Tehnička škola u ZENICI Školska 2021/2022

Maturski rad
Iz organizacije prijevoza robe i putnika

Učenik: Mentor:
Alispahić Zerina Sead Tahirović,
dipl.ing.saob.

Tehnička škola u ZENICI Školska 2021/2022

Stručno zvanje: Tehničar drumskog saobraćaja

Tema: Organizovati prijevoz prema datom zadatku

2
Kandidat: Mentor:

Alispahić Zerina Sead Tahirović, dipl.ing.saob.

SADRŽAJ

1. UVOD................................................................................................................................................. 6
2. Vrijeme trajanja obrta, potreban radni i inventarski vozni park;...............................7
2.1. Potreban broj vožnji za transport tereta:............................................................................7

2.2. Količina robe koja se transortuje u povratnim vožnjama iz Maribora za Zenicu.............7

2.3. Ukupna količina prevezene robe Q;..................................................................................7

2.4. Broj vožnji u toku dana;....................................................................................................7

2.5. Vrijeme trajanja obrta;.......................................................................................................8

2.5.1. Vrijeme vožnje u toku obrta;.....................................................................................8

2.5.2. Vrijeme trajanja dangube u obrtu;............................................................................8

2.6. Mogući broj obrta u toku dana;.........................................................................................8

2.7. Broj vozila na radu;...........................................................................................................8

3. OSTVARENI TRANSPORTNI RAD I IZMJERITELJI RADA VOZNOG PARKA;..................9

3.1. AUTODANI voznog parka;..............................................................................................9

3.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka;..............................................................................9

3.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (teh. Ispravnog) voznog parka;.................................9

3.4. AUTOSATI provedeni u radu;..........................................................................................9

3.5. AUTOSATI u vožnji;......................................................................................................10

3.6. Koeficijent iskorištenja vremena u toku 24 h;.................................................................10

3.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena;........................................................................10

3.8. .Izračun ukupnio pređenih auto-kilometara.....................................................................10

3.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta;...........................................................................10

3.10. Koeficijent nultog pređenog puta;...................................................................................10

3.11. Eksploataciona i saobraćajna brzina;...............................................................................10

3.11.1. Eksploataciona brzina,........................................................................................10

3
 3.11.2. Saobraćajna brzina,.............................................................................................11

3.12. Srednja dnevna kilometraža;...........................................................................................11

3.13. Ukupni ostvareni transportni rad;....................................................................................11

3.14. Srednje rastojanje prevoženja jedne tone tobe;...............................................................11

3.15. Srednja dužina vožnje pod teretom;................................................................................11

3.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja;...............................................................................11

3.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti;.......................................11

3.18. Srednje vrijeme u toku vožnje pod teretom;....................................................................11

4. RADNA I PUNA PROIZVODNOST VOZNOG PARKA;..........................................................12

4.1. Radna proizvodnost,........................................................................................................12

4.2. Puna proizvodnost,..........................................................................................................12

5. Transportne troškove (po pređenom kilometru, po toni prevezene robe, po

tonskom kilometru) ako su stalni toškovi sadržani u ukupnim troškovima sa
20%;............................................................................................................................................... 13
5.1. Vrijednost promjenjivih troškova;...................................................................................13

5.1.1. Troškovi goriva računaju se kao:............................................................................13

5.1.2. Troškovi ulja i maziva računaju se kao:.................................................................13

5.1.3. Troškovi autoguma izračunavaju se:......................................................................13

5.1.4. Troškovi dnevnica vozačkog osoblja izračunavaju se kao:....................................14

5.1.5. Troškovi tekućeg održavanja:.................................................................................14

5.1.6. Ostali promjenjivi materijalni troškovi su:.............................................................14

5.1.7. Ukupna vrijednost promjenjivih troškova je:..........................................................14

5.1.8. Vrijednost promjenjivih troškova za cijeli vozni park:...........................................14

5.2. Vrijednost stalnih troškova;.............................................................................................14

5.2.1. Stalni troškovi za cijeli vozni park su:....................................................................14

5.3. Ukupni troškovi za cijeli vozni park su:..........................................................................15

5.4. Vrijednost promjenjivih i stalnih troškova:.....................................................................15

5.4.1. Vrijednost promjenjivih troškova po satu:..............................................................15

5.4.2. Vrijednost stalnih troškova po satu:........................................................................15

4
 5.5. Vrijednost ukupnih troškova po pređenom kilometru, po toni prevezene robe i po
tonskom kilometru;..........................................................................................................15

5.5.1. Vrijednost ukupnih troškova po pređenom kilometru:............................................15

5.5.2. Vrijednost ukupnih troškova po toni prevezene robe:.............................................15

5.5.3. Vrijednost ukupnih troškova po tonskom kilometru:...............................................15

6. ZAKLJUČAK................................................................................................................................... 16
7. KORIŠTENA LITERATURA........................................................................................................ 17
8. MIŠLJENJE KOMISIJE.................................................................................................................. 18

5
1. UVOD

Od prahistorijskog čovjeka, koji je koristio granu za prevoz tereta, do prve pojave točka, parnog
motora, električnog i popularnih «Otto» motora koje koristimo i danas transportni sistem je
doživio razna poboljšanja i modifikacije. Nekada je automobil bio veliki luksuz , zaštitna ikona
visoke klase ali krenuvši od Forda, Mercedesa pa do danas situacija se u mnogome promjenila.

Organski resursi se svaki dan sve više iscrpljuju i cijena tečnih goriva danas postaje sve viša i
viša tako da se pribjegava nekim novim rješenjima. Uvodi se mogućnost korištenja plina i
takozvani hibridni pogon koji predstavlja kombinaciju elektromotora i benziskog motora sa
unutrašnjim sagorijevanjem. Ove nove tehnologije će naravno smanjiti potrošnju resursa ali i
emisiju štetnih plinova. Ali kada govorimo o prevozu robe cestovnim saobraćajem nafta je i dalje
ne zamjenljivi resurs. Međutim i danas se najviše proizvode motori sa unutrašnjim
sagorijevanjem ali se uvodi takozvana «EURO» norma o emisiji štetnih plinova kojom se
ograničava emisija štenih plinova na minimum koji je moguće danas postaviti.

PRIJEVOZ ROBE u unutrašnjem u međunardnom transportu insistira na dobroj organizaciji

prevoza iste. Potreban je sistemski pristup i detaljna analiza svih troškova koji se javljaju pri
prevozu dobara sa jednoga mjesta na drugo.

Razvoj špediterskih djelatnosti kao i razvoj same organizacije prevoza robe bio je dodatni
podsticaj i dodatni motiv za razvoj transportne znanosti u cjelini.

Transportni sistem je dinamičan, što znači da se vremenom mijenja te je potrebno konitunuirano

pratiti sve promjene koje se dešavaju u saobraćaju, razvoj novih tehnologija i nauke te pokušati
iste primjeniti u samom sistemu saobraćaja.

Moj zadatak jeste da organizujem prevoz robe i pokažem kako se, na određeni način, može
izvrišiti racijonalno iskorištenje svih raspoloživih resursa uz optimalno korištenje kapaciteta,
energije te reduciranje troškova koji pri tome nastaju.

6
2. Vrijeme trajanja obrta, potreban radni i inventarski vozni park;

2.1. Potreban broj vožnji za transport tereta:

Q ZE 73 200
Z λZE = = =3502,29 3502 vožnje
γ t ∙ q 0,95∙ 22

2.2. Količina robe koja se transortuje u povratnim vožnjama iz Maribora za Zenicu može se
dobiti iz uslova da je;

Z λZE =Z λMAR

Tj da se vozila iz Maribora vraćaju sa teretom za Zenicu te imamo izračun;

Q MAR=Z λMAR ∙ γ želj . ∙q

Q MAR=3 502∙ 0,94 ∙ 22

Q MAR=72 442,04 tone

2.3. Ukupna količina prevezene robe Q;

Q=Q MAR +QZEN

Q=73 200+72 442=145 642(tone)

2.4. Broj vožnji u toku dana;

Z λZE 3 502
Z λD = = =11,19 12 vožnji
Dr 313

7
 2.5. Vrijeme trajanja obrta;

L Z−Z LZ −M L M−Z
T 0=t uiŽELJ + ∙60+ ∙ 60+t uiTROSK + ∙ 60+td
V sPUN V sPR V sPUN

364 119 482

T 0=41,8+ ∙ 60+ ∙60+ 55+ ∙ 60+60
55 65 55

T 0=1 189,52minute=19,82h

2.5.1. Vrijeme vožnje u toku obrta;

LZ−Z L Z−M L M −Z
t w 0= ∙ 60+ ∙ 60+ ∙ 60
V sPUN V sPR V sPUN

364 119 482

t w 0= ∙ 60+ ∙ 60+ ∙ 60
55 65 55

t w 0=1 032,75 ( min ) 17,21 h

2.5.2. Vrijeme trajanja dangube u obrtu;

T 0=t uiŽELJ +t uiTROSK +td

T 0=156,77(min) 2,61 h

2.6. Mogući broj obrta u toku dana;

H r ∙60 20 ∙60
Z od= = =1,008 1 obrt
T0 1 189,52

2.7. Broj vozila na radu;

8
 Z λD 12
Ar = = =12(vozila)
Z od 1

* Kako je zadatkom zadana tehnička ispravnost te da se sva vozila nalaze na radu

možemo izraziti inventarski vozni park;

Ar
Ai=
αt

12
Ai= =12,6 13(vozila)
0,95

3. OSTVARENI TRANSPORTNI RAD I IZMJERITELJI RADA VOZNOG PARKA;

3.1. AUTODANI voznog parka;

ADi= Ar ∙ Di=13 ∙ 365=4 745 AUTODANA

ADr= A r ∙ Dr =12∙ 313=3756 AUTODANA
ADs=α t ∙ AD i=0,95 ∙ 4 745=4 507,75 AUTODANA

3.2. Koeficijent iskorištenja voznog parka;

ADr 3756
α= = =0,79
ADi 4 745

3.3. Koeficijent iskorištenja sposobnog (teh. Ispravnog) voznog parka;

' ADr 3 756

α= = =0,833 ¿
ADs 4 507,75

Provjera; α =α ' ∙ α t=0,833∙ 0,94=0,79 ¿

3.4. AUTOSATI provedeni u radu;

9
AHr= A r ∙ H r ∙ Dr=12 ∙ 20∙ 313=75120 ( AUTOSATI )

3.5. AUTOSATI u vožnji;

H w =Z od ∙two=1 ∙17,21=17,21h

AHw=A r ∙ H w ∙ D r=12 ∙ 17,21∙ 313=64 640,76( AUTOSATI)

3.6. Koeficijent iskorištenja vremena u toku 24 h;

75120
φ= =0,83
24 ∙3 756

3.7. Koeficijent iskorištenja radnog vremena;

AHw 64 640,76
δ= = =0,86
AHr 75 120

3.8. .Izračun ukupnio pređenih auto-kilometara

AK= AK t ∙ AK p ∙ AK n

AK t=3 504 ∙ 364+3 503 ∙ 482=2 963 538(km)

AK p=3 503 ∙119=416 857

AK n=0 →Garažiranje se vrši u Zenici

AK=2 963 538+416 857=3 380 395

3.9. Koeficijent iskorištenja pređenog puta;

AK t 2 963 538
β= = =0,88 ¿
AK 3 380 395

3.10. Koeficijent nultog pređenog puta;

AK n
ω= =0 → nemanultog puta
AK
10
 3.11. Eksploataciona i saobraćajna brzina;

3.11.1. Eksploataciona brzina,

AK 3 380 395 km
V e= = =45 ( )
AH r 75 120 h

3.11.2. Saobraćajna brzina,

AK 3 380395 km
V s= = =52,29( )
AH w 64 640,76 h

3.12. Srednja dnevna kilometraža;

AK 3 380 395
KS d = = =900(km)
AD r 3 756

3.13. Ukupni ostvareni transportni rad;

U =Qzen ∙ L z−z +Q Mar ∙ Lm− z

U =73200 ∙ 364+72 442 ∙ 482

U =61561 844( tkm)

3.14. Srednje rastojanje prevoženja jedne tone tobe;

U 61 561844
K st 1= = =422,69( km)
Q 145 642

3.15. Srednja dužina vožnje pod teretom;

AK t 2 963538
K stλ = = =739,77
A Zλ 4 006

A Zλ =Z λ z−z + Z λM −z=3 503+3 503=4 006

3.16. Koeficijent dinamičkog iskorištenja;

U 61561 844
ε= = =0,94 ¿
q ∙ AK t 22 ∙2 963 538

3.17. Srednja vrijednost koeficijenta iskorištenja korisne nosivosti;

Q 145 642
γ= = =¿
q ∙ AK t 22 ∙ 2963 538

11
 3.18. Srednje vrijeme u toku vožnje pod teretom;

AH r− AH w 64 640−75 120
t d= = =2,61 h
A zλ 4 006

4. RADNA I PUNA PROIZVODNOST VOZNOG PARKA;

4.1. Radna proizvodnost,

Q 145 642 t
W 'Q = = =1,93( )
AH r 75 120 hr

U 61261 844 tkm

W 'U = = =819,51( )
AH r 75120 hr

4.2. Puna proizvodnost,

Q 145 642 t
W Q= = =1,27( )
24 ∙ AD i 24 ∙ 4 745 hi

U 61 261844 tkm
WU= = =540,58( )
24 ∙ AD i 24 ∙ 4 745 hi

12
5. Transportne troškove (po pređenom kilometru, po toni prevezene robe, po tonskom
kilometru) ako su stalni toškovi sadržani u ukupnim troškovima sa 20%;

Dato autotransportno preduzeće u posmatranom eksplatacionom periodu ostvarilo

je sljedeće tehničko – eksploatacione pokazatelje:

• Ukupni autokilometri AK = 3 380 395 (autokm)

• Srednja dnevna kilometraža Ksd = 900 (km/dan)
• Broj autodana ADi = 4 742 (autodana)
• Ukupna količina prevezene robe Q = 145 642 (t)
• Ostvareni transportni rad U = 61 561 844 (tkm)

Transportna sredstva sa kojima raspolaže autotransportno preduzeće imaju sljedeće

tehničke karakteristike (usvojeno):

• Potrošnja goriva Qg = 35 (l/100km)

• Potrošnja ulja i maziva u periodičnoj izmjeni Qm = 22 (l)
• Periodična izmjena ulja i maziva Kzm = 10 000 (km)
• Broj autoguma na vozilu NAG = 12 (autoguma)
• Periodična izmjena autoguma KAG = 50 000 (km)
• Cijena dizel goriva Cg = 2,55 (KM)
• Prosječna cijena ulja i maziva Cm = 8 (KM)
• Cijena autogume Cag = 800 (KM)

5.1. Vrijednost promjenjivih troškova;

5.1.1. Troškovi goriva računaju se kao:

Q g ∙ C g 35 ∙ 2,5 km
T g= = =0,875( )
100 100 tkm

5.1.2. Troškovi ulja i maziva računaju se kao:

13
 Q m ∙ C m 22∙ 8 km
T m= = =0,0176( )
K zm 10 000 km

5.1.3. Troškovi autoguma izračunavaju se:

N G ∙ C g 12 ∙ 800 KM
T g= = =0,192( )
K ag 50 000 km

5.1.4. Troškovi dnevnica vozačkog osoblja izračunavaju se kao:

30 30 KM
T dn = = =0,0314 ( )
K sd 954,24 km

5.1.5. Troškovi tekućeg održavanja:

KM
T ¿=0,1∙ T q=0,1 ∙ 0,76=0,076 ( )
km
5.1.6. Ostali promjenjivi materijalni troškovi su:

T OST =0,05 ∙ T g=0,05 ∙ 0,76=0,038(KM / km)

5.1.7. Ukupna vrijednost promjenjivih troškova je:

T p=T OST +T ¿ +T dn+T m +T g +T gor

T p=0,038 ( KM
km ) +0,076 (
KM
km )+ 0,0314 (
KM
km ) +0,192 (
KM
km ) +0,0176 ( )+0,875 (
km
km
km
tkm ) =1,23(
KM
km
)

5.1.8. Vrijednost promjenjivih troškova za cijeli vozni park:

Pt =T p ∙ AK =1,23 ( KM
km )
∙3 380 395 ( km )=4 157 885,85 KM

5.2. Vrijednost stalnih troškova;

Pošto je zadatkom dato da su stalni troškovi sa 20% sadržani u ukupnim troškovima, to

je:

T p 1,23 KM
U =T p +2,0 ∙ U → U= = =1,447 ( )
0,85 0,85 km

T s=U −T p=1,447−1,23=0,217

14
 5.2.1. Stalni troškovi za cijeli vozni park su:

Ps =T s ∙ AK =0,217 ∙3 380 395=733545,715(KM )

5.3. Ukupni troškovi za cijeli vozni park su:

U t =Pt + P s=733 545,715 ( KM ) +4 157 885,85 KM =4 891 431,565 KM

5.4. Vrijednost promjenjivih i stalnih troškova:

5.4.1. Vrijednost promjenjivih troškova po satu:

Pt 4 157 885,85 KM
Q phi = = =36,51( )
24 ∙ AD i 24 ∙ 4 745 h

5.4.2. Vrijednost stalnih troškova po satu:

Ps 733 545,715 KM
Q phi = = =6,441( )
24 ∙ AD i 24 ∙ 4 745 h

5.5. Vrijednost ukupnih troškova po pređenom kilometru, po toni prevezene robe i po tonskom
kilometru;

5.5.1. Vrijednost ukupnih troškova po pređenom kilometru:

U t 4 891 431,565 KM KM
Qtkm= = =1,447( )
AK 3 380395 km

5.5.2. Vrijednost ukupnih troškova po toni prevezene robe:

U t 4 891 431,565 KM
Qtkm= = =33,58( )
Q 145 642 t

5.5.3. Vrijednost ukupnih troškova po tonskom kilometru:

U t 4 891 431,565 KM
Qtkm= = =0,079( )
U 61561 844 tkm

15
6. ZAKLJUČAK

Na osnovu urađenog zadatka lako se mogu proanalizirati razni parametri i pokazatelji

proizvodnosti voznog parka.Usluga u saobraćaju označava promjenu nahođenja ljudi i roba,
odnosno svrhovito premještanje dobara sa jednoga mjesta na drugo. Karakteristike saobraćajne
usluge jesu da je to usluga u kojoj se ujedno sučeljavaju i proizvodnja i potrošnja.Budući da je
redukcija troškova jedan od ciljeva mnogih kompanija danas, za očekivati je da će razvoj
organizacije drumskoga saobraćaja dobiti neke nove smjernice razvoja i napretka u skladu sa
tehnologijom.

Prijedlog za poboljšanje procesa: Prilikom rješavanja zadatka uočio sam da bi se transportni

proces koji je zadat mogao poboljšati. Moj prijedlog za poboljšanje procesa jeste povečanje
koeficijenata iskorištenja koji prikazuju realnu sliku optimalnosti organizovanog
procesa.Koeficijent iskorištenja korisne nosivosti je u funkciji količine tereta i broja vožnji pod
teretom pa samim tim i povečanje količine tereta (Q) i broja vožnji pod teretom, koji zavisi od
iskorištenja nosivosti vozila, može direktno uticati na povečanje ovoga koeficijenta, moj
prijedlog jeste da se pokuša povečati iskorištenje nosivosti vozila kako bi se i ovaj pokazatelj što
više približio broju 1 (1 je za optimalno rješenje) Nadalje optimalno korištenje AUTO-DANA
(𝐴𝐸𝑠) je u funkciji radnih dana (Dr) što upučuje na činjenicu da se može povečati broj AUTO
DANA na radu uvođenjem večeg broja radnih dana i sl.

U ovom primjeru da bi postigli zadatu vrijednost radne proizvodnosti potrebno je dasmanjimo

vrijednost srednje dužine sa teretom ili da smanjimo vrijednostsrednjeg vremena trajanja
dangube u toku vožnje na 1,5 (h). Također, možemo datopovećanje postići ako povećamo
vrijednost nosivosti vozila na vrijednost od 25 (t) ili da povećamo vrijednost saobraćajne brzine.

16
7. KORIŠTENA LITERATURA

 Organizacija drumskog transporta (Dr. Sc. Lazar Đokić)

 Zbirka zadataka iz organizacije i tehnologije drumskog saobraćaja, Saobraćajni fakultet
univerziteta u Beogradu, Mr Ivan Jovanović, Beograd 1997 god.
 Sveska za 3 razred srednje Tehničke škole, predmet: Organizacija prevoza robe i
putnika, školska 2020/2021
 Sveska za 4 razred srednje Tehničke škole, predmet: Organizacija prevoza robe i
putnika, školska 2021/2022
 Internetski izvori

17
8. MIŠLJENJE KOMISIJE

1._________________________________________

2._________________________________________

3._________________________________________

4._________________________________________

18
19