BÀI TẬP THỪA KẾ

Bài 6. Chia thừa kế (trang 222)

Chồng chết sớm, Bà Hoài ở vậy nuôi ba cô con gái là chị Hân, chị Hoan và chị
Ngoan. Hân và Hoan đều lấy chồng nước ngoài và đã đi định cư theo chồng. Năm 2007
chị Ngoan kết hôn với anh Khôn, vợ chồng chị Ngoan có một bé trai tên là Minh, họ ở
chung với bà Hoài tại căn nhà số 32 đường số 7, thành phố V. Căn nhà là tài sản thuộc
sở hữu của bà Hoài.
Thấy sức khỏe ngày một yếu nên năm 2015 bà Hoài lập một di chúc hợp pháp để lại
toàn bộ căn nhà trên cho chị Ngoan. Năm 2017 chị Ngoan qua đời vì bạo bệnh. Sau khi
chị Ngoan chết, bà Hoài lâm bệnh nặng và chết đầu năm 2018. Ngoài căn nhà số 32
đường số 7, bà Hoài còn có 01 sổ tiết kiệm 03 tỷ đồng gửi tại ngân hàng X.
Năm 2019, sau ngày giỗ đầu của bà Hoài, hai chị Hân và Hoan kêu người bán căn
nhà (số 32 đường số 7) để chia thừa kế. Tranh chấp vể quyền thừa kế phát sinh giữa hai
cô con gái bà Hoài và cha con anh Khôn. Ngoài những người thân trên thì bà Hoài
không còn người thân nào khác (căn nhà đã được trả giá 15 tỷ đồng).
Theo quy định của pháp luật, bạn hãy giúp họ chia thừa kết di sản của bà Hoài.

Bài 7. Chia thừa kế (trang 223)

Ông Kim và bà Hoa có 2 người con là T và A. Ông bị bệnh nặng nên 15/6/2016 ông
đọc cho T chép bản di chúc: "sau khi ông chết toàn bộ tài sản của ông sẽ thuộc về T...",
ông cũng yêu cầu bà Hoa vợ ông ký tên làm chứng để thực hiện đúng nguyện vọng.
Ngày 25/3/2017 ông Kim chết, A yêu cầu được chia di sản thừa kế của ông Kim.
Biết rằng tài sản của ông Kim và bà Hoa có 12 tỷ đồng.
Căn cứ quy định của pháp luật, hãy giải quyết vụ việc trên?

1
 Bài 8. Chia thừa kế (trang 223)
Ông An và bà Bình có hai người con trai là anh Cương (sinh năm 1979) và anh Đức
(sinh năm 1985). Anh Cương có vợ là chị Lan, họ có hai người con là Long (sinh năm
2001) và Dung (sinh năm 2004). Tháng 11/2017 ông An qua đời trong một vụ tai nạn
giao thông và không để lại di chúc, trước đó anh Cương cũng qua đời vào năm 2015 do
bị ung thư.
Biết rằng khi còn sống, ông An có tài sản riêng là một sổ tiết kiệm đứng tên ông trị
giá 2 tỷ đồng (đây là số tiền ông được chia thừa kết từ tài sản của cha mẹ ông), tài sản
chung của hai vợ chồng ông An và bà Bình trị giá 8 tỷ đồng.
Căn cứ quy định của pháp luật, hãy chia thừa kế tài sản của ông An?

Bài 9. Chia thừa kế (trang 224)

Vợ chồng ông N và bà M có 2 người con là A và B. Tháng 5/2016 ông N đến Phòng
Công chứng lập di chúc để định đoạt số tiền gửi tiết kiệm là 300 triệu đồng (là tiền ông
được chia thừa kế từ tài sản cha của ông). Theo di chúc ông để lại toàn bộ số tiền này
cho B là con trai út. Căn nhà của vợ chồng (trị giá 6 tỷ đồng), ông không đề cập trong di
chúc.
Ngày 1/6/2017 ông N chết, lúc chết ông còn mẹ già là bà L.
Căn cứ quy định của pháp luật, hãy chia thừa kế tài sản ông N?

Bài 10. Chia thừa kế (trang 224)

Ông Táo chỉ có 1 người con gái tên Hoa. Hoa kết hôn với anh Kết và có 1 con gái
tên là Nho (sinh 2006). Năm 2012 ông Táo lập di chúc hợp pháp, trong di chúc ông để
lại toàn bộ tài sản của ông cho chị Hoa. Năm 2015, chị Hoa bị tai nạn qua đời. Ông Táo
bệnh rồi mất đầu năm 2017. Hay tin ông Táo qua đời, em ruột của ông là bà Đào (Việt
kiều Canada) lập tức bay về Việt Nam cùng gia đình lo hậu sự. Sau đó tranh chấp về
quyền thừa kế đối với di sản của ông Táo phát sinh giữa bà Đào và anh Kết.

2
 Biết rằng ông Táo không còn người thân nào khác. Lúc còn sống, ông Táo có mượn
của ông Thu (người bạn thân) số tiền là 350 triệu. Tài sản của ông Táo để lại gồm nhà,
đất, ô tô, sổ tiết kiệm... tổng cộng toàn bộ là 15 tỷ VNĐ. Chi phí mai táng cho ông hết
150 triệu.
Căn cứ vào quy định của pháp luật hãy giải quyết vụ việc trên?

Bài 11. Chia thừa kế (trang 224)

Anh Nguyễn Lịch sau khi ra trường đã sống chung với chị Võ Thy và 2 người ở lại
Sài Gòn lập nghiệp. Do chí thú làm ăn và được cha ruột bán 05 công đất vườn cho tiền
mua một căn nhà nhỏ tại TP. Thủ Đức, năm 2005. Năm 2010, anh Lịch chính thức kết
hôn với chị Võ Thy, sinh được 2 người con là Nguyễn Kỳ (năm 2011) và Nguyễn Quân
(năm 2012).
Tháng 5 năm 2015, anh Lịch bị tai nạn lao động. Sau một năm anh Lịch qua đời, cha
anh (ông Nguyễn Lượng) đã gọi chị Thy đến và nói: "căn nhà này là của ông, chính ông
đã bán đất vườn để mua nhà cho anh Lịch. Bây giờ anh Lịch không còn, ông sẽ cắt một
nửa nhà và đất cho mẹ con chị ở, còn một nửa ông bán lấy tiền về quê dưỡng già". Chị
Thy không đồng ý, chị cho rằng đây là tài sản chung của vợ chồng chị vì căn nhà này
được anh Lịch mua trong thời gian chung sống với chị nên tài sản này là của mẹ con chị.
Tranh chấp phát sinh, biết rằng căn nhà này được định giá 4 tỷ đồng. Căn cứ quy
định pháp luật, bạn hãy cho biết:
1. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên? Tại sao?
2. Những ai có quyền hưởng thừa kế đối với di sản mà anh Lịch để lại? Mỗi người
hưởng bao nhiêu?
3. Họ có quyền thỏa thuận để chia thừa kế không? Tại sao?

3
 Bài 12. Chia thừa kế (trang 225)
Sau khi ly hôn với bà Thiên, năm 1998 ông Thăng vào Tp. HCM mua 1 căn nhà tại
quận 7 và sống chung với bà Hoa, họ có hai người con là: Mai (sinh năm 2000), Tư
(sinh năm 2002).
Ở quê nhà, TP. Huế, ông Thăng đã có 2 người con gái chung với bà Thiên là Hằng
(sinh 1981), Nga (sinh 1983) bị dị tật bẩm sinh từ nhỏ không có khả năng lao động.
Năm 2013, ông Thăng bị tai nạn và sau đó qua đời. Sau khi lo hậu sự xong, chị
Hằng yêu cầu chia thừa kế tài sản của cha mình thì bà Hoa đưa ra bản di chúc do ông
Thăng tự tay viết, có chữ ký và điểm chỉ của ông và bà tuyên bố: "căn nhà này là của mẹ
con bà không ai có quyền chia chác gì cả". Trong di chúc, ông Thăng ghi rõ: "Tôi tên là
Lê Thăng, CMND..., thường trú tại... Hôm nay ngày 16 tháng 6 năm 2013, hiện trạng tôi
hoàn toàn minh mẫn, tôi viết tờ di chúc này với ý muốn sau khi tôi chết thì tài sản của
tôi là căn nhà số..., quận 7, TP. HCM sẽ thuộc về 2 đứa con nhỏ là Lê Ngọc Mai và Lê
Tư". Căn nhà hiện được định giá là 6 tỷ đồng. Ngoài ra ông Thăng không còn tài sản và
người thân nào khác.
Chị Hằng kịch liệt phản đối vì cho rằng mẹ con bà Hoa chỉ là vợ lẽ con rơi nên
không có quyền hưởng trọn di sản của ông và di chúc của ông là di chúc viết tay không
có người làm chứng, cũng không có cơ quan nào chứng, đóng dấu thì không có giá trị
pháp lý.
Căn cứ vào quy định của pháp luật, bạn hãy cho biết:
1. Chị Hằng nói có đúng không? Tại sao?
2. Hãy giúp họ chia thừa kế di sản của ông Thăng?

Bài 13. Chia thừa kế (trang 226)

Bà X kết hôn với ông Y, hai ông bà có 3 người con gồm chị Hiền (sinh 1980), chị
Lành (sinh 1982) và anh Hòa (sinh 1985). Chị Hiền, chị Lành đều theo chồng định cư tại
nước ngoài.

4
 Đầu năm 2016 bà X chết không có di chúc. Tháng 1 năm 2018 ông Y qua đời.
Trước đó (cuối năm 2016) ông có lập một di chúc hợp pháp. Trong di chúc ông chỉ định
rõ: "sau khi tôi chết thì căn nhà mà tôi đang ở thuộc về đứa con trai út là Nguyễn Văn
Hòa". Căn nhà mà ông Y đề cập đến trong di chúc tọa lạc tại số 180 đường Cao Lỗ,
phường B, quận C thành phố Cần Thơ. Đây là căn nhà do ông Y và bà X đứng tên làm
chủ sở hữu, được định giá là 12 tỷ VNĐ.
Năm 2019 anh Hòa chết do tai nạn. Tranh chấp về thừa kế phát sinh giữa vợ con anh
(chị Phượng và bé My) với chị Hiền và chị Lành.
Căn cứ vào quy định của pháp luật, theo bạn căn nhà trên sẽ được chia thừa kế như
thế nào? Ai có quyền thừa kế khối di sản trên? Mỗi người được hưởng bao nhiêu?

Bài 14. Chia thừa kế (trang 226)

Ông Chung sống như vợ chồng với bà Thủy từ năm 1997, họ có 2 người con là
Hạnh (sinh 1997) và Phúc (sinh 1998). Trong thời gian chung sống ông có mua cho bà 1
căn nhà số 12 đường N, quận 6 (định giá là 6 tỷ đồng) và lập cho bà một sổ tiết kiệm 2
tỷ đồng. Căn nhà và sổ tiết kiệm này đều đứng tên bà Thủy.
Cuối năm 2016 bà Thủy bị chết vì bệnh tim. Trước khi chết bà có lập một di chúc
hợp pháp, trong di chúc bà Thủy viết rằng: "... Sau khi tôi chết căn nhà số 12, đường N,
quận 6 sẽ thuộc về hai con của tôi là Nguyễn Hồng Hạnh và Nguyễn Phúc. Số tiền 2 tỷ
đồng trong sổ tiết kiệm gửi tại ngân hàng X sẽ thuộc về em ruột của tôi là Nguyễn Y".
Ngoài những người thân kể trên thì bà Thủy không còn người thân nào khác.
Tuy nhiên, ông Chung cho rằng đây là tài sản của ông cho bà nên khi bà chết thì tài
sản này thuộc về ông.
Cứ vào quy định của pháp luật bạn hãy cho biết:
1) "Ông Chung cho rằng đây là tài sản của ông cho bà nên khi bà chết thì tài sản này
thuộc về ông" có đúng không? Tại sao?
2) Hãy xác định di sản mà bà Thủy để lại là những tài sản nào?

5
 3) Những ai sẽ được hưởng di sản của bà Thủy? Di sản của bà Thủy sẽ được phân
chia như thế nào? Tại sao?
4) Ông Chung có được hưởng di sản của bà Thủy không? Tại sao?

Bài 15. Chia thừa kế (trang 227)

Ông Trần M kết hôn với bà H năm 1980, họ có 3 người con nay đã trưởng thành là
Dũng, Long và Lan. Năm 1990 ông Trần M sống như vợ chồng với bà A, họ có hai đứa
con chung là Trần Minh Sơn (sinh 2007) và Trần Kim Oanh (sinh 2009), ông có mua
cho bà A một căn nhà. Trong thời gian đó ông M vẫn đi về với vợ và các con. Khoảng
năm 2015, ông bị bệnh nặng được bà H và các con của bà chăm sóc chu đáo.
Tháng 4/2017, ông M chết, trước đó ông có lập di chúc hợp pháp để lại toàn bộ tài
sản của ông cho vợ và ba người con Dũng, Long và Lan. Sau khi ông Trần M chết, bà A
đã yêu cầu vợ ông M chia thừa kế di sản của ông M cho 2 người con của bà với ông
Trần M nhưng bà H không đồng ý còn lớn tiếng chửi mắng và cấm cửa. Biết rằng vợ
chồng ông có 1 căn nhà đang ở (trị giá 15 tỷ đồng) và ông M có phần vốn góp (trị giá 5
tỷ đồng) trong một công ty.
Căn cứ quy định của pháp luật bạn hãy cho biết:
1. Bà A có quyền đòi chia thừa kế di sản của ông Trần M cho các con của mình
không? Tại sao?
2. Những ai được hưởng thừa kế từ tài sản của ông Trần M?
3. Phần thừa kế mỗi người là bao nhiêu?

Bài 16. Chia thừa kế (trang 228)

Vợ chồng cụ Đỗ Lựu và cụ Nguyễn Thị Gái có một người con đẻ là bà Đỗ Thị Thảo.
Năm 1977, hai cụ nhận Trần Thị Phương sinh 1966 (là con 1 liệt sỹ) làm con nuôi, có sự
bàn giao của chính quyền địa phương. Bà Phương được hai cụ nuôi dưỡng, giáo dục và
cho đi học. Năm 1986 bà Thảo bị bệnh chết, sau đó chồng bà đưa 2 con (Nga và Hiếu)
vào Vũng Tàu sinh sống. Kể từ khi bà Thảo mất, bà Phương là nơi nương tựa, chăm sóc

6
các cụ lúc tuổi già. Năm 2017 hai cụ lần lượt qua đời, để lại tài sản thừa kế là một căn
nhà trên thửa đất vườn có diện tích 700m2, tại phố N huyện K (hiện nay có giá khoảng 2
tỷ đồng). Tài sản hiện nay do bà Phương quản lý, sử dụng, bà Phương đã sửa sang lại
ngôi nhà và xây hàng rào hết 200 triệu đồng.
Gần đây Nga và Hiếu (con của bà Thảo) yêu cầu bà Phương bàn giao lại tài sản của
ông bà ngoại vì họ cho rằng họ là người được thừa kế khối tài sản này. Trong khi đó bà
Phương đưa ra tờ di chúc mà cụ Lựu đã đọc cho con gái bà viết hộ về việc hai cụ để lại
cho bà hưởng toàn bộ căn nhà và thửa đất, tờ di chúc có chữ ký của hai cụ Lựu và cụ
Gái nhưng không có người làm chứng.
Căn cứ vào quy định của pháp luật bạn hãy cho biết: Bản di chúc trên có giá trị pháp
lý không? Tại sao? Khối tài sản trên sẽ được chia thừa kế như thế nào?

Bài 17. Chia thừa kế (trang 229)

Ông Đức có ba người con là anh Ngọc, chị Lan và chị Phương. Anh Ngọc có vợ là
chị Bích và con là Linh. Anh Ngọc và vợ, con cùng sống chung với cha. Còn Lan,
Phương thì đã có gia đình và ra ở riêng. Ông Đức có 3 căn nhà gồm 1 căn nhà đang
chung sống với vợ chồng anh Ngọc và 2 căn khác trong cùng thành phố. Ngày
20/10/2007, ông Đức lập di chúc để lại căn nhà đang ở cho Ngọc hưởng, 2 căn nhà còn
lại chia cho chị Lan, chị Phương mỗi người 1 căn. Ngày 30/12/2007, anh Ngọc chết trên
đường đi công tác. Ông Đức qua đời vào 10/2/2017. Nay các chị Lan, Phương yêu cầu
mẹ con chị Bích phải giao lại ngôi nhà vì theo họ, chị Bích và Linh không thuộc diện
thừa kế của ông Đức. Chị Bích phản đối vì cho rằng di chúc của ông Đức lập là hợp
pháp và khi anh Ngọc chết, ông Đức cũng không thay đổi nội dung di chúc, chưng tỏ
ông vẫn quyết định cho anh Ngọc hưởng căn nhà, bây giờ anh Ngọc không còn nữa thì
căn nhà sẽ là của mẹ con chị.
Căn cứ vào quy định của pháp luật bạn hãy cho biết:
1. Chị Bích nói có đúng không? Tại sao?

7
 2. Di sản của ông Đức sẽ chia theo hình thức nào? Những ai sẽ được thừa kế di sản
của ông Đức và mỗi người được bao nhiêu?

Bài 18. Chia thừa kế (trang 229)

Anh A và chị B kết hôn năm 2007. Sau khi kết hơn được 5 năm, hai vợ chồng đã
tích góp mua được một ngôi nhà diện tích 70m2, họ có một con gái N (sinh 2008). Năm
2018, anh A bị đột tử do tai biến. Sau khi anh A chết, vì quá đau buồn và không còn nơi
nương tựa, bà H (mẹ anh A) đã yêu cầu chị B chia cho bà 1/2 phần tài sản của anh A.
Chị B không đồng ý, chị cho rằng chị phải nuôi con nhỏ và chị chỉ có 1 căn nhà để ở nên
chị B không đồng ý bán chia tài sản cho mẹ chồng. Biết rằng trị giá căn nhà hiện nay là
4 tỷ đồng.
Căn cứ quy định của pháp luật, bạn hãy giúp họ giải quyết vấn đề trên?

Bài 19. Chia thừa kế (trang 230)

Ông An có 2 con trai là Thịnh và Vượng với người vợ trước (bà Khang). Ông An
tiếp tục kết hôn với bà Vạn, họ có 2 người con là Sự (sinh 1994) và Như (sinh 1995).
Ông An và bà Vạn mua được căn nhà tại 42 Trương Định, quận T. Hiện nay căn nhà vừa
ở vừa cho thuê. Năm 2015 ông An bệnh nặng, trên giường bệnh, trước mặt các con, ông
An tuyên bố cho Sự (con trai út bị tai nạn không còn khả năng lao động) căn nhà số 42
này. Ông nói: "Thịnh, Vượng đã lớn có gia đình ổn định, Như là con gái sẽ theo chồng,
chỉ Sự ốm yếu nhất nên ông cho Sự căn nhà đang ở". Lúc đó có sự chứng kiến của bác sĩ
điều trị cho ông.
Sau khi ông An qua đời, lo hậu sự cho ông xong. Thịnh đề nghị bà Vạn bán căn nhà
số 42 của cha để lấy tiền chia đề thành 5 phần (cho bà Vạn và 4 anh em), Thịnh nói rằng
bà Vạn chỉ ở nhà nội trợ. Căn nhà này là tiền của cha anh mua nên thịnh yêu cầu bà Vạn
bán căn nhà lấy tiền chia đều. Bà Vạn không đồng ý, bà bảo: ông An đã tuyên bố cho Sự
căn nhà này rồi, có bác sĩ làm chứng, chính vì vậy, căn nhà trên là của bà và Sự, không
ai có quyền bán. Được biết căn nhà này trị giá 20 tỷ đồng.

8
 Căn cứ vào quy định của pháp luật, bạn hãy:
1. Xác định di sản của ông An?
2. Lời nói của ông An có phải là di chúc miệng hay không? Tại sao?
3. Hãy chia thừa kế di sản của ông An?

Bài 20. Chia thừa kế (trang 230)

Vợ chết sớm ông Giàu ở vậy nuôi hai người con là anh Thật và anh Sang. Anh Thật
có vợ tên là Đẹp, hai người sinh được một bé gái đặt tên là Xinh (năm 2011). Năm 2012
anh Thật bị tai nạn qua đời. Buồn phiền sinh bệnh, ông Giàu chết cuối năm 2013. Di sản
của ông Giàu, sau khi trừ đi các khoản nợ và chi phí mai táng là 30 tỷ đồng.
Anh Sang kết hôn với chị Chanh có 1 con trai là Sơn. Ông Giàu chỉ còn lại một
người em gái ruột tên là Có. Bà Có cho rằng mình cũng có quyền thừa kế đối với khối di
sản mà ông Giàu để lại. Do đó đã phát sinh tranh chấp trong việc phân chia di sản mà
ông Giàu để lại.
Căn cứ quy định của pháp luật bạn hãy cho biết:
1. Di sản của ông Giàu sẽ được thừa kế như thế nào? Tại sao?
2. Những ai có quyền hưởng di sản mà ông Giàu để lại? Tại sao? Bà Có có được
hưởng không? Tại sao?