Quan niệm của Nguyễn Huy Thiệp về văn chương

1. “Mỗi người chỉ có một số kiếp và một cõi sống và chính điều đó
làm cho lòng ta run lên vì căm giận. trong tác phẩm của mình những
nhà văn giỏi bao giờ cũng có một chút muối rắc đâu đó trên từng trang
viết. Muối xát lòng người đọc một thì xát lòng người viết ra nó mười
lần.”
2. “Tôi nghĩ có lẽ sức truyền cảm cô đúc trong các con chữ ở những
nhà văn lương thiện chính là sự ráo riết ý nghĩa ở từng con chữ ấy.
Đây chính là cái đẹp vì từ lâu người ta đã coi cái Đẹp là sự sống và sự
giản dị là điều kiện thiết yếu của nó.”
3. “Nhà văn trước sau gì vẫn phải – và chỉ là người đi tìm Đạo mà
thôi. Anh ta dại dột chạy tế lên trước để vén tấm màn vô thức lên cho
mọi người cảm thấy, trông thấy rồi sau đó để họ về nhà, họ ngẫm nghĩ
và ý thức để sống cuộc đời của họ sao cho có Đạo.”
4. “Công việc của nhà văn bắt đầu từ đâu? Tôi nghĩ rằng phải bắt đầu
từ việc nghiên cứu bạn đọc, đúng hơn là phải nghiên cứu tâm lý dân
tộc trong cả một khoảng thời gian dài. Trên cơ sở đó nhà văn dọn ra
món ăn tinh thần cho cả thời đại mình. Lúc ấy tác phẩm của anh mới
là một tác phẩm xứng đáng. Tính chất hợp thời của một nhà văn đáng
kể ở chỗ này.”
5. “Văn học nước ta mới hình thành chưa được 100 năm. Đã đến lúc
văn học phải bước những bước chính xác trên hành trình gian khổ của
nó. Chính xác cũng là một trong những điều kiện thiết yếu của cái
đẹp.”
6. “Đối tượng của văn học là con người. Văn học là khoa học về con
người. Tôi không tin những nhà văn không có lý lẽ xác đáng về con
người có thể viết hay được.”
7. “Cách đây hai trăm năm, Diderot đã chỉ rõ: “Cái thật, cái tốt và cái
đẹp khăng khít với nhau”. Tư tưởng đó đúng với mọi giá trị hàng hóa,
trong đó có văn chương.”
8. “Những nhà văn thiên tài hầu hết phải trải qua những tình huống hết
sức oái oăm trong số phận của mình. Những khát khao đều phải trả
giá. Những khát khao của cá nhân nhà văn phù hợp với khát khao của
nhân loại thì nhà văn sẽ làm lễ đăng quang cùng nhân loại. Ngược lại
những khao khát của cá nhân nhà văn bệnh hoạn thì bệnh hoạn sẽ làm
ma hậu hĩ cho anh.”
9. “Tôi viết bài này với đức tin văn học có ích thật sự và mang lại
niềm vui thật sự cho con người. Tôi cũng giữ đức tin văn học là một
sự nghiệp cao cả.”
10. “Chảy đi sông ơi
Băn khoăn làm gì?
Rồi sông đãi hết
Anh hùng còn chi?...”