DERS PLANI

BÖLÜM I
Okulun Adı:
Dersi Adı: Fizik
Sınıf:
Ünitenin Adı: Madde ve Özellikleri
Konu: Madde ,katı ve sıvı maddelerin hacmi,geometrik cisimlerin hacmi,düzgün olmayan cisimlerin hacmi, Madde
miktarlarının karşılaştırılmasında hacmin güvenilirliği.
Önerilen süre: ders saatı
BÖLÜM II
Öğrenci Kazanımları / Hedef ve davranışlar: HEDEFLER
Maddeyi tanıma,maddelerin hacmini ölçebilme
KAZANIMLAR
Madde Her maddenin hacmi olduğunu söyleme ve yazma
Maddelerin hacimlerinin ölçülebileceğini söyleme ve yazma.
Geometrik biçimli cisimlerin boyutlarını ölçerek hacimlerini hesaplama
Şekli düzgün olmayan cisimlerin hacimlerini ölçme
SI birim sisteminde hacim birimini tanımlama,alt ve üst katlarını söyleme ve yazma.
Gazlarında hacimleri olduğunu gösteren örnekler verme.
Madde miktarlarının karşılaştırılmasında (ölçümünde) hacmin güvenilir olup
olmayacağını söyleme ve yazma
Maddelerin ayırt edici ve ortak özelliklerinin kavrama
Hacim ölçülerinin kullanım alanlarını kavrama
Yapılan bir deneyin raporunu yazma becerisi kazanma
Maddelerin boşluklu yapıda olabileceklerini anlama
Ünite Kavramları ve sembolleri /Davranış Madde, katı madde,sıvı madde,gaz madde,ölçme,maddenin ortak özellikleri, maddenin
Örüntüsü: ayırt edici özellikleri, hacim, öz kütle, öz ısı ,erime sıcaklığı,donma sıcaklığı, kaynama
sıcaklığı,yoğunlaşma sıcaklığı,genleşme katsayısı,çözünürlük, süblimleşme, temel
büyüklükler,türetilmiş ,Deney,gözlem temel ve türetilmiş
büyüklükler,uzunluk,boyut,en,boy,yükseklik,yarıçap, çap,küre,silindir,koni,kare
prizma(küp),dikdörtgenler prizması.semboller. Hacim(V), uzunluk(km,hm,dm ,m,cm
dm,mm), Birimler:(km3, hm3 , dm3, m3, dm3 ,cm3,mm3)
Litre(lt),yarıçap(r),yükseklik(h).Pi sayısı(л)
Güvenlik önlemleri: Yanıcı ve yakıcı maddelere dikkat etmek, Kırılgan maddeleri gözlemek ve
korunmak,Bilinmeyen maddeleri koklamaktan kaçınmak
Öğretme-Öğrenme- Yöntem ve Teknikleri: Anlatım , Problem Çözme,Deney yapma,gözlem,inceleme
Kullanılan Eğitim        Öğretmen Tahta, tebeşir,Ders Kitabı,deneyler için gerekli araç ve gereçler.
Teknolojileri-Araç,
Ders kitabı,defter,kalem, tahta, tebeşir ,silgi,deneyler için gerekli araç ve gereçler.
Gereçler ve kaynakça        Öğrenci
Sözel-Dilsel Tanımlar söylenecek ve yazılacak,deney raporu tutulacak
Doğacı ---
Sosyal-Kişiler Arası Maddeler neden biribirinden farklıdır.Deneylerde ne gibi sonuçlar aldık.Tartışılacak
Mantıksal Matematiksel Küre,silindir,koni,kare prizma(küp),dikdörtgen prizma,üçgen prizma gibi geometrik biçimli
Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri

cisimlerin şekillerini inceleme,boyutlarını ölçerek şekil üzerinde gösterme ve bu şemalardan

hacim hesaplama.Deneyde (günlük hayatta) yapılan ölçümleri tabloda gösterme ve tablodaki
değerleri yorumlama. Bilgileri sınıflandırmada tablo,akış şeması yapma ve bunları yorumlama.
İçsel- Bireysel Dersleri işlerken gerçekte nasıl davranıyoruz.Genelde gösteri şeklinde yapılacak deneylerden
sonuç çıkarabiliyormuyuz..Çıkarılan sonuçları öğrendiklerimizle bağdaştırabiliyormuyuz.Günlük
hayat ile bağlantı kurabilecekmiyiz?Cevaplattırılıcak
Görsel-Uzaysal Yapılabilir deneyler gösteri deneyler gözteri şeklinde,Öğrencinin yapabilecekleri kendisine
yaptırılarak tablolar grafikler şekiller çizdirilecek yorumlamaları istenecek
Müziksel-Ritmik -
Bedensel-Kinestetik Öğretmenin vereceği düzgün yada düzgün olmayan cisimleri ölçerek hacimlerini
buldurmak,Ölçülemeyenleri başka yöntemlerle hesaplattırmak
Özet Madde Nedir? Evrende yer kaplayan kütlesi,hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir.Ortak özellikler:Kütle,hacim ve
eylemsizliktir
Ayırt edici özellikler:Özkütle,erime sıcaklığı,kaynama sıcaklığı,özısı,genleşme katsayısı ve çözünürlük tür.
Kontrollü şartlar altında araç ve gereç kullanılarak yapılan işlem ve gözleme Deney denir
Beş duyu organımızı,bazı araç ve gereçler kullanarak yağtığımız incelemeye Gözlem denir
Üç sıvı örneğinin(SU,etil alkol ve amonyak çözeltisi) incelenmesi deneyi yapılarak maddelerin aynı madde olup olmadıkları
açıklanır
SI birim sisteminde Uzunluk,kütle,zaman,akım şiddeti,kelvin sıcaklığı,madde miktarı ışık şiddeti temel büyüklüklerdir.Bunlardan
türemiş birimlerde vardır
Maddelerin hacmi ölçülürken hacim ölçüleri kullanılır.1litre=1000cm 3Hacim birimi m3 tür.
Geometrik biçimli cisimlerin hacimleri ölçümler yardımı ile hesaplanır..(Deney1.2) Küp V= a 3,Dikdörtgenler prizması=a.b.c
Silindir=r2h , Koni=r2h / 3 ,Küre=4/3r3 ile hacimler hesaplanır.
ÖRNEK:
Ebatları 6cm,5cm,4cm olan dikdörtgenler prizmasının hacmi,yarıçapı 5 cm olan kürenin hacminin kaç katıdır?
Prizmanın hacmi= 6.5.4=120cm3 kürenin hacmi=4/3.3.53=500cm3 oranlarsak= Prizma/Küre=120/500=0.24(dikdörtgenler
prizmasının hacminin 0,24 katıdır.)
Düzgün olmayan cisimlerinde hacimleri ölçülebilir(deney 1.3)

1
 Küçük tanecikli cisimlerin hacimleri dereceli silindirle ölçülebilir.ancak bu ölçümlerde değer gerçek değildir (Deney:1.4)
Vkum=Vokunan-Vsu Vhava=Vbeklenen-Vkum bağıntıları ile gerçek öçümler hesaplanabilir
Sıvıların hacimleri çlçülebilir.Sıvılar akışkandır ve bulunduğu kabın şeklini alır.dereceli kaplarla sıcı hacimleri ölçülür(Deney:1.5)
Birbiri içinde çözünen sıvılarında hacimleri dereceli silindirle ölçülür ve eski değerleri ile karşılaştırılır.karışımın hacmi azda olsa
küçük çıkar
(Deney:1.6)
Suda çözünen bir katı ile su karışımının hacmide ölçülebilir.katı maddede boşluklar olduğu için hacimler yanıltıcı
olabilir(Deney:1.7)
Gazların hacimleri ve belirli şekilleri yoktur.Hacimleri bulundukları kabın hacmi kadardır.Bu durumda bulundukları kabın hacmini
ölçmekle içindeki gazın hacmini bulabiliriz.Örneğin bir topun içindeki havanın hacmini ,topun hacmini hesaplayarak buluruz.
(Deney:1.8)
Madde miktarının karşılaştırılmasında hacim güvenlimidir?Tarışınız..
Bir bardak su ile bir bardak zeytinyağı madde miktarı olarak aynı değildir.Tamamen dolu küçük bir şişe süt ile büyük şişe sütün
madde miktarı olarak farklı ve büyük şişenin fazla olduğunu söylemek yanlış olmaz.Bu duurmda aynı cins sıvıların madde
miktarını hacimlerini ölçme yolu ile karşılaştırabileceğimiz sonucuna varırız.Örneğin bir tüpgaz kullanıldıkça kütlesi azalır ancak
gazın hacmi aynı kalır(tüpün hacmi kadar)

Demekki hacim ölçme yolu ile gazların miktarını karşılaştırmak güvenli bir yol değildir.
Aynı kesitli aynı uzunluktaki iki bakır çubuktaki madde miktarı aynıdır. Benzer şekilde :Aynı kesitli farklı uzunluktaki iki bakır
çubuğun madde miktarları da farklıdır.Örnekleri çoğaltabiliriz.Bu durumda madde miktarlarını karşılaştırmak için güvenli bir yol
varmıdır?maddelerin içerdiği madde miktarlarını güvenilir bir şekilde karşılaştırabilirmiyiz?
Deney raporu yazalım..Bunun için DENEYİN ADI: DENEYİN AMACI: KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:DENEY
HAKKINDA BİLGİ:
DENEYİN YAPILIŞI: sırasıyla yazılarak elde edilen sonuçlar değerlendirilir.Örnek olarak geometrik cisimlerin hacimlerini bulma
deneyine ait raporu yazacağız..diğer deney raporlarını sizler yazacaksınız.

BÖLÜM III
Ölçme-Değerlendirme: -Konu ile ilgili ders kitabındaki hazırlık soruları önceden verilerek
 Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme öğrencilerin ön araştırma yapmaları sağlanacak.
Değerlendirme: -Deneyleri öğrencilerin okul dışında da yaparak hayatta uygulamaları için
 Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme eve ödev olarak verilecek.Deney raporu yazmaları istenecek
Değerlendirme: -İleri düzeyde olanlara yönelik :zorluk derecesi biraz yüksek olan sorular
 Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde tahtaya yazılarak isteyenlerin yerinde bunları çözmeleri istenecek.Bu
öğrenme esnada öğrenme güçlüğü çekenlere anlaşılamayan kısımlar tekrar
hızında olan öğrenciler için ek Ölçme Değerlendirme anlatılacak .Ya da basit soruları çözmeleri sağlanacak.Ayrıca deneyleri
etkinlikleri: istedikleri zaman tekrar etmeleri için laboratuardan yararlanmaları
sağlanacak.
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi: Matematik dersi : Geometrik biçimli cisimlerin hacimlerinin ölçülmesi,hesaplanması için gerekli
formüllerin uygulanması yönünden ile ilgilidir.
Edebiyat dersi :Öğrencilerin öğrendiklerini güzel Türkçe ile ifade edebilmeleri, deney raporlarının
yazımında güzel yazı yazmaları,yazılarını yazarken imla kurallarına uyma,defterlerine notlarını düzgün
ve doğru not almalarında gereklidir.
Kimya dersi:Madde ve özellikleri ile ilgili olarak kimya dersindeki konularla bağlantı kurabilmesi
öğrenmeyi kolaylaştıracaktır.
BÖLÜM IV
Planın Uygulamasına İlişkin
Açıklamalar:

…./ … / ……..

CANAN SEVER ……………………..

Ders Öğretmeni Okul Müdürü