Professional Documents
Culture Documents
دبًرىة ظى ماوةى ماوى ظةطةزياىا ًٍصوٍةيبةتا خةلًفًين عةباضى طى زوىل واٌ يى بةزضاظ بى و خةلًفا ئًدى
طةلةك مةتسضى لطةزدةولةتا ئًطاملى الداٌ و جازاٌ واٌ خببى ضةزيًػًا لةغةةزى دطس لةوزا دبًرىة ظى ماوةى
زابىٌ شظساىدىا ًٍصا خةلًفين عةباضى ،يى ذ ضةزدةمى خةلًفة معتند وثاغاٌ معتةشةد وثاغاٌ مةتفى ،لطةزدةمى
ظاٌ ٍةزضى خةلًفاٌ ٍةيبةت وًٍصا خًالفةتى ظةطةزياظة .وطسىةستني ئةو زويداىني ظاٌ ٍةزضى خةلًفا
بةغدازى تًدا طسى ضى زويداىني طسىط بىوٌ.
ئًط ذظاٌ زويداىا غىزةغا الصىج بى ل ٍ 655ـ تا ٍ672ـ ،طى يىيمةز ثى زابىٌ بتايبةت ئةويين ل بةصسا .
طى ئةف يىيمةزة يىدطىتيى شىج طةلةك تةعداى ىل دٍاتةطسٌ و ياز دطس تيى بةزامنبةز ىاٌ وخازىا زوذاىة و
خةلةى تةعدايى ىل دطس و وةك يىيمةززةفتاز دطةلدا دطس و دطةل شازوك و خًصاىًًت واٌ ذى لةوزا ئةف
شجيًة لدةلًظةيى دطةزياٌ دايى ذظى بازودوخى بدةزيةظً ،ولظى ضةزدةمى يةضةك دةزيةت بياظى يَبىش طى ذ
دةظةزا زةى ٍات بى وطىت يى زٍني وى و ىفػى وى دطةًٍتة عمى بً ابى تالب و ىاظى خى طسة ( عمى بً محند) و
ٍاتة دةف والًى بةصسة بًَجةتا طى خةلًفة ئةوى ٍيازتى دايى ٍيدةك شةفًًاٌ بفسوغًًت و ثاغاٌ بػتى بسيةا
عةلةويا ىةغًاى ض بدةضت خى ظة بًيًت زابى عةبًد ل دوزخى يىو طسٌ و ئةوذى ل دةلًظةيا ٍىضا دطةزياٌ ذبةز
واٌ ياوداىين ىةخىش يين تًدا و ىاظى ظى يةضى ل دوماًٍى بى صاحب الصىج و غىزةش ثرت ذجازدةضاال ظةيًػا و ظاٌ
غًاٌ ضى باذيسا خببى بداىً بياظى املختازة وامليًعة و امليضىزة ،و خةلًفة معتند ذى ٍةويً لةغةةزىدذى وى
ٍيازتً بطةزيسدا يةتًا املىفل ىل ظاٌ ٍةواٌ ضةزىةطستً ذبةز يى دةظةزا شجنى ىل دةظةزةيا بئاظ بى و بةغةك
ٍػةاتى يادى ذى ئاظني تةىك بىٌ دىافسابىوٌ و ٍاتً و ضىىا واٌ ٍيدةك بةلةمًًت تايبةت بىٌ و لةغةةزى
عباضى فًمى ظاٌ جَني ٍىضا ىة ببىٌ وظى جىزى ٍاتً و ضىىى ذى ،ىل لدوماًٍى مىفل غًا لةغةةزى خى فًمى ظى
جىزى ٍاتً و ضىىى بةةت و ذئالًةيى دى ظةذى مىفل زابى ٍةزشجنًةيى دطستً ديىتى ٍني دغًني وةك ضةزباش
لدةف وى يازبةةٌ و بظى غًىةى ًٍدى ًٍدى اليةىطسيًت صاحب الصىج يًه بىٌ و ٍةمى ضىىة دطةل مىفكى و
ثاغاٌ مىفكى باشزطاىرى زاشى طسٌ طى ئًدى يةلىثةلًني خازىى و ضةيى ىةفسوغية صاحب الصىج و بظى غًىةى
بصاظا شجنًا بدوماًٍك ٍات وصاحب الصىج ٍاتة طىغنت ،ىل ئةف ضةزيةفتية بى عةباضًا و زوىل واٌ ظةدطةزيًت
.
دوو :دةولةتا تىلىىى طى ل مضسى ضةزٍةلدا ل ضاال 652وثاغاٌ طةٍػتة غامى ذى و دامةشزييةزى ظى
دةولةتى امحد بً تىلىٌ ٍةمى ٍةولًًت خى مةشاخنت طى خةلًفة معتند زاشى طةت بضًتة مضسى و مضس بًتة
ثايتةختى عةباضًا و ٍىضا دى ثرت امحد ب تىلىٌ غةزعًةتى وةلطسيًت و ثالىةك داىا يى خةلًفة معتند بًَجةتا
ىًجريى بدةزيةفًت و ثاغاٌ بضًتة مضسى ىل مىفكى ئةف ضةىدة شاىى وىةًٍال معتند بدةزيةفًت و ظى ثًال ىى ضةز
ىةطست و ثػتى امحد بً تىلىٌ ىةماي و طىزى وى جَى وى طستى مخازوية و هلةماٌ دةمدا خةلًفة معتند ذى
ىةما بى املعتةش جَى وى طست بى ،و خةمازوية ثًةىل طسٌ طى ثةيىةىديني خى خىش طةت دطةل عةباضًا وثرت
د بةزذةوةىديا واىداية لةوزا زابى طضا خى قرت اليدى دا خةلًفى عةباضى املعتصد و ٍىضا ظى ذٌ خىاشيى
ثةيىةىديني واٌ خىش طسٌ ،ىل ثػتى مسىا معتصدى و ٍاتيا املةتفى ،مةتفى ٍةولدا ظى دةولةتى ىةًٍمني و ذىاظ
ببة ت و ٍىضا دةولةتا تىلىىى بدوماًٍك ٍات ل ضاال ٍ 696ـ و ئةظةذى دشظسيت بى زوىل خةلًفًني عةباضى
ضى :دةولةتا صةفازى ،و ئةف دةولةتة ل زوذٍةالتا ئًطالمى دةزيةت ل ضجطتاٌ ل بالد الفازع ل ضاال ٍ652ـ
ل بطةزيسدايةتًا يعكىب بً لًظ الضفازى وزولةطى طسىط ٍةبى بى دذى خةوازجا و ىةًٍالىا مريطةٍا تاٍسى ،
و خةلًفى عةباضى ٍةويني لةغطةزى ٍيازتً دا ظى دةولةتى ذىاف ببةٌ و يعكىب بً لًظ الضفازى ٍاتة طىغنت و
بسايى وى جَى وى طست طى ىاظى وى عنسو بً لًظ الضفازى بى و عنسوى ٍةولدا ثةيىةىديني خى خىش طةت
دظةل عةباضًا و ىاظى خةلًفةى دطىتازيني ئةييى دا بريتًيا و باج ذى بى ىَيازت ىل دةمى ٍةولداى ضيىزيني
دةولةت خى بةزفسةه طةت بسيةا ىةًٍالىا ضاماىًا ،لظريى خةلًفةىل بسيازدا ظى مريطةٍى ذىاظ ببةت و ٍىضا
خةلًفى عةاضى ئةف مريطةٍة بدوماًٍك ئًيا ل ضاال ، 692و ئةف مةتسضًةذى ل ضةزدةولةتا عةباضى يا
ئًطالمى الدا ،