‫ﻓﺼﻞ ‪٤‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﯽ‬
‫آن ﮐﻢ ﺗﺮ از ﺣﺴﮕﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا در ‪ L-Jetronic‬ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ــ ﺳــﺎل ‪ ١٩٧٩‬ﺳـﺮآﻏـﺎز ﻇﻬﻮر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‬
‫)‪ (motronic‬اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﺎل ﭘﺮدازﺷﮕﺮ دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﯽ ﺑﺮای وﻇﺎﻳﻒ‬
‫ﻣﺘﻌﺪد ﻣﻮﺗﻮر ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ L-Jetronic ،‬ﺑﺎ ﻳﮏ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ی ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺮﻗﻪ زﻧﯽ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ اوﻟﻴﻦ ﻣﻴﮑﺮوﭘﺮوﺳﺴﻮر )رﻳﺰﭘﺮدازﻧﺪه( ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮدرواﺳﺖ‪.‬‬
‫ــ در ﺳﺎل ‪ ،١٩٨٢‬ﻣﺪل ‪ K-Jetronic‬در ﻃﺮح ﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻳﮏ ﻣﺪار ﮐﻨﺘﺮل ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ی اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ و ﺣﺴﮕﺮ اﮐﺴﻴﮋن‬
‫ﻻﻧﺪا )‪) (λ‬ﺑﺮای ﻣﺪل ‪ (KE- Jetronic‬ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ــ در ﺳﺎل ‪ ،١٩٨٣‬ﻣﺪل ‪ mono-Jetronic‬ﺑﻪ ﻣﺪل ﻫﺎی‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪ ای ﮐﺎرآﻣﺪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺎﻻ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ واﺣﺪ ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ارزان‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺧﻮدروﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ را ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻘﯽ‬
‫اﻣﮑﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٩٧‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻮدروﻫﺎی ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻮش در ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﻴﺎ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ ٣٧‬ﻣﻴﻠﻴﻮن‬
‫ﺧﻮدرو ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ی ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﻴﺮی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﯽ‬
‫اﻧﮋﮐﺘﻮری‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ذﻳﻞ ﻧﻴﺰ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ــ ‪ M-motronic‬ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺮای ﭘﺎﺷﺶ‬
‫ﺑﻨﺰﻳﻦ در ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ ورودی اﺳﺖ‪.‬‬
‫ــ ‪ ME-Motronic‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺎﻣﻞ اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﺎﻗﺪ اﺗﺼﺎل دﻫﻨﺪه ی ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ در ﻣﻴﺎن‬
‫ﭘﺪال و درﻳﭽﻪ ی ﮔﺎز اﺳﺖ و ﻳﮏ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻮﻣﺘﺮآﻧﺎﻟﻮگ وﻟﺘﺎژی ﮐﺎر‬
‫آن را اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ــ ‪ DI-Motronic‬اﻳﻦ ﭘﻴﺶ درآﻣﺪ ﻣﻮﺟﺐ درک ﮐﻨﺘﺮل‬
‫ﭘﺎﺷﺶ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ در ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی‬
‫ﺷﺎرژ را آﺳﺎن ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻴﺪروﻟﻴﮑﯽ‪ ،‬ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﺮد و ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ‬
‫‪١‬ــ‪٤‬ــ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫داﺳﺘﺎن ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ﻳﮑﺼﺪ ﺳﺎل ﭘﻴﺶ‬
‫ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬درﺳﺎل ‪ ١٨٩٨‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻮﺗﻮرﺳﺎزی دوﺗﻴﺰ )‪(Deutz‬‬
‫ﭘﻤﭗ ﻫﺎی ﭘﻼﻧﭽﺮی را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ در ﺳﺮی ﻣﺤﺪودی‬
‫از ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺧﻮد ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺪﺗﯽ ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی اﺛﺮ‬
‫وﻧﺘﻮری ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮر ﮐﺸﻒ ﺷﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی آن زﻣﺎن از داﻳﺮه ی رﻗﺎﺑﺖ ﺧﺎرج‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩١٢‬ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﺑﻮش ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺧﻮد را ﺑﺮ روی‬
‫ﭘﻤﭗ ﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻨﺰﻳﻦ آﻏﺎز ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺗﻼش ﻫﺎی ﻣﺴﺘﻤﺮ اﻳﻦ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ در ﺳﺎل ‪١٩٣٧‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺒﻮه ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻮﺗﻮر ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻮش آﻏﺎز ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺸﮑﻼت ﻧﺎﺷﯽ از ﻳﺦ زدن ﺳﻮﺧﺖ در‬
‫ﻣﺴﻴﺮ وﻧﺘﻮری ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮر ﻣﻮﺗﻮر ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎ و ﺧﻄﺮات آﺗﺶ ﺳﻮزی‪،‬‬
‫اﻧﮕﻴﺰه ی اﺻﻠﯽ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻨﺰﻳﻦ در‬
‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﻫﻮاﻳﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﮑﻤﻴﻞ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺮآﻏﺎزی ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺑﻮش ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ــ درﺳﺎل ‪ ١٩٥١‬ﺑﺮای اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻳﮏ واﺣﺪ ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﻴﻠﻨﺪر )‪ ،(GDI‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺨﺸﯽ از ﻗﻄﻌﺎت‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻳﮏ ﺧﻮدرو ﮐﻮﭼﮏ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬در ﻣﻌﺮض دﻳﺪ‬
‫ﻋﻤﻮم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ــ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﻣﺮﺳﺪس ﺑﻨﺰ ﻳﮏ واﺣﺪ ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ را ﺑﺮ روی اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﺳﭙﺮت و اﻓﺴﺎﻧﻪ ای ﺧﻮد )‪(SI 300‬‬
‫ﻧﺼﺐ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ــ در ﺳﺎل ‪ ١٩٦٧‬ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎم ‪  D-Jetronic‬ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻓﺸﺎر ﻫﻮای ورودی ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ــ در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٣‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ ،K-Jetronic‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ‬
‫‪٧٨‬‬
 ‫‪٢‬ــ ﻓﺎز ﭘﺲ از اﺳﺘﺎرت )‪(Past start‬‬
‫‪٣‬ــ ﻓﺎز ﮔﺮم ﺷﺪن ﻣﻮﺗﻮر )‪(Warm up‬‬
‫‪٤‬ــ ﻧﻴﻤﻪ ﺑﺎر )‪(Part load‬‬
‫‪٥‬ــ ﺑﺎر ﮐﺎﻣﻞ )‪(Full load‬‬
‫‪٦‬ــ ﺷﺘﺎبﮔﻴﺮی )‪(Acceleration‬‬
‫‪٧‬ــ ﺑﻪﺣﺮﮐﺖ درآوردن )‪(Overrun‬‬
‫‪٨‬ــ اﻓﺰاﻳﺶ ارﺗﻔﺎع و ﮐﻢﺷﺪن ﺟﺮم ﻫﻮا‬
‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮری‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و‬
‫ﻫﻮا ﺑﺎ ﻧﺼﺐ ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮر روی ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ ﻫﻮا )ﮔﺎز( و ﺧﻼٔ ﺑﻪوﺟﻮد‬
‫آﻣﺪه در اﺛﺮ ﻣﮑﺶ ﺳﻴﻠﻨﺪرﻫﺎ‪ ،‬در ﺣﺎﻻت ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﺠﺎد ﺷﺪه و ﻓﻘﻂ‬
‫در ﺷﺮاﻳﻂ ﮔﺮم ﺷﺪن و ﺷﺘﺎبﮔﻴﺮی ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﻣﮑﺎﻧﻴﺰمﻫﺎی دﻳﮕﺮی ﻧﻴﺰ‬
‫ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮی ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ اﻧﮋﮐﺘﻮری‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺎﺷﺶ ﺳﻮﺧﺖ در‬
‫ﻣﻮاﺿﻊ درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‪ ،‬ﺳﻮﭘﺎپﻫﺎ و درون ﺳﻴﻠﻨﺪر‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن‬
‫ﭘﺎﺷﻴﺪن ﺳﻮﺧﺖ‪ ،‬ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ اﺷﺘﻐﺎل ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪٤‬ــ‪٤‬ــ اﻧﻮاع ﻣﻮاﺿﻊ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫‪١‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪای )ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﻣﺮﮐﺰی( ‪ :SPFI۱‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ از ﻳﮏ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ‬
‫ﺗﺰرﻳﻖ ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﮔﻴﺮد و ﺷﺎﻣﻞ ﻳﮏ اﻧﮋﮐﺘﻮر اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤ ًﺎ ﺑﺮ روی درﻳﭽﻪی ﮔﺎز ﻧﺼﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﮋﮐﺘﻮر‪،‬‬
‫ﺳﻮﺧﺖ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻳﮏ اﻟﮕﻮی ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ داﺧﻞ ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ‬
‫ورودی ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﺑﻮش اﻳﻦ ﻃﺮح را ‪Mono-‬‬
‫‪ Jetronic‬ﻣﯽ ﻧﺎﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﻮا‬ ‫ﻫﻮا‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫اﻧﮋﮐﺘﻮر ﺳﻮﺧﺖ‬
‫درﻳﭽﻪ ﮔﺎز‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا‬
‫ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟ‬
‫ﻫﻮا‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮدرو ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﮐﺎﻣ ًﻼ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا‬
‫ﺷﮑﻞ ‪١‬ــ‪٤‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﻤﺎﺗﻴﮏ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪای‬
‫‪ Single Point Fuel Injection‬ــ‪١‬‬
‫‪٧٩‬‬
‫‪٢‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻣ ﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از دﻫﻪی ‪ ٨٠‬ﻣﻴﻼدی راﻳﺞﺗﺮﻳﻦ روش ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﯽ‬
‫در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮری‬
‫ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ از اﺑﺘﺪا اﻳﻦ دﻫﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﮐﺎرآﻣﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮﺧﺖ و‬
‫در ﻣﻔﻬﻮم وﺳﻴﻊ ﺗﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺟﺎیﮔﺰﻳﻦ روشﻫﺎی‬
‫ﻗﺪﻳﻤﯽ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ از ﻳﮏ ﻃﺮف ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮری‬
‫در ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع ﻣﻮﺗﻮر ﺧﻮدروﻫﺎ و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‬
‫ﺿﻌﻒ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎ ﺑﺮای ﺳﺎزﮔﺎر ﺷﺪن ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ زﻳﺴﺖ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺮوزه ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻪ ﻣﺪد ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻗﺎدرﻧﺪ ﻣﺨﻠﻮط ﻫﻮا و ﺳﻮﺧﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی‬
‫ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب‬
‫ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮرﻫﺎ را ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺗﺮی ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی اﻧﮋﮐﺘﻮری در‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮاﺗﻮرﻫﺎ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬
‫‪١‬ــ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﻮﺧﺖ‬
‫‪٢‬ــ ﺗﻮزﻳﻊ ﻳﮏﻧﻮاﺧﺖ ﺳﻮﺧﺖ در ﮐﻠﻴﻪی ﺳﻴﻠﻨﺪرﻫﺎ‬
‫‪٣‬ــ ﻗﺪرت ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻴﺶﺗﺮ‬
‫‪٤‬ــ ﺗﻨﻈﻴﻢ دﻗﻴﻖ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا در ﺗﻤﺎم دورﻫﺎ‬
‫‪٥‬ــ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‬
‫‪٦‬ــ ﻗﻄﻊ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪﻫﻨﮕﺎم ﺷﺘﺎب ﻣﻨﻔﯽ‬
‫‪٧‬ــ اﺻﻼح اﺳﺘﺎرت ﺷﺪن و ﺑﻬﺒﻮد رﻓﺘﺎر ﻣﻮﺗﻮر در ﻓﺎز‬
‫ﮔﺮم ﺷﺪن‬
‫‪٨‬ــ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ اﻧﺘﺸﺎر آﻻﻳﻨﺪهﻫﺎ‬
‫‪٣‬ــ‪٤‬ــ وﻇﺎﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ‬
‫وﻇﻴﻔﻪی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺗﻐﺬﻳﻪی ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺎ ﻳﮏ‬
‫ﻣﺨﻠﻮط ﻫﻮا و ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺷﺪه و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ‬
‫ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ از ﮐﺎر ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺧﻮدروﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم‬
‫ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬
‫ﺳﺎزد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺎﻻت ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬
‫‪١‬ــ اﺳﺘﺎرت ﻣﻮﺗﻮر ﺳﺮد )‪(Cold start‬‬
 ‫ﺧﻮدرو در ﺟﻬﺎن در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ اﻳﺮان ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬
‫ﺝ( ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ) ‪ :(GDI 2‬در اﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮای ﻫﺮ ﺳﻴﻠﻨﺪر ﻳﮏ اﻧﮋﮐﺘﻮر وﺟﻮد دارد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ‬
‫ﭘﺎﺷﺶ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬داﺧﻞ ﻣﺤﻔﻈﻪی اﺣﺘﺮاق اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽﮔﻴﺮدﮐﻪ از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﻧﺴﺒﺘ ًﺎ ﺑﺎﻻﻳﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﻮا‬
‫درﻳﭽﻪ ﮔﺎز‬ ‫ﻣﺨﺰن ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟ‬
‫ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟ‬
‫رﻳﻞ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﭘﺎش‬
‫ﻫﻮا‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا‬
‫ﺷﮑﻞ ‪٣‬ــ‪٤‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﻤﺎﺗﻴﮏ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﻮﺧﺖ و اﻧﺘﺸﺎر آﻻﻳﻨﺪهﻫﺎ‬
‫‪٥‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣ ﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﮐﺎر ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن‬
‫از ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاﺳﺎس ﮔﺰارش دﺳﺘﻮرات راﻧﻨﺪه‪ ،‬از ﻗﺒﻴﻞ راه‬
‫اﻧﺪازی ﻣﻮﺗﻮر )اﺳﺘﺎرﺗﺮ(‪ ،‬ﺣﺮﮐﺖ اوﻟﻴﻪی ﺧﻮدرو‪ ،‬ﺷﺘﺎبﮔﻴﺮی‪،‬‬
‫ﺗﻮﻗﻒ و …‬
‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺗﻮاﺑﻊ و ﻋﻤﻠﮑﺮدﻫﺎی ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﮔﺸﺘﺎور ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز را ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﺼﺮف ﺳﻮﺧﺖ و ﻣﺤﺪودﻳﺖﻫﺎی آﻻﻳﻨﺪﮔﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﮏ‬
‫ﺳﺮی اﻃﻼﻋﺎت ورودی )ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ( و ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدن )ﺻﺎدر ﮐﺮدن(‬
‫دﺳﺘﻮراﺗﯽ ﺑﺮای ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎی ﺳﻴﺴﺘﻢ )ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺧﺮوﺟﯽ(‪ ،‬اﻫﺪاف‬
‫ذﻳﻞ را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل و ﻫﺪاﻳﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮآورده ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪١‬ــ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان آﻻﻳﻨﺪﮔﯽ‪:‬‬
‫‪٢‬ــ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﺳﻮﺧﺖ‪:‬‬
‫‪٣‬ــ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮان و ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزی ﻋﻤﻠﮑﺮد؛‬
‫‪٤‬ــ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ راﻧﻨﺪﮔﯽ‪.‬‬
‫ﺑﺮای ﺑﺮآورده ﺷﺪن اﻫﺪاف ﻓﻮق‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی زﻳﺮ در ﻳﮏ‬
‫‪١ - Multi Point Fuel injection‬‬
‫‪٢‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﭼﻨ ﻧﻘﻄﻪای ‪:MPFI١‬‬
‫در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻴﻠﻨﺪر ﻳﮏ اﻧﮋﮐﺘﻮر اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار اﻳﻦ اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎ ﺑﺮروی ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ ﻫﻮا ﻃﻮری اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺳﻮﺧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤ ًﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ راﻫﮕﺎه ورودی ﺳﻴﻠﻨﺪرﻫﺎ ﺗﺰرﻳﻖ‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﻮا‬ ‫ﻫﻮا‬
‫درﻳﭽﻪ ﮔﺎز‬ ‫رﻳﻞ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﭘﺎش‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟ‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا‬
‫ﻫﻮا‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﻣﺨﻠﻮط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا‬
‫ﺷﮑﻞ ‪٢‬ــ‪٤‬ــ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﻤﺎﺗﻴﮏ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﭼﻨ ﻧﻘﻄﻪای‬
‫اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺮآﻏﺎزی اﻳﺪهآل ﺑﺮای دﺳﺖﻳﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف‬
‫و ﻫﻤﻴﻦﻃﻮر ارﺗﻘﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ‪.‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺴﻴﺎری‬
‫از ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی اﻧﮋﮐﺘﻮری از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬
‫ﺟﺬاب‬‫اﻟﻒ( ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ‪ :‬از ﻃﺮحﻫﺎی ّ‬
‫اﻧﮋﮐﺘﻮری ﺑﻮش ﮐﻪ از روش ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪای ﺑﻬﺮه‬
‫ﻣﯽ ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ )‪ (K-Jetronic‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖ را ﺑﻪ‬
‫روش ﻫﻴﺪروﻟﻴﮑﯽ ﺗﺰرﻳﻖ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ،KE- Jetronic‬ﻧﺴﺨﻪی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪی ﺳﻴﺴﺘﻢ اوﻟﻴﻪ ﮐﺎــ‬
‫ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﯽ از دادهﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻮﺗﻮر را ﺟﻬﺖ ﺳﻨﺠﺶ دﻗﻴﻖ ﺳﻮﺧﺖ )ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز ﺗﻬﻴﻪ ی‬
‫ﻣﺨﻠﻮط( اﻋﻼم ﻣﯽدارد‪.‬‬
‫ب( ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ‪ :‬ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی‬
‫ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻄﻪای ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ از اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎی‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﻬﺮه‬
‫ﻣﯽ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ﻣﯽﺗﻮان از ‪ Jetronic‬و ‪Motronic‬‬
‫‪ systems‬و ‪ Sagem systems‬در ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫‪٢ - Gasoline‬‬ ‫‪directinjection‬‬
‫‪٨٠‬‬
‫واﻗﻊ ﻗﻠﺐ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر و اﺻﻠﯽﺗﺮﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ از ﻗﻄﻌﺎت اﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪی اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪارﻫﺎی دﻳﺠﻴﺘﺎل و‬
‫ﺑﺨﺶﻫﺎی ورودی و ﺧﺮوﺟﯽ و ﻗﺪرت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺟﺮﻗﻪ و ﭘﻤﭗ ﺳﻮﺧﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ ﻋﻼﺋﻢ )ﺳﻴﮕﻨﺎلﻫﺎ( ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ورودیﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﯽ و ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﻣﻮﺗﻮر را درک ﻣﯽﮐﻨﺪ و از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی‬
‫اﺻﻠﯽ زﻳﺮ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪٤‬ــ‪:(٤‬‬
‫اﻟــﻒ ــ ﻣــﺪار آﻣــﺎدهﺳــﺎزی ﻋﻼﺋﻢ ورودی )‪Signal‬‬
‫‪(condilioing‬‬
‫ب ــ ﭘﺮدازﺷﮕﺮ )‪(CPU‬‬
‫ج ــ ﺣﺎﻓﻈﻪ‬
‫د ــ ﻣﺪار آﻣﺎدهﺳﺎزی ﻋﻼﺋﻢ ﺧﺮوﺟﯽ ‪out put stages‬‬
‫ﻫـ ــ ﻣﺪارﻫﺎی اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط‬
‫ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎ‬
‫دﺳﺘﻪ ﺳﻴﻢ‬
‫ﻣ ارﻫﺎی آﻣﺎده ﺳﺎزی ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫ﻣ ارﻫﺎی اﻳﺠﺎد ارﺗﺒﺎط‬
‫داده ﻫﺎ‬
‫‪ECU‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻣﻮﺗﻮر)‪(ECU‬‬
‫‪٨١‬‬
‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻨﻄﻘﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺰﻳﺖ ای ﺳﯽ ﻳﻮ )راﻳﺎﻧﻪی ﻣﻮﺗﻮر(‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪١‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻫﻮای ورودی‬
‫‪٢‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ‬
‫‪٣‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﺗﻄﺒﻴﻖ زﻣﺎنﺑﻨﺪی ﻣﻮﺗﻮر‬
‫‪٥‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺮﻗﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ای ﺳﯽ ﻳﻮ )‪(ECU‬‬
‫داده ﻫﺎی ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ را ارزﻳﺎﺑﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ‪ ،‬ﺑﺮﻣﺒﻨﺎی اﻳﻦ دادهﻫﺎ و ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﻤﻮدارﻫﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﭘﺎﻟﺲﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮل اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎ و ﺗﺎﻳﻤﻴﻨﮓ ﺟﺮﻗﻪ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪١‬ــ‪٥‬ــ‪٤‬ــ واﺣ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻣﻮﺗﻮر ایﺳﯽ‬
‫ﻳﻮ )‪ :(Ecu‬واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻣﻮﺗﻮر )راﻳﺎﻧﻪی ﻣﻮﺗﻮر( در‬
‫ورودی از ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ‬
‫دﺳﺘﻪ ﺳﻴﻢ‬
‫ﻣ ارﻫﺎی آﻣﺎده ﺳﺎزی ﻋﻼﺋﻢ ورودی‬
‫ﭘﺮدازﺷﮕﺮ‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪٤‬ــ‪٤‬ــ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ واﺣ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‪،‬ﺗﻌﻤﻴﺮﮐﺎر و ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻮا و ﻣﻴﺰان آواﻧﺲ‪ ،‬ورﻳﺘﺎرد ﻣﻮﺗﻮر ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز )‪ (open loop‬ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻮﺧﺖ‪ ،‬ﺧﻮدرو‬
‫را ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه آﻧﺎﻟﻴﺰ ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ )ﭼﻬﺎرﮔﺎز ‪ CO‬و ‪ HC‬و‬
‫‪ CO۲‬و ‪ (O۲‬ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ی ﻣﻮﺗﻮر از ﻧﻈﺮ آﻻﻳﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬ﻣﻴﺰان درﺻﺪ‬
‫وﺟﻮداﻳﻦ ﮔﺎزﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﺪوده ی ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ی ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ی‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی‬
‫ﻋﻴﺐ ﻳﺎب ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﮋﮐﺘﻮری و دﺳﺘﮕﺎه آﻧﺎﻟﻴﺰ ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫)دود(‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫آواﻧﺲ اﺳﺘﺎﺗﻴﮑﯽ )اوﻟﻴﻪ( ﻣﻮﺗﻮر ﺣﺪود ‪١٠‬درﺟﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻋﻴﺐ ﻳﺎب در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺣﻠﻘﻪ ی ﺑﺎز )‪(open loop‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻳﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺣﺠﻢ ﭘﺎﺷﺶ ﺳﻮﺧﺖ و‬
‫آواﻧﺲ و رﻳﺘﺎرد ﻣﻮﺗﻮر ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫‪٢‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺴﺘﻪ )‪ :(close loop‬در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮﮐﺎر و ﮐﺎرﺑﺮ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا و‬
‫ﻣﻴﺰان آواﻧﺲ و رﻳﺘﺎرد ﻣﻮﺗﻮر ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﻗﺮار‬
‫دادن دو ﻋﺪد ﺣﺴﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎی ﺣﺴﮕﺮ اﮐﺴﻴﮋن و ﺣﺴﮕﺮﮐﻮﺑﺶ‬
‫ﻣﻴﺰان ﺧﺎم ﺳﻮزی و رﻗﻴﻖﺳﻮزی و ﻣﻴﺰان آواﻧﺲ ورﻳﺘﺎرد ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻪ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻣﻮﺗﻮر ارﺳﺎل‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی‬
‫»‪ «Look up Lable‬داﺧﻞ ﺧﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺧﺘﻼط ﺻﺤﻴﺢ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﻫﻮا و آواﻧﺲ ورﻳﺘﺎرد ﻣﻮﺗﻮر اﻗﺪام ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ ﻣﻴﺰان ﭘﺎﺷﺶ ﺳﻮﺧﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮات آواﻧﺲ ورﻳﺘﺎرد‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﺑﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪی دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﻋﻴﺐﻳﺎب ﻧﺤﻮهی ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ دﻟﻴﻞ ﻳﮑﯽ از اﻳﻦ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ از ﮐﺎر ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫از ﺣﺎﻟﺖ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت‬
‫ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮ در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ )ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز( ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺣﺠﻢ ﭘﺎﺷﺶ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ و ﻣﻴﺰان آواﻧﺲ ورﻳﺘﺎرد ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮی ﺑﻪوﺟﻮد آورد و‬
‫ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ اﻃﻼﻋﺎت از ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﭘﺮدازش در راﻳﺎﻧﻪ ی‬
‫ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و دادهﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬در ﺣﺎﻓﻈﻪ ی راﻳﺎﻧﻪ ی‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﻣﻮﺟﻮد دﺳﺘﻮرات‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻮا ﺑﻪ ﺳﻮﺧﺖ و ﺟﺮﻗﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎﻳﯽ ﺑﻪﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺻﺎدر ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ایﺳﯽﻳﻮ )‪(ECU‬ی ﻣﻮﺗﻮر از ﻃﺮﻳﻖ ﻳﮏ ﮐﺎﻧﮑﺘﻮر و‬
‫دﺳﺘﻪ ﺳﻴﻢ ﺑﺎ دﻧﻴﺎی ﺧﺎرج در ارﺗﺒﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻐﺬﻳﻪی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫آن ﻋﻤﻮﻣ ًﺎ از ﻃﺮﻳﻖ رﻟﻪی اﺻﻠﯽ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﻐﺬﻳﻪی داﺋﻢ‬
‫ﻧﺪارد‪ .‬ﻧﻮع رﻳﺰﭘﺮدازﻧﺪه و ﻣﺸﺨﺼﺎت اﺻﻠﯽ آن ازﻗﺒﻴﻞ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫)ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ ،(Mips‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﮐﺎری‪ ،‬ﻣﻘﺪار‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪی داﺧﻠﯽ و … در ﻣﻴﺰان ﮐﺎراﻳﯽ و ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎی‬
‫ای ﺳﯽﻳﻮ )‪ (ECU‬و در ﻧﺘﻴﺠﻪ در ﮐﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺴﻴﺎر‬
‫ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺪار راﻳﺎﻧﻪی ﻣﻮﺗﻮر اﻏﻠﺐ ﺑﺮروی ﺑﺮدﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﻻﻳﻪ‬
‫)‪ ٤‬ﺑﻪ ﺑﺎﻻ( ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮد و در داﺧﻞ ﻣﺤﻔﻈﻪﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﺟﻮی‪،‬‬‫ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﻔﻈﻪﻫﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﯽ و ّ‬
‫از ﻗﺒﻴﻞ ﻧﻔﻮذ آب ‪ ،‬دﻣﺎ و …‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻤﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪاﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﻃﺮاﺣﯽ را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽرﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﻴﺮی‬
‫راﻳﺎﻧﻪ ی ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ و‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در داﺧﻞ اﺗﺎق ﻳﺎ ﻣﺤﻔﻈﻪی ﻣﻮﺗﻮر )در ﻣﺴﻴﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا‬
‫ﻳﺎ در درون ﺟﻌﺒﻪ و …( ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ آزﻣﻮنﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺻﺤﻪﮔﺬاری ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ )‪ (ECU‬از اﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎﺻﯽ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪ :‬آزﻣﻮن اﻳﻤﻨﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻴﺪانﻫﺎی‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﯽ )‪ ،(EMC‬آزﻣﻮن )‪ (ESD‬ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻪ زﻣﻴﻦ و ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺮای اﻏﻠﺐ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎ و … )ﺑﻪﺻﻮرت‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎی اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ( و آزﻣﻮن ﻫﺎﻳﯽ از ﻗﺒﻴﻞ ﺷﻮک ﺣﺮارﺗﯽ‪،‬‬
‫ارﺗﻌﺎش‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ و … )ﺑﻪﺻﻮرت آزﻣﻮنﻫﺎی ﻣﺤﻴﻄﯽ(‪.‬‬
‫‪٢‬ــ ‪ ٥‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز و ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺴﺘﻪ‬
‫)‪ open loop‬و ‪ :(close loop‬ﺧﻮدروﻫﺎی اﻧﮋﮐﺘﻮری ﺷﺎﻣﻞ‬
‫دو ﺳﻴﺴﺘﻢ ذﻳﻞ اﻧﺪ‪:‬‬
‫‪١‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز )‪ :(open loop‬در اﻳﻦ ﻧﻮع‬
‫‪٨٢‬‬
 ‫ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ از ﻣﻴﺰان ﻫﻮای ورودی‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮر ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮروی‬
‫ﺳﻮﭘﺎپﻫﺎی ورودی ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫اﺧﺘﻼط ﺳﻮﺧﺖ و ﻫﻮا را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ ﻣﺘﻔﺎوت‬
‫ﻣﻮﺗﻮر اﺻﻼح ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﻮزهی وﻇﺎﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد ذﻳﻞ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ــ ارﺳﺎل ﺳﻮﺧﺖ از ﺑﺎک ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر؛‬
‫ــ اﻧﺪازهﮔﻴﺮی ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮای ورودی ﻣﻮﺗﻮر؛‬
‫ــ اﻧﺪازهﮔﻴﺮی دﻗﻴﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﺤﻮﻳﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺨﺰن ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﭘﻤﭗ ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻓﻴﻠﺘﺮ‬
‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﻮا‬ ‫ﺣﺴﮕﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا‬
‫ﻫﻮا‬
‫ﺷﮑﻞ ‪٥‬ــ‪٤‬ــ دﻳﺎﮔﺮام ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ )‪(k-Jetronic‬‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎی ﮐﻤﮑﯽ ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬
‫ــ ﻗﻄﻊ ﺗﺰرﻳﻖ در ﺷﺮاﻳﻂ … )‪(over ran‬‬
‫ــ ﻣﺤﺪودﮐﺮدن ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر در ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﺠﺎز‬
‫ــ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻫﻮا )ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬
‫ارﺗﻔﺎع ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ درﻳﺎ(‬
‫‪٣‬ــ‪٦‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣ ﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮﺧﺖ ﻣﻮﻧﻮــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‬
‫)‪ :(Mono-Jetronic‬ﻣﻮﻧﻮ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪای )ﮐﻢ ﻓﺸﺎر( ﺑﺎ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺑﺮای ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ‪٤‬‬
‫ﺳﻴﻠﻨﺪر اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﻃﺮح ﻓﻘﻂ ﻳﮏ اﻧﮋﮐﺘﻮر اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ )ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺮار‬
‫ﻣﺮﮐﺰی( وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎراﻧﺪاز ﺳﻠﻮﻧﻮﺋﻴﺪی ﺑﺮای ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﺘﻨﺎوب‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺑﺮروی درﻳﭽﻪی ﮔﺎز ﺑﻬﺮه ﻣﯽﮔﻴﺮد و ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ ﻫﻮا ﺳﻮﺧﺖ‬
‫را ﺑﻴﻦ ﻫﺮﻳﮏ از ﺳﻴﻠﻨﺪرﻫﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﻧﻮﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻌﯽ از ﺣﺴﮕﺮﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ را‬
‫ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻮﺗﻮر و ﺗﺪارک ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﻻزم‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻬﻴﻨﻪی ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﯽﮔﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ )ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ( ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬
‫‪٨٣‬‬
‫ﺧﻮدرو ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﺑﻴﺶﺗﺮ و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢﺗﺮ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﻮﻳﺾ‬
‫ﺣﺴﮕﺮ ﻳﺎ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎی ﻣﻌﻴﻮب‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﻪﺣﺎﻟﺖ اوﻟﻴﻪ‬
‫ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬
‫‪٦‬ــ‪٤‬ــ اﻧﻮاع ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫‪١‬ــ‪٦‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‬
‫)‪ :(k-Jetronic‬ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺑﺎ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ــ ﻫﻴﺪروﻟﻴﮑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﺸﺎر ﺗﺰرﻳﻖ از‬
‫ﻧﻴﺮوی ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬دراﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫رﻳﻞ ﺳﻮﺧﺖ رﮔﻼﺗﻮر‬ ‫اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎپ ورودی‬
‫واﺣ ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‬
‫ﻣﺨﻠﻮط‬
‫‪٢‬ــ‪٦‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﮐﺎ ای ــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‬
‫)‪ :(KE-Jetronic‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﮐﺎ ای ــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺎ ــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﻫﻴﺪروﻟﻴﮑﯽ ــ‬
‫ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺻﻠﯽ )ﮐﺎــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ( ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﻌﻄﺎف و ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ اﻧﺠﺎم وﻇﺎﻳﻒ ﺑﻴﺶﺗﺮ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﻳﮏ‬
‫واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺟﺰای اﺿﺎﻓﯽ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از‪:‬‬
‫ــ ﺣﺴﮕﺮی ﺑﺮای ﺳﻨﺠﺶ دﻗﻴﻖ وﺿﻌﻴﺖ درﻳﭽﻪی ﻫﻮای‬
‫ورودی )ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻮﻣﺘﺮ(‬
‫ــ ﻳﮏ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪهی اﻟﮑﺘﺮوﻫﻴﺪروﻟﻴﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﺮﮐﻴﺐ‬
‫ﻣﺨﻠﻮط ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﯽﮔﺬارد‪.‬‬
‫ــ ﻳﮏ رﮔﻼﺗﻮر ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﺎ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻗﻄﻊ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪن ﻣﻮﺗﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺻﻠﯽ ﮐﺎ ای ــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮی ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪی ﺗﺎﺑﻌﯽ از ﻫﻮای ﻣﮑﺶ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺗﻮر اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻫﻮای ورودی ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺻﻠﯽ ﮐﻨﺘﺮل اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫دارد‪:‬‬ ‫ــ زاوﻳﻪی درﻳﭽﻪی ﻫﻮای ورودی‬
‫ــ ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎی ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ؛‬ ‫ــ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ــ ﭘﺮدازش دادهﻫﺎی ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ؛‬ ‫ــ دﻣﺎی ﻣﻮﺗﻮر و ﻫﻮای ورودی ﺑﻪ ﻣﺎﻧﯽ ﻓﻮﻟﺪ‬
‫ــ ﺗﻨﻈﻴﻢ و ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‪.‬‬ ‫ــ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎی درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‬
‫اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ دارای ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ اﺻﻠﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺰرﻳﻖ‬ ‫ــ ﻣﻘﺪار اﮐﺴﻴﮋن ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ )اﮔﺰوز(‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣــﻮارد ﻓﻮق‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﺿﻌﻴﺖ درﮔﻴﺮی ﺳﻮﺧﺖ اﺳﺖ و ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖﻫﺎی ﮐﻤﮑﯽ دﻳﮕﺮی ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮلﻫﺎی‬
‫ﮔﻴﺮﺑﮑﺲ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﮏ )‪ D‬ﻳﺎ ‪ ،(N‬وﺿﻌﻴﺖ درﮔﻴﺮی ﮐﻼچ‪ ،‬ﮐﻤﭙﺮﺳﻮر ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺴﺘﻪ و ﺑﺎز را ﺑﺮﻋﻬﺪه دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آنﻫﺎ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﮐﻮﻟﺮ ﻧﻴﺰ در ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺴﺒﺖ اﺧﺘﻼط ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﻧﻮ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر آﻻﻳﻨﺪه ﻫﺎ را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ )‪ (ECU‬وﻇﺎﻳﻒ زﻳﺮ را ﺑﺮﻋﻬﺪه‬

‫ﭘﻤﭗ اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬ ‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫رﮔﻼﺗﻮر ﻓﺸﺎر‬ ‫اﻧﮋﮐﺘﻮر‬ ‫ﺷﮑﻞﮔﻴﺮی‬

‫ﻣﺨﺰن ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫رﻳﻞ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻣﺨﻠﻮط‬

‫ﮐﻨﻴﺴﺘﺮ ﺑﺨﺎر ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﺳﻮﭘﺎپ ﮐﻨﻴﺴﺘﺮ‬

‫ﺳﺮور ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﻫﻮا‬
‫ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻫﻮا‬ ‫ﺣﺴﮕﺮ دﻣﺎی ﻫﻮای‬
‫درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‬
‫ورودی‬

‫ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻮﻣﺘﺮ درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬ ‫ﮔﻴﺮﺑﮑﺲ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﮏ‬
‫‪ECU‬‬

‫ﺧﻮدرو‬
‫ﺣﺴﮕﺮ ﻻﻧ ا‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﻴﺐ ﻳﺎب‬ ‫ﮐﻼچ ﮐﻮﻟﺮ‬

‫ﺣﺴﮕﺮ دﻣﺎی ﻣﻮﺗﻮر‬

‫ﺷﮑﻞ ‪٦‬ــ‪٤‬ــ دﻳﺎﮔﺮام ﻣﻮﻧﻮــ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ )‪(Mono-jetronic‬‬

‫‪٨٤‬‬
 ‫ﺷﮑﻞ ‪٧‬ــ‪٤‬ــ اﺟﺰای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪای‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ ٨‬ــ‪٤‬ــ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻣ ار اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪای‬

‫واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺑﺮاﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت درﻳﺎﻓﺘﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺎﻓﻈﻪ‪ ،‬ﭘﺲ از ﭘﺮدازش‪ ،‬ﻧﺤﻮه و زﻣﺎن ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻫﺮ ﻳﮏ‬
‫از ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎی ﭘﻤﭗ ﺳﻮﺧﺖ‪ ،‬ﺳﻮﺧﺖ ﭘﺎش‪ ،‬ﻣﺤﺮک درﻳﭽﻪ ی ﮔﺎز‪،‬‬
‫درﻳﭽﻪی ﻣﺨﺰن ﺳﻮﺧﺖ و رﻟﻪی ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺑﺮ آن ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪٨٥‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺟﺰای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪ ای ﻣﻮﻧﻮ ﺟﺘﺮوﻧﻴﮏ )‪ (M-Jetronic‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‬
‫ﺣﺴﮕﺮﻫﺎی ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ درﻳﭽﻪی ﮔﺎز‪ ،‬درﺟﻪی‬
‫ﺣﺮارت ﻫﻮا‪ ،‬درﺟﻪی ﺣﺮارت ﻣﻮﺗﻮر و ﻻﻣﺒﺪا‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد‬
‫ﻧﻴﺎز را ﺑﻪ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ )‪ (ECU‬اﻋﻼم ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‪،‬‬
 ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻨﺪ )ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺒﺨﻴﺮ(‬ ‫‪٧‬ــ‪٤‬ــ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ )‪(Motronic system‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ و ﺗﻮﺳﻌﻪی آن‪ ،‬اﻳﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬ﻧﺎم ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮلﮐﻨﻨﺪه و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎز ــ ﺑﺴﺘﻪی ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻳﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ )ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ‪ (ME7، M3 ، M1‬و‬
‫در ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺨﺖاﻓﺰار آن ﺗﻔﺎوتﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ دﻳﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ را ﺗﻮﺳﻂ واﺣﺪ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮادهی ﻣﻴﮑﺮوﮐﻨﺘﺮﻟﺮﻫﺎ دارای ﭼﻬﺮهی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪی اﺻﻠﯽ‪،‬‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻮش )‪(Bosch‬‬
‫در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٩‬ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ‪ .‬ﺿﺮورﺗ ًﺎ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺑﺮدارﻧﺪهی ﻣﺪل ﻫﺎی ﻣﺤﻴﻄﯽ و درﺟﻪی ﻣﺤﺼﻮل )‪ (chipset‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺗﻮﻟﻴﺪات‬
‫ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﺗﺰرﻳﻖ ﺳﻮﺧﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ و اﺣﺘﺮاق )ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺮﻗﻪ( ﺳﺨﺖاﻓﺰاری آنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت‪ ،‬ﻣﺘﻨﻮع و ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ در زﻣﻴﻨﻪی ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻴﮑﺮواﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺪ ﺧﺎص ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻳﺎد ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺪاوم ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻣﺎن اﻣﮑﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻪﻋﻼوه‪ ،‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺪوده ی اﻳﻦ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺪاوم ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﺒﻮری ﻣﮑﻤﻞ اﺳﺖ‪) .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل ‪ MEG Motronic‬و‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ و ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬دﻗﻴﻘﺎ ً ‪ .(MG‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻳﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﮔﺴﺘﺮش‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ از ﺗﻌﺪادی‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮد و ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﮐﻴﻔﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد آن ﻣﻨﺠﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﮔﺮان ﺑﻮدن ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی اوﻟﻴﻪ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ از اﺟﺰای‪ ١‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪٩‬ــ‪ ٤‬ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در‬
‫را ﺑﺮای ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎی ﻟﻮﮐﺲ ﻣﺤﺪود ﮐﺮده و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ آن ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺣﺪی ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮔﺮوﻫﯽ از ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻣﺤﺪود ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﯽ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺰای ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ورودی »‪) «in put‬وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺪال‪،‬‬
‫ﺑﺮای ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ ﭘﺎک )ﺑﺎ آﻻﻳﻨﺪﮔﯽ ﮐﻢ( ﺑﻪ ﻣﺮور‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ درﻳﭽﻪ ی ﮔﺎز‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻴﻞ ﻟﻨﮓ و ﻣﻴﻞ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺳﺒﺐ ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮﭘﺎپ‪ ،‬ﻫﻮای ورودی‪ ،‬ﺗﺮﻣﻴﻨﺎلﻫﺎ‪ ،‬ﮐﻼچ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﮏ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﮔﻴﺮﺑﮑﺲ‬
‫از اواﺳﻂ دﻫﻪی ‪ ،١٩٩٠‬ﺗﻤﺎم ﭘﺮوژهﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴﮏ و ﻣﻴﮑﺮوﺳﻮﺋﻴﭻ ﮐﺮوزﮐﻨﺘﺮل »ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻬﻴﻨﻪی ﺳﻮﺧﺖ« ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ رﺳﺎﻧﯽ ﻣﻮﺗﻮر‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻮش اﺟﺮا ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺮﮐﺰ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ اﻃﻼﻋﺎت در ﻣﺮﮐﺰ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮوﻧﻴﮑﯽ )‪ (ECU‬و ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮی از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺎﻓﻈﻪی آن ﭘﺮدازش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ‪ ،‬دﺳﺘﻮرات ﻻزم ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﺧﺮوﺟﯽ )‪ ،(out put‬ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل‬ ‫‪ ٨‬ــ‪٤‬ــ اﻧﻮاع ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ‬
‫اﻧﻮاع ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ ﺷﺎﻣﻞ اﻣﮑﺎﻧﺎﺗﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮای آﻻﻳﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬ﻫﺪاﻳﺖ و ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻮﺧﺖرﺳﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻦ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎی ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﯽ )‪ ،(CAN‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﻴﺐ ﻳﺎب‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺎرژ و… ﺻﺎدر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻗﺪرت ﻣﻮﺗﻮر )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ اﮔـﺰوز ــ دﺳﺘﻮرات ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺳﻮﺧﺖ ﭘﺎش ﻫﺎ )اﻧﮋﮐﺘﻮرﻫﺎ(‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﺷﺎرژ(‪ ،‬ﻣﺼﺮف ﺑﻬﻴﻨﻪ ی ﺳﻮﺧﺖ و ﮐﻨﺘﺮل آﻻﻳﻨﺪهﻫﺎ )ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺮﻗﻪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻟﺖ درﻳﭽﻪ ی ﮔﺎز‪ ،‬ﭘﻤﭗ ﺳﻮﺧﺖ اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‪ ،‬درﻳﭽﻪ ی‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﺎرژ ﻫﻮای ورودی‪ ،‬ﺳﻮﭘﺎپ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ وﺿﻊ ﺷﺪه( اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺟﺮای ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﮐﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ‪ ،‬در درﻳﭽﻪی ﻣﺨﺰن‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻴﻞ ﺳﻮﭘﺎپ‪ ،‬ﭘﻤﭗ ﻫﻮای دوم‪ ،‬درﻳﭽﻪی‬
‫ﺧﺼﻮص آﻻﻳﻨﺪﮔﯽﻫﺎی ﻣﺠﺎز ﮔﺎزﻫﺎی ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ ﻫﻮای دوم‪ ،‬وﺿﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﯽ‪ ،‬ﮐﻨﺘﺮل ﻓﻦ و … را راه اﻧﺪازی و‬
‫)ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﮐﻨﺘﺮل و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻫﻮای ﮐﺎﻟﻴﻔﺮﻧﻴﺎ ‪ ،(CARB‬ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﭘﺮدازش ﺷﺪه ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )ﺑﺮای ﻣﺜﺎل زﻣﺎن‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ ﻧﻴﺎز دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎز ﺑﻮدن ﺳﻮﺧﺖ ﭘﺎﺷﺶﻫﺎ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻳﺎ ﻣﻴﺰان ﺑﺎزﺷﺪن‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎی واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻫﺪاف اﺟﺰای اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه را درﻳﭽﻪ ی ﻫﻮای اﺿﺎﻓﯽ )دوم( را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ(‪.‬‬
‫‪١‬ــ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎدهی ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ و آﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﻬﺮهﺑﺮداران اﻳﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬از ﺗﺮﺟﻤﻪی ﮐﻠﻤﺎت و واژهﻫﺎی رﻗﻤﯽ در ﻣﺘﻦ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺧﻮدداری ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪٨٦‬‬
 ‫ﺷﮑﻞ ‪٩‬ــ‪٤‬ــ اﺟﺰای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻣﻮﺗﺮوﻧﻴﮏ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﻨﺘﺮل اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﯽ ﺣﻠﻘﻪی ﺑﺎزــ ﺑﺴﺘﻪ‬

‫‪٨٧‬‬