CONTINUITEIT

De functie 𝑓 is continu in 𝑥 = 𝑎 indien geldt:

lim lim
𝑥↑𝑎 𝑓(𝑥) = 𝑥↓𝑎 𝑓(𝑥)

Linkerlimiet rechterlimiet

Voorbeeld 1

Van een continue functie 𝑓 met domein ℝ is gegeven:

𝑓(𝑥) = 𝑥 2 − 3𝑥 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑥 ∈ ⟨←, 3]

{ 2
𝑓(𝑥) = −𝑥 + 𝑎𝑥 − 15 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑥 ∈ ⟨3,→⟩

Bereken 𝑎

Oplossing:

We plaatsen de gegeven functie f eerst op een getallenlijn. Let dus op de gegeven domein achter de functie.

𝑓(𝑥) = −𝑥 2 + 𝑎𝑥 − 15
𝑓(𝑥) = 𝑥2 − 3𝑥
|
3

De functie is een continue functie in ℝ . Dat wil dus zeggen dat de functie f ook in x=3 continu is. Dus er moet
gelden: lim lim
𝑥↑3 𝑓(𝑥) = 𝑥↓3 𝑓(𝑥).

lim
We gaan eerst de linkerlimiet lim
𝑥↑3 𝑓(𝑥) uitrekenen en daarna de rechterlimiet 𝑥↓3 𝑓(𝑥).

Voor de linkerlimiet lim 2

𝑥↑3 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 3𝑥. Deze functie staat aan de linkerkant
van x=3 (zie de getallenlijn).

Voor de rechterlimiet lim 2

𝑥↓3 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = −𝑥 + 𝑎𝑥 − 15. Deze functie staat aan de
rechterkant van x=3 (zie de getallenlijn).
f is continu in x=3
lim 2 2 lim lim
𝑥↑3 𝑥 − 3𝑥 = 3 − 3.3 = 0 𝑥↑3 𝑓(𝑥) = 𝑥↓3 𝑓(𝑥)
lim 2 2
𝑥↓3 −𝑥 + 𝑎𝑥 − 15 = −3 + 𝑎. 3 − 15 = 3a − 24 Dus: 3a − 24 = 0 ⟺ 𝑎 = 8

Voorbeeld 2

De functie 𝑓 is als volgt gedefinieerd:

𝑓 (𝑥 ) = 2𝑥 − 6 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑒𝑙𝑘𝑒 𝑥 ∈ ⟨3, 5⟩

{
𝑓(𝑥) = √𝑎𝑥 + 𝑏 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑒𝑙𝑘𝑒 𝑥 ∈ ℝ/⟨3,5⟩

Bereken a en b als gegeven is dat f continu is in 3 en 5

Oplossing

𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 6
𝑓(𝑥) = √𝑎𝑥 + 𝑏 𝑓(𝑥) = √𝑎𝑥 + 𝑏
| |
3 5

f is continu in x=3. Dus moet gelden: lim lim

𝑥↑3 𝑓(𝑥) = 𝑥↓3 𝑓(𝑥)

Voor de linkerlimiet lim

𝑥↑3 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = √𝑎𝑥 + 𝑏 . Deze functie staat aan de linkerkant
van x=3 (zie de getallenlijn).

Voor de rechterlimiet lim

𝑥↓3 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 6. Deze functie staat aan de rechterkant
van x=3 (zie de getallenlijn).

f is continu in x=3

lim lim lim

𝑥↑3 √𝑎𝑥 + 𝑏 = √3𝑎 + 𝑏 𝑥↑3 𝑓(𝑥) = 𝑥↓3 𝑓(𝑥)
lim
𝑥↓3 2𝑥 − 6 = 2.3 − 6 = 0 √3𝑎 + 𝑏 = 0 (kwadrateren)

3𝑎 + 𝑏 = 0 (I)
f is continu in x=5. Dus moet gelden: lim lim
𝑥↑5 𝑓(𝑥) = 𝑥↓5 𝑓(𝑥)

Voor de linkerlimiet lim

𝑥↑5 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 6. Deze functie staat aan de linkerkant van
x=5 (zie de getallenlijn).

Voor de rechterlimiet 𝑙𝑖𝑚

𝑥↓5 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = √𝑎𝑥 + 𝑏 . Deze functie staat aan de rechterkant
van x=5 (zie de getallenlijn).

f is continu in x=5

𝑙𝑖𝑚 𝑙𝑖𝑚 𝑙𝑖𝑚

𝑥↑5 2𝑥 − 6 = 2.5 − 6 = 4 𝑥↑5 𝑓(𝑥) = 𝑥↓5 𝑓(𝑥)

𝑙𝑖𝑚
𝑥↓5 √𝑎𝑥 + 𝑏 = √5𝑎 + 𝑏 √5𝑎 + 𝑏 = 4 (kwadrateren)

5𝑎 + 𝑏 = 16 (II)

De vergelijkingen (I) 3𝑎 + 𝑏 = 0 en (II) 5𝑎 + 𝑏 = 16 oplossen. Denk aan stelsels van vergelijkingen.

3𝑎 + 𝑏 = 0
{
5𝑎 + 𝑏 = 16 −
−2𝑎 = −16
𝑎=8
a =8 substitueren in (1)of (II). Dan krijg je: 𝑏 = −24

Voorbeeld 3

De functie f is gedefinieerd door:

1
𝑓(𝑥) = 4 (𝑥 + 3) voor alle reë𝑙𝑒 waarden van 𝑥 < 𝑝

𝑓(𝑥) = √𝑥 voor alle reë𝑙𝑒 waarden van 𝑥 ≧ 𝑝. (p∈ ℝ)

Er is gegeven dat f continu is in p en dat 𝑓(𝑝) < 2 is. Bereken p.

Oplossing:

𝑓(𝑥) = √𝑥
1
𝑓(𝑥) = 4 (𝑥 + 3)
|
p

f is continu in x=p. Dus moet gelden: lim lim

𝑥↑𝑝 𝑓(𝑥) = 𝑥↓𝑝 𝑓(𝑥)
 lim 1
Voor de linkerlimiet 𝑥↑𝑝 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = 4 (𝑥 + 3). Deze functie staat aan de linkerkant
van x=p (zie de getallenlijn).

Voor de rechterlimiet 𝑙𝑖𝑚

𝑥↓𝑝 𝑓(𝑥) gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = √𝑥. Deze functie staat aan de rechterkant van
x=p (zie de getallenlijn).

f is continu in x=p

𝑙𝑖𝑚 1 1 1 3 𝑙𝑖𝑚 𝑙𝑖𝑚

𝑥↑𝑝 4 (𝑥 + 3) = 4
(𝑝 + 3) = 𝑝 +
4 4 𝑥↑𝑝 𝑓(𝑥) = 𝑥↓𝑝 𝑓(𝑥)
𝑙𝑖𝑚 1 3
𝑥↓𝑝 √𝑥 = √𝑝 4
𝑝 + 4 = √𝑝 (kwadrateren)

1 3 2
(4 𝑝 + 4) = 𝑝

1 3 9
𝑝2 + 8 𝑝 + 16 = 𝑝 (× 16)
16

𝑝2 + 6𝑝 + 9 = 16𝑝

𝑝2 − 10𝑝 + 9 = 0

(p-9)(p-1)=0

p= 9 ⋁p=1

Ook is in de opdracht gegeven: 𝑓(𝑝) < 2

Voor p=9 ⋁ p=1 gebruiken we de functie 𝑓(𝑥) = √𝑥. Want daar heb j een ‘gesloten kringetje’. Kijk dus naar je
getallenlijn.

Neem p=9: 𝑓(𝑝) = √𝑝 = √9 = 3. Deze voldoet dus niet, want er moet gelden:𝑓(𝑝) < 2

Neem p=1: 𝑓(𝑝) = √𝑝 = √1 = 1. Deze voldoet dus wel, want er geldt:𝑓(𝑝) < 2

Dus: p=1