Professional Documents
Culture Documents
Napapanahong paalala:
Sa pagsasagot ng paunang pagsusulit para sa unang aralin, gumamit ng kwaderno at piliin
ang titik ng tamang sagot. Matapos sagutan ay itama ito gamit ang talaan ng tamang sagot na
nakaselyo pa, buksan lamang ito sa oras ng pagpagtatama. Mahalaga ang katapatan para sa higit na
pagkatuto.
1. Ito ay tumutukoy sa mga taong sama-samang naninirahan sa isang organisadong komunidad na may iisang batas, tradisyon, at
pagpapahalaga.
A. lipunan B. bansa C. komunidad D. organisasyon
basa,
STAGE 1
Lakbay-
Panuto: Ating simulan ang lakbay-basa, lakbay tuto. Para sa iyong unang gawain
ay suriin ang mga larawan/ pahayag at magbigay kasagutan ayon sa hinihingi.
Isulat ang iyong sagot sa mga inihandang espasyo.
Personal Protective Equipment (PPE) noon (bubonic plague ika-14 na siglo) at ngayon ( Corona virus 2019-2020)
Gayumpaman, maituturing lamang ang isang pangyayari na kontemporaryong isyu kung ito ay mahalaga at
makabuluhan sa lipunang ginagalawan, may malinaw na epekto o impluwensiya sa lipunan o sa mga mamamayan,
nangyayari sa kasalukuyang panahon na kung saan may tuwirang impluwensiya sa takbo ng mga pangyayari sa
kasalukuyan, at may temang napag-uusapan o positibong impluwensiya o epekto sa lipunan (Dallo et.al, 2016).
Paalala: Ang mga teksto ay halaw sa LM Blando R. et.al. Kontemporaryong Isyu, DepEd
Pamprosesong Tanong
1. Ano ang kahulugan ng kontemporaryong isyu?
2. Alin sa dalawang sakit at kasuotan ang napapabilang sa kontemporaryong panahon?
Pangatwiraninan ayon sa konsepto ng kontemporaryo.
3. Napapabilang baa ng pandemic Covid19 sa kontemporaryung isyu?
Pangatwiranan ayon sa konsepto ng kontemporaryong isyu.
4. Ano pang kontemporaryong isyu ang iyong maibibigay na kung saan mismong ikaw ay
o di-kayay ang iyong mismong pamilya ay naapektuhan
Talaan ng sagot
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
ISIP-ISIP? basa,
Panuto: Pagkatapos ng patikim at mabatid moa ng layunin ng aralin, simulan mo
Lakbay-
naman ang pagpapayabong ng kaalaman sa pag-alam ng kailangang konsepto
konsepto bago masuri ang kahalagahan ng pagiging mulat sa mga kontemporaryong isyu sa lipunan at
daigdig. Bigyang pansin ang LIPUNAN, ELEMENTO AT KULTURA.
Batayan sa pag-aaral ng mga isyu at hamong panlipunan ang pag-unawa sa bumubuo ng isang lipunan,
ugnayan, at kanyang kultura. Ang lipunan ay tumutukoy sa mga taong sama-samang naninirahan sa isang
organisadong komunidad na may iisang batas, tradisyon, at pagpapahalaga. Tunghayan din ang mga sumusunod:
“Ang lipunan ay isang buhay na organism kung saan nagaganap ang mga pangyayari atgawain. Ito ay
patuloy na kumikilos at nagbabago. Biinubuo ang lipunan ng magkakaiba subalit magkakaugnay na
pangkat at institusyon.. Ang maayos na lipunan ay makakamit kung ang bawat pangkat at institusyon ay
gagampanan nang maayos ang kanilang tungkulin.”(Mooney, 2011)
EMILE DURKHEIM
“Ang lipunanay binubuo ng tao na may magkakawing na ugnayan at tungkulin. Nauunawaan at higit na
nakikilala ng tao ang kaniyangsarili sa pamamagitan ng pakikisalamuha sa iba pang miyembro ng lipunan.
Makakamit ang kaayusang panlipunan saAng status ay tumutukoy
pamamagitan sa
ng maayos na interaksiyon ng mga
posisyong kinabibilangan ng
mamamayan.”(Mooney, 2011)
isang indibiduwal sa lipunan,
CHARLES COOLEY
tulad ng
MGA ELEMENTO NG ISTRUKTURANGASCRIBED PANLIPUNAN
Nakatalaga sa isang
indibiduwal simula nang
siya ay ipinanganak, hindi
INSTITUSYON SOCIAL GROUP STATUS GAMPANIN (ROLES)
ito kontrolado ng isang
Tumutukoy ito sa 2 o higit indibiduwal gaya ng Tumutukoy ang mga
Ang lipunan ay binubuo ng pang taong may kasarian, kulay ng balat gampaning ito sa mga
mga institusyon. Ang magkakatulad na katangian ACHIEVED karapatan, obligasyon, at
institusyon ay na nagkakaroon ng ugnayan Nakatalaga sa isang mga inaasahan ng lipunan na
organisadong sistema ng sa bawat isa at bumubuo ng indibiduwal sa bisa ng kaakibat ng posisyon ng
ugnayan sa isang lipunan isang ugnayang panlipunan kaniyang pagsusumikap indibiduwal. Sinasabing ang
gaya ng tulad ng Maaaring mabago ng isang mga gampaning ito ang
PAMILYA, PAARALAN, PRIMARY GROUP indibiduwal gaya ng nagiging batayan din ng
EKONOMIYA, SIMBAHAN AT - sila ay malapit at impormal pagiging Guro, Doktor at kilos ng isang tao sa
PAMAHALAAN na ugnayan ng mga Inhinyero lipunang kanyang
indibiduwal gaya ng ginagalawan.
pamilya at kaiibigan Halimbawa
SECONDARY GROUP Lider ng bayan ay may
May isyung at hamong sila ay binubuo ng mga gampanin na maglingkod ng
kinaharap an gating lipunan indibiduwal na may pormal tapat sa bayan
tulad ng na ugnayan sa isa’t isa gaya
CORRUPTION, ng amo at manggagawa
INEQUALITY,
CITIZENSHIP,
Ang hindi pagtupad sa
UNEMPLOYMENT GAMPANIN ay maaaring
ILLITERACY magdulot ng ISYU AT
PANDEMIC, HAMON SA LIPUNAN …
POLLUTION
AP Grade 10 , Jalajala NHS
Inihanda ni: G. MARLEX M. ESTRELLA, MAEd
Lakbay- STAGE 2
tuto
katwiran ng kultura ang maganda sa hindi, ang tama sa mali at ang mabuti sa masama.
Pinatutunayan din ni Panopio (2007) ang naunang kahulugan ng kultura sa pamamagitan ng pagsasabing “ito
ang kabuuang konseptong sangkap sa pamumuhay ng mga tao, ang batayan ng kilos at gawi, at ang kabuuang gawain
ng tao”.
Ayon naman kayMooney (2011), ang kultura ay tumutukoy sa kahulugan at paraan ng pamumuhay na
naglalarawan sa isang lipunan. Samakatuwid ang ginagawa natin sa ating pang-araw-araw na pamumuhay mula
paggising hanggang bago matulog ay bahagi ng ating kultura. May dalawang uri ang kultura. Ito ay ang materyal na
kultura at hindi materyal na kultura
PANINIWALA
Tumutukoy ito sa mga kahulugan at
paliwanag tungkol sa pinaniniwalaan at tinatanggap
na totoo. Maituturing itong batayan ng
pagpapahalaga ng isang grupo o lipunan sa kabuuan. Nakakaapekto sa mga isyu at hamong panlipunan ang paniniwala
ng isang indibiduwal o pangkat ng tao.
PAGPAPAHALAGA (VALUES)
Ang pagpapahalaga ay hindi maaaring maihiwalay sa paniniwala ng isang lipunan. Maituturing itong batayan
ng isang grupo o ng lipunan sa kabuuan kung ano ang katanggap-tanggap at kung ano ang hindi. Batayan ito kung ano
ang tama at mali, maganda at kung ano ang nararapat at hindi nararapat(Mooney, 2011).Bagama’t may iba’t ibang
pagpapahalaga ang bawat lipunan, marami sa pagpapahalaga ay kanilang pinagsasaluhan. Kapag ang isang situwasyon
o gawain ay labag sa mga pagpapahalaga, itinuturing ito na isyu o hamong panlipunan.
NORMS
Tumutukoy ito sa mga asal, kilos, o gawi na binuo at nagsisilbing pamantayan sa isang lipunan. Ang mga
norm ang nagsisilbing batayan ng mga ugali, aksyon, at pakikitungo ng isang indibiduwal sa lipunang kaniyang
kinabibilangan. Mauuri ang norms sa folkways at mores. Ang folkways ay ang pangkalahatang batayan ng kilos ng
mga tao sa isang grupo o sa isang lipunan sa kabuuan. Sa kabilang banda, ang mores ay tumutukoy sa mas mahigpit
na batayan ng pagkilos. Ang paglabag sa mga mores ay magdudulot ng mga legal na parusa (Mooney, 2011).
SIMBOLO (SYMBOLS)
Ang simbolo ay ang paglalapat ng kahulugan sa isang bagay ng mga taong gumagamit dito. (White, 1949)
Kung walang simbolo, walang magaganap na komunikasyon at hindi rin magiging posible ang interaksiyon ng mga
tao sa lipunan. Ang mga halimbawa ng simbolo ay wika, mga pagkumpas (gestures), at iba pang bagay na nauunawan
ng mga miyembro ng isang lipunan.Halimbawa, isang gawi ng mga Pilipino ang pagmamano. Ang gawing ito ay
sumisimbolo sa isang paraan ng pagpapakita ng paggalang ng mga Pilipino sa mga nakatatanda
Ngayon ay may sapat ka nang kaalaman tungkol sa mga elemento ng istrukturang panlipunan at
elemento ng kultura Ang iyong kaalaman sa mga bagay na ito ay makakatulong sa pagsusuri at pag-
unawa mo sa ilang isyu at hamong panlipunang tatalakayin sa bawat markahan. Kung may mga isyu
na dulot ng hindi mabuting ugnayan ng mga istrukturang panlipunan, mayroon din namang mga
isyung may kaugnayan sa kultura.
Panuto: Lagyan ng tsek ang emoticon kung alin ang sumasalamin sa iyong pagkatuto o tugon sa
paunang pahayag bago simulan ang panibagong pagpapayaman ng kaalaman. Isulat naman sa patlang
ang mahahalagang salita na iyong naunawaan. Good luck!
___________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________
basa,
Ang Sociological Imagination
Sa pag-aaral ng mga hamon at isyung panlipunan, mahalaga ang pag-unawa sa mga istrukturang bumubuo rito
maging ang kulturang naglalarawan sa isang lipunan. Mahalaga ring makita ng bawat isa ang kaugnayan ng istrukturang
Lakbay-
panlipunan at kultura sa pagkakaroon ng mga suliranin at isyung panlipunan.
Ayon kay C. Wright Mills (1959), mahalagang malinang ang isang kakayahang makita ang kaugnayan ng mga
IMBESTIGADOR basa,
Panuto: Sa araw na ito ay isa kang imbestigador. Magimbestiga upang makapangalap ng
Lakbay-
impormasyon mula sa mga pagpipiliang kontemporaryong isyu. Sa gawaing ito ay higit kang
imumulat sa isyu at hamon ng isyung panlipunan. Maaaring makapangalap ng
impormasyon sa telibisyon, babasahin, internet at maging simpleng pagtatanong sa mga
tao sa iyong paligid. tuto
SULIRANIN SA BASURA DISASTER PREPAREDNESS COVID19
https://tnt.abante.com.ph/problema-sa-basura- https://www.google.com/amp/s/nectoday.com/
https://tinyurl.com/ycjkhps7
personal-para-kay-isko-moreno-2/ the-3-rs-in-disaster-preparedness/amp
6 May pakialam kaba , ating bansa at daigdig sa kontemporaryong isyu at hamong panlipunan na iyong napili? Bakit?
Lakbay-
pagkakataon para sa gawaing, TSEK AT PLANO, KUHA MO? Lagyan ng tsek ang iyong napiling kasagutan
sa kahon at magbigay ng 1-2 plano base sa isyu at hamong panlipunan na iyong naimbestigahan. Ngayon pa
lang ay binabati na kita!
Blg Mga Pahayag tuto
Hindi sumasang-ayon
Ako ay natuto
Bahagyang Lubos na sumasang-
sumasang-ayon ayon
1. Natukoy ko ang konsepto ng
kontemporaryong isyu
2. Natukoy ko ang sociological
imagination
3. Natalakay ko ang isyung personal at
isyung panlipunan
4. Natukoy ko ang kahalagan ng
pagiging mulat sa isyu at hamong
panlipunan.
5. Nagkaroon ako ng mapagmalasakit
na saloobin sa isyu at hamong
panlipunan
6. Handa akong tumugon sa mga isyu at
hamong panlipunan