GỢI Ý ĐỀ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN NGỮ VĂN (NĂM 2016)

Phần I (4 điểm)
1. Vẻ đẹp PCHCM được kết hợp hài hoà giữa các yếu tố: "rất bình dị, rất Việt Nam, rất
phương Đông nhưng đồng thời cũng rất mới, rất hiện đại"; giữa dân tộc và quốc tế, giữa
truyền thống và hiện đại... (0.75 điểm)
Tình cảm của tác giả đối với Bác: khâm phục, yêu mến, kính trọng... (0.25 điểm)
2. Hai danh từ được sử dụng như tính từ trong phần trích dẫn: Việt Nam, phương Đông. (0.5
điểm) nếu trả lời có từ rất chỉ được 0.25 điểm
Tác dụng: làm nổi bật chất Việt Nam, chất phương Đông, yếu tố truyền thống trong con
người Bác. (0.5 điểm)
3. Đoạn văn NLXH:
- Nội dung : Bày tỏ suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn bản sắc văn
hoá dân tộc ; HS có những liên hệ cần thiết đối với bản thân. (1.5 điểm) trong đó: Giải thích:
0.25; Vai trò: 0.25; Liên hệ: 1.0
- Hình thức : đúng hình thức đoạn văn, độ dài khoảng 2/3 trang giấy thi, có kết hợp giữa các
phương thức biểu đạt, diễn đạt rõ ý…(0.5 điểm)
Phần II (6 điểm)
1. HCST: 1963 - khi nhà thơ đang là sinh viên học ngành Luật ở nước ngoài. (0.5 điểm) (Đáp
án của Sở: có thể không ghi năm)
2. "Năm ấy..." là năm 1945 hoặc cuối 1944 đầu 1945 hoặc nạn đói năm Ất Dầu (0.5 điểm)
Việc tách từ "mòn mỏi" để ghép thành "đói mòn đói mỏi": nhấn mạnh cái đói dài làm mỏi
mệt, kiệt sức... (0.5 điểm); thể hiện thái độ xót thương (0.25 điểm); tạo âm điệu buồn... (0.25
điểm)
3. Đoạn văn:
HS dựa vào khổ thơ viết đoạn văn từ 10 đến 15 câu theo phép lập luận diễn dịch làm rõ tình
yêu sâu nặng của cháu đối với bà, trong đó có sử dụng câu bị động và phép nối (gạch chân).
- Hình thức : đúng hình thức đoạn văn, triển khai theo cách lập luận diễn dịch, có câu chủ đề
ở đầu đoạn. (0.5 điểm)
- Nội dung : biết bám vào khổ thơ, khai thác hiệu quả các tín hiệu nghệ thuật, có lí lẽ, dẫn
chứng, nhận xét để làm rõ tình yêu sâu nặng của cháu đối với bà. (2.0 điểm)
"Đứa cháu năm xưa giờ đã lớn khôn, đã được chắp cánh bay xa, được làm quen với những
khung cảnh rộng lớn, những niềm vui rộng mở ở chân trời xa "Có ngọn khói trăm tàu - Có
lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả" nhưng vẫn không thể nguôi quên ngọn lửa của bà, tấm lòng
đùm bọc ấp iu của bà. Ngọn lửa ấy đã thành kỉ niệm ấm lòng, thành niềm tin thiêng liêng, kì
diệu nâng bước người cháu trên suốt chặng đường dài." (Sách Giáo viên Ngữ văn 9 - Tập 1)
# Diễn đạt được song ý chưa thật sâu (1.5 điểm)
# Diễn xuôi khổ thơ, còn mắc một vài lỗi diễn đạt (1.0 điểm)
# Ý quá sơ sài, nhiều lỗi diễn đạt (0.5 điểm)
# Chưa thể hiện được phần lớn số ý hoặc sai lạc về nội dung, diễn đạt kém… (0.25 điểm)
Giám khảo căn cứ vào mức điểm trên để cho các điểm còn lại.
- Yêu cầu Tiếng Việt: có sử dụng câu bị động và phép nối (gạch chân) (1.0 điểm)
Nếu đoạn văn quá dài hoặc quá ngắn hoặc nhiều đoạn trừ 0.5 điểm.
4. Tác phẩm: Tiếng gà trưa - Xuân Quỳnh hoặc Cô bé bán diêm — An—đec—xen (0.5 điểm)