Werkstuk 2: binnenklasdifferentiatie in de praktijk Algemene didactiek 3

Naam student: Emma De Wolf

Groep A

Onderwerp/thema van de lesfase(n): Leven en werken binnen de middeleeuwse stadsmuren

Doelgroep: (13) leerlingen 3de jaar secundair onderwijs Vak: Geschiedenis

D. concrete invulling lesfase
C. LESDOELEN LEERINHOUD (kort
omschreven)
Lesmidden
LESFASE 1: Economische
activiteiten in de stad
Historische vraag:
Hoe leefden en werkten de mensen tegen?
in de stad tijdens de tweede
middeleeuwen?
D. concrete invulling lesfase met differentiatie E. MOTIVATIE differentiatie naar leerstatus, -
& F. Formatieve evaluatie profiel en interesse & F. MOTIVATIE formatieve
WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE evaluatie
Werkvorm: individuele of duotaak
Media: tablets, werkblad met vragen
Organisatie:
LK: Als je door een stad loopt, wat kom je dan allemaal
Lln: winkels, bakker, slager, postkantoor, kerk,…
LK: In een stad zijn veel verschillende soorten
activiteiten. Ook in de middeleeuwen bruiste de stad met
allerlei beroepen. Wat er allemaal te bezichtigen was
gaan jullie zelf eens uitzoeken.

De leerlingen kunnen een vijftal landbouwoverschotten
voorbeelden van
middeleeuwse beroepen
Lk overloopt opdracht klassikaal: De leerlingen kiezen zelf of ze alleen of per twee willen
In het begin van de tweede lln kiezen of ze per twee of zelfstandig aan de taak werken.
willen werken.
middeleeuwen produceerden de
boeren op het platteland meer dan
De lln kiezen uit een lijst van beroepen die in de stad in De leerlingen mogen zelf kiezen over welk beroep ze
ze zelf nodig hadden. Dankzij deze de middeleeuwen te vinden waren. hun willen ontfermen. Ze zullen dan ook dat beroep
moest 1) Koopman 5) Voller kiezen dat het dichtste bij hun interesse aanligt. Zo zal
niet iedereen nog langer op het 2) Schoenmaker 6) Wever bijvoorbeeld Emmanuel eerder kiezen voor de wever.
land werken. Hierdoor ontstond 3) Bakkersgezel 7) Nar Lena en Faisal zijn geïnteresseerd in muziek dus zal de

1
 Werkstuk 2: binnenklasdifferentiatie in de praktijk
C. LESDOELEN
geven.
De leerlingen kunnen een vijftal
voorbeelden van grondstoffen
geven die gebruikt werden
tijdens de tweede
middeleeuwen.
De leerlingen kunnen de
middeleeuwse beroepen in de
juiste klasse plaatsen.
De leerlingen kunnen het
verband leggen tussen het
beroep en de klasse waarin ze
behoort.
De leerlingen kunnen
hoofdzaken van bijzaken
onderscheiden en in een
bruikbaar schema plaatsen.
De leerlingen kunnen een
historische bron kritisch
bespreken.
De leerlingen kunnen op een
correcte manier verwijzen naar
een bron.
2
Algemene didactiek 3
D. concrete invulling lesfase D. concrete invulling lesfase met differentiatie E. MOTIVATIE differentiatie naar leerstatus, -
LEERINHOUD (kort & F. Formatieve evaluatie profiel en interesse & F. MOTIVATIE formatieve
omschreven) WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE evaluatie
beroepenspecialisatie. 4) Sprookspreker 8) Hofmeester sprookspreker hen beter liggen.
Met behulp van gegeven leestekst (met leeshulp) Er wordt extra materiaal aangereikt om het lezen van
beantwoorden de lln volgende hulpvragen: de leestekst gemakkelijker te laten verlopen.
- Wat houdt het beroep in?
- Door wie werd het beroep uitgeoefend?
Ambachtslui vestigden zich in de
- Waar werd het beroep uitgevoerd?
steden. Daar was er namelijk veel
- Welke grondstoffen waren er nodig?
mogelijkheden tot transport.
- Vanwaar haalden ze deze grondstoffen?
Handelaars voerden - Hoe kwam het beroep tot stand?
voedingsmiddelen en - Tot welke stand behoorde het beroep? Was het
grondstoffen naar de stad aan. De beroep hoog in aanzien of niet? Waarom
ambachtslui verwerkten de wel/niet?
grondstoffen tot afgewerkte Hiermee maken de leerlingen een samenvatting van De leerlingen maken zelf hun samenvatting en delen
producten. hun gekozen beroep. (Deze wordt afgedrukt en deze met de rest van de klas. Hierdoor zullen de
uitgedeeld aan de rest van de klas in de volgende les) leerlingen met een topsportstatuut gemakkelijker de
leerstof verwerken dan zelf nog de hele tekst te lezen.
Samenvatten is voor de meesten nog een moeilijke
opgave. Op deze manier komt de lk ook te weten of ze
de belangrijke zaken van de bijzaken kunnen
afzonderen. De lk zal hier moeten bijspijkeren waar
nodig en zal feedback moeten geven.
Ook kiezen ze min. 1 historisch bron (kleding, schilderij, Hier wordt weer ingespeeld op de interesse van de
middeleeuwse tekst, munt,…) die met het beroep te leerlingen. Ze kiezen zelf welke soort bron ze
maken heeft. Hiervoor mogen ze de tablets gebruiken. gebruiken wat kan gaan van een schilderij tot kleding.
Ze bespreken deze kritisch: welke soort bron? Titel?
Maker? Gebruikt materiaal? Datering? Gebruikte
grondstoffen?
(Lk geeft lln link van mogelijke sites waar ze de bronnen
kunnen vinden)
 Werkstuk 2: binnenklasdifferentiatie in de praktijk Algemene didactiek 3
D. concrete invulling lesfase D. concrete invulling lesfase met differentiatie E. MOTIVATIE differentiatie naar leerstatus, -
C. LESDOELEN LEERINHOUD (kort & F. Formatieve evaluatie profiel en interesse & F. MOTIVATIE formatieve
omschreven) WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE evaluatie

Lln die sneller klaar zijn mogen andere groepen helpen Wanneer er tempoverschillen plaatsvinden, gaan de
met hun taak of mogen de vragen opnieuw oplossen leerlingen die sneller klaar zijn aan de slag met een
met een ander beroep dat niet op de lijst staat (na nieuwe opdracht of worden ze even ingesteld als
goedkeuring) hulpleerkracht. De ‘snelle’ werkers zullen zo zinvol
bezig zijn. Ik speel hier dus in op de leerstatus.
Leerlingen die ondersteuning nodig hebben zullen
Lk loopt ondertussen rond en helpt/stuurt bij waar sneller vragen stellen wanneer de leerkracht
nodig. rondloopt. De leerkracht geeft door het rondlopen een
teken dat ze hulp wil bieden. Op deze manier kan de lk,
door te observeren, kijken waar de leerlingen staan en
hen feedback geven op hun reeds gemaakte
opdrachten.
Werkvorm: rollenspel
Media: / Het moet niet altijd doceren of OLG zijn. Ik heb
Organisatie: gekozen voor voldoende variatie in de werkvormen;
quiz, rollenspel, zelfstandige of duotaak. Ik speel dus in
Na de opdracht komen de leerlingen samen en zetten op de verschillen in leerprofielen. Door een
zich in een kring. Elk groepje kruipt in de rol van zelfstandige taak spreek ik de leerlingen aan die wat
De leerlingen kunnen op een zijn/haar beroep en stelt zich zo goed mogelijk voor aan uitdaging willen terwijl een duotaak helpt bij leerlingen
respectvolle manier naar de rest van de klas (met behulp van de hulpvragen). Lk die graag samenwerken. Bij een rollenspel en 3 feiten,
elkaar luisteren. spijkert bij waar nodig. 1 leugen nemen de leerlingen het heft zelf in handen en
zullen de leerlingen die ‘schoolmoe’ zijn geactiveerd
VASTZETTING worden.

Werkvorm: 3 feiten, 1 leugen

Media: bord
Organisatie:

Elke groep krijgt even de bedenktijd om 4 stellingen op

te schrijven van wat ze in de les geleerd hebben en

3
 Werkstuk 2: binnenklasdifferentiatie in de praktijk Algemene didactiek 3
D. concrete invulling lesfase D. concrete invulling lesfase met differentiatie E. MOTIVATIE differentiatie naar leerstatus, -
C. LESDOELEN LEERINHOUD (kort & F. Formatieve evaluatie profiel en interesse & F. MOTIVATIE formatieve
omschreven) WERKVORMEN/MEDIA/ORGANISATIE evaluatie
plaatsen deze op het bord. De andere groepen moeten
om het snelst de leugen eruit halen. Wie de leugen het
snelste vindt, krijgt een punt. De groep met de meeste
punten wint en krijgt een beloning.
Bij deze werkvorm krijgen de leerlingen de kans om te
laten zien wat ze bijgeleerd hebben. De leerlingen
Overgang lesfase 2:
worden actief bij de leerstof betrokken en zullen zo de
Er was een enorme verscheidenheid aan beroepen. Elk
leerstof beter onthouden.
beroep had zijn grondstoffen nodig. Deze kwamen van
overal. Er waren dus veel handelsroutes nodig om deze
grondstoffen te vervoeren. Laten we eens kijken naar al
deze exotische handelsroutes in het volgende deel.