1. Kim był Kohelet (po hebr. kahal, po gr.

Eklezjasta)- anonimowy autor

przedstawia nam Koheleta, ale nie jest to imię, lecz określenie znaczące ten,
który gromadzi ludzi, przemawia, nauczyciel żydowski, mędrzec. Twierdzi, że
jest synem Dawida, królem w Jeruzalem, może królem Salomonem, ale to chwyt
literacki- chce zachęcić do poznania jego poglądów. Nie jest pesymistą, ale
realistą.

2. Czas powstania księgi, gatunek i kompozycja: ok. III w. p.n.e., poemat –

dłuższy utwór wierszowany, początek i koniec utworu podejmuje temat czasu
i śmierci –nie mamy na nie wpływu ani kontroli nad nimi.

3. Rodzaj księgi: mądrościowa, dydaktyczna, filozoficzna (jej tematem są

rozważania o sensie życia), ma formę poetycką.

4. Motyw hevel (z hebr. dym, para wodna), a po łac. vanitas, czyli marność,
przemijanie (motyw vanitas lub wanitatywny). Cytat: Vanitas vanitatum et omnia
vanitas – marność nad marnościami i wszystko marność. Podobny problem
poruszał grecki filozof Heraklit, głoszący panta rhei, czyli wszystko płynie,
przemija.

5. Rady Koheleta, jak należy przeżywać swój los:

-wszystko jest marnością, więc tylko nie wiemy, co będzie potem

Bogu warto zaufać, poświęcić czas
- trzeba zaakceptować, że nie mamy
wpływu na czas ani na kres naszego
czasu, czyli śmierć: Wszystko ma swój
czas,
-Pokolenie przychodzi i pokolenie
odchodzi- nasz trud i nas zapomną
-cieszyć się ze swych dzieł tu i teraz
(podobnie Epikur zalecał carpe diem), bo
-cieszyć się prostymi rzeczami: dobrym
jedzeniem (chleb), winem, które
rozwesela, bliskością ukochanej osoby,
słońcem, młodością
-wykonywać zadania adekwatnie do
swych sił
-chodź drogami serca swego i pamiętać,
że Bóg ze wszystkiego nas osądzi
-unikać przygnębienia serca i bólu ciała

6. Środki stylistyczne i ich funkcje:

a) pytania retoryczne skłaniają do refleksji
b) anafora, wyliczenia – zwracają uwagę na problem czasu
c) powtórzenia – podkreślają ważne słowa, np. marność
d) wykrzyknienia – wyrażają emocje pozytywne
e) apostrofy – funkcja impresywna (ciesz się, usuń, wiedz, chodź, używaj życia),
nakłaniają do radości z małych rzeczy.

9.Teologiczna wymowa księgi:

a) czas i śmierć sprawiają, że życie jest poza naszą kontrolą, więc…
b) wobec hevel (marności, przemijania)ja-człowiek mogę tylko jedno- zaufać Bogu, bo
to daje wolność, by cieszyć się życiem takim, jakiego doświadczam, a nie takim,
jakie wg mnie powinno być;
c) warto zachować bojaźń Bożą i przestrzegać dekalogu, zawsze mieć nadzieję i
wierzyć w Bożą sprawiedliwość.

10.Paradoksalność ludzkiego życia: jak cieszyć się życiem, jeśli wszystko w życiu
jest jak dym, chwilowe, przemijające, marne? Trzeba zaakceptować, pogodzić się z
hevel (vanitas).