Halimbawang Bansa

1. Kapitalismo – Ito ay isang uri ng sistema na ang USA

mga tao ay may karapatang magmay-ari ng ari- Singapore
arian at magtatag ng sariling kabuhayan. Batay Philippines
ito sa doktrinang laissez-faire ni Adam Smith na Germany
tumutukoy sa hindi pakikialam ng pamahalaan Canada
sa takbo ng ekonomiya. Ito ay nakapaloob sa free France
enterprise o free market.

6
2. Demokrasya – Hango sa salitang Griyego –
Switzerland
“demos” at “kratia” na ibig sabihin ay mga “tao”
Philippines
at “pamamahala.” May dalawang anyo ng
USA
demokrasya, ang tuwiran at ‘di tuwiran. Sa
Argentina
tuwiran, direktang ibinoboto ng mga tao ang
Bolivia
gusto nilang pinuno ng batas. Sa di-tuwiran,
Brazil
inihahalal ng mga kinatawan (representative) ng
Colombia
mga mamamayan ang mamumuno para sa
Chile
pamahalaan.

3. Awtoritaryanismo – Isang uri ito ng

pamahalaan na kung saan ang namumuno ay
may lubos na kapangyarihan. Makikita ito sa
pamahalaan ng Iran, kung saan ang namumuno
ay siya ring puno ng relihiyon ng estado, ang
Islam. May napakalawak na kapangyarihan na
sinusunod ng mga mamamayan ang Iran
namumuno. Mayroon ding tinatawag na Azerbaijan
konstitusyonal na awtoritayanismo kung saan Bahrain
ang kapangyarihan ng namumuno ay itinakda Syria
ng Saligang Batas. Ito ang tawag ng dating Hungary
Pangulong Marcos sa kaniyang pamamahala sa
ilalim ng Batas Militar noong 1972 hanggang
magwakas ang Batas Militar noong 1981 at siya
ay napatalsik bilang pangulo noong ika-25 ng
Pebrero 1986.

4. Totalitaryanismo – Ang pamahalaang

totalitaryan ay karaniwang pinamumunuan ng
isang diktador o grupo ng taong
makapangyarihan. Sa ilalim ng ganitong
pamahalaan, may ideolohiyang pinaniniwalaan China
at may partidong nagpapatupad nito. Limitado USSR
ang Karapatan ng mga mamamayan sa North Korea
malayang pagkilos, pagsasalita, at pagtutol sa Myanmar
pamahalaan. Cambodia
Pati ang pagpapahayag ng relihiyon ay hindi Afghanistan
lubusang sinasang-ayunan, ngunit hindi rin
nman tahasang ipinagbabawal. Lahat ng
desisyon tungkol sa pamamahala at kabuhayan
ay nasa kamay rin ng isang grupo o ng diktador.

5. Komunismo – Ayon sa ideolohiyang ito, walang USSR

uri ang mga tao sa lipunan, pantay-pantay ang China
lahat, walang mayaman at walang mahirap. North Korea

7
 Tatanggap ang lahat ng tao ng yaman batay sa Vietnam
kanilang pangangailangan. Pag-aari ng mga Cuba
mamamayan at ng estado ang produksyon na Bulgaria
inilalabas sa mga pagawaan at lahat ng negosyo Yugoslavia
sa bansa. Czech Republic

6. Sosyalismo – Isang doktrina o sistema na

nakabatay sa patakarang pang-ekonomiya na
kung saan ang pamamalakad ng pamahalaan ay
nasa kamay ng isang pangkat ng tao. Ang China
pangkat nito ang nagtatakda sa pagmamay-ari Denmark
at pangangasiwa ng lupa, kapital, at mekanismo Finland
ng produksiyon. Ang mga industriya at lahat ng Netherlands
mga kailangan sa pagpapabuti ng kalagayan ng Canada
mga mamamayan ay nasa kamay rin ng Sweden
pamahalaan. Hangad ng sosyalismo ang Norway
pagkakamit ng perpektong lipunan sa Ireland
pamamagitan ng pantay na distribusyon ng New Zealand
produksiyon ng bansa. Binibigyang diin nito ang Belgium
pagtutulungan habang ang mahahalagang
industriya ay pag-aari ng pamahalaan. Ito rin ay
may katangiang naaayon sa kapitalismo at
komunismo.

Mga Puwersang Pangkabuhayan sa Politika ng Bansa

1. Ang Pagsilang ng Komunismo sa Russia – Nag-ugat ang ideolohiyang
komunismo sa Russia noong panahon ng mga Czar – tawag sa pinuno. Ayon
sa nasusulat sa kasaysayan, ang Russia sa ilalim ng Czar ay naging
makapangyarihan subalit ang mga namumuno ay naging despotic – ito’y isang
anyo ng pamumuno ng solong entidad at ganap ang kapangyarihan. Ilan sa
mga naging kaguluhang ito ay ang politikal, pangkabuhayan, at sosyal.

Sa paglaganap ng Komunismo, narito ang mga prinsipyong kanilang

pinaniniwalaan:
a. Pagtatatag ng diktadurya ng mga manggagawa: Ang manggagawa ang
supremo ng pamahalaan;
b. Pangangasiwa ng pamahalaan sa sistema ng produksiyon at distribusyon
ng pag-aari.
c. Pagwawaksi sa kapitalismo;
d. Pagtatwa sa kapangyarihan ng Diyos at lubos na paghihiwalay ng estado
at ng simbahan; at
e. Pagsuporta, paghikayat at pagpapalaganap ng Kilusang Komunismo sa
buong daigdig.

8
 2. Pagsilang ng Fascism sa Italy – narito ang mga kondisyong nagbigay daan sa
pasismo sa Italy. a. Nasyonalismo, b. Paghihirap sa Kabuhayan, at c.
Kahinaan ng Pamahalaan. Dahilan nito kung bakit niyakap ng Italy ang
pasismo na pinangunahan ni Benito Mussolini.
Mga prinsipyong sinunod ng Fascism ay ang mga sumusunod:
a. Gumagawa lamang ang tao sa kapakanan ng estado.
b. Ang demokrasya ay mahina at walang saysay at lakas ang
kinakailangang pangibabawin.
c. Lahat ng bibitiwang opinyon, pasalita man o pasulat, ay kailangang
naaayon sa pamahalaan.
d. Kinukontrol ang buong sistema ng edukasyon upang ang
mamamayan ay makapagsilbi sa estado at makatulong sa
paghahanda sa digmaan. Dinodominahan ng fascistang propaganda
ang mga paaralan.
e. Maingat na sinesensor ang lahat ng mga pahayagan at publikasyon.
f. Lahat ng uri ng libangan ay sinusuri ng pamahalaan.
g. Hindi kinikilala ang kalayaang sibil.
h. Binibigyan ng bonus ang malalaking pamilya.
i. Hindi binibigyang ng karapatang sosyal, politikal, at pangkabuhayan
ang mga babae.

3. Ang Nazi sa Germany – bilang isang ideolohiya, ang Nazism ay nangyari sa

Germany sa simula noong 1930 sa pangunguna ni Adolf Hitler. Isa sa
pinakamalupit na diktaduryang totalitaryan sa makabagong panahon. Ninais
makabawi sa kahihiyan ng Germany sa pagkatalo noong World War I sa
layuning ang Aleman ang siyang mamuno sa daigdig.

Mga Prinsipyo ng Nazismo na napapaloob sa akdang “Mein Kampf, Ang Aking

Labanan”, ni Adolf Hitler ay ang sumusunod:
a. Ang Kapangyarihang Racial
b. Anti-Semitism
c. Ang pagbuwag sa Treaty of Versailles
d. Pan-Germanism
e. Ang pagwawakas ng Demokrasya

Pagyamanin

Gawain 1: Tama Ba?

Panuto: Basahin ang sumusunod na pahayag at isulat ang TAMA kung ang
pangungusap ay nagpapakita ng katotohanan at MALI kung hindi. Isulat
ang tamang sagot sa sagutang papel.

9
__________1. Ang laissez faire ay isang mahalagang konsepto ng kapitalismo.

__________2. Ang kalayaan sa pamamahayag at paggalang sa kalayaan ng tao ang

mahahalagang paniniwala ng Demokrasya.

__________3. Pinahihintulutan ng Demokrasya ang paggamit ng karahasan sa pag-

aayos ng lipunan.

__________4. Ayon kay Karl Marx, walang pag-uuri ng mga tao sa Komunismo.

__________5. Walang pagkakaiba ang sosyalismo at komunismo.

__________6. Sa kapitalismo pinaniniwalaang dapat pinangangasiwaan ng

pamahalaan ang ekonomiya.

__________7. Ang Totalitaryanismo at Awtoritaryanismo ay isang uri ng ideolohiya ng

pang-ekonomiko.

__________8. Isinusulong ng kapitalismo ang pagkakaroon ng malayang pamilihan.

__________9. Ang pagpili sa pinuno sa pamamagitan ng halalan ay isang uri ng

demokrasya.

__________10. Ang ideolohiya ay binubuo ng iba’t ibang kategorya tulad ng

pampolitika, at panlipunan.

Gawain 2: Sino Siya?

Panuto: Piliin sa kahon kung sino ang inilalarawan sa sumusunod na bilang. Isulat
ang tamang sagot sa sagutang papel.

1. Siya ang may akda ng The Communist Manifesto.

________________________________________

2. Siya ang may-akda ng The Wealth of Nations.

________________________________________

3. Siya ang pinakamakapangyarihang pinuno ng Nazi at isinilang sa Austria at

maituturing na isang panatikong nasyonalista.
________________________________________
4. Siya ang tagapagtatag ng samahang Fascista, dating sosyalista at editor ng
pahayagan.
________________________________________
5. Siya ang itinuturing na Ama ng Komunistang Rusya.
________________________________________

Adolf Hitler Vladimir Lenin Benito Mussolini

Adam Smith Marx at Engels Owen at Fourier

10
Gawain 3: Paano natin pupunan?
Panuto: Kompletuhin ang sumusunod na diagram sa pamamagitan ng pagbibigay
ng deskripsyon kaugnay sa mga ideolohiyang politikal at ekonomiko.
Maaaring pumili ng mga salita sa loob ng kahon sa ibaba. Gawin ito sa
sagutang papel.

Kapitalismo Demokrasya Awtoritaryanismo

1. _________________ 4. _________________ 7. _________________

2. _________________ 5. _________________ 8. _________________
3. _________________ 6. _________________ 9. _________________

Totalitaryanismo Komunismo Sosyalismo

10. _________________ 13. _________________ 16. _________________

11. _________________ 14. _________________ 17. _________________
12. _________________ 15. _________________ 18. _________________

Mas Mahalaga ang

kalayaan sariling interes
Estado
Ang yaman ng tao ay
Hindi prayoridad ang
Perpektong Lipunan batay sa kanilang
pakikipagkalakalan
pangagailangan
Pribadong
Malayang kalakalan Paglikom ng kapital
pagmamay-ari
Limitado ang Karapatan
Kapalit ng kapitalismo karapatan at pagtutol sa
pamahalaan
Pantay-pantay ang
kompetisyon Diktador na Pinuno
lahat
Itinakda ng Batas ang
Kooperasyon sa halip
Mahigpit na Batas kapangyarihan ng
na kompetisyon
Pinuno

11
Gawain 4: Dapat bang Ihambing?
Panuto: Pumili ng tatlong ideolohiya mula sa sa ating tinlakay at gumawa ng
paghahambing gamit ang triple venn diagram. Gawin ito sa sagutang papel.

Pagkakaiba

Pagkakatulad

Pagkakaiba

Pagkakaiba

Gawain 5: Paano Bumuo ng Ideya?

Panuto: Gamit ang kasunod na ladder web, isulat sa sagutang papel ang
kahalagahang ginagampanan ng ideolohiya sa isang bansa.

Bakit mahalaga ang ideolohiya

sa isang bansa?

12
Gawain 6: Tama! Pupunan ko?
Panuto: Subukan natin ngayon ang iyong kaalaman sa paksang binasa. Punan ng
impormasyon ang kasunod na data retrieval chart.

Mga Ideolohiya Katangian Halimbawang Bansa

Pamprosesong Tanong:

1. Ano ang iba-ibang uri ng ideolohiya sa daigdig?

2. Anong mga bansa ang nagtaguyod ng mga ideolohiyang ito?
3. Paano nagkakaiba ang kanilang patakaran at katangian?
4. Paano nakaapekto ang ideolohiya ng bansa sa pag-unlad ng
kabuhayan nito?
5. Sa mga ideolohiyang iyong nabasa, alin ang higit mong
pinaniniwalaan? Bakit?

13
 Isaisip

Kung May Katwiran, Ipaglaban Mo!

Panuto: Sagutin ng Oo o Hindi ang mga sumusunod na tanong at pangatwiranan.
Pagkatapos ay sagutin ang tanong sa kahon bilang pagtatasa sa sarili.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. Likas bang mabuti ang tao?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

2. Mabuti ba o masama ang kapitalismo?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Dapat bang pangasiwaan ng pamahalaan ang mga salik ng produksiyon?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

4. Alin ang higit na makabubuti para sa lipunan? Tradisyon o Pagbabago?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

5. Sang-ayon ka ba sa pribadong pagmamay-ari?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

6. Dapat bang magtaglay ang pamahalaan ng ganap na kapangyarihan?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Ano ang iyong realisasyon tungkol sa sarili batay

sa iyong mga sagot sa mga tanong sa itaas?
__________________________________________________
__________________________________________________
__________________________________________________
______________________________________________
_____

14
 Isagawa

Punan ng Salita
Panuto: Kumpletuhin ang sumusunod na pahayag upang mabuo ang
pangungusap. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. Nagustuhan ko ang _______________ bilang sistema ng pamamahala dahil

_______________.
2. Ayaw ko ang _______________ dahil sa _______________.
3. Saludo ako kay _______________ dahil sa ______________.
4. Nais kong tularan si _______________ sa kaniyang _______________.
5. Hinangaan ko ang _______________ dahil _______________.
6. Karapatan kong _______________ ng pinuno para sa _______________.
7. Magiging _______________ para sa _______________ ng aking bansa.
8. Susunod ako _______________ dahil ito _______________.
9. Iiwasan kong _______________ dahil _______________.
10. Tutularan ko si _______________ dahil siya ay _______________.

Tayahin

A. Panuto: Basahin at unawain ang pangungusap sa bawat bilang. Piliin ang

letra ng tamang sagot. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
1. Batay sa kaisipang komunismo, ang mga manggagawa ang siyang magiging
tagapamalakad ng pamahalaan at magbibigay-daan sa pagwawakas ng
_______.
A. Awtoritaryanismo C. Monarkiya
B. Kapitalismo D. Pasismo

2. Ang bawat bansa ay may sinusunod na ideolohiya. Alin sa sumusunod na

tambalan ang hindi magkatugma?
A. Demokrasya – South Korea C. Monarkiya – Britain
B. Komunismo – China D. Totalitaryanismo – Philippines

3. Alin sa sumusunod na kaisipan ang hindi kabilang sa prinsipyo ng

komunismo?
A. Ang mga manggagawa ang pinakamataas sa pamahalaan
B. Lubos ang paghihiwalay ng Simabahan at ng Estado
C. Pagpapalakas ng mga mangangalakal sa pribadong negosyo
D. Pagwawakas ng Kapitalismo

15
4. Alin sa sumusunod na pangungusap ang hindi tumutukoy sa katangian ni
Vladimir Lenin?
A. Naging unang pinuno ng Komunismo sa Russia
B. Nakilala sa kanyang panawagan na “Kapayapaan, Lupa, at
Tinapay”
C. Nakuha ang tiwala ng mga tao dahil sa pag-angkin ng pamahalaan
sa lahat ng pagawaan at industriya
D. Nagpatupad ng malawakang pagpapahirap sa pagpatay sa mga
Hudyo noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.

5. Ang lahat ng mga pinunong ito ay tumangkilik sa sosyalismo, maliban sa isa.

________
A. John Locke C. Karl Marx
B. Joseph Stalin D. Vladimir Lenin

6. Sinong pangulo ng Pilipinas ang namuno sa ilalim ng Batas Militar noong

1972?
A. Diosdado Macapagal C. Fidel Ramos
B. Ferdinand Marcos D. Joseph Estrada

B. Panuto: Hanapin sa kahon ang mga bansang nagtaguyod ng mga ideolohiya

na nasa talahanayan. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Demokrasya/ Komunismo/ Awtoritaryanimso/

Kapitalismo Sosyalismo Totalitaryanismo

7._________________ 10._________________ 13. ________________

8._________________ 11._________________ 14._________________

9._________________ 12._________________ 15._________________

Afghanistan Antarctica Asia China

Cuba Europe Iran North Korea

Pilipinas Singapore Syria USA

16
 Karagdagang Gawain

Mula sa ating modyul patungkol sa mga Ideolohiyang Politikal at

Ekonomiko, sumulat ng isang sanaysay patungkol sa iyong personal na
paniniwala na tumutugon sa sistemang politikal at ekonomiko ng bansa.
Itala ang iyong sagot sa isang papel.

Gabay na Tanong:

• Kung ikaw ay bibigyang pagkakataon na maging pinuno ng isang bansa,

anong ideolohiya ang iyong ipatutupad sa pagtugon sa suliranin tulad
ng pandemyang covid-19?

Rubrik para sa Pagsulat ng Sanaysay

Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos

Nilalaman 20

Pagkamalikhain 15

Kaangkupan sa Tema 10

Kalinisan 5

KABUUANG PUNTOS 50

17
 18
Pagyamanin Isaisip/Isagawa
Subukin
G1. 1.TAMA 6. MALI Ang sagot ay
nakadepende sa
1. A 6. C 11. B
2. TAMA 7. MALI pagkakaunawa ng bata
2. B 7. B 12. A 3. MALI 8. TAMA
4. TAMA 9. TAMA Tayahin
3. B 8. C 13. B
5. MALI 10. TAMA 1. B
4. C 9. C 14. C
2. D
G2. 1. Marx at Engels
5. A 10. C 15. C 3. C
2. Adam Smith 4. D
5. A
3. Adolf Hitler
6. B
Balikan 4. Benito Mussolini 7. Singapore
8. Philippines
5. Vladimir Lenin
1. TAMA 9. USA
2. TAMA G3. 1. Malayang Kalakalan 10. China
3. TAMA 11. Cuba
2. Paglikom ng Kapital
4. TAMA 12. North Korea
5. MALI 3. Kompetisyon 13. Afghanistan
14. Iran
4. Kalayaan
Tuklasin 15. Syria
Ang sagot ay 5. Karapatan
nakadepende sa 6. Pribadong Pagmamay-ari
pagkakaunawa ng bata
7. Mahigpit na Batas
8. Itinakda ng Batas ang
kapangyarihan ng Pinuno
9. Mas Mahalaga ang
Estado
10. Sariling Interes
11. Diktador na Pinuno
12. Limitado ang Karapatan
at pagtutol sa pamahalaan
13. Pantay-pantay ang lahat
14. Ang yaman ng tao ay
batay sa kanilang
pangangailangan
15. Hindi prayoridad ang
pakikipagkalakalan
16. Kooperasyon sa halip na
kompetisyon
17. Kapalit ng Kapitaslimo
18. Perpektong lipunan
G4-6
Ang sagot ay nakadepende
sa pagkakaunawa ng bata
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian

Blando, Rosemarie C. et al. Modyul ng Mag-aaral Kasaysayan ng Daigdig. Quezon

City, Philippines: Vibal Group, Inc., 2014.

K - 12 Gabay Pangkurikulum Araling Panlipunan Baitang 1-10. Department of

Education, 2016. https://www.deped.gov.ph/wp-content/uploads/
2019/01/AP-CG.pdf.

Most Essential Learning Competencies (MELCs). Learning Resource Management

and Development System, 2020. http://lrmds.deped. gov.ph/pdfview/1827

Project EASE: Araling Panlipunan III – Kasaysayan ng Daigdig. Learning

Resource Management and Development System, 2014.
https://lrmds.deped.gov.ph/pdf-view/6012.
The Truth - Marx Lenin Stalin Mao. “91-914594_the-truth-marx-lenin-stalin-
mao.png”, https://www.pngkey.com/maxpic/u2q8t4u2y3i1t4u2/

Vivar, Teofista L. et al. Batayang Aklat para sa Ikatlong Taon: Kasaysayan ng Daigdig.
Manila City, Philippines: SD Publication, Inc., 2000.

Wikimedia Commons. “Antoine-Louis-Claude_Destutt_de_Tracy.png”,

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Antoine-Louis-
Claude_Destutt_de_Tracy.png

19
 Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Region III Learning Resources Management

Section (LRMS)

Matalino St., Government Center, Maimpis,

City of San Fernando, Pampanga
Telefax: (045) 598-8580 to 89

Email Address: region3@deped.gov.ph