E.

Elektromicroscopische bouw van cellen ( droog practicum/taak) – MET TIPS

Sint-Jan Berchmans College

Jakob Smitslaan 36
2400 MOL

Leerlingenpracticum biologie:
Kunnen we via elektronenmicroscopische
studie een onderscheid maken tussen
plantaardige en dierlijke cellen?

Namen : Hidayet Akyuz, Senne Lodewyckx, Rune Ooms

Klas en studierichting : 5WeWi8
Schooljaar : 2022-2023
Oriënteren

1 Onderzoeksvraag:
Kunnen we via elektronenmicroscopische studie een onderscheid maken tussen plantaardige en
dierlijke cellen?

Voorbereiden

2. Wat je vooraf moet weten

Plantencellen en dierlijke cellen zijn ongeveer 10 tot 200 micrometer groot (1 micrometer of 1 μm =
0,001 mm). Ze liggen binnen het optische bereik van de lichtmicroscoop.
Via de lichtmicroscoop kunnen we echter niet alle structuren binnenin een cel bestuderen. Voor de
studie van de submicroscopische structuur van de cel, waaronder het grootste deel van de organellen
horen, hebben we een elektronenmicroscoop nodig.

Een plantaardige en een dierlijke cel hebben veel gelijkenissen, maar ook een aantal verschillen. Zoals
alle eukaryote cellen zijn beide cellen omgeven door een celmembraan en hebben ze een celkern en
andere celorganellen. Specifieke kenmerken voor beide cellen zijn hieronder weergeven in de tabel.

Plantaardige cel Dierlijke cel

Mitochondriën Ja Ja
Endoplasmatisch Reticulum Ja Ja
Golgi-apparaat Ja Ja
Cytoskelet Ja Ja
Ribosomen Ja Ja
Celwand Ja Nee
Vacuole Ja Nee
Plasten Ja Nee
Centriolen Nee Ja
Lysosomen Nee Ja
Tabel 1: gelijkenissen en verschillen tussen plantaardige en dierlijke cel

Wat verwacht je dat je van de plantaardige en dierlijke cellen gaat kunnen zien onder de
elektronenmicroscoop?
Wij denken dat we verschillende celorganellen gaan kunnen zien, en we denken dat we een verschil
zullen zien tussen plantaardige en dierlijke cellen onder een microscoop.

3. Materiaal
Fotos van elektromicroscopische beelden van verschillende cellen.
 Uitvoeren

4. Werkwijze en waarneming

Daar er geen elektronenmicroscoop voor handen is, maken we gebruik van EM-beelden die
we niet zelf gemaakt hebben.

Hieronder vind je een aantal elektronenmicroscopische beelden. Op de eerste twee figuren

staat telkens een volledige cel. Bij figuur 3 tot figuur 8 is er een sterkere vergroting gebruikt,
waardoor er telkens slechts één of een paar verschillende organellen op de figuur zichtbaar
zijn.

kernmembraan

celkern
ribosomen

nucleus
celwand

plasten

vacuole

celmembraan

Fig 1 Plantencel (worteltop) opgenomen met een Transmissie Elektronenmicroscoop (TEM)

Opname: A.M. Wolters-Arts, Radboud Universiteit Nijmegen.
 Lysosomen

Cytoplasma
Celkern

Celmembraan

Fig 2 ß-cel van pancreas

vacuole

E.R.

Fig 3
Golgiblaasje

Golgi-apparaat

Mitochondriën

matrix

Fig 4

mitochondriën

Matrix

Fig 5
 E.R.

Fig 6

Mitochondriën

celkern

nucleolus

chromatine

kernmembraan

Fig 7
Centriool

Endoplasmatisch
reticulum

Fig 8

Rapporteren en reflecteren

5. Besluit

Beantwoorden van de onderzoeksvraag.

Antwoord onderzoeksvraag: Soms wel, want je kan niet altijd zo goed zien of het om een plantaardige
of dierlijke cel gaat, maar als je goed kijkt kan je toch wel aantal kenmerken van die cellen zien
waardoor je ziet of het om een plantaardige of dierlijke cel gaat.
Welke celorganellen kon je waarnemen? Bespreek hierbij de verschillende preparaten die je gezien
hebt. Wat zie je? (vb: de kleine zwarte bolletjes centraal in de cellen zijn de celkernen)
(zie tekeningen)
Je mag hierbij pijlen zetten bij de verschillende figuren en aanduiden waar je welk organel ziet.
(zie tekeningen)
Zijn plantaardige en dierlijke cellen even gemakkelijk om te bestuderen onder de
elektronenmicroscoop of niet? Indien niet, waaraan zou dat kunnen liggen?
Soms is het even gemakkelijk en soms niet, want bij plantaardige cellen kan je soms meer
celorganellen zien dan bij dierlijke cellen. Je kan het soms bij alle twee de cellen niet goed zien wat je
ziet en daarom ook niet altijd zo goed besluiten over welke celorganellen en delen het gaat. Bij
plantaardige cellen is het wel zo dat je het wel soms goed kan zien, omdat het een celwand, vacuole en
plasten heeft en een dierlijke cel niet.
6. Reflectie
6.1 Algemene reflectie

Zijn de resultaten die je verkregen hebt in overeenstemming met wat je had verwacht? Klopt je
hypothese? Indien je hypothese niet juist was, probeer te achterhalen waarom deze niet juist
was. Wat had je fout ingeschat, of waarmee had je geen rekening gehouden, ….

6.2 Persoonlijke reflectie

Geef een korte reflectie, d.w.z. dat jullie kort weergeven wat jullie van de proef geleerd hebben,
wat er goed ging of mis ging, wat er beter had gekund, …
- We hebben de verschillen van tussen cellen waargenomen en onderscheid kunnen maken
tussen dierlijke en plantaardige cellen. Ook hebben we goed gezien hoe sommige
celorganellen kunnen uitzien onder een microscoop. Je kon wel niet altijd zien over welke cel
het ging, omdat het niet duidelijk was of het moeilijk te zien was over welke celorganel het
ging. Toch hebben we ons best gedaan en goed gewerkt om het zo goed mogelijk te maken.

Peerevaluatie : Je geeft een beoordeling van je medeleerling over de gegeven items. Hiervoor
wordt de volgende score gebruikt : 1=zwak, 2=voldoende, 3=goed, 4=zeer goed.
Van Hidayet over Senne

Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de X

degelijkheid van het practicum

Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het X

practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling X

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot X

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten X

interpreteren

Van Hidayet over Rune

Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de X

degelijkheid van het practicum
 Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het X
practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling X

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot X

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten X

interpreteren

Van Senne over Hidayet

Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de

degelijkheid van het practicum

Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het

practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten

interpreteren

Van Senne over Rune

Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de

degelijkheid van het practicum

Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het

practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten

interpreteren
 Van Rune over Hidayet
Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de

degelijkheid van het practicum

Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het

practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten

interpreteren

Van Rune over Senne

Vragen Score

1 2 3 4

Is betrokken bij het onderwerp en geeft om de

degelijkheid van het practicum

Zorgt mee voor een goede voorbereiding van het

practicum

Is bereid tot een eerlijke taakverdeling

Is aangenaam om mee samen te werken : bereid tot

overleg, toont respect

Kan de proef goed uitvoeren en de resultaten

interpreteren

7. Bibliografie

Biogenie 5.2: Leerboek. Uitgeverij de boeck, 1e druk pg 27

http://www.vcbio.science.ru.nl/images/tem-plant-cell.jpg
http://streamlyner.com/wp-content/uploads/2014/06/pancreatic-beta-cellspancreas-histology---
pancreatic-beta-cell---em-obomofnh.jpg
http://medcell.med.yale.edu/image_gallery/cell.php
http://www4.uwsp.edu/biology/courses/botlab/Lab11a.htm