You are on page 1of 19

Sayın Üstad Ord. Prof Dr.

A. SÜHEYL ÜNVER'e ithafen

Ç A N K I R ] D A K Ü Ş Ş İ F A S I

Yüksek Müh. Mimar


YILMAZ ÖNGE
Çankırı merkezinde bugün kıs­ a n ı l a g e l e n fevkani b i r D a r ü l h a d i s ve bu­
men ayakta kalabilmiş yegâne Selçuk n u n a l t ı n d a da kendine b i r mezar - t ü r b e
eseri, şehrin güney batısında Derbent yaptırtmıştır. (')
denilen kuru çayın kenarında, eski adiy­ Maalesef eski Darüşşifa'dan zamanı­
le T i m a r h a n e mahallesinde, yük­ mıza h i ç b i r şey k a l m a m ı ş , buna muka­
sekçe kayahk bir tepe üzerine inşa edil­ b i l daha sonra inşa e d i l m i ş olan Darül­
miş olan ve halen T a ş M e s c i t adı hadis ve t ü r b e o l d u k ç a sağlam vaziyette
iîe anüan binadır. günümüze ulaşmıştır. Bunun sebebini
Ç a n k ı r ı Lisesinde mevcut be­ şöylece izah etmek m u v a f ı k o l u r :
yaz kalker üzerine itinasız bir Selçuk Darüşşifa'nın temelleri alttaki kaya­
&JİÜSÜ ile yazılmış beş satırlık kitabeden h k zemine i y i o t u r t u l m a d ı ğ ı ve moloz
ö^rendiğinıiize göre Emirlerden Ata­ t a ş l a i n ş a edildiği (bakiyeler b ı m u teyit
bey C e m a l ü ' d - d i n F e r r u h ediyor.) cihetle çeşitli tecavüzler, b u mm-
AUü'd-din K e y k u b a d bin takada sık sık ve ç o k şiddetli vukubulan
K e y h ü s r e v zamanında H.633 zelzeleler neticesinde y ı k ı l m ı ş ; buna mu­
(1235 M.) de bugünkü binanın arkasında­ k a b i l ö n d e k i ilâve bina kayaı ğa âdeta
ki sahaya bir Darülâfiye (Darüşşifa) k e n e t l e n m i ş b i r şekilde kesme taşla ya­
yaptırtnuştı. (') p ı l d ı ğ ı n d a n mukavemetim muhafaza et­
m i ş ve b i r t ü r b e ihtiva etmesi hasebiyle
Böyle bir tesis için bu mahallin se­
de daha fazla i h t i m a m ve t a m i r görmüş­
çilmesinin sebebi de, şehre yakın fakat
tür.
giirültüden uzak. gerisindeki çam orman-
lanmn tesiriyle gayet havadar ve yine Lisede mevcut eski Darüşşifa'ya ait
dvar tepelerden getirtilmiş hafif içimli fakat neresinden alındığı belÜ olmayan
bir suyun mevcudiyeti olsa gerektir. B u i k i p a r ç a d a n ibaret t a ş kitabenin metni
şudur.
sudan kırk sene evveline kadar istifade
edilmekte iken bugün başı b o ş akışma
terk edilmiş; çam ormanlan ise yerleri­ 4,Ç^ ^ f.^.^ ^l:^ j
ni çıplak tepelere, kayalıklara bırakmış­
tır. Bilâhare Darüşşifa'nın banisi zama­
nın âdetine uyarak mimarına binaya ilâ- fk*j ^'^^t^' j^J." »A* ;;lc»i j . - ' — l
vetea ve bugün T a ş Mescit diye

(!) C e m a i t t ' d - d i t t F«rruh, Alâ.


fi'd-din K e y k u i b a d zamanında yetişmiş
fimcrldandır. K e y k u b a d'm vefatında oğ-
ta G ı y a « a ' d - d i n K e y h ü » r e v ' i n HOr n Vakıflar Umum Müdürlüğü arşivinde
klmdar obnası tein çalışmıştır, t b n i B i b i'- 204 numaralı defterin 206 sıra numarasmda ka­
dft C e m a l t t d d i s'ia memuriyeti Üstad Ed- yıtlı (Nexaret-i Evkafı HUmayuna Mülhak, Evkaf-
dar ve sonr* Lftla olarak geçer. (t. H. Uzunçar- d*n K e n g r i civarında vâki Ş e y h C e-
şılı. Ettdwier sayfa 100) K o n y a'da A ik ç a m a I ü ' d . d i n vakfı) ve aynı deft«-in 2930
6 i s 1 e n m e z mescidinin 612 tarilıli kitabe- sayfalarında (Nezareti Evkafı HUmayun'a Mülhak
liBde H a c ı P e r r u h cdı geçmekte ise Evkafdan K e n g r i civarında C e m a 1 ü d-
delmiamiaDarttşşifabanisi C e m a l U ' d - d i n d i n medresesi (Darülhadis) vakfı hisseli ola­
F e r r u h ile aynı şah» olup olmadığı tesbit rak bu kadarlıkla mUtevelliliği) kayıtları yazılı­
edilememişllr. dır.
milAZONGB
152
ibaret bakiyeleri m e v c u t m u ş . Mevleviha­
ne'nin son şeyhlerinden N u r i Dede
zamamnda bu izler de kaldırılmıştır. Y i ­
ne civarda oturan eskilerin naklinden
Mevlevihane'nin arkasındaki arazide Der­
Türkçesi :
gâha ait bağ ve bahçeler o l d u ğ u anlaşıl­
«Bu mübarek Darülâfiyc'nin (Şif»
maktadır.
Yurdunun) yapılmasmı 633 yılı Muhar­
rem ayında Büyük Sultan, memleketler Mevlevihane ve manzumesi y u k a n d n
açan. A b b a s i y e Halifesinin (Emî- zikredilen kanunla kapatıldıktan sonva
rül^nümininin) ortakçısı ve K e y h ü s - özel tdarenin eline geçmiş, bilâhare sa
r e v oğlu A l â ü ' d - d i n Keyku- hipsizlik ve bakımsızlık y ü z ü n d e n sürat­
b a d - A l l a h aziz ve mansur eylesin- le harap olmuştur. T a ş M e s c i t
ise yakın zamanlara kadar askerler tarr.
devletli günlerinde kullarm fakiri ve A l ­
fuıdan cephanelik ve erzak deposu olar^v.
l a h ı n rahmetine muhtaç azatlı köle­
kullanılmıştır. Gerek kuzeye mütevecciî.
lerden A t a b e y L a l a C c m a l ü ' d -
cümle kapısı ve yanındaki pencerede gc
-din F e r r u h - A l l a h muvafık^
rekse diğer fevkan! kat pencerelerinde
lesin-emretti.»
görülen mazgal delikli tugla örgüler t i
Kitabenin başındaki (EssUltani) keli­
zamanda ilâve edilmiştir.
mesi Sultana mensup mânasmda olup
O s m a n 1 ılardaki Tuğra yerinde yazıl­ Ç a n k ı r ı Darüşşifa's:nın T ı p v,*
maktadır. (*) San at larihçilerince bir özelliği de bu­
Darüşşifa ve Darülhadis (30/11/1341 rada bir arşın uzunluğunda bir taş üze­
tarih ve 677 sayılı Tekke ve Zaviyelerle rinde kabartma olarak ve tezyini surette
türbelerin şeddine ve türbedarlıkla bir birbirine girift şekilde çizilmiş çifte y ı l a n
takım ünvanlann men ve ilgasına dair ka­
veya ejder motifli bulunmasıdır. {*) B u
nun ile kapatılmcaya kadar) Çankın Mev*
bize eski Y u n a n mitolojisinde s:»-
levîhanesi olarak kullanılmıştır.
İlk ilâhı E s k ü I â p'm anblcmi oi >-
Ele geçirilen bazı fotoğraf İlerde $6-
riildüğügibi T a ş M e s c i d i n he­ rak kullanılan yılan motifinin 13. a s ı r d j
men arkasında bir avlu tarafına sıralanan Selçuklar tarafmdan benimsend'-
ve eski Darüşşifa'nm bir kısun sahasım ğini göstermektedir. B u motif 1933 de V.r
kaplayan bu yapıya Darülhadis'in kuzey rulan İstanbul Ü n i v c r s i t e s ;
batı köşesine bitişik basık kemerli ve üze­ Tıp Tarihi Enstitüsüne ve 1938 de kuru­
ri ahşap üçgen saçaklı cümle kapısından lan Türk Tıp Kurumuna alâmet olarak se­
geçilerek giriliyordu. Bu kapının karşısı- çilmiştir.
na gelen on üç odah ahşap iki katlı Şeyh Taş M e s c i t adıyia anılan b i ­
dairesi buna bağlanan yine iki kath, da. nanın kuzey cihetinde mukarnas süslü,
hilde sütunlu bir galeri ile çevrilmiş ah- iki taraflı merdivenle çıkılan k a p ı s ı n d a
şap kubbeli sekizgen plânh bir semahane orijinal bir kitabe mevcuttur. B u bize
ve bunun da yanı sıra imaret, mutftık. be­
binanın S e l ç u k Sultanı A 1 â ü d-
lâlar ve alt katta da bir ahır inşa edilmiş;
din K e y k u b a d zamanında ve
O d u n p a z a r ı ile aşağı bahçelerin
binamn Selçuk Sultanı A 1 â ü ' d-
gelirleri buraya vakfedilmiştir.
F e r r u h isminde zat tarafından Da­
Kırk sene evveline kadar eski hasta-
rülhadis ve mezar olarak yaptırıldıgmı
hanenin altı hücresinin duvarlanndan
gösterir.
(*) Gerek DarOftifa^ ve gerek» DartO-
(*) (Ord. Prof. D.-. S ü h e y l Ü n v e r
hadis'ia. kitabeleri Seyuı Ost«d Z e k i O r a l
tcrafudaa okuamuf ve terefime edlimiftir. S e l ç u k (ebabeti. Sayfa 70).
ÇANKIRI DARÜŞŞİFASI
253
Kitabenin metni : ö n fasadm sag yanmda ve yukanda
JİWJ\ ^^^»t s^lmeli b i r çerçeve i ç i n d e d i k d ö r t g e n
•"r pencere mevcuttur.

r , r \ \ B m a n m statik b ü n y e s i ile a l â k a h en-


^ 1 j u - [)^] ; / i i < J l - ] ' > ^ J^^ »M - 1 teresan b i r hususiyet de k a y a h ğ m en dü-
CVl [ B s y U ] rS^\ _ 2 t ü z e v d l f ^^J^mma isabet eden sag, yani
•* - • ^ """^^y «^«1^ »^«Şesmde yuvarlak kesitli m i -
^ ' • V ^ O-. C > ^ ^ " ^ g ö v d e s i n e benzer b i r istinat kulesi-
Tüfkcesi • mevcudiyetidir. B u istinat ayağı basit
• "Çgen dilimlerle zeminden biraz y ü k s e k
•Bu Darülhadis ve m ü b a r e k makbere- ^ ^ r t k ö ş e b i r kaideye o t u r u r
^ (mezar odasmm) y a p ı l m a s ı m lâtif Dogu cephede ü s t t e ön ccphedekinin
. ^ î o L ' An ""S^"'' ^ ' T " v e ' b u n u n a"
A b d u l a h oğlu A t a b e y Fer- t ı n d a zeminde yine silmeli. basit kemerli
r u h 640 yılmda e m r e t t i . . k ü ç ü k b i r k a p ı g ö r ü n ü r . Buradan moloz
Taş M e s c i t altta k ü l rengi t a ş l a r l a inşa e d i l m i ş b e ş i k tonozla ö r t ü l ü
j^ffttm ve üstte de g r i - beyaz kesme taş- k ü ç ü k b i r odaya g i r i l i r . Buradaki b a ş la­
lardan itinalı b i r şekilde, y u k a r ı d a zikre- rafı k a v u k l u b ü y ü k alçı sanduka son za-
dilen kayalığın kuzey y a m a c ı n a i n ş a edil- manlarda y a p ı l m ı ş t ı r . K a p ı ü s t ü n d e fa-
miştir. Önde, i k i yana ni^betle i l e r i doğ- kat a k s ı n d a n g ü n e y e d o ğ r u k a ç m ı ş maz-
ru çıkartılmış cephede konsol t a ş l a r d a n gal ş e k l i n d e k i pencere odayı avdmlatmak-
müteşekkil i k i k o l l u b i r merdiven ve bu- tadır.
nwi nihayetinde t i p i k S e l ç u k pro- G ü n e y cephe moloz t a ş l a r l a itinas.z
fillenyle çerçevelenmiş, s t a l a k l ı t l ı b i r n i ş b i r ş e k i l d e ö r ü l m ü ş olup yer ver sıvalıdır
içinde esas kapı «örüniar. B u n u n a l t ı n d a Ortada b i r kap, ve bunun i k i ' yanmda bi-
basamaklann teşkil ettıgı ü ç g e n i n o r t a s ı n - rer pencere g ö r ü n ü r . Duvarın derinliğine
da ve üst kapı a k s ı n a gelen b a s ı k kemerli d o ğ r u daralan bu k ü ç ü k d i k d ö r t g e n pen-
küçük kapı mumyahk k ı s m ı n ı n girişidir, cerelerin söve ve lentolan kesme taşlarla
Bugün öndeki zeminin a ş m m a s ı ve i n ş a e d i l m i ş t i r . G ü n e y b a t ı k ö ş e ise
toprağın a k m a s ı neticesinde merdivenin p a h l a n m ı ş o l u p yer yer tuğla ve t ü r k u v a z
alt basamakları ve t ü r b e k a p ı s ı n ı n hizası çinilerle s ü s l e n m i ş t i r , (sonraki tamirierin
zeminden i k i metre kadar y u k a r ı d a askı- eseri) Keza g ü n e y dogu k ö ş e d e de b i r in-
da kalmıştır. t i z a m s ı z h k ve yıkıntı izi mevcuttur.
Cümle kapısı d ü z lentolu olup i k i par B a t ı cephesine gelince : Burada üst-
çadan ibaret bu t a ş ortada çifte kıriangu; tc basit d i k d ö r t g e n b i r pencere ve bunvın
kuyruğu şeklinde b i r k i l i t taşij'le b a ğ l a n - a l t ı n d a , zemin k a t t a k i mezar o d a s ı n a ışık
mıştır. (bugün yeri b o ş t u r ) B u n u n i k i ta- veren mazgal ş e k l i n d e b i r y a r ı k görülür,
rafında simetrik olarak altıgen i k i geçme B i n a n ı n p l â n ı ise kuzeydeki c ü m l e
motif kabartma olarak i ş l e n m i ş t i r . Daha k a p ı s ı n d a n girildiğinde kesme t a ş t a n inşa
yukanda ve stalaktitlerin a l t ı n d a Darül- e d i l m i ş d ö r t sivri kemerin ü s t ü n d e tuğla
hadisin orijinal kitabesi mevcuttur. Dik- pantaudiflere o t u r t u l m u ş yine tugla kub-
dörtgen kapı çevresini teşkil eden güzel, beli k ü ç ü k b i r hacim ve bunun sağ ve sol
sade bir geometrik motifle i ş l e n m i ş pro- t a r a f l a r ı n d a kesme t a ş sivri tonozların
fil ile mukarnasların a r a s ı n d a kalan köşe Örttüğü ve merkezî zeminden farklı sevi-
boşluklan i k i i r i müzeyyen kabara ile tez- yelerde y ü k s e l t i l m i ş i k i eyvandan ibaret-
yin edilmiştir. Bunlardan alçıdan yapılmış t i r . B a t ı e y v a n ı alt k a t t a k i kabirleri ( ö n c e
olan batı taraftaki k ö t ü b i r t a k l i d i n ese- sadece D a r ü l h a d i s ' i n banisi oian Ata­
ri olup tahrip edilen kısımların ü z e r i n e bey Cemalü'd-din F e r r u h'un
yer yer sıvanan b u alçı h a r c ı cephenin b i r m e z a r ı v a r d ı r . ) sembolize eden ve kare
kısmını örtmektedir. ş e k l i n d e firuze renkli çini p l â k l a r l a kaplı
YILMAZ ÖNGE
254
Bunun, m i m a r ı n i s m i n i g ö s t e r e n b i r
alçak bir sandukayı ihtiva eder. Eyva­
kitabe olduğu zannedilmekte ise de son
nın batı nihayetinde zeminden biraz yük­
satırın kırılmış b u l u n m a s ı k a f i b i r h ü k ­
sek dikdörtgen bir pencere burasını ay-
me varmak i m k â n ı n ı v e r m e m e k l e d i r .
dmlatır. Güney duvarda da dışarıya doğru
genişleyen bir mazgal pencere mevcuttur. Enteresan olan tarafı b u k a p ı n ı n ke­
Bu eyvanın 70 santim yüksekliğinde olan mer aksından batıya d o ğ r u k a y d ı n l n i ı ; j
seki cephesi, üzerleri bezirlenmiş ince tuğ­ bulunmasıdır.
la plâk ve kesme fimze çinilerle geomet- Binanın çatısı ise sonradan ö r t ü l d ü -
l i k bir te/yinat teşkil edecek surette iş­ gü anlaşılan alaturka k i r e m i t ve kubbe­
lenmiş, döşemesi de yine tuğla plâklarla nin etrafında moloz t a ş l a r l a i n ş a e d i l m i ş ,
kaplanmıştır. alçak bir tanburun ü z e r i n d e , yine k i r e m i t
Doğu eyvanının sekisi daha alçak kaplı basık bir k ü l â h ile ş e k i l l e n d i r i l m i ş ­
olup, cephesi yine üzeri bezirlenmiş tuğ­ tir.
la plâklarla geometrik bir nizamla süslen­ Netice olarak :
miştir. Burada hemen hemen zemin hi­ a) Darülhadıs'in güney cephesini
zasında biri kuzeye, diğeri doğuya müte­ teşkil eden duvar içte kasme ve m o l o z t a ş ­
veccih i k i dikdörtgen pencere ve güney tan inşa edilmiş ve d i ğ e r l e r i n e nazaran da­
yüze bakan bir de mihrab nişi mevcuttur. ha kalın, arası irtibatsız i k i y a p ı ş ı k s a t ı h -
Zemin yine tuğla plâklarla kaplanmıştır. dan ibarettir.
Cümle kapısının iç yüzünde, kemer b ) Güneye açılan k a p ı n ı n d ı ş ı değil,
ayaklarının önüne gelecek şekilde çok al­ içi müzeyyendir. Ve y a n l a r ı n d a k i i k i pen­
çak i k i küçük seki daha mevcut olup, cere mutadın hilâfına i ç t e n d ı ş a değil,
bunların da hem cepheleri, hem de üstleri dıştan içeriye doğru k ü ç ü l m e k t e d i r . B u n ­
tuğla plâklarla kaplıdır. Kubbenin altına lardan doğu tarafmdakinin n i h a y e t i kapa­
isabet eden kare saha ise gayrimuntazam lıdır.
büyük küfeki taşlarla örtülmüştür. Eski Darüşşifa'nın b u g ü n m o l o z yı­
ğınlarını ihtiva eden ve D a r ü l h a d i s i n gü­
Güney cephede dışarıya açılan kapı­
neyinde uzanan y ü k s e k d ü z l ü k t e i n ş a edil­
nın iç yüzü, bazı S e l ç u k devri eser­
miş olduğunu biliyoruz. Y u k a n k i netice­
lerinde olduğu gibi yarım yıldız motifle­
lere istinaden b u g ü n D a r ü l h a d ı s ' i n g ü n e y
rinin sıralandığı basit bir silme ile çer­
cephesinin dış duvarı ve duvara a ç ı l m ı ş
çevelenmiş ve kapı üzerindeki basık ke­
bulunan içi müzeyyen b a s ı k k e m e r l i k a p ı
merin kavsi ile bu silme arasında kalan
ve her i k i yanındaki pencereler D a r ü ş ş i f a ' ­
boşluklara biribirinden farklı, Sel­
nın kuzey cephesini teşkil e d i y o r d u . K i t a ­
ç u k tarzı geçmeli bendesi şekilleri ih­
belerden öğrendiğimize g ö r e D a r ü ş ş i f a ' -
tiva eden kabartma i k i i r i rozel işlenmiş­
yı yaptıran Şeyh t a r a f ı n d a n yedi sene
tir. Kapı çerçevesinin hemen üstünde
sonra inşası arzu edilmiş ve m i m a r ı i k i n ­
Selçuk nesihi ile yazılmış üç satırlık
ci binayı fonksiyonundan da istifade edil­
küçük bir mermer kitabe mevcuttur.
mesi için ( ' ) Darüşşifa'nın kuzey cephe­
Maalesef bu kitabenin alt satın tahrip
sine y a p ı ş t ı r m a k t a b i r m a h z u r g ö r m e ­
edilmiştir.
mişti.
Kitabenin metni : Darüşşifa'nın esas k i t a b e s i n i n yuka­
rıda zikredildiği gibi binadan a y r ı elimiz­
de bulunması bize hastahanenin güney

Kuıktır — 3
(S) Başbakanlık Arşivinde (Tıp 272) mev­
cut 787 far JiJi bir berat'ta (Ç a n k ı r ı'da
Türkçesi : kâin T l t n a r h a m e mescidi vakfı emanet
ciheti) yîzilıdır. Prof. S ü h e y l Ünver.
Şehabeddin tnal Bin El Vakıf Hastahaneleri. Vakıfla.- Dergisi Cilt 1,
Cemal S;yfa 22.
ÇANKIRI DARÜŞŞÎFASI

cephcsindekinden b a ş k a b i r ana girişinin bin u


olduğunu gösterirse de b u g ü n ilmî b i r ka- r T h T .^'İ ^^ â1 ü' d -d in F er
z, yapılmadan ne Darüşşifa'nın p l â n ı ve ° ™ a s ı melhuzdur
kapladığı saha ne de c ü m l e k a p ı s m ı n han- ask,v^^"f "^^"^^ ^^^ap kalaslar üzerinH
gi yüzde olduğu h a k k ı n d a k a f i b i r şey seTt 1 "'"^ b i r Lktll X
söylenemez. f^^^rmş ve a l t l a r ı n a isabet ed^n İ J
kesme t a ş döşemesi k . l f , ,
Darülhadis'in c ü m l e k a p ı s m m altm- ^ ' ^ ' " ^ d i p t e k i kayahgm '^P'''^^
da basık kemerli ve b u g ü n zeminden hav- ^'""^^ nietre kadar V . T ? ^ ^ '
lî yüksekte kalmış mumyahk girişinden f ^ ' ^ l h a d i s ' i n dış c e p h e T e r î I ^ T ' K
moloz taşlarla ö r ü l m ü ş alçak sivri tonoz- l^^"^^ (^^tinat kulesi d o » u l
lu bir odaciga geçilir. Tavandaki delikler J ^ " ) ^ ^ r i z olarak g ^ ü n e n ' M T / ' ^
ve tonozun üst seviyesinde g ö r ü l e n gayri '^^"^ ^^^^-t^^^nnden ve " r T i l
muntazam İlk bize ü s t k a t d ö ş e m e s i n i n f " ' ' ^ f ^ ^ ' «^''«8«'«n muhtelif h i ' ' "
vaktiyle çokmuş ve b i l â h a r e gelişi güzel i^^^am alan ve b u vn,H u
tamir edilmiş olduğu f i k r i n i vermekte- " ^ « " d a n b e r i binaya musallat 1 " u ' "
dir. Sag taraftaki k a p ı c ı k t a n esas me- ^ - - ^ ' n ı kazmak v e " v ı k l t
zar odasma g ı n l i r k i b u kısım itinalı b i r ^^^'^ ^^^ar veren define a r a v ı r l
şekilde kesme t a ş l a r d a n b i r tonoz ile örül- " ^'^ugu muhakkaktır
müş olup doğu taraftaki duvarda mevcut Son sör o l . ^ . t , u •
pencereden ışık alır. İçeride ^ t ı adet Z c i t o^aV^f^^^^^^^^^^^ T a ş M e s-
,ü açık ve yarıyarıya ç ü r ü m ü ş cesetleri k u r u l u ş u itibariyle d^kkaT. . f " u ' ' ^ ' ^
İ h t i v a eden a h ş a p sanduka mevcuttur, yetleri ihtiva eden bu S 1"^"'
. . B u n l a r d a n , ortadaki ayakh o l a n ı n ı n Hatta ^^^^^^^^^^^^^^
. . v ^ v â i u m ı a r nenceslnde
TT.ıu restorasyon amelivesine t ^ K ; ,
restorasyon ameliyesine tabi tutulması-
(.) Halk arasında bunlara (Kaditler) tabir n m d i ğ e r taraftan da halen p l â n ı ve hu-
edllmektedir. Bu türlü mumyalardan Kayseri'Dto d u t l a r ı m^^^-h,,! h „ l „ „ o ^ , • rs - - r .
P.n.rb.81 ikesine bagh Tekke köyünde Melik " Vl ,^ Darüşşıfa'-
Gui Türbesi ve Amasya'da Gök Medrese Türbesi . y^P^acak kazılarla m ü m k ü n merte-
mahacnlerindc; Niksar'da Sun«uriye Türbesinde, ^e i l i m d ü n y a s ı n a t a n ı t ı l m a s ı n ı n Türk
Konya'da Alaü'd^n ve Sahib Ata Türbelerinde i l i m ve s a n ' a t ı y ö n ü n d e n b i r zaruret nl
defeuluDdugu bilinmektedir. BuıÜMdan Melik d u 2 u kanaatinH^vJ», R „ O . U uı ı i ı
Gı«i ve Amasya'daki Gök Medrese'de bulunan- 1. ^ » " » a t ı n d e y ı m . B u sebeble ılgjhler-
Urdan gayrisinin çürümüş ve dağılmış olduk- " ^^'^ ç a l ı ş m a n ı n mevcut izler kay-
lan, Sayın Üstad Z e k i Oral Bey tarafın- holmadan biran evvel yapılmasını temen-
diD ifsde edilmektedir. n i eylerim.
Y'lmaz ÖMGB

mi

i
i

•i,i*
f .S2
T3
(S

5^ i 5
-t.
'1-
CD

3 •3
•o
o
•a
s
<!5
kO«<
O -1 i
to

o
l w (ft

a
m o

Vakıflar Dergisi V
YtlmoM ÖNGE

1.

Si

Ig 1

s-

-a

B
•S
G
cs
O

s
0<

1 3 ^:

as-

Vakıflar Dergisi
Ytimag ÖNGB

ÇANKIRI ATABEY CEMAI.E0OİN FERRUH


OARULHAOİSİ KESİTİ

ti!

İp

8 •B KESlTİ

1 o j J \ i \

y. MÛH. MİM w»
YILMAZ ÖNCC

Resim : 3 — Çînknı Cemalcddin Fcrruh Darüllıadisi kesiti.

Vakıflar Dergisi V
YümoM ÖNGE

Resim : 4 — Çankırı Darüş-şif«sın-


da, mevIevHıane Semahanesi ve
Taş Mescit ıtlak olunan kısım ile
Darü^ifa odararuun takribi plâm.
(A. Kemal)

Vakıflar Dergim
Ytimaz ÖNGE

i'
il

mata»** -!•/ 1 ili


Resim : 5 - Çaıık.n Daıüş^ilas.na ait y.lan . cjclcr molirii taş (Ord Prof Dr
Süheyl Ünvcr arşivindeki fotoğraftan^.

Resim : 6 — Darülhzdisin cümle kapısı pıofilindeki geometrik tezyinat

Vakıflar Dergisi V
YtlmoM ÖNGE

7
Resim : 7 — Darülhadisin cümle kapısı
lentosuna kabartma olarak işlenmiş iki
rozt'tten biri.

Resim : 8 . 9 — DarUşşitanın hastahaneye açılan kapısının İç yüzünde mevcut


Selçuk tara tezyin edilmiş kabartma rozeüer.

Vakıflar D©r«iıi
Ytimaz ÖMGB

111 .:^><>iV-i//l^ r

Resim : 10 - Çanktr. Darüşşifasının bugün lisede muhafaza edilen k i ı a b c


sinden bir parça (Çunk.n -.Ik üğre.im müfcllişi Tayyip Baş.-r'in arşivinden)

•A

*1

Resim : 11 — Eski Darüşşifanın bir zaman ar işgal etliği saha ve darülha-


disin güney cephesi, (Tayyip Başer'in arşivinden)

Vakıflar Dergisi V
Ytlmax ÖNGE

I
1

Reiim : 12 — Darülhadisin doğu cephesi.

Resim : 13 — Daıülhadlain doğu


cephesindeki kapısı.

Vakıflar Dergisi;
<
Resim : 14 — Dariilbadisin kuzeye bakan cümle kapısı.
(Tayyip Başer'in arşivin'den)

<
Resim : 15 — Dariilhadisin Kuzey doju köçesindeki
istinat kulesi. (Tayyip Başer'in arşivdn'd«n)
f
I
Ytimas ÖNGE

Resim : 16 — Darülhadisin Kuzeye bakan cümle


kapısından detay.

mm

Resim : 17 — Darülhadisin Kuzeye bakan cümle


kapısından detay.

Vakıflar Dergisi V
5

Rciim : 18 — Darülhadisin hzstahaneye açıizn


kapısının iç yüzü. (Ttayyip Başcr'in arşivinden)
Resim ; 19 — Di.: uii.üJ-i!ıı haS'.ahaneyc açuan iç ^
kapısı üzerindeki k::sbc (Tayyip Başcr'in arşivinden) QJ

I
Resim : 20 — Darülhadisin KuZey cephesindeki
mezar odasınm girişi.

Resim : 21 — Darülhadisin güney batı


köşesindeki Pahlı kısımdan detay.

You might also like