HƯỚNG DẪN ÔN TẬP KÌ THI TUYỂN VÀO NHNN 2020

Đầu tiên, mình sẽ giới thiệu qua về quy trình tuyển dụng của NHNN để các bạn
hiểu rõ, phân phối thời gian một cách hợp lí để có thể đạt hiệu quả ôn tập cao nhất.
Kì thi tuyển SBV được thực hiện theo quy định tại nghị định 24/2010 và nghị định
161/2018. Kì thi gồm có 2 vòng:

- Vòng 1: Là vòng điều kiện, tức là chỉ cần đạt 50% số câu hỏi trở lên là đủ
yêu cầu bước vào vòng 2. Điểm thi theo quy định sẽ không tính vào điểm thi
chuyên ngành vòng 2 nhưng với NHNN thì có một số điểm khác, điểm môn
thi kiến thức chung càng cao thì trong quá trình phỏng vấn vòng 2, đó là một
điểm cộng để ban giám khảo đánh giá bạn cao hơn. Vòng 1 thi 3 môn, hình
thức thi trắc nghiệm, gồm môn kiến thức chung (60 câu 60 phút), tin học (30
câu 30 phút), tiếng anh (30 câu 30 phút). Nếu thi trên máy thì sẽ không phải
thi tin học, ví dụ như ở cụm thi trung ương, cụm thi phía bắc, cụm thi Đông
nam bộ. Nếu thi trên máy thì sẽ biết kết quả điểm luôn, thi trên giấy thì phải
chờ từ 1-2 tuần mới có điểm, phúc khảo thêm 1-2 tuần nữa. Tính ra nếu thi
trên máy thì vòng 2 cách vòng 1 chỉ từ 1-2 tuần, còn nếu thi trên giấy thì sẽ
cách vòng 1 3-5 tuần.

Lưu ý: >>> Đối với các đơn vị xét tuyển như tây nguyên, tây bắc bộ thì sẽ
không thi vòng 1 mà đi thẳng vào vòng phỏng vấn luôn.

>>> Do lượng hồ sơ nộp vào NHNN khá ít nên thường sẽ có thông báo gia hạn
nộp hồ sơ, do đó thời gian dự kiến như trong thông báo ban đầu thường không
thực hiện được. Thời gian thi thực tế thường muộn hơn so với dự kiến ban đầu
từ 1 đến 2 tháng.

- Vòng 2: Hình thức thi là phỏng vấn. Phỏng vấn theo cách làm của NHNN
thường có 2 phần. Đầu tiên là bạn sẽ được gọi vào một phòng rồi họ sẽ phát
cho bạn 1 bộ câu hỏi, bộ câu hỏi đó gồm 2 phần: phần 1 gồm 10 câu hỏi trắc
nghiệm test nhanh kiến thức chuyên ngành, phần 2 gồm 2 câu phỏng vấn. 10
câu hỏi trắc nghiệm bạn chỉ được làm trong vòng 10 phút, sau 10 phút họ sẽ
thu phiếu trả lời, sau đó bạn có từ 10-20 phút để suy nghĩ cho 2 câu hỏi
phỏng vấn. OK, bạn sẽ vào phòng khác để trả lời ban giám khảo. Ban giám
khảo thường có 3 người, thông thường sẽ có lãnh đạo 1 vụ cục nào đó ở
trung ương, đại diện tổ chức cán bộ và 1 người giữ chức vụ lãnh đạo ở địa
phương. Bạn sẽ trả lời câu hỏi trong đề thi của bạn, sau đó ban giám khảo sẽ
hỏi thêm một số câu khác. Thời gian phỏng vấn kéo dài từ 10-20 phút. Xong
xuôi bạn đi về thôi. Điểm thi phỏng vấn sẽ có sau từ 1-2 tuần, không phúc
khảo đối với thi phỏng vấn. Điểm phỏng vấn là số điểm duy nhất để xét xem
thí sinh nào trúng tuyển, theo nguyên tắc lấy từ trên xuống dưới đến khi hết
chỉ tiêu.

>>> Sau khi có điểm phỏng vấn thì nếu đậu, bạn sẽ được liên hệ để hoàn thiện
hồ sơ, ra quyết định trúng tuyển. Thông thường bạn sẽ đi làm sau từ 30-45
ngày, kể từ ngày có điểm thi phỏng vấn.

Thứ hai là về tài liệu, tài liệu SBV đưa ra thường rất rộng, thông thường kiến
thức chung sẽ có tầm 10 văn bản, môn chuyên ngành sẽ có tầm 30 văn bản, 6
đầu sách, 4 báo cáo thường niên, một số đầu báo tạp chí. Môn tiếng anh và tin
học, SBV sẽ không đưa cụ thể một tài liệu nào mà chỉ thông báo chung chung
là tiếng anh theo khung năng lực ngoại ngữ bậc 2, tin học theo yêu cầu của vị trí
việc làm. Điều đó sẽ khiến bạn rất hoang mang không biết nên bắt đầu từ đâu,
cái gì nên ưu tiên, cái gì không. Thực tế từ kì thi trung ương tháng 3/2020, kì thi
làm chuẩn đầu tiên của SBV theo hình thức thi mới cho thấy rất nhiều phần tài
liệu họ đưa ra không được sử dụng tới. Nguyên nhân là SBV đã đặt hàng một số
trường đại học lớn nên cách ra đề của SBV sẽ có hơi hướng giống với đề thi kết
thúc học phần của sinh viên, thay vì kiểu ra đề trích luật như thi công chức
thông thường. Do đó cách học cũng sẽ có sự khác biệt. Bạn nên tập trung học
sách, giáo trình trước hơn là tập trung vào học luật, nghị định, thông tư.
Khi bạn nắm rõ lý thuyết trong sách thì sẽ học các kiến thức trong luật, thông tư
nhanh hơn.

Thứ ba là về mức độ ưu tiên các bài thi. Thực tế cho thấy rằng vòng 2 phỏng
vấn mới là vòng quyết định, phân rõ thắng thua, vòng 1 thường qua hết. Bạn
nên dành thời gian chính cho kiến thức vòng 2 ngay từ đầu hơn là kiến
thức vòng 1, vòng 1 chỉ nên học khi có thông báo danh sách thí sinh đủ
điều kiện dự thi, tức là lúc đó thường cách vòng 1 tầm 2 tuần. Lưu ý là luật
ngân hàng nhà nước 46 và luật các tổ chức tín dụng 47 vừa nằm trong môn ktc,
vừa nằm trong môn chuyên ngành nên sẽ phải học trước, không đợi muộn mới
học.

Mình sẽ nói rõ mức độ khó và cấu trúc chi tiết các bài thi như sau:

- Môn kiến thức chung: Đề thi sẽ có 60 câu trắc nghiệm trong 60 phút, bạn trả
lời đúng 30 câu trở lên là được. Đương nhiên hãy cố gắng điểm càng cao
 càng tốt nhé, giám khảo sẽ đánh giá bạn cao hơn đấy. Môn kiến thức chung
không chỉ bao gồm các văn bản luật được quy định trong khung tài liệu ôn
tập mà sẽ bao gồm cả kiến thức chuyên ngành. Tức là trong đề thi kiến thức
chung, họ vẫn sẽ hỏi bạn về các loại rủi ro, cách tính một số loại lãi suất, dự
phòng, bảng cân đối kế toán…Môn kiến thức chung không khó, rất nhiều
câu hỏi dạng cho điểm, đọc lên là bạn có thể biết ngay đáp án, nhất là kiến
thức trong các bộ luật cán bộ công chức, hiến pháp. Do đó đối với 2 luật này
không cần phải học kĩ, chỉ nên học theo tinh thần nắm rõ các khái niệm, luật
này là viết về cái gì, cách phân loại, vai trò chính của các bộ phận trong bộ
máy, tránh sa đà vào các điều luật dài lê thê như chức năng, nhiệm vụ quyền
hạn. Luật ngân hàng 46, 47 bạn cần phải học kĩ hơn, vì thi ngân hàng nhà
nước thì luật 46, 47 phải nắm rõ, bạn nên học từ đầu, tránh nhầm lẫn cơ bản.

- Môn tiếng anh: Đề thi sẽ có 30 câu trắc nghiệm trong 30 phút, bạn trả lời
đúng 15 câu là đủ điều kiện. Đề thi theo mức A2, được coi là dễ với mặt
bằng chung. Đề thi gồm một số dạng bài như ngữ pháp cơ bản, cho đoạn văn
rồi trả lời câu hỏi, điền từ vào đoạn văn. Nếu mức học của bạn cơ bản, toeic
400 trở lên thì không cần lo môn tiếng anh quá nhiều, đến gần thi vòng 1 thì
làm một số đề mẫu, ôn lại ngữ pháp là được. Tuy nhiên, nếu bạn mất gốc
hoàn toàn, không biết gì mấy về tiếng anh thì nên ôn từ đâu cùng với môn
chuyên ngành.

- Môn tin học: Thông thường sẽ thi theo chuẩn thông tư 03, mức độ tương đối
dễ với các bạn thường sử dụng máy tính. Đề thi thường hay hỏi chính về các
thao tác trên WORD và EXCEL 2010. Do đó nếu bạn thường sử dụng máy
tính thì chỉ cần đến gần ngày thi, thực hiện lại các thao tác theo yêu cầu của
 thông tư 03 là được, rất cơ bản. Còn với những bạn yếu về mảng này thì nên
chăm sử dụng 2 ứng dụng word và excel, mày mò xem nó có những chức
năng gì, cách sử dụng ra sao.

- Môn chuyên ngành: Lưu ý rằng là kiến thức chuyên ngành được sử dụng
cho cả môn kiến thức chung nên nếu bạn mạnh chuyên ngành thì việc qua
môn kiến thức chung tương đối dễ dàng. Danh sách các tài liệu, đầu sách
cần thiết để học môn chuyên ngành thì mình đã tổng hợp lại cho bạn trong
phần 1 tài liệu. Sẽ có một số tài liệu khác, tuy nhiên bạn không nên tiếp xúc
với phần đó vội, phần đó sẽ được mình để ở phần 3 tài liệu, lúc nào gần tới
kì thi thì mình sẽ gửi các bạn. Các bạn xem sớm cũng ko giúp ích gì nhiều
khi kiến thức căn bản ở phần 1 chưa hiểu hết.

Đầu tiên là bạn phải mua 2 đầu sách mà mình đã chụp ảnh bìa ở phần 1, luật,
nghị định, thông tư, bạn có thể học online nhưng sách thì không thể được.
Phải mua sách thì mới học nhanh và hiểu được, khi hiểu được sách thì bạn
sẽ có kiến thức nền tảng vững chắc, rành mạch, điều đó sẽ gây ấn tượng với
ban giám khảo. Về cách học ở sách thì bạn nên học từ sách Lý thuyết tài
chính tiền tệ trước khi học sách Ngân hàng thương mại. Khi đọc sách, bạn
lưu ý rằng nên bám sát với kiến thức thực tế hơn là sa đà vào các học thuyết
hàn lâm. Sách lý thuyết tài chính tiền tệ sẽ cho bạn một cái nhìn tổng quan
về hệ thống tài chính, mà cốt lõi bạn cần nhớ lấy là vai trò của ngân hàng
trung ương. Ngân hàng trung ương có 3 vai trò chính để thực hiện chính
sách tiền tệ, gồm phát hành tiền, quản lý nhà nước đối với ngân hàng, cung
ứng dịch vụ cho chính phủ. Trong 3 vai trò này thì vai trò quản lý nhà nước
đối với ngân hàng là vai trò bạn cần học kĩ nhất, bởi vì việc phát hành tiền
 hay cung ứng dịch vụ cho chính phủ thường là nghiệp vụ sâu sát đối với
ngân hàng nhà nước trung ương. Bạn thi chi nhánh tỉnh thì nên tập trung vào
vai trò quản lý nhà nước đối với ngân hàng. Trong việc quản lý nhà nước đối
với ngân hàng thì công cụ thanh tra, giám sát là công cụ được quan tâm và
thực hiện nhiều nhất. Do đó khi xem sách ngân hàng thương mại nên kết
hợp cả việc đọc 3 thông tư thanh tra, giám sát. Vì mỗi chương trong sách
ngân hàng thương mại sẽ đi kèm với một mảng quy định trong thông tư, việc
học kết hợp sẽ giúp bạn nắm vững lý thuyết và quy định trong thực tế. Lưu
ý rằng, kiến thức trong sách ngân hàng thương mại và 3 thông tư thanh
tra, giám sát là trọng điểm để hỏi trong bài thi phỏng vấn, sách lý
thuyết tài chính tiền tệ là nền tảng chung.

Trên đây là một số lưu ý của mình để các bạn học tốt kiến thức phần 1. Những lưu
ý và tài liệu khác, mình sẽ gửi các bạn ở phần 3 và lúc sát kì thi.