Release-Beyon Forcing Moves

Beyond Forcing Moves
Shoichi Takashi 9-dan
Ghi chú :
Sách do nhóm translator của vncovay.org thực hiện
Mong các bạn đọc không in ra và bán vì mục đích thương
mại .
Translator Note :
Đây là một cuốn sách rất hay . Tuy nhiên phải nói trước rằng đây
không phải là một cuốn sách dành cho những beginner . Sách được
chia làm 3 phần :
1. Lý thuyết cơ bản
2. Thực tiễn áp dụng
3. Những nước đi bậc thầy ( là tuyển chọn những ván đấu
minh họa , ví dụ và biểu diễn cho 2 phần trước đo )
Trong cuốn sách cần lưu ý một chút về các thuật ngữ .
Trong tiếng nhật thì từ Kiki và Kikashi là dạng danh từ của Kiku
và Kikasu . Trong cuốn sách này , tôi giữ từ kiki dịch sang tiếng anh
là Forcing move không dịch ra tiếng việt ( vì cũng chẳng biết gọi nó
là gì nữa , hơn nữa nó cũng hợp với đầu đề cuốn sách ^^! ) . Vì
giữa Kiki và Kikashi có sự khác biệt về ý nghĩa nên các bạn đừng
hiểu nhầm là kikashi và kiki là một nhé .
Dưới đây là một số ghi chú về ý nghĩa của những thuật ngữ này ,
mong các bạn đọc trước khi bắt đầu ngâm cứu cuốn sách ^^
(Lưu ý : nhân xưng "tôi" trong sách , được dịch lại nguyên
văn theo ý của tác giả )
kiki (forcing move) – là nước đi bắt ép đối thủ phải đáp trả lại
theo một cách đặc biệt ; một nước buộc phải đáp lại ; một nước
mang về cho bạn tiên thủ , hoặc đe dọa sống chết ; mang về
những tiềm lực sau này .( thực ra chỗ này có hơi khó hiểu một chút
về tiềm lực sau này và tiên thủ nhưng cũng không quan trọng
lắm đâu các bạn đọc thêm sách đoạn sau là có thể hiểu được thôi )
Kikashi – là nước đi buộc đối thủ phải đáp lại đồng thời bạn cũng
vncovay.org =.= BTV : Neo

thu được một vài lợi ích ( thực tế nhất và rõ ràng nhất của kikashi
là thu về lãnh địa cho bạn – phức tạp hơn chút là để sabaki, cut
..v..v..)
kikasare – để cho đối thủ đánh một nước kikashi lên quân của
bạn ( cũng đồng nghĩa là bị kikashi )
Một số thuật ngữ khác
aji – những điểm tiềm lực
atari – dọa bắt
dame – khí
dango -- một đám quân không có hình cờ tạo mắt
fuseki -- khai cuộc
geta -- gông
gote – hậu thủ
hane -- bẻ
joseki – định thức
komi – điểm tăng thêm cho trắng khi bắt đầu ván cờ
kosumi – nước đi chéo
miai – điểm trao đổi , tương đương
moyo – khung dựng lãnh thổ ; nhưng chưa phải là lãnh thổ
nadare – tên của một định thức
ponnuki – là hình 4 quân cờ khi bao vây được một quân của đối
thủ
semeai – công sát
sente – tiên thủ
suji – cách đi đúng , hình cờ đẹp , tesuji
tenuki – thoát tiên
tesuji – một nước đi thông minh

Phần I
Lý Thuyết Cơ Bản
Phần đầu của cuốn sách này sẽ giúp bạn hiểu rõ về kikashi .
Như thế nào mới là một kikashi .Như thế nào là kiki .Làm thế nào
để kiki trở thành một kikashi .Sử dụng kikashi như thế nào .
Translator

Forcing Move Hay Kikashi ?
Làm thế nào để phân biệt một nước Forcing move (kiki) với
một nước Kikashi ? Phân tích một cách đơn giản thì , Forcing move
là một nước ép buộc đối phương phải đáp trả lại rất rõ ràng .Trong
khi đó Kikashi là một nước khai thác sự cưỡng ép này theo một
cách có hiệu quả hơn .
Đây là một ví dụ về một nước forcing move là một atari mà có
thể dẫn đến tổn thất không thể chấp nhận được nếu nó bị lờ đi .
Hình 1 Hình 2
Hình 1 là một thế cờ lấy từ một định thức nổi tiếng .Đen 1 và 3
rõ ràng là những nước forcing move .Nếu trắng bỏ qua bất kì quân
nào thì đám quân trắng của anh ta sẽ bị bắt .Tuy nhiên trong sách
dạy định thức lại không bảo chúng ta phải đánh ngay những nước
này , Bởi vì Đen 1 và 3 không phải là những nước forcing move duy
nhất có thể .Nếu trắng lờ đi bất kì điểm 'a' nào trên Hình 2 , Đen
đều có thể bắt ít nhất 4 quân trắng bằng cách đánh ở 'b' .Trình tự
nước đi Đen ép trắng phải phòng thủ như trong Hình 1 rất tầm
thường .

Như chúng ta đã nói rằng kikashi là nước khai thác sự ép buộc cố
hữu trong forcing move .Từ quan trọng ở đây là 'khai thác' , nó rất
khác biệt với cách đơn giản 'sử dụng' không cẩn thận như trong
Forcing move .Nếu bạn để ý đến thuật ngữ của người Nhật Bản , sự
khác biệt giữa Kiki (hay forcing move) đó là việc tạo thêm những
ích lợi mà bạn muốn từ nước kikashi ; và nếu như điều này không
mang lại ích lợi gì cả , vậy thì nước này không phải là kikashi .
Hình 3. Hình 4.
Hình 3 là định thức .Tuy nó không phải là một định thức thông
dụng nhưng trong tình huống này trắng không quan tâm đến việc
quân đen sẽ có hình cờ chắc chắn ở biên trên .
Hình 4 : trắng 1 , 3 và 5 đều là những nước kikashi hiệu
quả . Trắng thu được nhiều giá trị nhất từ 2 quân hi sinh ; Trắng 1
mang lại tường hướng vào trung tâm , còn 5 và 7 củng cố đất trắng
ở trong góc .
Hình 5 Hình 6.
Hình 5 và Hình 6 ta thấy trắng đánh những nước forcing move

nhầm hướng và không thể khai thác được hết lợi ích từ chúng . Sau
trình tự nước đi trong hình 5 ,nếu trắng đánh 'a' ,anh ta khó có thể
trông mong rằng trắng sẽ đánh ở 'b' để đáp lại .Còn trong Hình
6 ,sự khác biệt đó là điểm 'a' trên bàn cờ lúc này không còn là một
Forcing move nữa .
Để dùng tiền một cách đáng giá nhất , bạn cần phải đánh kikashi
thật cẩn thận !

Đi Đúng Kikashi .
Có một sự khác biệt lớn giữa cách đi chính xác và không chính
xác khi sử dụng forcing move .Nếu bạn không gia tăng cảm giác cờ
cho điều này , thì bạn sẽ không bao giờ có thể chơi cờ vây ở đẳng
cấp cao được .
Hình 7 . Hình 8.
Hình 7 nước atari ở 'a' và 'b' rõ ràng là một nước forcing move
cho cờ trắng .Nhưng khác nhau như thế nào nếu như bạn sử dụng
những nước này một cách chính xác hoặc không chính xác .
Hình 8 cho ta thấy chuyện gì sẽ xảy ra nếu trắng đánh nước

forcing move này một cách trực tiếp .Đây là một kết quả tồi tệ cho
trắng .Cụ thể hơn , trao đổi giữa 3 và 4 là một dấu trừ lớn .
Hình 9. Hình 10.
Hình 9 cho thấy cách không trực tiếp để khai thác forcing move ,
và đó là chiến thuật chính xác ở đây .Nếu đen đẩy lên ở 2 , trắng có
thể sử dụng tesuji bắt đầu với trắng 3 , và chĩa mũi ra ngoài với 7
cùng hình với hình cờ đẹp .Đây là một kết quả không mong muốn
của đen , và đó cũng là lý do tình huống trong sách joseki lại đi như
trong Hình 10 .Sau nước 5 , kết quả 2 bên ngang nhau .

Hình 11 là một ví dụ khác .Với Trắng Atari ở 'a' và 'b' rõ ràng là
forcing move nhưng vấn đề là phải tìm cách tốt nhất để khác thác
nó .
Hình 11. Hình 12.
Hình 12 cho thấy chuyện gì xảy ra nếu trắng đánh atari hướng
vào biên , và Hình 13 hướng vào góc .Cả hai tình huống này đều
không thể nói được gì nhiều || Cả hai cách đều để đen mạnh và
trắng bị chia cắt .Trắng cần phải tính toán khôn khéo hơn .
Hình 13. Hình 14.
Hình 14 là tình huống chính xác - thực sự khiến người ta mở

mang tầm mắt !
Thay vì atari , trắng đơn giản đẩy bên dưới với 1 , dọa sẽ bắt
quân chia cắt bằng cách đánh atari ở 4 .Cách duy nhất mà đen có
thể làm là bẻ ở 2 .Trắng quay lại atari với 3 để lấy thêm khí ở biên ,
rồi sau đó cắt ở 5 bắt 2 quân đen tam giác .
Đôi lúc sử dụng kikashi một cách chính xác mang lại những kết
quả tốt đến không ngờ .

Non-Kikashi (tn: không đánh kikashi)
Giả sử nếu bạn có khả năng ra lệnh cho một ai đó .Chắc chắn bạn
sẽ không thể nào ra lệnh cho người đó "Hãy đấm vào mặt tôi đi !" ,
Mà có thể bạn sẽ bắt người đó phải làm điều gì có lợi cho mình .
Một nước kikashi cũng gần tương tự như thế , khi sử dụng forcing
move , chắc chắn sẽ đem lại cảm giác thỏa mãn khi bạn liên tục
xoay cho đối thủ chạy quanh theo ý mình .Nhưng trừ khi nó mang
lại những lợi ích từ forcing move ,còn không thì chẳng có lý do gì để
đánh như thế .
Hình 15. Hình 16.
Hình 15 là một ví dụ . Đen 1 buộc trắng phải đáp trả ở 2 và đen

nghĩ rằng mình đã đánh một nước kikashi .Nhưng điều mà anh ta
không nhận ra đó là anh ta đã tự lấp đi 1 khí của bản thân ,và với
việc mất đi 1 khí này rất có khả năng trong tương lai sẽ khiến cho
đám quân này của anh ta di chuyển chậm hơn .
Hình 16 là một ví dụ khác nhưng cũng tương tự .Những nước đi

này đơn giản chỉ để bạn cảm thấy sức mạnh khi bắt đối thủ phải
làm theo ý mình .

Quan sát hình 17 thật cẩn thận .Đen atari kể cả ở 'a' hay ở 'b'
thì đều buộc trắng phải đáp lại , như thế có nghĩa là cả hai đều là
những forcing move .Nhưng mặt khác ,nếu đen bỏ đó không
đánh ,sau đó trắng đẩy ra ở 'a' đen đánh atari ở 'c' ,trắng bắt ,đen
nối ở 'd' ; Nếu trắng đẩy ra với 'b' , Đen đơn giản nối ở 'c' .Do đó
những quân đen vẫn liên kết với nhau .
Hình 17. Hình 18.

Bây giờ hãy xem chuyện gì nếu đen đánh một trong những nước
foring move đó . Hình 18 là trao đổi giữa Đen 1 và Trắng 2 . Lúc
này đen lại cần một nước phòng thủ nữa để ngăn trắng đâm ra ở
'a' và chia rẽ đám quân của đen . Nước Kikashi trong dự định của
đen đã trở thành hậu thủ !
Hình 19. Hình 20 .

Hình 19 là một ví dụ tương tự .Nếu đen đánh atari ở 'a' ,để
trắng bắt ở 'b' ,sau đó nước trắng đẩy ra với 'c' là một nước rất
mạnh không để đỡ nổi với đen .Tương tự ,nếu đen atari ở 'c' sau đó
trắng 'b' ,thì nước đẩy ra ở 'a' cũng rất tồi tệ cho đen .Vì thế , điều
mà đen phải làm ở đây là để kệ nó ! không làm gì hết ! .Nói cách
khác ,nếu trắng ăn quân với 1 trong Hình 20 đen 2 là cách đáp trả
có thể được .Cũng có thể đáp lại bằng nhiều cách khác ( trong đó
gồm có cả tennuki ) ,Nhưng cũng không thể tưởng được ,nếu đen
đáp lại trắng bằng cách đánh ở 'a' .

Để dành Kikashi .
Chúng ta đã thấy rằng đôi khi việc hiệu quả nhất để làm với
forcing move là không đụng đến nó và để giành nó cho sau này . Ở
đây chúng ta sẽ xem vài ví dụ chi tiết hơn để làm rõ điều này .
Hình 21. Hình 22.
Ví dụ đầu lấy từ ván đấu giữa Honinbo Shuwa và Yasui

Sanchi . Trong hình 21 , trước khi đen đánh ở 1 , cả hai điểm 'a'
và 'b' đều rõ ràng là nước forcing move .Tuy nhiên ,đen để nó đó
và nhảy vào ở 1 mở ra rất nhiều khả năng bên trong đất trắng .
Hình 22 : Nếu trắng đáp trả với 2 , Đen đơn giản là cắt ở 3 và
bắt được một đám quân nào đó. Nếu trắng đáp trả với 2 trong hình
23 ,vậy thì toàn bộ đám quân của trắng sẽ rơi vào thảm họa với
Đen 7
Hình 23. Hình 24
Hình 24 cho ta thấy chuyện gì sẽ xảy ra nếu đen đánh 1-2 trao
đổi trước .Lần này trắng có thể đáp lại Đen 3 ở 4 , và kết quả cuối
cùng là Đen không thu được gì .Nước atari sai thời điểm ở 1 khiến
cho mọi kế hoạch hoàn toàn thất bại .

Ví dụ tiếp theo lấy từ ván đấu của tôi với Kobayashi Satoru. Trong
hình 25, đen có hai nước forcing move đó là atari ở cả 'a' và 'b'
.Nhưng cứ để nó ở đó ,Đen đánh 1 và 3 đen sống vô điều kiện .
Đây là một cách xử lý vô cùng thông minh.
Hình 25. Hình 26.
Nếu đen đánh 'a' trước cho trắng bắt đám trong góc .Sau đó,
đánh 1 và 3 ,nếu trắng bò ra với 'b' , trình tự các nước đi sẽ diễn ra
với đen 'c' , trắng 'd' ,đen 'e' nối theo và đen chỉ còn cách ko để
sống .Lại nói ,nếu đen đánh ở 'b' trước ,trắng bắt ,sau đó lại tương
tự đen 1 trắng 2 ,đen nối ở 'e' nhưng trắng bây giờ lại nhảy vào
giữa ở 'f' , và cả đám đen chết.
Tiếp theo trong hình 26 , trắng kẹp ở 1 . Nhưng đen vẫn giữ
lại nước forcing move và hane bên dưới ở 2 . Bây giờ nếu trắng
đẩy ở 3 ,đen 4 tạo thế vồ ngược .Trắng không thể đánh ở 'a' được
nữa , nhờ thế cờ đen sống .
Bây giờ , bạn có thể thấy tại sao giá trị lớn nhất của một nước
forcing move thường hay có nghĩa là đừng đánh nó ngay lập tức .

Loại Bỏ Forcing Move Của Đối Phương .
Hình 27.
Trước khi phải đối mặt với những nước forcing moves khó chịu
của đối thủ , thì cách hay nhất là loại bỏ nó trước . Nước 1 và 3
trong hình 27 do chính bản thân tôi đánh với kỳ thủ Takemiya .Tự
bản thân chúng trông có vẻ không cấp thiết lắm ,Tuy nhiên chúng
lại giúp loại bớt đi vài nước forcing moves khó đối phó .Sau nước
kikashi 5 trắng có hình đẹp dễ dàng bằng cách nhảy đến 7 .
Hình 28.
Nếu trắng chơi như trong hình 28 , để ví dụ , tình huống của
những nước forcing move đối với quân tam giác trong thực tế . Bạn
hãy quan sát cẩn thận nước trắng 1 và 3 trong ván cờ (Hình 27) –
đó là những nước rất hay .

Tình huống trong hình 29 , là một cách trắng có thể chơi trong
những ván cờ chấp .Anh ta đáp trả nước xâp nhập của đen bằng
cách đánh từ 2 đến 8 . Nước đen 5 có thể hơi khó hiểu , nhưng
chúng ta sẽ không bàn đến nó ở đây .
Vấn đề là : Mục tiêu của trắng 8 là gì ?
Hình 29. Hình 30. Hình 31.
Hình 30 ta thấy rằng đen đã rơi vào bẫy của trắng , anh ta đáp
trả lại một cách trực tiếp .Nhưng sau khi trắng đánh 8 và 10 , đen
sẽ gặp rắc rối lớn .
Cách đáp lại đúng trong tình huống này đó là lờ đi nước áp sát
của trắng .Như trong hình 31 và loại bỏ từ gốc những nước forcing
move của trắng . Sau trắng 2 và đen 3 , góc của đen cũng đủ bồi
thường xứng đáng cho chỗ đất trắng chiếm được ở biên .
Cơ bản mà nói thì trong hình 30 , đen đã không thể nhìn tác
dụng của những nước forcing của trắng và đã rơi vào cái bẫy đó .

Hình 32 . Trắng phải đánh và chia cắt đám quân đen .
Quân trắng ở 'a' không có tác dụng .Bởi vì đen sau đó dọa bắt
ở 'b' và nối . Tương tự 'c' cũng vô dụng .Những gì trắng phải làm
đơn giản là ăn 3 quân đen đi .Quan sát trong hình 33 , tất cả
những nước forcing của đen đều đã biến mất .Cũng có nghĩa là đen
đã không còn cách nào để nối lại hai đám quân của mình .
Hình 32 . Hình 33.

Một lần nữa , Trắng phải đánh trong hình 34 , và đây là vấn đề
sống chết của đám đen trong góc . Từ cách nhìn của đen mà nói ,
thì anh ta đang để mắt đến điểm 'a' . Ở đó , có hai nước forcing đó
là 'b' và 'c' cả hai nước này đều đe dọa đến đám trắng biên trên .
Ví dụ , Nếu trắng 'd' , đen bẻ ở 'c' , rồi sau đó nếu trắng 'e' đen
nhảy vào 'a' và bắt đầu ko . Nếu trắng bắt đầu ở 'c' đen chọc
xuống ở 'b' ,trắng phải nối ở 'a' và đen sống với 'd' .Có vẻ như
không có cách nào hiệu quả , Ngoại trừ – Nếu trắng bình tĩnh nối ở
1 như trong hình 35 .Tất cả những gì đen đang tính toán để chống
lại trắng bây giờ hoàn toàn vô dụng , và bị loại bỏ tận gốc ,toàn bộ
đám quân của anh ta bây giờ đã chết .
Hình 34. Hình 35.

Nếu có hai hoặc nhiều hơn những nước forcing của đối thủ đang ảnh
hướng đến những nước đi của bạn , vậy thì đừng ngại mà loại bỏ bớt nó
đi . Bản thân những nước đi đó cũng có giá trị rất lớn , không thể coi
thường .Tôi nghĩ rằng thêm hai hoặc ba ví dụ cụ thể bạn có thể rõ ràng
vấn đề này .

Phần II
Áp Dụng Vào Thực Tiễn

Trước khi bắt đầu .
Bạn đã bao giờ đánh một ván cờ hướng dẫn với một kỳ thủ
chuyên nghiệp chưa ? Nếu không thì bạn đã bao giờ đánh cờ chấp
với một đối thủ mạnh hơn bạn vài quân ? Chắc hẳn bạn đã từ trải
nghiệm qua cảm giác , khi có một nhóm quân mà bạn nghĩ là sắp
chết đến nơi rồi đột nhiên đánh trả ngược lại .Và kết quả lại trở
thành một thảm họa với bạn.
Lý do đơn giản bởi vì trắng có thể nhìn ra rất nhiều cơ hội để
chống lại quân đen .Vì thế anh ta không hề sợ những nước tấn công
của đen ; có thể thể thấy được tất cả những cơ hội , khả năng trên
bàn cờ ( trong tâm trí ) mà đối thủ không nhìn thấy , rõ ràng là một
thuận lợi lớn .
Cũng như trong Kikashi . Một nước kikashi thật sự hiệu quả có
thể phá tan thế cân bằng trên cả bàn cờ .
Trong phần này sẽ giới thiệu mười hai chủ đề để giúp bạn thấy
được sự quan trọng của những nước forcing moves và kikashi . Mỗi
một hình minh họa sẽ có một thế cờ toàn bàn , mỗi vấn đề đều lấy
từ một ván cờ trong thực tế , và tôi sẽ cố gắng diễn giải cách ván
cờ sinh ra xa nhất mà tôi có thể .
Tất nhiên là tất cả các ván cờ này đều liên quan đến forcing move
và kikashi , tuy nhiên với phạm vi rất rộng : hi sinh một đám quân
để kikashi , dựng kikashi , cách để tạo ra forcing moves , kikashi
trong định thức , sử dụng forcing move như kikashi để tạo hình nhẹ
nhàng ( sabaki ) , và nhiều nhiều nữa .
Đây không phải là một bài kiểm tra , vì thế cũng không có điểm ,
không có người qua , người trượt .
Tuy nhiên , Bạn hãy cố gắng quan sát hình cờ minh họa trước và
nghĩ xem những gì bạn có thể làm hay là những gì có thể xảy ra .
Sau đó xem tiếp các hình minh họa bên dưới để xem bạn đã bỏ qua
mất bao nhiều phần trăm .
Ghi chú : vì đây là ebook , lúc tác giả viết sách là sách giấy
nên khi đọc quan sát dễ hơn ... để giữ được mục đích của tác
giả chúng tôi đã cố gắng edit lại giống như sách . Vì thế các
bạn nên để chế độ xem 2 trang cùng 1 lúc để đạt hiệu quả
cao nhất và xem thoải mái nhất .

Chủ đề 1
Khai thác hết giá trị của những quân cờ .
Trắng đi trước
Trắng : Kato Masao
Đen : Takagi Shoichi
Đen vừa đánh một nước kẹp (tam giác) Trắng nên đáp trả như
thế nào
Gợi ý : hi sinh một số quân ...
Trắng phải hi sinh vài quân , rồi sau đó lại khai thác hết tác dụng
từ những quân đó . Thử nghĩ đến tất cả các cách cho đến khi bạn
cảm thấy thế cờ đã ổn định .

Hình 1
Hình 1: Chuẩn bị
Đây là trình tự các nước đi để thế cờ này xảy ra .Bắt đầu bằng
nước đen xâm nhập ở 1 ; đến quân đen 7 là cách đi thường thấy .
Có vẻ như có gì đó không hợp lý lắm (trong ván cờ này) , tuy
nhiên nước cờ của tôi ở 3 có vẻ quá hèn nhát .
Hình 2 Một ván cờ khác

Thay vào đó , tôi nghĩ mình nên chọc vào ở 1 .Đến nước thứ 7 cờ
đen sống , không còn gì phải bàn cãi . Cách này tốt hơn nhiều so
với cách đánh trong hình 1 .Ngược lại đem đến ngoại thế đẹp như
mơ cho trắng .
Hình 3 Nối vẫn chưa đủ .

Hãy quay lại với chủ đề chính . Chỉ nối lại một quân trắng đơn lẻ ,
sẽ không mang lại một kết quả nào lớn . Trong tình huống đến đen
6 , trắng vẫn bỏ lại đằng sau vài aji như nước kẹp ở 'a' hay nước
cắt ở 'b' .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Bắt đầu bằng cách hi sinh một vài quân .

Đầu tiên trắng đâm xuống với 1 . Đen cắt ở 2 , và rõ ràng hai
quân trắng không thế cứu được , nhưng đó là khởi đầu của một
chiến thuật thí quân rất mạnh .
Tuy nhiên ,điều đó vẫn chưa đủ ,tùy vào kĩ thuật của bạn từ đây
sẽ tạo ra một sự khác biệt rất lớn .
Hình 5 : Thua công sát .

Bò dọc theo ở 3 sẽ là một nước đi hay – nếu như nó hiệu quả !
Tuy nhiên ở chỗ này ,e rằng trắng quá tham lam và đến nước đen 6
, đen bắt trọn cả đám quân trắng ( hãy thử xem tình huống ăn
quân từ 'a' đến 'd' ) và sau này đen còn có nước peep ở 'e'.
Hình 6 : Tám mươi phần trăm ?

Bạn cũng có thể nghĩ ra cách đánh forcing moves với 1,3 và 5 ,
rồi đánh nước lớn ở 7 . Sau đó có thể tự tin tuyên bố "Thế này thì
sao?"; À vâng , đó vẫn chỉ là 80% của chủ đề và bạn vẫn chưa khai
thác hết toàn bộ giá trị từ những quân đã hi sinh .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Tạo thêm kikashi .

Thêm một hai quân ở 1 và 3 cũng chẳng mất gì .Tuy nhiên nước
kikashi thêm ở 3 lại là vô giá đối với quân trắng và sẽ có một ý
nghĩa rất lớn với sự thay đổi của ván cờ . Và đây cũng là cách mà
ván cờ đã thực sự diễn ra ; sau khi trắng đánh nước lớn với 11 ,
chiến thuật hi sinh của trắng đã thành công lớn.
Hình 8
Hình 8 : Mồi lửa

Nếu đen cố chống lại nước peep của trắng ở 1 bằng cách nối ở 2 ,
vậy thì sau quân trắng 3 đen buộc phải đánh ở 4 và sau nước trắng
8 đen tuy tránh được nước atari của trắng ở 'a' , nhưng mà đen lại
để trắng sống ở trong góc ( theo trình tự các nước đi từ 'b' đến 'f' )
. Đen 2 không phải là một cách chống trả hợp lý .

Chủ đề 2
Ông ta đang có dự định gì ?
Trắng : Cho Chikun
Đen : Takemiya Masaki
Đen xâm nhập với quân đen tam giác và trắng đáp trả lại với
peep ở 1 .Rốt cuộc chuyện gì đang xảy ra ở đây thế ?
Đen rõ ràng phải đáp lại nước peep của trắng ;Ví dụ nếu anh ta
nhảy ra ở 'A' , trắng chọc vào ở 2 , đen 'B' , trắng cắt ở 'C' . Mất
mát ở góc lớn hơn nhiều so với những gì đen thu được khi nhảy ra .
Vấn đề ở đây là ,bạn hãy nhìn ra tại sao Cho lại đánh nước
kikashi này . Thực sự , nếu bạn có thể thấy anh ta đang dự định gì
thì điều đó đủ chứng tỏ bạn khá mạnh .
Để hiểu lý do của nước peep này , đầu tiên chúng ta nên xem thử
xem chuyện gì sẽ xảy ra nếu trắng không peep.

Hình 1.
Hình 1 : Tường cho trắng

Trắng có thể tấn công phía trên quân đen xâm nhập .Có thể sẽ
diễn ra theo trình tự các nước đi như thế này .Nếu sau đó đen 'a',
trắng 'b' , đen 'c' và vấn đề là thế cờ này lại quay trở lại y như
trong chủ đề trước .Trắng sẽ có 1 bức tường hoàn hảo .Tuy nhiên ,
đen có thể có được nhiều hơn thế này .
Hình 2: Đen chọc vào .

Thực ra đen sẽ chọc vào với 2 ở đây . Diễn biến các nước đi đến
nước thứ 8 khiến mọi chuyện dễ dàng hơn cho đen , vừa có thế cờ
rất tốt trong khi có lại khiến cho thế cờ của trắng lộ ra nhiều sơ hở .
Hình 3 : Trắng phải đánh đâu ?

Trắng cần phải cắt bằng cách đánh atari từ bên dưới . Nhưng mà
cách này cũng không thực sự hiệu quả . Vì đen chinh quân có lợi ;
Chỉ khi quân tam giác của trắng được đặt ở 'a' , như trong joseki ,
nó sẽ có thể phá nước chinh quân ...

Hình 2.
Hình 3.

Hình 4.
Hình 4 : Trắng quá thấp và hậu thủ .
Bởi vì chinh quân trong hình 3 sẽ tốt cho cờ đen ,nên trắng sẽ
phải theo cách đi như trong hình này . Đến nước thứ 7 , đúng là
quân trắng đã có thể nối lại với nhau , nhưng cũng vì thế mà cờ của
anh ta ở thế cực kỳ thấp và còn một điều nữa đó là anh ta đã bị
hậu thủ .
Tuy nhiên hình này cũng liên quan rất lớn đến chủ đề chính của
chúng ta .
Hình 5 và 6 : Trắng bại .

Cách tránh chinh quân như thế này thì như thế nào ? Nếu trắng
đẩy lên ở 3 ,thế chinh quân sẽ vô tác dụng ,trình tự các nước đi nối
tiếp rất thông dụng .Đến nước thứ 6 quân đen phục hồi lại thế
chinh quân ,vì thế trắng phải đánh ở 7 và sau đó tiếp tục đến nước
thứ 10, trắng bị nhốt ở bên trong .Nếu trắng tiếp tục cố để thoát ra
như trong hình 6 , đến nước đen 8 anh ta vẫn hoàn toàn bị nhốt lại
,còn bị thiếu khí và không thể đấu lại ko của đen .Quân trắng hoàn
toàn vô vọng .

Hình5.
Hình6.

Hình7.
Hình 7 : Lời giải của Cho .
Chúng ta đã thấy rằng đáp trả ngay lập tức ở 3 sẽ không mang
lại kết quả tốt cho trắng . Vì vậy , Cho quyết định sử dụng cách kết
hợp giữa một nước kikashi và 3 .
Ở đây đen có hai cách để đáp lại trắng .Tất nhiên , một trong hai
cách vẫn là chọc vào ở 'a' . Ngoài ra đen còn có thể thoát tiên , bỏ
ngỏ lại thế cờ như thế .Cách nhìn phía sau nước tenuki này là nước
trao đổi giữa 1 và 3 cũng khiến cho đất của đen ở biên phải trở nên
chắc chắc , vì thế đen cũng đã thu được đủ lợi ích từ nước này rồi .
Hình 8 : Aha !
Rốt cuộc thì mục đích của nước peep là gì ? Nếu đen tiếp tục chọc
vào ở 1 , sau đó đến nước thứ 2 và 3 , trắng có thể nối chắc chắn ở
4 . Bây giờ mọi thứ đã trở nên rõ ràng : nước peep cũng là một
nước để phá chinh quân , và đen không thể bắt một quân trắng nào
bằng cách đánh ở 'a' nữa . (Hãy thử so sánh với hình 4 ) .
Hình 9 : Tạo sống khổ sở

Chúng ta cũng có thể tính đến nước đen 1. Đến nước thứ 11 đen
đã có thể sống , nhưng duy chỉ có thế . Thế cờ này quá tốt cho
Trắng .

Hình8.
Hình9.

Hình 10.
Hình 10 : Xuất hiện trong ván đấu .

Không để tâm đến nước chinh quân bất lợi , Đen vẫn tiếp tục chọc
vào ở 1 . Cho cũng biết trước rằng đen sẽ không thể đánh ở 2 thay
vì 1 như trong hình 9 , và vì thế anh ta tiếp tục chạy quân với 6 .
Trình tự nước đi đến nước thứ 11 ta thấy cờ hai bên có vẻ ngang
bằng , Đen thu được lãnh địa trong góc trong khi trắng thu về ngoại
thế .
Nước trao đổi giữa hai quân tam giác , cũng khiến trắng thua
thiệt một chút , nhưng mặt khác trắng cũng có thể hoàn toàn hài
lòng với nước chạy quân ở 6 và rình bắt hai quân đen bên ngoài .
Bạn cũng đã thấy được rằng , sự phân nhánh của chỉ một quân
kikashi cũng đòi hỏi cần phải đọc cờ rất chính xác .

Chủ đề 3
Thí quân trên một phạm vi lớn
Đen Đi
Trắng : Ishida Yoshio

Có vài câu châm ngôn về hi sinh một đám quân , ví dụ như là :"
Thêm một quân trước khi thí quân" hay là " thí quân trên một phạm
vi lớn" . Ý nghĩa nằm sau câu nói đó chính là hi sinh trên một phạm
vi lớn hơn , cũng đồng nghĩa với việc nó sẽ mang lại một đòn bẩy
lớn hơn
(TN:ở đây ông dịch giả muốn thay từ aji thành đòn bẩy nên tôi
cũng giữ nguyên ý này ).
Trong hình này , trắng đã vừa cắt với quân tam giác . Đen còn có
một cách khác đó là cướp lấy góc . Nhưng ở đây tôi muốn các bạn
nghĩ đến các kỹ thuật thí quân . Thế cờ này cũng là một thế cờ
thông dụng ,thường rất hay xảy ra .

Hình 1.
Hình 1 : Chuẩn bị
Thế cờ này xảy ra khi đen đánh nước mở 3 ở biên và trắng nhảy
vào ngay chính giữa . Khu vực này lại nằm trong tầm ảnh hưởng
của quân trắng , vì thế đen chỉ có 1 hi vọng ở đây là tạo một kiểu
hình cờ nào đó ở đây ( sabaki ) , bắt đầu bằng nước áp sát bên dưới
ở 2 . Và thứ tự nước đi sau đó diễn ra theo đến nước thứ 9 là không
thể tránh được .
Hình 2 : Không có lý do nào để đi nước khác

Hoàn toàn vô vọng cho đen khi nhảy một cách liều lĩnh với 2 ở
đây . Sau trắng 3 , Đen ở trong tình huống vô cùng khó khăn . Tuy
nhiên bạn đừng nhầm lẫn , trong trường hơp quân trắng tam giác
không có ở đây thì nước nhảy này lại có thể được , Trắng buộc phải
đánh quân tam giác để thủ và đen mới là người đánh 3 ở đây .
Hình 3 : Cách cướp góc cho đen

Để tham khảo , ở đây tôi cũng trình bày cách cướp góc của đen
như thế nào . Trắng 7 là một nước thủ cân ; Nếu đen cố đáp trả
bằng cách chặn ở 9 , Anh ra sẽ mắc phải rắc rối lớn khi trắng cắt ở
'a' .Vì thế Đen trượt vào ở 8, Trắng củng cố quân của mình với 9
,và thế cờ trở về cân bằng .

Hình2.
Hình3.

Hình4.
Hình 4 : Kỹ thuật của đen không thỏa đáng

Trở lại với chủ đề hi sinh . Cách kết hợp hai nước kikashi 1 và 3
rõ ràng là chiến thuật hi sinh . Trắng không thể bỏ không đánh
nước thứ 4 , vì thế đen cũng có thêm một nước kikashi ở 5 . Và sau
nước tạo hình với 7 , Anh ta đã đủ thỏa mãn chưa ??
Hình 5 và 6 : Tăng thêm giá trị

Không đủ ! Đen phải đánh thêm một nước thứ 3 trước khi hi sinh
như trong hình 5 . Sau đó tiếp tục như trong hình 6 , từ nước thứ
1 đến nước thứ 5 cũng tương tự như trong hình 4 . Tuy nhiên bạn
có thể nhìn ra một khác biệt rất quan trọng không ?
Giờ đây cả hai nước 'a' và 'b' rõ ràng là những forcing move cho
đen ('b' đe dọa KO một phía ). Cả hai nước này lại không có tác
dụng gì như trong hình 4 – hai tình huống này hoàn toàn khác
nhau

Hình5.
Hình6.

Hình7.
Hình 7 : Thế cờ cuối cùng .

Hãy nhìn lên góc trên bên trái và xem sự khác biệt khi đen có
nước 'a' và 'b' để forcing .
Ví dụ như , nếu đen nhảy vào ở 'c' , nếu quân 'a' và 'b' không có
tác dụng , quân đen sẽ trông hơi lẻ loi .Tuy nhiên nếu 'a' và 'b' có
tác dụng thì nước kị lớn của trắng ở bên trên lại trong hơi mỏng .
Tác động thêm mà đen nhận được lại là cả cục diện ở góc trên .
Ngoài ra , đây không phải là nước để đánh cho đến khi ván cờ
bước vào giai đoạn sau , tuy nhiên nếu đen xâm nhập ở 'd' thì
quân này sẽ không thể bị bắt được vì có quân 'b' yểm trợ ở phía
sau .
Đây cũng là một minh họa sâu sắc về sự khác biệt của việc tạo
têm forcing move có thể tạo ra một hậu thuẫn lớn để trở nên mạnh
hơn .

Chủ đề 4
Tesuji để vá lại hình cờ
Đen đi
Trắng : Kataoka Satoshi

Đen: Takagi Shoichi
Trắng vừa nhảy ra với quân tam giác và làm lộ ra điểm yếu trong
nước kị của đen .
Gợi ý : Sử dụng một một cách đi thủ cân thông dụng , vấn đề là
phải vá lại điểm yếu của đen và tốt nhất là giữ được tiên thủ .

Hình1.
Hình 1 : Điểm yếu của đen
Đen muốn đáp trả nước nhảy của trắng ở biên trên tuy nhiên
đánh trực tiếp ở 1 quá đơn giản .Trình tự từ trắng 2 nhằm vào điểm
yếu trong nước nối của đen . Và sau khi trắng cắt ở 6 đám quân
đen đã bị bắt .
Hình 2 : Đen đau đớn bị hậu thủ .

Đen 1 và 3 ở đây quá đơn giản và dễ dàng cho trắng . Trắng có
tiên thủ để đánh một nước khổng lồ ở bên trên .
Hình 3 : chặn đôi – Trắng kháng cự

Để đáp trả nước bẻ của trắng , ở đây đen chặn một cách kiên
quyết . Nhưng đen không thể hi vọng trắng sẽ nối ở 'a' .
Trắng chắc chắn sẽ đánh trả lại với 4 và 6 , bắt quân đen . Nếu
đen tiếp tục với 'a' trắng đánh 'b' , đen 'c' , sau đó trắng sẽ phản
công bằng cách nối trên cạnh bàn cờ với 'd' đến nước 'f' . Đen có
thể cắt ở 'g' , tuy nhiên anh ta cũng không thể hi vọng thắng được
nước Ko vô cùng quan trọng này ; Đen không có nhiều nước dọa Ko
đủ lớn (Tuy anh ta có một nước dọa Ko bên trong ở 'h' , nhưng sau
đó sẽ không còn nước nào nữa khi trắng sẽ nối ở 'i' ,trong khi đó
trắng có 2 nước dọa ở 'j' và 'k' . )

Hình 2.
Hình 3.

Hình4.
Hình 4 : Nước thủ cân - cắt chéo

Đây cũng là một nước thủ cân hàng ngày rất hay gặp , và sử
dụng trong tình huống như thế này . Đen cắt chéo , với 1 và 3 ;
trắng buộc phải bắt quân với 4 , và sau đó đen đi ở 5 tạo hình cờ .
Trước khi tiếp tục đoạn này ( Trong hình 7) , hãy cùng nghiên cứu
kĩ xem các cách mà trắng có thể đáp lại nước đen 3 .
Hình 5 ; Quân trắng tan vỡ .

Giả sử trắng đáp lại với atari ở 1 như trong hình này – Đen đánh
nước thứ 10 bắt quân trắng vô điều kiện .
Mặc dù ở một số thế cờ khác , nước trắng atari có thể rất mạnh
mẽ và hiệu quả , vì thế cũng phải nhắc lại rằng các bạn nên đọc cờ
thật kĩ và cẩn thận trước khi đánh là điều rất cần thiết .
Hình 6 : Chuyện gì nếu trắng thoát tiên ?

Chúng ta cũng có thể nghĩ đến chuyện trắng thoát tiên và lờ đi
nước đen áp sát ở 1 .
Để có thể nhảy lên với nước trắng 2 . Sau đó từ nước thứ 3 đến
nước thứ 7 , Đen có thể ổn định hình cờ ở biên và có tiên thủ , và
sau đó đi nước lớn với 9 .Ở góc bây giờ trở nên rất chắc chắn và
khá lớn , vì thế đen chẳng có gì phải kêu ca về kết quả này cả .

Hình 5.
Hình 6.

Hình 7.
Hình 7 : Trình tự nước đi trong ván đấu

Trong ván đấu , trắng thích trả lời nước thứ 5 của đen bằng cách
ăn quân ở 6 . Đen có tiên thủ mà anh ta mong muốn và giờ đây đã
có thể đánh ở 7
Về sau , nếu trắng cắt ở 'a' , Đen sẽ đáp trả một cách đơn giản ở
'b' .Đến chỗ này những nước 1 và 5 đã hoàn thành vai trò của nó
như là những nước Kikashi . Và không cần phải để tâm đến chúng
nữa .
Trình tự cắt chéo trong chủ đề thường xuyên xuất hiện trong
những ván cờ thực sự . Vì thế rất đáng giá để ghi nhớ lại nó .

Chủ đề 5 :
Sắp đặt kikashi .
Hình cờ này không lấy từ một ván đấu thực sự nào cả .
Theo định thức góc dưới bên phải , đen nhảy vào ở 1 xảy ra rất
thường xuyên . Sau đó trắng cũng đáp trả lại theo cách thông
thường ở 2 , ngăn không cho đen nối bên dưới , Đen phải tiếp tục
đánh ở 3 hoặc ở 'A' . Khi anh ta đánh 3 thì theo trình tự bình
thường trắng sẽ peep ngay lập tức với 4.
Bạn có thể đã biết kết quả , vậy thì hãy thử xây hoàn thiện hình
minh họa và nghĩ xem tại sao nước peep này lại cần thiết vào lúc
này ?

Hình 1.
Hình 1 : Trắng tan vỡ .

Thử theo trình tự của định thức nếu trắng bỏ qua nước kikashi để
đổi nước 'a' với 'b' . Những nước sau đó đên trắng thứ 12 là
thường thấy , ngoại trừ một số nước bị thiếu .Tuy nhiên giờ đây ,
đen có thể dễ dàng đẩy ra và cắt với 13 và 15 . Trắng bị sa lưới ...
Giá như nếu anh ta trao đổi quân giữa 'a' và 'b' , thì giờ đây nước
đen 15 cắt hai đám quân trắng sẽ bị bắt ngay lập tức với 'c' .
Hình 2 Quá muộn .

Để trắng nhớ đánh kikashi sau nước đen 9 trong hình trước ( đây
cũng là cơ hội cuối cùng ). Trong hình minh họa này sẽ cho thấy tại
sao bây giờ lại là quá muộn . Đen peep ngược với 2 , và sau trắng
3 , đen có thể nối ở 4 , tạo miai để bắt hai quân ('a') và đẩy qua
để cắt quân từ 'b' đến 'd' .Đây là kết quả tồi cho trắng .
Hình 3 : Trắng cần đáp trả .

Có vẻ như trắng buộc phải đánh trả , đáp trả lại nước đen 2 bằng
nước trắng 3. Đen sẽ đáp trả một cách đơn giản là ăn hai quân
trắng bên trên .

Hình 2 .
Hình 3 .

Hình 4 .
Hình 4 Tiếp tục ; một trận chiến khó khăn cho trắng
Theo lý thì trắng phải làm gì đó với nước dọa đã không được đối
thủ đáp lại của mình . Khả năng duy nhất là chọc vào và cắt với 1
và 3 . Nhưng nước đen 4 là một nước rất mạnh – quan sát kĩ xem
nước kikashi ( đánh dấu tam giác ) hiệu quả như thế nào . Sau
nước thứ 14 , lợi thế của quân đen quá lớn .
Hình 5 . Một cách chiến thắng khác dành cho đen

Vậy giả sử như trắng sẽ cắt bên trong với 3 trong hình cờ này ?
Một lần nữa ,Đẩy lên ở 4 cũng đủ tạo ra hiệu quả lớn . Đen bắt 3
quân với 14 và quân trắng bây lơ lửng ở trung tâm .
Hình 6 : Lý do phải peep sớm

Thời điểm chính xác cho trắng 4 là ngay lập tức sau đen 3 . Trước
khi có quá nhiều quân ở biên . Trường hợp trắng 4 đúng thời điểm ,
Nếu đe cố phản công với 5 , trắng có thể hài lòng với tình huống
diễn ra tới nước thứ 8 , trong thế cờ này đen 5 có vẻ như có tác
dụng ngược .

Hình 5.
Hình 6.

Hình 7.
Hình 7 : trình tự nước đi trong định thức .

Vì thế trong trình tự nước đi đúng , đánh kikashi ngay lập tức sau
đen 3 . Đen sẽ có ít đất , và trắng sẽ có ít ngoại thế , đây là một
kết quả ngang bằng .
Có những lý do nằm sau từng nước trong định thức , về bản chất
là phải hiểu những lý do này . Không có việc thiếu suy nghĩ và đánh
áng áng chừng như gần đúng và hi vong rằng đối thủ cũng sẽ hiệp
lực với bạn để mang về kết quả mà bạn mong muốn .

Chủ đề 6 :
Làm cho quân địch nặng nề trước khi tấn công chúng .
Đen đi

Trắng : Takagi Shoichi
Với trắng 1 tôi muốn thọc sâu vào trong khu vực moyo của đen .
Takemiya đã đánh nước cờ ở 2 và 4 – mục đích nằm sau những
nước này là gì ?
Hãy nghĩ đến nó , và tính cả đến sức mạnh của quân đen đang
nằm ở chỗ nào .

Hình 1 : Nếu đen chọc xuống
Trắng 1 là một kiểu tiếp cận rất thấp . Đơn giản thủ với trắng 2
sẽ giúp trắng kéo dài ra ở 3 , và theo đó các nước 'a' , 'b' và 'c' ;
cho phép trắng có thể tạo hình cờ đẹp .
Thay vì đánh ở 1 , trắng lại đánh ở 'd' . Đen sẽ đáp trả lại đơn
giản bằng cách đánh ở 'e' và khiến quân trắng trông chậm chạp ,
và dễ tấn công . Mục đích khi đánh thấp như nước trắng 1 là tạo
hình cờ nhẹ nhàng một cách dễ dàng .
Hình 2 : Miai
Nếu đen đánh ở bên ngoài với 2 , trắng đánh ở 3 , sau đó nhảy
vào điểm 3-3 , tạo sống nhanh và dễ dàng . Nước thấp ở 1 tạo ra
một miai để xâm nhập vào điểm 3-3 và đồng thời là tình huống
trong hình 1 .
Hình 3 : Tiếp cận chéo

Nước tiếp cận chéo ở 2 là một nước rất thú vị . Trắng chỉ còn cách
đáp lại là kéo dài vào góc . Giả sử nếu trắng kéo ra ngoài với 3
trong hình minh họa này sẽ giúp đen tạo hình cờ tuyệt vời sau nước
chặn ở 4 . Cả 2 nước nối sau đó , 'a' và 'b' vẫn làm trắng trông
nặng nề và nằm chờ bị tấn công . Thế cờ này cực kỳ tệ hại đối với
trắng nếu so với kết quả trong hình 1.

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Đen hậu thủ

Tiếp theo hình chủ đề chính . Đầu tiên , đen có thể kéo về ở 1 .
Đây là một nước thông thường , nhưng trong trường hợp này nó lại
không có đủ áp lực lên đám quân trắng . Sau khi trắng sống , đen
phải đánh thêm một nước ở 9 . Đen có tường rất chắc , nhưng hậu
thủ , và nó vẫn không đủ tốt cho đen .
Hình 5 : Phương pháp đặc biệt

Takemiya đã dánh atari ở 1 . Đây là thủ đoạn rất thú vị và tôi
cũng cảm thấy lại một chút không thoải mái khi đối mặt với nó .
Không có cách nào ngoài việc kéo ra ở 2. Sau đen 3 , Nước trắng ở
'a' trở thành một forcing move , nhưng hãy để ý đến phương án
phản công của đen .
Hình 6 : Xứng đáng cho đen

Nếu trắng đánh kosumi ở 1 ,ít nhất anh ta có thể tạo sống chắc
chắn trong góc . Nhưng đen có cơ hội đánh ở 6 và đây không phải
là những gì trắng mong muốn .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Takemiya đọc cờ .

Đây là trình tự trong ván đấu : trắng không có lựa chọn àno ngoài
tấn công ở 1 , và đen hane ngược ở 2 .Đây chính xác là những gì
takemiya đã tính đến khi anh ta đánh atari với quân tam giác .
Nước này giúp quân đen trở nên nhẹ nhàng hơn và đen có thể đứng
ngắm trắng ăn quân với nước thứ 7 .

Hình 8
Hình 8 : Hãy so sánh – không thể hane ngược

Để tham khảo , hãy quan sát trình tự diễn biến với trắng 2 trong
hình minh họa thứ 4 . Trong hình cờ này , trao đổi giữa 1 và 2 hoàn
toàn vô lý vì không có trình tự các quân 'a' 'b' 'c' , Nước tấn công
với trắng 9 phá tan đám quân trắng . Trong trường hợp này hi sinh
một quân không cần phải bàn cãi

Chủ đề 7 :
Thăm dò để tạo ra Kikashi
Đen : Hisajima Kunio

Ở thế cờ này , moyo của trắng ở góc trên bên trái bàn đã trở
thành khu vực tập trung mọi sự chú ý .
Lúc này vẫn chưa phải là lúc thích hợp để có thể biến moyo này
trở thành lãnh thổ – vì thế trước đó tôi phải thăm dò ý định của đen
ở góc dưới bên trái trước
Gợi ý : Đó là một nước áp sát hoàn toàn bình thường .

Hình 1
Hình 1 : Trắng 1 – Thăm dò

Trắng 1 là một nước thăm dò ; tôi không có ý định cố để phá nhỏ
đất của đen ở trong góc . Tôi muốn biết đen muốn chọn chơi theo
hướng nào để tôi có thể quyết định cách để phát triển thế cờ của
mình . Nước cờ này có quan hệ rất mật thiết với moyo góc trên bên
trái .
Hình 2 Cách đáp trả thứ 1 – Trực Tiếp

Nếu đen đáp lại bằng cách chọc xuống với 2 , thì sau đó sẽ có rất
nhiều cách đáp lại trực tiếp theo sau nó , ví dụ như là diễn biến từ
nước trắng 3 . Kể cả nếu trắng bỏ mặc thế cờ lại như thế , đen
cũng sẽ phải đánh thêm một quân nữa để bảo vệ góc , Và đây chắc
chắn là một kết quả không thể chấp nhận được cho đen .
Hình 3 : Cách đáp trả thứ 2 – Chặn

Chặn ở 2 thường được sử dụng hơn . Trắng sau đó sẽ hane' tiếp
tục thăm dò ý định của đẹn . Đen có hai lựa chọn thấy rất rõ là 'a'
và 'b'

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Để cho trắng có cơ hội sống trong góc

Nếu đen kéo dài với 1 , nước này sẽ để lại cho trắng cơ hội để tạo
một nhóm sống trong góc bằng cách đánh ở 'a' . Trong trường hợp
này , Đen sẽ phải đáp lại một cách cẩn trọng ,Với trắng đánh ở 2 và
4 bao vây lấy đất cũng đung thỏa đáng .Khả năng trắng sống trong
góc sẽ khiến đen phải đáp trả với 3
Hình 5 : Chia cắt

Đen thướng sẽ cắt ở 1 bởi vì , đê cho trắng cơ hội sống trong góc
là quá nhân từ với đối thủ .
Lúc đó , trắng đánh kikashi với 2 sau đó tạo hình cờ theo định
thức tsukenobi theo cách đánh từ nước thứ 4 đến nước thứ 8 . Bởi
vì quân trắng 2 , trắng 8 là tiên thủ . Đen phải đánh 9 để ngăn
chặn nước cắt ở 'a' . Qua đây chắc bạn đã thấy quân do thám
mạnh đến thế nào rồi phải không ?
Hình 6 : Bỏ qua kikashi trong góc

Nếu trắng bỏ qua nước do thám trong góc , Đen sẽ phản công
theo cách đánh từ nước thứ 2 trong hình minh họa . Sau khi đen có
nước cắt ở 6 , thì đã quá trễ cho trắng để xử lý trong góc .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Tình huống diễn ra trong ván cờ thực sự

Trong ván cờ , đen theo trình tự đánh tsuke-nobi từ nước thứ 7 và
9 bằng cách đánh 10 . Đây là một cách đáp lại rất khéo . Bạn cũng
có thể rằng thế cờ của trắng bên trên đã bị hở sườn
Tuy nhiên , trắng lờ đi bằng cách đánh kikashi với 23 , và bạn

cũng thấy qua trình tự các nước đi từ nước 15 . tôi đã cố biến moyo
của mình gần như đã trở thành lãnh thổ vững chắc .
Người ta thường rất hay sử dụng quân trinh sát này trong các ván
cờ thực tế ,và đây cũng là ví dụ rất rõ để thấy quân do thám có thể
hiệu quả như thế nào .

Chủ đề 8 :
Một số kikashi trong định thức tuyết lở lớn .
Đen: Sakata Eio

Trắng vừa đánh quân tam giác , nếu lờ nó đi thì trắng sẽ có

thể đánh ở "A" , vì thế đen buộc phải làm điều gì đó để vá lại hình
cờ của mình . Bạn nghĩ rằng đen sẽ phải đánh ở đâu ? Và như mọi
khi , hay luôn nghĩ đến nước đáp lại mạnh nhất của đối thủ .
Thế định thức này khi hoàn thiện có rất nhiều forcing move ,
chúng ta sẽ phải nhìn tổng quát chúng

Hình 1.
Hình 1 : Trình tự các nước đi trong định thức

Sau khi trắng đánh ở 1 trong hình này , đen 2 bắt đầu nadare
hay cũng gọi là định thức tuyết lở , trình tự trong hình minh họa
này là mẫu thông thường . Đây không phải là sách dạy định thức ,
vì thế tôi sẽ khống nó nhiều đến những nước cơ bản đó .
Dù sao thì , 31 là điểm rất quan trọng -- vì thế trong các ván cờ
đen thường đánh quân đen 30 trong hình trên ở 31 .
Hình 2 : Tiên thủ , tuy nhiên ...

Không hay . Nước đi chéo với đen 1 là tiên thủ , tuy nhiên đó
cũng là tất cả những gì nước này đem lại không hơn .
Hình 3 : Không hiệu quả .

Đi chéo quân theo hướng khác cũng không hiệu quả , ngoại trừ
việc giúp cờ đen nối lại . Tương tự , trao đổi giữa 'a' và 'b' giúp cho
trắng trở nên mạnh hơn .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Những gì có thể đã xảy ra
Đây không phải những nước đi trong ván cờ , nhưng bắt đầu với
đen 1 có vẻ đúng . Trình tự nước đi từ 2 đến 7 là cách đi thường
thấy , đẩy trắng thấp xuống và đen có tiên thủ .
Hãy để ý là nước trắng peep ở 'a' không có nghĩa đen có tiên thủ
rõ ràng : đen có thể lờ nó đi và đáp lại trắng 'b' với 'c' . Chính vì
thế mà tôi có kế hoạch khác cho trắng 2
Hình 5 : Kết quả ngang bằng

Tôi muốn tấn công thật mạnh với 2 . nhưng có vẻ như đen sẽ
không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải theo trình tự đi quân
như thế này . Sau quân thứ 5 , nếu trắng đánh ở 'a' , trình tự nước
đi đến 'd' sẽ để cho đen trốn thoát .
Dù sao thì nước tiếp cận chéo của đen cũng là nước đi duy nhất .
Hình 6 : Ván cờ
Có thể sakata đã không thích mẫu cờ bên trên . Ông ta muốn áp
sát với 1 ở đây ; nếu bây giờ trắng 'a' , đen đánh ở 'b' , và chúng
ta lại quay lại hình 4 , nhưng .... trắng phải phản công .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Rắc rối cho đen

Bẻ lên quân đen , với trắng 2 trong hình cờ này là một nước đi
hiệu quả . Nếu đen cắt ở 3 , trắng rút quân lại với 4 . Giờ đây
,Quân đen bị mắc kẹt – đen rất muốn atari ở 'a' nhưng nếu ta làm
như thế trắng sẽ ngay lập tức đẩy lên ở 'b' và nuốt gọn 6 quân đen
Hình 8 : Trắng thất bại

Trắng quá nhu nhược nếu đi quân như thế này – bắt quân với 4
quấ bị động , để cho đen đánh atari ở 5 , và giữ tiên thủ để đổi lại
nước thứ 7 .
Nếu trắng rút quân với '6' ở điểm 'a' , đen đánh atari ở 'b' và kể
cả nếu trắng đẩy ra với 'c' , đen bắt quân ở 'd' với tiên thủ ,tương
phản với thế cờ trong hình 7 . Nếu trắng đáp lại đen 'b' ở 'd' , anh
ta sẽ bị ép chạy vòng quanh không thể cưỡng lại được
Hình 9 Trắng thành công

Với đen 1 và trắng 2 . Trắng đã tìm ra cách đi cho mình . Cứ để
như thế và đen đánh quân thứ 3 ở chỗ khác , nhưng chuyện gì sẽ
xảy ra nếu trắng đẩy ra ở 'a' ?

Hình 8
Hình 9

Hình 10.
Hình 10 : Đẩy ra và cắt
Vì trắng đã đẩy ra và cắt với 1 và 3 . đen phải ngay lập tức đánh
forcing move với 4 và 6 trong góc , sau nước đen 8 quân trắng
hoàn toàn bị tiêu diệt ; không cần thiết phải ghi hết tất cả trình tự
tiếp theo sau các nước 'a' và 'b' . Nếu trắng thủ ở 'c' , đen đánh 'd'
và bắt 6 quân trắng
Nói cách khác , nước đẩy ra và cắt không có tác dụng .
Hình 11 : Thêm forcing move

Sau khi kết thúc định thức tuyết lở lớn . Ba quân trong góc đã bị
bắt , nhưng chỉ vừa đủ . Ở đây và trong hình tiếp theo sẽ cho thấy
rất nhiều cách để tận dụng tiềm lực từ ba quân đẹn đó .
Trình tự nước đi từ 1 và 3 tạo ra song kiếp . Đen không thể thắng

ở đây nhưng có nguồn dự trữ dọa cướp vô tận nếu có Ko ở đâu
trên bàn .
Hình 12 . Tạo thêm forcing move

Nếu đen không cần nguồn dự trữ Ko bất tận , thì trình tự nước đi
trong hình này là một cách khác nâng cao hơn với hình 11 . Để ý
là trắng không thể đáp lại đen 3 bằng cách chọc vào ở '5' , cách
này cũng hiệu quả nếu như đen muốn có mắt ở biên .

Hình 11
Hình 12

Hình 13
Hình 13 : Tiếp tục với ván cờ .

Trong ván cờ , đen trao đổi 7 với 8 ,sau đó nhốt trắng ở biên dưới
Rất rõ ràng để thấy tại sao đen 11 lại cần thiết để đáp lại nước
trắng 10 , bằng cách so sánh với hình 10 .
Trong trình tự nước đi đến 20 , đen đã phong ấn được quân trắng

vào bên trong nhưng vẫn chưa đủ hài lòng , và trắng đã trở nên
dày hơn và có ponnuki với trắng 18 ; tác dụng của quân 2 và 4 bây
giờ đã phát huy được hiệu quả của chúng . Có vẻ như , nếu đen
đánh ở 1 trong hình 5 sẽ tốt hơn .
Trình tự nước đi trong hình 10 ,11 và 12 cho thấy những cách để

khai thác aji của những quân đã chết trong góc . Có thể sử dụng
đúng những aji này tùy vào tình huống thích hợp chính là điểm
quyết định trong định thức này .

Chủ đề 9
Giữ lại ....
Đen: Fujisawa shuko

Trắng: Jonda kunihisa
Những quân trắng ở góc dưới bên trái là những quân cắt – vì thế
trắng tuyệt đối không thể bỏ .
Đen có khá nhiều nước forcing với chúng : ví dụ như 'a' buộc
trắng đánh 'b' ,'b' buộc trắng đánh 'a' ,'c' buộc trắng đánh 'd' và
'd' buộc trắng đánh 'c' . Hai nước cuối có thể hơi thừa , nhưng tất
cả chúng đều là forcing move . Trước khi sống trong góc , hãy nghĩ
xem đen nên làm gì với quân đen lẻ loi ở bên ngoài .
Anh ta có nên bắt đầu với những nước forcing ? Hay là ...

Hình 1 : Chuẩn bị
Đây là trình tự nước đi dẫn đến thế cờ này
Tất nhiên là đen 2 có thể thay bằng điểm trắng 11 ., nhưng nước
áp sát 2 ở đây cũng có thể chấp nhận được trong trường hợp chinh
quân có lợi cho đen . Trong ván đấu , có nước phá chinh quân ở góc
trên bên phải , vì thế trình tự các nước đi đến trắng 11 cũng là một
định thức
Hình 2 : Chinh quân

Sau trình tự nước đi ở đây , nếu chinh quân từ 9 hiệu quả , vậy
thì , nếu đen không thể chạy ở 'a' , thế cờ này được cho là tốt cho
trắng . Đó là lý do tại sao đen lại tránh đi thế này trong ván đấu
Hình 3 : Forcing trực tiếp

Nước đen 1 ở đây là một forcing trực tiếp , và sau đó đen sống
với 3 và 5 . nhưng trắng có cơ hội để đánh ở 6 , vì thế đây không
phải là một kết quả thực sự tốt cho đen

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Không hơn gì
Đồng ý là trong hình trước kết quả là không thể chấp nhận được ,
vậy hãy cùng quan sát xa hơn thêm một chút . Nếu đen ép trắng
xuống biên theo trình tự đi quân từ nước đen 3 – trắng sẽ chống
trả bằng cách bò dọc theo với 4 ,6 và 8 . Bây giờ đen muốn tiếp tục
đánh ở 'a' nhưng trắng sẽ ngay lập tức đánh ở 'b' và bắt quân
trong góc . Nếu đen sống trong góc với 'c' thì trắng sẽ bẻ ở 'a' ,
đây là một nước hane rất mạnh . Nước hane này và sống trong góc
là miai , kết quả này còn tệ hơn cho đen so với hình 3
Hình 5 : six of one , half a dozen of the other .*

Vậy nước bao vây với đen 3 thì như thế nào ? Trắng không có
cách nào khác ngoài cách đánh theo trình tự nước đi đến 8; đen
sau đó sống trong góc , tuy nhiên nước trắng 12 khiến đen rơi vào
tình huống cực kỳ tệ hại , cả hình cờ đã bị tan nát . Chuyện gì sẽ
xảy ra nếu đen đánh 7 ở 'a' thay vào đó ? Vậy , trắng đánh 8 , đen
'b' trắng 'c' , và chúng ta vẫn có tình huống miai tương tự như
trong hình 4 .
(note : đây là một câu ngụ ngôn , ý nói rằng có những việc ta tưởng như là 2 chuyện khác
nhau nhưng thực tế cùng là một ý nghĩa , kết quả – giống nhau về nội dung)

Hình 6 : Một ván của Shuko
Shuko đã đánh trình tự các nước đi như thế này , bắt đầu bằng
cách đẩy ở 1 , và kết quả cuối cùng vẫn chưa hoàn toàn được thỏa
mãn
Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Để dành lại kikashi
Tôi nghĩ nước đen 1 , bỏ đi ham muốn đánh forcing move là tốt
nhất . Đen sau đó sẽ đáp trả lại 2 với 3 : và không đánh ở điểm 'a'
chỉ khi thực sự cần thiết .
Hình 8 : Trắng bị ép thấp xuống

Tiếp theo đó ,trình tự nước đi đến nước đen 14 để đen sống trong
góc và ép trắng xuống thế cờ rất thấp . Đây là kết quả rất tuyệt
vời cho đen
Hình 9 : Để so sánh
Hãy cùng phân tích thế cờ khác nếu đen đánh kikashi ở 1 trước
Đầu tiên , trao đổi giữa 'a' với 'b' giúp đen củng cố không còn
nữa . Và cũng có nghĩa là quân trắng có thêm 1 khí , vì thế đen ở
'c' không còn tiên thủ nữa . Nước 'c' có thể ở hàng thứ 2 nhưng nó
có giá trị rất lớn cả về đất và hình mắt của trắng .

Hình 8.
Hình 9.

Hình 10,
Hình 10 : Một kết quả tuyệt vời khác cho đen

Đây là một cách khác trắng có thể đi , để tránh nước trao đổi
chúng ta đã nói trong hình 9 bằng cách đánh hane dưới ở 4 . Nước
này để đen có thể kẹp chặt lại trắng với 5 . Sau đó , đen muốn đi
kikashi ở 16 buộc trắng phải nối ở 'a' để trở thành hình cờ xấu .
Nhưng ở nước thứ 15 , đen đánh 16 sẽ giúp trắng trả đũa lại
bằng cách bắt đầu với 'b' . Đen có thể bằng lòng với việc sống
trong góc với nước 15 rồi sau đó lấy hình cờ tốt với 17
Ở điểm này , nước thứ 17 , cũng là điểm mà trắng rất mong

muốn có được nhưng thay đổi giữa 16 và 17 không phải là ý hay
cho trắng – nếu trắng đánh như thế , thì ngay lập tức đen sẽ đánh
kikashi ở 16 và buộc trắng phải nối ở 'a' , sau đó nhảy ra với 'c' .
Đây là kết quả tuyệt vời cho đen , trong khi hình cờ của trắng
không thể chấp nhận được .

Chủ đề 10
Sabaki – tạo sống
trắng đi trước
Đen : Hisajima Kunio

Quân tam giác thỉnh thoảng là cách rất hiệu quả để tấn công : nó
phá đi căn cứ địa của hai quân trắng , và tất nhiên một khi nhắm
tới nước này đen phải có nước miai để nối về bên trái hoặc bên phải
.Đây là một vấn đề rắc rối trong việc tạo sống .
Trắng có thể giúp củng cố hình cờ một cách nhẹ nhàng như thế
nào ? ( make light resilient shape ) -- và bình thường các cách đáp
lại nước này trông không tốt cho lắm .

Hình 1
Hình 1 : Có thể có nước tấn công tốt hơn ?

Thực tế , nước công trong ván cờ có vẻ hơi mạo hiểm . Trình tự
các nước trong hình minh họa này , bắt đầu bằng nước thọc dược
với 1 . là một nước công chắc chắn , và mặc dù sau đó đên nước
thứ 8 trắng có một chút đất để thở , nhưng đây lại được coi là một
kết quả ngang bằng
Hình 2 : Nước đáp trả hiển nhiên

Nước ở 1 này là một nước rất hiển nhiên ,ngăn không cho đen nối
lại bên trái .Và nó cũng là nước tệ nhất ; đen nối về bên phải , và
cờ trắng không có hình tạo mắt . Quân cờ trắng có thể bị tấn công
rất dồn dập , và đất mà đen có được ở góc dưới bên phải cũng lớn .
Hình 3 : Ngăn cách nối khác .

Vì đen dọa miai nối cả hai phía , nếu trắng có thể ngăn lại một
trong số chúng với tiên thủ thì đó là một nước forcing hiệu quả . Ở
đây nước 1 là một nước tesuji rất thông dụng để ngăn đen nối
quân; nếu đen đáp trả với 2 , trắng đánh 3 là một nước rất hoàn
hảo để nhốt quân đen vào trong .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Trao đổi có lợi

Nếu trắng ngăn một bên để nối về thì đen có thể nối về bên kia
với 2 . Trong trường hợp này trắng sử dụng 3 và 7 để lấy góc nhằm
trao đổi là không còn gì phải bàn cãi nữa . Nếu có cách nào , trắng
đã thu lợi từ nước trao đổi này , vì thế đen cần một cách đáp trả
cứng rắn hơn .
Hình 5 Không có lợi cho thế cờ toàn bàn

trình tự nước đi để hi sinh của quân đen trong hình minh họa này
cũng là một cách có thể xảy ra , như chỉ khi đen cần kéo dài ở 'a'
để tạo moyo / tuy nhiên trong thế cờ này , đen 'a' hoàn toàn vô
dụng , vì trắng đã có quân thọc vào vào khu vực phía trên bên trái .
Hình 6 Đen bẻ lên trên

Nếu đen bẻ lên trên với 2 , thì trắng sẽ bẻ ngược với 3 . Sau nước
thứ 13 trắng sống và có thế sabaki rất hoàn hảo .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 Đen bẻ dưới

Nước bẻ dưới ở 2 của đen có vẻ như là nước mạnh nhất (fiercest).
Trắng đáp lại ở 3 là một cách đáp trả không thỏa đáng . Đen 4
kikashi và sau đó đen 6 và 8 nối về . Trắng để đen có thể chống lại
ở cả 2 biên và vẫn phải lo về hình mắt . Đây là kết quả không thể
chấp nhận được cho trắng vì vẫn phải đánh thêm một quân nữa để
tạo sống
Hình 8 : Bẻ ngược (counter-hane)

Đây là một nước rất mềm dẻo và cũng là cách tôi đã chơi trong
ván đấu
Hình 9 : Cách phản công không hiệu quả

Cách đáp lại với đen 1 và 3 không hiệu quả . Trắng bẻ ở 4 là
kikashi , và sau đó đen buộc phải cắt ở 7 để tạo ra điều gì đó với
thế cờ này .Nhưng sau nước thứ 8 và 10 , đất của trắng ở biên đã
đủ để chiến thắng rồi .

Hình 8
Hình 9

Hình 10
Hình 10 Trình tự các nước đi trong ván đấu

Vì vậy trong ván đấu đen buộc phải kéo vể với 4 và trắng tạo
hình cờ với trình tự các nước đi đến nước thứ 17
Điểm quan trọng trong trình tự các nước đi này là trắng 11 ; nó
không đủ tốt nếu chỉ đánh ở 13 để (engulf ) ép quân đen , bởi vì
đen sẽ ngay lập tức đáp lại ở 11 để phá hình cờ tạo mắt của trắng .
Khi có những điểm miai ở bên trái và bên phải ( hay là bên trên
và bên dưới ) như trong thế cờ này , đánh ở một phía trước buộc
đối thủ phải đánh nước còn lại là một cách tiên thủ rất hiệu quả .
Vấn đề là phải tìm đúng trình tự nước đi để forcing hợp lại và khai
thác toàn bộ nước tiên thủ này
Trong thế cờ này , trắng 1 ở 'a' hoặc 5 cũng có thể khiến đen
phải đánh ở 8 và 10 , nối về ở phía còn lại , nhưng những nước như
'a' hay '5' lại không phải là những nước đúng để sabaki .

Chủ đề 11
Nối hay Không nối
Đen đi trước
Trắng: Awaji Shuzo

Trắng đã vừa peep với quân tam giác , và có thể nước peep này là
một dạng đơn giản nhất của kikashi .
Tuy nhiên cả hai loại kỳ thủ , loại thứ nhất peep ngay lập tức mỗi
khi có cơ hội và loại thứ hai nối ngay khi bị peep đều đã bỏ lỡ mất
một điều gì đó . Cờ vây phức tạp hơn như thế nhiều , mỗi nước đi
bạn đều phải tính toàn thật cẩn thận kể cả với những nước peep
Ok , Vây tiếp theo đây chúng ta sẽ đối phó như thế nào với quân
trắng vừa peep ?

Hình 1
Hình 1 Đen phản kháng

Phản kháng lại một nước kikashi không phải luôn luôn là hàng
động tốt nhất ; bạn cần phải xem xét riêng từng trường hợp .Tuy
nhiên ở đây , tôi muốn chống lại nước peep của trắng bằng cách
đánh với 1 . Tại sao ư ? Tôi sẽ đưa ra các dẫn chứng ngay sau đây .
Và chúng ta sẽ phải đọc ít nhất là hai biến .
Hình 2 : Đọc cờ (1) – Nước cắt

Khả năng đầu tiên và rõ ràng nhất là nghĩ đến việc trắng sẽ cắt
với 2 . bỏ quân đen tam giác theo trình tự nước đi đến 9 ,quân đen
trở nên dày đặc không cần bàn cãi , như thế cách đi này có thể
Hình 3 : Đọc cờ (2) Cách đáp trả khác

Chuyện gì nếu trắng cố muốn gây chiến với 2 . Đen nối với 3 ;
sau đó nếu trắng 4 , đên có chinh quân với 5 và 7 , bắt được 2
quân trắng . Vì thế cách thứ 2 cũng có thể bỏ qua . Có vẻ như nước
1 có thể chống lại được nước peep của trắng .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Sẽ ra sao nếu tôi đơn giản là nối vào ?

Trước khi tiếp tục hình tiếp theo , hãy cùng quan sát kết quả nếu
như đen đơn giản chỉ nối lại . Ví dụ ,Trắng có thể chọc vào trong với
2 , sau đó trình tự nước đi từ 3 đến 6 có thể là những nước theo
sau đó . Trắng vẫn bị tấn cống , tuy nhiên ,so sánh với hình tiếp
theo , anh ta có nhiều hướng chạy hơn (leeway ?) . Đặc biệt hãy để
ý chuyện gì sẽ xảy ra nếu như đen đẩy ra với 'a' , trắng có thể
chặn lại một cách đơn giản với 'b'.
Hình 5 : kikashi cho đen

Nếu như trắng phản kháng với nước 1 của đen bằng cách kéo về
với 2 , và sau đó trình tự các nước đi vẫn tương tự như trong hình
4 , Trao đổi giữa 1 và 2 rõ ràng là kikashi cho đen . Quân trắng giờ
đây trông rất nặng nề .
Hình 6 : khả năng khác của trắng

Thay vì kéo về với 3 , trắng có thể rẽ vào với 2.Tuy rằng nước
này khiến cho quân đen trở nên dày , chắc hơn với 3 , nhưng sau
đó trắng có thể củng cố cho đám quân của mình với trình tự nước đi
từ 4 đến 8 . Đây có thể coi là một cách chấp nhận được .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Một ví dụ khác .
Để so sánh , đây là một ví dụ tương tự , được lấy từ ván đấu giữa
Fujisawa Shuko ( đen ) và Sakata Eio ( Trắng ) vào năm 1961 .
Mục đích đằng sau nước peep của trắng 2 là muốn đen nối vào ở
'A' , sau đó trắng có thể kéo dài với 3 .
Shuko ngay lập tức đáp trả lại với nước hane ở 3 , tiếp theo đó ép
quân trắng với 5 . Nếu trắng cắt ở "A" thay vì đánh ở 4 , đen sẽ
đánh ở 'B' , Trắng 'C' , sau đó đen đẩy xuống ngay lập tức với 4 .
Điều này cũng đủ bù lấp cho hai quân đen đã bị bắt ( tất nhiên ,
mặc dù tối nói "đã bị bắt" nhưng hai quân này vẫn còn aji ) .
Sau Trắng 6 , Đen 7 là một nước rất quyết liệt , cắt chéo nước kị .
Đen đã phản kháng thành công lại nước peep của trắng .

Chủ đề 12
Thời điểm
Đen : Otake Hideo
Trắng : Fujisawa Shuko
Một trận đấu ko đã xảy ra ở góc dưới bên trái . Đen đã vừa peep
với quân tam giác như là một nước dọa ko .
Điều này không có liên hệ trực tiếp đến nước ko , tuy nhiên trắng
nên đáp trả như thế nào với nước peep này ? Đơn giản nối vào ?
Hay là ...?

Hình 1
Hình 1 Bị kikashi
Nếu trắng nối lại với 1 một cách phản xạ , đơn giản vì đây là nước
dọa ko và nên đáp lại nó , trận đấu ko vẫn sẽ tiếp tục . Nhưng về
sau khi đen muốn phá moyo của trắng ở biên trên thì quân tam
giác sẽ hỗ trợ rất lớn .Nếu ngay lúc này đen đánh 'a' , trắng phản
công với 'b' , thì đen sẽ hơi khó tạo hình cờ sống , ví dụ bằng cách
bắt đầu đánh ở 'c' .
Hình 2 : Cắt đúng thời điểm

Trắng cắt ở 1 để dò xét mục đích của đen .Nếu đen đáp lại với 2 ,
giảm tối đa aji của trắng 1 ,trắng có thể đánh nước 3 này sau đó ,
mở rộng đáng kể moyo của mình .Nếu sau này đen đẩy qua ở 'a'
,qua trình tự nước đi đến 'd' bạn có thể thấy trao đổi giữa nước 1
và 2 hiệu quả như thế nào .Nó cướp đi của đen một khí vì thế .Đen
không thể nào cắt bên trên quân trắng 'b' được .
Hình 3 : Bỏ lại nước thu quân lớn

Để tránh trường hợp như trong hình 2 , đen có thể nối chắc chắn
với 2 ở đây . Nhưng nó để lại một bất lợi lớn trong thu quân. Nước
trắng 'a' trở thành tiên thủ , trong khi trước đó monkey jump của
đen ở 'b' là tiên thủ .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Nước cắt tương tự

Đây là một ví dụ khác về nước cắt này . Đây là một ván đấu tranh
danh hiệu kỳ thánh , giữa kobayashi koichi (đen) và Kato masao
(trắng) .
Trắng đã peep ở 1 . Để chống lại trắng cắt ở 2 . Nếu đen đánh 3
ở 'a' , trắng sẽ đẩy qua với 'b' ,loại bỏ nước " đẩy qua và cắt " của
đen ở 4 và tóm gọn quân peep .Kobayashi thay vào đó đáp lại với
3. Về sau đen sẽ phải đặt thêm quân nếu như trắng chặn ở 'c' .
nhưng Kobayashi nghĩ rằng phá hoại biên trên của trắng với 5
quan trọng hơn .
Sau này Kato có thể đánh trình tự các nước kikashi bắt đầu bằng
'd' và kết thúc với 'h'

Phần III
Những nước đi bậc thầy.
"Nếu đi ở A sẽ bắt được đám này , đi ở B sẽ để chúng thoát ;

Nước C đáng giá 10 điểm , đi ở D sẽ được 5 điểm " . Nếu mọi thứ
đơn giản như thế này , thì có vẻ như tất cả mọi người sẽ chẳng khó
khăn gì để quyết định xem nước nào là tốt nhất , A hay B hoặc là C
hay D .
Việc đưa ra những quyết định đến khi nào và đi như thế nào để
đánh một kikashi thường không phải là một việc đơn giản như thế .
Khi đó không có những quân chết cũng không có những quân
sống , không có những kết quả rõ ràng để cho bạn quyết định . Giả
dụ nếu kết quả xuất hiện trên bàn , nhưng bạn lại thấy không
"giống hình mẫu 100%" để so sánh với nó , vì vậy ban cũng không
khá hơn . Tốt nhất hãy luôn tự ngẫm nghĩ : ' hãy xem những gì bạn
có thể làm ở đây ' .
Tôi cho rằng chính là do không có những phương pháp nhận biết
đơn giản để quyết định ra kết quả là những gì khiến cho việc học
kikashi và kiki trở nên khó .Đó là khiến cho quân cờ của bạn phát
huy hiệu quả cao nhất .
Vậy thì khác phục vấn đề này như thế nào ? Tôi nghĩ rằng cách
đơn giản nhất là hãy cố gắng quan sát cờ của những kỳ thủ chuyên
nghiệp thật nhiều . Qua những ván cờ đó vạn sẽ cảm giác được
những quân cờ phát huy tác dụng 100% của chúng như thế nào .
Sau đó cố gắng áp dụng những điều đó trong những ván đấu của
chính mình .
Phần thứ 3 này chúng ta sẽ quan sát 15 ví dụ từ những ván cờ
của những kỳ thủ chuyên nghiệp . Mỗi một chủ đề sẽ cho bạn thấy
một trình tự sắp xếp các nước đi để có thể phát huy tác dụng
100% của các quân cờ . Tôi sẽ không trông mong rằng các bạn có
thể tự nhìn ra thứ tự các nước đi bằng chính sức mình , nhưng tôi
hy vọng rằng các bạn nhìn vào hình minh họa và có thể hiểu những
nước đi một cách sâu sắc .
Tôi chắc chắn rằng những điều đó sẽ có thể sử dụng trong những
ván cờ của bạn

Chủ đề 1 :
Chiến thuật thí quân
đen đi
Đen : Otake hideo

Trắng : Takagi shoichi
Tôi vừa mới đâm trực tiếp vào hai quân đen bằng quân trắng tam
giác .Nước đi này trông có vẻ hoàn toàn tự nhiên , nhưng sau đó
Otake đã lợi dụng nước đi sai này và khiến tôi thiệt hại rất lớn .Có
thể tôi nên kiên nhẫn hơn và đánh ở 'A'
Đen không thể bắt được hai quân trắng của tôi , bởi vì nước nối
dưới và nước cắt vào là miai . Trước hết hãy quan sát thế cờ xung
quanh khu vực này và suy nghĩ xem làm thế nào để đen có thể thu
được kết quả tốt nhất ở đây .

Hình1
Hình 1 Không suy nghĩ .
Nếu trắng cắt vào ở 1 thì hai quân đen sẽ bị bắt , vì thế đen đơn
giản cứu hai quân này trước bằng cách nối ở 1 và bắt trắng phải nối
dưới . Tuy rằng đen có tiên thủ , nhưng nước đi này lại quá đơn giản
và rõ ràng đen đã không suy nghĩ đến việc khai thác tối đa hiệu
quả từ những quân này .
Trong trình tự nước đi đến 8 , đen đã có thể ép thế cờ của trắng

xuống một chút , nhưng lúc này quân trắng lại có những nước
forcing ở 'a' và 'b' , ngoài ra đen cũng phải lo đến nước bẻ của
trắng ở 'c'
Hình 2 Cũng gần giống

Mục đích khi đánh ở 1 trong hình này là để có kikashi ở 3 và 5
nhưng lúc này nước đen ở 'a' không còn là tiên thủ nữa và đen vẫn
còn lỗ hổng ở 'b'
Hình 3 Thí quân

Otake đã đánh ở 1 trong hình minh hoạn này . Rõ ràng , ông ta
đang chủa bị hi sinh ba quân này , nhưng hãy xem hiệu quả của
chúng . Trắng 2 là khả năng duy nhất có thể – bây giờ hãy nghĩ
những cách đi nối tiếp sau đó của đen .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Đen giành thắng lợi lớn

Nước cắt ở 3 vỗ béo những quân hi sinh . Đen thua công sát , 3
khí chọi lại 4 , nhưng lúc đó lại có những nước 5 7 9 11 và 13 tiên
thủ . Chú ý đến thời điểm của hai nước 5 và 7 vì khi 4 quân đen bị
bắt thì những nước này không còn là tiên thủ nữa . Hãy thử so sánh
kết quả trong hình hày với kết quả trong hai hình minh họa trước.
Đen sau đó chuyển sáng đánh ở 15 . quân trắng tam giác giờ
đây gần như không thể sống được . Tất cả là nhờ những nước
kikashi từ 3 đến 13 .
Thấy như thế nào nếu bạn sợ đi thêm quân hi sinh và đánh đen 3
ở 4 thay vào đó , trắng 4 sẽ ở 3 và hai nước 5 và 7 không còn tác
dụng gì nữa .

Chủ đề 2
Đánh kikashi theo hướng nào ?
Đen đi trước
Trắng:Fujisawa Shuko
Nhiệm vụ đầu tiên của đen trong thế cờ này đó là bảo vệ nước cắt
của trắng ở "A" . Vấn đề ở đây là phải quyết định làm như thế nào .
Hãy thử đặt mình vào vị trí của quân đen và cố gắng làm thế nào
để những quân cờ của bạn tạo ra hiệu quả lớn nhất .

Hình 1
Hình 1: Tiên thủ , Nhưng không khẳng định được uy lực

Trao đổi giữa nước 1 với 2 ở đây là một suji tầm thường , dù sao
thì có thể trao đổi 'a' với 'b' . đây là cách đánh tệ nhất – đen có thể
đổi với 3 nhưng khi trắng dáp trả với 4 , thì ngược lại đen lại là
người bị tấn công
Với trắng 2 , trắng có hình cờ hoàn hảo , và quan trọng nhất là
đen không thể cho phép trắng có điều này
Hình 2 : Hình cờ buồn cười

Nhưng nước đen 1 này cũng rất tầm thường , vì trước trao đổi
trắng 2 trắng thu lợi . Nếu bạn biết bạn muốn đánh ở 3 tại sao
không đánh thẳng vào đó ?
Hình 3 : Hình cờ tốt cho đẹn

Đúng! Nước áp sát 1 trong hình này là nước đi chính xác nếu
trắng đâm xuống với 2 , đen 3 có thể hậu thủ , nhưng đây là nước
đi tốt nhất (honte – nước tốt nhưng hậu thủ ) . Đen đã chọc trắng
xuống , và trở nên dày hơn . Nếu trắng đánh 2 ở 'a' thay vào đó ,
đen 3 lại càng là nước đi chính xác .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Trắng quá dễ bị khuất phục

Từ điểm nhìn của trắng , nước đáp trả ở 2 không đạt hiệu quả ,
đen ổn định quân cờ của mình với 3 và 5 và kết thúc hình cờ hoàn
hảo của mình với 7 .
Hình 5 : Đẩy qua thì sao ?

Chúng ta đã thấy rằng để đánh đánh ở 2 trong hình này mang
đến cho anh ta hình cờ tốt . Vì thế có thể trắng nên đâm xuyên qua
với 2
Nước tiếp theo của tôi là một điểm tự nhiên dựa trên một hình cờ
bình thường , nhưng thực ra nó lại là một nước đi sai .
Hình 6 Trình tự nước đi trong ván đấu

Tôi đã đâm qua và cắt bằng cách kết hợi giữa 1 và 3 . đây là
một trình tự tesuji thông thường , nhưng là cách đi ngu ngốc trong
trường hợp này . Sau 7 , trắng có thể tenuki , và trong ván cờ ông
ta đã đổi nước để đi ở 8 và 10 . Điều này cho trắng một bước phát
triển rất nhẹ nhàng.

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 Cản trở trắng đi ở "A"

Trong tình huống này tốt hơn là đen nên chặn đơn giản ở 1 . Khác
biệt với hình 6 là đen đã có quân ở 3 , điều này có nghĩa là nếu
trắng đã đánh ở 'a' , Nước đen ở 'b' sẽ có tác dụng ngay lập tức ,
cắt qua nước kị .
Kể cả những quân như quân 3 trong thế cờ , trông giống như

điểm dame không quan trọng , có thể tạo ra khác biệt lớn cho ván
cờ ,và trong tình huống này đối thủ lại „ép bạn phải đi vào điểm
tốt“ , trong hình 6 điều này không xảy ra , bởi vì hai quân có thể
bắt được không đủ quan trọng
Về sau , nếu đen "C" , trắng sẽ có thể bẻ ra với "D" Cơ bản mà

noi thì khu vực này không khác gì với hình 6 .

Chủ đề 3
Thứ tự các nước đi
Đen đi trước
Trắng : Takiguchi masaki

Đen : takagi Shoichi
Quân đen được đánh dấu đã bị bắt . Nó không còn cách nào để
thoát ra ngoài . Tuy nhiên , kể cả những quân đã bị chết như thế
này vẫn có giá trị của nó .
Bạn có thể đi nước Kikashi ở chỗ nào để khai thác hết giá trị của
nó ?

Hình1
Hình 1 : Chỉ khác thác được một phần

Riêng nước đi chéo với 1 ở đây cũng đủ là nước đi tốt ,Nhưng ở
đây đen không có đủ tham vọng . Nếu cho điểm thì nước này có thể
được khoảng 85% .
Nếu trắng đi ở 2 và 4 , vậy anh ta sẽ hậu thủ , vì thế nước áp

sát với 2 ở đây cũng là tesuji . Mặc dù trắng vẫn bị hậu thủ , nhưng
nước bắt quân ở „a“ được cả 2 bên bỏ lai cho đến khúc quan tử .
Vậy thì đâu là cách đi sử dụng hết 100% giá trị của nó ?
Hình 2 : Bắt đầu từ bên trái

Đen phải bắt đầu với nước tiếp cận ở 1 từ bên trái . Nếu trắng cố
đẩy qua và cắt với 2 và 4 trong hình minh họa , đen có thể đi ở 5
với tiên thủ và sau đó thu được lợi lớn với nước thứ 7 . Rõ ràng là
trắng không thể chấp nhận cách đi này .
Hình 3 Tiếp tục từ hình 1

Nếu đen đi theo trình tự nước đi trong hình 1 trước , thì sau đó
nước áp sát này không còn tác dụng nữa . Trắng sẽ tự nhiên đáp lại
bằng cách đẩy ra ở 2 .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Trình tự các nước đi trong ván đấu

Vì vậy trong ván đấu , tôi đã đi nước tiếp cận ở 1 đầu tiên và sau
đó trình tự các nước đi diễn ra như trong hình 2 . Trắng không thể
chống cự lại vì quân đen được đánh dấu vẫn còn nằm trên bàn .
Ép cờ trắng xuống thấp và phải đi nước 2 và 4 , Tôi đã thu được

lợi với trình tự nước đi từ sau nước thứ 5 , với tiên thủ . Rõ ràng là
nước 1 và 3 là món lợi cho đen ; và sau nước thứ 10 , tôi đã có thể
đi ở 11 , gần như nhốt trắng vào trong , trước khi hoàn thiện trình
tự nước đi ở biên trên .
Kể cả khi một ( hay một đám quân ) sẽ có thể chết , nhưng bạn
vẫn phải khai thác hết toàn bộ giá trị , dù là nhỏ nhất từ chúng .

Chủ đề 4
Một nước đi kỳ lạ từ thời Era
Trắng : Honninbo Shuei

Đen (no komi ) : Tamura Yasuhisa ( Honinbo Shusai)
Tập trung sự chú ý trong thế cờ này là phía bên tay phải bàn cờ .
Trắng làm cách nào để có thể sabaki ( tạo sống ) với đám quân
trông cực kỳ yếu ớt kia ?
Như những gì tôi đã nói phía trên , mục tiêu của cuốn sách này
không phải là đòi hỏi bạn phải có câu trả lời hoàn toàn chính xác .
Đặc biệt , trong ví dụ này là một nước đi cực kỳ tài tình của Bản
nhân phường Shuei , vì vậy không khó để ngạc nhiên là bạn không
thể nghĩ ra được nó . Mặc dù vậy , tôi hi vọng rằng qua ví dụ này
các bạn có thể đánh giá đúng sự tài hoa của Shuei , Ông cũng là
một trong những thần tượng của riêng cá nhân tôi .

Hình 1
Hình 1 : Không thể bắt được ba quân đen

Nếu trắng có thể bắt được ba quân đen đó , vậy thì vấn đề trở
nên quá đơn giản . Nhưng hãy thử bắt chúng trực tiếp bằng cách bẻ
ở 1 nhưng sau nước thứ 4 , Cờ đen thoát ra ngoài .
Hình 2 : Nối dài quân , cũng không có tác dụng

Nối dài thêm quân ở 1 trong hình này không đem lại tác dụng .
Sau nước thứ 4 , 'a' và 'b' là miai , và đen thoát chết .
Vậy việc cố bắt những quân đó sẽ không đem lại kết quả gì . Khả
năng duy nhất trắng có thể đi là bỏ chạy với 1 và 3 , Nếu để đen đi
ở 1 , trắng 4 ở đây trông rất mập mờ phiêu lưu, không rõ trắng sẽ
phải giải quyết tình huống tiếp theo như thế nào .
Hình 3 Chạy với quân đã chết !

Trắng 1 của honninno shuei's là một nước đi cực kỳ tuyệt vời . Ý
nghĩa của nó là gì ? bạn hãy cùng quan sát thế cờ này

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Ý nghĩa
Hãy quan sát các cách đáp trả lại của đen với trắng 1 , và nước
đầu ở đen 2 .
Điều này khiến trắng 3 trở thành một nước forcing rất mạnh .
Sau nước thứ 4 , trắng 5 cuối cùng ăn ba quân đen .Bạn hãy tự thử
đi đến cuối cùng từ 'a' đến 'i' , Nước chinh quân không có lợi cho
đen .
Hình 5 : Ý Nghĩa (tiếp)

Nếu đen không chấp nhận kết quả như trong hình 4 , anh ta có
thể chặn với 2 trong hình này . Nhưng sau đó trắng có nước
kakashi từ 3 đến 7 và cuối cùng nối dưới với 9 . Đây cũng là một
thắng lợi lớn cho trắng . Nước trắng 5 cũng là một nước kikashi hữ
dụng , và tiếp theo trắng có thể tấn công 4 quân đó để tiếp tục .
Hình 6 Nước đáp trả mạnh nhất của đen .

Trong ván cờ , đen đã không đi theo cả hai cách trên mà đi atari
với 2 trong hình này .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Tiếp diễn ván đấu

Trắng đi kikashi với 3 và 5 , sau đó cứu quân của mình bằng cách
bắt ba quân đen với 7 . Cách bắt quân này tốt hơn cách đi với trắng
3 đi ở 4. Đen 6 trắng 'a' . Nếu những quân trắng thoát theo cách
thế này . Trắng sẽ phải chấp nhận nhân nhượng với nước trao đổi
8-9 .
Đây là một ví dụ cho chiến thuật thoát quân tài tình của Shuei's .
Chờ xem đối thủ đáp trả nước trắng 1 như thế nào , sau đó sử dụng
các quân forcing để cứu quân của mình . Những nước đi như thế
này có lẽ chỉ có thể thấy một lần trong đời .

Theme 5
Nước tạo sống phi thường
Trắng Honinbo Dosaku ( 1677-1701)

Đen (được chấp 5 quân ) Hinaya Rippo
Đây lại là một ví dụ lấy từ một kỳ phổ cổ .Bậc thầy Dosaku đánh
chấp 5 quân . Ván cờ này có thể được đấu vào những năm 1690.
Rất rõ ràng là một nhóm quân trắng lớn ( 14 quân ) biên dưới bị
chia cắt trông rất loạn , hiện đang gặp áp lực . Trắng bắt đầu với
nước cắt qua nước kỵ với 1 , và tiếp tục đến nước thứ 4 .
Bây giờ , Liệu trắng làm thế nào mới giúp quân của mình sống ?
Phụ thuộc vào nhiều tình huống , trắng có thể bỏ bốn quân trắng ở
giữa bàn .

Hình 1
Hình 1 : Atari – Dọa Bắt .

Có câu nói như thế này „Đừng bỏ qua Atari“ Tuy nhiên bạn nên bỏ
đi thói quen này !
Đi 1 và 3 trong hình minh họa , không đem lại kết quả tốt . Sau
4 , trắng gặp rắc rối lớn và không còn điểm nào để lợi dụng cả
Hình 2 Càng ngu ngốc hơn

Đẩy ở 1 như trong hình cũng là một cách đi sai lầm . Sau khi đen
đi 2 , trình tự nước đi từ 'a' đến 'd' là diễn biến tiếp theo , nhóm
trắng lớn đã thoát , tuy nhiên trắng trả giá bằng cả ván cờ . Quân
đen ở giữa quá mạnh . Những nước 3 và 5 không còn tác dụng . Đi
ở 5 thay vì 3 càng giúp đen thủ lại ở 'e' cũng không thể chấp nhận
được cho trắng
Hình 3 Kết hợp tài tình của Dosaku

Dosaku đã đi một nước kết hợp rất phi thường với 1 và 3 . Sau
khi đen đi ở 2 , cả 'a' và 'b' đều là tiên thủ tuyệt đối cho trắng ,
tuy nhiên tesuji là không đi ở đó ngay lập tức mà đổi sang đi ở 3 .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Nếu Trắng bắt quân .

Trước khi tiếp tục với ván cờ , hãy cùng quan sát , chuyện gì nếu
đen đáp lại Trắng 1 bằng cách bắt quân ở 2 thay vì kéo dài ở 'a'
Trắng sẽ kéo về với 3 sau đó đen buộc phải nối dưới bắt đầu từ
nước thứ 4 , nhưng đến nước trắng 13 ,rõ ràng trắng đã đạt mục
đích , với thế cờ tốt hơn và không phải trao đổi giữa 'b' và 'c' .
Hình 5 Biến 1 – geta

Nếu đen muốn giữ ý định của mình thì sẽ phải đáp lại nước thứ 3
của đen với 4 theo cách này , trắng sẽ cắt ở 5 , kikashi ở 7 sau đó
gông với 11 . Đây là biến tệ nhât cho đen , các quân của đen đã bị
bắt .
Hình 6 Biến 2 Cờ Đen bó thành 1 cục

Nếu đen bẻ theo hướng khác với 1 , vậy trắng 2 , nếu đen trở lại
và đi ở 10 ở bất kỳ nước nào tiếp theo đều khiêu khích trắng đi ở
'a' vì thế cách đi tốt nhât cho đen là đẩy ra tiếp từ 3 đến nước thứ
7 . Nhưng cờ đen bị bó lại một chỗ . Đến nước thứ 14 , cả hai
nhóm trắng đều thoát , và trắng còn nước chặn xuống với 'b' lấy
đất rất lớn ngoài mong đợi .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 13 quân đen bị bắt .

Đây là tình huống diễn ra trong ván cờ . Nước atari với trắng 6 là
nhờ Dosaku đã đọc cờ rất cẩn thận , Nó cho thấy giá trị của việc giữ
lại hai nước dọa bắt (6 và 8 ) cho đến đúng thời điểm .
Nếu đen đáp lại 6 bằng cách kéo dài ở 8 . Trình tự các nước đi
tiếp theo sẽ là trắng 'a' đen 7 trắng 'b' đen nối 4 quân , trắng 'c'
đen 'd' trắng 'e' . Bắt đám quân đen ở giữa .
Đen phải bỏ 13 quân để lấy 4 quân trắng ở giữa làm trao đổi
Khi có 2 hoặc nhiều hơn nước kikashi như thế này , cực kỳ quan
trọng để giữ lại chúng về sau . Thường thường giữ lại kikashi sẽ tạo
ra những ảnh hưởng rất lớn đến kết quả của ván cờ

Chủ đề 6
Khai Thác tiềm lực
đen đi
Trắng Takemiya Masaki

Đen Takagi Shoichi
Trắng vừa cắt với quân tam giác . Vậy việc đầu tiên là thử xem
nếu đen có thể ăn quân này hay không và mục đích của trắng là
gì .
Nếu bắt quân trắng này không có lợi , vậy đen phải làm gì ?
Đen phải tìm hết tất cả các khả năng để phản lại quân trắng .

Hình1
Hình1 Lỗ lớn
Trước hết nếu đen bắt quân ? Trắng rõ ràng sẽ đi như trong hình
từ 2 đến 9 và đen buộc phải tạo sống cho nhóm quân nhỏ đó và
chạy ra dễ dàng với 10
Để quân đen tam giác bị bắt là tổn thất rất lớn , vậy có cách nào
tốt hơn không ?
Hình 2 Không thể tưởng tượng được

Nếu không thể ăn quân trắng , vậy nối ở 1 thì sao ? Đây thực sự
là không thể tưởng tượng được , cho dù đi 1 ở 'a' thay vào đó thì
cũng gần như tương tự mà thôi . Cách đi như thế này giúp đối thủ
nhiều hơn là giúp mình

Hình 3 Tốt hơn chút
Vậy nếu bẻ với 1 ? các đi này có vẻ khá hơn chút , nhưng vẫn còn
lâu mới bằng đc những gì ta cần .
Hình 2

Hình 3

Hình 4
Hình 4 Tìm kiếm aji

Trước hết thử xem có những nước nào có thể dọa trắng để đen đi
ở 'a' ? 2 nước 'b' quá rõ ràng , những nước 'c' cũng hiệu quả .
Nhưng những nước dọa sẽ đi ở 'a' đó quá trực tiếp . Nếu trắng đáp
trả ở 'a' thì gần như đen không gây được ảnh hưởng lớn lên cờ
trắng .
Vì vậy cách đi để khai thác aji là hãy tìm cách giao chiến để quân
cờ của bạn có thể đặt một cách tự nhiên vào một trong những điểm
đe dọa này .
Hình 5 Bắt đầu hành động !

Nước tiếp cận với đen 1 là một nước chợt lóe lên trong tôi rằng
khu vực này đang có những aji có lợi cho mình , nước đi này không
thể là một nước kém với cờ đen
Hình 6 Bẻ dưới
Đầu tiên , nếu trắng đáp lại bằng cách bẻ với 2 , trình tự nước đi
đến 7 giúp đen ăn 2 quân và nếu trắng không đi ở 8 , thì rõ ràng
nước đen ở 'a' bây giờ lại có hiệu quả lớn . Đên nước thứ 9 , đen ở

bên tấn công
Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 Trắng kéo lên

Nếu trắng né tránh và kéo lên ở 2 . đen có thể bẻ và nối với 5
,trắng buộc phải quay về ăn quân với 6 và 8 , vận đen lại tấn công
tiếp . Với nước từ 9 đến 13 . Nếu trắng 'a' khích đen đi 'b' . Vậy
hai quân trắng đó gần như đã bị bắt .
Hình 8 Tình huống trong ván cờ

Takemiya , bẻ lên trên với 2 , sau đó ăn quân với 4 và 6 . Sau
nước này tôi bắt đầu kẹp và cắt với 7 và 9 , tin rằng mình đã dẫn
trước . Đúng là vậy tuy nhiên vẫn còn chút nghi ngờ đến thời điểm
của trắng 4 .
Hình 9 Tốt hơn cho Trắng ?

Thay vì bắt quân với 4 , có thể tốt hơn nếu trắng đâm xuống ở 1
tronh hình này . Cũng phải nói khi trắng chạy với 17 và 21 , đen có
thể đi 20 và 22 vậy đen cũng hoàn toàn hài lòng với kết quả này .

Hình 8
Hình 9

Hình 10
Hình 10 Cách đi khác cho đen .

Trong ván , đen đâm xuông ở a , nhưng đi ở 3 cũng có thể được ,
đây cũng có thể là cách đi tốt hơn .
Đáp lại đen 3 , trắng phải đi 4 và 5 , nếu trắng tenuki ở 'b' , đen
đi ở 'c' khiến trắng gặp rắc rối , tiếp theo là trắng 4 đen 'd' trắng 5
đen 'e' Bạn nhớ rằng trong hình 4 , đen 4 trong hình này cũng là
một trong những nước dọa .
Sau trắng 6 , đen 7 cắt cho đen thế cờ tuyệt vời để giao chiến .
Nước tiếp cận với đen 1 là một ví dụ cho việc sử dụng và khai
thác aji một cách gián tiếp .

Chủ Đề 7
Giữ lại
Đen đi
Trắng Honinbo shuei

Đen (được chấp 2 quân) karigane jun'ichi
Quan sát thế cờ toàn bàn trong ván cờ này ,ta thấy ngay rằng
toàn bộ sự tập trung trên bàn cờ đang gói gọn vào 2 quân đen nằm
lẻ loi ở biên phải .
Đen sẽ không chỉ muốn chạy những quân đó mà thôi , mà còn

muốn ổn định những quân đó ngay ở biên . Đây lại là một thế cờ
liên quan đến sabaki , Đen nên khai thác tiềm năng của mình như
thế nào để đấu lại cờ trắng ?

Hình 1.
Hình 1 Cách đi thông thường

Đen nhảy ở 1 chiếm lấy vị trí lý tưởng của cờ trắng như ta thường
đi . Đây là một nước đi tốt , tuy nhiên thì vẫn chưa khai thác được
hết tất cả mọi thứ , vẫn còn vài điều bị bỏ lại .
Hình 2 Khá hơn

Kê lên trên và húc vào cờ trắng với 1 và 3 ép trắng xuống và
đem lại cho đen hình cờ tốt . Nhưng vẫn chưa hết .
Hình 3 Giữ lại những nước forcing moves

Ghi nhớ đầu tiên là dành cho cờ đen , bất kỳ điểm nào , 'b','c'
hay 'd' đều đe dọa cắt đứt liên kết giữa 2 quân đen
Trắng để mắt đến nước cắt này bằng cách bắt đầu áp sát bên
dưới quân đen với nước 1 . Ở thời điểm này không cần thiết phải đi
bất kỳ nước forcing moves nào một cách vội vã ; đơn giản là đi ở 1
và giữ lại các nước forcing moves cho đến lúc cần thiết .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 Trắng chặn

Nếu trắng chặn phía ngoài như trong hình , vậy đen sẽ đâm
xuống với 3 như là một nước kikashi . Nếu trắng cố tình lờ nó và đi
ở 4 và 8 , Đen sẽ cắt ở 'a' và có thế cờ an toàn .
Vì vậy ta có thể chắc chắn rằng trắng sẽ nối ở 4 sau đó đen cắt ở
5 để tạo hình cờ .Nếu tình tự các nước đến quân thứ 11 diễn ra
như thế này thì rõ ràng là tốt hơn với đen so với hình 2 . Cờ đen có
hình cờ tốt hơn và đẩy trắng xuống thấp hơn .
Hình 5 Trắng kéo lại

Hình 4 , cờ đen đã có thể sabaki một cách thuận lợi , vì thế trắng
có thể sẽ kéo cờ đen lại với 2 . Nếu trắng đi như vậy thì trình tự
nước đi như trong hình này là không thích hợp và bỏ lỡ cơ hội . Khi
trắng nhảy lên với 6 , cờ đen chịu áp lực rất lớn .
Hình6 : Bước nhảy quan trọng

Đen có thể nhảy với 5 như trong hình ; đen không phải sợ là
trắng sẽ bẻ ở 6 . Với trình tự các nước đi đến 9 , cắt ở 'a' và bắt với
'b' trở thành miai , vì vậy 6 là nước đi vô dụng .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình7 : Trình tự các nước đi trong ván đấu

Trong ván đấu , trắng đẩy theo với 6 , mục tiêu chen vào ở 'a' .
Vì vậy chính vào lúc này đen kikashi với 7 .
Khi đen đã có quân ở 9 , nước cắt ở 'b' khiến nước cờ của đen ở
'c' trở thành tiên thủ , và 'd' cũng đe dọa đến nước nối ở góc phải
phía trên . Đen không cần phải lo lắng gì nhiều .
Điều quan trọng trong ví dụ này , đó là không sử dụng những

nước forcing moves trừ khi nó trở nên cần thiết . Như trong hình
này , có nhiều thời điểm đen nên force với 7 thay vì đi ở 'd' hoặc
'e' ; Nếu đi bất kì nước forcing moves nào quá sớm cũng làm lãng
phí đi rất nhiều giá trị của nó .

Chủ Đề 8
Để cho mọi thứ trở nên không rõ ràng khi đang bỏ trốn
Đen đi.
Trắng : Kobayashi Satoru

Đen : Takagi Shoichi
Thế cờ này là tất cả những gì để 4 quân đen ở biên trái có thể

trốn thoát . Hay nói đúng hơn là những quân này vẫn chưa bị
chết hẳn , vậy có cách nào để giúp chúng sống và khiến thế cờ
trắng bị thiệt hại lớn nhất .
Hai quân trắng được đánh dấu mang tính quyết định . Trắng
không thể hi sinh chúng . Có nghĩa là , điều cốt yếu trong thế cờ
này đó là kĩ năng để khai thác hết tiềm lực ( điểm yếu ) từ những
quân đó .

Hình 1
Hình 1 : Trao đổi ngoài lề .

Sử dụng những tiềm năng với 2 quân trắng không có nghĩa là
atari một cách trực tiếp như thế này . Đến nước thứ 6 , cờ đen trao
đổi 4 quân ở biên trái với 6 quân trắng . Nhưng nước trao đổi này
lại là một thất bại lớn với đen .
Hình 2 : Chỉ sống mà thôi .

Đơn giản bằng cách ăn một quân với 1 và 3 để đảm bảo mạng
sống cho cờ đen . Nhưng điều này cũng giúp trắng củng cố chính
mình với 6 , đây được coi là một thất bại lớn với đen. Về sau , trắng
sẽ có thể đẩy đen chạy vòng quanh bắt đầu với nước ở 'a' .
Vẫn có một cách để sống trong khi cũng làm mẻ đi một miếng lớn
tróng góc của trắng .
Hình 3 : Thủ cân .

Để ý đến nước ở 'a' , đen 5 là nước tiên thủ với 2 quân này ,
nhưng đen 1 là nước bắt đầu của thủ cân . Bởi vì điểm 'a' , cờ
trắng không thế đáp trả lại một cách mạnh mẽ , vì vậy trắng có
thể sẽ chặn ở 2 , nhưng đen 3 như trong hình này vẫn chưa đủ .
Sau nước thứ 6 , đen sống với 'b' .

Hình2
Hình3

Hình4
Hình 4: Nước thủ cân tiếp theo – Bẻ đôi

Khi trắng chặn ở 2 , nước bẻ đôi ở 3 có tác dụng rất lớn . Một khi
bạn tìm ra nước này , nó sẽ giống như một con thuyền được nhổ
neo vậy .
Nếu sau đó trắng cắt ở 'a' , đen có thể nới ở 'b' , để lại hai nước
bò ra ở 'c' và bắt hai quân trắng với 'd' trở thành miai .
Hình 5: Trắng không thể chống lại được .

Nếu trắng cố atari với 4 , đen cắt ở 5 . Sau đó quân này sẽ luôn
tiên thủ với hai quân trắng quan trọng kia , bạn có thể dễ dàng
tưởng tượng nó ở đó để thấy rằng nước bẻ đôi ở 3 hiệu quả như thế
nào .
Hình 6: Nước còn lại trong góc .

Nếu trắng chặn ở '4' , đen nối với 5 . Điểm khác biệt với hình 3
đó là đen có nước trao đổi giữa 3 và 4 . Trong thế cờ này , đen chỉ
còn nước peep ( điểm) còn lại ở 'a' , với trình tự các nước đi
'b' ,'c','d' để cắt 6 quân trắng .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Diễn biến trong ván đấu

Kobayashi không cho rằng chặn ở 5 là có lợi , vì thế ông quay lại
và bắt 1 quân đen với 4 . Nhờ vậy mà giúp tôi có khí thở để kéo dài
ở 5 . Tiếp the , đen nối ở 6 , cho phép tôi có nước atari ở 7 một
cách hài lòng .Theo đó là nước kéo dài ở 9 .
Tôi cho rắng 1 và 3 là một ví dụ hay về cách sabaki . Để ý rằng

nếu trắng đáp trả với 10 ở 'a', đen 11 , trắng 'b' và đen 'c' , và rồi
thì trắng phải lo đến cả nước đẩy ra ở 'd' và nước đen sống với 10 .
Đây thực sự là còn tồi tệ hơn với trắng .
Ngoài ra bạn có thể thấy rằng 7 , 8 và 'b' tất cả đều là tiên thủ
với hai quân trắng , nhưng nhớ là hãy giữ những nước forcing
moves đó lại đến đúng thời điểm .

Theme 9
Bên trong sự cân bằng
Trắng đi.
Trắng : Tamura Yasuhisa

Đen ( không tính komi ) : Tabuchi Yonezo
Đây là một ví dụ kinh điển về việc giữ lại nước forcing moves .
Điểm trọng tâm trong ví dụ này là phía góc trái . Đen có hai
nhóm một ở trong góc và một ở ngay bên dưới , Cả hai nhóm đều
có vẻ hoàn toàn sống . Trong khi đó , trắng có thể đặt trình trạng
đám quân của mình vào một dấu hỏi lớn ...

Hình 1
Hình 1 : một cách tiếp cận ngớ ngẩn

Nước atari của trắng 1 là một nước tiên thủ rõ ràng với góc . Bởi
vì nếu trắng có thể có quân ở điểm 'a' thì các quân đen sẽ chết .
Nhưng ngược lại , nếu trắng có thể đặt quân vào điểm 'a' quân đen
sẽ chết . Nhưng sau khi đen bắt quân ở 2 , trắng đi 3 và nước đen
thứ 4 dẫn đến vô nghĩa .
Trừ khi trắng bằng cách nào đó , có một nước sâu vào đám đen
như quân trắng 3 từ trước đó chẳng hạn , nếu không thì sẽ không
đi đến đâu cả .
Hình 2 : Kết quả tương tự

Trắng 1 ở đây cũng là nước tiên thủ với góc , nhưng cũng đem lại
kết quả tương tự . Sau nước thứ 4 và 6 , trắng không thể nối , vì
vậy cả hai nhóm của đen đều sống .
Một lần nữa , forcing moves quá sớm là một sai lầm .
Hình 3 : một cách sáng tạo

Trắng có thể đánh thẳng trực tiếp vào 1 và Đen buộc phải đâm
xuống với 2 , sau đó thì …

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4: Đen tan vỡ
Trước hết , trắng phải bẻ dưới ở 1 ,và vẫn để dành nước forcing
moves , Nếu đen đâm xuống với 2 , vậy sau nước thứ 3 và 4 , nước
atari với 5 của trắng khiến cả bàn cờ sáng tỏ , Trắng có thể ăn quân
ở 'a' hoặc nối quân ở 'b' đây là miai . Vì vậy một trong hai đám
quân đen sẽ bị ăn .
Hình 5 : Cướp
Nếu đen đẩy lên với 1 , trắng cũng đẩy qua với 2 , và sau nước
trắng 4 , đen phải đấu Ko . Nước KO này là một thành công với
trắng
Hình 6 : Đen chặn

Nếu đen chặn ở 1 , trắng cần phải cẩn thận . Trong tình huống
này , trắng 4 là một nước đáng gây tò mò , nhưng nước tesuji này
cũng dẫn đến ko .
Nếu trắng đơn giản đi nước thứ 2 ở vị trí số 5 , đen bắt quân với
2 ,Nếu trắng đi 2 ở vị trí số 4 , thế cờ vẫn không đổi , đen đáp trả
với 6 , trắng 5, đen 2 .Cả hai nhóm của đen đều sẽ sống , cho dù
bạn có tìm được ra cách đánh đúng thì thứ tự các nước đi cũng phải
thật chính xác

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Thứ tự các nước trong ván đấu .

Trong ván đấu này , đen đáp lại nước hane 1 của trắng bằng cách
đâm xuống với 2 , cũng tương tự như đi ở 'a' . Điều này không ảnh
hưởng đến thứ tự các nước , trắng vẫn đi ở 3 . Điểm khác nhau đó
là , nếu như đen sau này có thể sống , thì có quân ở 2 có lợi hơn là
có quân ở 'a'
Sau khi trắng chặn xuống với 4 , tình huống cướp sẽ giống như
trong hình 6 . Trắng đã giành được một thắng lợi tuyệt vời .
Bạn để ý rắng đen không thể nối dưới bằng cách đi nước thứ 6 ở
vị trí số 7 được , bởi vì trắng đi ở 'b' và bắt quân đen . Tương tự ,
nếu đen 6 di ở 'v' trắng 'c' bắt 2 quân đen bằng cách vồ ngược .
Bạn hãy tự xếp cờ xem .
Cơ bản thì có hai cách để forcing trong góc . Nước atari ở 'b' và
nước chọc xuống với 5 . nhưng điều quan trọng là bạn phải giữ lại
nó cho đến lúc thực sự cần thiết.

Theme 10
Loại bỏ mối hại
Đen đi.
Đen :( không tính komi ) Honinbo shuwa

Trắng : Hayashi Gembi
Trắng vừa áp sát với 1 . Đây là một nước tesuji , giữ cả hai nước
forcing moves 'a' và 'b' là bước đầu để tạo sabaki .
Đen trước hết cắt với 2 , nước đi này không thể bị bắt . Tiếp theo
đen nên xử lý trắng 1 như thế nào ?
Đen ở 'a' hay 'b' cũng đều để cho trắng có thể đi ở 'c' ,đây
không phải cách đi tốt với đen , vậy hãy thử nghĩ cách xử lý quân
trắng 1 một cách trực tiếp

Hình 1
Hình 1 : Đen bị chích (đau)
Nếu đen bẻ lên trên 1 , cũng có nghĩa là đen đã rơi gọn vào cái
bẫy của trắng . Tuy nhiên , đôi khi rơi vào bẫy là phương pháp để
thấy cách khiến mình mạnh hơn . Hãy thử quan sát từ vị trí của
trắng , làm thế nào để sử dụng hết các tiềm năng trong khu vực
này .
Nước cắt chéo với trắng 2 , là nước tesuji thông dụng . Tăng
thêm số quân để chuẩn bị cho sabaki . Kết thúc trình tự các nước đi
từ 3 , đen đã bị dụ đẹp vào bẫy , chinh quân ở 'a' và 'b' trở thành
miai .
Hình 2 : Chấp nhận được với Trắng

Nếu đen đáp lại nước cắt chéo bằng cách kéo quân lùi lại với 1 ,
trắng đâm xuống với 2 . Sau nước thứ 3 và 4 . trắng ổn định hình
cờ một cách tốt đẹp.
Hình 3: Đen chống đỡ một cách không hiệu quả .

Kéo dài quân với 3 trong hình này hoàn toàn vô lý với đen . Sau
khi kết thúc các nước đi đến nước thứ 6 , thế cờ đên không thể
chấp nhận được . Kể cả nước chinh quân với 'a' cũng không có tác
dụng .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Cứng rắn hơn thì sao ?

Đáp trả một cách cứng rắn hơn với nước atari ở 1 , sau đó chặn ở
3 . Nhưng ngược lại , với những aji (tiềm lực) trắng có với những
quân bên góc phải , những nước mạnh mẽ hơn như thế lại giống
như đã rơi vào bẫy . Sau khi hane ở 4 , các nước về sau đều theo
cách trắng mong muốn . Khi trắng đi nước thứ 8 , mọi thứ trở nên
quá dễ dàng .
Hình 5 : Còn thảm hại hơn .

Để tránh cho trắng có quân ở 6 trong hình 4 . Đen có thể nghĩ
đến việc nhảy với 1 . Nhưng kết quả vẫn tương tự . Đến nước trắng
thứ 10 nước chinh quân ở 'a' và nước nối ở 'b' trở thành miai ; vì
vậy có thể nói rằng cờ đen đã tan vỡ .
Hình 6 : Triệt giảm tiềm lực của trắng

Phải đối mặt với đầy rẫy những forcing moves liên hoàn như thế
này . Đen đầu tiên phải giảm thiểu số lựa chọn của trắng ; cách
đơn giản duy nhất là kéo dài với 1 như thế này . Như vậy , Nếu
trắng thử đi ở 2 và 4 thì sao ?

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Đen lại mất kiểm soát .

Đen vẫn cần phải cẩn thận để tránh làm vỡ thế cờ .
Ví dụ , 1 và 3 trong hình trông giống một thế chinh quân , nhưng
sau khi trắng atari với 4 , trắng có thể thoát quân với 6 . Nước cờ
bĩnh tĩnh lúc đầu ( tam giác ) giờ trở thành vô nghĩa , bằng việc đi ở
1 và 3 sẽ phá đi mọi giá trị của nó .
Hình 8 : Không khác nhau nhiều .

Dọa bắt quân là một cách khác , và ăn quân với 1 và 3 như thế
này cũng chỉ đem lại kết quả tương tự . Nước trắng dọa cắt với 4
trở nên rắc rối , và trình tự sau đó tiếp tục diễn ra đến nước thứ
12 . Sau đó , nếu đen đi 'a' , trắng 'b' , đen 'c' , trắng 'd' và thế
cờ mà đen giành được lại không thể phòng thủ được .
Hình 9 : Kéo dài cũng không tốt .

Thay vì đi 7 trong hình 8 , đen có thể kéo dài với 1 . Nhưng sau
khi trắng đi 2 , mọi thứ trở nên không rõ ràng , ai đang tấn công ,
ai đang bị tấn công . Trắng muốn sử dụng tiềm lực của mình để
giao chiến , nhưng đen nên tránh để bị đối thủ lôi kéo vào bãi mìn
như thế.

Hình 8
Hình 9

Hình 10
Hình 10 : Trình tự nước đi trong ván đấu .

Tiếp theo nước kéo dài , đen đáp trả lại nước double hane của
trắng bằng cách vặn chắc chắn với 1 .Đây là một nước hay và bình
tĩnh . Tuy nó để cho trắng có thể đi ở 4 và 6 , nối quân theo biên
trên . Nhưng nó cũng là những thứ duy nhất trắng có thể mong đợi
có được ở đây . Sau nước 7 . Đen có hình cờ tuyệt vời .
Khi đối thủ của bạn có rất nhiều tiềm lực , Cố gắng giao chiến chỉ
khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn với chính bạn mà thôi . Hãy
bình tĩnh triệt tiêu đi mọi tiềm lưc của đối thủ , nói đơn giản là bạn
hãy tìm những nước forcing moves mà đối thủ có để tấn công bạn
thì hãy tìm các triệt bỏ những nước forcing moves đó đi .

Chủ đề 11
Trước khi nối quân .
Trắng : Inoue Inseki

Đen (không tính komi) :Katsuta Eisuke
Đen vừa peep với quân tam giác .

“Đừng có nối quân một cách ngốc nghếch khi bị điểm (peep)” ;
“Chỉ có kẻ ngốc mới nối quân một cách tự động” . Tôi đã nghe qua
rất nhiều câu gần tương tự như vậy . Tuy nhiên trong thế cờ này .
Không cần phải đặt câu hỏi : Trắng sẽ buộc phải nối .
Tuy nhiên trắng có cần phải làm gì không ? Trước khi nối quân .
Và rõ ràng là có , và đó cũng là chủ đề ở đây .

Hình 1
Hình 1 : Khiến mọi thứ trở nên nặng nề hơn .

Để cho đối thủ đạt được những điều hắn mong muống không phải
là một điều hay .
Nối bamboo joint một cách đơn giản như thế này và để đen nhảy
ra ở 2 . Cờ trắng di chuyển giống như sên bò vậy .
Hình 2 : Trở nên vô lý

Đẩy theo lên trên với 1 trong hình , càng trở nên vô lý . Đen đẩy
ngược lại với 2 , và mặc dù những quân ờ biên dưới không chết , thì
cờ trắng bỗng dưng bị xả làm 2 đoạn .
Hình 3 Bỏ lại aji phía sau

Chúng ta không thể mong đợi nhiều , nhưng trước khi nối , trắng
thực sự cần phải đẩy qua với 1 như thế này . Nếu đen đỡ ở 2 ,
trắng có thể tiếp tục đẩy ở 3 , trước khi tạo bamboo joint sau đó .
Nước này sẽ tạo ra aji cho trắng , trắng có thể chọc qua ở 'a' hoặc
kẹp đen với nước cờ ở 'b' vì thế đen có thể sẽ phải lo đến đám lớn
của mình hơn là tiếp tục tấn công trắng .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Trình tự nước đi trong ván đấu .

Đen đáp trả lại nước 1 bằng cách chặn , Nước này sẽ giúp trắng
có thể kikashi với 3 trước khi nối quân ở 5 .
Mục đích của nước trắng 3 là ngăn không để cho đen tạo hình cờ
nhẹ nhàng như trong hình 1 . Nếu đen bây giờ đẩy qua ở 'a' , trình
tự nước đi từ 'b' đến 'f' sẽ diễn ra tiếp sau đó , trắng sẽ tạo hình cờ
đẹp một cách tự nhiên . Mặc dù nước kikashi ở 3 trông chẳng có vẻ
gì là nguy hiểm , nhưng nó tạo ra khác biệt rất lớn trong thế cờ .
Chú ý vào thời điểm đi nước thứ 3 , nếu trắng nối quân ở 5
trước , đen có thể sẽ không cần đáp trả lại nước peep nữa .Sau
cùng thì nếu trắng cắt quân ở 4 thì nước nối quân ở 5 trở nên vô
nghĩa .
Kĩ thuật kikashi cần nắm thật chính xác thời điểm .

Chủ đề 12
Chống lại nước peep
Trắng : honinbo shuei

Đen ( Không tính komi ) :karigane jun'ichi
Một lần nữa , tôi không yêu cầu các bạn phải đoán ra nước của
Shuei . Hãy cố gắng tưởng tượng rằng thế cờ này xảy đến trong
một trong số các ván đấu của bạn , và cố tìm ra cách để đáp trả lại
nước peep của đen .
Trong ván cờ này , đen đã đi một nước rất đáng đặt nghi vấn , và
trắng thoát ra ngoài với một thế cờ tuyệt vời .

Hình 1
Hình 1 : Trắng nặng nề .

Nối với 1 như thế này là nước rõ ràng nhất , nhưng không phải
tốt khi cứ đi nước rõ ràng nhất ở bất cứ đâu trên bàn cờ .
Sau nước kị 2 của đe , thế cờ của trắng trông thực sự nặng nề .
Hình 2 : Tốt hơn chút.

Trắng 1 và 3 như thế này ít nhất cũng thể hiện sự khéo léo . Bạn
sẽ phải đọc ra xem chuyện gì sẽ xảy ra nếu đen 2 đẩy ra ở 'a' ;
trắng chặn ở 'b' , vậy nếu nếu đen cắt ở 3 , trắng đẩy qua ở 2 ,thế
này không có lợi cho đen
Hình 3 : Một bước tiến khác .

Sau khi den nối ở 2 , nước đẩy ra ở 3 là đúng vị trí . Rõ ràng là
đen không thể cắt hết đám quân , tuy không nằm trong phạm vi
câu hỏi , nhưng hiện tại ở đó có chinh quân , vậy nếu đen cố đẩy
qua và cắt , trắng ăn hai quân thì thế cờ này tốt hơn cho trắng so
với trong hình 2 .

Hình2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Dễ dàng cho trắng

Nếu den dáp trả lại nước đẩy ra ở 3 bằng cách kéo dài với 4 , thì
trắng có thể tạo bamboo joint với 5 . Giờ đây trắng có ba quân nằm
trên 1 hàng ( 3 , tam giác và 5 ) , nhờ vậy trắng có thể tạo hình cờ
nhảy hai vào giữa . Tất cả là nhờ vào việc trắng không đáp trả lại
nước peep của đen theo cách rõ ràng nhất kia .
Hình 5 : Khó khăn cho đen .

Trong ván , Kargane đã đi nước 1 như trong hình .
Tuy nhiên , nước đi này lại giúp shuei có cơ hội tạo ra một đòn
phản công rất mạnh .
Mong đợi rằng trắng đi 2 và 4 , đen nghĩ rằng mình có thể tạo
thêm đất theo cách này , tuy nhiên …
Hình 6 : Tình huống kikashi

Trắng 2 là kikashi ; 2 ,4 và 6 ép đen xuống , trong khi đó ngăn
nước cắt ở 'a' . Với 8 , đen bị kikashi còn hơn trong hình 4 . Điều
này không thể khiến đen hài lòng được . Vì vậy ván đấu đã diễn ra
như trong hình sau .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Diễn biến của ván cờ .

Đen chống lại 7 với 8 . Nhưng nước đi này khiến nước cắt ở 'a'
trở nên vô hiệu , trắng có thể nhảy ra ngay với 9 . Nước ăn quân
10 của đen là tien thủ , và trình tự nước đi tiếp theo đến nước thứ
13 .
Đen ăn được 1 quân , nhưng cờ trở nên quá tập trung , trong khi
trắng nhanh chóng thoát ra ngoài .
Sự thực thì nước đen 4 là nước đi tham lam , và đen nên đi như
trong hình 4 . Và dù thế nào , nước trắng 1 và 3 đáp trả lại một
nước peep thông thường , và cách xử lý tình huống với 5 và 7 cũng
đáng để học hỏi .

Chủ đề 13
Đừng nhượng bộ
Đen đi
Đen ( không tính komi ) : Honinbo Satsugen

Trắng : Inoue Inseki
Trắng vừa đi nước Peep đôi với 1 .

Trước hết hãy thử quan sát xem mục đích của nước peep này là gì
, và sau đó hãy thử đọc ra vài cách để đáp trả lại nước peep này .
Tình huống tiếp sau đây không phải bạn có thể sử dụng nó trong
mọi tình huống , tuy nhiên để biết đến nó lại rất hữu ích .

Hình 1
Hình 1 : Nếu trắng bỏ qua nước peep đôi

Trước hết , thử quan sát thế cờ rất rõ ràng nếu trắng có ý định
chạy ra giữa . Sau khi trắng đẩy ra ở 1 và 3 , đen có nước kikashi
để trao đổi giữa 4 và 5 trước khi nhảy ra với 6 .
Mục đích của nước trắng peep doi trong hình trước chính là để
tránh nước kikashi này . Liệu có cách nào khác để đáp trả lại đen
4?
Hình 2 : Hình cờ tốt cho đen

Nếu trắng cố chống lại nước áp sát của đen bằng cách hane với 2
như trong hình , trình tự nước đi đến nước thứ 5 dẫn đến ko . Kể cả
khi nếu ta cứ cho là đen sẽ thua ko này , thì 3 và 5 cũng đủ giúp
đen có hình cờ hoàn hảo , do vậy đen sẽ rất hạnh phúc với kết quả
này .
Hình 3 Peep đôi khiến cờ đen trở nên nặng nề .

Đây là những gì nước peep đôi của trắng nhắm đến . Với đen , nối
lại một cách chắc chắn chính là làm theo mệnh lệnh của trắng . Đen
sẽ mất cơ hội để tiếp cận ở 'a' và thay vào đó sẽ bị trắng tấn công .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Chèn vào

chèn vào với Đen 2 ở đây là tesuji – không phải là tesuji với mọi
thế cờ , tuy nhiên đen có thể sử dụng tesuji này nếu như trắng chắc
chắn ở phía trái cũng không có vấn đề gì . Ở thế cờ này , đen đi
tesuji này bởi vì anh ta buộc phải bỏ tất cả các ý định xâm nhập
vào đất trắng ví dụ như điểm 'a' . Trắng có hai cách đáp trả .
Hình 5 : Tiên thủ cho đen

Nếu trắng atari từ phía trong như trong hình này , đen có thể nối
ở 2 với tiên thủ , và chuyển sang vị trí tuyệt vời ở 4 .
Một cách khác là nhảy ra ở 'a' thay vì 4 , đen sẽ nhanh chóng

nhảy vào trung tâm .
Hình 6 : Hình cờ với nhiều điểm yếu

Trắng còn có thể atari từ phía ngoài như thế này , khi đen kéo về
với 2 , đen cũng làm lộ ra hai điểm cắt với cờ trắng .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Tình huống trong ván đấu .

Diễn biến trong ván được diễn ra tiếp theo như trong hình 6
.Nước kẹp 1 của đen là tesuji về hình cờ , và đến nước thứ 5 , đen
nhảy ra trung tân . Đen không cần lo đến trắng đẩy vào ở 'a' nhờ
nước đẩy ngược lại với 'b' .
hane đôi với 7 và 9 cũng là một tesuji khác . Diễn biến ép trắng
đi ở 10 và để cho đen có thể sửa lại hình cờ với 11 , cùng lúc cũng
tấn công vào điểm yếu của trắng . Đây là một điều tuyệt vời cho
đen . Để ý rằng mục đích phía sau của nước thứ 11 không phải là
để cắt , mà là để trắng phải đỡ với 12 . và nước nối bên dưới ở 'c'
giờ trở nên quá nhỏ để đen cần phải đỡ .
Đen củng cố trung tâm trước với 13 , 17 và 19 . Có thể thấy rõ

ràng giờ đây thế cờ của đen mạnh hơn , và tất cả là nhờ việc đáp
trả nước peep không theo cách thông thường .

Chủ đề 14
Cửa sổ của cơ hội
Trắng đi
Trắng : honinbo shusaku

Đen (không tính komi ): Yasui Sanchi
Bạn có thể thấy rằng , các điểm đen 1 , 3 và 5 , cho thấy đen rất
muốn ăn được ba quân trắng tam giác .
Tất nhiên là khi trắng đáp trả 1 với 2 , shusaku đã tính đến
chuyện hi sinh chúng . Nhưng nghệ thuật là ở chỗ bỏ một vài quân
mà có thể lấy được lợi lớn nhất . Ở đây phải tính đến những thời
điểm để kikashi chính xác rất quan trọng .

Hình 1
Hình 1 : Nối đơn giản .

Nối ở 1 cho phép đen có thể ăn ba quân trắng với 2 . Điều này có
thể chấp nhận được , nhưng đen đã bỏ qua một mối lợi lớn vì đã bỏ
qua tình huống kikashi , sẽ được giải thích sau .
Điểm cần lưu ý trong hình này đó là về sau trắng đi ở 'a' đen sẽ
đi ở 'b' một cách tự nhiên .
Hình 2 : Thất bại đối với Trắng

Những quân trắng này không thể cứu được . Nếu trắng nối ở 1 ,
đen cắt với 2 , và trắng không thể ăn quân đen vì chinh quân
không có lợi cho trắng .
Đây là tình huống hoàn toàn thất bại , nhưng điều này cũng mang
đên cho chúng ta một manh mối quan trọng .
Hình 3 : Nước đi của shusaku

Trắng đẩy vào với 1 . Hãy quan sát thế cờ lại một lần nữa và thử
suy luận xem sự khác biệt lớn giữa nước đi này .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : Mở đầu cho một thảm họa .

Đen đâm xuống với 2 , có vẻ như là cách có lợi nhất để đáp lại
trắng 1 , nhưng nước đi này sẽ khiến cờ đen tan vỡ .
Tại sao ư ? Bỏ qua việc đen đâm xuống là đúng hay sai ,ta hãy
quan sát xem chuyện gì sẽ đến . Trước hết , trắng sẽ nối ở 3 , và
đen buộc phải đi ở 4 . Và giờ , bạn có thể đọc được những nước tiếp
theo chưa ?
Hình 5 : Nước chinh quân lại có lợi !

Shusaku sẽ cắt ở 1 , đen buộc phải đỡ , và sau khi trắng atari với
5 , chinh quân với 7 lại có tác dụng , và cờ trắng thoát ra ngoài .
Hình 6 : Đen thua cuộc .

Đen không thể thắng cuộc giao chiến này . Sau khi trình tự nước
đi dẫn đến nước thứ 4 , đen bị tụt lại phía sau đường đua . Tất
nhiên , đen có thể đi ở 'a' bất cứ lúc nào , trắng sẽ đáp trả với 'b'
và bắt đầu chinh quân .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : Diễn biến trong ván cờ .

Vì thế đen buộc phải đáp trả 1 bằng cách nối chắc chắn với 2 .
„vậy thì sao ?“ bạn đang thắc mắc ? Hãy thử so sánh với nước
trao đổi 3 và 4 trong hình 1 và hình 7 , rõ ràng là trao đổi giữa 1
và 2 có lợi hơn cho trắng , về sau , trắng còn có thể hane ở 'a' với
tiên thủ . Và nếu đây không phải là một dấu cộng lớn với trắng vậy
thì là gì ?
Tôi hi vọng các bạn có thể cảm nhận được sự tuyệt vời trong nước
cờ của Shusaku , cách ông tận dụng đến hết mọi giá trị của mọi
quân cờ , kể cả khi ông hi sinh đám quân của mình . Tất nhiên ,
mức độ có thể để ý đến tận chi tiết như thế này là một phần của
đẳng cấp chuyên nghiệp .

Chủ đề 15
Thời điểm
Đen đi
Đen ( Không tính komi) : Honinbo Shusaku

Trắng : Yasui Sanchi
Trắng 1 và 3 là một kết hợp rất sắc sảo , nhưng shusaku một lần
nữa đã đi một nước phản công rất tuyệt vời .
Đen không thể đáp trả trắng 3 ở 5 , vì nếu vậy trắng đi ở 4 , đen
'a' , trắng 'b' , đen 'c' , trắng 'd' tiếp theo đó . Và giờ đây thực sự
hơi khó để có thể nói rằng liệu đen có thể sống hay không .
Vậy thì , liệu shusaku sẽ đáp lại trắng 5 như thế nào ?

Hình 1
Hình 1 :Nối đơn giản
Nếu đen nối ở 1 , trắng sẽ cắt ở 2 , và thu được đất lớn . Rõ ràng
là đen phải nối ở 1 , nhưng trắng cắt và tình huống đến nước thứ 5
có vẻ không khả quan lắm cho đen .
Hình 2 : còn tồi tệ hơn

Nếu đen tạo nước nối treo với 1 , trắng không thể cắt ở 4 , bởi vì
đen sẽ đáp lại với 2 , trắng 'a' , đen 'b' . Nhưng thay vì cắt , trắng
có thể đẩy qua bằng trình tự nước đi từ 2 đến 6 , khiến cờ đen trở
nên nặng nề , không có mắt . Đen tự đưa mình vào tình huống giao
chiến bất lợi .
Hình 3 : Nước trinh sát của Shusaku .

Vị trí của đen 1 buộc trắng phải quyết định sẽ tiếp tục như thế
nào . Trước khi lật sang trang tiếp theo , bạn hãy thử tìm ra cái hay
trong nước đi này .
Trắng có ba cách đáp trả , 'a' ,'b', 'c' .

Hình 2
Hình 3

Hình 4
Hình 4 : trao đổi kikashi

Nếu trắng nối một cách đơn giản với 2 , vậy đen có thể nối với 3 ,
điểm khác biệt lớn so với hình 1 đó là đen đã buộc trắng phải nối ở
2 nếu đen đi 1 sau có thể trắng sẽ không cần đi ở 'a' .
Thực sự thì 'a' đã trở thành một nước rất cấp thiết với cờ trắng
lúc này , nhưng nếu trắng đi ngay vào đó , đen sẽ có tiên thủ . Nếu
trắng để nguyên thế cờ như vậy , thì đen có thể đeo dọa đi ở 'a' và
nối tiếp với nước cờ từ 'b' đến 'd' .
Hình 5 : Nước chặn của trắng

Đây là cách thứ 2 để trắng đáp trả lại đen 1; chặn xuống với 2 .
Trình tự nước đi đến nước thứ 5 có thể là diễn biến tiếp theo đó ,
đen sẽ có hình cờ tuyệt vời . Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu trắng
cố chống trả lại đen 3 ?
Hình 6 : Có hiệu quả .

Nếu trắng đẩy qua ở 2 , đen sẽ cắt vào ở 3 , sau đó nếu trắng đi
ở 4 , đen 5 phong bế hoàn toàn nước cờ của trắng . Cũng tương
tự , nếu trắng 'a' , đen 'b' , cũng có tác dụng tương đương . Trao
đổi ban đầu với nước chặn của trắng là cực kỳ hiệu quả .

Hình 5
Hình 6

Hình 7
Hình 7 : diễn biến trong ván đấu

Trắng cho rằng cả hai cách trên đều không có lợi vì vậy chọn cách
cắt ở 2 . Rõ ràng là shusaku đã tính đến nước cắt chéo này . Với
nước đen 5 , đen đã có thể nối dưới . Sau khi đen sống với 7 ,
trắng không thể bỏ không đi ở 8 , nhờ vậy đen có tiên thủ và bắt
đầu xâm nhập vào đất trắng với trình tự các nước đi bắt đầu từ 9 .
Tiên thủ ở thời điểm này trong ván cờ có thể nói là thế trận đã
nghiêng hẳn về phía đen .
Tôi hi vọng rằng bạn có thể thấy được sự hiệu quả của nước đen
1 , Nước đi này có thể có tác dụng theo nhiều cách khác nhau , còn
tùy thuộc vào cách trắng sẽ đáp trả như thế nào . Một nước đi tuyệt
vời !

Lời bạt
Trong hai phần 2 , và 3 , chúng ta đã đi qua tổng cộng hai mươi

bảy chủ đề . Cũng phải nhắc lại rằng , các ví dụ này được trích ra từ
những ván đấu chuyên nghiệp , do vậy có thể trình độ khá cao , và
bạn đừng nên quá mong đợi rằng mình sẽ có thể hiểu hết tất cả
mọi thứ ngay lập tức .
Những chủ đề thường sử dụng forcing moves trong sabaki và

trong việc tạo thế ổn định cho hình cờ . Kikashi khai thác hết giá trị
từ những quân hi sinh .và nhiều vấn đề khác . Tôi hi vọng rằng ít
nhất cũng có một vài nước có thể khiến bạn cảm thấy kinh ngạc về
sự hiệu quả của nó ; Nhờ vậy mà sức cờ của bạn cũng sẽ tiến bộ
đôi chút cùng với sự hiểu biết của bạn . Khi có những thế cờ tương
tự xuất hiện trong ván cờ của bạn , bạn sẽ có thể tìm những nước
sẽ đem lại thêm hiệu quả cho nước cờ của mình .
Tất nhiên , bạn có thể thấy thỏa mãn với việc chiến thắng một
ván cờ , hoặc ăn một đám quân , nhưng tôi cũng hi vọng rằng sau
khi đọc cuốn sách này bạn cũng có thể thấy thỏa mãn với việc
những quân cờ của mình phát huy tác dụng lớn nhất của nó .
Những quan cờ có thể sử dụng hết 100% tiềm lực của nó lúc nào
cũng đẹp hơn nhiều so với những quân chỉ có tác dụng bình
thường .
Trong phần 3 , tôi đã sử dụng một số nước đi có từ những ván cờ

cổ , và đó cũng là những nước đi nổi tiếng , đặc biệt như nước đi
của Shuei trong chủ đề 4 , kéo ra từ đám quân chết , hoặc nước đi
của Dosaku ( chủ đề 5 ) và nước Peep của Shusaku ( chủ đề 15 )
Những nước đi đó đã từng được coi là có phép màu , rất đáng
ngưỡng mộ . Nhưng điều tuyệt vời nhất , có lẽ là khi có những nước
tương tự như vậy xuất hiện trong ván cờ của chính bạn .
Nếu đọc cuốn sách này có thể mở mang cho bạn điều gì đó , dù là
nhỏ nhất . Tôi cũng rất hạnh phúc .
Cảm ơn các bạn đã dành thời gian đọc cuốn sách này –Neo
Cuốn sách được dịch vì mục đích phi thương mại . Tôi không
chịu trách nhiệm về việc có người sử dụng nó với mục đích vi
phạm bản quyền của tác giả .


Release-Beyon Forcing Moves

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Release-Beyon Forcing Moves

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Beyond Forcing Moves

Shoichi Takashi 9-dan

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 5 và Hình 6 ta thấy trắng đánh những nước forcing move

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 8 cho ta thấy chuyện gì sẽ xảy ra nếu trắng đánh nước

Hình 9. Hình 10.

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 11. Hình 12.

Hình 13. Hình 14.

Hình 14 là tình huống chính xác - thực sự khiến người ta mở

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 15. Hình 16.

Hình 15 là một ví dụ . Đen 1 buộc trắng phải đáp trả ở 2 và đen

Hình 16 là một ví dụ khác nhưng cũng tương tự .Những nước đi

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 17. Hình 18.

Hình 19. Hình 20 .

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 21. Hình 22.

Ví dụ đầu lấy từ ván đấu giữa Honinbo Shuwa và Yasui

Hình 23. Hình 24

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 25. Hình 26.

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 29. Hình 30. Hình 31.

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 32 . Hình 33.

Hình 34. Hình 35.

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Khai thác hết giá trị của những quân cờ .

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 2 Một ván cờ khác

Hình 3 Nối vẫn chưa đủ .

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 4 : Bắt đầu bằng cách hi sinh một vài quân .

Hình 5 : Thua công sát .

Hình 6 : Tám mươi phần trăm ?

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 7 : Tạo thêm kikashi .

Hình 8 : Mồi lửa

vncovay.org =.= BTV : Neo

Ông ta đang có dự định gì ?

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 1 : Tường cho trắng

Hình 2: Đen chọc vào .

Hình 3 : Trắng phải đánh đâu ?

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 5 và 6 : Trắng bại .

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 9 : Tạo sống khổ sở

vncovay.org =.= BTV : Neo

vncovay.org =.= BTV : Neo

Hình 10 : Xuất hiện trong ván đấu .