200 ΜΕΓΑΛΟΙ ΞΕΝΟΙ ΖΩΓΡΑΦΟΙ

ΜΕ 4500 ΕΡΓΑ ΤΟΥΣ

BOSCH HERONYMUS (1450-1516)
(ΚΑΙ 49 ΕΡΓΑ ΤΟΥ)

ΛΕΥΚΩΜΑ Νο. 68 (ΜΕ 49 ΕΡΓΑ ΤΟΥ)

Σειρά: Μεγάλοι Ξένοι Ζωγράφοι - Βιβλίο 68

Πάνος Χαρ. Μανιατόπουλος

Ιδιωτική Έκδοση – 2021
Οι φωτογραφίες του βιβλίου διατίθενται ελεύθερα για όποιον
θέλει να τις κατεβάσει!

ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ

1. ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
(44 φωτογραφίες)

2. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

(5 φωτογραφίες)

3. ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΑΝ ΓΚΟΓΚ - ΑΜΣΤEΡΝΤΑΜ

(0 φωτογραφίες)

4. ΜΟΥΣΕΙΟ CLEVELAND OF ART – ΟΧΑΙΟ - ΗΠΑ

(0 φωτογραφίες)

5. ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ – ΟΥΑΣΙΝΓΚΤΟΝ - ΗΠΑ

(0 φωτογραφίες)

6. ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ CARDIF ΟΥΑΛΛΙΑΣ

(0 φωτογραφίες)

7. ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΕΧΝΗΣ ΒΑΣ. ΚΑΙ ΕΛΙΖ. ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΑΘΗΝΑ
(0 φωτογραφίες)

8. ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ – ΟΔΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΑΘΗΝΑ

(0 φωτογραφίες)
 (ΤΑ ΤΑΜΠΕΛΑΚΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ)

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΖΩΓΡΑΦΟ

Ο Ιερώνυμος Μπος (Hieronymus Bosch, γεννώνυμο:
Jheronimus van Aken, περ. 1450 - 9 Αυγούστου 1516)
ήταν Ολλανδός ζωγράφος που έζησε την περίοδο της
πρώιμης Αναγέννησης. Στην εποχή του θεωρήθηκε
ένας "επινοητής τεράτων και χιμαιρικών οπτασιών" ενώ
περίπου στα 1600, ο ιστορικός τέχνης Κάρελ φαν
Μάντερ χαρακτήρισε τους πίνακες του Μπος
ως "θαυμαστές και παράξενες φαντασιώσεις, συχνά
ανατριχιαστικές". Στον 20ό αιώνα, αρκετοί μελετητές του
έργου του Μπος απέδωσαν ένα βαθύτερο νόημα στη
ζωγραφική του και προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τις
καταβολές της. Έχει χαρακτηριστεί ως
ένας υπερρεαλιστής του 15ου αιώνα ενώ για άλλους, το
έργο του αντανακλά απόκρυφες πρακτικές του
μεσαιωνικού κόσμου όπως η αλχημεία ή η μαγεία.
Ο Ιερώνυμος Μπος (πραγματικό όνομα Ιερώνυμος φαν
Άκεν) γεννήθηκε και έζησε στο Χερτόχενμπος, μία από
τις μεγαλύτερες πόλεις του δουκάτου της
Βραβάντης που ανήκε στη σφαίρα ηγεμονίας του δούκα
της Βουργουνδίας. Οι περισσότερες πληροφορίες για τη
ζωή και την καλλιτεχνική δραστηριότητα του Μπος
προέρχονται από τα δημοτικά αρχεία του Χερτόχενμπος
καθώς από τα λογιστικά βιβλία της θρησκευτικής
Αδελφότητας της Παναγίας, της οποίας μέλος ήταν και ο
Μπος. Η πρώτη αναφορά στον Ιερώνυμο Μπος
καταγράφεται το 1474 ενώ ανάμεσα στο 1479 και
το 1481 φαίνεται πως νυμφεύτηκε την Aleyt Goyaerts van
den Meervenne.
Την περίοδο 1486 - 1487 εμφανίζεται για πρώτη φορά το
όνομά του στα αρχεία των μελών της Αδελφότητας της
Παναγίας, μία από τις πολυάριθμες αδελφότητες που
ανθούσαν κατά το μεσαίωνα και η οποία είχε ως κέντρο
λατρείας μία εικόνα της Παναγίας που θεωρείτο
θαυματουργή. Αποδεικνύεται πως τα περισσότερα μέλη
της οικογένειας του Μπος ήταν επίσης μέλη της
αδελφότητας. Επιπλέον ο Μπος φαίνεται πως
φιλοτέχνησε έργα κατά παραγγελία για
την αδελφότητα καθώς υπάρχουν επιβεβαιωμένες
οικονομικές συναλλαγές για τις περιόδους 1480-
1481, 1493-1494 και 1511-1513.
Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν
πως ο Μπος ταξίδευσε εκτός της πόλης του, υπάρχουν
ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες είναι πιθανό να
επισκέφτηκε τις νότιες Κάτω Χώρες. Για την καλλιτεχνική
παιδεία του Μπος πολύ λίγα είναι γνωστά και θεωρείται
πως εκπαιδεύτηκε από τον πατέρα του ή κάποιον άλλο
συγγενή του ζωγράφο. Ο θάνατος του Μπος
χρονολογείται στα 1516 και αναφέρεται, επίσης, στα
αρχεία της Αδελφότητας της Παναγίας. Η νεκρώσιμη
ακολουθία τελέστηκε στις 9 Αυγούστου στην εκκλησία
του Αγίου Ιωάννη.
Οι επίσημες αναφορές σχετικά με το έργο του Μπος είναι
περιορισμένες. Αρκετά έργα του υπήρχαν στην εκκλησία
του Αγίου Ιωάννη, όπου η Αδελφότητα της Παναγίας
διατηρούσε ένα δικό της περεκκλήσιο, αν και σήμερα δεν
υπάρχουν ίχνη τους. Οι περισσότεροι από τους πίνακες
που φιλοξενούνται σήμερα σε μουσεία ή ιδιωτικές
συλλογές αποτελούν αντίγραφα ή μιμήσεις των
πρωτότυπων συνθέσεων του Μπος και μόνο 30 πίνακες
και μερικά σχέδια μπορούν με βεβαιότητα να αποδοθούν
σε αυτόν. Επιπλέον, ελάχιστα από τα έργα αυτά φέρουν
χρονολογία ενώ αρκετά έχουν υποστεί σημαντικές
φθορές.
Τα πρώιμα έργα του Μπος έχουν αρκετά κοινά σημεία με
την ολλανδική τέχνη της εποχής και ειδικότερα με τις
διακοσμήσεις χειρογράφων. Ανάμεσα στους πίνακες
που συγκαταλέγονται στην πρώτη περίοδο του Μπος
(1470 - 1485) βρίσκονται τα Επιφάνια, το Ίδε ο
Άνθρωπος και ο Ταχυδακτυλουργός, έργα που
ακολουθούν περισσότερο παραδοσιακά πρότυπα και
είναι απλούστερα σε ότι αφορά τη σύνθεση. Ελάχιστα
από τα πρώιμα έργα του Μπος διαφέρουν αισθητά από
την παραδοσιακή εικονογραφία, αν και λεπτομέρειες των
πινάκων προαναγγέλλουν τις μετεγενέστερες
καινοτομίες των έργων του.
Ο Μπος φιλοτέχνησε αρκετά τρίπτυχα, τρεις δηλαδή
συναρμοσμένους πίνακες, λίγο ή πολύ πάνω στο ίδιο
θέμα.
Ένα από τα δημοφιλέστερα και σημαντικότερα έργα του
είναι ο Κήπος των Επίγειων Απολαύσεων, έργο που
θεωρείται γενικά ως το σχόλιο του Μπος πάνω στο θέμα
του θανάσιμου αμαρτήματος της λαγνείας.
Στο αριστερό φύλλο του τρίπτυχου απεικονίζεται ο Αδάμ
και η Εύα στον κήπο της Εδέμ, στο μεσαίο φύλλο
κυριαρχεί το θέμα των σαρκικών απολαύσεων ενώ στο
δεξί φύλλο δεσπόζει η απεικόνιση της Κόλασης.
Η έννοια της αμαρτίας αλλά και το ευρύτερο μεσαιωνικό
θέμα της Δευτέρας Παρουσίας (ή διαφορετικά της Τελικής
Κρίσης) αποτέλεσαν κεντρικούς άξονες στη θεματολογία
του Μπος, που είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου θρησκευτικού
περιεχομένου.

https://el.wikipedia.org/wiki/
 1. ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
(44 φωτογραφίες)

Δευτέρα Παρουσία - Follower of Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia

Commons
Αλληγορία της Λαιμαργίας και της Λαγνείας - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Δευτέρα Παρουσία - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Δευτέρα Παρουσία - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Η Κιβωτός στο όρος Αραράτ - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Η προσκύνηση του Βρέφους - Follower of Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Η προσκύνηση των Μάγων - Circle of Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Η προσκύνηση των Μάγων - Follower of Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Η προσκύνηση των Μάγων - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Η πτώση των επαναστατημένων Αγγέλων - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Ίδε ο άνθρωπος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ίδε ο άνθρωπος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Κεφάλι γυναίκας - Attributed to Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Κεφάλι λογχοφόρου - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Κόβοντας την πέτρα - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο Άγιος Ιερώνυμος στην έρημο - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής στην έρημο - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής στην Πάτμο - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Ο Άγιος Χριστόφορος με τον μικρό Χριστό - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Ο Ακάνθινος Στέφανος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο Ακάνθινος Στέφανος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο εν Κανά γάμος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο Θάνατος και ο φιλάργυρος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Ο θάνατος του αμαρτωλού - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων - Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων - Κόλαση - Hieronymus Bosch, Public domain,
via Wikimedia Commons
Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων - Παράδεισος - Hieronymus Bosch, Public
domain, via Wikimedia Commons
Ο οδοιπόρος - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Ο ταχυδακτυλουργός - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Ο Χριστός αίρων τον Σταυρό - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Ο Χριστός φέρων τον Σταυρό (Βιέννη) 1490-1510 - Hieronymus Bosch, Public domain,
via Wikimedia Commons
Ο Χριστός φέρων τον Σταυρό (Γάνδη) 1530-40 - Hieronymus Bosch, Public domain,
via Wikimedia Commons
Οι πειρασμοί του Αγίου Αντωνίου - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Οράματα της Μέλλουσας Ζωής - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Σταύρωση με τον δωρητή - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Τα Επτά Θανάσιμα Αμαρτήματα και τα Τέσσερα Έσχατα Πράγματα - Hieronymus
Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Το ανθρώπινο γένος πολιορκημένο από τους Διαβόλους - Hieronymus Bosch, Public
domain, via Wikimedia Commons
Το ανθρώπινο γένος πολιορκημένο από τους Διαβόλους - Hieronymus Bosch, Public
domain, via Wikimedia Commons
Το κάρο με τον σανό 1510-16 - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Το μαρτύριο της Αγίας Ιουλίας - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
Το πλοίο των τρελών - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia Commons
Το τρίπτυχο του Πάθους - Follower of Hieronymus Bosch, Public domain, via
Wikimedia Commons
Το τρίπτυχο των Ερημιτών - Hieronymus Bosch, Public domain, via Wikimedia
Commons
2. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ
(5 φωτογραφίες)