1.

የቅርጫት ኳስ

1.1. የቅርጫት ኳስ ታሪካዊ አመጣጥ

የቅርጫት ኳስ የተፈለሰፈው በ 1891-92 የትምህርት ዘመን በስፕሪንግፊልድ በሚገኘው

ስፕሪንግፊልድ ኮሌጅ፣ ማሳቹሴትስ ዶ/ር ጄምስ ኤ ናይስሚት የፒች ቅርጫቶችን በተቃራኒው
የማያያዝ ሀሳብ ፈጠሩ ። ። የቅርጫት ኳስ ስም ያገኘው ጥቅም ላይ ከዋለው የመጀመሪያው ኳስ
እና ቅርጫት ነው።በመጀመሪያዎቹ ጨዋታዎች. ጨዋታው በ YMCA በመላው አሜሪካ እና
ለውጭም ተተዋውቆ ነበር፡፡ የቅርጫት ኳስ በ 1936 የኦሎምፒክ ጨዋታዎች አካል
ሆነ።የጨዋታው ተፈጥሮ የቅርጫት ኳስ እያንዳንዳቸው አምስት ተጫዋቾች ባሏቸው ሁለት
ቡድኖች ይጫወታሉ። የጨዋታው አላማ ተጨማሪ ግብ ማስቆጠር ነው።ከተቃዋሚዎ ይልቅ
ነጥቦች ኳሱ አልፏል፣ ይጣላል፣ ተወጋ፣ ተመታ ወይም ከአንዱ ተንከባሎ ተጫዋች ወደ ሌላ.
ኳሱን የያዘ ተጫዋች ከወለሉ ጋር ያለውን ግንኙነት መጠበቁን እና ሌሎችን የተለያዩ ህጎች እና
መመሪያዎችን ይይዛል፡፡

ከወለሉ በ 3.05 ሜትር ከፍታ ላይ ሁለት የፍራፍሬ ቅጫቶችን በማስቀመጥ በ 1891 ቅርጫት
ኳስ በዚህ መንገድ ተፈጠረ፡፡ በፍጥነትም ወደ አሜሪካ፣ ሜክሲኮ፣ አውሮፓ ተስፋፋ፡፡
በአምስተርዳም 1928 እና በሎሳንጀለስ 1932 በተደረጉ የኦሎምፒክ ጨዋታዎች ቅርጫት ኳስ
እንደ ኢግዚብሽን ስፖርት ተጫወቱ ሲሆን ነ 1937 በርሊን ውስጥ በይፋ ፕሮግራም ውስጥ
የሴቶጭ የስፖርት ውድድር በ 1976 ተካል፡፡

የቅርጫት ኳስ በአሁኑ ወቅት ተወዳዳሪ እና ተመራጭ የስፖርት ውድድር አይነት ነው፡፡

የቅርጫት ኳስ የተለያዩ መመሪያና ህግ ያሉት እዲሁም የአጨዋወት ስልት የመስሰሉት ነገሮችን
በውስጡ የያዘ ነው፡፡

1.2. ቅርጫት ኳስ ምንድን ነው

ቅርጫት ኳስ የቡድን ውድድር ስፖርት ውስጥ አንዱ ነው፡፡ አላማው ኳስን ከፍባለ ቅርጫት
ውስጥ በእጆች ማስገባት ነው፡፡ አሸናፊውበተቃዋሚው ቡድን በጠርዝ ላይ ብዙ ነጥቦች
ማስቆጠር ነው፡፡
1.3. የቅርጫት ኳስ መሰረታዊ ህጎች

በአሁኑ ውቅት እንደማህበሩ አይነት የሚለያዩ የሙያዊ ቅርጫት ህግ አሉ፡፡ ዋና ዋና

የአለም አቀፍ ቅርጫት ኳስ ፌዴሬሽን የሚባሉት ኤን.ሲ.ኤ እና ኤን.ቢ.ኤ ከአሜሪካ
ናቸው፡፡

ሕጎች

 እያንዳንዱ ቡድን 12 አባላት መያዝ አለባቸው፡፡

 በእያንዳንዱ ጨዋታ 5 ተጫዋች ብቻ መያዝ አለባቸው፡፡
 ጨዋታው በእያንዳንዳቸው በ 10 ደቂቃ ውስጥ በአራት ጊዜያት የተዋቀረ ነው፡፡
 በአቻ ውጤት ከሆነ ከቡድኑ ውስጥ አንዱ ውጤት እስጊያገኝ ድረስ ለ 5 ደቂቃ
ይራዘማል፡፡
 በግጥሚያው ወቅት ተተኪዮች ያልተገደቡ ናቸው፡፡
 ጨዋታው 5 ተጫዋቾች እና ሁለት ቡድን ያሉት የውድድር አይነት ነው፡፡

ቅርጫት ኳስ እያንዳንዳቸው በአስራ ሁለት ተጫዋቾች መካከል በሁለት ቡድኖች መካከል

የሚደረግ ፍልሚያ ነው፡፡ በጨዋታው መሀል የ 15 ደቂቃ መ n ረጥን ጨምሮ እያንዳንዳቸው 10
ደቂቃ አራት ሩብ ያካተተ ነው፡፡ በእያንዳንዱ የ 10 ደቂቃ መዘግየት በመካከል ሁለት ደቂቃ
ልዩነት አለ፡፡

ኳሱ

የቅርጫት ኳስ ከ 74.9 ሴ.ሜ ክብ የሆነ ከ 650 ግራም ክብ፣ ከቆዳ ወይም ከጎማ የተሰራ
ብርቱካናማ ቀለም ያለው ኳስ ነው፡፡

ቅርጫት

ነጭ ቀለበት መሆን አለበት ቀለበቱ ውስጥ ሲገባ ለ አንድ ሰከንድ መያዝ አለበት፡፡ ርዝመት ከ
40-45 ሴ.ሜ መሆን አለበት፡፡ የተጨዋቾቹ እጅ አደጋ ላይ መጣል የለበትም፡፡

ደውል
ቀለበቱ 45 ሴ.ሜ መሆን አለበት ብርቱካናማ የሆነ የቱቦው ዲያሜትር 1.6 ሴ.ሜ
መሆን አለበት፡፡

አንዳንድ ሁኔታዎች በቅርጫት ኳስ

 ማገድ
 ቻርጅ ማድረግ (ወይም የተጫዋች ቁጥጥር ፋውል)
 ክርንን ማጎንበስ
 ግላዊ ወይም ቴክኒካል ጥፋት
 የእጅ ቼክ
 መያዝ
 ሆን ተብሎ ጥፋት
 አፀያፊ ፋውል
 ግላዊ ጥፋት
 የቡድን ጥፋት ወ.ዘ.ተ……………………………..
የቅርጫት ኳስ መሰረታዊ ሜዳ