Day Thon Vi Da

NGỮ VĂN 11
ĐÂY THÔN VĨ DẠ
Hàn Mặc Tử
LỚP Văn học Phần
11 Việt Nam 1/2 ĐÂY THÔN VĨ DẠ
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả
a. Cuộc đời
Hàn Mặc Tử tên thật là Nguyễn Trọng Trí
Ông sinh ở tỉnh Đồng Hới (nay là

Quảng Bình).
Ông xuất thân trong một gia đình viên chức

nghèo theo đạo công giáo.
Sau khi học trung học tại trường Pe-lơ-ranh ở

Huế, ông làm ở Sở Đạc điền Bình Định, rồi vào
Hàn Mặc Tử Sài Gòn làm báo.
II TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả
a. Cuộc đời
1936, cuộc đời ông lâm vào nghịch cảnh
khi mắc phải căn bệnh hiểm nghèo:
bệnh phong.
Ông mất tại trại phong Quy Hòa năm 1940.
Hàn Mặc Tử
Khu điều trị phong
QUY HOÀ - QUY NHƠN
nơi nhà thơ Hàn Mặc Tử
vào chữa trị bệnh
Căn phòng này nhà thơ Hàn Mặc Tử trút hơi thở cuối cùng (11-11-1940) thuộc
khu điều trị Quy Hoà (Hiện nay được làm phòng lưu niệm nhà thơ).
Mộ nhà thơ Hàn Mặc Tử
tại Ghềnh Ráng (Quy Nhơn)
Đường lên mộ
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả
b. Sự nghiệp sáng tác
Bắt đầu con đường thơ bằng thơ Đường luật,

sau chuyển sang khuynh hướng lãng mạn.
Các tác phẩm chính: SGK

Tuy cuộc đời đầy đau thương và ngắn ngủi
nhưng Hàn Mặc Tử là nhà thơ có sức sáng tạo
mạnh mẽ nhất trong phong trào Thơ Mới.
Bút tích nhà thơ
Hàn Mặc Tử
I TÌM HIỂU CHUNG
1 Tác giả
c. Vị trí
Ông là chủ xướng của Trường thơ loạn.
Ông là một trong những nhà thơ

xuất sắc của phong trào Thơ mới.
Hàn Mặc Tử
Một nguồn thơ rào rạt và lạ lùng...
Vườn thơ Hàn rộng không bờ không
bến càng đi xa càng ớn lạnh...
(Nhà phê bình văn học Hoài Thanh)
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm: Đây thôn Vĩ Dạ
a. Xuất xứ
Bài thơ ban đầu có tên là Ở đây thôn Vĩ Dạ
Bài thơ được in trong tập Thơ điên (1938).

Tập Thơ điên về sau được đổi tên thành
Đau thương.
I TÌM HIỂU CHUNG
2 Tác phẩm: Đây thôn Vĩ Dạ
b. Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ được gợi hứng từ một bức bưu thiếp

mà Hoàng Cúc gửi cho ông. Khi biết Hàn Mặc Tử
bị bệnh hiểm nghèo, Hoàng Cúc đã gửi cho ông
một bức bưu thiếp cùng những lời thăm hỏi
động viên.
II TÌM HIỂU VĂN BẢN
1 Khổ 1: Cảnh ban mai thôn Vĩ và tình người tha thiết
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Cô gái Huế - Hoàng Cúc

Câu hỏi tu từ Chủ thể hỏi
Chính nhà thơ
Là một câu hỏi nhưng nó không đợi câu trả lời để thành đối thoại. Hàn
Mặc Tử như đang phân thân để tự hỏi chính mình để bày tỏ tâm trạng.
Sắc thái câu hỏi Mời mọc
Hỏi han
Đa sắc thái
Trách móc
Nhắc nhở
Khát khao Sự gắn bó của

quay trở về thi nhân với
thôn Vĩ
Gợi sự thân tình, gắn bó
Lời mời mọc ở bên ngoài chính là niềm tiếc

nuối lẫn khát khao ở bên trong.

Câu thơ cho thấy niềm tiếc nuối lẫn khát

khao mãnh liệt được trở về thôn Vĩ trong
một hoàn cảnh nghiệt ngã vô cùng.

Cảnh Người
Vườn thôn Vĩ LÀ AI?

trong bình minh
(câu 4)
(câu 2,3)
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
hàng cau
Điệp từ nắng
mới lên
Gợi đặc Khắc họa

điểm của những bước
miền Trung đi của nắng
Câu thơ tràn ngập sắc nắng

II
I TÌM HIỂU VĂN BẢN
Nhìn nắng hàng

hàng cau
cau nắng mới lên
Nắng hàng cau Nắng mới lên
Thôn Vĩ hiện ra với vẻ đẹp của những

hàng cau vươn mình đón những tia
nắng tinh khôi, trong trẻo của ngày
mới
II
Tính từ Thán từ + từ chỉ mức độ
Cực tả sự căng đầy Thể hiện sự ngạc nhiên,

sức sống, mơn mởn trầm trồ của tác giả
tươi non
Câu thơ như tiếng reo vui: bộc lộc mơ ước

đến với khu vườn ấy.
II
ngọc: trong suốt, óng xanh như ngọc (so sánh):

ánh sương đêm còn đọng trên
cây cỏ hoa lá tạo nên màu
xanh óng ánh
Vườn thôn Vĩ hiện ra như một viên ngọc rời rợi sắc xanh, một màu xanh
thanh tân, ngọt ngào.
II
Lời trầm trồ

ngợi ca
Vừa như ngợi ca,
Câu hỏi tu từ
vừa như đang
Diệu vợi, bộc bạch nỗi niềm.
mông lung
Vườn cây thôn Vĩ không chỉ vời vợi
sắc xanh mà còn tỏa ra không gian
những ánh ngọc.
Hình ảnh thơ trong trẻo, gợi cảm giác

bình yên và tâm trạng vui tươi phấn khởi.
Cảnh thôn Vĩ hiện lên như chốn thiên thai:
đơn sơ mà lộng lẫy.
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
mảnh mai tình tứ,

thanh tú duyên dáng
Bóng dáng con người

hiện ra trong một vẻ đẹp
kín đáo, e lệ
Hiền lành, Đây là gương mặt

phúc hậu của ai?
Người Người trở về

thôn Vĩ thôn Vĩ
Đây là gương mặt

của ai?
Con người Huế

Con người hiện ra trong
Người vẻ đẹp dịu dàng, kín đáo.
Cô gái Huế
thôn Vĩ Đó là một vẻ đẹp rất Vĩ Dạ,
Hoàng Cúc rất Huế.
Đây là gương mặt

của ai?
Người trở về
Hàn Mặc Tử
thôn Vĩ
Dù khát khao trở về nhưng mặc cảm chia lìa đã khiến Hàn Mặc Tử vẽ mình
trong thơ như một kẻ đứng ngoài cuộc vui. Kẻ ấy về lại thế giới bên ngoài
một cách âm thầm mà say mê
II
mảnh mai tình tứ, hiền lành,

thanh tú duyên dáng phúc hậu
Thiên nhiên Giao hòa Con người
Con người hiện lên trong vẻ đẹp hài hòa cùng cảnh vật.
1 1Khổ 1: Cảnh ban mai thôn Vĩ và tình người tha thiết
TIỂU KẾT
▪ Vĩ Dạ hiện lên trong một buổi bình minh nắng đẹp, đơn sơ
mà lộng lẫy. Con người và cảnh vật hài hòa trong một vẻ đẹp
rất thơ, rất Huế.
▪ Cảnh trong hoài niệm mà lung linh, sống động. Điều đó
phơi lộ niềm say mê và niềm khát khao mãnh liệt của
Hàn Mặc Tử.
2 Khổ 2: Cảnh đêm trăng thôn Vĩ và niềm đau cô lẻ, chia lìa
Gió theo lối gió, mây đường mây

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
a. Cảnh thực mà buồn ảo não, một thực tại phiêu tán

Ngắt nhịp 4/3
Tách biệt
2 vế câu
Gió - mây chia lìa đôi ngả, xa lạ

gió mây đường mây

Gió theo lối gió,
Ngắt nhịp 4/3 Tiểu đối
Tách biệt Trái ngang,

2 vế câu nghịch lý
Lẽ thường thì gió thổi mây bay,

đây lại đứt gãy, trái ngang
gió mây đường mây

Gió theo lối gió,
Ngắt nhịp 4/3 Tiểu đối Điệp từ gió, mây
Tách biệt Trái ngang, Nhấn mạnh

2 vế câu nghịch lý sự rời rạc
gió đóng khung mây cuộn

trong gió trong mây
Ngắt nhịp 4/3 Tiểu đối Điệp từ gió, mây
Tạo ra một khung cảnh chia lìa,

ngang trái, đầy nghịch lý
Mặc cảm chia lìa trong

chính lòng người
Dòng nước buồn thiu,

thiu hoa bắp lay
Phép nhân hóa: Động từ lay: gợi

dòng sông như cũng nỗi buồn hiu hắt, gợi
mang tâm trạng sự lay lắt mệt mỏi
Nỗi buồn từ lòng người đã tỏa ra cảnh vật,

lan theo dòng nước và bao trùm khắp không gian.

Bức tranh thôn Vĩ thơ mộng đã phải

nhường chỗ cho một khung cảnh
chia ly, lay lắt và tâm trạng
u buồn, lặng lẽ.
b. Cảnh hóa thành huyền ảo


Điệp từ trăng
Khiến câu thơ Không gian vì thế

ngập tràn trở nên lung linh,
ánh trăng bàng bạc ánh trăng.

Trăng trong thơ

Hàn Mặc Tử
Trăng vàng ngọc, trăng ân tình, chưa phỉ

Ta nhìn trăng khôn xiết ngậm ngùi trăng
Phan Thiết! Phan Thiết!
Hôm11nay có
Việt Nam
một
1/2 ĐÂY THÔN
nửa trăng thôi,
VĨ DẠ
Một nửa trăng ai cắn vỡ rồi!
Một nửa trăng
Trăng nằm sõng soài trên cành liễu

Đợi gió đông về để lả lơi
Bẽn lẽn
11 ĐÂY THÔN VĨ DẠ
Ô kìa bóng nguyệt
trần truồng tắm
1/2
Việt Nam
lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe

Bẽn lẽn
Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt

Như đón từ xa một ý thơ
Đà Lạt trăng mờ
Những biểu tượng về

người con trai, con gái
và hạnh phúc lứa đôi.
đại từ phiếm chỉ
Gợi sự mơ hồ, Có thể là

bất định. thuyền em
Vừa thân quen,

vừa xa lạ
Hình ảnh thuyền ai trở nên không
xác định, nửa thực nửa hư
Hình ảnh sáng Ánh trăng như

tạo, mới mẻ của tan chảy ra,
thi nhân. tuôn tràn khắp
mặt sông.
Không còn là dòng sông thực nữa

mà đã trở thành dòng sông của
tâm tưởng, dòng sông trăng
Hình ảnh lung linh huyền ảo.

Hình ảnh thuyền chở trăng
Con thuyền của Thuyền chở trăng là

cõi mộng thuyền chở tình yêu
Ao ước một thứ có thể Niềm hi vọng,

ngược dòng để trở về, khát khao gặp gỡ
ấy là trăng.

nay
Vừa là sự chờ đợi, Thời gian thật cụ thể,

vừa xen lẫn nỗi gần kíp, và đó cũng
lo âu phấp phỏng chính là giới hạn
mong manh ngắn ngủi
Câu hỏi chất chứa bao niềm

khắc khoải, sự chờ đợi mòn mỏi
Lời cầu khẩn của thi nhân


Trăng như cứu tinh duy nhất cho tâm hồn

thi nhân. Trước nghịch cảnh, Hàn Mặc Tử
luôn cảm nhận được rằng: sống là chạy đua
với thời gian, cho kịp trước khi quá muộn.
2 1Khổ 2: Cảnh đêm trăng thôn Vĩ và niềm đau cô lẻ, chia lìa
TIỂU KẾT
▪ Bốn câu thơ là cảnh vật u ám, phiền não. Đây cũng là một
thực tại đau đớn, chia lìa. Tâm trạng nhà thơ không còn
tươi vui phấn khởi mà buồn bã, lo âu, phấp phỏng.
3 Khổ 3: Thôn Vĩ mờ ảo, xa vời và niềm thiết tha giao cảm với cuộc đời
Mơ khách đường xa, khách đường xa

Áo em trắng quá nhìn không ra
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
a. Hình ảnh người thương

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Mơ khách đường xa,

xa khách đường xa
Điệp ngữ Nhịp thơ
Người ở Chính Nhạc điệu sâu lắng,

Vĩ Dạ nhà thơ dịu buồn,
xa, khách đường xa

Mơ khách đường xa
Nhịp thơ âm a
Điệp ngữ
ngân vang
Tạo âm điệu dìu dặt, Gợi sự xa xôi,

tăng thêm khoảng cách mông lung
xa xôi, diệu vợi
Hình ảnh người xưa trở nên xa vời, vừa gợi

sự nhớ nhung luyến tiếc, vừa ẩn chứa nỗi tuyệt vọng.
Do màu áo lẫn vào Đây là cách

sương khói nên ca tụng sắc áo
nhìn không rõ trắng lạ lùng
Cực tả là phong cách
của nhà thơ
Hệ thống thi ảnh trong
Đây là cách ca tụng tác phẩm đều mang
sắc áo trắng lạ lùng sắc thái lạ lùng
Cõi trần gian tuyệt đẹp
Trinh bạch, thanh khiết là

vẻ đẹp mà nhà thơ say mê.
Và vẻ đẹp ấy thường hiện ra
trong sắc trắng đến lạ lùng
Cực tả sắc trắng

lạ lùng
Thi nhân đang sống trong ảo giác,

không phải nhìn bằng mắt thường.
Vì choáng ngợp Vì hư ảo,

trước sắc trắng xa vời quá
Khát khao Đau đớn
Sắc trắng lạ lùng ấy còn tạo thành diện mạo

của một cõi trần gian tuyệt đẹp mà nhà thơ càng
thiết tha gắn bó, càng lún sâu vào đau đớn

Câu thơ chới với như rơi vào tuyệt vọng.

Bóng dáng giai nhân hiện ra vừa trong sáng
vừa liêu trai. Đó cũng chính là bóng dáng
cuộc đời. Tất cả đều quá tầm với của thi nhân.
b. Tâm trạng nhà thơ

Ở
Ở đây
đây sương khói mờ nhân ảnh
Nhà thơ tự ý thức

về sự ngăn cách
Tất cả những cái

Mình đang
tươi đẹp ấy thuộc
ở đây
về thế giới ngoài kia
Đau đớn
Sương khói Sương khói Sương khói do

thực của Huế trong kỉ niệm mặc cảm bệnh tật
Cuộc đời, tình người thật quá hư ảo, mông lung.


Ai
Điệp từ Đại từ phiếm chỉ
Nhấn mạnh tâm trạng

Một nỗi niềm hoài nghi,
mặc cảm, chứa nhiều
khắc khoải xót xa
uẩn khúc
Người thôn Vĩ có biết tình Tăng thêm nỗi trống vắng

của thi nhân đối với người và hoài nghi. Nhà thơ
thôn Vĩ rất đậm đà hay không? không phải không tin mà
Câu hỏi tu từ
là không dám tin vào
Tình của người thôn Vĩ sự đậm đà của tình ai
đối với thi nhân có đậm đà nên vừa hi vọng lại vừa
hay không? khổ đau

Đoạn thơ khép lại bài thơ bằng tiếng thở dài
hoài nghi tuyệt vọng, hay là lời cầu mong của
một kẻ thiết tha gắn bó đến cháy lòng?
TIỂU KẾT
▪ Khổ thơ tràn ngập trong một thế giới mộng ảo, bỗng
dừng lại ở một câu hỏi làm day dứt lòng người.
▪ Cái không dám tin trong hồn thi nhân thể hiện sự
hoài nghi, nhưng là sự hoài nghi của một người yêu đời,
yêu cuộc sống. Qua đó thấy được uẩn khúc của một
tấm lòng thiết tha với cuộc đời nhưng cũng đầy mặc cảm
xa lánh cuộc đời.
Không rõ
Tối
Thời
gian
Sáng
Không rõ
Sông
Không
Vườn gian
Tuyệt vọng
Hoài nghi
Tâm
Yêu đời trạng

11
Sao Việt Nam
anh 1/2về
không ĐÂY
chơi thôn Vĩ? THÔN VĨ DẠ
Gió theo lối gió, mây đường mây Không hướng

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay đến ai
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Câu hỏi tu từ
Là hình thức
bày tỏ nỗi niềm
ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Có chở trăng về kịp tối nay? Ai biết tình ai có đậm đà?
Có còn kịp đâu mà trở về, Biết được tình người có đậm
còn cơ hội nào nữa mà trở về đà không mà trở về
III TỔNG KẾT
1 Nội dung
Bài thơ là tiếng lòng tha thiết của:
▪ Một tình yêu đơn phương (tình yêu)

▪ Cũng là niềm yêu mến với quê hương xứ sở (tình quê)
▪ Nhưng làm nên sức sống bất tử cho bài thơ chính là ở niềm thiết tha
gắn bó với cuộc đời, ở lòng khát khao sống (tình đời)
Bài thơ thể hiện cả một hành trình cuộc đời của Hàn Mặc Tử: bắt đầu
bằng niềm tin yêu phơi phới, băn khoăn đi tìm hạnh phúc và cuối cùng
là một dấu chấm hỏi cuộc đời rơi vào bế tắc.
III TỔNG KẾT
2 Nghệ thuật
Mạch thơ: Ba khổ thơ là 3 không gian, thời gian khác nhau, tưởng như
rời rạc, không gắn bó. Nhưng sự rời rạc đứt đoạn đó chỉ là ở cấu tứ
bên ngoài. Chứ bên trong vẫn tiềm ẩn mạch cảm xúc thống nhất. Đó là
đặc sắc trong tư duy và phong cách thơ Hàn Mặc Tử.
Hình ảnh thơ độc đáo, đầy sức gợi
Ngôn ngữ cực tả mà trong sáng, tinh tế;

những biện pháp tu từ hài hòa, đặc sắc

Day Thon Vi Da

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Day Thon Vi Da

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NGỮ VĂN 11

Ông sinh ở tỉnh Đồng Hới (nay là

Ông xuất thân trong một gia đình viên chức

Sau khi học trung học tại trường Pe-lơ-ranh ở

Ông mất tại trại phong Quy Hòa năm 1940.

Bắt đầu con đường thơ bằng thơ Đường luật,

Các tác phẩm chính: SGK

Ông là chủ xướng của Trường thơ loạn.

Ông là một trong những nhà thơ

Bài thơ ban đầu có tên là Ở đây thôn Vĩ Dạ

Bài thơ được in trong tập Thơ điên (1938).

Bài thơ được gợi hứng từ một bức bưu thiếp

Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

Cô gái Huế - Hoàng Cúc

Sắc thái câu hỏi Mời mọc

Khát khao Sự gắn bó của

Gợi sự thân tình, gắn bó

Lời mời mọc ở bên ngoài chính là niềm tiếc

Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

Câu thơ cho thấy niềm tiếc nuối lẫn khát

Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

Vườn thôn Vĩ LÀ AI?

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

Gợi đặc Khắc họa

Câu thơ tràn ngập sắc nắng

Nhìn nắng hàng

Nắng hàng cau Nắng mới lên

Thôn Vĩ hiện ra với vẻ đẹp của những

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Tính từ Thán từ + từ chỉ mức độ

Cực tả sự căng đầy Thể hiện sự ngạc nhiên,

Câu thơ như tiếng reo vui: bộc lộc mơ ước

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

ngọc: trong suốt, óng xanh như ngọc (so sánh):

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lời trầm trồ

Hình ảnh thơ trong trẻo, gợi cảm giác

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

mảnh mai tình tứ,

Bóng dáng con người

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Hiền lành, Đây là gương mặt

Người Người trở về

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Đây là gương mặt

Con người Huế

Đây là gương mặt

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

Lá trúc che ngang mặt chữ điền

mảnh mai tình tứ, hiền lành,

Thiên nhiên Giao hòa Con người

Gió theo lối gió, mây đường mây

Gió theo lối gió, mây đường mây

Gió theo lối gió, mây đường mây

Ngắt nhịp 4/3

Gió - mây chia lìa đôi ngả, xa lạ

gió mây đường mây

Ngắt nhịp 4/3 Tiểu đối

Tách biệt Trái ngang,

Lẽ thường thì gió thổi mây bay,

gió mây đường mây

Ngắt nhịp 4/3 Tiểu đối Điệp từ gió, mây

Tách biệt Trái ngang, Nhấn mạnh