"Di na Ako Makahabi ng Tula"

ni Rogelio L. Ordonez

Isang premyadong manunulat si ROGELIO L. ORDOÑEZ – kuwentista’t

nobelista, makata’t peryodista — Gantimpalang KADIPAN sa sanaysay at
maikling kuwento, Gantimpalang Liwayway sa nobela, Gawad Balagtas sa
pamamahayag, Pambansang Alagad ni Balagtas sa literatura, Jose Rizal
National Centennial Commission sa sanaysay at Gawad Alejandro G.
Abadilla bilang “malikhaing manunulat at militanteng peryodista.”
Pinarangalan din siya ng probinsiya ng Cavite bilang Progresibong
Caviteño sa larangan ng panitikan, at ng mismong bayan niya ng Imus
bilang natatanging taga-Imus sa literatura.
 Pagsusuri ng Tula Gamit ang Sosyolohikal na Pagdulog Panuto: Suriin
ang tula ni Rogelio L. Ordonez na pinamagatang Di na Ako Makahabi
ng Tula sa pamamagitan ng pagsagot sa mga sumusunod na
katanungan na may pagsasaalang-alang sa paggamit ng Teoryang
Sosyolohikal. Ang pagdulog na ito ay tumutuloy sa pagsusuri ng
relasyon ng tao sa lipunan, sa pulitika, relihiyon, at paghahanapbuhay.

1. Ano ang relasyon sa isat-isa ng mga

karakter at ng lipunan?

Nakikita kong hindi makatarungan, hindi patas, at walang

kasaganaan ang ugnayan ng mga tauhan at lipunan sa isa't isa
dahil kinikilala ko kaagad ang may-akda sa mga naunang linya na
hindi siya makapaghahabi ng tula dahil mabilis na nalulunod ang
kanyang isip sa mga hindi kanais-nais na isyu na nangyayari sa
lipunan. Ito ang mga pangunahing isyu na kinakaharap ng
Pilipinas. Dahil dito, ang tunggalian sa pagitan ng mga uri na
kanilang kinabibilangan ay kinakatawan sa isang lipunan kung
saan may mayaman at mahirap, namumuno at inaapi sa ugnayan
ng lipunan at mga karakter. Ang engkwentro na ito ay
nagpapakita ng hindi pagkakapantay-pantay dahil mukhang ang
nakatataas na uri lamang ang may karapatang bumoto sa lipunan,
habang ang mga mahihirap ay inaalipin, binabalewala, at
pinapahiya. Nagpapakita ito ng kawalan ng kahusayan at hindi
magandang pamamahala, na maaaring magresulta sa kaguluhan.
 2. Nagpapahayag ba ang akda ng
isyung panlipunan tulad ng lahi,
kasarian, at uri?

Oo. Ang akdang pampanitikan na ito ay nagpapahayag ng opinyon sa

isang paksang panlipunan, katulad ng sitwasyon ng buhay ng mga
tao sa lipunan. Sa koleksyong ito, ang lahat ng mga tula ay
naglalarawan ng malupit na kawalang-katarungan at hindi patas na
pagtrato sa mga mahihirap at nakakataas. Ipinapahayag din nito ang
pagnanais ng mga ordinaryong mamamayan, na lalong naghihirap,
na labanan at iligtas ang sarili mula sa pagkaalipin ng naghaharing
uri sa lipunan.Higit pa rito, ang tulang ito ay maaaring bigyang
kahulugan bilang isang pagpuna sa tiwali at baluktot na sistema ng
pamahalaan, na may layuning makamit at ipaglaban ang mga
mamamayang patuloy na inaabuso at ang kanilang mga karapatan ay
niyuyurakan ng mapagsamantalang mga mamamayan na nasa
posisyon ng kapangyarihan sa lipunan.

3. Paano nasasalamin sa akda ang

pinakananasang abutin ng isang Pilipino?

Ang mga linya ng tula ay naglalarawan ng kabiguan ng mga

manggagawa at magsasaka, gayundin ang kanilang mga luha at
pawis sa hirap na handa nilang tiisin upang ang mga tao ay
mabuhay sa kanilang lipunan. kasama ang. Ang gusto lang nila
ay marinig, kilalanin, at kilalanin bilang mga bayani na
tumutulong sa mga tao sa buong bansa na makakuha ng bigas. At
sa lipunang ito, lahat ng isang normal na mamamayan ay
naghahangad ng pagkakapantay-pantay kung ang mga taong
nasa laylayan ay hindi sasailalim sa diskriminasyon,
pagsasamantala, pang-aalipin, o pang-aabuso.
4. Paano nahuhubog ng pwersang panlipunan ang relasyon sa
isa‘t-isa ng mga grupo o mga uri ng tao sa akda? Sino ang may
kapangyarihan, at sino ang wala? Bakit?

Dahil sa pagnanais nitong bumuo ng pantay na kaalaman at karapatan

para sa lahat ng indibidwal sa lipunan, ang gawaing ito ay may
kapangyarihang panlipunan na humuhubog sa mga ugnayan sa pagitan
ng mga grupo o kategorya ng mga tao sa tula. Maaaring ipangatuwiran
na walang sinuman ang maaalipin, magugutom, o mapapahiya kung
ang lahat ay tratuhin nang pantay-pantay.Ang mga taong nasa
posisyon ng kapangyarihan, partikular sa gobyerno, ay mayaman o
may malaking halaga ng pera. Maraming beses, ginagamit ng
mayayamang tao ang kanilang kayamanan upang siraan ang iba dahil
naniniwala sila na sila ay mas mataas at karapat-dapat na alagaan. Ang
mga walang kapangyarihan, sa kabilang banda, ay ang mga mahihirap
sa lipunan, mga regular na tao, kadalasang mga manggagawa at
magsasaka, na walang kamalayan sa kanilang kalagayan.Sila ang mga
taong pinagkaitan ng boses para igiit ang kanilang mga karapatan, na
kulang ang sahod, at kulang ang halaga sa kabila ng katotohanang
napakalaki ng kontribusyon ng mga magsasaka sa pang-araw-araw na
buhay ng mga mamamayan ng ating bansa, dahil magugutom tayo
kung wala tayo. mga magsasaka. Sa kultura ngayon, posibleng
magtaltalan na natural at makasaysayan ang pagkakaiba-iba ng buhay
ng isang tao.Bagama't maliwanag na mayroong tumataas sa itaas at
may bumabagsak sa ibaba, may malaking pagkakaiba sa pagitan ng
dalawang sitwasyon dahil ang mga nasa itaas ay madalas na mapang-
abuso, at ang mga inaalipin sa ibaba ay walang kapangyarihan. Ang
sitwasyong tulad nito ay maaaring maging lubhang problema para sa
isang lipunan.
 5.Ano ang sinasabi ng akda sa ekonomiya at sosyal na
kapangyarihan? Sino ang mayroon nito at sino ang wala?
Meron bang kumikiling sa paniniwala ni Karl Marx?

Sa artikulong ito tungkol sa kapangyarihang pang-ekonomiya at panlipunan,

tinalakay ang iba't ibang tunggalian na umiiral sa loob ng ating lipunan, kung
saan mayroong dalawang estado sa buhay ng mga tao: ang mahirap at mayaman,
ay tinalakay.Ang mga taong may kaya o mayayaman ay may higit na
kapangyarihan sa ekonomiya sa ating lipunan dahil nagbabayad sila ng mas
mataas na buwis. Ang mga mayayaman ay gumagamit din ng kapangyarihan sa
ibang mga lugar ng lipunan, tulad ng mga ospital, kung saan sila ay binibigyang
prayoridad dahil sa kanilang kayamanan o nagdadala ng pera upang mapabilis
ang pamamaraan. Sa kabilang banda, ang mga mahihirap sa mga laylayan ay may
maliit na impluwensya dito. Isang halimbawa ay ang manggagawa at magsasaka
na binanggit sa tula. Upang magsimula, may mga manggagawa sa Pilipinas na
hindi karaniwang sumasali sa mga kwalipikasyon sa negosyo dahil sa mataas na
pamantayan ng mga kumpanya. Pinipili ng mga tao na magtrabaho sa ibang mga
bansa bilang resulta. Ang pangalawang isyu ay ang pagkakait sa mga magsasaka
na magtaas ng presyo ng kanilang bigas, sa kabila ng katotohanang sila ang
nagpapakain sa buong bansa, marunong magtanim ng tama, at mag-aral ng
klima at kalikasan upang maibahagi ang ani.Ang dalawang ito ay nag-iisang
producer ng bansa, kaya kung may mawawala at hindi mabibigyang halaga dahil
sa social indifference, maaaring bumagsak ang ekonomiya ng bansa.Maraming
tao ang sumasang-ayon sa pananaw ni Karl Marx dahil may dalawang uri ng
estado sa buhay ng bawat mamamayan sa kontemporaryong lipunan: dukha at
mayaman. Ayon kay Karl Marx, ang konsepto ng kalayaan ay ang pagtatapos ng
tunggalian at pakikibaka. Bilang isang taong naninirahan sa Pilipinas, isa ako sa
mga tumatangkilik sa ganitong pananaw dahil ang mayayaman lamang ang may
kalayaan, habang ang mahihirap ay patuloy na pinagsasamantalahan at inaapi ng
mayayaman. At lahat ng ito ay ang pangunahing tema ng akda, na nakabatay sa
mga paniniwala ni Karl Marx.