OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE

ÖLÇME
 Ölçme,
• Ölçülebilir niteliklerin belirlenmesi ve bu
nitelikleri kullanarak nesneleri
karşılaştırma olarak tanımlanmaktadır.
• Çocukların duyularını aktif olarak
kullanabilecekleri ve problem çözmek için
ihtiyaç duyabilecekleri şekilde etkinlikler
hazırlanmalıdır.
 Neden ölçme?
• Çevrelerini daha iyi tanımalarını
• Ölçme hakkında fikir sahibi olmalarını
• Problem durumunda tahminde
bulunmalarını
• Durumlar ya da nesneler hakkında akıl
yürütmelerini
sağlamak amacıyla yapılır.
 Ölçme kavramı beş evrede gelişir:
İlk evre oyun evresidir.
İkinci evre karşılaştırmalar yapmadır
(benzerlikler kurma).
Üçüncü evre ise çocuğun kendince/keyfi
birimleri kullanmayı öğrendiği devredir.
Dördüncü evre, standart birimlere olan
ihtiyacı fark etmeye başlayabilir.
En son evrede, çocuk metre, litre, gram ve
derece gibi standart birimleri anlamaya
ve kullanmaya başlar.
 Ölçmeyi nerede kullanırız?
• Uzunluk-yükseklik
• Alan
• Hacim
• Ağırlık ÖLÇ
ÜLE
NİT
• Zaman B
E L İ İ Lİ R
K!!!
 Ölçme- uzunluk ve yükseklik

• Uzunluk bir cismin boyunu ifade eden büyüklük olarak

tanımlanmaktadır. Bu büyüklük en, boy veya yükseklik
yönlerinde olabilir. Mesafe ise genellikle herhangi iki
nokta arasındaki uzaklık olarak tanımlanmaktadır. Bir
çocuğun boyunu ölçmek uzunluk kavramını ifade
ederken, ev ile okul arasındaki uzaklık mesafeyi ifade
etmektedir.
• Ölçüm uzunluğu veya mesafe; bir ölçü birimi belirleme
ve nesnenin üzerinde birimi bir uçtan bir uca
yerleştirme olmak üzere iki yönden oluşur.
 Ölçme- uzunluk ve yükseklik
• Okul öncesi dönemde çocukların nesneler
arası mesafeyi veya bir nesnenin
uzunluğunu ölçmeyi öğrenmeden önce ,
sayı kavramını kazanmış olması
gerekmektedir!
Ölçme ve Alan Kavramı

Alan sınırlı, kapalı yüzeylerin ölçüsüdür.

 Alan kavramı için örnek
etkinlikler
• Okul öncesi dönemde alan kavramına ilişkin, alanı
birbirinden farklı nesneler incelenerek, en büyük ve en
küçük alana sahip nesneler belirlenebilir. Alanı birbirine
eşit iki şekil belirlenerek karşılaştırmaları istenebilir.
• Sınıftaki nesnelerin yüzeylerini karşılaştırmaları
istenebilir.
• İkiden fazla kişinin tek kişilik bir mindere oturması
istenerek, bunu neden yapamadıkları tartışılabilir.
 Ölçme ve Hacim Kavramı
• Hacim katı, sıvı veya gazın üç boyutlu
(uzunluk, genişlik, boy) nesneler ile
kapladıkları alandır.
 Ölçme ve Hacim Kavramı
• Çocukların kum veya fasulye ile küçük kutuları veya
kavanozları doldurarak karşılaştırma yapmaları
sağlanabilir.
• Kumu bir kaptan diğerine dökerek, iki kabın hacminin
karşılaştırması yapılabilir.
• Çeşitli hamurlar yapılırken ya da yemek hazırlanırken
sürece dahil edilerek, çeşitli boyutlarda kaşıklar veya
kaplar kullanılabilir.
Farklı boyutlardaki nesnelerin hacimleri ile karşılaştırmalar
yapılarak, çocukların hacim ile ilgili sözcükler
kullanmaları sağlanabilir.
 Ölçme ve Ağırlık Kavramı
• Çocukların ağırlıkla ilgili önemli noktaları
anlayabilmesi için farklı nesnelerin
karşılaştırılması, tartılması ve kullanılması
deneyimlerine ihtiyaçları vardır.
• Çocuklardan okuldaki, sınıftaki, evdeki nesnelerin
ağırlıkları üzerine konuşmalarına fırsat verilerek,
ağırlıkla ilgili sözcükler kullanmaları sağlanabilir.
Bu deneyimleri sırasında “az, çok, daha ağır/hafif,
eşit” veya “gram, kilo” gibi matematiksel sözcüklere
dikkatleri çekilir
 Ölçme ve Zaman Kavramı
• Zaman kavramının olayları sıralama ve devamlılık olarak
iki yönü vardır. Zaman sıralaması, olayların sırasıyla
ilgilidir.
• Zamanın devamlılık boyutu ise çocuklar için daha soyut bir
anlam taşır.
 Ölçme ve Isı Kavramı
• Isı, sıcak veya soğuk kavramının ne kadar
olduğunun ölçülmesidir.
• Sıcak ya da soğuğu tam olarak
anlayabilmek için “termometre” ölçme
aracının kullanılmasına ihtiyaç vardır.
 Ölçme ve Isı Kavramı
• Çocuklarla suyun, havanın, bedenin ve nesnelerin ısısını
belirleme çalışmaları yapılabilir.
• Çocuklar günün farklı zamanlarında havanın sıcaklığını
kontrol ederek bir takvime ya da bir grafik formatına
kaydedebilir.
• Metalin, ahşabın, yünün sıcaklığını dokunma duyusu ile
belirleyerek “buz gibi, ılık, çok sıcak” şeklinde derecesine
göre sıralama yapılabilir. Böylelikle çocukların ısı ile ilgili
sözcükler kullanmaları sağlanabilir.
Kazanım 11: Nesneleri ölçer.
Göstergeleri:
Ölçme sonucunu tahmin eder.
Standart olmayan birimlerle ölçer.
Ölçme sonucunu söyler.
Ölçme sonuçlarını tahmin ettiği sonuçlarla
karşılaştırır.
Standart ölçme araçlarının neler olduğunu söyler.
Kazanım 18: Zamanla ilgili kavramları
açıklar.
Göstergeleri:
Olayları oluş zamanına göre sıralar.
Zaman ile ilgili kavramları anlamına uygun
şekilde açıklar.
Zaman bildiren araçların işlevlerini açıklar.