Bota bimore dhe shtazore në Shqipëri

Bimësia dhe bota shtazore

Bimësia

Ne Evrope vendi jone radhitet ne vendet me llojshmeri bimore me te madhe, qe lidhet me

ndryshimin e klimes, te tokave, te relievit etj. Ne rajonet perendimore dhe bregdetare
mbizotrojne llojet mesdhetare te bimesise si: mareja, shqopa, ilqja, etj.,kurse ne brendesi te tyre,
bimet e Evropes Lindore dhe Qendrore si: dushku, ahu, bredhi, pisha e zeze etj. Gjithashtu jane
te shumta bimet endemike, pra bimet qe riten vetem ne vendin tone.

Per shkak te mbizotrimit te relievit kryesisht kodrinoro-malor, qe kushtezon ndryshime te

dukshme te klimes dhe te faktoreve te tjere, bimesia eshte e shkallezuar ne drejtimin vertikal ne
kater breza: brezi i shkureve dhe i pyjeve mesdhetare, brezi i dushqeve, brezi i ahishteve dhe i
haloreve dhe brezi i kullotave alpine.

Brezi i shkureve dhe i pyjeve mesdhetare

Ky brez gjendet ne 700m lartesi, ne trevat perendimore dhe jugperendimore. Zhvillimin me te

madh e ka ne zonen e Camerise. Pjesen e poshtme te tije e zene shkuret me gjelberim te
perhershem si: mareja, shqopa, xina, gjineshtra, dafina etj. Se bashku me keto shkurre rriten edhe
disa drure te larte si: selvia, valanidhi, pisha e bute, pisha e eger etj. qe ne disa raste formojne
pye te vogla. Pjesen e siperme te brezit te shkureve mesdhetare e zene shkuret qe i rrezojne
gjethet gjate stines se dimrit si: shkoza e bardhe dhe e zeze etj.

Brezi e dushqeve

Ky brez shtrihet mbi brezin e shkureve mesdhetare deri ne lartesine 1000m. Ka perhapjen me te
madhe se brezat e tjere bimor, sidomos ne brendesi te vendit. Bimet me karakteristike te ketij
brezi bimor jane: disa lloje dushqesh, bliri, frasheri, melleza, panja, geshtenja etj.

Brezi i ahut dhe i haloreve

Ky brez shtrihet mbi brezin e dushqeve deri ne lartesine 1600-1800m Ahishtet duke kerkuar me
shume lageshti, jane te perhapura ne veri dhe ne lindje te vendit tone dhe ne shpatet perballe
veriut dhe lindjes. Ne shume zona ahishtet jane te perziera me haloret (bime qe e kane gjethen ne
formen e gjilperes) si: Pisha, bredhi etj. Ne kete brez ndodhen pyet me te dendura, qe perbejne
fondin kryesor te lendes se drurit.

 
 Brezi i kullotave alpine

Ky brez shtrihet mbi brezin e ahut dhe haloreve, ku per shkak te temperaturave shume te uleta,
rritet vetem bimesia barishtore dhe shume ralle shkuret e uleta. Zhvillimin me te mire bimesia
barishtore e ka ne rajonet malore malore veriore dhe lindore.

Pyet me bimesi dhe bote shtazore me interesante jane shpallur parqe kombetare, ne te cilat eshte
e ndaluar cdo lloj prerje dhe nderhyrje e njeriut. Ne sektore te caktuar te tyre mund te behen
vetem vizita turistike per te shijuar natyren e paster. Parqe te tilla ne Shqiperi jane: Thethi, Lura,
Llogaraja etj., ne Kosove: Berzovica, ne trevat shqipetare ne Maqedoni: Galliçica, Pelisteri etj.

 Bota shtazore
 

Pozita gjeografike e trevave shqipetare, shumellojshmeria e pejsazheve gjeografike, pasuria

bimore, relievi i coptuar dhe pasuria e ujrave te brendeshme dhe bregdetare kane krijuar kushte
per zvillimin e nje bote shtazore te pasur dhe te larmishme, toksore dhe ujore.

Bota shtazore tokësore

Kjo bote perbehet nga gjitare te llojeve te ndryshme, si: urithi qe gjendet ne zonat kodrinore dhe
ne fushat bregdetare, lakuriqi i nates qe jetone ne koloni te medha ne shpella dhe zgavra, Ujku,
dhelpra, cakalli, shparthi, qe jetojne ne brezin e dushkut dhe te ahut. Zardafi dhe kunadhja rriten
ne zonat pyjore te larta, ariu i murem rritet ne pyet e dendura te dushkut, ahut dhe pishes, macja e
eger ne pyet e larta etj. Mjafte te perhapur jane gjitaret barengrenes si: derri i eger ne zonen e
ahut dhe te dushkut, lepuri i eger ne zonen fushore e kodrinore me shkure. Me rralle gjendet
kaprolli ne brezin e shkureve, ne dushkajat dhe ahishtet, si dhe dhija e eger ne brezin e kullotave
alpine te disa maleve te larta.